فهرست مطالب
پژوهش نامه معارف حسینی
سال پنجم شماره 19 (پاییز 1399)
- تاریخ انتشار: 1399/08/12
- تعداد عناوین: 9
-
صفحه 7
معنویت عاشورایی، آنگاه که در منظومه معرفتی و دستگاه معارفی _ رفتاری اباعبدالله الحسین معنا شده و مبنا یابد، دارای مراتب تشکیکی و ساحات (ابعاد عرضی) و سطوح (اعماق طولی) فراوانی خواهد بود. در سلوک معنوی متقوم بر آموزههای حسینی دانایی و دارایی پایه توانایی، علم صایب و اخلاق صادق مبنای عمل صالح، سلوک فردی و اجتماعی عامل جامعیت کنشی، با مبانی معرفتی _ توحیدی، عبودیتی _ حبی و با شروطی چون پیراستگی از رذایل و آراستگی به فضایل، قلب سلیم و پارسایی سلوکی تحقق یابندهاند. در هندسه معنویت عاشورایی غیر ازمبانی و شروط به کارکردهای آن نیز اشاره شده است. در نوشتار حاضر، به پرسش «معنویت عاشورایی در آموزههای حسینی دارای چه معنا، مبنا، شروط و کارکردهایی است» پاسخ داده شده است و فرضیه کمال و جامعیت معنویت در منظومه معرفتی امام حسین به عنوان مصباح هدایت و کشتی نجات تبیین میشود.
کلیدواژگان: امام حسین (ع)، معنویت عاشورایی، توحیدی - عبودی، آرامش و آسایش، اجتماعی بودن -
صفحه 31
امام سجاد(ع) بعد از شهادت امام حسین(ع) در حساسترین دوره مسئولیت سنگین امامت و رهبری جهان تشیع را بر عهده گرفت و سعی کرد دستاوردهای عاشورا را از گزند تحریف و نابودی حفظ کند. امام سجاد(ع) در حفظ دستاوردها عاشورا و تبلیغ آن از روشها مختلف بهره برد، ایشان در روش «حکمت» با راهکارهای برهان و استدلال، مخاطبشناسی و رعایت مقتضیات حال توانست حقایق عاشورا را برملا کند. امام(ع) در شهر شام با بهکارگیری دو روش «همراهی» و «مناظره» شامیان را از توطیه یزید آگاه ساخت و فتنه خارجی نامیدن اهلبیت: را خنثی کرد. امام(ص) در ایام اسارت با فرصتشناسی خویش به وسیله روش «موعظه و خطابه» و «پرسش و پاسخ» نهایت بهره را برد که نتایج آن، وقوع قیامهای توابین و مختار و رسوایی یزیدیان است.
کلیدواژگان: امام حسین (ع)، امام سجاد، واقعه عاشورا، تبلیغ، حکمت، موعظه، مجادله -
صفحه 53
اسلام، آیینی جهانی و مکتبی زنده و پویاست که اصلاح نظامهای اجتماعی و اقتصادی را به شیوهای خاص دنبال و هدایت میکند. پیامبر اکرم (ص) و ایمه: قرآن کریم را در این راه معیار و اساس کار خود قرار میدهند؛ آنان همواره برای تایید سخنان و بیان معارف خویش به آیات الهی تمسک جستهاند. در این پژوهش، با روش توصیفی و تحلیلی مجموعهای از استشهادات قرآنی که در بیان بیبدیل و ارزشمند قیام امام حسین (ع) آمده است را بررسی و تحلیل میکنیم. امام (ع) با بیان این آیات از قرآن کریم موقعیت و جایگاه خود را در برابر بنیامیه به تصویر میکشد که در حقیقت امام (ع) به بیان جایگاه حق و باطل میپردازد و یکی از اهداف اصلی قیام خود را دعوت به قرآن و سنت پیامبر اکرم (ص) قلمداد میکند و در این راستا نقش بینظیر و مهم امامت و رهبری را روشن ساخته است.
کلیدواژگان: امام حسین (ع)، توکل، جهاد، قرآن، اصلاح طلبی، عدالت -
صفحه 73
تحریف، پرده و پوششی است که با آشکار شدن حقیقت، رخ در نقاب میکشد و همچون کف روی آب، نابود و مضمحل میشود. عاشورا یکی از بزرگترین و ماندگارترین خیزشهایی است که در طول تاریخ بر ضد یک حکومت ظالم صورت گرفته است. مقاله حاضر کوشیده است با تکیه بر روش توصیفی _ تحلیلی به بررسی سیاستهای مزورانهای که امویان پس از واقعه کربلا برای تحریف آن در پیش میگرفتند، پرداخته و در مقابل، نقش عقیله بنیهاشم، حضرت زینب کبری(س) را در زدودن غبار تحریف و برملا کردن دسیسهها و توطیههای بیاساس حکومت بنیامیه در وارونه جلوه دادن حقایق عاشورا و قیام امام حسین(ع) تبیین کند. نتایج پژوهش نشان میدهد تبیین پیروزی، شکست، مرگ و زندگی از جمله مفاهیم اصلی سخنان حضرت زینب(س) بود. خطبه غراء حضرت زینب(س) و اشعار ایشان تاثیر زیادی روی شناساندن حقانیت اهلبیت: و آشکار کردن ماهیت دغلکار یزید و دستپروردگان او و خاندان بنیامیه داشت.
کلیدواژگان: عاشورا، تحریفات، بنی امیه، روشنگری، حضرت زینب (س) -
صفحه 93
حماسه عاشورا در تحقق ارزشهای تمدن اسلامی جایگاه بسیار مهمی دارد و قطعا راهپیمایی اربعین در احیا، تقویت و انتقال باورها وارزشهای آن نقش ایفا میکند. این پژوهش با روش توصیفی _ تحلیلی و با توجه به منابع اسلامی به بررسی نقش راهپیمایی اربعین در ایجاد شاخصههای تمدن نوین اسلامی پرداخته است. دستاورد این تحقیق حاکی است که نگرش توحیدی و یکرنگی مردم، وحدت زایران، روحیه همکاری و اتکا به نیروی جوانی، از شاخصههای تمدن نوین اسلامی است و مهمترین آسیبهای این تمدن میتواند انگیزههای غیر الهی و تعصب و تبعیض نژادی و اختلاف طبقاتی و نفاق و تفرقه برخی از فرقهها ونحلههای دینی ومذهبی باشد.
کلیدواژگان: تمدن اسلامی، اربعین حسینی، پیاده روی، شاخصه ها، آسیب ها -
صفحه 115
مناظرات و خطبههای امام سجاد(ع) پس از واقعه عاشورا و در دوران اسارت در کوفه و شام، از مهمترین عوامل تداوم نهضت عاشورا و آگاهسازی مردم از جایگاه راستین اهلبیت پیامبر (ص) است. حضرت در این احتجاجات بارها به آیات قرآن که در دسترس تمام مخاطبان ایشان قرار داشت و برخلاف روایات، از گزند جعل و تحریف در امان مانده بود، استناد مینمود تا از این طریق، حقوق تضییع شده اهلبیت رسول خدا را به مردم یادآور شود و با عقاید باطلی که حاکمان اموی در میان مسلمانان رواج داده بودند، مبارزه نماید. در این نوشتار، با روش توصیفی _ تحلیلی به بررسی آیات مورد استناد امام سجاد(ع) در خطبهها و مناظرات در شهر شام پرداختهایم تا چرایی استنادهای قرآنی امام روشن شود.
کلیدواژگان: امام سجاد (ع)، استنادات قرآنی، مناظرات، شام -
صفحه 137
-
صفحه 141
-
Page 7
Imam al-Husayn's modes of behavior yields to finding out Ashura-oriented spirituality, hence of various and multitude of tiers and aspects. As such, it can always be interpreted in a multitude of ways to illustrate the comprehensiveness of his modes of behavior. The present paper attempts to manifest the relevant bases, meanings, implications, conditions, and performances, all leading to the notion that he has truly been the guiding light to felicity and salvation.
Keywords: Imam al-Husayn, Ashura-oriented spirituality, monotheistic, spiritual worship, jihad-colored deeds, and societalness -
Page 31
Following the martyrdom of Imam al-Husayn on Ashura, Imam al-Sajjad was faced with the most critical moment and period in leading the Shiite community, hence his efforts for safeguarding its achievements and results. Adopting the wisdom approach, he conveyed the news of the Ashura massacre and various aspects of that horrible experience according to what deemed to be most appropriate due to the actual and real-life contexts. As such, he informed the inhabitats of Damascus of the actual and real threat of the Umayyads through giving advice and delivering talks. He adopted the strategy of questions and answers in the case of the revolts of al-Mukhtar and the Penitents.
Keywords: Imam al-Husayn, Imam al-Sajjad, Ashura, argumentation techniques -
Page 53
The movement initiated by Imam al-Husayn was inspired by his profound appreciation of the Holy Quran through and through. As he himself was a manifestation of the noble Quranic teachings, his behavior was always inspired and directed by Quranic principles.
Keywords: Imam al-Husayn, reliance on God, the Holy Quran, reformation, justice -
Page 73
Falsification is a phenomenon that cannot remain concealed forever. Ashura is the most important movement undertaken against tyranny throughout history. However, Hz. Zaynab's disclosing talks showed the real face and character of the Umayyads in history.
Keywords: Ashura, falsifications, the Umayyads, disclosure, Hz. Zaynab -
Page 93
The Ashura episode has since had a significant influence on manifestation of the values vital for the Muslim civilization. The present paper attempts to study how socio-religious homogenization might lead to training the pilgrims how to live peacefully and keep away from augmenting discrimination.
Keywords: Muslim civilization, Arbaeen, marching, markers, threats -
Page 115
Imam al-Sajjad's talks and sermons in Kufa and Damascus proved influential for both informing people and continuing the movement initiated by Imam al-Husayn. He made uses of certain Quranic verses and clearly showed the real application of those Quranic verses. He showed them how the Ahl al-Bayt's rights had been denied of them and were confiscated by the usurpers. In doing so, he made extensive uses of the Quranic concepts and verses.
Keywords: Imam al-Sajjad, Quranic references, argumentations, Damascus