فهرست مطالب

اقتصاد دفاع و توسعه پایدار - پیاپی 4 (تابستان 1396)

نشریه اقتصاد دفاع و توسعه پایدار
پیاپی 4 (تابستان 1396)

  • تاریخ انتشار: 1396/06/31
  • تعداد عناوین: 6
|
  • علی شمس اسفندآبادی *، نعمت فلیحی صفحات 11-21

    در پژوهش حاضر، رابطه هزینه های نظامی و رشد اقتصادی موردبررسی قرارگرفته است. با توجه به تناقضی که در نتایج مطالعات تجربی این حوزه وجود دارد، پژوهش حاضر می کوشد تا با بهره گیری از متغیرهای مختلف و مدل های گوناگون، تصویری جامع از نحوه تعامل هزینه های نظامی و رشد اقتصادی به دست دهد. در این راستا، هزینه های نظامی با استفاده از دو متغیر سهم هزینه های نظامی از تولید ناخالص داخلی و سهم هزینه های نظامی از مخارج دولت و رشد اقتصادی با استفاده از دو متغیر رشد تولید ناخالص داخلی و رشد تولید ناخالص داخلی سرانه سنجیده شده است. سطح تحلیل، تعدادی از کشورهای منتخب و دوره زمانی، سال های 2015-2000 است. نتایج حاصل از به کارگیری الگوی اقتصادسنجی داده های تابلویی و روش حداقل مربعات تعمیم یافته عملی دلالت بر آن دارد که افزایش هزینه های نظامی منجر به افزایش رشد اقتصادی می شود.

    کلیدواژگان: هزینه های نظامی، رشد اقتصادی، داده های تابلویی
  • میلاد شهرازی * صفحات 23-34

    کشورها تمایل دارند تا از استقلال خود در برابر تهدیدهای خارجی دفاع نمایند. این امر باعث می‎شود که بسیاری از آن ها بخش مهمی از هزینه های نظامی خود را به سمت تولید و صادرات و یا واردات تسلیحات سوق دهند. در این راستا، در تحقیق حاضر، در قالب توابع واردات و صادرات تسلیحات، عوامل موثر بر آن ها بر اساس اطلاعات 25 کشور منتخب شامل ایران طی دوره 2015-1992 بررسی شده است. در این چارچوب، ابتدا متغیرهای اثرگذار بر واردات و صادرات تسلیحات تعیین و توابع واردات و صادرات تسلیحات تشکیل گردیده است. سپس، با استفاده از روش های اقتصادسنجی مبتنی بر داده‎های ترکیبی برای هریک از الگوها، این توابع برآورد و نقش هرکدام از عوامل موثر ارزیابی شده است. نتایج حاکی از وجود یک رابطه غیرخطی بین تولید داخلی با واردات تسلیحات است، به طوری که ابتدا با رشد تولید تمایل به واردات افزایش می‏یابد، اما پس از مدتی، با توسعه صنعت داخلی واردات کاهش پیدا می‎کند. به علاوه، قیمت تسلیحات وارداتی و تعداد کارکنان نیروهای مسلح اثر منفی و مخارج نظامی اثر مثبت بر واردات تسلیحات داشته اند. همچنین، برآورد تابع صادرات تسلیحات نشان دهنده اثر منفی قیمت صادرات تسلیحاتی و اثر مستقیم مخارج نظامی، تولید داخلی و تعداد کارکنان نیروهای مسلح بر صادرات تسلیحات بوده است.

    کلیدواژگان: اقتصاد دفاع، واردات تسلیحات، صادرات تسلیحات، مخارج نظامی
  • احمد مویدفرد *، نجفعلی شهبازی صفحات 35-49

    بهره وری و رفتار مبتنی بر آن یکی از موضوعات همیشگی و مهم در هر نوع سازمانی است. این موضوع در بخش دفاع و سازمان های مرتبط با آن به دلیل اینکه این سازمان ها به طور مستقیم و غیرمستقیم با بحث امنیت و دفاع از ارکان کشور روبرو هستند و عمدتا در بیشتر زمینه ها از منابع عمومی استفاده می کنند از اهمیت بیشتری برخوردار است. هدف از این مطالعه نیز بررسی بهره وری در شرکت سرمایه گذاری غدیر که تنها شرکت سرمایه گذاری وابسته به نیروی مسلح و در زمره بزرگ ترین ها در ایران می باشد صورت گرفته است. این مطالعه در بازه زمانی 1390 تا 1395 صورت گرفته و 5 شرکت سرمایه گذاری هم تراز در بورس اوراق بهادر را با استفاده از روش مالم کوییست موردمطالعه قرار داده است. نتایج حاصل از محاسبه بهره وری در شرکت سرمایه گذاری غدیر نشان داد که در بازه 1391 تا 1393 این شرکت از یک روند مثبت و پایدار بهره وری کل عوامل برخوردار بوده است اما در سال 1394 و 1395 بهره وری در این شرکت دچار رشد منفی گردیده است که البته این رشد منفی در همه شرکت ها در سال 1394 رخ داده است. رتبه شرکت غدیر نیز در مقایسه با سایر شرکت ها در سال 1391 در رتبه دوم، در سال 1392 در رتبه سوم، در سال 1393 در رتبه اول و در سال 1394 و 1395 در رتبه پایانی در مقایسه با 5 شرکت دیگر قرار داشته است.

    کلیدواژگان: بهره وری، بخش دفاع، هلدینگ های چند رشته ای و شاخص مالم کوئیست
  • عبدالکریم حسین پور*، نرگس محمودی، محمد رضایی صفحات 51-69

    یکی از موضوعات مهمی که در سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی بدان توجه شده است، موضوع بهره وری و محور قرار دادن رشد بهره وری در اقتصاد، تقویت عوامل تولید، توانمندسازی نیروی کار و تقویت رقابت پذیری اقتصاد می باشد. در همین راستا هدف این پژوهش بررسی بهره وری کل عوامل تولید در شرایط تحریم های اقتصادی برای بخش های منتخب اقتصاد ایران می باشد. بدین منظوراز مدل تحلیل فراگیر داده ها (DEA) و شاخص مالم کوییست در بازه 1358 تا 1394 استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که تحریم ها با درجات متفاوت بر بهره وری و کارایی بخش های مختلف اثرگذارند. در دوره موردمطالعه بخش حمل ونقل بهترین عملکرد و بخش صنعت بدترین عملکرد را ازلحاظ بهره وری و کارایی داشته اند. هم چنین بر اساس نتایج به دست آمده تغییرات بهره وری در هر سه صنعت بیشتر تحت تاثیر تغییرات تکنولوژی است.

    کلیدواژگان: اقتصاد مقاومتی، تحریم های اقتصادی، شاخص مالم کوییست، بهره وری کل
  • صابر خداوردی زاده *، مهسا ایمان زاد، محمد خداوردی زاده صفحات 71-89

    در فضای رقابت کنونی، رشد تولیدات و تثبیت نوسانات اقتصادی از مهم ترین اهداف اقتصاد کلان هر کشور قلمداد می گردد. بهره گیری از شاخص های اقتصاد مبتنی بر دانش یا اقتصاد دانش بنیان ازجمله ابزارهای مدیریت تقاضا می تواند در تحقق این مهم نقش موثری  ایفا نماید. هدف اصلی این پژوهش بررسی مفهوم اقتصاد مقاومتی و نحوه تاثیرشاخص های اقتصاد دانش بنیان بر تولید ملی کشور با تاکید بر اقتصاد مقاومتی می باشد. مقاله حاضر درصدد تبیین راهبرد توسعه شرکت های دانش بنیان جهت تحقق اقتصاد مقاومتی است. همچنین این مقاله علاوه بر مرور ادبیات و مفهوم شناسی موضوع مدنظر، با استفاده از داده های سری زمانی 1393-1360 نقش آموزش و منابع انسانی، موجودی سرمایه و شاخص تجارت بر تولید ناخالص داخلی کشور را با بهره گیری از رویکرد خودرگرسیون با وقفه های توزیعی موردبررسی قرار داده است. یافته های تحقیق نشانگر آن است که شاخص های اقتصاد دانش بنیان اثر مثبتی بر تولید ناخالص داخلی کشور به عنوان نمادی از اقتصاد مقاومتی داشته اند. هم چنین ضریب تصحیح خطا نشان می دهد که در هرسال حدود 58 درصد از عدم تعادل کوتاه مدت برای دستیابی به تعادل بلندمدت تعدیل می شود.

    کلیدواژگان: اقتصاد دانش بنیان، اقتصاد مقاومتی، تولید ناخالص داخلی کشور
  • یکتا اشرفی *، روزبه بالونژاد نوری، جواد عرب یارمحمدی، شبنم سادات کیوانیان صفحات 91-106

    اهمیت فزاینده موضوع نابرابری ایجاب می نماید که تبیین عوامل موثر بر آن موردتوجه باشد. مخارج دفاعی به عنوان بخشی از هزینه های دولت ازجمله عواملی است که از کانال های مختلف می تواند نابرابری را متاثر سازد. در مقاله پیش رو اثر مخارج دفاعی بر نابرابری توزیع درآمد در ایران موردتوجه قرارگرفته و تبیین شده است. بر اساس نتایج به دست آمده، فرضیه رابطه غیرخطی میان مخارج نظامی و توزیع درآمد مورد تایید قرار می گیرد. رابطه دو متغیر فوق الذکر به صورت U معکوس است؛ به این مفهوم که افزایش مخارج نظامی در ابتدا اثر منفی بر توزیع درآمد داشته اما در ادامه این اثر به صورت مثبت تبدیل خواهد شد. نتایج آزمون علیت گرنجری و مدل VECM نیز حاکی از آن هستند که میان مخارج نظامی و نابرابری درآمد در کوتاه مدت و بلندمدت یک رابطه علیت یک طرفه از مخارج نظامی به نابرابری درآمد وجود دارد و همچنین در صورت بروز یک تکانه در کوتاه مدت، در هر دوره به میزان 11/0 از عدم تعادل ایجادشده از بین خواهد رفت.

    کلیدواژگان: مخارج دفاعی، توزیع درآمد، الگوی خود توضیح برداری، الگوی تصحیح خطای برداری، علیت گرنجری
|
  • Ali Shams Esfand Abadi*, Nemat Falihi Pages 11-21

    In this study the relation between military expenditures and economic growth has been investigated. Considering conflicting results of other studies on this issue, we have tried to use different parameters and models. In direction with this issue, military expenditures is represented by share of military expenditures of GDP and government expenditures and  economic growth is represented by GDP and GDP per capita growth rate. The analysis is settled for the years 2000 to 2015 and selected countries. Results show that increasing military expenditures increases economic growth.

    Keywords: Military expenditures, Economic Growth, Panel Data
  • Milad Shahrazi * Pages 23-34

    Countries tend to defend their dependence against foreign threats and allocate parts of their military expenditures to production, exports and imports of weaponry. In this paper we investigate Weaponry Import and Export Function and effective factors of it for 25 countries including Iran during 1992 to 2015. We first determine effective factors on weaponry Import and Export Function. Then we estimated the coefficients of these functions using regression analysis methods. Results show a nonlinear relation between domestic product and weaponry imports, in which with an increase in domestic product the propensity to import increases at first, but decreases with further production increase. Besides, importing weaponry prices and the number of military staff have negative effect on weaponry imports. Estimation of weaponry export function shows the negative effect of exporting weaponry prices and positive effect of military expenditures, domestic products and number of military staff on weaponry exports.

    Keywords: Defense Economics, Weaponry Imports, Weaponry Exports, Military expenditures
  • Ahmad Moayyedfard *, Najaf Ali Shahbazi Pages 35-49

    Productivity is important in any organization. It is more important in defense sector and its related organizations because of their direct and indirect relation with the countries security. This paper aims to examine productivity in Ghadir investment company as the only investment company owned by military forces and one of the biggest ones in the country. The study has been accomplished for the period 1390 to 1395 for five same level investment companies in Tehran Bourse using Malm Quist method. Results show that the productivity of the company has been increasing during 1391 to 1393, but in 1394 and 1395 has decreased. It is also shown that the rank of Ghadir company among these 5 companies has been 2nd, 3rd, 1st and 5th in years 1391, 1392, 1393, 1394 and 1395 respectively.

    Keywords: Productivity, Multi Industry Holdings, Malm Quist Index
  • Abdolkarim Hosseinpour *, Narges Mahmoudi, Mohammad Rezaei Pages 51-69

    Productivity and its growth, improvement of factors of production including labor force and improving competitiveness of the economy are important issues that have been noticed in Resistive Economy general policies. This study aims to investigate total factors productivity under economic sanctions using DEA method and Malm Quist index during 1358 to 1394. Results show that sanctions have different impacts on different sectors productivity. During the study period, transportation sector had the best and industry sector had the worst productivity. Results also show that productivity variations in any of the three industries, is mostly influenced by technology variations.

    Keywords: Resistive Economy, economic sanctions, DEA, Malm Quist Index, Total Productivity
  • Saber Khodaverdi Zadeh*, Mahsa Iman Zad, Mohammad Khodaverdi Zadeh Pages 71-89

    Economic growth and stability is one of the most important macroeconomic goals of any country. Utilizing knowledge based economy factors including demand management plays an effective role on this issue. The main aim of this paper is to survey resistive economy and the way its factors effects national product. We also try to investigate development strategies of knowledge based companies in direction with resistive economy. Using time series data for the period 1360-1393 this paper has examined the role of education and human resources, capital stock and trade on Iran’s GDP using ARDL regression analysis. Results show that resistive economy factors have positive impact on GDP. Error correction coefficient also shows that in every year, about 58 percent of short run disequilibrium adjusts for touching long run equilibrium.

    Keywords: Knowledge Based Economy, Resistive Economy, Gross Domestic Product, ARDL
  • Yekta Ashrafi*, Rouzbeh Balounezhad Nouri, Javad Arab Yarmohammadi, Shabnamossadat Keyvanian Pages 91-106

    Considering the Increasing importance of inequality, it is necessary to inspect effective factors on it. Military expenditures as a part of government expenditures can have impacts on inequality through different mechanisms. In this paper we examine the effect of military expenditures on income inequality in Iran. Results show that there is a reversed U nonlinear relation between military expenditures and income inequality. It means by increasing military expenditures, income inequality gets worth at first but as the expenditures continues to increase, the inequality gets better. Results of Granger causality test and VECM model also show that in short and long run there is one way causality relation from military expenditures to inequality which in the case of a shock in the short run, in every period 0.11 of disequilibrium diminishes.

    Keywords: Military expenditures, Income Distribution, Vector Auto Regressive Model, Vector Error Correction Model, Granger Causality