فهرست مطالب

فصلنامه پژوهش های پولی - بانکی
پیاپی 44 (تابستان 1399)

  • تاریخ انتشار: 1399/05/11
  • تعداد عناوین: 6
|
  • زهرا شالی ها*، علیرضا دقیقی اصلی، محمدرضا میرزایی نژاد، مجید افشاری راد صفحات 189-216

    بررسی ارتباط بین محیط های تورمی و سیاست های پولی با سپرده های بانک ها یکی از مباحث مهم و اساسی در ادبیات اقتصاد پول و بانکداری محسوب شده و بخشی عمده از مطالعات تجربی را در سال های اخیر به خود اختصاص داده است. ازاین رو، هدف اصلی این مطالعه تبیین ارتباط بین سیاست های پولی و محیط های تورمی با حجم سپرده 23 بانک خصوصی و دولتی طی سال های 1387-1397 است. برای این منظور، ابتدا با بهره گیری از رهیافت غیرخطی چرخشی مارکوف، محیط های تورمی آرام و ملایم و شدید استخراج و در ادامه، به روش خودرگرسیون برداری در داده های تابلویی به ارزیابی اثر تکانه های سیاست پولی نرخ رشد حجم نقدینگی، نرخ سود بانکی، و نسبت ذخیره قانونی بانک ها بر حجم سپرده بانک ها پرداخته شده است. نتایج تخمین مدل دلالت بر ثبات و پایداری مدل و معناداری ضرایب برآوردشده در کوتاه مدت داشته و تکانه های سیاست پولی و محیط های تورمی جنبه میرا و گذرا دارد، به طوری که انحراف معیار تکانه واردشده به نرخ رشد نقدینگی، نسبت سپرده قانونی بانک ها، و کیفیت دارایی به ترتیب در سال های اولیه (دوره های خیلی کوتاه مدت) حجم سپرده بانک ها را کاهش می دهد، اما به تدریج از دوره سوم به بعد، از آثار کاهنده آن کاسته می شود و به سمت مقدار قبل از ایجاد تکانه میل می کند. برای متغیرهای نرخ سود سپرده، کیفیت نقدینگی، و نرخ رشد تولید نیز آثار تکانه ها در دوره های خیلی کوتاه مدت (1 تا 4 سال) بر حجم سپرده بانک ها افزایشی بوده است، اما به تدریج از اثر افزایشی آن ها کاسته می شود و به وضعیت تعادلی قبل از ایجاد تکانه میل می کند.

    کلیدواژگان: حجم سپرده بانک های خصوصی و دولتی، شوک های سیاست های پولی، محیط های تورمی، الگوی چرخشی مارکوف، الگوی خودرگرسیون برداری در داده های تابلویی
  • جواد شکرخواه، محمدعلی دهقان دهنوی، قاسم بولو، حجت الله فرزانی* صفحات 217-260

    از دیدگاه نظارت بانکی و مالی، توجه به عملکرد بانک ها و موسسات اعتباری و مقایسه عملکرد آن ها از طریق رتبه بندی به موضوعی ضروری و گریزناپذیر تبدیل شده است. همچنین آثاری که اطلاعات رتبه بندی عملکردی می تواند در اقتصاد داشته باشد، نیاز به این گونه اطلاعات برای درک صحیح از وضعیت اقتصادی کشور و تلاش برای بهبود آن و تخصیص بهینه و مناسب منابع احساس می شود. نظر به پایین بودن و نبود کارایی لازم در مدل های رتبه بندی تحقیقات گذشته، تک بعدی و تک معیاری بودن شاخص انتخاب در رتبه بندی سازمان مدیریت صنعتی، وجود ابهام و رویه های چندگانه موسسات رتبه بندی و همچنین استفاده از نسبت های مالی به تنهایی در پژوهش های قبلی، طراحی الگوی رتبه بندی عملکردی دقیق و جامع دارای ابعاد و وجوه مختلف ضروری تشخیص داده شد. برای بررسی موضوع، در تحقیق حاضر از معیارهای مالی و بانکی استفاده گردید. این تحقیق با استفاده از تکنیک پاپریکا الگوی ارزیابی چندشاخصی رتبه بندی عملکردی بانک ها را طراحی و کارآیی و نتایج رتبه بندی مدل ترکیبی را با مدل های تفکیکی با استفاده از تحلیل منحنی راک مقایسه نمود. جامعه آماری تحقیق شامل 26 بانک ها و موسسات اعتباری غیربانکی تجاری طی سال های 1394 تا 1397 است. بر اساس نتایج حاصل شده هریک از معیارهای رتبه بندی موردبررسی از مدل های تفکیکی در امتیاز حاصل از رتبه بندی ترکیبی تاثیری معنادار داشت. همچنین نتایج رتبه بندی های انجام شده در مقایسه زوجی مدل رتبه بندی ترکیبی با هریک از مدل های رتبه بندی به تفکیک، تفاوتی معنادار داشتند و در نهایت، توان توضیح دهندگی مدل ترکیبی معنا دار بود و این مدل نتایج رتبه بندی بانک ها و موسسات اعتباری را بهبود و ارتقا بخشید.

    کلیدواژگان: رتبه بندی، معیارهای مالی، معیارهای بانکی، مدل های رتبه بندی، پاپریکا
  • علی صادق زاده یزدی*، اسمعیل ابونوری، علیرضا عرفانی صفحات 261-296

    مدیریت صحیح عرضه و تقاضای نقدینگی بانک ها، به عنوان بزرگ ترین نهاد مالی بازار پول ، به واسطه کاهش سپرده ها و دیگر بدهی ها در کنار رشد پرتفوی تسهیلات و دارایی های دیگر و نیز اقلام خارج از ترازنامه، یکی از موضوعات چالش برانگیز در مدیریت ریسک بانکی است. ازاین رو، مدیریت نقدینگی با هدف تداوم فعالیت بانکداری و به منظور مواجهه نشدن با ریسک های ناشی از کمبود نقدینگی، به ارزیابی و کنترل ریسک نقدینگی اقدام می کند. بدین منظور در مطالعه حاضر، تلاش شد در راستای کنترل و مدیریت ریسک نقدینگی کارا و اثربخش، مدلی مناسب برای پیش بینی ریسک نقدینگی، بر اساس رویکرد پارامتریک، طراحی شود. بر این اساس، نقدینگی در معرض ریسک با استفاده از خانواده مدل های ناهمسانی واریانس شرطی خودرگرسیون و استفاده از داده های روزانه منابع و مصارف بانک خصوصی در بازه زمانی 1 مهرماه 1389 تا 31 شهریورماه 1398، بر اساس مفهوم ارزش در معرض ریسک محاسبه شد. نتایج حاصل از ارزیابی مدل های به کار گرفته شده با استفاده از آزمون بازخورد، حاکی از تایید رویکرد پارامتریک در پیش بینی نقدینگی در معرض ریسک روزانه بانک مورد مطالعه در بازه زمانی مورد اشاره است.

    کلیدواژگان: دارایی و بدهی، نقدینگی در معرض خطر، مدل های GARCH، آزمون بازخورد
  • فهمیده فتاحی*، کیومرث شهبازی، صمد حکمتی فرید صفحات 297-340

    در مطالعه حاضر، به بررسی آثار نامتقارن تکانه های بی ثباتی مالی در رشد اقتصادی و تکانه های سیاست پولی در بی ثباتی مالی در ایران با استفاده از رهیافت الگوی خودرگرسیونی با وقفه های توزیعی غیرخطی (NARDL) طی دوره 1370:2-1395:3 پرداخته شده است. بدین منظور سه مدل برآورد شده است که در مدل اول به بررسی آثار نامتقارن تکانه های بی ثباتی مالی در رشد اقتصادی و در دو مدل بعدی آثار نامتقارن تکانه های سیاست پولی بررسی شده است. نتایج مدل اول نشان می دهد که تکانه مثبت بی ثباتی مالی اثر منفی و تکانه منفی بی ثباتی مالی اثر مثبت در رشد اقتصادی دارد. در مدل دوم هم نتایج نشان می دهد که تکانه مثبت نرخ بهره اثر منفی و تکانه منفی نرخ بهره اثر مثبت بر بی ثباتی مالی دارد. نتایج مدل سوم هم بیان می کند که تکانه مثبت رشد نقدینگی اثر مثبت و تکانه منفی رشد نقدینگی اثر منفی در بی ثباتی مالی دارد. در نهایت، نتایج نشان می دهد که نرخ ارز و مخارج دولت اثر مثبت و معنادار و رشد اقتصادی اثر منفی و معنادار در بی ثباتی مالی دارد. با توجه به نتایج، اثر مخارج دولت در بی ثباتی مالی در دو مدل دوم و سوم متفاوت است که دلیل آن به کار بردن ابزار سیاست پولی متفاوت در دو مدل است؛ بنابراین، اثر مخارج دولت در بی ثباتی مالی بسته به نوع سیاست پولی می تواند متفاوت باشد. همچنین، نتایج آزمون والد هم نشان می دهد که اثر تکانه های بی ثباتی مالی در رشد اقتصادی و اثر تکانه های نرخ بهره در بی ثباتی مالی هم در کوتاه مدت و هم در بلندمدت نامتقارن است. همچنین، اثر تکانه های رشد نقدینگی در بی ثباتی مالی در کوتاه مدت نامتقارن اما در بلندمدت متقارن است.

    کلیدواژگان: بی ثباتی مالی، سیاست پولی، رشد اقتصادی، NARDL
  • علیرضا عرفانی*، فرشاد پرویزیان صفحات 341-366

    بررسی تاثیر حضور رییس کل بانک مرکزی در فضای رسانه ای بر بازارهای مالی، علاوه بر اینکه درک ما را از چگونگی شکل گیری الگوهای انتظاری افراد از آینده قیمت ها ارتقا می بخشد، به درک واقع بینانه تر از انتقال تکانه ها و سرریز نوسانات نیز می انجامد.  در این مقاله، اثرات متقابل حضور رسانه ای مقام پولی و سایر متغیرهای تحت بررسی با استفاده از مدل گارچ چند متغیره مورد تحلیل قرار گرفته است.نتایج به دست آمده بیانگر این است که نرخ رشد قیمت سکه طلا و نرخ رشد دلار به رشد حضور رییس کل بانک مرکزی در فضای رسانه ای کشور واکنش مثبت نشان می دهد. این خود بیانگر نوعی تاثیر در الگوهای انتظاری افراد است که احتمالا موجب افزایش تقاضا و در پی آن، رشد قیمت سکه شده است. تاثیر رشد حضور مقام پولی در رسانه در رشد تقاضای پول معنادار نیست، اما ضریب همبستگی شرطی ثابت رشد حضور مقام پولی در رسانه و نرخ های رشد تقاضای پول، سکه، و دلار معنادار است. چنانچه سبد دارایی افراد را ترکیبی از پول نقد، سکه، و ارز خارجی بدانیم، معناداری ارتباط این متغیرها بیانگر نوعی مدیریت سبد دارایی افراد است. این مدیریت در حالی است که به حضور و البته میزان حضور مقام پولی در رسانه واکنش نشان می دهند که این گمان مطرح می شود افراد هنگام بهینه سازی سبد دارایی خود برای حداکثر شدن مطلوبیت دارایی هایشان به اطلاعات دریافتی از رسانه ها به خصوص حضور رییس کل بانک مرکزی در رسانه واکنش نشان می دهند.

    کلیدواژگان: سیاست پولی، رسانه، انتظارات، مدل CCC-MGARCH
  • حافظ نیکخوتریت، تیمور رحمانی*، فرزانه خلیلی صفحات 367-392

    بی ثباتی نرخ ارز تغییرات اساسی در بخش های داخلی و خارجی اقتصاد را به دنبال دارد که می تواند آثار منفی در اقتصاد کشور تحمیل کند. پژوهش حاضر به دنبال بررسی تاثیر بی ثباتی نرخ ارز و تورم در رفتار وام دهی بانک های ایران بر اساس داده های تابلویی 10 بانک طی سال های 1382 تا سال 1397 است. برای این منظور، ابتدا واریانس ناهمسان شرطی تعمیم یافته نرخ دلار و تورم تخمین زده شد و سپس تاثیر متغیرهای برآوردشده به عنوان شاخص بی ثباتی نرخ ارز و تورم، در رفتار وام دهی بانک ها با استفاده از روش داده های پانل شناسایی شد. نتایج، بیانگر آن است که بی ثباتی نرخ ارز رابطه ای منفی و معنادار با رفتار وام دهی بانک های کشور داشته است. به عبارت دیگر، با افزایش بی ثباتی نرخ ارز، بانک ها در پیش بینی بازدهی سبد دارایی خود به دلیل دریافت علایم منفی، به صورت انقباضی عمل می کنند و به دلیل نگرانی از وام های معوق از تخصیص اعتبارات بانکی می کاهند و به جای آن ها دارایی های کم ریسک که بازدهی آن ها قابل اتکاتر است، نگهداری می کنند. همچنین برآورد بی ثباتی نرخ تورم، شاخص ادوار تجاری، و شاخص کیفیت اعتباری نشان داد که بی ثباتی نرخ تورم شاخص ادوار تجاری و شاخص کیفیت اعتباری رابطه مثبت و معنادار با رفتار وام دهی بانک ها داشته است. در واقع، بررسی تاثیر بی ثباتی نرخ ارز بر رفتار وام دهی بانک ها در مقایسه با چگونگی تاثیر بی ثباتی سایر عوامل، نشان می دهد که بانک ها در تصمیمات سرمایه گذاری خود توجه بیشتری به نوسانات نرخ ارز در مقایسه با نوسانات سایر عوامل اثرگذار در پرتفوی اعتباری خود دارند.

    کلیدواژگان: بی ثباتی نرخ ارز، رفتار وام دهی بانک ها، واریانس ناهمسان شرطی تعمیم یافته
|
  • Zahra Shaliha*, Alireza Daghighiasli, Mohammadreza Mirzaeinejad, Majid Afsharirad Pages 189-216

    The relationship between monetary policy shocks and total deposits of banks is one of the main important issues in monetary economics and banking literature and has been considered empirically in recent years. Hence, the main aim of this paper is to evaluate the relationship between these variables by applying the PVAR approach for 23 private and governmental banks during 2008-2018. For achieving this, at first, the inflationary environments have been extracted by Markov- Switching, and then, by utilizing PVAR the short-run relationship between variables has been tested. The results of model estimation indicated that the deposit profit rate has positive and other monetary policy variables such as liquidity growth rate and rule of deposits ratio have a negative impact on the total deposits of Banks. Moreover, the overall effects of shocks on total deposits of banks are damping during the period of the study.

    Keywords: Monetary Policy, Central Banking, and the Supply of Money, Credit (E5)
  • Javad Shekarkhah, MohammadAli Dehghan Dehnavi, Ghasem Blue, Hojatolah Farzani* Pages 217-260

    From the perspective of banking and financial supervision, paying attention to the performance of banks and credit institutions and comparing their performance through ranking has become a necessary and inevitable issue. Also, the need for performance rating information to properly understand the economic situation of the country and efforts to improve it and the optimal allocation of resources, is felt. Such information can influence the decisions of various stakeholder groups. Also, due to the low and lack of efficiency in the ranking models in previous research, designing an accurate and comprehensive performance ranking model with different dimensions and aspects was deemed necessary. After designing a multi-indicator evaluation model of banks performance ratings in the primary sector, this study investigated the efficiency and ability to explain the combined model in comparison with the segregated models. In this order, data of 26 banks during 2015 to 2018 is used. Based on the results, each of the ranking criteria studied from the segregated models had a significant effect on the score obtained from the combined ranking. Also, the results of rankings performed in a pairwise comparison of the combined rating model with each of the rating models separately, and finally the ability to explain the combined model was significant and this model improved and improved the ranking results of banks and credit institutions.

  • Ali Sadeghzadeh Yazdi*, Esmaiel Abounoori, Alireza Erfani Pages 261-296

    Properly managing the supply and demand for liquidity of banks, as the largest financial institution in the money market, by reducing deposits and other liabilities alongside the growth of a portfolio of loans, other assets, and off-balance sheet items is a challenging issue in banking risk management. Therefore, to continue banking activities and avoid the risks of lack of liquidity, liquidity management evaluates and controls liquidity risk. For this purpose, in the present study, it was attempted to design an appropriate model for predicting liquidity risk based on a parametric approach to control efficient and effective liquidity risk management. Accordingly, the liquidity at risk was calculated using the family of autoregressive conditional heteroskedasticity models. We used the daily data and facilities of a private bank in the period between September 23rd, 2010, to September 22nd, 2019, based on the concept of value at risk. The results of the evaluation of the utilized models, used by backtest, confirm the parametric approach in predicting daily bank risk liquidity.

  • Fahmide Fattahi*, Kiumars Shahbazi, Samad Hekmati Farid Pages 297-340

    This study investigated the asymmetric effects of financial instability shocks on economic growth and monetary policy shocks on financial instability in Iran. For this purpose,data 1991:3 to 2017:1 and nonlinear auto-regressive distributed lag (NARDL) approach has been used. For this purpose, three models have been estimated. In the first model, the asymmetric effects of fiscal instability shocks on economic growth are studied and in the next two models, the asymmetric effects of monetary policy shocks are investigated. The results of the first model indicate positive financial instability shock has a negative effect and negative shock has a positive effect on economic growth. Also, in the second model, the results indicate that a positive interest rate shock has a negative effect and a negative interest rate shock has a positive effect on financial instability. The results of the third model estimate indicate that a positive Liquidity growth shock has a positive effect and a negative Liquidity growth shock has a negative effect on financial instability. The results of the effect of government spending on financial instability in the second and third models are different due to the application of different monetary policy tools in the two models, Therefore, it can be said that the effect of government spending on financial instability can vary depending on the type of monetary policy. The results of the Wald test show that the effects of financial instability shocks on economic growth and the effects of monetary policy shocks on financial instability in the short run and long run is asymmetrical. Also, the effect of Liquidity growth on financial instability is asymmetric in the short run but symmetric in the long run.

  • Alireza Erfani*, Farshad Parvizian Pages 341-366

    Investigating the effect of the presence of the Governor of the Central Bank of Iran (CBI) on the media environment on the money and asset markets, in addition to raising our understanding of how the individuals’ expected patterns from the future of prices, leads to a more realistic understanding of the transmission of shocks and the volatilities spillover. According to the results of this study, the presence of monetary authority in the media leads to an increase in the U.S. dollar against Iranchr('39')s currency and growth of the price of gold coins. Although the presence of monetary authority on the media doesn’t have a significant effect on the growth of money demand, but the effect of conditional correlation coefficient of the growth constant of the monetary authority presence on the media and the growth rates of demand for money, coins and dollars are significant.

  • Hafez Nikkhooterit, Teymur Rahmani*, Farzaneh Khalili Pages 367-392

    Exchange rate instability brings about significant changes in the domestic and foreign sectors that can impose negative effects on the whole economy. The present study investigates the effect of exchange and inflation rate instability on the lending behavior of Iranian banks by using data of the 10 banks over the time period 1382-1397(2003-2018). To do this, at first, a GARCH(1,1) of the exchange and inflation rate is estimated. Then, as an index of instability, its effect on bank’s lending behavior is examined, using the panel data method. The results indicate that the exchange rate instability has a significant negative effect on the lending behavior of Iranian banks. In other words, as the exchange rate instability increases, the banks decrease their loans, due to the fall of the expected return of loans and a higher probability of non-performing loans. Instead, they invest in safe assets with certainly expected returns. Also, instability of inflation rate, business cycle index, and credit quality index has significant positive effects on the lending behavior of banks. In fact, comparing the impact of exchange rate instability on banks lending behavior with other factors shows that banks pay more attention to exchange rate fluctuations compared to fluctuations of other factors in their investment decisions.