فهرست مطالب

چغندر قند - سال نوزدهم شماره 2 (پاییز و زمستان 1382)

مجله چغندر قند
سال نوزدهم شماره 2 (پاییز و زمستان 1382)

  • 65 صفحه،
  • تاریخ انتشار: 1382/12/15
  • تعداد عناوین: 7
|
  • جهانشاه بساطی، اسدالله. زارعی، محمدرضا ضرابی، حسین فضلی صفحه 93
    به منظور بررسی میزان افت عملکرد ریشه و درصدقند ناشی از بیماری سفیدک سطحی، تعداد 10 ژنوتیپ در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در یک آزمایش فاکتوریل با سه تکرار در سال 1380 در کرمانشاه مورد مقایسه قرار گرفتند. ژنوتیپ ها یک فاکتور و سمپاشی در دو سطح، فاکتور دیگر را تشکیل دادند. برای ایجاد آلودگی مصنوعی از سوسپانسیون کنیدی های قارچ استفاده شد و شش هفته پس از استقرار عامل بیماری شاخص آلودگی برای تیمارها تعیین گردید. نتایج نشان داد، ژنوتیپ هایی که با سم کنترل شدند عملکرد ریشه بالاتری داشتند. به طور کلی سمپاشی باعث افزایش 16.5 درصد عملکرد ریشه گردید. پاسخ ژنوتیپ ها به کنترل شیمیایی در افزایش عملکرد ریشه بسیار متفاوت بود و افزایش عملکرد ریشه، از 0.5 تن در هکتار در ژنوتیپ7233 B41K تا 19.7 تن در هکتار در ژنوتیپ7233 P.107 مشاهده شد. عکس العمل ژنوتیپ ها در مورد صفت درصدقند نیز متفاوت بود و در تیمارهای سمپاشی شده درصد قند افزایش یافت، به طوری که در ژنوتیپ233 P.107 میزان درصدقند حدود 2.2 درصد نسبت به شرایط سمپاشی نشده افزایش نشان داد.
    کلیدواژگان: چغندر قند، بیماری سفیدک سطحی، کنترل شیمیایی، کرمانشاه
  • مرجان رئوفی، رضا فرخی نژاد، سید باقر محمودی صفحه 109
    از نمونه های دارای علایم پژمردگی و پوسیدگی ریشه و طوقه چغندرقند در مناطق مختلف چغندرقند کاری ایران مجموعا 94 جدایه فوزاریوم جداسازی شد. خصوصیات ریخت شناسی جدایه ها با استفاده از کلیدهای شناسایی معتبر مورد بررسی های تاکسونومیکی قرار گرفت و جدایه ها، به ترتیب فراوانی در شش گونه F. solani، F. oxysporum، F. equiseti، F. nygamai، F. proliferatum، F. culmorum قرار گرفتند. مطالعات بیماریزایی جدایه ها در شرایط گلخانه در خاک سترون با استفاده از مایه قارچ روی دانه گندم و مایه زنی گیاهچه ها و برش های ریشه در آزمایشگاه صورت گرفت. نتایج نشان داد که به استثنای یکی از جدایه های گونه F. solani بقیه جدایه ها هم روی گیاهچه و هم روی برش های ریشه بیماریزا بودند و توانستند پژمردگی و یا پوسیدگی ریشه را در گیاه ایجاد نمایند. از بین شش گونه مورد بررسی، جدایه های گونهF. solani فراوانی و بیماریزایی بیشتری داشتند.
    کلیدواژگان: چغندر قند، پوسیدگی ریشه و طوقه، گونه های Fusarium
  • عبدالمجید خورشید، محمود مصباح، ذبیح الله رنجی، سعید واحدی، منصور مصباح صفحه 123
    به منظور بررسی همبستگی صفات، تعداد 10 توده چغندرقند و دو رقم شاهد حساس به شوری و خشکی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط بدون تنش، تنش خشکی و شوری مورد ارزیابی قرار گرفتند. این تحقیق در سال 1379 برای شرایط نرمال و تنش خشکی در مزرعه کمال آباد کرج و برای تنش شوری در مزرعه امیرآباد هنرستان کشاورزی مردآباد صورت گرفت. آبیاری در تنش خشکی زمانی انجام شد که رطوبت خاک در اطراف گیاه به نقطه پژمردگی رسید. هدایت الکتریکی عصاره اشباع خاک در شرایط شور برابر با 18میلی موس بر سانتیمتر بود. در این تحقیق صفات طول و عرض برگ، طول دمبرگ، طول و عملکرد ریشه، عملکرد شکر سفید، مقادیر ازت، سدیم، پتاسیم، شاخصNa/K، وزن خشک ریشه، وزن تر و خشک اندام هوائی در هر دو محیط اندازه گیری شدند و ضرایب همبستگی آنها با روش پیرسون تعیین گردید. نتایج نشان داد که در شرایط بدون تنش همبستگی های ساده عملکرد ریشه با عملکرد شکر سفید، پتاسیم، شاخص Na/K، درصد قند ملاس و وزن خشک ریشه مثبت و با خلوص شربت منفی و معنی دار بود. همبستگی ساده عیار قند با صفات مقدار سدیم، شاخص Na/K و درصد قند ملاس منفی و با عملکرد شکر سفید و خلوص شربت مثبت و معنی دار بود. در شرایط خشکی ضرایب همبستگی عملکرد ریشه با صفات عملکرد شکر سفید، وزن خشک ریشه وعرض برگ مثبت و معنی دار بود. در شرایط تنش شوری نیز همبستگی عملکرد ریشه با صفات عملکرد شکرسفید، وزن خشک ریشه و اندام هوایی مثبت و معنی دار بود. براساس نتایج این تحقیق همبستگی بین صفات مورد مطالعه با تغییر محیط طبیعی دستخوش تغییرات فراوانی گردید به طوری که برخی از این تغییرات مثبت و برخی منفی بود.
    کلیدواژگان: ضریب همبستگی، عیارقند، ناخالصی های K، Ka، N، درجه اتحصال، تنش شوری و خشکی
  • مهدی برادران فیروزآبادی، محمد عبدالهیان نوقابی، فرخ رحیم زاده خویی، محمد مقدم، ذبیح الله رنجی، مهدیه پارساییان صفحه 133
    رابطه برخی از صفات کمی و کیفی سه رگه چغندرقند با تنش خشکی مداوم و مقایسه آن با شرایط عادی، در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات چغندرقند واقع در مزرعه کمال آباد کرج در سال 1380 مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق سه رگه چغندرقند به نام های 7219-P.69، -BP کرج و 7112 که در تحقیقات قبلی تحت شرایط تنش شدید در اوایل فصل رشد و سپس آبیاری مجدد و هم چنین تنش شدید و آبیاری مجدد به طور متناوب طی فصل رشد به ترتیب به عنوان متحمل، نیمه متحمل و حساس به تنش خشکی دسته بندی شده بودند، در یک آزمایش تحت تاثیر شیب تنش خشکی مداوم با استفاده از سیستم آبیاری بارانی تک شاخه ای (Line source sprinkler system) قرار گرفتند. سه سطح آبیاری، شامل آبیاری معمول (نرمال)، تنش ملایم و تنش شدید مداوم طی فصل رشد، پس از مرحله استقرار کامل گیاه اعمال شد. در این تیمارها به ترتیب و به طور متوسط 1274، 1133 و 740 میلیمتر آب مصرف شد. میانگین عملکرد ریشه درتیمارها به ترتیب معادل 58.6، 45.8 و 34.7 تن در هکتار بود. در تنشهای شدید میزان پتاسیم و نیتروژن مضر در ریشه افزایش و سدیم کاهش یافت. در نهایت مجموع این عوامل سبب کاهش عملکرد نهایی شکر سفید در شرایط تنش گردید. مقایسه بین رگه ها بیانگر برتری عملکرد شکر سفید رگه 7112 در هر دو شرایط تنش و بدون تنش بود. کاهش عملکرد شکر سفید رگه ها در شرایط تنش شدید نسبت به شرایط نرمال به ترتیب در رگه های -BPکرج، 7112 و7219-P.69 معادل 36، 32 و 24 درصد بود. در مجموع تحت شرایط تنش مداوم این آزمایش رگه7219-P.69 کمترین کاهش عملکرد شکر سفید نسبت به حالت عدم تنش را داشت.
    کلیدواژگان: آبیاری بارانی تک شاخه ای، تنش خشکی، چغندرقند، کیفیت ریشه، عملکرد، ماده خشک، ناخالصی
  • محمد علی چگینی صفحه 145
    این تحقیق در سال 1378 در دانشگاه ردینگ انگلستان انجام شد و هدف آن بررسی واکنش ارقام مقاوم (Saxon) و حساس(IC1) به ساقه دهی(Bolting) به طول روز قبل و بعداز شروع طویل شدن ساقه و گلدهی بوده، هم چنین تعیین تاثیر تعداد روزی که گیاه قبل و بعداز شروع طویل شدن ساقه در روز بلند یا روز موثر (18ساعت (LD و روز کوتاه یا روز غیرموثر (12ساعت،(SD سپری می نماید، روی زمان ظهور ساقه، پدیدار شدن اولین غنچه شکفته شده و پایان گلدهی هدف دیگر این تحقیق بود. در این بررسی تعدادی از گیاهان برای مدت متفاوتی در شرایط نوری روز کوتاه و تعدادی دیگر به همان مدت در شرایط نوری روز بلند قرار داده شد و پس از گذشت زمان معین با یکدیگر جابجا (شرایط نوری متضاد) گردیدند. برای این منظور گلخانه ای که دارای دو اطاقک رشد کاملا مجزا بود انتخاب شد، که طول روشنایی در یکی از اطاقک ها 12 و در دیگری 18 ساعت بود. برای رسیدن به اهداف فوق دو آزمایش جداگانه انجام شد. در آزمایش اول پس از بهاره سازی ریشه ها و کشت آنها در گلدان و تامین هم زمان و یکسان آب و مواد غذایی، هشت گلدان 8، 21، 33، 40 و 47 روز بعد از کشت از شرایط LD به شرایط SD و متقابلا هشت گیاه از شرایط SD به شرایط LD منتقل شدند. در طول آزمایش تعداد هشت گلدان در شرایط SD و هشت گلدان در شرایط LD قرار داده شدند. در آزمایش دوم ابتدا اجازه داده شد گیاهان در شرایط روز بلند تولید ساقه گل دهنده بنمایند و پس از آشکارشدن ساقه گل دهنده نیمی از گلدان ها به شرایط SD منتقل و نیم دیگر از گلدان ها در همان شرایط LD باقی گذاشته شدند. تیمار زمان انتقال از SD به LD و بالعکس 8، 16، 24 و30 روز بعد از شروع طویل شدن ساقه اعمال گردید. ضمنا تعداد هشت گیاه بعداز تولید ساقه گل دهنده به عنوان شاهد روز کوتاه در شرایط SD و تعداد هشت گیاه به عنوان شاهد روز بلند در شرایط LD نگهداری شدند. در این تحقیق پدیدار شدن ساقه، پدیدار شدن اولین غنچه شکفته شده و پایان گل دهی مورد توجه قرار گرفت. نتایج نشان داد که گیاه چغندرقند بلافاصله پس از بهاره شدن به طول روز واکنش (حساسیت) نشان می دهد. در واقع مرحله غیرحساسی که در اغلب گیاهان یکساله وجود دارد، در این گیاه مشاهده نشد. این توانایی واکنش به طول روز تا مرحله تولید بذر ادامه یافت. در ضمن رقم حساس به ساقه دهی در مقایسه با رقم مقاوم در مدت زمان کوتاهتری ساقه و گل تولید کرد. این تفاوت، وقتی گیاهان دو رقم در طول روز کوتاه قرار گرفتند به طور چشمگیری آشکار شد. به طوری که گیاهان رقم مقاوم پس از 154 روز در شرایط روز کوتاه ساقه گل دهنده تولید نکردند. گیاهان رقم مقاومی که 21 روز بعداز ساقه دهی از شرایط روزبلند به شرایط روزکوتاه منتقل شدند، هرگز تولید گل نکردند. این نتایج نشان داد که نیاز رقم مقاوم به طول روزبلند می باشد. بدین معنی که گیاهان رقم مقاوم جهت ایجاد ساقه گل دهنده و گل دهی به ترتیب هشت و 21 روز بنابه ضرورت به طول روز بلند نیاز دارند.
    کلیدواژگان: بهاره شدن، چغندرقند، ایجاد ساقه، فتوپریود، گل دهی
  • عادل نعمتی، جهانشاه بساطی، اسدالله زارعی، حسین رستم پور صفحه 161
    به منظور بررسی عوامل مهم و موثر در تولید چغندرقند، با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ایدو مرحله ای در استان کرمانشاه در مجموع 100 کشاورز از شهرستان های کرمانشاه و اسلام آباد غرب انتخاب و اطلاعات لازم از طریق تکمیل پرسشنامه در سال زراعی 1380-1379 جمع آوری و مورد پردازش قرار گرفت. ارزیابی کارایی فنی چغندرکاران و عوامل موثر بر آن با استفاده از تابع تولید مرزی تصادفی به شکل کاب- داگلاس صورت گرفت. نتایج مطالعه نشان داد که متوسط کارایی فنی چغندرکاران در شهرستان کرمانشاه 82 درصد و در شهرستان اسلام آباد غرب 77 درصد می باشد. در این مطالعه تعداد قطعات، نوع کشت سال قبل، مصرف کود براساس آزمون خاک، زمان آخرین آبیاری (زمان رهایی)، روش کاشت محصول و مطالعه نشریات ترویجی بر کارایی فنی چغندرکاران موثر بودند.
    کلیدواژگان: چغندرقند، کارایی فنی، عوامل موثر بر تولید، کرمانشاه، اسلام آباد غرب
  • گزارش کوتاه علمی
  • روش ساده و موثر برای استخراج DNA ژنومی از گیاه و قارچ جهت آزمون های مبتنی بر PCR
    پیمان نوروزی صفحه 175
    برای استخراج DNA ژنومی از منابع گیاهی و قارچ روش های بسیاری وجود دارد که در آزمایشگاه های مختلف بسته به میزان کمیت و کیفیت DNA مورد نیاز از آن ها استفاده می گردد. با این حال، اصول کلی مراحل استخراج DNA در اغلب روش ها یکسان است (Edward et al. 1991; Murry and Thompson 1980; Rogers and Bendich 1988; Saghai-Maroof et al. 1984) با توجه به انجام طرح های تحقیقاتی مبتنی بر نشانگرهای مولکولی در آزمایشگاه بیوتکنولوژی موسسه تحقیقات چغندرقند، نیاز به روشی ساده، کم هزینه و در عین حال کارآمد برای استخراج DNA ژنومی گیاه و یا قارچ که پیش نیاز آزمون های مولکولی مبتنی بر PCR می باشد حس می گردید. بنابراین سعی گردید با مقایسه چندین روش استخراج DNA درمنابع مختلف (Cartner and Milton 1993; Edward et al. 1991; Huang and San 2000; and Thomas 1980; Rogers and Bendich 1988; Saghai-Maroof et al. 1984) به روشی ساده و تکرار پذیر دست یافت که مورد استفاده برای منابع گیاهی و قارچی باشد. در نهایت، روش یا دستورالعمل زیر به کار گرفته شد و DNA استخراج شده از نمونه های مختلف دو منبع گیاهی و قارچی باشد پس از تعیین کمیت و کیفیت، مورد آزمون PCR اختصاصی و RAPD قرار گرفتند. الگوی نوارهای حاصل از تکثیر DNA نشان داد که روش به کار رفته در استخراج DNA برای هر دو منبع گیاهی و قارچی موثر بوده است (شکل1). زمان لازم برای این روش استخراج کم تر از سه ساعت بوده و در مقایسه با اکثر روش های معمول در آزمایشگاه های زیست شناسی مولکولی با هزینه کم تری قابل انجام است.
|
  • J. Basati, A. Zareii, M.R. Zarrabiand H. Fazli Page 93
    To study the effect of powdery mildew on sugar beet yield and percentage of sugar losses sugar percent losses, ten genotypes were compared in a factorial experiment based on randomized complete block design with 3 replications and two factors. The first factor was spraying treatment with two levels and the second were genotypes. Inoculation was carried out using the pathogen's conidial suspension. Disease severity index was calculated based on the Wang's scale 6 weeks after inoculation. Data showed that fungicidal application increased root yield(16.5 %). However the positive response of the genotypes to chemical control of powdery mildew was variable. Increase in root yield varied from 0.5 tons/ha in Bulk 7233 to 19.7 tons/ha in the genotype 7233 p.107 Response of genotypes was also different in sugar percent and in the sprayed treatment sugar percent increased. Maximum sugar increase (2.2 %) was obtained in the genotype 7233 p.107.
  • M. Raoufi, R. Farrokhinejad, B. Mahmoudi Page 109
    To determine the role of Fusarium species associated with sugar beet root and crown rot, diseased samples were collected from different fields of sugar beet in Iran including Khorasan, Khuzestan West Azarbayejan, Qazvin, Tehran, Kermanshah, Kerman,Lorestan, Hamedan,Charmahal Va Bachtiary provinces during growing seasons 1999-2002. In total, 94 isolates of Fusarium were obtained. Based on morphological characters, six species including: F. solani, F. oxysporum, F. equseti, F. nygamai, F. proliferatum and F. culmorum were identified. The pathogenicity of isolates was determined through inoculation of sugar beet slices of main root using agar disc inoculum and seedling inoculation in greenhouse conditions using sterilized soil and wheat seed Inocula. Disease symptoms including root and crown rot, seedling damping-off and wilting in the greenhouse conditions, and rotting of slices of main root were evaluated. Results revealed that except one isolate of F. solani the rest were pathogenic on both seedling and root slice and produced one of the two types of Fusarial disease symptoms (wilting or root rot). Some isolates of F.solani were more aggressive than the others.
  • A. Khorshid, M. Mesbah, Z. Ranji, S. Vahedi, Mansour Mesbah Page 123
    Phenotypic coefficient correlation is a relation criteria for traits. This coefficient can be used to differentiate insignificant traits of varieties in selection programs. This survey was carried out with 10 breeding populations and susceptible controls in normal and stress conditions. The drought field was irrigated when plants reached wilting point. Traits such as leaf length and width, petiole length, root yield and length, white sugar yield, N, K, Na/K, root dry weight and shoot wet and dry weight were studied in stress and non stress conditions. The data were analyzed and correlation coefficients were determined using, Pearson’s method. The results showed that in normal condition correlation between RY and WSY, K, Na/K and RDW was significant. The relation between RY and WSY, RDW and SDW was significant in drought conditions. The correlation between RY and WSY, RDW and SDW was significant in saline conditions. The results also showed that the morphological traits measured in this survey were very important, particularly in stress conditions. In drought stress conditions, selection for small and few number of leaves and in saline conditions, the low amount of storage of sodium in root is very important for breeding programs.
  • M. Baradaran-Firoozabadi, M. Abdollahian-Noghabi, F. Rahimzade, M. Moghaddam, Z. Ranji, M. Parsaeian Page 133
    A field experiment was carried out during 2001 in the experimental fields of Sugar Beet Seed Institute in Karaj. The objective of this study was to determine the response of some quantitative and qualitative traits of three sugar beet lines subjected to continuous water stress and normal conditions. Three sugar beet lines 7219-P.69, BP-Karaj and 7112 as tolerant, semi tolerant and sensitive to water stress, respectively, were subjected to continuous water stress gradient using a line-source irrigation system. Three irrigation treatments (full irrigation, slight and severe stress) were applied after complete plant establishment. That these treatments received 1274, 1133 and 740 mm of water and produced root yield of 58.6, 45.8 and 34.7 t/ha, respectively. In severe water stress, the concentration of k+ and α-amino-N increased, but the concentration of Na+ decreased. Thus, in the stress conditions white sugar yield (WSY) was reduced. The comparison between sugar beet lines showed that the line 7112 had greater WSY under both stress and non-stress conditions. However, the WSY loss of the sugar beet lines due to water stress was 36, 32 and 24% for BP-Karaj, 7112 and 7219-P.69, respectively. In conclusion, the line 7219-P.69 demonstrated the less WSY loss when subjected to continuous water stress conditions. This phenomenon is an indication of different responses of sugar beet lines to type and severity of induced drought stress and possibly it is due to complexity of plant tolerance to drought stress.
  • Mohammad Ali Chegini Page 145
    This research was carried at The University of Reading in 1999. The aim was to estimate the effects of 18 hd-1 (long-day, LD) and 12 hd-1 (short-day, SD) light exposure duration of plants before bolting or flowering on time to bolt and flower in two bolting susceptible (BSG, IC1) and bolting resistant (BRG, SAXON) genotypes of sugar beet. So, two experiments were conducted. The experiments were carried in a glasshouse containing two compartments. The photoperiod in compartments one and two was adjusted to 18 hd-1 and 12 hd-1, respectively. In the experiment one, the aim was to determine duration from root replanting to bolting and flowering. So, plants were exchanged from LD to SD and vice versa at 0, 8, 21, 33, 40, and 47 days after root replanting. In the experiment two, the aim was to determine the duration from bolting to flowering. So, at first step we let all the plants bolt in the LD and then they were reciprocally exchanged from LD to SD and vice versa at 0, 8, 16, 24, 40, and 30 days after bolting. Results showed that BSG responded to LD from root replanting whereas BRG had a longer photoperiod-insensitive pre-inductive phase. The resistant genotype plants did not bolt even after 180 days. When BSG plants were exposed to SD after bolting all of them eventually flowered. This results indicated that by the time of bolting, photoperiod requirement for flowering was also fulfilled, whereas BRG needed further inductive photoperiod after bolting to flower. Therefore, bolting and flowering are two independent phenomena and they require different LD cycles. BSG is a quantitative LD plant in which bolting and flowering occur sooner in LD than in SD. However, very resistant genotypes (e.g. Saxon) showed a more or less obligate requirement for LD and did not bolt in 12 h photoperiod within 180 days after root planting. So, it is suggested that sensitivity to day-length seems to be a good selection tool to reduce the tendency for bolting in plant populations.
  • A. Neamati, J. Basati, A. Zareii, A.H. Rostam Pour Page 161
    In order to study effective factors in sugar beet production using two stage cluster sampling, totally one hundred producers were selected from kermanshah and Islamabad cities in kermanshah province. Data were collected through interviews and filling out questionnairs for crop season 1999-2000. Evaluation of technical efficiency of sugar beet producers and its effective factors was carried out using cob-Douglas productions functions and Maximum likelihood Method. Results showed that average rate of technical efficiency of farmers was 82 percent in kermanshah and 77 percent in Islamabad. The effects of the number of fields, previous year culture, fertilizer usage based on soil analysis, time of the last irrigation, culture method and reading extension materials were evident on sugar beet producer technical efficiency.
  • Simple and effective method for genomic DNA extraction from plant and fungus for PCR-based analyses
    Žp. Norouzi Page 175
    There are a number of methods (protocols) used in different laboratories for extraction of genomic DNA from plant and fungus sources, dependening on the quantity and quality of the required DNA. However, the basic principals of DNA extraction procedures are the same in most of them (2, 4-6). Regarding researches based on molecular marker conducted at the biotechnology laboratory of Sugar Beet Seed Institute, There seems to be a simple, low cost and efficient method needed for genomic DNA extraction from plant or fungus materials. The extracted DNAs are prerequisite to accomplish PCR-based molecular analysis. Therefore, some DNA extraction protocols were compared (1-6) and a simple and repeatable method useful for plant and fungus materials was obtained. Finally, the protocol was applied and the extracted DNAs from two sources of fungus and plant were considered as template DNAs in specific PCR and RAPD analysis after quantification and qualification. DNA banding patterns showed that the DNA extraction protocol was efficient for both sources (Fig. 1). This DNA extraction method takes less than three hours and compared to the most commonly used methods in molecular biology laboratories it has been proved to have lower cost.