نشریه پژوهش در مهندسی عمران و معماری ایران
پیاپی 1 (تابستان 1395)

در این مقاله به منظور افزایش شکل پذیری سیستم دیوار برشی فولادی، مدلهای مختلف تضعیف تعمدی جان تیر مورد بررسی قرار گرفته است. قاب محیطی نقش بسزایی را در شکل پذیری این سیستم ایفا میکند. به منظور جلوگیری از شکست ترد اتصال تیر به ستون، مقطع تیر با اشکال متفاوتی نظیر بازشوهای دایروی و بیضوی، شیارهای عمودی جان تیر و همچنین کاهش در بالهای تیر تضعیف شده است. نتایج حاصل از آنالیز اجزا محدودی نشان داد که مدلهایی با جان شیاری تیرها عملکرد بهتری در حوزه ی شکل پذیری، جذب انرژی، سختی و مقاومت برشی را نسبت به سایر مدلها دارند. در ادامه مطالعات پارامتری بر روی هندسه و سایز شیارها نیز انجام گرفت و محدوده های طراحی برای اندازه و سایز بازشوها ارایه شد. نتایج آنالیز روی مدلهای مختلف نشان داد که میزان دریفت در نمونه های شیاری در حدود 4 %بوده و همچنین طول ناحیه ی شیاری موثرترین پارامتر در بین پارامترهای دیگر میباشد . همچنین با بررسی مطالعه ی انجام گرفته بر روی نمونه ی چهار طبقه دیوار برشی فولادی با و بدون شیار در جان تیر، مشاهده شد که در نمونه ی شیاری کرنشهای پالستیک توزیع بهتری را در ورق دیوار و همچنین در ناحیهی شیاری جان تیر نسبت به نمونه ی اولیه داشته اند و همچنین اتصالات نیز در دریفتی حدود 4 %در محدوده الاستیک خود باقیمانده اند.

یکی از نمادهای موجود در هنر تمامی ادیان مختلف طرح ماندالا است که در هریک از ادیان تعاریف خاص خود را دارد و در هنر اسلامی و در تزیینات مساجد علاوه بر کاربرد کثیر آن تعاریف واحدی را دارد اما طرح و نقوش مختلف ماندالاها که همه به سمت یک هدف مشخص می روند و یک مرکزیت را ایجاد می کنند باعث ایجاد تنوع در بناهای مختلف شده است . با توجه به تعریف ماندالا، در هنر اسلامی و در مساجد اسالمی مربوط به یک دوره همزمان نسبت به هم  دوره تیموری به تحلیل آن در تزیینات بناهای نمونه ی مذکور می پردازیم و با انطباق دادن به اصول اولیه طرح ماندالایی از هویت اصلی آن اطمینان حاصل کرده و به تحلیل تفاوت آن در نمونه های موردی و ارتباط هر یک با رنگ هایی که در درون این طرح ها قرار گرفته با معانی و مفهومشان در هریک از نمونه های مربوط پرداخته شده است .

هدف از این پژوهش بررسی نقش سرمایه اجتماعی در باز آفرینی بهسازی و نوسازی بافت تاریخی شهر ساری پرداخته شده است. اهمیت سرمایه اجتماعی در فرآیند نوسازی شهری به عنوان ظرفیت های درونی و ثروت های پنهان در محالت، یک اقدام غیرمتمرکز و از پایین به باال است. در مباحث مربوط به باز آفرینی شهری یکی از مفاهیم اساسی، سرمایه اجتماعی است، که شاید بتوان در صورت کاربست اصول آن برخی از نیازمندی- های بافت های تاریخی را زنده ساخت. ناحیه تاریخی شهرها میراث ارزشمند معماری و کالبدی به جای مانده از گذشتگان ماست که در طول زمان در هویت بخشی به حیات شهری همواره نقش بارزی ایفا نموده است . این بخش از شهر تجلیگاه ابعاد فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی مردمانی است که در دوره های تاریخی مختلف در آن جا، روزگار سپری کرده و هویت فرهنگی آن را به ثبت رسانده اند . امروزه بافت های کهن شهری به دلیل مواجهه با انواع مسایل و مشکالت و بحران ها به یکی از چالش های اساسی پیش روی مدیران و برنامه ریزان شهری به ویژه در کشورهای جهان سوم تبدیل شده که کشور ما هم از این قاعده مستثنی نبوده است. شده از روش های کتابخانه ای، مطالعه اسناد و مشاهده مستقیم بهره گرفته است تا سرانجام توانست با توجه به زمینه تاریخی برای بازآفرینی محدوده راهکارهای مناسبی نظیر :مرمت نمای بناهای تاریخی در محدوده جهت حفظ ارزش های تاریخی و ارتقاء کیفیت کالبدی، توجه به اصول معماری بومی ساری در ساخت و سازها، ایجاد کاربری های فرهنگی - تاریخی در بناهای تاریخی متروکه موجود ، عریض کردن پیاده روها، نورپردازی مناسب آنها و تامین روشنایی کافی در بخش های مختلف و... را پیشنهاد دهد. مولفه های سرمایه اجتماعی شامل شبکه های مشارکت اجتماعی، اعتماد اجتماعی، انسجام و همبستگی اجتماعی و تعلق اجتماعی در محالت بافت تاریخی شهر ساری در سطح پایینی و چندان مطلوب قرار ندارد. در نتیجه ی این شرایط، تحقق برنامه های بازآفرینی در بافت مذکور مبتنی بر تقویت مولفه های سرمایه اجتماعی در بین ساکنین بافت تاریخی شهر ساری خواهد بود.

یکی از مهم ترین فضاهای شهری پیاده راه ها هستند که نقش بسیار مهمی در حیات اجتماعی و شهری دارند. خیابان شهدا یکی از خیابانهای قدیمی و معروف شهر خرم آباد است که در نقطه تلاقی مراکز تجاری تفریحی واقع شده است. با توجه به پتانسیل ها و شرایط اقتصادی ، گردشگری و تفریحی آن می تواند به یک پیاده راه شاخص در منطقه تبدیل گردد. روش تحقیق به کار رفته در این پژوهش توصیفی- تحلیلی و از نوع تحقیقات پژوهشی- کاربردی ، وبه روش مطالعه موردی است. در نهایت برای تجزیه و تحلیل اطلاعات و ارایه استراتژی و راهبرد توسعه گردشگری، از روش تحلیلی SWOT استفاده شده است. نتیجه این تجزیه و تحلیل ها، به عنوان راهبردهایی در جهت تبدیل خیابان شهدا خرم آباد به پیاده راه ارایه گردید. راهکارهایی در رابطه با جهت ساماندهی آن با رویکرد گردشگری که باعث ایجاد یک فضای شاخص شهری در شهرسازی نوین ایران شود. نتیجه این پژوهش نشان داده است که با تبدیل کردن خیابان ها به پیاده راه ها با رویکرد گردشگری، باعث رشد اقتصاد شهر، مقیاس انسانی در فضای شهری، امکان ایجاد تسهیلات گذران اوقات فراغت درمسیر پیاده راه، باز زنده سازی خاطرات تاریخی در پیاده راه،و غیره می شود همچنین به ارتقاء تعاملات اجتماعی و نهایتا توسعه پایدار شهری دست خواهیم یافت.

در خلال سه دهه گذشته، از دیوار برشی فولادی شکل پذیر به عنوان یک سیستم مقاوم در برابر بار جانبی که دارای عملکرد لرزهای مناسبی میباشد، در طراحی و تقویت برخی ساختمانها استفاده شده است. رفتار مناسب سیستم در جذب انرژی، پایداری حلقه های هیسترزیس و همچنین سختی، مقاومت و شکل پذیری بالای آن، ایده ی استفاده از این سیستم مقاوم در ساختمان ها را بیشازپیش تقویت میکند. در این مقاله به منظور افزایش شکل پذیری این سیستم, مدلهای اتصال منقطع جوشی ورق فولادی به قاب محیطی و همچنین نمونه های ترکیبی از اتصال منقطع ورق به قاب با بازشوهای شیاری جان تیر موردبررسی قرارگرفته است. نتایج حاصل از آنالیز اجزا محدودی نشان داد که مدلهایی با جان شیاری تیرها عملکرد بهتری در حوزه ی شکل پذیری، جذب انرژی، سختی و مقاومت برشی را نسبت به سایر مدلها دارند. همچنین مدل شیاری پیشنهادی در سیستم دیوار برشی فولادی با نسبت ارتفاع به پهنای متفاوت مورد مطالعه قرار گرفت و مشاهده شد که با کاهش در نسبت ارتفاع به پهنا، شکل پذیری کاهش مییابد.