فهرست مطالب

نشریه جغرافیایی سرزمین
پیاپی 50 (تابستان 1395)

  • تاریخ انتشار: 1395/05/01
  • تعداد عناوین: 7
|
  • عیسی پوررمضان، فرهاد جوان* صفحات 1-16

    خدمات رسانی مطمین توسط ایستگاه ها مستلزم استقرار در مکان های مناسب است که بتوانند بدون مواجهه با موانع شهری به امداد و ارایه خدمات ایمنی اقدام نماید. پژوهش حاضر با هدف تحلیل وضع موجود خدمات ایمنی و امداد و نجات در شهر رشت، به دنبال ارایه مکان های بهینه ایستگاه های آتش نشانی در شهر رشت به منظور رفع نیازها و نواقص خدمات ایمنی است.روش پژوهش توصیفی - تحلیلی است و داده های مورد نیاز علاوه بر مستندات رسمی، از بررسی های میدانی و داده های محلی فراهم شده است. جامعه آماری پژوهش، محدوده جغرافیایی خدمات شهری شهر رشت است و بنا بر سرشماری رسمی کشور در سال 1390 بالغ بر 951،639 نفر جمعیت داشته است که از نظر تعداد و توزیع ایستگاه های آتش نشانی با مشکلاتی مواجه است. یافته های تحقیق نشان داد که نخست، خدمات ایمنی ایستگاه های آتش نشانی وضع موجود، قادر به پوشش مناسب همه مناطق شهر رشت نیست. سپس، عوامل میزان جمعیت، فاصله از ایستگاه های آتش نشانی، فاصله از معابر اصلی، اراضی بایر، فاصله از مراکز اضطراری در تعیین مکان پایگاه های آتش نشانی و نیز در تحلیل وضع موجود این ایستگاه ها موثر بوده است. در نهایت بر اساس وزن دهی معیارها با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی مکان های مناسب جهت احداث ایستگاه های آتش نشانی در سه اولویت مشخص گردید.

    کلیدواژگان: خدمات ایمنی، مکان یابی، ایستگاه های آتش نشانی، ایمنی شهری، رشت
  • وکیل حیدری ساربان*، شراره صائب صفحات 17-31

    هدف این مقاله بررسی نقش فن آوری اطلاعات و ارتباطات در بهبود وضعیت فنی و اقتصادی کشاورزان گندمکار شهرستان مشگین شهرمی باشد. این تحقیق از لحاظ هدف، توسعه ای، و از لحاظ ماهیت، توصیفی و پیمایشی و نیز از نوع علی-مقایسه ای و تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه کشاورزان گندمکار ساکن در روستاهای دارای دفاترICT و کشاورزان گندمکار ساکن در مناطق روستایی فاقد دفاتر ICT می باشد. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و بر اساس فرمول کوکران، تعداد نمونه مناسب برای این تحقیق 100 نفر بدست آمد؛ از سویی، برای برابری در آزمون و نتیجه، صد نفر از کشاورزان ساکن در مناطق روستایی فاقد دفاتر ICT به عنوان گروه شاهد انتخاب شدند.

    کلیدواژگان: فن آوری اطلاعات و ارتباطات، توسعه کشاورزی، توسعه روستایی، کشاورزان گندمکار، شهرستان مشگین شهر
  • پریوش محمدی قشلاق* صفحات 33-44

    مطالعه حاضر در بررسی نقش جغرافیای انسانی در کتب دوره متوسطه در روحیه مشارکت پذیری اجتماعی دانش آموزان شهرستان ارومیه انجام گردیده است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، تحقیقی توصیفی است و از حیث ماهیت، تحقیق همبستگی است. جامعه آماری تحقیق حاضر، کلیه دانش آموزان شهر ارومیه مشغول تحصیل هستند می باشد. برای تحقق اهداف تحقیق حاضر سه فرضیه تدوین گردید که جهت تایید یا رد فرضیه ها ازآزمون رگرسیون استفاده شد؛ نتایج بررسی حاکی ازآن است که: بنابه فرضیه اول جغرافیای انسانی در کتب دوره متوسطه بر بدبینی و بی اعتمادی دانش آموزان تاثیر معنی داری دارد. عناصر روانی بسیاری از قبیل اظهار کراهت و بیزاری اعضای خانواده از یکدیگر، بخل و حسادت و سایر حالتهای روانی مرضی وجود دارد که مانع از مشارکت پذیری بوده و از این جهت مشابه بی‏اعتمادی است؛ که جغرافیای انسانی مورد کاهش بدبینی و بی اعتمادی دانش آموزان می شود.همچنین بنا به فرضیه دوم تحقیق، جغرافیای انسانی در کتب دوره متوسطه بر نگاه جنسیتی دانش آموزان تاثیر معنی داری دارد.

    کلیدواژگان: جغرافیای انسانی، مشارکت پذیری اجتماعی، نگاه جنسیتی، بدبینی و بی اعتمادی
  • سید خلیل سیدعلی پور*، رضا اسدی احمدآباد صفحات 45-64

    تحقیق حاضر به منظور شناسایی تاثیر عملکرد شهرداری بر کیفیت زندگی شهروندان در منطقه شش تهران مورد مطالعه قرار گرفته است. روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی بوده و از نظر هدف کاربردی می باشد. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه کارکنان شهرداری منطقه 6 شهر تهران در سال 94 به تعداد 950 نفر بوده که حجم نمونه نیز با استفاده از فرمول کوکران به تعداد 274 نفر تعیین می شود.نتایج یافته های توصیفی نشان داده وضعیت عملکرد شهرداری (متغیر مستقل) با میانگین 2.44 به میزان 49 درصد و مولفه های آن شامل: حوزه اجتماعی- فرهنگی با میانگین 2.27 به میزان 45 درصد؛ حوزه فنی و عمرانی با میانگین 2.33 به میزان 47 درصد؛ ترافیک شهری با میانگین 2.55 به میزان 51 درصد و خدمات شهرداری با میانگین 2.56 به میزان 51 درصد و در نهایت وضعیت کیفیت زندگی شهروندان (متغیر وابسته) با میانگین 3.16 به میزان 63 درصد است. بین خدمات شهرداری تهران و کیفیت زندگی شهروندان رابطه آماری معنی داری مشاهده نشده است. به طور کلی می توان گفت که اگر چه بین عملکرد شهرداری و مولفه های آن بر کیفیت زندگی شهروندان منطقه 6 تهران موثر بوده اما این اثر در حد ضعیفی معنادار می باشد.

    کلیدواژگان: کیفیت زندگی شهروندان، عملکرد اجتماعی- فرهنگی، حمل و نقل و ترافیک شهری
  • محمدرحیم غلامی، رحیم سرور*، مجید ولی شریعت پناهی، زهرا پیشگاهی فرد صفحات 65-89

    هدف این تحقیق تحلیل آسیب پذیری شبکه معابر در موقع حوادث احتمالی با تاکید بر مدیریت بحران است. این پژوهش از نوع کاربردی و به روش توصیفی-تحلیلی می باشد که به بررسی دو موضوع مهم مدیریت بحران و شبکه معابر در لایه راهبردی با شناخت معیارهای مورد تاکید در برنامه ریزی شهری پرداخته شده است. داده های مورد استفاده از نوع اسنادی ، میدانی و گردآوری اطلاعات از روش های کتابخانه ای و اینترنت می باشد که اطلاعات مربوط به شاخص های تحقیق، از طریق پرسشنامه با اخذ نظرات کارشناسان متخصص و خبرگان حاصل گردیده است. در مرحله تحلیل ابتدا مقادیر و داده های کلیه شاخص ها استخراج و بر اساس روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) وExpert choice به وزن دهی شاخص های مربوطه پراخته می شود سپس با استفاده از نرم افزار GIS، نقشه ریزپهنه بندی آسیب پذیری نواحی منطقه 21تهران را ارایه می گردد. در پایان چنین نتیجه حاصل شد که در صورت وقوع زلزله با مقیاس 7 مرکالی نقاط دارای آسیب پذیری منطقه در شهرکهای چیتگر شمالی،استقلال، ویلاشهر و وردآورد بوده که بیانگر آسیب پذیری بالای محدوده فوق با توجه به عوامل کالبدی و ترافیکی می باشد. نتیجه اینکه شبکه معابر منطقه 21 تهران از منظر مدیریت بحران مستلزم برنامه راهبردی و راهکارهای سامان بخش و در اولویت اول برنامه ریزی می باشد.

    کلیدواژگان: ای اچ پی، جی ای اس، شبکه معابر، آسیب پذیری، مدیریت بحران
  • سعید کامیابی* صفحات 91-105

    طراحی اقلیمی معماری با داشتن داده های اقلیمی و نیازهای حرارتی مکان مورد ساخت امکان پذیر می باشد. هدف این مقاله شناخت و بررسی میزان طبقه بندی اقلیمی و مطابقت آن با اصول معماری بومی شهرهای استان خراسان رضوی که اغلب معماری درونگرا دارند.بدین منظور ابتدا با استخراج عناصر اقلیمی مورد نیاز در چهار سیستم طبقه بندی اقلیمی (کوپن،ایوانف،آمبرژه و دمارتن)، درطی یک بازه زمانی برای اغلب شهرهای استان خراسان رضوی صورت گرفت. این تحقیق بیشتر ازنوع تصمیم گرا و روش کار به صورت تحلیلی، توصیفی وبا نگاه تلفیقی که به همراه عملیات میدانی و پیمایش از نوع روش طولی (تداومی) انجام شده است که دادها در طول زمان گرداوری می شود تا تغییرات بر حسب زمان بررسی شود. دادهای هواشناسی با مراجعه حضوری به مرکز تحقیقات هواشناسی،سازمان هواشناسی استان خراسان رضوی، و همچنین سایت سازمان هواشناسی و نتایج تحقیقات در زمینه اقلیم خراسان رضوی کل کشور میسر شدو سپس با استفاده از روش های بررسی طبقه بندی اقلیمی شرایط معماری همساز با اقلیم و اصول معماری بومی برای شهرهای استان خراسان رضوی در قالب جدول و نقشه تهیه گردید و پیشنهاداتی نیز اریه گردید

    کلیدواژگان: طبقه بندی اقلیمی، تیپولوژی معماری، توسعه پایدار شهری، استان خراسان رضوی
  • لیلا پناهی*، حمدالله پیشرو، محمدصادق شاهقلی صفحات 107-120

    مناطق روستایی کشور و به تبع آن روستاهای واقع در شهرستان مرودشتدارای مشکلات زیادی در خصوص بیکاری جوانان بخصوص جوانان تحصیلکرده هستند که عدم توجه به این موضوع در طی سال های گذشته باعث مهاجرت تعدادی زیادی از جوانان روستایی به شهرهای استان فارس و روی آوردن به مشاغل کاذب شهری شده است. این مطالعه با هدف بررسی شناخت موانع ایجاد و توسعه کارفرینی در مناطق روستایی شهرستان مرودشت نوشته شده است. دامنه زمانی مورد استفاده در این مطالعه سالهای 1394-1393 بوده است. روش مورد استفاده در تحلیل داده های این تحقیق از روش برنامه ریزی استراتژیک و استفاده از ابزار SWOT بوده است. داده های مورد نیاز این مطالعه با توجه به ماهیت موضوع مورد مطالعه و پایین بودن میزان سواد در مناطق روستایی و ابزار مورد استفاده از روش مصاحبه و طوفان فکری بوده است. نتایج این مطالعه نشان میدهد که دو دسته عوامل در راه توسعه کارآفرینی در این مناطق نقش دارند. یک دسته مربوط به عوامل درونی موجود در روستا و دسته دوم مرتبط به عوامل کارکرد نظام اقتصادی (تورم رکودی) میگردد که مشکلات زیادی را برای توسعه کارآفرینی ایجاد نموده است. در پایان ، توصیه هایی برای رفع موانع موجود در راه توسعه کارآفرینی در مناطق روستایی شهرستان مرودشت ارایه شده است.

    کلیدواژگان: کارآفرینی، مرودشت، اشتغال، موانع و مشکلات
|
  • Pages 1-16

    Timely and reliable service requires the establishment of these stations is in place that can help without facing any obstacles to urban services and safety act. The purpose of this study is to analyze the current situation of safety and rescue services in the city of Rasht, and offer optimal locations of fire stations in the city of Rasht in order to meet the needs and safety of service deficiencies. The research was descriptive - analytical data required from official documents, surveys and local data.The population of the geographic area of the city of Rasht and according to the official census in 1390, has a population of over 639, 951 people and the number and distribution of fire stations are faced with problems.The results showed that first, the safety of existing fire stations, is not able to cover all areas of Rasht. Then, the factors of population, distance from the fire station, away from the main streets, bare land, far from the centers of fire and emergency locating base stations have been effective in the analysis of the status quo. Finally, based on weighted criteria using GIS, identified three priority areas for the constructionoffirestations.

    Keywords: Safety services, location, Fire stations, Cities safety, Rasht
  • Vakil Heidari Sarban * Pages 17-31

    The aim of total this research is investigating of role ICT to improvement of the technical and economical situation of wheat Grover’s of Meshkin shahr County. The research method was an analytical-explanation study of the survey type. The target population in the study was the wheat Grover’s of settled in the rural areas that have ICT office and the wheat Grover’s of settled in the rural areas that don’t have ICT office. Using simple random sampling technique, the amount of suitable sample for this research was selected as statistical. In addition, for attainment to compare of testing and result, were selected one hundred of the farmers of located in the rural areas of uncontained of ICT office as control group. The tool of measurement was made researcher questionnaire.

    Keywords: ICT, Agricultural Development, Rural Development, wheat Grover’s, Meshkin shahr County
  • Pages 45-64

    Research in order to identify the impact of performance on the quality of life of the citizens of the municipality of Tehran has been studied in six. The descriptive results shown council performance status (independent variable) with an average of 2.44 at a rate of 49 percent and its components, the respondents, the quality of citizens' lives better the municipalities in the study area. The results were analyzed using Pearson correlation shown between the municipality and the quality of life of citizens as much as 19 percent, and the impact of municipal performance components include social - cultural council on quality of life citizens at a rate of 18%, the transport and traffic in Tehran and the quality of life of citizens by 15 percent, the Tehran Municipality's technical performance and development and quality of life of citizens as much as 17 percent, but significantly between Tehran municipal services and quality of life of citizens No significant relationship was observed. In general we can say that although the performance of the municipality and its components on the quality of life of citizens in the 6th district of Tehran were effective, but the weak sense.e.

    Keywords: quality of life of citizens, social - cultural, transport, traffic
  • Rahim Gholami, RAHIM SARVAR *, MAJID VALI SHARIAT PANAHI, ZAHRA PISHGAHI FARD Pages 65-89

    The aim of this study was to analyze the vulnerability of the network in the event of accidents, with an emphasis on crisis management. Evidence suggests that in the event of accidents, the potential for insecurity, social disorder offenses and the offenders increases and the occurrence of both events and social unrest urban traffic management is difficult. In this study, 6 main criteria to determine the network's physical and spatial area 21 Tehran And using the (AHP) Was used to assess the vulnerability of the network in the event of accidents. This study cross - functional purpose Bashd.drgrdavry library and field data (questionnaire) was based on expert opinion. In this study, using some of the capabilities of GIS software to analyze several major objective in the management street networks of crisis events In the 21st District the potential vulnerability of the region based on physical conditions is shown. Based on the output maps and statistical analysis of the results، Town of North Cheetgar, town shahrdari, town Vilashahr,town Esteghlal and town 22 most risky and town Vardavard, town Darya and town Tehransar e gharbi of the safest areas of the Municipality, District21 And other vulnerabilities in the region are relatively low.

    Keywords: &quot, AHP&quot, crisis management, vulnerability, GIS&quot, street networks
  • Pages 91-105

    Architecture design with climate data and making it possible location is the thermal requirements. The aim of this paper is to identify and evaluate climate classification and its compliance with the principles of vernacular architecture in Khorasan Razavi province often introverted architecture, first by extracting climatic elements needed in four climate classification system (coupons, Ivanov, Emberger and Demarton ), during a time interval to most cities in Khorasan Razavi province took place This research was an analytical descriptive compilation along with a look at the survey and survey longitudinal approach (continuous) is done The use of methods to assess climate classification architecture compatible with the climate and conditions of vernacular architecture for cities in Khorasan Razavi province were provided in tables and maps

    Keywords: thermal comfort index, Khorasan Razavi province, architecture, Sustainable urban development
  • Leila Panahi * Pages 107-120

    There are a lot of problems in rural areas of Iran and villages located in Marvdasht;one of them is unemployment of the youth,especially educated ones. Ignorance about the problem during the past years has made the youth immigrate to cities in Fars province and has made them to have unsuitable jobs. The study has been carried out to identify obstacle to the establishment and development of entrepreneurship in rural areas of Marvdasht. The period of time which is used in the study is within 2014-2015. The methods used in the study for data analysis, are strategic planning and using SWOT. The data collection for the study has been done by interview and brainstorming, due to the nature of the subject and illiteracy in rural areas. The results of the study show that two categories of factors play important roles in development of entrepreneurship in these areas. The first category is internal factors in the village. And the second category is related to function of the economic system (stagflation.),which has created many problems for development of entrepreneurship. Finally,there are some recommendations for removing obstacles to development of entrepreneurship in rural areas of Marvdasht and establishment of employment opportunities in these areas

    Keywords: Entrepreneurship, Marvdasht, Employment, obstacles, problems