نشریه آفاق علوم انسانی
سال پنجم شماره 50 (خرداد 1400)

مقایسه تصویر اسکندر مقدونی در تاریخ های ملی ایران قبل از اسلام و بعد از اسلام، نمایانگر تحولی عمیق است. درحالیکه نگاه غالب متون پهلوی به اسکندر منفی است و از او با لقب گجستک یاد میکنند، مورخین اسلامی وی را یکی از برترین پادشاهان و از نسل دارای بزرگ عنوان کرده و او را ایرانی میدانند نه مقدون ی. به هر صورت، پ ژوهشگران، منبع عمدهی این گونه روایات درباره اسکندر را کتاب اسکندرنامه کالیستنس دروغین دانستهاند. اما این که ریشه داستانپردازی درباره نسب ایرانی وی به چه دورهای می رسد و از کجا ناشی شده، مورد بحث است. در این مقاله سعی بر این است تا با بررسی منابع پهلوی، فارسی، عربی و مقایسه آن با برخی متون یونانی، رومی و پژوهشهای جدید، به مسئله آغاز رواج داستان های مثبت مربوط به اسکندر در ایران و سپس به منبع الهام نسب ایرانی او بپردازیم.

در میان ایرانیان، موسیقی بخشی از زندگی اجتماعی بود و در اوقاتی چون مراسم عروسی، سوگواری، جشن ها و اعیاد مذهبی موسیقی نواخته میشد و مردم میتوانستند در آن شرکت داشته باشند. آلات موسیقی که در دوران صفویه به کار می رفت با آنهایی که قرنها در ایران مورد استفاده بودند تفاوت چندانی نداشتند و شکل و ظاهر آنها از روی تصاویر نوشته ها و نقاشی های دیگر برای ما به خوبی شناخته میشود. یکی از این ساز ها ساز نی جفته (یا نی جفتی) شوشتری است که در شوشتر با توجه به اشکال به دست آمده در اطراف شوش و شوشتر قدمتی بسیار زیاد دارد اما امروزه با پیشرفت موسیقی و فراگیر شدن سبک های موسیقی غربی و همچنین سازهای موسیقی غربی در ایران و گرایش جوانان به این نوع سبکهای موسیقی، خطر از بین رفتن و فراموشی سازهای محلی که امروزه کمتر مورد استفاده قرار می گیرند بسیار اهمیت دارد. همین امر موجب شده تا روز به روز خطر فراموشی ساز نی جفتی و امسال این سازهای باستانی را تهدید کند همان طور که اشاره شد با توجه به اسنادی که در زیر به آن اشاره میشود به احتمال قوی شوشتر اولین زادگاه ساز نی جفته یا نی جفتی است که از این منطقه که روزگاری نه چندان دور از شهر های مهم خاورمیانه بوده، به دیگر نواحی ایران و جهان صاد ر شده است همانند پارچه های افسانه ای شوشتر پرند، پرنیان، دیبا و... می باشد.

اوراق مضاربه یکی از انواع صکوک یا همان ابزارهای مال ی اسلامی است که در دهه های اخیر در ایران مورد توجه قرار گرفته است؛ این اوراق می توانند برای کمک به تامین نقدینگی در بازارهای پولی و مالی به کار گرفته شوند. در صورتی که از صکوک و به خصوص اوراق مضاربه استفاده شود این امر در بلندمدت سبب رشد و توسعه ی اقتصادی کشور خواهد گردید . از این رو و با توجه به اهمیت م وضوع، نوشتار حاضر در نظر دارد تا ضمن مروری بر مفهوم و تعریف صکوک، به تبیین مفهوم اوراق مضاربه پرداخته و مدل ها و ماهیت حقوقی آن را شرح داده و در نهایت تاثیر آن را بر اقتصاد و بر بازارهای سرمایه تشریح نماید.

با تغییر ارزش های جوانان و ورود ارزش های جهانی و ابزارهای جدید ارتباطی به تدریج رفتارهای جدیدی در میان جوانان ایرانی شکل گرفته است که مهم ترین آن ها گسترش روابط جنسی پیش از ازدواج است، هدف این پژوهش برسی نگرش جوانان درباره ازدواج سفید است و روش پژوهش به نوع جامعه اماری تعداد 12نفر بوده است، تکنیک جمع آوری نمونه جامع آماری مصاحبه است که ما از 12نفر در این باره که چگونه به ازدواج سفید رسیده اند و یا چه طرز فکری دارند مصاحبه شد که طی این مصاحبه می پردازیم به اینکه فضای حاکم بر ایران و مردم چگونه به این نوع ازدواج و زندگی نگاه می کنند و چه مشکلاتی در جامعه برای آ ن ها وجود خواهد داشت و زیربنای این مشکلات و انتخاب به چه چیزی بستگی دارد، هرچند روابط پیش از ازدواج در ایران با انگیزه های گوناگون و در قالب الگو های متفاوتی صورت می گیرد در این میان، یکی از افراطی ترین شکل های روابط پیش از ازدواج پیدایش الگوهای هم خانگی و ازدواج سفید است الگویی از رابطه که ریشه های عمیق غربی دارد و ناشی از تحول اجتماعی و اقتصادی میانه قرون بیستم در این کشورهاست .در نهایت براساس نظر مصاحبه شوندگان به سه تیپ از افرادی که ازدواج سفید کرده اند رسیدیم. تیپ اول به دلیل شرایط اقتصادی (فقر، سرپرست خانوار بودن، حرف مردم ، گرایش جنسی، نداشتن سرمایه) ازدواج سفید را انتخاب کرده اند، تیپ دوم به دلی ل شرایط اجتماع ی و فرهنگی (سن ازدواج بالا، اعتیاد پدر، ترس از حرف مردم، عدم حمایت خانواده) و تیپ سوم به دلیل شرایط روانی (خیانت به یکدیگر ، عدم تعهد در زندگی، اختلالات روحی و روانی، اختلالات جنسی، مشکلات خانوادگی) ازدواج سفید را انتخاب کرده اند و یا به آن تن داده اند.

هدف اصلی اینپژوهش بررسی تاثیر موضوع یا درس آزاد بر خلاقیت و زندگی دانش آموزان است .در این پژوهش دانش آموزان در موضوع آزاد تشویق می شوند که تمامی افکار،درد دل، شادی و ناراحتی و... را بنویسند تا به خود شناسی و حتی شناخت دیگر دانش آموزان برسند و قدرت خلاقیت و نویسندگی و... در آنها افزایش یابد. در این پژوهش که جامعه آماری آن شامل دانش آموزان دختر مقاطع (راهنمایی و دبیرستان) در مناطق (13و6) می باشند که تعداد آنها (339 و 320) نفر است. و از بین آنها تعداد 100نفر به عنوان نمونه انتخابشده اند. روش تحقیق در این پژوهش، به صورت توصیفی و پیمایشی است ابزار گردآوری اطلاعات در این مطالعه پرسشنامه می باشد که شامل اطلاعاتی درباره ی میزان تاثیر درس آزاد برپیشرفت،خلاقیت دانش آموزان می باشد که به صورت 5 سوال بسته اورده شده است. نتایج به دست آمده بیانگر وجود رابطه ی معنادار بین میزان تاثیر درس یا موضوع ازاد برخلاقیت دانش آموزان مقاطع (راهنمایی و دبیرستان) است .

نگرش سیستمی به مثابه یک رویکرد کل نگر به پدیده ها در تلاش است تا مفاهیم را در یک شبکه معنایی تعریف کند. برای هر سیستم و شبکه، عناصر، نحوه ارتباط -تعامل عناصر و هدف لحاظ میگردد. با بررسی تعاریف ماهوی دانش مدیریت اثبات میشود که این دانش امری اعتباری و فرآورده سیستم دانشهای اعتباری میباشد که دارای دو عنصر انسان و اجتماع است. با توجه به اینکه امور اعتباری تابع شناخت انسان از پدیده های خارجی و شناخت نیز مبتنی بر نگرش، بینش و جهان شناسی انسان است، لذا با قرارگیری دو عنصر انسان و اجتماع در جهان شناسی شهید مطهری؛ اعتبار و ماهیت مدیریت تعیین میگردد. با بررسی انسان و اجتماع در نظام فکری و جهان شناسی شهید مطهری، به ترتیب اصول «آزادی انسان»، «وحدت فطرت» و «استخدام متقابل» نتیجه میشود. شهید مطهری؛ با اتکا به اصول مطروحه ماهیت مدیریت را در ارتباط با مفاهیم «رشد» و «رهبری» معنا نموده که منجر به ایجاد اصل «رشد عنصری» بر سیستم دانشهای اعتباری می شود.

بدون شک کلیفورد گیرتز از برجستهترین مردمشناسان معاصر است که در ارتقای جایگاه مردمشناسی و مطالعه فرهنگ نقش اساسی داشته است. یکی از مهمترین مواریث نظری و عملی گیرتز را باید تلاش های او در توضیح رابطه «فرهنگ» و «جامعه» دانست. او با قایل شدن استقلال و اولویت برای فرهنگ، از پیشقراولان رویکردی است که کریستین بل آن را « فرهنگ گرا - نمادگرا» خواند. گیرتز تلاش میکند گذشتن شبکه های معنایی را از خلال نمادها نشان دهد و این نظریه را در چارچوب نوعی مردمنگاری تفسیری، مفهومپردازی کند . مقاله حاضر به بررسی رویکرد روشی گیرتز در حوزه انسانشناسی، با تاکید بر دو کار عمده وی، یعنی تفسیر فرهنگ ها و صورتبندی مجدد تفکر اجتماعی پرداخته و تلاش می کند تحلیلی از آرای گیرتز ارایه کند و نشان دهد که او را به چه تعبیر باید یک تفسیرگرا دانست؟ و همچنین با تاکید و مروری بر رویکرد تفسیری گیرتز به فرهنگ و نمادها، توضیح دهد او چگونه از آیین به عنوان یک متن برای تفسیر یک فرهنگ که در حقیقت مجموعه ای از معانی است که از خلل نمادها درک و دریافت می شود، استفاده می کند .