فهرست مطالب
نشریه مطالعات جامعه شناسی
سال دوم شماره 3 (پیاپی 4، پاییز 1388)
- تاریخ انتشار: 1388/08/01
- تعداد عناوین: 8
-
صفحات 7-28
تحلیل گفتمان، رویکردی میان رشته ای است که ریشه در زبان شناسی دارد. این اصطلاح برای اولین بارتوسط «زلیک هریس» به کار رفته است. هدف عمده تحلیل گفتمان این است که تکنیک و روش جدیدی را در مطالعه متون، رسانه ها، فرهنگ ها، علوم، سیاست، اجتماع و مواردی مانند آن به دست آورد. بنابراین، تحلیل گفتمان جزء روش های تحقیق کیفی بوده که جهت کشف معنای به کار رفته در متن یا سخن به کار می رود و از آن در زمینه های مختلف مانند سیاست، رسانه ها و... استفاده می شود. رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی سیری تکوینی از تحلیل گفتمان در مطالعه های زبان شناختی است که تحلیل گفتمان را به لحاظ نظری و روش شناختی از سطح توصیف متون به سطح تبیین ارتقا داده است و به لحاظ محدوده تحقیق نیزگستره آن را ازسطح بافت موقعیت فرد به سطح کلان یعنی، جامعه، تاریخ و ایدیولوژی وسعت بخشیده است. در تحلیل گفتمان انتقادی نقد ایدیولوژی و قدرت بیش از سایر انواع تحلیل گفتمان مورد توجه قرار دارد. این مقاله در صدد است ضمن معرفی تحلیل گفتمان انتقادی، نظریه پردازان مطرح در این حوزه را به ایجاز معرفی نماید.
کلیدواژگان: : تحلیل گفتمان، تحلیل گفتمان انتقادی، ایدئولوژی، قدرت -
صفحات 29-54
دراین مقاله با اشاره ای مختصر به زندگی و آثار جفری الکساندر[1]، به بیان شالوده های نظری و زمینه های تفکراتی وی، هستی شناسی و انسان شناسی فلسفی، معرفت شناسی و روش شناسی این جامعه شناس آمریکایی پرداخته شده است. سپس اصول عمده ای که در نظریه جامعه شناختی او وجود دارد و برگرفته از حوزه های مطالعاتی وی از جمله الگوی تلفیقی و نظریه چندبعدی، نوکارکردگرایی، جامعه شناسی فرهنگی و جامعه مدنی است، مورد بحث قرار گرفته است. در پایان انتقاداتی که جامعه شناسان دیگر به نظریه الکساندر وارد ساخته اند، مطرح شده و به نتیجه گیری از مطالب مقاله پرداخته شده است.
کلیدواژگان: جفری الکساندر، الگوی تلفیقی، نوکارکردگرایی، جامعه مدنی، فرهنگ -
صفحات 55-73
هدف از انجام این تحقیق بررسی بیگانگی اجتماعی دبیران دبیرستان های شهر تبریز بود. روش تحقیق، پیمایش بود. جامعه آماری دبیران زن و مرد دبیرستان های شهر تبریز درسال تحصیلی 91-1390 به تعداد 13247 بودند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 373 نفر برآوردگردید و نمونه به شیوه طبقه ای متناسب با حجم نمونه انتخاب گردید. گردآوری داده ها با استفاده از پرسشنامه استاندارد بیگانگی اجتماعی ملوین سیمن و پرسشنامه محقق ساخته، انجام گرفت. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری t و r پیرسون استفاده شده است. نتایج نشان داده که بیگانگی اجتماعی برابر 62/46 با انحراف معیار 42/16 به دست آمده که در حد متوسط بوده است. با استفاده ازآزمون t نتایج نشان داد که بیگانگی اجتماعی بر اساس جنست دبیران معنی دار نبود. ولی با وضعیت تاهل معنی دار بود و دبیران مجرد بیگانه تر از دبیران متاهل بودند. هم چنین بیگانگی با مدرک تحصیلی و سابقه تدریس دبیران نیز معنی دار به دست آمد و دبیران با مدرک تحصیلی پایین بیگانه تر از دبیران با تحصیلات پایین بودند و دبیران با سابقه تدریس پایین بیگانگی اجتماعی بالایی داشتند. اما بیگانگی اجتماعی بر اساس وضعیت شغلی معنی دار به دست نیامده است.
کلیدواژگان: بیگانگی اجتماعی، بی قدرتی، بی هنجاری، انزوای اجتماعی، دبیران، تبریز -
صفحات 75-94
تحقیق حاضر با هدف تعیین عوامل اجتماعی مرتبط با میزان ارتکاب جرایم زنان زندانی زندان تبریز انجام شد. متغیرهای کنترل اجتماعی، فقر فرهنگی، سابقه ی بزهکاری در دوران نوجوانی، سابقه جرایم قبلی، خشونت علیه زن درخانه و دوستان ناباب متغیرهای مستقل می باشند. متغیری که به عنوان مساله اصلی تحقیق در نظر گرفته شده بود نیز میزان ارتکاب جرایم زنان است. جامعه آماری شامل 100 نفر از زنان زندانی زندان تبریز است که طبق فرمول کوکران 79 نفر از آن ها به روش تصادفی ساده انتخاب شده اند. روش تحقیق حاضر پیمایش از نوع هم بستگی است و گردآوری داده ها به وسیله پرسشنامه محقق ساخته انجام شده است. در این بررسی از اعتبار محتوایی (صوری) جهت تعیین اعتبار پرسش نامه و ضریب آلفای کرونباخ برای تعیین پایایی سوالات استفاده شد که عمده ترین نتایج به دست آمده به شرح زیر می باشد:میزان ارتکاب جرایم زنان به سابقه بزهکاری، سابقه جرایم قبلی وخشونت علیه آن ها در خانه مرتبط است ولی رابطه ای بین کنترل اجتماعی، دوستان ناباب و فقر فرهنگی خانواده با میزان ارتکاب جرایم در بین زنان زندانی تبریز مشاهده نشد.
کلیدواژگان: میزان ارتکاب جرائم، کنترل اجتماعی، فقر فرهنگی، سابقه بزهکاری، سابقه جرائم قبلی، خشونت علیه زن در خانه، دوستان ناباب -
صفحات 95-115
نشاط اجتماعی پدیده ای ضروری درهرجامعه می باشد. نشاط اجتماعی برای تقویت بسیاری از مولفه های رشد اجتماعی مانند امید اجتماعی، اعتماد اجتماعی و... مفید خواهد بود. چرا که یکی از اصلی ترین نیازهای جوامع امروزی است. هدف مقاله، دست یافتن به میزان نشاط اجتماعی در بین سه قوم ایرانی (آذری، کرد و لر) می باشد. بررسی این اقوام در 3 شهر تبریز، نقده وشهرکرد انجام شده است. در بررسی چارچوب نظری محققان فرضیه ها را برمبنای نطریه های بلومر، بوردیو و دورکیم تدوین نموده اند. روش مورد استفاده پیمایش بوده و با فرمول کوکران 450 نمونه از جامعه آماری ذکر شده، انتخاب شدکه نمونه گیری چندمرحله ای یعنی نمونه گیری خوشه ای و تصادفی ساده مبنای کار قرار داده شد. یافته های تحقیق نشان می دهد که میزان نشاط در میان اقوام متفاوت بوده و میانگین آن 90/21 می باشد و بیشترین مقدار مربوط به قوم آذری می باشد. متغیرهای رابطه اجتماعی، هویت محلی و ملی در ارتباط با میزان نشاط قرارگرفته و نتایج تحلیل رگرسیونی نشان داد که متغیر هویت محلی بیشترین ارتباط با میزان نشاط داشته است. سپس هویت ملی و بعد هم رسانه بیشترین ارتباط را با متغیر وابسته داشته اند. در صورتی که متغیر روابط کمترین رابطه را با متغیر وابسته درمدل رگرسیونی نشان داده است. اما نکته مهم تر این که عدد 63/0 در سمت راست متغیر وابسته نشان دهنده ضریب عدم تعیین است که مشهور به psi است و اگر این عدد را از 1 کم کنیم، ضریب تعیین مدل به دست می آید. 37/0=62/0-1 یعنی 37 درصد از متغیر وابسته یعنی نشاط اجتماعی توسط این مدل تبیین شده است و این نشانگر برازش خوب مدل می باشد.
کلیدواژگان: نشاط اجتماعی، هویت جمعی، ارتباط اجتماعی، اقوام ایرانی -
صفحات 117-139
امروزه، متخصصان مدیریت از تکنیک عارضه یابی سازمانی برای توسعه سازمان سود می جویند. به همین خاطر، مقاله حاضر در نظر دارد با استفاده از مدل عارضه یاب سازمانی وایزبورد، نقاط قوت و ضعف دانشگاه اصفهان را شناسایی نماید. روش تحقیق پیمایشی، و ابزار تحقیق، پرسشنامه می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه کارمندان اداری و آموزشی دانشگاه اصفهان به تعداد 445 نفر بوده که از این میان، 118 نفر با فرمول کوکران و به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم انتخاب شده اند. نتایج تحقیق نشان داد که از بین ابعاد عارضه یابی سازمانی مدل وایزبورد، بعد هدف در حد نازل و بقیه ابعاد در حد متوسط بوده اند. هم چنین از بین متغیرهای مورد بررسی، متغیرهای «روابط و پاداش»، بیشتر از سایر متغیرها بر گرایش کارمندان به تغییر موثر بوده اند. نهایت امر این که، مجموع متغیرهای مستقل مورد استفاده، توانسته اند 50 درصد تغییرات متغیر وابسته را که همان گرایش به تغییر می باشد، تبیین نمایند.
کلیدواژگان: توسعه سازمان، عارضه یابی سازمانی، گرایش به تغییر، دانشگاه اصفهان -
صفحات 141-161
بسیاری از مشکلات دوران نوجوانی ریشه در چگونگی گذر وی از بحران هویت دارد و چنانچه ابعاد گوناگون این دوران مهم زندگی به دقت مورد مطالعه قرار گیرد و نوجوان با آگاهی کامل این دوران را سپری کند، مصونیت وی در برابر آسیبهای اجتماعی افزایش خواهد یافت و به سهولت هویت موفق را احراز خواهد کرد، افراد نمونه در این پژوهش 350 نفر از نوجوانان منطقه یک شهرداری خمینی شهر می باشند، از نظر موضوع روش این تحقیق از نوع توصیفی- همبستگی می باشد، دراین روش پژوهشگر سعی دارد آن چه را که هست راحت و بدون هیچ گونه دخالتی یا استنتاج ذهنی گزارش دهد و نتایج عینی از موقعیت بگیرد، ابزار مورد استفاده در این تحقیق آزمون عملکرد خانواده وتست هویت می باشد که به صورت تصادفی ساده دراختیار افراد جامعه مورد مطالعه قرار گرفته است.نتایج تحقیق نشانگر آن است که بین هویت با کارکردهای خانواده، نوع روابط خانوادگی، توانایی حل مشکلات خانوادگی و میزان کنترل رفتار رابطه معناداری وجود دارد ولی بین آمیزش عاطفی با بحران هویت رابطه معناداری مشاهده نشد.
کلیدواژگان: : عملکرد خانواده، کارکردهای خانواده، روابط خانوادگی، آمیزش عاطفی، بحران هویت -
صفحات 163-177
مقاله حاضر درباره مطالعه پدیده حاشیه نشینی و بزهکاری و ارایه راهکارهای عملی مددکاری اجتماعی است. مطالعه های موجود نشان می دهدکه بین حاشیه نشینی وجرایم و بزهکاری اجتماعی رابطه معنی داری وجود دارد. در پایان مقاله راهکارهای عملی مددکاران اجتماعی در خصوص توسعه محلی، به منظور رفع مشکلات ناشی از حاشیه نشینی و در نتیجه کاهش جرایم و بزهکاری های اجتماعی ارایه گردید.
کلیدواژگان: حاشیه نشینی، بزهکاری، جرایم، مددکاری اجتماعی
-
Pages 7-28
Discourse analysis, is an interdisciplinary approach that has its roots in linguistics. The term is used by “Zlykhrys" for the first time. The main goal of discourse analysis is to find the new technique in the study of texts, media, culture, science, politics, and society. The approach of critical discourse analysis is developmental of discourse analysis in linguistic studies which from individual and methodological points of view has upgraded the discourse analysis from description of texts to explanation level. In critical discourse analysis, the critique of ideology and power is considered more than the other types of discourse analysis. This article has sought the introduction of critical discourse analysis and the well-known theorists in this field.
Keywords: Discourse Analysis, Critical Discourse Analysis, Ideology, Power -
Pages 29-54
In this brief article to the life and works of Jeffrey Alexander, the theoretical foundation and background of his thinking, ontology and philosophical anthropology, epistemology and methodology of this American sociologist has been considered. Then, the major principles in his sociological theory which has been drawn from his studies in areas such as model of integrative and multidimensional theory, neofunctionalism, sociology, cultural and civil society has been discussed. At the end, the criticism of other sociologists to Alexander's theory has been posed and the conclusions of the article were discussed.
Keywords: Jeffrey Alexander, Integrated Model, Neofunctionalism, Civil Society, culture -
Pages 55-73
The purpose of this study is to examine the social alienation of high school teachers in Tabriz. Research method is survey and statistical population of male and female high school teachers were 13247 in 1390-91 educational year. The proportional stratified sample was selected and Sample size of 373 was assessed using Cochran's formula.Data collected using standard questionnaire of social alienation of Mlvynsymn and researcher-made questionnaire. In order to analyze data statistical methods of t and r Pearson are used. Results indicated that social alienation of 62/46 with the SD of 42/16 has been achieved in the medium. The results showed that social alienation based on marital status were significant the single teachers were more alienated. Also the relationship between alienation and academic certificate and teaching precedence was significant. But social alienation based on the job situation was not significant.
Keywords: social alienation, Anomaly, Social Isolation, teachers, Tabriz -
Pages 75-94
The present study was to determine the social factors related to the rate of crimes of women who were detained in Tabriz prison. Variables of social control, cultural poverty - precedence of delinquency in adolescence - precedence of previous offenses - violence against women at home and the unsuitable friends are the independent variables of the study. The variable was considered as the main research question is the extent of crime of women. The population consisted of 100 women prisoners of whom 79 were selected randomly according to Cochran's formula. The design of the present study was co relational survey and the researcher-made questionnaire was used for collecting data. The results showed that crime rate in women are related to precedence of delinquency, a precedence of previous offenses and violence against them at home. But there is no relationship between social control, unsuitable friends and cultural poverty and the crime rate of women in Tabriz prison.
Keywords: Rate of Crime, Social Control, Cultural Poverty, Criminal Precedence, A Precedence of Previous Offenses, Violence Against Women at Home, Unsuitable Friends -
Pages 95-115
Social vitality is one of the necessary phenomenons in any society. To strengthen the elements of social development such as community of hope and social confidence, social vitality is very important. The purpose of this article is to find the amount of social vitality among Iranian tribes (Azeris, Kurds and Lurs). The research was done in Tabriz, Nagadeh and shahre Kord. In examining the theoretical framework the researchers developed the assumptions on the basis of Blomer, Bourdieu and Durkheim. Using the Cochran formula, 450 were selected and the multistage cluster sampling and random sampling of were used to do this. The findings of the study show that social vitality varies among ethnic groups with the mean score of 90/21 and the Azeri has the greatest mean. The relationship between Social relation, local and national identity with social vitality were based and regression analysis showed that the local identity had the highest correlation with social vitality. Then, the national identity and the media had the highest correlation with the dependent variable. More importantly, however, value of 63/0 on the right side of the dependent variable represents the coefficient of determination that is known as psi and if this number is minused from 1, we determine the model coefficient (37/0). It means that 37% of the dependent variable explained by this model.
Keywords: Social vitality, Collective Identity, social relations, The Iranian Tribes -
Pages 117-139
Today, management professionals use fault finding techniques for developing organization. Therefore, this paper has considered using a fault finding model of Vayzboard to identify strengths and weaknesses of the University of Isfahan. The methodology of research is Survey and the research tool is a questionnaire. The study sample included all administrative and teaching staff of Isfahan University (445) among which, 118 cases with Cochran formula and a stratified random sampling size selected. The results showed that among the dimensions of organizational fault finding of Vayzboard, the target dimension is in the low and the other dimensions are in the middle.Also among the variables, the “relationships and reward “, are the most effective in comparison to the other variables on the employees’ change. Finally, all the used independent variables could explain 50% of the changes of the dependent variables.
Keywords: Development of The Organization, Organizational Fault Finding, Tendency to Change, Isfahan university -
Pages 141-161
In this study, 200 teenagers of South and north Shariati streets in Khomeini shahr. The method of the study is a descriptive - co relational and therefore the researcher try to report everything without any intervention or subjective inference and reach to objective results. Family function test and identity test tools used in this study and the students were randomly selected. The results showed that there is 95% significant relationship between identity and family function.
Keywords: family function, Identity Crisis, Teenagers -
Pages 163-177
This article is about the phenomenon of marginalization and delinquency, and it is also to provide practical social work solutions. Studies show that there is a relationship between social marginalization and crime and delinquency. Finally practical social workers solutions about local development presented in order to resolve the problems of social marginalization and thereby reducing crime and delinquency.
Keywords: Marginalization, Delinquency, crime, social work
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.