فهرست مطالب

مطالعات میان رشته ای ارتباطات و رسانه - سال چهارم شماره 3 (پیاپی 13، پاییز 1400)

مجله مطالعات میان رشته ای ارتباطات و رسانه
سال چهارم شماره 3 (پیاپی 13، پاییز 1400)

  • تاریخ انتشار: 1400/10/12
  • تعداد عناوین: 6
|
  • حسن اسدزاده شهیر، طاهر روشندل اربطانی*، اسماعیل سعدی پور، اکبر نصراللهی صفحات 5-38

    گسترش شبکه های اجتماعی مجازی همچون اینستاگرام در ایران، به سبب ایجاد محیط و فضای رسانه ای غیررسمی و افزایش قدرت کاربران در به اشتراک گذاری عکس، ویدیو، ایده ها، عواطف و احساسات، فرصت بی نظیری را برای رشد فرهنگ سلبریتی و هواداری از آنها ایجاد کرده است. بنابراین، هدف این پژوهش، مطالعه دلیل و زمینه های فرهنگ هواداری از سلبریتی ها در اینستاگرام است. روش تحقیق به کار رفته در این پژوهش، کیفی بوده و از رهیافت نظریه زمینه ای به عنوان روش عملیاتی پژوهش استفاده شده است. مشارکت کنندگان پژوهش، 22 نفر از فالوورها یا تعقیب کنندگان سلبریتی ها (با تعداد فالوور بیشتر) در شبکه اجتماعی اینستاگرام هستند که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند. برای گردآوری داده ها از مصاحبه های عمیق نیمه ساختاریافته بهره گرفته شده است. داده های گردآوری شده با بهره گیری از روش مقایسه ای مداوم و مطابق با رویه های نظام مند اشتراوس و کوربین در سه مرحله (باز، محوری و انتخابی) مورد تحلیل قرار گرفتند. قابلیت اعتبار، اعتماد و انتقال پذیری داده ها نیز مورد تایید قرار گرفته است. یافته های پژوهش بیانگر آن است که مهمترین دلیل تمایل هواداران به سلبریتی ها عبارت اند از: دیجیتالی شدن زندگی جوانان، مصرفی شدن جامعه، سلبریتیزه شدن جامعه، نقش آفرینی رسانه های عصر اول و فرسایش اعتماد نهادی در جامعه. همچنین تغییر الگوهای اوقات فراغت، استحاله شهرت، وجود نابرابری در جامعه و رواج مدرنی زاسیون یا نوسازی به عنوان عوامل زمینه ای یا تسهیل گر نیز در هواداری از سلبریتی ها نقش داشته اند.

    کلیدواژگان: اینستاگرام، سلبریتی، شبکه های اجتماعی، فرهنگ هواداری مجازی
  • مهدی خسروشاهی، فائزه تقی پور*، رضا ابراهیم زاده صفحات 39-66

    روزنامه نگاری شهروندی به آن نوع از روزنامه نگاری بازمی گردد که اغلب توسط شهروندان غیرحرفه ای و بیرون از سازمان رسانه ای رسانه های جریان اصلی و رسمی تولید می شود، هرچند امکان دارد حرفه ای ها نیز در تولید محتوا مشارکت کنند. هدف این پژوهش، طراحی و ارایه الگو از روزنامه نگاری شهروندی به -منظورارتقاء حقوق شهروندی در ایران بر اساس نظریه داده بنیاد است. از این رو داده های پژوهش از 25 نفر از صاحب نظران و خبرگان حوزه علوم ارتباطات و جامعه شناسانی که متخصص در حوزه روزنامه نگاری، رسانه و شبکه های اجتماعی بوده اند؛ با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته و به واسطه روش نمونه گیری هدفمند و نظری انتخاب و گردآوری شده است. همچنین برای تحلیل داده های حاصل از مصاحبه ها از فرایند کدگذاری نظری به منظور احصاء مفاهیم (مقولات پایه ای)، مقولات فرعی و مقولات اصلی استفاده شد. پس از اشباع نظری در مباحث کارشناسی مطرح شده؛ نتایج، پژوهش پیش رو را به الگویی مطلوب و جدید که شامل 16 مقوله اصلی، 48 مقوله فرعی و 609 مفهوم بود، سوق داد که مقابله با آسیبهای مرتبط با فضای رسانه ای و روزنامه نگاری شهروندی، شکسته شدن انحصارگرایی و گردش آزاد اطلاعات، عدم تمرکزگرایی و به رسمیت شناختن استقلال رسانه ها و ضرورت توجه به حقوق شهروندی شهروندان از جمله مقوله های اصلی این پژوهشند.

    کلیدواژگان: روزنامه نگاری شهروندی، حقوق شهروندی، نظریه داده بنیاد، ایران
  • زهرا خلیلی، سمیه لبافی*، داتیس خواجه ئیان صفحات 67-91

    هدف این پژوهش، ارایه چارچوبی از حوزه سیاستگذاری کسب و کارهای پلتفرمی در ایران و ارتباط آن با منافع عمومی؛ با شناسایی سیاست ها، موانع و الزامات سیاستی این حوزه است. رویکرد پژوهش کیفی و از روش تحلیل تم برای تحلیل داده ها استفاده شده است. ابزار جمع آوری داده ها، مطالعه اسنادی و مصاحبه های عمیق و نیمه ساختاریافته بوده است. یافته های پژوهش نشان داد آسیب های سیاستگذاری کسب و کارهای پلتفرمی شامل: عدم به روزرسانی سیاست ها، عدم یکپارچگی فرآیند دریافت مجوزها، فرآیند بروکراتیک اخذ مجوز، عدم وجود نهاد سیاستگذار و سیاست واحد برای کسب و کارهای پلتفرمی و...، موانع سیاستی شامل: عدم وجود سیاست های حفظ حریم خصوصی کاربران، عدم وجود سیاستگذار رسمی در خصوص کسب و کارهای پلتفرمی، عدم نظارت نهادهای سیاستگذار بر نحوه فعالیت این کسب و کارها، تعدد مراجع صدور مجوز و... است. در این راستا از الزامات سیاستی برای حل آسیب ها می توان به وجود سیاستگذار رسمی و هم نظارتی توسط کنشگرانی از اکوسیستم پلتفرمی و سازمان های دولتی و حاکمیتی، توسعه شبکه سیاستگذاری، به روزرسانی سیاست ها و قوانین و... اشاره کرد. نتایج در قالب چارچوبی برای آگاهی سیاستگذار، از نسبت فرایند سیاستگذاری کسب و کارهای پلتفرمی و منافع عمومی ارایه شده است.

    کلیدواژگان: پلتفرم، سیاستگذاری پلتفرم ها، کسب و کارهای پلتفرمی، منافع عمومی
  • حسن قاسمی، لیلا نیرومند*، آنی میرزاخانیان صفحات 93-121

    برجام، توافقنامه ای بین ایران، آمریکا و کشورهای اروپایی برای حل و فصل مناقشات هسته ای ایران بود. اما با خروج ترامپ از برجام، این توافقنامه به اهداف خود دست نیافت. ایران، یکسال پس از خروج آمریکا نیز به تعهدات خود عمل کرد ولی پس از یکسال به تدریج اجرای تعهدات خود را کاهش داد. رسانه های گوناگون بر مبنای گفتمان خود، نسبت به پوشش اخبار کاهش تعهدات برجامی ایران، اقدام کردند. العربیه فارسی و خبرگزاری صداوسیما، دو رسانه مهم منطقه هستند که هرکدام از زاویه نگاهی متفاوت و بر اساس گفتمان های خود، این اخبار را برای مخاطبان فارسی زبان خود پوشش دادند و ما در این پژوهش به مطالعه، بررسی و تحلیل گفتمان این دو رسانه پرداخته ایم.روش پژوهش این مقاله، تحلیل گفتمان بر مبنای رویکرد گفتمان کاوی ون دایک است. بازه زمانی مورد مطالعه در این پژوهش، از روز چهارشنبه 18 اردیبهشت 1398 تا 20 آبان ماه 1398 است. متون موردمطالعه 8 خبر از مجموع 141 خبر العربیه فارسی و 7 خبر از بین 329 خبر خبرگزاری صداوسیما است که در بازه زمانی مذکور به پوشش اخبار کاهش تعهدات برجامی ایران پراخته اند، نمونه ها، به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند.یافته های مقاله نشان می دهد در العربیه فارسی، ایران عامل ناامنی منطقه خاورمیانه و تهدیدی برای جامعه جهانی معرفی می شود گفتمان ایران هراسی ترویج می شود.در مقابل خبرگزاری صداوسیما برگفتمان مقاومت، اقتدار و ضداستکباری تاکید دارد و معتقد است ایران به منظور حفظ منافع ملی اقدام به کاهش تعهدات برجامی خود کرده است.

    کلیدواژگان: برجام، العربیه فارسی، خبرگزاری صداوسیما، تحلیل گفتمان، پوشش خبری، کاهش تعهدات
  • امیرمحمد کلابی* صفحات 123-145

    با توجه به ویژگی های پویای صنعت رسانه و بازار محصولات رسانه ای، تحولات بیرونی و درونی این صنعت بسیار بالا هستند و سازگاری با این تغییرات از جمله نیازهای مدیریت است. نوسازی استراتژیک کارآفرینانه عاملی است که به موفقیت بلندمدت سازمان و چگونگی بهره برداری از فرصت های محیطی کمک خواهد کرد.پژوهش حاضر از لحاظ هدف توسعه ای-کاربردی و از لحاظ روش دارای رویکردی آمیخته اکتشافی است که باهدف طراحی مدل مفهومی نوسازی استراتژیک کارآفرینانه در سازمان های رسانه ای انجام شده است. جامعه پژوهش در بخش کیفی 17 نفر از مدیران ارشد سازمان های رسانه ای و متخصصان دانشگاهی هستند که سابقه فعالیت در حوزه رسانه را دارا بوده اند و با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و به صورت گلوله برفی انتخاب شدند. جامعه آماری بخش کمی پژوهش را نیز مدیران، کارشناسان، خبرگان و فعالان سازمان های رسانه ای تشکیل می دهند که با استفاده از فرمول کوکران برای جامعه نامعین تعداد 384 نفر از آن ها به عنوان نمونه آماری از طریق روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها در مرحله کیفی مصاحبه نیمه ساختاریافته و در مرحله کمی پرسشنامه محقق ساخته است. برای تجزیه و تحلیل داده های کیفی روش تحلیل محتوا و برای داده های کمی از روش تحلیل عاملی به کمک نرم افزارهای معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد تمامی ابعاد و مولفه های نوسازی استراتژیک کارآفرینانه در سازمان های رسانه ای مورد تایید واقع شدند و عوامل موثر بر نوسازی استراتژیک کارآفرینانه به ترتیب چابکی استراتژیک، ایجاد قابلیت های سازمانی، کشف و بهره برداری از فرصت های محیطی، هم آفرینی ارزش و بازطراحی در مدل کسب وکار می باشد.

    کلیدواژگان: نوسازی استراتژیک کارآفرینانه، کارآفرینی سازمانی، کارآفرینی رسانه ای، سازمان های رسانه ای
  • مژده نادری گرنا، مجید شریف خدایی*، محمد اخگری صفحات 147-173

    هویت در معنای عام مجموعه ای از نگرش ها، ویژگی ها، روحیات و مشخصات فرد است که او را از دیگران متمایز می کند. حال باید ذکر شود که در میان پژوهش های موجود به هویت زنانه پرداخته نشده است. نمایش رادیویی نیز ظرفیتی برای این بررسی است. هدف مقاله، مطالعه ی ساختار تکوینی هویت زنانه در تولیدات رسانه ای (نمایش رادیویی) است. در این خصوص شخصیت های زن چندین نمایشنامه ی ایرانی و خارجی با روش تحلیل محتوا و بر اساس نظریه کریستوا مورد مطالعه قرار گرفت. شخصیت های زنان خلق شده توسط نویسندگان ایرانی با شخصیت های زنان خلق شده توسط نویسندگان خارجی مورد مقایسه قرار گرفتند. یافته های پژوهش حاکی از آن بود که پرداخت شخصیت زنانه در نمایشنامه های دهه هفتاد هجری شمسی نسبت به قبل از انقلاب اسلامی، از رشد و اقبال بیشتری برخوردار بوده است. همچنین با مقایسه ی دو بخش نمایشنامه های ایرانی و خارجی، کاستی ها و نقاط ضعف پرداخت شخصیت زنان از لحاظ شکلی و محتوایی تبیین شده است.

    کلیدواژگان: هویت زنانه، نظریه کریستوا، تحلیل محتوا، نمایش رادیویی
|
  • Hasan Asadzadeh, Taher Roshandel Arbatani *, Esmaeel Sadipour, Akbar Nasrollahi Pages 5-38

    Increasing access to virtual social networks, including Instagram, in Iran due to the creation of an informal media environment and increasing the power of users to share photos, videos, ideas, emotions and feelings, has created a unique opportunity to grow celebrity culture and support them. Therefore, the purpose of this research is to study the causes and determiners of the virtual fan culture of celebrities in Instagram as a social network. The research method is a qualitative method and the grounded theory approach has been used as the operational method of the research. The participants of the present study include 21 fans or followers of celebrities (with more followers) on the Instagram who have been selected by a purposive sampling method. In-depth semi-structured interviews were used to collect the data. The data were analyzed in three phases (open, axial and selective phases) using a continuous comparison method and in accordance with the systematic procedures of Strauss and Carbin. The validity, reliability and portability of the data have also been confirmed. The research findings indicate that the most important reasons of the followers for supporting the celebrities are: digitalization of youth life, consumption society, dominance of society by the celebrities, the role of first age media, and the erosion of institutional trust in society. Also, changes in leisure style, the transformation of fame, inequality in society, and the prevalence of modernization are indicated as underlying or facilitating factors in supporting the celebrities.

    Keywords: Instagram, Celebrities, virtual social networks, virtual fan culture
  • Mahdi Khosrowshahi, Faezeh Taghipour *, Reza Ebrahimzadeh Pages 39-66

    Citizen Journalism refers to a journalism produced by unprofessional citizens independently from organizations publishing the official and main stream media; notwithstanding the fact that professionals may also participate in such activity. The present research is aimed at designing a citizen journalism pattern for rising citizen rights in Iran on the basis of grounded theory paradigm. The data used in this research has been gathered and selected by interviewing 25 experts in the field of social communications science and sociologists having expertise in journalism, media and social networks, through a semi-standard interview using the theoretical sampling method. Furthermore, in order to analyze the data so extracted, theoretical coding process has been used for enumerating concepts (basic categories), central and auxiliary data in accordance with Strauss and Corbin's model. The research results demonstrated that designing a citizen journalism pattern for rising Citizen rights in Iran has been theoretically saturated from 14 central categories, 48 auxiliary categories and 609 concepts and based on the factors of Strauss and Corbin’s approach to grounded theory’s paradigm that Harms related to media and citizen journalism, breaking the monopoly and free circulation of information, recognizing the independence of media and necessity of paying attention to civil right of the population are among the main categories of this research.

    Keywords: Citizen Journalism, Citizen Rights, Grounded Theory, Iran
  • Zahra Khalili, Somayeh Labafi *, Datis Khajeheian Pages 67-91
  • Hasan Ghasemi, Leila Niroomand *, Anni Mirzakhanian Pages 93-121

    JCPOA was an agreement to resolve the Iranian nuclear dispute. But with Trump's departure, the deal did not achieve its goals. Iran after a year, it gradually reduced the fulfillment of its obligations. Al-Arabiya Farsi and IRIB News Agency are two important media in the region, each of which covered this news for their Persian-speaking audiences from different angles and based on their discourses. In this study, we have studied, studied and analyzed the discourse of these two media .this research, the method of discourse analysis has been used using the Wendyek discourse mining approach. The beginning of the research period is on Wednesday, May 7, 2009, when Iran took the first step to reduce its obligations, and the end of the study period is November 11, 2017, ie a few days after the fourth step of reducing Iran's obligations. The studied texts of 8 news out of 141 news published in Al-Arabiya Farsi and texts of 7 news out of 329 news published in IRIB News Agency.in the period of study that has dealt with the issue of reducing Iran's obligations and have been selected by purposive sampling method.The findings of the article show that in Al-Arabiya Farsi, Iran is a regional factor and a threat to the global introduction of the discourse of Iranophobia.In contrast, IRIB News Agency emphasizes the discourse of resistance, authority and anti-arrogance and believes that Iran has reduced its obligations in order to protect national interests

    Keywords: Al-Arabiya Farsi, IRIB News Agency, news coverage, JCPOA, reduction of obligations, Discourse Analysis
  • AmirMohammad Colabi * Pages 123-145

    Due to the dynamic characteristics of the media industry and the market for media products, the external and internal developments of this industry are very high, and adaptation to these changes is one of the management needs. Entrepreneurial strategic renewal contributes to the long-term success of an organization and how to take advantage of environmental opportunities. The present study has a mixed exploratory (qualitative-quantitative) approach in terms of development-applied purpose and method to provide a conceptual framework of entrepreneurial strategic renewal in media organizations. The research community in the qualitative section consisted of 17 senior managers of media organizations and academic experts. The statistical population of the quantitative section also consists of managers, experts, experts and activists of media organizations that use Cochran's formula for an indefinite community, 384 of them as a statistical sample through the available sampling method was selected. The data collection tool was semi-structured in the qualitative stage of the interview and a researcher-made questionnaire in the quantitative stage. The content analysis method was used to analyze qualitative data, and the factor analysis method was used for quantitative data using structural equation software. The results showed that all dimensions and components of entrepreneurial strategic renewal were approved in media organizations and the factors affecting entrepreneurial strategic renewal are strategic agility, organizational capabilities, discovery and exploitation of environmental opportunities, value creation and reconstruction in the business model.

    Keywords: Entrepreneurial Strategic Renewal, Corporate Entrepreneurship, Media Entrepreneurship, Media Organizations
  • Mozhdeh Naderi Garna, Majid Sharif Khodaee *, Mohammad Achgari Pages 147-173

    In this article, the developmental structure of female identity in media productions (radio shows) was studied and to do this, several Iranian plays and foreign plays with Iranian arrangement were studied by content analysis method and Christian approach. Female characters These plays were studied and analyzed based on Kristova's characteristics, and finally the female characters created by Iranian writers were compared with the female characters created by foreign writers. The results show that the payment of female characters in the plays of this decade, although Compared to the decades before the Islamic Revolution, it has enjoyed more growth and success, but by comparing the two parts of Iranian and foreign plays with Iranian arrangement, it is possible to address the shortcomings and weaknesses of women in Iranian plays, both in terms of form and content. win. In addition, the distorted behavior of female characters in Iranian plays casts doubt on whether women in the 1970s were able to regain their individual identities.

    Keywords: identity, Gender, Kristova, Radio derama