نشریه امنیت انتظامی دریایی
پیاپی 21 (تابستان 1394)

قاچاق فرآورده های نفتی، از جمله معضلاتی است که زیان های پیدا و پنهان فراوانی را بر محیط زیست کشور وارد کرده است. تقاضای فراوان برای فرآورده های نفتی ایران در سایر کشورها به ویژه کشورهای هم جوار، که عمدتا ناشی از اختلاف قیمت این فرآورده هاست و نیز کیفیت بالای بنزین و گازوییل تولیدی در ایران در قیاس با محصولات مشابه در کشورهای عراق و ترکیه به همراه قیمت ارزان آن در ایران، موجب افزایش تقاضا برای این کالا در آن سوی مرزها و در نتیجه افزایش انگیزه ی سودآوری از طریق قاچاق برای قاچاقچیان شده است. هدف تحقیق حاضر بررسی و تحلیل نقش نیروی انتظامی در پیشگیری از جرم قاچاق سوخت در شهر بوشهر می باشد. روش تحقیق در این پژوهش پیمایشی می باشد.که دو گروه تجربی و گواه شامل مسیولین و عموم مردم نقش نیروی انتظامی در پیشگیری از قاچاق سوخت مورد بررسی قرار گرفته است.گروه اول (گروه تجربی) از افرادی تشکیل شده است که مرتکب جرم قاچاق سوخت شده اند حجم نمونه برای این گروه 368 نفر می باشد. گروه دوم گروه مسیولین و عموم مردم می باشد، حجم نمونه برای این گروه 106نفر می باشد.. بعد از جمع آوری اطلاعات از گروه های مورد مطالعه و تجزیه و تحلیل اطلاعات راهکارهای گوناگونی از جمله آموزش دانش و فن آوری نوین به پرسنل نیروی انتظامی، توجه به انگیزه های تشویقی کارکنان نیروی انتظامی، کنترل و نظارت لازم و کافی بر فعالیت های مناطق آزاد تجاری، سلامت عمل نیروی انتظامی، هماهنگی محاکم قضایی و نیروی انتظامی، توجه به امور اقتصادی مرزنشینان، استقرار سیستم مرزی هوشمند توسط نیروی انتظامی در جهت پیشگیری از قاچاق سوخت ذکر گردید. همچنین عوامل متعددی از جمله سودآوری بالا، حرص و طمع، بیکاری، فقر اقتصادی، دوستان ناباب ، در گرایش افراد به قاچاق سوخت تاثیر گذار بوده است.

در کشور ایران به موجب بند 5 اصل 156 قانون اساسی و بند 8 ماده 4 قانون نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، قوه قضاییه و نیروی انتظامی به عنوان نهادهای متولی پیشگیری از وقوع جرم معین شده اند. اهمیت پرداختن به بحث پیشگیری از قاچاق مواد مخدر زمانی مضاعف می شود که بدانیم بسیاری از جرایم مهم دیگر ارتباط تنگاتنگی با این پدیده شوم دارند. بنابراین مواد مخدر هم از جهت تاثیر مستقیمی که بر ساختارهای اجتماعی و فروپاشی خانواده ها و انحطاط اخلاقی جوانان دارد، خطر بزرگی برای کشورها محسوب می شود. بنابراین هدف از تحقیق حاضر بررسی نقش نیروی انتظامی در پیشگیری از قاچاق مواد مخدر در شهرستان بوشهر می باشد. روش تحقیق در این پژوهش پیمایشی و میدانی می باشد. که دو گروه تجربی و گواه شامل مسیولین و عموم مردم نقش نیروی انتظامی در پیشگیری از قاچاق مواد مخدر مورد بررسی قرار گرفته است. گروه اول (گروه تجربی) از افرادی تشکیل شده است که مرتکب جرم قاچاق مواد مخدر شده اند حجم نمونه برای این گروه 172 نفر می باشد. گروه دوم گروه مسیولین و عموم مردم می باشد، حجم نمونه برای این گروه 410 نفر می باشد.. بعد از جمع آوری اطلاعات از گروه های مورد مطالعه و تجزیه و تحلیل اطلاعات راهکارهای گوناگونی از جمله آموزش دانش و فن آوری نوین به پرسنل نیروی انتظامی، توجه به انگیزه های تشویقی کارکنان نیروی انتظامی، کنترل و نظارت لازم و کافی بر فعالیت های مناطق آزاد تجاری، سلامت عمل نیروی انتظامی، هماهنگی محاکم قضایی و نیروی انتظامی، توجه به امور اقتصادی مرزنشینان، استقرار سیستم مرزی هوشمند توسط نیروی انتظامی در جهت پیشگیری از قاچاق مواد مخدر ذکر گردید. همچنین عوامل متعددی از جمله سودآوری بالا، حرص و طمع، بیکاری، فقر اقتصادی، دوستان ناباب، در گرایش افراد به قاچاق مواد مخدر تاثیر گذار بوده است

هدف پژوهش حاضر «بررسی راهکارهای جلب مشارکت های مردمی با پلیس در راستای ارتقاء امنیت اجتماعی در شهرستان بوشهر در سال 1394» است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه ساکنان بالای 15 سال این شهرستان، حجم نمونه تحقیق 384 نفر و روش پژوهش، توصیفی- پیمایشی می باشد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری در دو سطح توصیفی و استنباطی شامل میانگین، آزمون های t دو نمونه ای مستقل، ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی شفه استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که: بین ارزیابی شهروندان و کارشناسان انتظامی، وضعیت شغلی و سطح تحصیلات پاسخگویان با میزان ارزیابی راهکارهای جلب مشارکت مردمی در سطح 5% تفاوت معنادار آماری وجود داشته اما بین ارزیابی شهروندان دارای سابقه مشارکت و فاقد سابقه مشارکت از راهکارهای جلب مشارکت مردمی تفاوت معنادار آماری وجود ندارد؛ همچنین نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که بین ارزیابی پاسخگویان بر اساس جنسیت آنان از راهکارهای جلب مشارکت مردمی با پلیس در شهرستان بوشهر رابطه معنادار آماری وجود ندارد.

فناوری ابزار مفیدی است، اما اکثر افراد نمی دانند که چطور باید از آن به درستی استفاده کنند که همین مسیله می تواند فناوری را به ابزاری مخرب تبدیل کند. شبکه های اجتماعی یکی از پرطرفدارترین رسانه ها هستند که مخاطبان بسیاری به ویژه از قشر جوان دارند. از اثرات منفی شبکه های اجتماعی بر جامعه این است که، میزان طلاق و جدایی در افرادی که زمان زیادی را در شبکه های اجتماعی می گذرانند، به مراتب بیشتر از افرادی است که زندگی را بدون شبکه های اجتماعی تجربه می کنند. در همین راستا نهاد پلیس با تاسیس پلیسی تخصصی در جهت کنترل این فضا و پیشگیری از انحرافات اخلاقی و جرایم در این حوزه گام هایی برداشته است. پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات با محوریت قانون برای صیانت از هویت ملی و دینی ارزش های اسلامی و جلوگیری از انحطاط فرهنگی و تامین امنیت فضای مجازی و حفظ حریم خصوصی افراد جامعه تشکیل شد. که در این مدت زمان کوتاهی که از تاسیس آن می گذرد، توانسته امنیت و آرامش نسبی را بر این فضا حاکم کند. با توسعه فناوری های نوین به ویژه اینترنت و ورود به دنیای واقعی، برای جوامع بشری آسودگی هایی را به ارمغان آورده است. در کنار این ویژگی های فناوری امروز، چالش ها و آسیب هایی را نیز به دنبال داشته است که غفلت از آن گاهی بنیان خانوادگی و حریم خصوصی افراد و همچنین امنیت شغلی و بسیاری از مسایل مهم زندگی افراد را تحت الشعاع قرار داده است و مشکلات جدی را برای کاربران این وسیله الکترونیکی فراهم آورده است. بنابراین همان طور که وظیفه خطیر پلیس، پیشگیری از وقوع جرایم می باشد و این شعار که پیشگیری بهتر از درمان است را سرلوحه کار خود قرار داده اند در همین راستا پلیس فتا نیز پیش از آنکه در اولین قدم به مقابله با جرایم سایبری اقدام نماید. با فرهنگ سازی و آموزش و اطلاع رسانی در اقشار مختلف جامعه به ویژه مسیولین و مدیران، می تواند درصد قابل ملاحظه باز بروز و ظهور این گونه چالش ها و آسیب ها که پیامدهای مخربی بر جامعه دارند، پیشگیری نماید. هر قدر دانش فنی و آگاهی اجتماعی افراد جامعه در حوزه امنیت آنلاین افزایش یابد به همان نسبت فضای مجازی واکسینه می شود

یکی از جرایمی که موجب بروز ناامنی در سطح جامعه می شود سرقت های به عنف است.این جرم را می توان ازجمله جرایمی دانست که مبارزه با آن یکی از دغدغه های اساسی نیروی انتظامی و شهروندان شهرستان بوشهر محسوب می شود.هدف اصلی این مقاله، آشنایی با تاثیر جغرافیای جرم در بر وقوع سرقت های به عنف شهرستان بوشهر است. روش تحقیق حاضر به صورت توصیفی-پیمایشی است و پس از تکمیل پرسشنامه، مورد مطالعه و تحلیل قرار گرفتند. پرسشنامه اولیه بعد از تجزیه و تحلیل پایایی 89/0 برای کل پرسشنامه به دست آمده است که پایایی بالایی را نشان می دهد جامعه آماری این تحقیق 50 نفر از اساتید جرم شناسی دانشگاه های کشور که دارای مدارک تحصیلی دکتری و کارشناسی ارشد حقوق، گرایش جزا و جرم شناسی می باشند تشکیل می دهند. محدوده مکانی تحقیق شهرستان بوشهر و بازه زمانی نیز در هفت ماهه سال 1394می باشد. یافته های تحقیق نشان داد که، نقش جغرافیای انسانی و طبیعی در وقوع سرقت به عنف بسیار مهم و غیر قابل انکار است یکی از مهم ترین موضوعات جغرافیای انسانی در واقع اصول جغرافیایی شهری و طراحی محیطی می باشد. اصول پیشگیری از جرایم از طریق تغییر در مدل محیط توسط معماران ، برنامه ریزان شهری و ادارات مجری در سطح شهر و پروژه های مسکونی در دستور کار قرار گیرد تا ساختمان های مسکونی و تجاری دارای فضایی قابل دفاع داشته باشند. همچنین به کارگیری تکنیک های طراحی محیطی در مناطق مسکونی مثل دزدگیر و نگهبان های امنیتی در پیشگیری از جرم موثرند کانون های جرم خیز بیانگر مکان یا محدوده جغرافیایی است که میزان بزه کاری در آن از حد متوسط بالاتر است. همچنین نقش منابع اعم از نیروی انسانی، تجهیزات و امکانات پلیسی جهت پیشگیری و حتی کاهش جرایم سرقت به عنف داشته و اگر فرماندهی انتظامی شهرستان بوشهر، توان عملیاتی خود را در چارچوب استفاده مفید از طراحی محیطی و جغرافیای شهری بر مناطق جرم خیز معطوف نماید می تواند از طرفی گام های موثری در خصوص پیشگیری از سرقت های به عنف ایفاء کند و از طرفی دیگر هماهنگی توان عملیاتی پلیس، با اصول طراحی محیطی می تواند باعث کشف جرایم و حتی کاهش جرایم گردد.

یکی از جرایم شایع که به شدت امنیت عمومی را به مخاطره انداخته و به احساس امنیت عمومی آرامش ذهنی و سلامت افراد آسیب وارد می نماید، سرقت اموال داخل خودرو است. سرقت اموال داخل خودرو همانند جرایم دیگر، از جهت کمی و کیفی دچار تحول و از لحاظ تنوع، در انواع و اشکال مختلفی در کشور رواج یافته است و به جهت اینکه زمان و مکان را نمی شناسد در هر لحظه از شبانه روز احتمال وقوع آن متصور است و این پدیده شوم نه تنها نظام مالی افراد، بلکه به اقتصاد و روان جامعه نیز لطمه وارد می کند. لذا هدف از انجام این پژوهش بررسی و تحلیل عوامل موثر بر جرم سرقت اموال داخل خودرو در شهر بوشهر می باشد

شیوه پژوهش در این تحقیق به صورت توصیفی و از نوع پیمایشی می باشد و با استفاده از ابزار مصاحبه و پرسشنامه اجرا شده است. و روایی و پایایی پرسشنامه نیز با استفاده از فرمول محاسبه آلفای کرونباخ انجام گردید و نتایج به دست آمده نشان دهنده ضریب اعتبار بالای پرسشنامه است.

بین میزان فقر و بیکاری در پیشگیری از وقوع سرقت اموال داخل خودرو در بوشهر رابطه معناداری وجود دارد. همچنین بین آموزش و تجربه ماموران گشت انتظامی در کاهش از جرایم سرقت اموال داخل خودرو تاثیر معناداری دارد و در تحلیل کلی مهم ترین عوامل موثر بر سرقت در شهرستان بوشهر مشکلات اقتصادی از قبیل فقر و بیکاری، دوستان ناباب ، اعتیاد و ضعف نهادهای درگیر در این پدیده می باشد