فهرست مطالب
نشریه مطالعات اسلام و روان شناسی
پیاپی 29 (پاییز و زمستان 1400)
- تاریخ انتشار: 1401/03/01
- تعداد عناوین: 7
-
-
صفحات 7-37
خودارزشمندی از مهم ترین احساسات انسان است که در جنبههای مختلف زندگی مانند مسایل انگیزشی، افسردگی و... تاثیر دارد. به نظر میرسد که بروز رفتارهای ایثارگرانه با نقش واسطهای هوش معنوی بر این احساس تاثیر داشته باشد. هدف از این پژوهش بررسی رابطه بین شخصیت ایثارگر و خودارزشمندی با درنظر گرفتن نقش هوش معنوی است. جامعه این تحقیق دانشجویان دانشگاه شهید باهنر کرمان بودند که تعداد 329 نفر به صورت در دسترس، به عنوان نمونه انتخاب شدند. به منظور جمع آوری دادهها از اعضای نمونه خواسته شد تا به پرسشنامههای شخصیت ایثارگر راشتون (1980)، هوش معنوی کینگ (2008) و خودارزشمندی کروکر و همکاران (2003) پاسخ دهند. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از رویکرد معادلات ساختاری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزارهای SPSS ویراست 23 و AMOS ویراست 23 استفاده شد. نتایج نشان داد که بین شخصیت ایثارگر و خودارزشمندی ارتباط معنادار مستقیمی وجود ندارد، اما شخصیت ایثارگر از راه هوش معنوی با خودارزشمندی ارتباط دارد و هوش معنوی رابطه بین این دو متغیر را میانجیگری میکند.
کلیدواژگان: خودارزشمندی، شخصیت ایثارگر، هوش معنوی، دانشجویان -
صفحات 39-60
در این پژوهش به منظور تعیین ارزیابی تاثیر گروه درمانی با رویکرد یکپارچه توحیدی بر احساسات مثبت زنان متاهل نسبت به همسرانشان، 24 نفر از زنان متاهل مراجعه کننده به مرکز مشاوره خانواده پیوند انجمن اولیا و مربیان شهرستان نقده به عنوان نمونه در دسترس مورد مطالعه قرار گرفتند. این افراد در مقیاس احساسات مثبت نسبت به همسر نمره پایینی گرفته بودند. پژوهش حاضر در قالب یک طرح نیمه آزمایشی با پیش آزمون−پس آزمون و پیگیری یک ماهه و گروه گواه انجام شد. افراد انتخاب شده پس از همسان سازی در متغیرهای کنترل، به صورت تصادفی ساده در دوگروه 12 نفره شامل گروههای آزمایشی وگواه قرار گرفتند. نخست برای هر دو گروه آزمون احساسات مثبت نسبت به همسر اجرا شد و سپس برای گروه آزمایشی دوازده جلسه گروه درمانی یکپارچه توحیدی و برای گروه کنترل دوازده جلسه گفتگوی آزاد انجام گردید. پس از پایان مداخله درمانی و یک ماه بعد برای پیگیری دوباره هر دو گروه مقیاس بالا را تکمیل کردند. دادهها با استفاده از روش آماری تحلیل کوواریانس و نرم افزار spss-24 تحلیل شدند. یافتهها نشان داد پس از اجرای گروه درمانی یکپارچه توحیدی، میزان احساسات مثبت نسبت به همسر در گروه آزمایشی به طور معناداری بالاتر از گروه گواه است (F=48/51) (01/0=P). این نتیجه تا یک ماه پس از خاتمه جلسات درمان پابرجا بود؛ همچنین موثر بودن زوج درمانی یکپارچه توحیدی بر بهبود احساسات مثبت زنان متاهل نسبت به همسرشان تایید شد که مشاوران خانواده میتوانند از این الگوی درمانی برای کاهش مشکلات خانوادگی و افزایش احساسات مثبت زوجها نسبت به یکدیگر استفاده کنند.
کلیدواژگان: زوج درمانی، رویکرد یکپارچه توحیدی، احساسات مثبت به همسر، زنان متاهل -
صفحات 61-83
رشد از مسایل اساسی و واژگان پرکاربرد دانشهایی چون روان شناسی و علوم تربیتی است. در دانش روان شناسی، رشد به ابعاد جسمی، جنسی، عقلی، اقتصادی، اخلاقی، عاطفی، اعتقادی و... تقسیم میشود؛ در آموزههای قرآنی نیز رشد در معانی یادشده بهکار رفته است. هدف این پژوهش، تحلیل روان شناختی رشد عاطفی در قرآن با تاکید بر آیه 7 سوره حجرات و بررسی نسبت آن با رشد عاطفی در دانش روان شناسی است. رشد عاطفی−قرآنی، تحول و تعالی عواطف انسانی در پرتوی تربیت قرآنی است که با دوست داشتن خوبیها و میل به انجام آنها و نفرت از بدیها بروز میکند. باریابی به مقام رشد عاطفی، هدف نزول قرآن (جن، 2) و تربیت قرآنی، فرایند دستیابی به رشد عاطفی است. از رشد عاطفی میتوان به رشد قرآنی، متعالی، معنوی، اخلاقی نیز تعبیر کرد. شیوه گردآوری اطلاعات، کتابخانهای و گستره آن، قرآن و دادههای روان شناختی درباره دو مفهوم رشد و عاطفه است؛ روش پژوهش، تحلیل مفهومی به سهگونه تحلیل سیاقی، تحلیل مفاهیم متضاد و تحلیل شبکه معنایی است.
کلیدواژگان: رشد، اخلاق، عاطفه، رشد عاطفی، قرآن، معناشناسی، تحلیل مفهومی -
صفحات 85-101
نظامنامه اصول اخلاقی مشاوره ایالات متحده آمریکا دارای بنیانهای معرفتشناختی و پیشفرضهای عقیدتی معینی است که سنجش و نقد آنها اهمیت بسزایی دارد. این نظامنامه (ACA)، یکی از شناختهشدهترین و پرداختهترین نمونهها در نوع خود است که الگوی بسیاری از دیگر موارد تدوین نظامنامههای اخلاقی این حوزه در دیگر کشورها بوده است. درنتیجه یافتن ساختار و مفروضات معرفتیای که این نظامنامه را شکل داده است، در تشخیص گرایش اساسی دیگر نظامنامهها و کاستیهای آنها اهمیت بسزایی دارد. به دیگر سخن پژوهش در روح کلی حاکم بر این نظامنامه و یافتن پیشزمینههای نظری و پیشانگارههای فرهنگی−نگرشی بر سازنده بستر کلی آن میتواند در جستارهای معطوف به تدوین نظامنامههای اخلاقی دیگر کشورها، از جمله کشور خودمان و پرهیز از تکرار برخی خطاهای احتمالی آن در تحقق این مهم ضروری باشد. درنتیجه پرسش بنیادین پژوهش پیشرو چیستی اساس معرفتی و مفروضات فرهنگی و نگرشی مستتر در ACA است. میخواهیم ببینیم که کدهای اخلاقی این نظامنامه از چه زمینه فرهنگی و عقیدتیای صادر شده و این امر آن را دچار چه نواقصی کرده است؛ برای تحقق این مهم برخی ریوس توصیههای اخلاقی آن را با استناد به این فرض که امر روانشناختی از امر دینی و امر اخلاقی متمایز نیست و نوعی وحدت درونی میان آنها وجود دارد، مورد واکاوی قرار میدهیم. خواهیم دید که بنیاد معرفتشناختی این نظامنامه بر برخی مفروضات و برداشتهای لیبرالیسم غربی از چیستی انسان، انکار یا اغماض در برابر وجه معنوی و فرامادی انسان و نیز فردگرایی در روش شناخت استوار است. بدین منظور نخست نقدی پایهای در مورد بنیانهای معرفتشناختی و روششناختی این نظامنامه طرح میکنیم و سپس در این سنجش انتقادی به عناصر ساختاری آن میپردازیم.
کلیدواژگان: نظامنامه اخلاقی انجمن مشاوره و روانشناسی آمریکا (APA، ACA)، مشاور، مراجع، اخلاق، فرهنگ، رازداری، تقوا -
صفحات 103-121
پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش مثبت نگری با رویکرد اسلامی بر خودمهارگری و دیدگاه فهمی همسر بر زنان متاهل دانشجو انجام شد. این پژوهش از نوع آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری تعداد 3996 نفر (زنان متاهل دانشجوی دانشگاه آزاد اراک) در سال 1399 در نظر گرفته شد. نمونه آماری پژوهش شامل 30 نفر از دانشجویان متاهل روان شناسی دانشگاه آزاد اراک بود که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس و به صورت تصادفی به دو گروه آزمایشی و کنترل تقسیم شدند. برنامه آموزش مثبت نگری با رویکرد اسلامی در هشت جلسه 60 دقیقه ای، به صورت مجازی در واتساپ بر روی اعضای گروه آزمایش انجام شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه تانجنی و همکاران (2004) برای خودمهارگری و پرسشنامه لانگ (1990) برای دیدگاه فهمی همسر سنجیده شد؛ همچنین داده ها با به کار بردن آزمون تحلیل کوواریانس مختلط با اندازه گیری مکرر تحلیل شدند. نتایج بیانگر آموزش مثبت نگری با رویکرد اسلامی بر خودمهارگری (038/>p و 659/12 = f) و دیدگاه فهمی همسر (038/>p و 58/14=f) و پایداری این تاثیر در مرحله پیگیری بود. یافته ها نشان داد که آموزش مثبت نگری با رویکرد اسلامی بر خودمهارگری و دیدگاه فهمی همسر در زنان متاهل تاثیر داشته است.
کلیدواژگان: مثبت نگری، خودمهارگری، دیدگاه فهمی همسر -
صفحات 123-143
«نگرش» طرز برداشت هر فرد از پدیده خاص یا موضوع خاصی است و درنتیجه نگرش شغلی نوع احساس فرد نسبت به شغل خاص می باشد؛ در این پژوهش به منظور بررسی تاثیر نگرش بر رفتارهای (بهنجار و نابهنجار) در مراکز آموزشی و تربیتی با رویکردی اسلامی و در پاسخ به چگونگی این تاثیر با روشی توصیفی−تحلیلی مطالعه شده است؛ برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و اسنادی بهره گیری شده و تحلیل یافته ها با روش «تحلیل محتوا ناظر به تحلیل اجتهادی» انجام پذیرفته است؛ نتایج بررسی ها در این پژوهش نشان می دهد که:1. نگرش های اصلی دربرگیرنده نگرش های ایمانی، کفری و منافقانه می باشد که به عنوان یک سیستم دارای عناصر درون دادی (عنصر شناختی)، فرایندی (عنصر عاطفی) و برون دادی (عنصر رفتاری) است؛ 2. نتایج پژوهش نشان می دهد هنگامی که در یک موسسه آموزشی و تربیتی به موضوعی توجه می کنیم و نسبت به آن شناخت می یابیم؛ مولفه اول شناختی، یعنی ایمانی حاصل شده و زمانی که در ارتباط با شناخت خود، سوگیری و جهت گیری عاطفی می کنیم، مولفه قلبی ظاهر می شود و درنهایت براساس شناخت و جهت گیری عاطفی، کیفیت رفتار علمی، آموزشی و تربیتی خود را تعیین می کنیم؛ 3. دستاورد دیگر در ارتباط تنگاتنگ مولفه های نگرش با رفتار بهنجار و یا نابهنجار کارکنان آموزشی و علمی است؛ 4. در یک نتیجه کلی می توان ادعا کرد که نگرش های کارکنان علمی در موسسات آموزشی بر رفتارهای بهنجار و نابهنجار تاثیر دارد.
کلیدواژگان: نگرش، رفتارهای بهنجار و نابهنجار، موسسات آموزشی و تربیتی، عنصر شناختی، عنصر عاطفی، عنصر رفتاری -
صفحات 145-162
تاکنون نظریههای مختلفی در زمینه شکوفایی مطرح شده است که در این بین مدل چندبعدی شکوفایی پرما از دیدگاه سلیگمن از اهمیت بسزایی برخوردار میباشد. در این راستا افرادی که سطح بالایی از شکوفایی دارند، از نظر هیجانی و عملکرد در زندگی شخصی و اجتماعی خوب عمل میکنند و از هرگونه بیماری روانی به دور هستند؛ ازاین رو پژوهش حاضر با هدف تحلیل کتابهای هدیههای آسمان دوره ابتدایی نسبت به مولفههای شکوفایی با تاکید بر دیدگاه سلیگمن انجام شده است. روش پژوهش حاضر تحلیل محتوا میباشد، به این صورت که پس از مشخصکردن مولفههای مورد نظر به عنوان ملاکهای تحلیل و تعیین هر پاراگراف به عنوان واحد تحلیل، با استفاده از روش ویلیام رومی به تحلیل دادهها پرداخته شد؛ همچنین از آزمون خی دو جهت مشخص کردن نیکویی برازش مولفهها در محتوای مذکور استفاده گردید. اسناد مورد تحلیل این پژوهش کتابهای هدیههای آسمان دوره ابتدایی، حجم جامعه و نمونه پژوهش یکی بود. با توجه به ضریب درگیری (ISE= 0/74) به دست آمده از محتوای مورد بررسی میتوان اظهار داشت که میزان توجه کتابهای هدیههای آسمان دوره ابتدایی به مولفههای شکوفایی در حد مطلوب و به صورت فعال بوده است؛ همچنین نتیجه حاصل از آزمون خی دو (Sig: 0/000، Chi-Square: 67.984a) نشان داد که بین مولفههای شکوفایی پرما تفاوت معناداری وجود دارد. بهگونهای که مولفه دستیابی با 11/10 درصد فراوانی دارای بیشترین فراوانی و مولفه روابط مثبت با 23/7 درصد فراوانی، کمترین فراوانی را به خود اختصاص دادهاند.
کلیدواژگان: تحلیل محتوا، هدیههای آسمان، دوره ابتدایی، شکوفایی
-
Pages 7-37
Self-worth is one of the most important human emotions that affects various aspects of life، such as motivational issues، depression and so on. It seems that occurrence of altruistic behavior with intermediary role، affects on this emotion. The aim of present study was investigate the relationship between altruist personality and self-worth with intermediary role of spiritual intelligence. The society of this study was the students of Shahid Bahonar University of Kerman that 329 person، by available rate، were chosen as sample. In order to collect data، sample members were asked than answer to Rashton's altruist personality questionnaire، King's spiritual intelligence questionnaire and Crocker et al self-worth questionnaire. Collected data were analyzed using structural equation approach. In order to data analysis the SPSS 23 and AMOS 23 was used. The results showed that there was no significant direct relationship between altruist personality and self-worth، but altruist personality was related to self-worth through spiritual intelligence. And spiritual intelligence mediates the relationship between these two variables.
Keywords: Self-worth, Altruistic personality, spiritual intelligence, students -
Pages 39-60
In order to determine the effect of group therapy with Monotheistic Integrated approach on the positive feelings of married women towards their husbands, 24 married women referred to the Family Counseling Center of Naghadeh were studied as an available sample. They were selected from those who referred to the counseling center because of family problems and disagreement with their spouse and scored high on the Positive Feeling Questionnaire (PFQ).The research was conducted in a quasi-experimental design with pre-test-post-test-one-month follow-up test and control group. After matching in the control variables, the selected individuals were randomly divided into two groups of 12 people, including the experimental group and the control group. Prior to the intervention, both groups were administered by PFQ. Then, 12 sessions of Monotheistic Integrated group therapy were performed for the experimental group and 12 sessions of free conversation for the control group. After the intervention, and a month later for follow-up, both groups completed PFQ.The results showed that the level of positive feelings towards the spouse in the experimental group was significantly higher than the control group (F=48/51) (P=0/01). This result persisted for up to one month after the end of treatment sessions.Thus, the effectiveness of integrated monotheistic Couple therapy on improving the positive feelings of married women towards their husbands was confirmed. Therefore, family counselors can use this approach to reduce family problems and increase couples' positive feelings towards each other.
Keywords: couple therapy, integrated monotheistic approach, positive feelings towards spouse, married women -
Pages 85-101
The purpose of this research is examining the ethical code of counseling of the United States of America, ACA, in order to evaluate its epistemological bases and ideological premises. The significance of this task lies in the fact that ACA is one of the most famous ethical codes in counseling and psychology and is a sample for preparing other similar codes throughout the world. So finding its structure and premises is crucial for recognizing the basic epistemological and methodological approaches of other codes and their insufficiencies. Reexamining the general mentality which constructs this code and finding its theoretical presuppositions and cultural premises and avoiding its possible wrongs could be beneficial for developing an ethical code in Iran. The main question of the research is: “what are the epistemological basis and cultural ideological presuppositions of ACA? For this purpose we would examine its ethical commands according to our critical hypothesis that the psychological, the ethical and the religious are inseparable from each other. We would find that the epistemological and ideological bases of ACA are some western liberal conceptions of the nature of human beings, ignoring the spiritual aspects of their existence and maintaining the methodological individualism.
Keywords: ACA, counseling, Ethics, culture -
Pages 103-121Aim
The aim of this study was to determine the effectiveness of positivism education with Islamic approach to self-control and understanding of the spouse on married female students.
MethodThe research method was experimental with experimental and control groups, pre-test design, post-test and two-month follow-up. The statistical population was 3996 people (married women students of Arak Azad University) in 1399. The statistical sample consisted of 30 married psychology students of Arak Azad University who were randomly divided into experimental and control groups using available sampling method. The positivism training program with an Islamic approach was tested on the group members in 8 60-minute group sessions. 1990) was measured for the understanding of the spouse. Also, the data were analyzed using the mixed covariance analysis test with repeated measures.
ResultsThe results indicate the teaching of positivity with an Islamic approach on self-control (p
Keywords: positivity, self-control, spouse'', s understanding perspective -
Pages 123-143
"Attitude" is the way a person perceives a particular phenomenon or subject, and of course the job attitude is the type of feeling a person has about a particular job; In this study, in order to investigate the effect of attitude on behaviors (normal and abnormal) in educational centers with an Islamic approach and in response to how this effect has been studied with a descriptive-analytical method; To collect information, library and documentary methods have been used and notes have been taken and the analysis of findings has been done with the method of "content analysis related to ijtihad analysis"; The results of studies in this study show that: 1. The main attitudes include beliefs of faith, blasphemy and hypocrisy, which as a system has input elements (cognitive element), process (emotional element) and output (behavioral element);2. The results of research show that when we pay attention to a subject in an educational institution and gain knowledge about it, the first cognitive component, namely faith, is achieved, and when it is biased and emotionally oriented in relation to its cognition. The cardiac component appears and finally we determine the quality of our scientific, educational and training behavior based on cognition and emotional orientation.3. Another achievement is the close relationship between the components of attitude and the normal or abnormal behavior of educational and scientific staff;4. In a general conclusion, it can be claimed that the attitudes of academic staff in educational institutions affect normal and abnormal behaviors.
Keywords: Attitude, normal, abnormal behaviors, educational institutions, cognitive element -
Pages 145-162
So far, various theories have been proposed in the field of flourishing, among which the multidimensional model of Perma flourishing is of great importance from Seligman's point of view. In this regard, people who have a high level of prosperity perform well emotionally and functionally in personal and social life and are far from any mental illness. Therefore, the present study was conducted with the aim of analyzing the sky gift books of elementary school in relation to the components of flourishing with emphasis on Seligman's view. The method of the present study is content analysis, so that after identifying the desired components as criteria for analysis and determining each paragraph as a unit of analysis, using the method of William Rumi, to analyze the data paid. Chi-square test was also used to determine the good fit of the components in the mentioned content. The documents analyzed in this study were elementary school gift books and the volume of the community and the research sample are the same. According to the coefficient of conflict (ISE = 0.74) obtained from the content under study, it can be stated that the level of attention of elementary school gift books to the components of flourishing, to the desired level and actively Is. Also, the result of Chi-square test (Sig: 0.000, Chi-Square: 67.984a) showed that there is a significant difference between the components of perma blossom.
Keywords: content analysis, Gifts of Heaven, Elementary, Flourish
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.