نشریه هیستوبیولوژی دامپزشکی
سال سوم شماره 2 (پیاپی 5، پاییز و زمستان 1394)

بدخیمی مجرای کیست تروگلوسال از تومورهای ناشایع خط وسط گردن است که اکثر مواقع پس از برداشتن کیست تشخیص داده می شود و شیوع این تومور حدود 1-1/5 درصد است. در این مقاله دو مورد از بدخیمی پاپیلاری کیست تروگلوسال گزارش می شود. 

دام های مورد مطالعه دو گوسفند 8 و 12 ماهه بودند که در سال های 1379 و 1377 به دلیل توده ای در ناحیه گردن به کلینیک مراجعه نموده بودند  

نمونه برداری با سوزن و سونوگرافی در کیست تروگلوسال از جهت رد بدخیمی منفی کاربرد بالایی دارد. تنها راه قطعی درمان در کیست تیروگلوسال برداشتن آن است. از سوی دیگر در درمان آن در انسان و دام اختلاف نظر جدی وجود دارد، به طوری که بعضی معتقد به برداشتن کامل تیرویید هستند، اما در صورتی که تیرویید، غدد لنفاوی و لبه های توده برداشته شده درگیر نباشند لزومی به برداشتن تیرویید و تحمیل عوارض آنبه دام نیست، می توان درگیری تیرویید را با پیگیری های مرتب تشخیص داد.

تریکوموناس گالینه یک انگل تاژک دار مخصوص حیوانات خون گرم است که منحصرا در پرندگان و بیشتر در کبوتر و قمری یافت می شود.هرچند ممکن است پرندگان دیگر نیز آلوده شوند.تریکوموناس گالینه اساسا انگل قسمت های بالایی سیستم گوارش و تنفس تعداد بسیار زیادی از پرندگان است.این مطالعه در سال 1395 بر روی 140 پرنده شامل: 60 کبوتر، 40 مرغ عشق،20 قناری، 10 قرقاول، 10 بلدرچین صورت گرفت.پس از ارزیابی آلودگی به انگل تریکوموناس با تهیه سوآپ از ناحیه دهان و حنجره و با گسترش مرطوب روی لام انجام گرفت.از بین 140 پرنده مورد مطالعه، 35 کبوتر (58.3%)، 15 مرغ عشق (25%)، 8 قناری (13.3%)، 2 قرقاول (3.3%) آلوده بودند اما هیچ کدام از 10 بلدرچین به تریکوموناس آلوده نبودند.میزان آلودگی این پرندگان در فصل گرم (75%)نسبت به فصل سرد (25%) بیشتر بود.نهایتا در این بررسی مشخص شد آلودگی به تریکوموناس در بین پرندگان شهرستان بابل نسبتا شایع است، که جهت کنترل این آلودگی لازم است راهکارهای لازم اعمال شود.

پوست یکی از مهم ترین ارگان های بدن می باشد و هم چون سایر ارگان های بدن تحت تاثیر عوامل مختلف ممکن است دچار ضایعات توموری گردد. مهم ترین علامت های توموری شدن شامل: وجود برآمدگی های روی پوست، خونریزی از پوست و بهبود نیافتن زخم ها و نهایتا آلوپسی یا بی مو شدن قسمتی از پوست است. بیشتر تومور ها درجاتی از خوشخیمی تا بد خیمی را نشان می دهند. مشخص شد بدخیمی در اکثر تومور با درجه تمایز سلول ها ارتباط دارد به این ترتیب که هرچه سلول های توموری تمایز بیشتری داشته باشند، تومور درجه بدخیمی کمتری خواهد داشت و بلعکس هرچه سلول های توموری تمایز کمتری داشته باشند، درجه بدخیمی بیشتری خواهد داشت. در این مطالعه با استفاده از جستجوی الکترونیک مقالات از Pubmed وGoogle scholar  استخراج شدند و مورد مطالعه قرار گرفتند. نهایتا فهرستی از مهم ترین تومورهای پوست، مهم ترین گونه های حیوانی درگیر در حیوانات، چهره های بالینی و هیستوپاتولوژیک و درمان آنها ارایه شده است.

فعالیت تولیدمثلی گوسفند، به استثنای مناطق استوایی، فصلی (اغلب با کوتاه شدن طول روز) و با چرخه های فحلی پی در پی بوده به گونه ای که بره ها در بهار به دنیا می آیند و طول مدت فصل تولید مثل به تناسب طول روز، نژاد و تغذیه وابسته است. به دلیل فصلی بودن تولیدمثل در گوسفند و محدودیت جفت گیری، در بسیاری از مناطق دنیا تنها یکبار در سال زایش دارند. اهداف اصلا ح نژادی، افزایش نرخ بره زایی، جفت گیری های کنترل شده، تولید بره های هم سن، تولید بره در ما ه هایی از سال که عرضه گوشت گوسفند محدودیت پیدا می کند و بالاخره استفاده بیشتر از پتانسیل تولیدمثلی گوسفند سبب گردیده تا روش های مختلف در جهت امکان بالا بردن نرخ بره زایی و دوقلوزایی فراهم گردد تا دفعات زایمان گوسفند و نرخ بره زایی و دوقلوزایی در طول عمر اقتصادی آن افزایش یابد. یکی از این روش ها که ارزان بوده و در سطح دنیا نیز رایج گردیده استفاده از ملاتونین می باشد. مطالعات در زمینه تاثیر این هورمون بر روی شاخص های بره زایی و دوقلوزایی در گوسفند نشانگر این واقعیت است که ملاتونین باعث بهبود شاخص های مذکور می گردد. با توجه به اینکه کشور ما به طور تقریبی 60 میلیون گوسفند و بز دارد می توان تاثیر مثبت درمان با ملاتونین را بر روی راندمان بره زایی و دوقلوزایی در گوسفندان مد نظر قرار داد.

نقایص مادرزادی قلب در حیوانات گوناگون وجود دارند، اما از شیوع زیادی برخوردار نیستند. اغلب وجود نقایص مادرزادی قلب سبب بروز علایم بالینی شدید در بدو تولد و یا مرگ در هفته های اول زندگی می گردد. اما گاهی  واکنش جبران کننده ای به وقوع می پیوندد و وجود نقیصه تا چند سال از دید ما مخفی می ماند. نقایص مادرزادی قلبی علت های مختلف دارند و علارقم اینکه درصد بیشتری از این نقایص تحت تاثیر عوامل محیطی هستند اما اطلاعات زیادی درمورد فاکتور خطر محیطی دردسترس نیست. نقص مادرزادی دیواره بین دهلیزی و نقص دیواره بین بطنی شایع ترین نقایص مادرزادی قلبی گزارش شده اند. در اکثر نقایص مادرزادی قلبی، خون اکسیژن دار با خون حاوی گاز کربنیک مخلوط می شود و سبب بیماری زایی می شود. علیرغم مقاومت بسیار زیاد عروق ریوی، وجود یک نقص مادرزادی قلبی می تواند سبب ارتباط بین جریان خون ریوی و جریان خون عمومی شود. در نتیجه کمبود اکسیژن منجر به مشکلات تنفسی شده و اگر نسبت خون غیر اشباع با اکسیژن بالا باشد کبودی مخاطات نیز قابل رویت خواهد بود.

بنزوآلفاپایرن (BaP) از سمی ترین ترکیبات موجود در نفت خام است که با آلودگی اکوسیستم های آبی، موجب تضعیف سیستم ایمنی آبزیان و کاهش مقاومت آنها در برابر پاتوژن های فرصت طلب می شود. باکتری V. alginolyticus گونه ای از این پاتوژن های فرصت طلب است که در شرایط استرس زا، موجب بیماری ویبریوزیس در موجودات مختلف می گردد. به منظور بررسی تغییرات هیستوپاتولوژیک ناشی از تاثیر دو استرسور BaP و باکتری V. alginolyticus بر کلیه ماهی هامورمعمولی، تعداد 140 قطعه از این ماهیان به طور تصادفی در 7 تیمار قرار گرفتند و به مدت 16 روز بررسی شدند. در تیمار شاهد هیچ تزریقی انجام نشد، در تیمار کنترل حلال، فقط روغن نارگیل و در تیمار باکتری غلظت cfu/ml V. alginolyticus 107 تزریق شد. به تیمارهای 4 و 5 به ترتیب غلظت های mg/kg BaP20 و 200 و به تیمارهای 6 و 7 به ترتیب (mg/kg BaP20+ cfu/ml V. alginolyticus107) و (mg/kg BaP200+ cfu/ml V. alginolyticus107) تزریق شد. نمونه برداری از بافت کلیه در روزهای 1،7،4 و 14 صورت گرفت و پس از انجام مراحل بافت شناسی، بافت های مذکور در زیر میکروسکوپ نوری بررسی شدند. در تیمارهای مختلف ضایعاتی نظیر تشکیل مراکز ملانوماکروفاژی، نفوذ لوکوسیتی، افزایش فضای ادراری، جداشدن غشای پایه از اپی تلیوم لوله های کلیوی، اتساع مویرگ های گلومرولی و خونریزی مشاهده گردید. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت بنزوآلفاپایرن وسعت و شدت ضایعات افزایش می یابد. از طرفی بیشترین ضایعات مربوط به تیمارهای ترکیبی و به ویژهmg/kg  + BaP200باکتری در روز هفتم آزمایش بود. به طوری که نداشتن سازمان یافتگی بافتی، تجمع مراکز ملانوماکروفاژی و خونریزی شدید در این تیمارها مشاهده گردید.