نشریه پژوهش در مهندسی عمران و معماری ایران
پیاپی 25 (تابستان 1401)

میدان ها از دیرباز در بافت شهر به عنوان یک فضای جمعی ایفای نقش می کرده اند. وجود میدان ایرانی در شهر ایرانی، ضرورتی انکار نشدنی است. یافتن راه حل مناسبی برای پیداکردن مبنا و معیار در طراحی این گونه فضاها، مسیله ای است که به خصوص در سال های اخیر، معماران و طراحان شهری را به خود مشغول کرده است. با توجه به اثرات مهم فضای شهری (در اینجا میدان) بر زندگی و رفتار شهروندان و با در نظر گرفتن محتوای اصلی این فضاها که روابط و تعاملات اجتماعی بین شهروندان است، هدف این پژوهش، بررسی شاخص ها و معیارهایی است که از دیدگاه اندیشمندان مختلف این حوزه در رابطه با کیفیت فضای شهری با تاکید بر تاب آوری فضایی می باشد. در این پژوهش با استفاده از دو موضوع مهم در حل مسایل شهری یعنی "تاب آوری و مولفه های کیفی فضای شهری" به روشی نوین برای بهبود و حل مسایل در زمینه معماری و شهرسازی دست یافتیم. روش پژوهش، کیفی و با رویکرد تحلیل محتواست. ابتدا با مراجعه به منابع معتبر و گردآوری مطالب و همچنین با بررسی نمونه های موردی در جهت تدقیق داده ها، اطلاعات، شامل معیار های تاب آوری و مولفه های کیفیت فضای شهری به عنوان دو قطب اصلی مدل مفهومی این پژوهش ارایه شده است. تاثیر معیار های تاب آوری بر روی مولفه های کیفی فضای شهری (که به سه مولفه مدل مکان کانتر تقسیم بندی شده است)، بررسی شد و نتیجه و خروجی آن، راهکارهای طراحی معماری (در اینجا طراحی میدان شهری) با رویکرد تاب آوری فضایی است.

در پژوهش حاضر به بررسی بهسازی خاک به روش ستون سنگی پرداخته شده است. روش انجام پژوهش آزمایشگاهی بوده است. آزمایش های انجام شده بر روی چهار نوع مصالح مختلف انجام شده تا تاثیر تغییرات مقاومت نهایی و مدول الاستیسیته روی آن‌ها قابل مقایسه باشد. در این پژوهش ابتدا روش های مختلف بهسازی خاک به صورت خلاصه مطرح شده و هر یک به تفکیک شرح داده شده است. در ادامه با جستجو در متون فنی ابتدا پیشینه مطالعات گذشتگان استخراج شده و با بهره گیری از نتایج آن ها، ایده و علت استفاده از ستون سنگی به عنوان روشی موثر و کارآمد در بهسازی خاک کلید خورده است. بعد از انتخاب روش نامبرده به تشریح روش انجام آزمایش با استاندارد ASTM و روش ارایه شده توسط سازمان آب و فاضلاب پرداخته شده است. همچنین برنامه کلی آزمایش ها نیز ارایه شده که در مجموع 10 آزمون PLT روی مصالح مختلف انجام شده است. این آزمایش ها روی چهار نوع مصالح خاک، سنگ، بتن و شن انجام شده است. از نتایج آزمایشگاهی به دست آمده مشخص می شود که مقاومت نهایی و مدول الاستیسیته ستون سنگی نسبت به خاک و مصالح دیگر تفاوت قابل توجهی (حدود 7/1 برابر خاک) دارد. در نهایت با توجه به ضعف مشخصات فیزیکی و مکانیکی خاک ها در طبیعت این روش به‌عنوان روشی موفق و تاثیر گذار روی افزایش مقاومت خاک‌ها و بهسازی آن پیشنهاد شده است.

این پژوهش با هدف تحلیل میزان تاثیر بعد آمادگی در مدیریت بحران حوادث غیر مترقبه بر کاهش استرس شغلی پرسنل شاغل در پروژه های عمرانی(مطالعه موردی: بحران سیل در پروژه های عمرانی مشهد) انجام شد. جامعه آماری این پژوهش مهندسین و کارشناسان پروژه های عمرانی مشهد بودند. ابزار گرد اوری داده ها پرسشنامه بود و روش تجزیه و تحلیل داده ها رگرسیون بود و نتایج نشان داد بعد آمادگی در مدیریت بحران حوادث غیر مترقبه بر کاهش اثرات استرس شغلی پرسنل شاغل در پروژه های عمرانی (مطالعه موردی: پروژه های عمرانی شهر مشهد) معادل 4/45 درصد و معنی‌دار می باشد.