فهرست مطالب
نشریه تحقیقات منابع طبیعی تجدید شونده
سال دوم شماره 2 (پیاپی 4، تابستان 1390)
- تاریخ انتشار: 1390/05/01
- تعداد عناوین: 8
-
-
صفحات 1-13
آتش سوزی فراگیرترین عامل تخریبکننده اکوسیستمهای جنگلی است که دارای پیامدهای منفی اکولوژیکی، اقتصادی و اجتماعی میباشد. شناسایی عوامل موثر در وقوع و گسترش آتش سوزی در جنگل یکی از ساز وکارهای اساسی جهت دستیابی به مدیریت کنترل و مقابله با آتش سوزی است. هدف این پژوهش شناسایی عوامل اکولوژیک موثر بر توسعه آتش سوزی اکوسیستم جنگل منطقه کاکارضای لرستان با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی میباشد. پس از انجام مطالعات پایه، واحدهای همگن زیست محیطی تولید و با استفاده از روش ارزیابی چندمعیاره به چهار طبقه تقسیم شدند. با انجام مطالعات میدانی شرایط اکولوژیک مناطق دارای سابقه آتش سوزی مورد بررسی قرارگرفت. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و تحلیل سلسله مراتبی صورت پذیرفت. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که در این منطقه پوشش گیاهی و رطوبت مواد سوختنی، مهمترین عوامل اکولوژیک موثر بر توسعه آتش سوزی در اکوسیستم جنگل میباشند.
کلیدواژگان: آتش سوزی جنگل، عوامل اکولوژیکی، سیستم اطلاعات جغرافیایی، تحلیل سلسله مراتبی، کاکارضا لرستان -
صفحات 14-24
رژیم غذایی ماهی شبه شوریده (anea Pennahia)در شمال غرب دریای عمان با بررسی 188 عدد ماهی از شهریور 1389 تا خرداد 1390 به صورت فصلی تعیین گردید. نمونه ها در ترکیب صید ضمنی با فانوس ماهیان توسط تور ترال صید و تهیه گردید. شاخص خالی بودن معده، شاخص پری معده، ترجیح غذایی و شاخص معدی – بدنی و درصد فراوانی اقلام غذایی مشاهده شده برآورد گردید. از معده های بررسی شده تعداد 40 عدد پر و 148 عدد خالی بودند. میانگین شاخص معدی در کل سال برابر 1/1 بود. همچنین میانگین شاخص خالی بودن معده در کل دوره برابر 7/78 درصد و میزان ترجیح غذایی برای ماهیان 5/92 ،سخت پوستان 5/22 و نرم تنان 5 درصد محاسبه شد. ضریب رگرسیون رابطه طول- وزن (12/3=b) نشاندهنده رشد ایزومتریک این ماهی میباشد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که این ماهی یک گونه نسبتا کم خور بوده و غذای اصلی آن را ماهیها و غذای فرعی آنها را سخت پوستان تشکیل می دهند.
کلیدواژگان: شبه شوریده، anea Pennahia، رژیم غذایی، شاخصهای تغذیه، دریای عمان -
صفحات 25-36
در این تحقیق پارامترهای موج فراصوتی از قبیل سرعت و تضعیف در گونه نویل بررسی شدند. بدین منظور تعداد دو پایه از این گونه، از جنگلهای اوجابیت واقع در منطقه کلاردشت در استان مازندران تهیه گردید. بدین منظور طبق استاندارد دستگاه التراسونیک (009 S68 NF) از هر پایه دیسکهایی به ارتفاع 15 سانتیمتر و قطر 16 سانتیمتر در سه حالت با پوست، بدون پوست و دارای عیب (سوراخ مصنوعی) تهیه گردید و برای اندازه گیری پارامترهای موج فراصوتی مورد استفاده قرار گرفت. در این تحقیق تکنیک اندازه گیری تماس مستقیم و فرکانس موج 55 کیلوهرتز بود. نتایج تحقیق نشان داد که پوست درخت به شدت ضریب تضعیف موج را افزایش میدهد در حالی که بر روی سرعت موج اثر معنی داری نداشته است. نتایج همچنین نشان داد که وجود عیب (سوراخ مصنوعی) در دیسکهای گونه نویل بیشترین تاثیر را بر پارامتر سرعت موج فراصوتی داشته و به شدت آن را کاهش داده، ولی روی ضریب تضعیف موج اثر معنی داری نداشته است.
کلیدواژگان: موج فراصوتی، نوئل، خواص صوتی، سرعت، ضریب تضعیف و تماس مستقیم -
صفحات 37-51
در این آزمایش دو گروه از بچه ماهیان آمور پرورشیافته با غذای طبیعی استخر که یک گروه به صورت توام با بچه ماهیان کپور و یک گروه به صورت خالص در حوضچه پرورش قرار گرفته بودند، با یک غذای شناور جدید (خرده های نان) تغذیه شدند و زمان شروع غذاگیری آنها با هم مقایسه شد. همچنین در دو گروه دیگر از همین بچه ماهیان که به دو سری آکواریوم منتقل و تنها یک گروه از آنها امکان مشاهده گروه کپور مجاور خود را در هنگام غذاگیری داشت، زمان شروع غذاگیری با غذای جدید غوطهور (پلت دستساز) مقایسه شد. بچه ماهیان کپور به طور کلی این غذاهای جدید را زودتر میگرفتند و مشاهده و یا توام شدن بچه ماهیان آمور با آنها باعث میشد تا آموزش غذاگیری یک گروه از ماهیان آمور نسبت به گروه دیگر ممکن گردد. از گروه های آزمایشی آمور توام با بچه ماهیان کپور 80 درصد و از گروه آزمایشی آمور خالص 53 درصد در 5 روز اول آزمایش شروع به گرفتن غذای شناور کردند. برای اکواریومهای ماهیان آمور مجاور کپور نسبت به غیر مجاور با آنها، این مقادیر به ترتیب 65 درصد و 20 درصد بود. در آکواریومهایی که بچه ماهیان آمور مجاور کپورها بودند روند غذاگیری پلتهای غوطه ور حتی 48 ساعت زودتر از گروه دیگر شروع شد. این آزمایش نشان داد که بچه ماهیان آموری که توام با کپورها بوده و یا روند غذاگیری آنها را مشاهده کرده بودند مستعد یادگیری مشاهده ای در رفتارهای غذاییشان هستند.
کلیدواژگان: رفتارغذایی، بچه ماهیان آمور، یادگیری، بچه ماهیان کپور -
صفحات 52-59
برآورد حجم درخت یکی از بخشهای مهم پیش بینی رشد و محصولدهی جنگل میباشد. تاکنون روابط زیادی مانند: نیوتن، اسمالین، پرسلر و هوبر به منظور برآورد حجم درخت مورد استفاده قرار گرفتهاند که تمامی این روابط نیازمند اندازه گیری قطر در ارتفاعهای خاصی بوده که این امر با پیچیدگیهای خاصی خصوصا در ارتفاعهای بالای سطح زمین مواجه میباشد. در این پژوهش سعی شده است تا از فنآوری جدید هوش مصنوعی و یکی از زیرمجموعه های آن تحت عنوان شبکه عصبی مصنوعی به عنوان روشی جدید و به علت عدم وابستگی به فرضهای اولیه درباره داده ها به منظور برآورد حجم صنعتی تنه استفاده گردد. برای این منظور تعداد 101 درخت از درختان نشانه گذاری شده جنگل آموزشی پژوهشی دانشگاه تربیت مدرس، انتخاب و قطر برابر سینه، قطر در ارتفاع کنده، قطر انتهای تنه، ارتفاع تنه و ارتفاع کل درخت با دقت بالا مورد اندازهگیری قرار گرفتند. از دو مدل شبکه عصبی، پرسپترون چند لایه (MLP)و تابع پایه شعاعی (RBF) به منظور پیشبینی حجم تنه استفاده گردید. نتایج نشان داد که شبکه عصبی تابع پایه شعاعی نسبت به شبکه عصبی پرسپترون چند لایه دارای دقت بیشتری در برآورد حجم تنه میباشد. همچنین مقایسه معیارهای ارزیابی شبکه های عصبی نشان داد که شبکه عصبی MLP و RBF به ترتیب دارای مقدار RMSE 18/1 و 08/1 میباشند.
کلیدواژگان: حجم درخت، هوش مصنوعی، بهره برداری جنگل، پرسپترون چند لایه، تابع پایه شعاعی -
صفحات 60-71
تبدیل و تغییر کاربری اراضی یکی از مسایلی است که افزایش جمعیت به طبیعت تحمیل کرده است. یکی از اجزاء مهم خاک است که بستر حیات گیاهان محسوب میشود که در پی تغییر کاربری اراضی دچار تغییر قرار میشود. از آنجایی که تغییر کاربری اراضی موجب تغییرپذیری ویژگیهای خاک میشود، آگاهی از تغییرات ویژگیهای خاک در کاربریهای متفاوت برای دستیابی به مدیریت بهتر ضروری است. تحقیق حاضر با این هدف در منطقه پشرت کیاسر انجام شد. در سه سایت جنگل، مرتع و کشاورزی مجاور هم نمونهبرداری به روش منظم با استقرار یک شبکه نمونه برداری انجام شد و از هر سایت تعداد 49 نمونه خاک از عمق 30–0 سانتیمتری تهیه شد. سپس ویژگیهای خاک شامل pH ،آهک، نیتروژن کل، کربن آلی، بافت خاک (درصد سیلت، رس و شن) و درصد رطوبت اندازهگیری شد. به منظور مقایسه میانگین ویژگیهای خاک بین کاربریهای مختلف از آنالیز واریانس یکطرفه با آزمون چنددامنه ای دانکن در سطح 01/0 در محیط نرم افزار SPSS استفاده شد. نتایج نشان داد که کربن و نیتروژن بیشتر و اسیدیته کمترین تغییرات را در منطقه از خود نشان داده است. همچنین بین کاربریهای مختلف از نظر ویژگیهای مورد بررسی، تفاوت معنیدار وجود دارد.
کلیدواژگان: کاربری اراضی، ویژگیهای خاک، کیاسر -
صفحات 72-85
در این تحقیق جزءجزء سازی الیاف خمیر کاغذ OCC و پالایش جزء الیاف بلند آن به منظور اختلاط با خمیر کاغذ کرافت بکر مورد بررسی قرار گرفته و تاثیر مقادیر مختلف اختلاط اجزای بلند و کوتاه با خمیر کاغذ کرافت بر خواص فیزیکی و مقاومتهای مکانیکی کاغذ مورد مطالعه قرار گرفت. همچنین از طریق جزءجزء سازی الیاف، نقش هر کدام از اجزای الیاف بلند و کوتاه خمیر کاغذ OCC بهطور دقیقتر مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرد. نتایج تحقیق نشان داد که جزءجزء سازی الیاف خمیر کاغذ OCC میتواند به عنوان روشی کارآمد در شناخت بهترین ترکیب خمیر کاغذ برای ساخت کاغذ مطرح گردد. پالایش جزء الیاف بلند خمیر کاغذ OCC و اختلاط آن با خمیر کاغذ کرافتبکر باعث افزایش معنیدار مقاومتهای مکانیکی کاغذ نسبت به خمیر کاغذ کرافت بکر گردید. بررسی نتایج نشان داد جزء الیاف کوتاه خمیر کاغذ OCC باعث کاهش مقاومتهای مکانیکی کاغذ میگردد ولی با توجه به بهبود مقاومتهای مکانیکی کاغذ از طریق پالایش جزء الیاف بلند، امکان استفاده از جزء الیاف کوتاه، بدون اینکه مقاومتهای کاغذ کاهش یابد، نیز وجود دارد. همچنین استفاده از جزء الیاف کوتاه باعث کاهش تخلخل کاغذ و بهبود مقاومت کاغذ در برابر عبور هوا گردید. بنابراین از طریق تلفیق روش جزءجزء سازی الیاف خمیر کاغذ OCC و پالایش آن میتوان تا 50 درصد خمیر کاغذ OCC را با خمیر کاغذ کرافت بکر مخلوط نمود و به خواصی بهتر از کاغذ کرافت بکر دست یافت.
کلیدواژگان: بازیافت کاغذ، OCC، الیاف بازیافتی، کرافت، جزءجزء سازی، مقاومت به کشش، مقاومت به پاره شدن -
صفحات 86-99
ماهی آمور علاوه بر اینکه منبع مناسبی برای تولید گوشت سفید محسوب میشود، عامل مهمی در کنترل بیولوژیکی برخی از گیاهان آبزی به شمار میرود. هدف از این تحقیق بررسی رفتار و ارجحیت غذایی ماهی علف خوار (آمور سفید) روی 6 گیاه آبزی است. گیاهان آزمایشی شامل 3 گیاه آبزی غوطه ور گوشاب برگمجعد، میریوفیلوم و سراتوفیلوم، 2 گیاه شناور عدسکآبی و آزولا و یک جلبک سبز رشته ای (اسپیروژیرا) میباشند. آزمایش در حوضچه های بتنی مرکز تکثیر و پرورش ماهیان گرم آبی شهید انصاری رشت در سال 1390 انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل 6 گیاه آزمایشی فوق همراه با تیمار کاشت مخلوط آنها با 3 تکرار در نظر گرفته شد. بر همین اساس 7 حوضچه بتنی به وسیله تورهای پلاستیکی با چشمه ریز به سه قسمت مساوی تقسیم شدند و 21 محیط آزمایشی ایجاد گردید. کاشت گیاهان غوطهور درون گلدانهای پلاستیکی متوسط انجام و تعداد 7 گلدان در هر محیط آزمایشی قرار گرفت. معرفی گیاهان شناور آزولا، عدسک آبی و اسپیروژیرا در هر محیط آزمایشی در حدود 3/3 کیلوگرم وزن تر انجام گرفت. 4 هفته بعد از کاشت و معرفی گیاهان، تعداد 12 قطعه بچه ماهی آمور با متوسط وزن 5±20 گرم در هر حوضچه بتنی رها گردیدند (در هر محیط آزمایشی 4 بچه ماهی). تغییر وزن ماهیان به صورت ماهیانه اندازهگیری گردید. نتایج این آزمایش نشان داد که ماهیان رهاسازی شده در حوضچه های حاوی عدسک آبی، میریوفیلوم و اسپیروژیرا دارای افزایش وزن معنیداری نسبت به سایر تیمارها بودند. میانگین وزن ماهیان 5 ماه بعد از رهاسازی در تیمارهای عدسک آبی، میریوفیلوم، اسپیروژیرا، سراتوفیلوم، گوشاب برگمجعد، آزولا و کاشت مخلوط به ترتیب 380 ،365 ،350 ،280 ،278 ،265 و 295 گرم به دست آمد. حداکثر مقدار پروتیین به ترتیب در بافت ماهیان تغذیه شده با گیاهان میریوفیلوم (02/16 درصد)، اسپیروژیرا (88/15 درصد) و عدسک آبی (68/15 درصد) مشاهده گردید. همچنین حداکثر مقدار چربی به ترتیب در بافت ماهیان تغذیه شده با گیاهان میریوفیلوم (21/7 درصد)، اسپیروژیرا (15/7 درصد) و عدسک آبی (08/7 درصد) مشاهده گردید. وزن کپور ماهیان علفخواری که با میریوفیلوم، اسپیروژیرا و عدسک آبی تغذیه نمودهاند بیش از سایر گیاهان بود. این امر میتولند به دلیل بافت نرم آنها باشد که بیشترین سهم از جیره غذایی را در مقایسه با سایر انواع به خود اختصاص میدهد.
کلیدواژگان: ماهی آمور، گیاهان آبزی، ارجحیت غذایی، ایران
-
Pages 1-13
Fire is considered as one of the main destructive factors in forest ecosystems producing negative ecological, economic, and social outcomes. Identifying the factors contributing to break-out and spread is basic mechanism to combat fire and achieve control management. The research intends to identify the ecological factors influencing fire spread in forest ecosystems by using geographical information system at Kakareza area in Lorestan. After conducting basic studies, homogenous environmental units were produced and divided into four classes by using multi criteria evaluation method. The condition of regions having already caught fire was studied by inventory. The data were analyzed by using GIS and AHP. The results of this study showed that vegetation and moisture in fuel materials are the main factors affecting fire spread in forest ecosystem
Keywords: Forest Fire, Ecological Factors, GIS, AHP, Kakareza-Lorestan -
Pages 14-24
The feeding habit of Pennahia anea was studied in the north-west of Oman Sea by collecting 188 specimens during years 2010-2011. The samples were collected seasonally with midwater trawls during lantern fish fishing. Vacuity Index (VI), Fullness Index (FI), Gastro-Somatic Index (GaSI) and frequency percentage of different food items were also studied. Of total stomachs, 40 stomachs were full or semi-full and the other 148 were empty. GaSI Index average was 1.1 for the total year. The mean Vacuity Index was calculated 78.7% and amount of Food Preference Index were estimated as: Fishes (92.5%), Crustacean (22.5%) and Molluscs (5.0%). b= 3.12 shows isometric growth in the P. anea. It was concluded that P. anea is a relatively abstemious species and its main food was Fishes and minor foods was Crustacean.
Keywords: Bigeye Croaker, Pennahia anea, Feeding Regime, Feeding Indices, Oman Sea -
Pages 25-36
The goal of this research is to study the ultrasound wave parameters such as velocity and attenuation in Picea abies species. To that end, two varieties of this species were selected For Ujavbit Woods in Kelardasht, Maznadarn Province. To prepare samples, discs in 5 cm thickness were prepared in the three types of with bark, without bark and defected (handmade hole) to be used in measuring ultrasound wave parameters. In this research, the measurement technique used was direct contact with 55 KHz frequency. The results of the test showed that the tree bark increases wave attenuation coefficient intensively while it has no significant effects on wave velocity. The result also suggested that the defects (artificial hole) in Picea abies species disc had the highest effects on ultrasound wave velocity parameters and decreased it sharply; however, it has no significant effects on wave attenuation coefficient.
Keywords: Ultrasound Wave, Picea abies, Sound Properties, Velocity, Attenuation Coefficient, Directcontact -
Pages 37-51
In this experiment, the fingerlings of grass carp reared under natural feeding of the pond were allowed to observe carp attacks on fully floating (pieces of bread) and sinking food (laboratory –made pellet). The performance and feeding starting times were then compared among carp-exposed or carp-observer grass carp that could see the food directly with the demonstrators’ foraging activity and naïve grass carp groups that couldn't see the demonstrators’ (common carp) feeding activity. The carp-exposed and carp-observer groups of grass carp were better at feeding reaction (start time) than naïve fish when they fed on two novel fully floating and sinking food. When they fed on floating bread, 80 % of the chambers of grass carp with carp in compare with 53% of the chambers with only naïve grass showed starting taking food for the duration of 5 days. When they fed on sinking pellets, 65 % of the carp - observer grass carp in the tanks compared with 20% of the chambers with the naïve grass carps, showed taking the diet for the duration of 5 days. More carp-exposed grass carp learned taking novel floating diet during 10 days experimental period and the observer grass carp in the experimental tanks with sinking novel diet showed catching pellets 48 hour before the naïve grass carp groups. The fingerlings of carp-exposed and carp-observing grass carp were capable of direct observational learning in their feeding behavior.
Keywords: Feeding Behavior, Fingerling, Grass Carp, Learning, Common Carp Juvenile -
Pages 52-59
Volume estimation of the tree is considered as one of the important sections of the forest growth prediction and production. So far, many relationships such as: Newton, Smalian, Pressler and Huber have been used to estimate the volume of the trees that all these relationships require measurements of diameters at certain heights that are difficult to obtain on standing trees especially when diameter measurements have to be taken several meters above ground. In this study, an attempt was made to implement the new technology of Artificial Intelligence (AI), and one of its subsets as Artificial Neural Networks (ANN), since there was no primary assumption about the distribution of data, and for industrial bole volume estimation of 101 trees of trees marked of Research and Educational Forest of Tarbiat Modares University. For this purpose, DBH, diameter at stump height, end diameter stem, stem height and total tree height were measured with high accuracy. Two neural network models, multi-layer perception (MLP) and radial basis function (RBF), were developed to estimate bole volume. The results indicated that the radial basis function neural network was more accurate in bole volume estimation than the multi-layer perception neural network. Comparing evaluation criteria for ANN showed that MLP and RBF neural networks had RMSE value 1.18 and 1.05, respectively.
Keywords: Forest Management, Artificial Intelligence, Forest Harvesting, Multi-Layer Perception, Radial Basis Function -
Pages 60-71
Land use change has been imposed by increase of population on natural ecosystem. Soil, as a bed of plants, is one of the important components of ecosystems, and is affected by land use change. It is essential for a better management to be aware of soil properties alteration in different land uses. Therefore, in order to achieve that awareness, this study was conducted in Peshert- Kiasar. Systematic sampling was conducted in three neighboring sites of forest, rangeland and agricultural land. 49 soil samples from the depth of 0-30 cm were collected from each site. Then, soil properties including pH, EC, total nitrogen, organic carbon, soil texture (percentage of sand, silt and clay), soil moisture were measured. ANOVA with Duncan test (p< 0.01) using SPSS software was used in order to have a comparison of soil properties among different land uses. The results showed that carbon and nitrogen had relatively more and pH less alterations in the study area. Also, soil properties show significant different among various land uses.
Keywords: Land Use, Soil Physical, Chemical Characteristics, Kiasar -
Pages 72-85
In this research, fractionation of OCC pulp was investigated. Also, the effect of refined long fiber fraction of OCC pulp blended with virgin kraft pulp on the strength of pulp was studied. The results showed that mixing the refined long fiber fraction of OCC pulp with virgin kraft pulp increased the strength of pulp. Using fiber classification method and refining the long fiber fraction of OCC pulp showed that handsheets containing 30-50 percent refined long fiber fraction of OCC pulp showed higher mechanical strengths comparing to virgin kraft pulp. Also, in comparison with virgin kraft pulp, mixing the short fiber fraction of OCC pulp with virgin kraft pulp decreased porosity and increased air permeability of hand sheets.
Keywords: Paper Recycling, OCC, Fiber Recycling, Kraft, Fractionation, Tensile Strength, TearStrength -
Pages 86-99
The grass carp (Ctenopharyngodon idella) is mainly used for the food production and aquatic weeds control. The aim of this study was to assess the feeding preference of grass carp by 3 submerged plants including curly pondweed (Potamogeton crispus), Eurasian watermilfoil (Myriophyllum spicatum) and coontail (Ceratophyllum demersum), 2 free floating plants including water fern (Azolla filiculoides) and duck weed (Lemna minor) and water silk (Spirogyra sp.). The research was carried out at the Shahid Ansari Fish Reproduction and Breeding Center in 2011. Vegetative organs of experimental plants were collected from the Anzali lagoon and planted in the fish aquaculture. Four weeks later (on 5, May 2011), the grass carp by average weight of 20 g were released in the pools and monthly weighted by the end of experiment. The results showed significant (p<0.001) increase of grass carp weight in the eurasian watermilfoil, duck weed and water silk submerged plants treatments compared to the other treatments. The maximum weight and length of grass carp were observed in duck weed (380 g, 31 cm), eurasian watermilfoil (365 g, 29 cm) and water silk (350 g, 28 cm). The maximum fat percent were also measured on eurasian watermilfoil, water silk and duck weed with 7.21, 7.15 and 7.08%, respectively. Besides the maximum protein content were measured in eurasian watermilfoil, water silk and duck weed treatments with 16.02, 15.88 and 15.68%, respectively
Keywords: Grass Carp, Aquatic Plants, Feeding Preference, Iran
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.