فهرست مطالب
نشریه تحقیقات منابع طبیعی تجدید شونده
سال سوم شماره 2 (پیاپی 7، بهار 1391)
- تاریخ انتشار: 1391/02/01
- تعداد عناوین: 6
-
-
صفحات 1-12
رشد و توسعه منابع طبیعی همراه با اجرای برنامه های حفاظتی در ارتباط مستقیم با توسعه جاده های جنگلی و سهولت دسترسی به اعماق جنگل ها به ویژه در مناطق کوهستانی قرار دارد. امروزه میتوان حجم زیادی از اطلاعات را با استفاده از قابلیت GIS در طراحی و ارزیابی مسیرها طی زمان کوتاهی مدیریت نمود. بنابراین در این تحقیق با هدف ایجاد نقشه قابلیت عبور مناسب جاده های جنگلی، کوهستانی و توده های جنگلی در سری 8 اسپی رود با توجه به اصول فنی جاده های جنگلی پس از جمع آوری داده ها و نقشه های مورد نیاز اقدام به شناسایی عوامل موثر در عبور جاده ها در منطقه مورد مطالعه گردید. سپس برای تهیه نقشه های پایه جهت بررسی در محیط GIS اقدام به تولید مدل رقومی زمین با استفاده از نقشه 3D گردید. در مرحله بعد در محیط Arc map نقشه های عوامل موثر در طراحی جاده شامل شیب، جهت، خاکشناسی، زمین شناسی، تیپ بندی، موجودی در هکتار و ارتفاع با فرمت رستری تهیه گردید. سپس طبقات نقشه های تهیه شده با توجه به اهمیت طبقات در دامنه نسبی 1 تا 9 رتبه بندی شدند. با توجه به تاثیر عوامل فوق با استفاده از تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی (AHP) اقدام به ارزشگذاری نقشه ها شد تا وزن نسبی هر نقشه بدست آید. با تلفیق نقشه های وزن داده شده عوامل موثر در محیط GIS، نقشه قابلیت عبور جاده حاصل گردید. نتایج بدست آمده در این تحقیق نشان داد که با استفاده از این روش می توان مناطق دارای پتانسیل مناسب جهت عبور جاده ها با توجه به و یژگی جاده های جنگلی و کوهستانی شمال کشور را شناسایی کرد.
کلیدواژگان: نقشه قابلیت عبور، اسپی رود، شبکه جاده، AHP -
صفحات 13-20
بذر عامل در امر احیا، توسعه جنگلها و جنگلکاریها محسوب شده که در این میان انتخاب بذرهای با کیفیت و رسیده دارای اهمیت بسیاری است. جنگل باغ شادی (بخش قرق جنگل) واقع در شهرستان خاتم استان یزد در این تحقیق با هدف مقایسه مشخصههای کمی بذر درخت بنه در طبقات ارتفاع از سطح دریا انتخاب شد. منطقه فوق به سه کلاسه ارتفاعی شامل کلاسه1 با ارتفاع کمتر از 2100 متر، کلاسه 2 با ارتفاع بین 2100 تا 2500 متر و کلاسه 3 با ارتفاع بیشتر از 2500 متر از سطح دریا تقسیم و در هر طبقه ارتفاع از سطح دریا تعداد 20 اصله درخت بنه انتخاب شد (عامل جهت دامنه، شیب و خاک تقریبا یکسان انتخاب شدند) و در مجموع 60 اصله درخت بنه جهت جمعآوری نمونه بذر انتخاب شدند. سپس مشخصه های کمی شامل وزن 1000 دانه، درصد پوکی، طول بذر و عرض بذر اندازه گیری در هر یک از کلاسههای ارتفاعی بررسی شد. مقایسه مشخصه های کمی بذرها در طبقات ارتفاع از سطح دریا با کمک آزمون تجزیه واریانس یک طرفه و دانکن در سطح اطمینان 95 درصد انجام گرفت. نتایج نشان داد که اختلاف معنی داری بین مشخصه های وزن 1000 دانه شامل درصد پوکی، طول بذر و عرض بذر در طبقات مختلف ارتفاعی وجود دارد. میانگین مشخصههای وزن 1000 دانه، طول بذر و عرض بذر در طبقه ارتفاعی 2500- 2100 متر از سطح دریا به ترتیب با 50 گرم، 4/8 و 7 میلیمتر بیشتر از دیگر طبقات ارتفاعی بود. مشخصه پوکی بذر بنه در طبقه ارتفاعی کمتر از 2100 متر از سطح دریا دارای بیشترین میزان و در طبقه ارتفاعی 2500 - 2100 متر از کمترین میزان برخوردار بود. نتایج کلی نشان داد است که درختان طبقه ارتفاعی 2500 - 2100 متر ارتفاع از سطح دریا دارای بذرهای درشت تر و سنگینتر و پوکی کمتری بوده و در نتیجه مناسب ترین پایه ها برای بذرگیری درختان بنه را ایجاد میکنند.
کلیدواژگان: جنگل باغشادی، بذر بنه، یزد -
صفحات 21-39
منطقه مورد مطالعه در سه کیلومتری شهر کلیبر با مختصات طول جغرافیایی º38، '52، "10 شمالی و عرض جغرافیایی 47 درجه، 2 دقیقه، 8 ثانیه شرقی قراردارد. کمترین و بیشترین ارتفاع ثبت شده به ترتیب برابر 1120 و 1810 متر از سطح دریا می باشد. میانگین درجه حرارت سالانه منطقه برابر 3/12 درجه سانتیگراد بود. نمونه های گیاهی طی فصل رویشی از اسفند ماه 1388 تا اواخر فصل رویشی 1390 از منطقه مورد نظر جمع آوری و بر اساس روشهای متداول تاکسونومی گیاهی با استفاده از منابع فلور مورد شناسایی قرار گرفتند. بررسی به عمل آمده نشان داد که 239 گونه گیاهی متعلق به 183 جنس و 59 خانواده در منطقه مطالعاتی وجود دارد. خانواده های کاسنی (Asteraceae) با 34 گونه، پروانه آسا (Papilionaceae) با 17 گونه، غلات (Poaceae) با 17 گونه، نعناع (Lamiaceae) با 16 گونه، گل سرخ (Rosaceae) با 16 گونه و لاله (Liliaceae) با 10 گونه به ترتیب بیشترین گونه ها را به خود اختصاص داده اند مطالعه شکل زیستی نشان می دهد که 37 درصد گیاهان جمع آوری شده از نوع همی کریپتوفیت، 27 درصد تروفیت، 15 درصد فانروفیت، 17 درصد کریپتوفیت و 4 درصد کامفیت می باشد. همچنین بررسی کوروتیپ گونه ها نشاندهنده تعلق 30/47 درصد گونه ها به ناحیه ایران- تورانی میباشد.
کلیدواژگان: آذربایجان شرقی، ایران- تورانی، فلور، جغرافیای گیاهی، کلیبر، شکل زیستی، کوروتیپ -
صفحات 41-53
پژوهشگران مختلف سنجش از دور در طول دو دهه گذشته نقش شاخصهای گیاهی حاصل از دادههای ماهوارهای را در بررسی منابع طبیعی ارزیابی کرده و به همبستگی مناسبی میان این شاخصها با پارامترهای گیاهی رسیدهاند. هدف از این مطالعه بررسی قابلیت شاخصهای طیفی ماهوارهIRSبه منظور برآورد تاج پوشش گیاهی در مراتع کرسنک میباشد. پیش پردازشهای مختلف، شامل تصحیح هندسی و تصحیحات اتمسفریک با استفاده از نقشه های توپوگرافی 1:25000 و روش تفریق عارضه تاریک انجام شد عملیات برداشت زمینی در خرداد ماه 1389 در سطحی معادل576 هکتار انجام پذیرفت. پس از تیپبندی واحدهای گیاهی با روش نمونه برداری سیستماتیک-تصادفی نمونه برداری انجام گردید. اندازه گیری تاج پوشش به روش تعیین میزان سطح پوشیده شده توسط گیاه به تفکیک گونه و فرم رویشی اندازه گیری و موقعیت هر پلات توسطGPS ثبت شد. در این مطالعه از تصاویر مربوط به خرداد 1389 استفاده شد. شاخصهای گیاهی بر روی تصاویر اعمال وبه همراه اطلاعات تاج پوشش گیاهی در محل هر پلات وارد نرمافزارSPSSگردید وبا در نظر گرفتن تاج پوشش به عنوان متغیر وابسته و شاخص گیاهی به عنوان متغیر مستقل همبستگی آنها محاسبه وشاخصهایی که بیشترین همبستگی را با تاج پوشش گیاهی داشتند، جهت تهیه مدل انتخاب شدند. نتایج نشان داد که شاخص GNDVIو DVI با تاج پوشش کل و شاخص PD321 با تاج پوشش فوربها و شاخص GNDVI، GI و MIRV2 با تاج پوشش گندمیان بیشترین همبستگی را داشته اند.
کلیدواژگان: تاج پوشش گیاهی، شاخص گیاهی، تصاویر ماهوارهای IRS، منطقه کرسنک -
صفحات 55-65
جنگل های زاگرس با وسعت 6 میلیون هکتار از گسترده ترین زیستبومهای جنگلی در حال تخریب ایران است. این جنگل ها از لحاظ حفاظت آب و خاک و مسایل اقتصادی و اجتماعی اهمیت بالایی دارند. شرایط کوهستانی استان کهگیلویه و بویراحمد باعث تنوع بومشناختی و زیستی گیاهان و جانوران مختلف شده است. اختلاف ارتقاع 100 تا 4000 متر از سطح دریا و اختلاف دمای 10- تا 45 درجه سانتی گراد مبین طیف وسیع بردباری گونه های گیاهی و جانوری برای ادامه حیات در این منطقه است. گونه های گیاهی موجود علاوه بر تامین بخشی از چوب مورد نیاز روستاییان و تعلیف دامها از نظر تولید محصولات فرعی شامل صمغ، رزین، گل، میوه، مغزیجات، دانه، ریشه و برگ با مصارف اغلب دارویی و صنعتی نیز حایز اهمیت می باشند. پژوهش حاضر جهت شناسایی گونه های درختی و درختچه ای در استان از طریق بازدیدهای میدانی انجام گرفت، به این صورت که به کمک نقشه های توپوگرافی با مقیاس 1:50000 و 1:25000 به عنوان نقشه های پایه به مناطق مختلف استان مراجعه و با بررسی نقشه و بازدید صحرایی، اقدام به شناسایی گونه های درختی و درختچه ای شد. نمونهها پس از هر نوبت شناسایی و جمعآوری با استفاده از وسایل لازم پرس و خشک شدند و برای نگهداری در هرباریوم آماده گردیدند. نتایج این بررسی وجود 41 گونه از 23 خانواده را با کاربردهای مفید اثبات کرد که 16 گونه از این تعداد دارای فرم رویش درختی و 25 گونه فرم رویش درختچه ای داشتند. تعداد 10 گونه شناسایی شده متعلق به خانواده Rosaceae بود، در حالی که خانواده Rhamnaceae با سه گونه و خانوادههای Myrtaceae، Mimosaceae، Fabaceae، Salicaceae، Oleaceae و Ulmaceae با دو گونه درختی و درختچه ای دارای بیشترین تعداد و کاربرد در زمینههای دارویی و صنعتی بین مردم استان کهگیلویه و بویراحمد بودند.
کلیدواژگان: زیستبوم جنگل، استان کهگیلویه و بویراحمد، درختان و درختچه ها، استفاده های دارویی و صنعتی -
صفحات 67-77
سامانه های آبیاری قطرهای از نظر توانمندی مناسب در توزیع آب با راندمان بالا یک راه حل مطمین برای استفاده از منابع آب میباشند. در این مطالعه سامانه آبیاری قطره ای اجرا شده در جنگلکاری بیجی واقع در شمال شرق شهر کرج از نظر طراحی، اجرا و مدیریت بهره برداری مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور پارامترهای ارزیابی بر اساس دستورالعمل اداره حفاظت خاک آمریکا انتخاب گردید. با توجه به نتایج حاصله از بررسی کیفیت آب آبیاری مورد استفاده در این سیستم، احتمال گرفتگی قطره چکانها وجود دارد که تعویض آب مصرفی سامانه را علاوه بر نظارت، بازدید و شستشوی مرتب فیلترها و لوله ها (به خصوص لترالها) میطلبد. قطره چکانها با توجه به مقدار ضریب تغییرات قطره چکانها (22 درصد) و ضریب تغییرات سیستم (16 درصد) در ردیف مرز بین بد و غیرقابل استفاده با مقایسه استاندارد گفته شده قرار دارد. متوسط مقدار فاکتور کاهش یکنواختی در این سامانه 71/0 میباشد که تغییرات توپوگرافی در طول هر مانیفلد و اختلاف ارتفاع ورودی مانیفلدهایی که با هم کار میکنند باعث کاهش مقدار آن شده است. مقدار ضریب یکنواختی مانیفلد در سامانه مورد ارزیابی 6/63 درصد و مقدار ضریب یکنواختی سیستم 16/45 درصد بود که با توجه به استانداردهای مربوطه ضعیف ارزیابی میگردد. در نهایت براساس نتایج حاصله از این مطالعه مشخص گردید که این سامانه از نظر طراحی و اجرا از کیفیت مطلوبی برخوردار نمیباشد.
کلیدواژگان: آبیاری قطرهای، جنگلکاری، دستورالعمل اداره حفاظت خاک آمریکا، مانیفلد، کرج، بیجی
-
Pages 1-12
Natural Resources develop and implement action plans designed for direct contact with the forest road network development and ease of access to the deep forests and mountain areas in particular Contract. Today, GIS can be used Azqablyt large volumes of data paths in the design and evaluation, be managed in a short time. The main objective of this study was prepared the map capabilities through appropriate road forest, mountain and forest stands in Series 8 Spiroud regard to technical road forest after harvesting, and also the maps needed to identify factors that influence the cross road in the study area. To prepare the base map in GIS for assessing DEM used to produce the 3D map. These factors includes dip in the Arc map maps, directions, soil, geology, type size, commercial volume and the altitude of the region were provided with a raster format. Then, the floor plans prepared by the relative importance of classes in the range of 1 to 9 were rated. Then according to hierarchical analysis (AHP) the weight value of maps was obtained. Map data combined with weight factors in environment, GIS, maps were capable for crossing the road. The results showed that using this method, which can be potential areas for the road through the forest road in the mountainous north and identify.
Keywords: Pass map feature, spiroud, road network, AHP -
Pages 13-20
Present research was conducted to compare quantitative characteristics in altitude classes of, Bagh-Shady forest, southern Yazd. Three different altitude classes including class 1 (<2100 m), class 2 (2100-2500 m), and class3 (>2500 m) were determined. In each class, 20 trees were selected (n= 60) and their 1000 kernel weight, decay percentage, length and width of seed were individually measured and compared after analysis of variance. Results showed significant differences between seed characteristics in the separated altitude classes. The mean of 1000 kernel weight followed by length and width of seed was the highest in class 2 with separate amount of 50 gr, 8.4 mm, and 7 mm. the decay percentage had the minimum and maximum amounts in first and second height classes, respectively. Overall results showed that trees of second class have bigger and heavier kernels and, therefore, were the best tree for seedling rehabilitation of the Bagh-shady forst.
Keywords: Yazd, Bagh-Shady forest, Pistacia seed, 1000 kernel weight -
Pages 21-39
The studied area is located in 3 kilometers far from Kaleybar city with 38° 52' 10" N longitude and 47° 2' 8" E latitude. The lowest and highest recorded heights are 1120 and 1810 m from sea level. The average annual temperature of the region was about 12/3 ◦C. Plant samples were gathered from studied region during growth period from March 2010 to near the emd of growth period in 2012 and were determined according to usual plant taxonomical methods and using of available flora references. Collected plant samples belonged to 59 families, 183 genera and 239 species. Dominant plant families consisted of Asteraceae with 34 species, Popilioaceae with 17 species, Poaceae with 17 species, Rosaceae with 16 species, Labiatae with 16 species and Liliaceae with 10 species. The study of this region showed that Hemicryptophytes with %37 of gathered samples the most dominant life froms ; Beyond that Trophytes with %27, Phanerophytes with %15, Cryptophytes with %17 and Chamaephytes with %4 were other life forms. Also chorological investigation on the species of this area showed that %47. 30 of the species belong to Irano - Turanian region.
Keywords: floristic, Divri, life form, Kalleybar, Chorology, Irano – Turanian -
Pages 41-53
Over the last two decades, many researchers had investigated the efficiency of vegetation indexes which obtained from satellite in evaluation of naturals resources, and reported appropriate correlation between vegetation indexes and vegetation cover parameters. So this study was conducted to evaluate efficiency of spectral indexes of IRS satellite in order to estimate the vegetation cover of Karsank rangelands. Scientists evaluated the role of plant indexes which obtained from satellite date, on natural resources, during the last decades. They achieved to a good correction between plant indexes with plant parameters. The purpose of this study was to evaluate the capability spectral index of IRS for estimating canopy in KARSANAK rangelands. Variety of pre-processing, including geometric correction and atmospheric correction, were performed by topographic maps (1:25000) and dark object subtraction. Data of experimental field were collected from an area about 576 ha in May 2010. The vegetation unit types were determined and sampling was performed by random-systematic method. Canopy cover was measured by determination of the area that was cover by each species and each of the vegetative forms and the position of the plots were recorded by GPS. The images which were taken in May 2010 were applied in this study. Vegetation indexes were applied on satellite images then related information of canopy cover at each plot imported into the SPSS software, then canopy cover were taken as dependent variable and vegetation indexes as independent variable to define the correlation between them, so the vegetation indexes which had higher correlation with canopy cover were selected to do modeling. The results showed that the indexes of GNDVI and DVI had the most correlation with total canopy cover and the index of PD321 showed highest correlation with canopy cover of forbs, also canopy cover of grass had highest correlation with the indexes of GNDVI, GI and MIRV2.
Keywords: vegetation cover, vegetation index, IRS satellite image, Kersenk Area -
Pages 55-65
Zagros forests ecosystem is the most extensive forest ecosystem in Iran, with 6 million hectares area, which expose to degradation. These forests are important in water and soil conservation and in socio-economic aspects. Kohgiluyeh-va-Boyerahmad province mountainous condition has been caused fauna and flora ecological and biological variety. The altitudinal range of 100 to 4000m above sea level and temperature variation of -10 to 45˚Cindicate the vast environmental spectrum for survive of plants and animals. In addition to providing the wood needed for villagers and supplying fodder for their livestock, the available plant species is mostly important in providing secondary products including gums, resins, flowers, fruits, nuts, seeds, roots and leaves, for medicinal and industrial purposes. The present study was done through observations field to identify trees and shrubs species in province, to do it, with the aid of 1:25000 and 1:50000 topographic maps, as base maps, we’ve gone sightseeing different parts of providence. Then, by the maps and field visits, we it was attempted to specify trees and shrubs species. Samples were collected and pressed and dried by using the required equipment, and were prepared to be stored in the herbarium. Finally, the identification was done with the help of Iranian colorful flora books. The findings of the study proved the presence of 41 species from 23 families, with known useful applications, in which 16 species were trees and 25 species were shrub. 10 identified plants belonged to the Rosaceae, albeit, Rhamnaceae group of 3 species and Myrtaceae, Mimosaceae, Fabaceae, Salicaceae, Oleaceae and Ulmaceae groups of 2 tree and shrub species had the most applications in the fields of medicine and industry, among Kohgiluyeh-va-Boyerahmad's people.
Keywords: forest ecosystem, kohgiluyeh-va-Boyerahmad province, trees, shrubs, pharmaceuticaland Industrial applications
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.