نشریه مهندسی ترافیک
پیاپی 88 (بهار 1401)

افزایش آمار تصادفات عابرین پیاده از جمله نگرانی های اخیر در خصوص افزایش نرخ وقوع تصادفات در نتیجه ی پیشرفت تکنولوژی در صنعت حمل و نقل و جاده ای است. در پژوهش حاضر سعی شد که تصادفات عابرین پیاده طی سالهای 1396-1391 با استفاده از مدلسازی معادلات ساختاری (روش حداقل مربعات جزیی) مورد ارزیابی قرار گیرد. از جمله مزایای بهره گیری از مدل معادلات ساختاری در این پژوهش می توان به امکان بررسی متغیرهای پنهان و آشکار علل وقوع تصادفات اشاره کرد. نتایج مدلسازی نشان داد که متغیرهای وابسته به زمان و مکان وقوع تصادفات مهمترین عللی هستند که منجر به تغییرات احتمال خطر وقوع تصادفات در محل مورد مطالعه پژوهش می شود. که مدل ارایه شده در این پژوهش نشان از چگونگی تاثیرگذاری متغیرها در حوادث را دارند.

امروزه ایمنی راه ها و معابر یکی از مهمترین مساله های صنعت حمل و نقل به شمار می رود. در این میان زیرساخت های فنی و مهندسی نظیر خط کشی های شبکه معابر یکی از عوامل موثر در تردد ایمن رانندگان به شمار می رود. حصول کیفیت مناسب خط کشی های ترافیکی و حداکثر ماندگاری به گونه ای که رنگ مورد استفاده علاوه بر دوام، دارای بازتاب مناسب در طول دوره خدمت دهی باشد، از چالش های موجود در این حوزه به شمار می رود. راهکار نیل به این اهداف با انتخاب صحیح نوع رنگ اجرایی برای عملیات خط کشی متناسب با شرایط مختلف است. عوامل متعددی نظیر وضعیت روسازی، وضعیت بازتاب، وضعیت خرابی فیزیکی رنگ، درجه اهمیت معبر، فصل اجرا، ضخامت رنگ موجود بر انتخاب نوع اجرای خط کشی مجدد تاثیرگذار است که بر اساس همین شرایط، نوع رنگ مورد استفاده باید تعیین گردد. در این مقاله سعی بر شناسایی عوامل موثر بر اجرای خط کشی های معابر با استفاده از مدل درخت تصمیم است. در همین راستا، پس از تشکیل پایگاه داده مورد نیاز، فرآیند شناسایی عوامل تاثیر گذار بر مبنای شاخص اهمیت متغیر (VIM) و الگوریتم رشد CART (با استفاده از معیار Gini Index) برای ساخت مدل استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که وضعیت بازتاب خط کشی و درجه اهمیت معبر، مهمترین عوامل تاثیرگذار در تعیین نوع خط کشی اجرایی می باشد.

در این مطالعه رابطه شدت تصادف با عوامل محیطی شامل روشنایی هوا، وضعیت آب وهوا و شرایط سطح راه و همچنین ویژگی های راننده شامل سن راننده، جنسیت و تحصیلات بررسی شده است. مجموعا 1092 خط داده از متغیرهای مورد بررسی با استفاده از نرم افزار مینی تب مدلسازی شده اند؛ با توجه به متغیرهای مستقل و وابسته، از دو نوع رگرسیون خطی و رگرسیون لجستیک ترتیبی برای مدلسازی رابطه بین عوامل وقوع تصادف و شدت تصادف بهره برده شده است. عکس سایر آزمون های آماری که P-value باید کمتر از 0.05 باشد، در خصوص تست های نکویی برازش پیرسون و دیویانس باید مقادیر آن بالاتر از مقدار آستانه باشد. در اینجا هر دو مقادیری بسیار بیشتر از حد آستانه داشته اند و نشان دهنده تناسب مدل ساخته شده می باشد. در مقایسه با رگرسیون خطی که نکویی برازش آن 3 درصد است، رگرسیون لجستیک ترتیبی به مراتب برازش بهتری را ارایه کرده است که همین مسیله موید مناسب بودن این روش برای مسایل حمل و نقل و ایمنی در ترافیک می باشد.

حرکت گروهی افراد در پیاده رو ها به دلیل خصوصیات متفاوتی که با حرکت عابرین تنها دارد، می تواند تاثیر قابل ملاحظه ای در جریان حرکتی عابرین و درنتیجه سطح رضایتمندی آنها از پیاده رو داشته باشد. در این مقاله از یک روش جدید تحت عنوان  میکرو شبیه سازی برای ارزیابی سطح سرویس پیاده روها در کشور استفاده شده است. برای این کار شش سناریو مختلف شامل حضور 10، 20 و 30 درصدی گروه دو نفره، 10 و 20 درصدی گروه سه نفره و حضور ترکیبی 25 درصد گروه دو نفره و 15درصد گروه سه نفره یکبار برای پیاده رو با عرض 3 متر و یکبار برای پیاده رو با عرض 5/4 متر در نظر گرفته شد. علاوه بر این برای به دست آوردن پارامترهای ورودی نرم افزار، 8 پیاده رو در 4 منطقه از شهر تهران مورد مطالعه قرار گرفت. طبق نتایج تحقیق میانگین فضای حرکتی با افزایش ترافیک گروه های عابر پیاده کاهش می یابد. همچنین روند کاهش سطح سرویس در پیاده رو عریض تر با شیب ملایم تری نسبت به پیاده رو باریک تر اتفاق می افتد. نتایج این تحقیق، در کنار آیین نامه های موجود می تواند به عنوان راهنمایی مناسب برای مدیران و طراحان شهری برای بهبود روند طراحی های مسیرهای پیاده شهری، افزایش رضایتمندی شهروندان و صرفه جویی در هزینه انجام پروژه ها در کشور مورد استفاده قرار گیرد.

تغییر شرایط پایه رانندگی موجب تغییر در ظرفیت عبوری آزادراه می شود که به معنای تغییر عملکرد و کیفیت سطح خدمت دهی راه است. عواملی که موجب کاهش ظرفیت می شود را می توان به دو دسته پایدار و ناپایدار تقسیم بندی کرد. در این تحقیق تاثیر عوامل جوی (بارندگی) بعنوان یکی از عوامل ناپایدار موثر بر سرعت جریان آزاد و ظرفیت در آزادراه تهران-قم بررسی می گردد تا بدین طریق مقدار ضریب کاهندگی بارش باران در منطقه جغرافیایی ایران که تاکنون مطالعه نشده، تعیین گردد و در صورتی که ساعت طرح سال آزادراهی در ساعت بارندگی قرار داشت، بابه کارگیری ضریب کاهندگی، ظرفیت طراحی تصحیح گردد. بدین منظور تغییرات سرعت جریان آزاد در در دو وضعیت جوی بارندگی و آفتابی مورد بررسی قرار گرفت و با استفاده از تجزیه و تحلیل رگرسیون چند جمله ای و اعتبار سنجی داده ها از طریق آزمون های آماری نتایج مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده های ترافیکی و بارندگی مورد استفاده مربوط به 6 ماه انتهایی سال 1391 می باشند. نتایج موید این موضوع است که بارندگی باعث کاهش5/3 تا 9/8 درصدی ظرفیت و 4 تا 10 درصدی سرعت جریان آزادراه می شود.

در این مقاله، مساله توزیع مواد خطرناک در شرایطی مورد بررسی قرار می‏گیرد که در آن از یک سو توزیع ‏کننده، درصدد انتخاب مسیرهای اقتصادی با کمترین هزینه بر روی شبکه است و از سوی دیگر به منظور افزایش ایمنی حمل مواد خطرناک، آژانسی نظارتی به عنوان مهاجم، در‏صدد است تصمیم توزیع‏ کننده برای عبور از کمان‏های شبکه را تحت کنترل قرار دهد و در صورتی‏که توزیع‏ کننده از این کمان‏ها عبور نماید، از وی جریمه دریافت نماید. در این تحقیق، تعارض موجود بین دو تصمیم ‏گیرنده در حالتی‏ که آن‏ها درک یکسانی از اطلاعات شبکه ندارند در قالب مدلی دوسطحی مدلسازی می‏شود. از آنجا که چنین مساله‏ای از نوع مسایل محاسباتی دشوار محسوب می‏شود و روش‏های دقیق برای حل این مسایل زمانبر است، دو الگوریتم فراابتکاری دوسطحیی برای حل مساله توسعه داده می‏شود. همچنین به کمک نتایج حاصل از حل مسایل تصادفی در ابعاد مختلف، کارایی الگوریتم‏های پیشنهادی در مقایسه با یکدیگر تحلیل می شوند.