فهرست مطالب

علوم کشاورزی و منابع طبیعی - سال یازدهم شماره 2 (پیاپی 42، تابستان 1383)

نشریه علوم کشاورزی و منابع طبیعی
سال یازدهم شماره 2 (پیاپی 42، تابستان 1383)

  • تاریخ انتشار: 1383/06/01
  • تعداد عناوین: 20
|
  • سرمقاله
    صفحه 5
  • منابع طبیعی
  • سید ضیا الدین حسینی، رضا نقدی صفحه 7
    در این بررسی از سه درخت افرا پلت(Acer velutinum Boiss) استفاده شد که از جنگل آموزشی - پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان قطع گردیده بود. توسط پهنای حلقه رویش سالیانه دخت در ارتفاع برابر سینه در بخش جوان چوب برابر با 5.43 میلی متر، افزایش سالیانه قطر تنه برابر با 10.86 میلی متر و همچنین متوسط طول الیاف برابر با 789.60 میکرومتر حاصل گردید. با توجه به طبقه بندی الیاف ملاحظه می شود که الیاف بخش جوان چوب، در گروه کوتاه جای می گیرد. با استفاده از تجزیه واریانس و مقایسه میانگین طول الیاف و همچنین بکارگیری فرمول شیوکورا پایان مرحله میلی متر، متوسط افزایش سالیانه قطر تنه 7 میلی متر و طول الیاف 984.5 میکرومتر محاسبه شد که بدین ترتیب الیاف به گروه که سهم هر یک از جوان چوب و کامل چوب در قطر درخت به ترتیب 65.97 و 34.02 در صد حاصل گردید. با توجه به ارقام به دست آمده ملاحظه می شود که استفاده از چوب افرا پلت 27 ساله به دلیل برخورداری از مقدار وسیع جوان چوب، در صنایع مبل سازی که چوب بصورت مسیو بکار گرفته می شود خالی از اشکال نمی باشد و این در حالیست که برای مصرف این چوب در صنایع تبدیل شیمیایی مانعی وجود نخواهد داشت.
    کلیدواژگان: افرا، حلقه رویش، جوان چوب، کامل چوب، پوست، فیبر، ارتفاع برابر سینه، قطر
  • حسین رسالتی، سید محمد مهدوی صفحه 17
    مطالع حاضر با هدف بررسی تاثیر پارامترهای فرایندی بر روی شفافیت و با زده خمیر مکانیکی پر اکسید قلیایی(APMP) جهت تولید خمیر بازده بالا و قابل مصرف برای ساخت کاغذ چاپ و تحریر از چوب سپیدار (POpulus alba) انجام گرفت. گونه مورد نظر از منطقه جنگلکاری شده صنوبر در طرح صنایع کاغذ مراغه نمونه برداری شد و با استفاده از خردکن صنعتی در خط تولید صنایع چوب و کاغذ مازندران به خرده چوب تبدیل شد. بر اساس نتایج آزمایش های اولیه، زمان تیمار 20 دقیقه برای پیش بخاردهی خرده چوب ها در مرحله اول آغشته سازی شیمیایی، زمان های تیمار حرارتی 90 و 105 دقیقه برای مرحله دوم آغشته سازی، سود سوز آور مصرفی در دو سطح 6 و 7 درصد با درصد بندی مصرف 50، 40 و 60 درصد از کل آن در مرحله اول، پراکسید هیدروژن مصرفی 5 درصد با درصد بندی مصرف 25 در صد بندی کل پر اکسید در مرحله اول، درصد خشکی 34- 32 درصد برای مرحله اول و 23 درصد از مرحله دوم آغشته سازی به عنوان پارامترهای موثر فرآیندی جهت دستیابی به خمیر کاغذ بازده بالا و با شفافیت حدود 80 در صد مورد بررسی قرار گرفت. در سطح مصرف سود 6 درصد و با استفاده از درصدبندی مصرف 60 درصد از از کل سود بازده آن حدود 88 درصد بوده است. در سطح مصرف سود 7 درصد و بت درصدبندی مشابه، در زمان تیمار 90 دقیقه شفافیت خمیر کاغذ 79.7 در صد و بازده آن 86.8 درصد و در زمان تیمار 105 دقیقه شفافیت 80.2 درصد و بازده 85.3 آغشته سازی، اگر چه خمیر کاغذ حاصله بازده بالاتری داشت ولی شفافیت آن پایین تر بوده است.
    کلیدواژگان: خمیر مکانیکی پراکسید قلیایی (AMPM)، سپیدار، کاغذ چوب و تحریر، بازده، شفافیت، متغیرهای فرآیندی
  • نادر جندقی، مجید اونق، نادر بیرودیان، علی نجفی نژاد، آرش امینی صفحه 29
    رودها در شرایط هیدرو - ژنومورفیکی مختلف، رفتار جریانی متفاوتی به صورت جریان عادی، جریان مختلط، جریان گلی و جریان سیلابی دارند. تفکیک مکانی و زمانی این جریانها بر اساس خصوصیات گرانولومتریکی رسوبات بر جای مانده، در تهیه پروژه های آبخیزداری به ویژه در دشت سیلابی رودخانه، از اهمیت زیادی برخوردار است. آبخیز زیارت در فصل تابستان دارای جریانهای سیلابی و گلی است و به صورت دوره ای و ناگهانی تاسیسات تامین آب شرب شهر گرگان و مکانهای گردشگری مسیر آبراهه اصلی را مورد تهدید قرار می دهد. در این تحقیق، به منظور تفکیک جریانهای سیلابی، بعد از وقوع سه جریان در تاریخ های چهارم و پنجم مرداد 1378، چهاردهم شهریور 1379 و بیست و سوم و بیست و چهارم مهر 1379 در طول بازه مناسب از آبراهه اصلی از رسوبات بجا مانده، به صورت تصادفی 37 نمونه برداشته شد. پس از انجام آزمایشهای مربوط به دانه بندی بروش الکتر و هیدرومتریف منحنی های دانه بندی رسوبات ترسیم و شاخص های گرانولومتری کلیدی شامل، ضریب تراسک، ضریب تقارن، انحراف معیار ترسیمی جامع (جورشدگی) و اندیس کرومباین محاسبه گردید. نتایج بررسی شاخص های گرانولومتری نشان داد که 3 جریان بررسی شده جز جریانهای پر رسوب بوده به طوری که محاسبه گردید. نتایج جریان مختلط و جریان های دوم و سوم جریان گلی تعیین گردید. تجزیه واریانس شاخصهای گرانولومتری نیز نتایج فوق را تایید کرد و نشان داد بین جریان اول با دو جریان دیگر در سطح 5 درصد تفاوت آماری وجود دارد اما بین جریان دوم و سوم تفاوت آماری وجود ندارد. نتایج تجزیه واریانس اندازه قطر ذرات رسوبی با فراوانی های مختلف نشان داد که بین 3 جریان بررسی شده، میانگین اندازه قطر ذرات رسوبی با فراوانی های کمتر از 50 درصد تفاوت آماری وجود ندارد اما در فراوانی های بیش از 50 درصد تفاوت آماری وجود دارد.
    کلیدواژگان: سیلاب، جریان مختلط، سیلاب گلی، شاخص های گرانولومتری، آبخیز زیارت
  • علوم کشاورزی
  • شاهین رفیعی، تیمور توکلی هشجین، سیامک کاظم زاده حنانی صفحه 43
    خشک کردن مصنوعی شلتوک برنج یکی از روش های متداول نگهداری این محصول است. خشک کردن سریع می تواند شکستگی و ترک های داخلی در دانه ایجاد کند که این ترک ها زمینه را برای شکسته شدن دانه در عملیات بعدی مساعد می کند. فرآیند خشک کردن باید معلوم و کنترل شده باشد، در نتیجه باید طراحی طوری انجام و یا اصلاح شود که مقدار خسارت حاصل از خشک کردن کاهش یافته یا حداقل شود. این مساله نیاز به شرح دقیق مکانیزم خشک کردن دارد. در این مقاله معادلات انتقال حرارت و جرم (به صورت خطی و غیر خطی) با هم جفت شده و با فرض متقارن بودن دانه، دستگاه معادلات سیستم انتقال جرم فرمول بندی شده و به روش اجرا محدود مدلها (خطی و غیر خطی) حل شده اند. برای تایید صحت مدلهای استخراج شده به وسیله خشک کن آزمایشگاهی، توده بستر نازک شلتوک برنج بینام خشک شد. در طول مدت خشک کردن بستر نازک، وزن توده شلتوک با فواصل زمانی 2، 5 و 10 دقیقه اندازه گرفته شد و با این داده ها رطوبت شلتوک محاسبه گردید. مدلها نیز با توجه به ورودی های حاصل از شرایط آزمایشگاهی به ترتیب 4.82 درصد و 1.86 درصد بود. در نتیجه مدل غیر خطی تقریب بهتری نسبت به مدل خطی با داده های آزمایشگاهی دارد و برای شبیه سازی رطوبت دانه شلتوک بینام می توان از این مدل استفاده کرد. با استفاده از برنامه نوشته شده بر اساس مدل غیر خطی می توان رطوبت دانه و گرادیان رطوبت را در داخل دانه در طی خشک شدن با توجه به شرایط خشک کردن به دست آورد. گرادیان رطوبت را می توان به طور مستقیم در تجزیه تنشهای وارد بر دانه شلتوک مورد استفاده قرار دارد. مقادیر رطوبت محاسبه شده به کمک برنامه نوشته شده می تواند به منظور بررسی کیفیت و مطالعات شبیه سازی خشک کردن دانه شلتوک به کار رود.
    کلیدواژگان: دانه شلتوک، خشک کردن، روش اجزاء محدود، شبیه سازی، انتقال جرم
  • مجتبی محمودی، محمدجعفر ملکوتی، محمدرضا رمضانپور، مریم ولی نژاد صفحه 55
    کشت طولانی مدت در اراضی شالیزاری همراه با مصرف سایر عناصر غذایی مورد نیاز گیاه و همچنین وجود محدودیت های ذاتی در خاک، منجر به افزایش و تجمع فسفر قابل جذب و کاهش مقدار روی قابل جذب در خاک شده است. در استان مازندران رقم پر محصول ندا و رقم محلی طارم از ارقام عمده تحت کشت محصول استراتژیک برنج به شمار می روند. گزارشگران متعدد حاکی از حساسیت گیاه برنج به کمبود روی است. کمبود روی تحت شرایط غرقاب در خاک های سدیمی، آهکی، آلی و در خاک هایی که زهکشی ضعیفی دارند معمول است. به منظور بررسی تاثیر سولفات روی(ZnSO4.7 H2O) بر عملکرد دو رقم برنج ندا و طارم آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 11 منطقه از شرق مازندران به اجرا گذاشته شد. آزمایش در 8 منطقه بر روی رقم پر محصول ندا و در سه منطقه روی محلی طارم اجرا گردید. تیمارهای مورد استفاده در این آزمایش متشکل از سطوح 0، 50، 100 و 150 کیلوگرم سولفات روی در هکتار با سه تکرار بودند. عملیات آماده سازی زمین مطابق عرف زارعین انجام شد و در کرت هایی به ابعاد 4×3متر 165بوته نشاء گردید. در مرحله برداشت 80 بوته برداشت شده و عملکرد بر حسب رطوبت استاندارد 14درصد محاسبه شد.نتایج این تحقیق نشان داد که در رقم ندا با اعمال تیمارهای مختلف در سطح 5 درصد اختلاف معنی داری وجود داشته و نسبت به اختلاف عملکرد 11.6 درصدی مشاهده گردید. عدم اختلاف معنی دار در منطقه بشل به بالا بودن مقدار روی قابل جذب اولیه در خاک نسبت داده می شود و بالعکس پایین بودن مقدار اولیه روی قابل جذب در منطقه ارطه باعث شد تا هر سه تیمار مصرف روی عکس العمل مثبت نشان داده و اختلاف معنی داری با شاهد داشته باشد.با توجه به نتایج آزمایشات متعدد روی ارقام مختلف که در دیگر کشورها انجام شده است و نیز نتایج این تحقیق:رقم ندا یک رقم حساس نسبت به کمبود روی بوده با عملکرد بالایی که دارد توجه به نیاز غذایی واقعی این رقم اجتناب ناپذیر می باشد.مصرف سولفات روی در رقم محلی طارم پاسخ مثبت و اقتصادی به همراه نداشت.
    کلیدواژگان: سولفات روی، تغذیه برنج، ارقام برنج، عملکرد
  • حمیدرضا گردان، محمد فارسی صفحه 65
    اصلاح قارچ خوراکی دگمه ای سفید همواره با مشکلات زیادی همراه بوده است. هموتالیسم ثانویه در این قارچ باعث می شود که بیشتر بازیدیوسپورها (بیش از 90 درصد) هتروکاریونهای خودباور تولید کنند و فراوانی هموکاریونها که از نظر اصلاحی مهم هستند، بسیار پایین (کمتر از 10درصد) باشد. هدف اصلی این مطالعه، استفاده از تنوع موجود در میان جدایه های خالص و نمونه های گرفته شده از کشت های چند اسپوری در جهت به نژادی این قارچ بود. کشتهای اسپوری از چندین نژاد تجاری خارجی و داخلی تهیه شدند. از کشتهای تک و چند اسپوری، جدایه های خالص تهیه شدند و برای تولید بذر و اندام زایشی مورد استفاده قرار گرفتند. بر اساس شکل پرگنه و سرعت رشدی، تنوع بازیدیوسپورها در محیط کشت جامد، بذر و بستر کشت مورد آزمون قرار گرفت. سپس ارتباط بین کلاسهای شکل پرگنه، سرعت رشدی و عملکرد بررسی شد. نتایج نشان داد که هیچکدام از جدایه های دارای تیپ رشدی بدون میسلیوم هوایی و سرعت رشدی کند یا بسیار کند، قارچ تولید نکردند یا تولید آنها بسیار اندک (≤3 kg/m2) بود، اما در غالب جدایه های دارای تیپ رشدی رشته ای و سرعت رشدی سریع، عملکرد متوسط و بالا (3-10 kg/m2) یا بسیار بالا (≥10 kg/m2) مشاهده شد.
    کلیدواژگان: اصلاح، آگاریکوس بایسپوروس، سرعت رشدی، شکل پرگنه، گزینش
  • عیسی جرجانی، مرتضی ابراهیمی، فرامرز مجد، مهدی ناصری تفتی، بهنام ناصریان صفحه 79
    یکی از مفیدترین شیوه ها جهت ایجاد گیاهان مقاوم به شوری و ایجاد و انتخاب لاین های متحمل به تنش های غیر زنده، استفاده همزمان کشت بافت و موتاسیون است. این تحقیق در سال 1380 در آزمایشگاه کشت بافت مرکز تحقیقات کشاورزی و پزشکی هسته ای در کرج به منظور بررسی ارزیابی تحمل کالوس های پرتوتابی شده به جنین سویا به تنش شوری به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی به اجرا درآمد. در مطالعه حاضر با اعمال این روش سلولهای متحمل به نمک از کالوس های حاصل از کشت جنین سه رقم سویا، به نام های BP، KW506 و L17 به دست آمد. این انتخاب بعد از پرتوتابی کالوس ها با دزهای 0، 5، 10، 12 گری اشعه گاما و سپس کشت آنها در محیط کشت MS تغییر یافته ای با غلظت های 0، 0.25، 0.5، 0.75، 1 درصد نمک (NaCl) صورت گرفت. تجزیه واریانس صفات مورد اندازه گیری حاکی از وجود تفاوت معنی دار (در سطح احتمال 1 درصد و 5 درصد) بین ارقام و دزهای مختلف اشعه گاما و نیز بین غلظت های مختلف نمک در افزایش وزن کالوس، نسبت افزایش وزن کالوس و درصد کالوس های نکروزه بود. در بین دزهای مورد استفاده اشعه گاما، دز 10 گری اختلاف معنی دار در سطح احتمال 5 درصد با دیگر دزها از نظر صفات اندازه گیری شده نشان داد. بر خلاف تنوع سوماکلونال، تیمار اشعه در ایجاد صفت تحمل در کالوس ها موثر بوده، به نحوی که تا سطح 1 درصد نمک (NaCl) تعدادی کالوس متحمل به دست آمد.
    کلیدواژگان: سویا، پرتودهی، تحمل به تنش شوری، کالوس زایی
  • عباس خانی، سعید محرمی پور، سید مهدی حسینی، یعقوب فتحی پور، علی اصغر طالبی صفحه 87
    به منظور تعیین حداقل آستانه و نیازهای حرارتی رشد و نمو تریپس پیاز، طول دوره رشد و نمو حشرات جمع آوری شده از مزارع پنبه شهرستان کاشمر در چهار دمای ثابت و رطوبت نسبی 70-60 درصد و نسبت روشنایی به تاریکی 16 به 8 ساعت روی برگ پنبه رقم ورامین مورد مطالعه قرار گرفت. طول یک نسل این گونه از مرحله تخم تا حشره کامل ماده نو ظهور در هر یک از دماهای 20، 23.5، 26 و 34 درجه سانتی گراد به ترتیب 27.1، 21.0، 15.3 و 11.3 روز به دست آمد. کوتاه ترین طول نسل در دمای 34 درجه سانتی گراد مشاهده گردید و با کاهش دما طول نسل به صورت خطی افزایش یافت. از میان مراحل زیستی مختلف، طولانی ترین زمان رشد و نمو مربوط به مراحل لاروی بود که 41 درصد زمان توسعه در یک نسل را دارا بود. مراحل تخم، شفیره و پیش شفیره با دارا بودن 28، 18 و 13 درصد مدت زمان سپری شدن یک نسل (از تخم تا حشره کامل نوظهور)، در درجات بعدی قرار داشتند. بیشترین سرعت رشد و نمو و حساسترین مرحله به دما در مرحله پیش از شفیرگی دیده شد. در دمای 26 درجه سانتی گراد که دمایی نزدیک به شرایط متعارف است، طول هر مرحله زیستی شامل مرحله جنینی، لاروی، پیش شفیرگی و شفیرگی به ترتیب 4.3، 5.6، 2.0 و 3.4 روز به دست آمد. حداقل آستانه حرارتی برای رشد و نمو 9.89 درجه سانتی گراد محاسبه شد و متوسط مجموع حرارت موثر برای سپری شدن یک نسل از تخم تا حشره کامل نوظهور 269.6 درجه - روز به دست آمد.
    کلیدواژگان: تریپس پیاز، پنبه، دوره رشد و نمو، درجه، روز، آستانه حرارتی
  • حمید حاتمی، ناصر لطیفی صفحه 95
    به منظور بررسی اثر آرایش کاشت بر ویژگی های کمی و تکنولوژیکی الیاف پنبه (رقم ساحل) در کشت مخلوط با شبدر برسیم (رقم کامل)، آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1377 در ایستگاه تحقیقات هاشم آباد گرگان به اجرا در آمد. آرایش کاشت پنبه در دو سطح (27×60 و 20×80 سانتی متر) در کرتهای اصلی و مقدار بذر و زمان کاشت شبدر برسیم به صورت فاکتوریل در کرتهای فرعی قرار داده شدند. نتایج آزمایش نشان داد که در آرایش کاشت 27×60 ارتفاع بوته، تعداد شاخه زایا و تعداد غوزه در بوته و عملکرد کل وش نسبت به آرایش 20×80، بیشتر بود. هم چنین ویژگی های تکنولوژیکی الیاف پنبه در این آرایش کاشت بهتر بود. از این رو به نظر می رسد که در شرایط آرایش حاضر آرایش کاشت 27×60 سانتی متر نسبت به آرایش کاشت 20×80 سانتی متر زراعت پنبه مناسب تر می باشد. مقدار بذر و زمان کاشت شبدر برسیم و هم چنین اثرات متقابل عوامل آزمایش بر ویژگی های کمی پنبه اثر معنی دار نداشتند.
    کلیدواژگان: آرایش کاشت، عملکرد وش، صفات تکنولوژیک
  • قدرت الله سعیدی، حمید طوفی، آقافخر میرلوحی صفحه 107
    به منظور بررسی تنوع ژنتیکی، خصوصیات زراعی و هم چنین توان تولید توده های بومی گلرنگ، آزمایشی در سال زراعی 79-1378 در مزرعه تحقیقاتی صنعتی اصفهان و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام گردید. تیمار ها شامل هفت توده بومی گلرنگ به نامهای کوسه اصفهان، دو توده بدون نام از اصفهان، توده طبسی از استان خراسان و توده های بومی استانهای مرکزی (اراک)، همدان و کردستان بودند. نتایج این پژوهش نشان داد که از لحاظ صفات تعداد روز تا گلدهی و رسیدگی، ارتفاع بوته، تعداد شاخه در بوته، متوسط وزن طبق در بوته، تعداد دانه در طبق، وزن 100 دانه، عملکرد دانه در سطح، درصد پوسته دانه و درصد روغن تفاوت معنی دار بین توده ها وجود دارد، ولی برای صفات تعداد طبق در بوته و عملکرد دانه در بوته بین توده ها اختلاف معنی دار مشاهده نگردید. بیشترین ضرایب تنوع فنوتیپی و ژنتیکی به ترتیب برای عملکرد دانه در بوته و عملکرد دانه در واحد سطح و کمترین آنها برای صفت تعداد روز تا رسیدگی مشاهده شد. بیشترین تنوع ژنتیکی درون توده ای برای عملکرد دانه در بوته و تعداد طبق در بوته و کمترین آن برای صفت تعداد روز تا رسیدگی مشاهده گردید. در این مطالعه، عملکرد دانه در بوته و تعداد دانه در طبق بالاترین ضریب همبستگی را با عملکرد دانه در واحد سطح و تعداد طبق در بوته و تعداد دانه در طبق بالاترین همبستگی را با عملکرد دانه در بوته دارا بودند. نتایج تجزیه مسیر نیز نشان داد که از بین اجزای عملکرد دانه، تعداد دانه در طبق و تعداد طبق در بوته بیشترین اثرات ژنتیکی مستقیم و مثبت را بر عملکرد دانه در واحد سطح و عملکرد دانه در بوته داشتند.
    کلیدواژگان: توده های بومی، تنوع ژنتیکی، خصوصیات زراعی، گلرنگ
  • علی احمدی، بهمن یزدی صمدی، جواد زرگرنتاج صفحه 117
    به منظور درک پاره ای از جنبه های فیزیولوژیک تحمل به سرما در گندم، طی دو آزمایش جداگانه گلخانه ای تاثیر دماهای مختلف بر خصوصیات جوانه زنی (آزمایش اول) و صفات فیزیولوژیکی گیاهچه ها (آزمایش دوم) مورد مطالعه قرار گرفت. طرح آزمایشی به کار رفته، طرح کرت های یک با خرد شده با 4 تکرار بود که در آن دما (5، 10، 20 درجه سانتی گراد در آزمایش اول و 10 و 20 درجه سانتی گراد در آزمایش دوم) به عنوان فاکتور اصلی و رقم (بزوستایا، بولانی و لاین 518 به ترتیب مقاوم، نیمه مقاوم و حساس) به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. کاهش دما از 20 درجه سانتی گراد به 10 و 5 درجه سانتی گراد باعث افزایش معنی دار در زمان 50 درصد جوانه زنی و کاهش معنی دار در طول ریشه چه و ساقه چه و نیز وزن خشک و محتوی آب آنها شد. در دمای پایین، وزن خشک و طول ریشه چه و ساقه چه رقم بزوستایا نسبت به دو رقم دیگر به طور معنی داری بیشتر بود. با توجه به میانگین دو تیمار حرارتی، مقدار قندهای محلول برگ و طوقه و کلروفیل برگ در رقم بزوستایا به طور معنی داری بیشتر و محتوی آب برگ و طوقه آن کمتر از دو رقم دیگر بود. کاهش دما موجب افزایش بیشتر قندهای محلول طوقه رقم بزوستایا نسبت به لاین 518 و رقم بولانی و نیز افزایش بیشتر در کلروفیل α در رقم بزوستایا و بولانی نسبت به لاین 518 شد. نتایج نشان داد صفاتی که در سبز شدن و استقرار سریع گیاهچه ها در دمای پایین و نیز بقای آنها در شرایط یخبندان موثر هستند می توانند از مکانیزم های مهم مقاومت به سرما در گیاه گندم باشند و می توان از آنها برای اصلاح مقاومت به خشکی استفاده نمود.
    کلیدواژگان: گندم، دما، جوانه زنی، قندهای محلول، کلروفیل، آب طوقه
  • میترا رستمی هیر، سرالله گالشی، افشین سلطانی، ابراهیم زینلی صفحه 127
    تاثیر شوری (کلرید سدیم) بر رشد و تثبیت بیولوژیک نیتروژن در یازده رقم سویا به نام های هیل، B.P، L.B.K، هاگ، دیر، گرگان3، سحر، هابیت، ویلیامز، L.W.K، J.K در قالب آزمایش فاکتوریل با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی همراه با تیمارهای صفر، 60، 30، 80 میلی مول کلرید سدیم در سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. این آزمایش در محیط کشت شنی و آبیاری با محلول غذایی هوگلند بدون نیتروژن انجام شد. گیاهچه ها بعد از 60 روز برداشت شده و سطح برگ، وزن خشک و قسمت هوایی و ریشه، تعداد گره و وزن خشک گره در هر بوته، درصد و عملکرد نیترئژن اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که با افزایش شوری سطح برگ، وزن خشک قسمت هوایی و ریشه، تعداد گره و وزن خشک گره در هر بوته درصد و عملکرد نیتروژن کاهش می یابد. در بین صفات اندازه گیری شده سطح برگ و وزن خشک گره با افزایش شوری، کاهش بیشتری را نسبت به سایر صفات نشان دادند. مقایسه میانگین صفات اندازه گیری شده در ارقام مختلف نشان داد که ارقام دیر و گرگان 3 از نظر تولید گره، سطح برگ، ماده خشک هر بوته و درصد عملکرد نیتروژن بهتر از سایر ارقام هستند در حالیکه ارقام B.P، L.W.K کمترین مقدار را دارا بودند. بررسی میزان تحمل به شوری ارقام از طریق محاسبه شاخص حساسیت هر رقم نشان داد که ارقام دیر و هیل بیشترین و ارقام L.W.K و ویلیامز کمترین تحمل را نسبت به شوری دارند. با توجه به تولید ماده خشک زیاد ارقام دیر و گرگان3 و کمتر بودن میزان حساسیت رقم دیر و هیل می توان از سه دیر، گرگان3 و هیل در برنامه های اصلاحی استفاده نمود.
    کلیدواژگان: ارقام سویا، شوری، تثبیت بیولوژیک نیتروژن
  • آرزو فرخی، سرالله گالشی، ابراهیم زینلی، احمد عبدل زاده صفحه 137
    این آزمایش به منظور بررسی تحمل ژنوتیپ های مختلف سویا به خشکی در مرحله جوانه زنی و رشد گیاهچه به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی انجام شد. فاکتورهای آزمایش عبارت بودن از ژنوتیپ های سویا (گرگان- 3، بار، 7 بار و 10- بار) برای ایجاد پتانسیل های مختلف، از پلی اتیلن گلایکول 6000 استفاده شد. بررسی مولفه های جوانه زنی (درصد، سرعت و یکنواختی جوانه زنی) در محیط پتری دیش و مطالعه رشد گیاهچه (طول و وزن خشک ریشه چه و ساقه چه) در حوله کاغذی انجام گرفت. برای بررسی میزان حساسیت هر یک از صفات در هر یک از ژنوتیپ ها به سطوح مختلف خشکی از شاخص حساسیت به تنش استفاده شد. نتایج نشان داد که با افزایش تنش خشکی هر یک از صفات اندازه گیری شده کاهش معنی دار یافتند. در این آزمایش سرعت جوانه زنی در مقایسه با درصد جوانه زنی کاهش بیشتری یافت، به طوری که در پتانسیل های 3- بار، 7- بار و 10- بار درصد جوانه زنی، 0.6، 22 و 32 درصد اما سرعت جوانه زنی 23، 28 و 49 درصد نسبت به شاهد کاهش یافت. طول ساقه چه نیز نسبت به طول ریشه چه کاهش بیشتری در مقابل خشکی نشان داد. ارقام مختلف سویا به دلیل تفاوت های ژنتیکی نسبت به تنش خشکی عکس العمل متفاوت معنی دار نشان دادند. برای همه صفات بین ژنوتیپ و سطوح خشکی اثرات متقابل معنی دار وجود داشت. بین صفات اندازه گیری شده همبستگی مثبت و معنی دار وجود داشت. در این تحقیق در کلیه صفات اندازه گیری شده ژنوتیپ های سحر، هاگ، دیر و گرگان 3 داری بیشترین تحمل (کمترین شاخص حساسیت به خشکی) بودند. ژنوتیپ های LWK، BP، LBK و ویلیامز از حساسترین ارقام بودند.
    کلیدواژگان: سویا، تنش خشکی، جوانه زنی، رشد گیاهچه
  • جلیل حاجی زاده، رضا حسینی صفحه 151
    درختان زیتون در استان گیلان توسط آفات متعددی مورد حمله قرار می گیرند که در بین آفات کنه های خانواده اریوفیده از اهمیت خاصی برخوردارند. کنه های این خانواده از آفات مهم درختان میوه، گیاهان جنگلی، زراعی و زینتی هستند و علاوه بر تغذیه از شیره گیاهی باعث ایجاد بد شکلی در اندامهای گیاهی و انتقال عوامل بیماریزا به گیاهان مورد حمله می شوند. طی سالهای 81-1380 درختان زیتون در مناطق زیتون کاری استان گیلان به منظور جمع آوری و شناسایی کنه های اریوفیده و دشمنان طبیعی آنها مورد بررسی قرار گرفتند. جهت جداسازی کنه های اریوفیده و دشمنان طبیعی آنها از روش دلیلو و جهت تهیه اسلاید میکروسکوپی از کنه های اریوفیده و فیتوزئید به ترتیب از روش های پیشنهادی آمرین و مانسون و دانشور استفاده شد. در نتیجه این بررسی دو گونه از کنه های خانواده اریوفیده (Eriophyidae) به نامهای Tegonotus hassani Keifer، Aceria oleae (Nalepa) چهار گونه از کنه های شکارگر خانواده Phytoseiidae به نامهای Phytoseius pulmifer (Canestrinr and Fanzago)، Euseius finlandicus (Oudemans) Paraseiulus soleiger (Ribaga)، Typhlodromus kettanehi (Dosse) و یک گونه از کنه های شکارگر خانواده Anystidae به نام Anystis baccarum L. جمع آوری و شناسایی شدند. علایم خسارت کنه های اریوفیده بر روی درختان زیتون به صورت بروز لکه های نامنظم و تاولی شکل به رنگ زرد مایل به نقره ای در سطح زیرین برگ و ظهور فرورفتگی های سبز رنگ در سمت مقابل برگ است. برگهای آلوده درخت به خصوص بر روی پا جوشهای اطراف تنه اصلی باریک شده و پیچ بر می دارند. به دلیل مساعد بودن هوا در استان گیلان فعالیت این کنه ها در بیشتر مواقع سال بر روی برگهای زیتون مشاهده می شود. به جز گونه Aceria oleae (Nalepa) کلیه گونه ها برای اولین بار از روی درختان زیتون در ایران گزارش می شوند.
    کلیدواژگان: زیتون، کنه های اریوفیده (Eriophyidae)، دشمنان طبیعی، گیلان
  • سهراب محمودی، داریوش مظاهری، حمید رحیمیان مشهدی، محمدرضا چایی چی، محمدعلی باغستانی صفحه 161
    به منظور ارزیابی چهار مدل مختلف تجربی رقابت علف هرز با گیاه زراعی در مطالعه کاهش عملکرد ذرت ناشی از تداخل سلمه تره با آن، آزمایشی در سال 1380 در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در مزرعه موسسه تحقیقات آفات و بیماری های گیاهی کرج با 3 تکرار به مرحله اجرا درآمد. تیمارها شامل ترکیب 5 تراکم سلمه تره (0، 2، 5، 10 و 15 بوته در متر مربع) در 3 زمان سبز شدن آن (سبز شدن در مراحل V2-V3، VE و V4-V5 ذرت) بود. نتایج نشان داد که در تعیین درصد کاهش عملکرد ذرت، زمان سبز شدن سلمه تره از تراکم آن مهمتر می باشد. لذا مدل تراکم علف هرز نتوانست کاهش عملکرد ذرت را به خوبی برآورد کند و از خطای بالایی برخوردار بود (0.38=R2 و 469.8 (RMS= کارایی این مدل در حالت کلی (همه زمانهای سبز شدن سلمه تره) رد شد ولی برآورد قابل قبولی در هر یک از زمانهای سبز شدن علف هرز داشت. پارامترهای این مدل نشان داد که رابطه بین تراکم سلمه تره و کاهش عملکرد ذرت، با تاخیر در زمان سبز شدن آن، از حالت هذلولی مستطیلی به حالت خطی گرایش می یابد. در مدل تراکم - زمان نسبی سبز شدن علف هرز، خطا به میزان زیادی کاهش یافت (RMS=91.3، R2=0.88) و قابلیت آن در شرایط آزمایش مورد تایید قرار گرفت. بررسی این مدل نشان داد که سبز شدن سلمه تره پس از مرحله 8 برگی ذرت (45DAE) نمی تواند عملکرد را کاهش دهد. بین مدلهای مورد بررسی مدل دو پارامتری سطح برگ نسبی علف هرز، بهترین مدل شناخته شد (RMS=0.006، R2=0.91) نتایج حاصل از بررسی پارامتر ضریب خسارت نسبی این مدل (q) نیز نشان داد که در رقابت سلمه تره با ذرت، علف هرز رقیب قوی تری می باشد (q=1.81)
    کلیدواژگان: مدلهای تجربی، رقابت، ذرت (، Zea mays L)، سلمه تره (، Chenopidium album L)
  • سید حسن طباطبایی، حسین فرداد، محمدرضا نیشابوری، عبدالمجید لیاقت صفحه 171
    برای بررسی میزان تغییرات در ضرایب هندسی و هیدرولیکی شکل مقطع جویچه، در بین آبیاری های متوالی و در طول مسیر جویچه، بر روی 24 جویچه هر کدام به طول 60 متر و عرض 75 سانتی متر، در یک مزرعه با بافت لوم شنی در منطقه اصفهان، مطالعاتی در سال 1380 انجام پذیرفت. شکل مقطع جریان قبل و بعد از هر آبیاری، در سه فاصله 5، 30، 55 متری، توسط پروفیل متر اندازه گیری شد. برای محاسبه ضرایب شکل مقطع، از نرم افزار CSCM استفاده شد و میزان ضرایب هندسی و هیدرولیکی شکل مقطع محاسبه گردید. تغییرات زمانی و مکانی در شکل مقطع و هم چنین ضرایب مربوطه مشاهده گردید. تغییرات ضرایب هندسی و هیدرولیکی جویچه ها به طور مجزا مورد بررسی قرار گرفت که بسیار نامنظم بوده و قابل مدل کردن نبود، لیکن از آنجا که ضرایب هندسی به صورت همزمان بر روابط عمق - مساحت و ضرایب هیدرولیکی بر روابط عمق - فاکتور مقطع در جویچه تاثیر می گذراند، تاثیر زمانی و مکانی ضرایب مرتبط به صورت ترکیبی مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج این تحقیق میزان مساحت جویچه دارای تغییرات زمانی معنی دار بوده ولی تغییرات زمانی مقدار فاکتور مقطع به عنوان شاخص هیدرولیکی معنی دار نبود. در پایان مدل تغییرات زمانی مساحت جریان و فاکتور مقطع بدون بعد توسط روابط خطی ارایه شده است. بر اساس نتایج این تحقیق، شبیه سازی تغییرات مکانی این پارامترها به دلیل پیچیدگی میسر نگردید.
    کلیدواژگان: آبیاری جویچه ای، ضرایب شکل مقطع، تغییرات زمانی، تغییرات مکانی
  • سیاوش دهقانیان، محمد قربانی، مبارکه نودهی صفحه 181
    سیب زمینی یکی از محصولاتی است که در سالهای اخیر به عنوان کشت غالب در بجنورد مطرح شده است. نظر به اهمیت افزایش تولید و بکارگیری منطقی نهاده ها در کشت سیب زمینی، بررسی مقوله کارآیی ضروری تشخیص داده شد تا بر اساس یافته های تحقیق، سیاستگزاری های لازم انجام شد. به منظور دستیابی به این هدف آمار مورد نیاز مربوط به سال زراعی 1378 از 45 سیب زمینی کار با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده جمع آوری و برای تعیین کارآیی فنی از تابع تولید مرزی و روش حداقل مربعات تصحیح شده استفاده شد. نتایج این تحقیق نشان داد که به طور متوسط کارآیی فنی سیب زمینی کاران 65.6 درصد بوده و حدود 25 درصد از زارعین از کود حیوانی بیش از حد بهینه استفاده کرده اند. از نتایج دیگر می توان به وجود ارتباط مستقیم بین کارآیی فنی و سطح زیر کشت و رابطه معکوس میان کارآیی فنی و سطح تحصیلات اشاره نمود.
    کلیدواژگان: سیب زمینی، کارآیی فنی، تابع تولید مرزی، بجنورد
  • مجید غنی نیا، رحیم عبادی صفحه 191
    سن شکارگر آندرالوس، A spinidens، یکی از دشمنان طبیعی لاروهای بالپولکداران آفت مزارع برنج شمال کشور می باشد. به منظور پرورش انبوه این حشره شکارگر، تاثیر وجود یا عدم وجود گیاه برنج روی رشد و نمو و بقای پوره ها، طول عمر و تخم گذاری ماده ها و شکارگری سن آندرالوس از کرم سبز برگخوار برنج، Naranga aenescens، در شرایط آزمایشگاه، حرارت 2±25 درجه سانتی گراد، رطوبت نسبی 5±75 درصد و دوره نوری 16:8 ساعت (تاریکی: روشنایی) مطالعه شد. طول دوره جنینی، پورگی و یک نسل سن آندرالوس در هر دو تیمار مشابه بود، اما شکار روزانه پوره ها و حشرات کامل در دو تیمار تفاوت معنی داری نشان داد، به طوری که سن آندرالوس در دوره پورگی از 2.94±22.60 و 1.95±17.20 عدد لارو به ترتیب با حضور و عدم حضور گیاه برنج تغذیه نمود. سن های آندرالوسی که در طی دوره پورگی و حشره کامل از کرم سبز برگخوار برنج و گیاه میزبان تغذیه نمودند، طول دوره تخم گذاری، تعداد تخم و بقای بیشتری را نسبت به سن هایی که از لاروهای شکار و بدون حضور گیاه میزبان تغذیه نمودند، نشان دادند، بنابر این در پرورش انبوه سن شکارگر آندرالوس، برای کنترل بیولوژیکی کرم سبز برگخوار برنج توصیه می شود به همراه لاروهای شکار از گیاه میزبان (و یا کاشت آنها در ظروف پرورش) نیز استفاده گردد.
    کلیدواژگان: سن شکارگر آندرالوس، کرم سبز برگخوار برنج، رشد و نمو، شکارگری، بقاء، تولید مثل، پرورش انبوه
  • محمد ساغری، حامدفروغی فر صفحه 201

    گیاه آتریپلکس کانیسنس، گیاهی بوته ای و غیر بومی ایران بوده که چندین دهه است جهت احیاء مراتع مخروبه کشور، مورد استفاده زیادی قرار می گیرد. با توجه به وجود واکنش های متقابل بین موجودات زنده و محیط زیست آنها و مطالعه این واکنشها علی الخصوص در مورد گونه های غیر بومی که شناخت کمتری از آنها در اختیار است، این تحقیق در یک مرتع دست کاشت واقع در شرق شهرستان بیرجند به انجام رسید. نمونه گیری از خاک، تحت سه تیمار مختلف شامل: زیراشکوب، بین ردیف های بوته کاری و منطقه شاهد به عمل آمد. پس از انجام آزمایشات خاک شناسی و تجزیه و تحلیل اطلاعات، مشخص گردید که فاکتورهایی مانند شوری، درصد مواد آلی و یونهایCa++، Na+، Cl و... در تیمار زیراشکوب گیاه مورد نظر، به طور معنی داری با دو تیمار دیگر دارای اختلاف بوده و مشخص شد که گیاه مورد تحقیق در این منطقه باعث تغییر حالت خاک از معمولی به شور و قلیا گشته است.

    کلیدواژگان: احیاء مراتع، گیاهان بوته ای، خاک، آتریپلکس کانیسنس
|
  • H. Resalati, S. M. Mahdavi Page 17
    The present study was fulfilled with the aim of investigating the effects of process variables on APMP (alkaline peroxide mechanical pulping) pulp brightness and yields of P.alba to produce high yield pulps suitable for making writing and printing papers. The wood samples have been prepared from the poplar plantation fields in the area of Maragheh Paper Company and converted to acceptable chips by MWPI industrial chipper. Based on the results obtained in the preliminary experiments (1), chips prostrating time of 20 minutes, impregnation times of 20 minutes for first stage and 9o and 105 minutes for second stage, total caustic soda charge of 6 and 7 % with usage rations of 40, 50 and 60% of total caustic in first impregnation stage, total hydrogen peroxide charge of 5% with usage ratio of 25% in first impregnation stage, pulp consistency of 32-34 and 23% in first and second impregnation stages, respectively, were selected and studied as effective process variables to achieve high yield APMP pulps with pulp brightness of about 80%. The results have shown that; at caustic soda charge level of 6% with usage ratio of 60% of total caustic in first impregnation stage and treatment time of 105 minutes at second impregnation stage, it would be possible to produce APMP pulp with 81.9% brightness and relatively high pulp yield of about 88%. At total caustic charge of 7% with similar usage ratio, APMP pulp of 79.9% brightness at pulp yield of 86.8% in treatment time of 90 minutes, and APMP pulp of 80.2% brightness at relatively low pulp yield of 85.3% can be produced in treatment time of 105 minutes at second impregnation stage. By reducing the treatment time at second impregnation stage and using lower usage ratio of total caustic in the first impregnation stage, APMP pulps have higher yields but at lower brightness.
  • N. Jandaghi, M. Ownegh, N. Birodian, A. Najafi Nejad, A. Amini Page 29
    Rivers under different hydro-morphological regimes, demonstrate different flow behavior as normal, debris, mud and flood flows. Spatial and temporal differentiation of these flows according to granulometric characteristics of remainder sediments is of high importance in implementation of watershed management projects especially in river flood plains. The Ziarat watershed contains debris and mud flows in summer that threat the water reserviors of the Gorgan city and touristic sites along the main stream as flash and periodically. In this study for the differentiation of flood flows, after three flow events in 26/27 July 1999, 26 August 2000, and 15/16 October 2000, 37 sediment samples have been selected randomly along the suitable reach of main stream. Then, after granulometric tests by wet sieving and hydrometry, and related curves, key granulometric indices including Trask, Symmetry, Inclusive graphic standard deviation and Krumbein index have been calculated. The sedimentology studies showed that those three flow events were high sediment flows; the first one is determined debris flow and the other two events are known as mud flow. The statistical analysis of variance resulted that, there are significant differences between first and other two flow events at 0.05 levels. The analysis of variance also showed that for particles sizes of less than 50% frequency, the difference between three flood types is not significant but for particles of higher than 50% frequency, the differences are highly significant.
  • S. Rafiee, T.Tavakoli Hashjin, S.Kazemzadeh Hanani Page 43
    Artificial drying of rough rice products is one of the most common methods of its preservation. Rapid drying can increase brittleness and induce internal cracks which predispose the product to breakage during subsequent activities. The drying process must be understood and product to breakage during subsequent activities. The drying process must be understood and controlled so that design guidelines which reduce or minimize drying damage to rough rice can be established and improved. This requires an accurate description of the drying mechanism. A finite element formulation and solution of a set of linear and nonlinear coupled conductive heat and diffusive moisture transfer equations to improve grain drying simulation of ax symmetric bodies is presented. Ax symmetric linear triangular elements with two degrees of freedom per node are used to decretive the rice grain in both models. One medium grain, "Binam", was used. During the thin layer drying, moisture was measured every minute. Good agreement has been observed when the output of nonlinear model was compared to experimental data obtained by others. Relative deviance average that calculated of linear and nonlinear model with experimental data, respectively 10.5% and 3.5%. This result shows that nonlinear is near experimental data. Nonlinear model is used for moisture simulation of rough rice drying. The simulated moisture profile and gradient are directly usable for stress cracking analyses of rough rice. The results of the finite element analysis can be used for rough rice quality evaluation and drying simulation studies.
  • M. Mahmoodi, M.J. Malakouti, M.R. Ramezanpour Page 55
    Long-term cultivation of rice in paddy fields along with such chemical fertilizers as nitrogen and phosphorus, without using the other nutrients required for plants, and the natural limitations of soil have resulted in available phosphorus accumulation and available zinc reduction in soil. High yield Neda and Local Tarom varieties are the main strategic rice varieties, which are grown in Mazandaran province. Several reports have indicated that rice is a sensitive crop to zinc deficiency. Disorder is common in flooded fields and in such soils as sodic, calcareous, organic ones, and in soil with poor drainage conditions. In order to investigate the effects of Zinc sulphate (ZnSO4,7H2O) fertilization on the yield of two varieties (i.e. Tarom and Neda) an experiment was conducted in completely randomized block design in 11 sites of East of Mazandaran. The experiment was done on Neda variety in 8 sites and on Tarom in 3 sites. Treatments included 0, 50, 100 and 150 kg of zinc sulhate with 3 replications. Land preparation was done on the basis of the traditional methods in farming. The dimensions of plots were 3x4 meters with 165 rice plants in each plot. Eighty plants were harvested from each plot, the yield was calculated on the basis of standard moisture of 14%. Results have shown that there existed significant differences among the average yield in Neda var. treatments at 5% level. Furthermore, the yield increased to 11.6% in comparison with the control. The reason for the lack of significant difference of yield in Bushel site was the high level of soil zinc. On the contrary, the low level of soil zinc Aristech site resulted in significant differences in three treatments in comparison with the control. Considering several experiments of different varieties in several countries and considering the results of this research, Neda, which has high yield, is a sensitive variety to zinc deficiency. It is inevitable to pay attention to the real nutrition requirement of this variety. The fertilization of zinc sulphate on Tarom variety has not had a positive and economic response.
  • H.R. Gordan, M. Farsi Page 65
    The Agaricus bisporus breeding, has always been problematic. In this mushroom, secondary homothallism causes majority of basidiospores produce the self-fertile heterokaryons, while homokaryons, which are important in the breeding, are infrequent. The main objective of this study was the utilization of variation among pure isolates and isolates generated through multi spore cultures for the Agaricus bisporus breeding. The basidiospore cultures of several commercial exotic and domestic strains were prepared. Single and multi spore cultures were isolated and subjected to spwan and fruit bodies production. Based on colony type and growth rate, variation of basidiospores in solid culture medium, spawn and in compost was examined. The relationship between classes of colony types, growth rates and the yield was examined. The results showed that isolates with low growth produced no mushroom or had a few, but in majority of isolates with high growth, a high or moderate yield was observed.
  • E. Jorjani, M. Ebrahimi, F. Majd, M. Naseri Tafti, B. Naserian Page 79
    Induction and selection for salt stress tolerance in plants by synchronized application of tissue culture and mutation is a most useful approach for creation of salt stress tolerant plant. In order to study the effect salt stress tolerance of irradiated calli in soybean, an experiment was conducted in 2001 in tissue culture laboratory of NRCAM in a completely randomized design as factorial experiment. In this study we found some salt tolerant cells among cultured calli of three soybean cultivars (KW 506, B.P. and L. 17), using this approach. We selected those cells after irradiation of calli with Gamma ray and various concentration of salt in callus weight increase (w2-w1), callus weight increase ratio [(w2-w1)/w1)] and the percentage of necrotic calli percentage. Among different doses of Gamma ray, "10 Guy" was the best, and decreased necrotic calli percentage. Despite of somaclonal variation, irradiation treatments affected the creation of tolerance trait in calli, so that a few tolerant calluses obtained up to 1% of salt (NaCl).
  • A. Khani, S. Moharramipour, M. Hosseini, Y. Fathipour, A. A. Talebi Page 87
    An experiment was designed to determine the lower thermal threshold, and degree-days requirements of onion thrips, Thrips tabaci Lindeman. Developmental time of the insects, collected from cotton fields in Kashmar-Iran, was recorded at four different temperatures with 60-70% RH and a photoperiod of 16: 8 (L: D) h. The life cycle from egg to adult emergence lasted 27.1, 21.0, 15.3 and 11.3 days at 20, 23.5, 26 and 34 °C, respectively. Shortest developmental time was observed at 34 °C. Development time increased linearly with the decrease of temperature. The longest development time was observed in the larval stage about 41% of the total developmental time. Similarly, the developmental time percentages for egg, pupae and prepupae stages was 28, 18 and 13, respectively. The highest rate of development was observed in prepupae stage, was found to be the most temperature sensitive. The developmental times for egg, larvae, prepupae and pupae were 4.3, 5.6, 2.0 and 3.4 days, respectively at 26°C. Lower thermal threshold of the insect was 9.89C, and degree-days for one generation was 269.6.
  • H. Hatamee, N. Latifi Page 95
    To study the effect of planting arrangement on quantitative and qualitative properties of cotton (cv.Sahel) under intercropping with berseem clover (cv. Carmel), an experiment was conducted as split plot factorial in randomized complete block design in 1998 at Hashemabad station, Gorgan. The main plots were two planting arrangements of cotton (60x27 and 80x20 cm) and subplots were factorial of seed rates and planting times of berseem clover. The planting arrangement of 60x27cm resulted in highest plant hieght, number of reproductive branches, number of boll per plant, and total yield of seed cotton. Technological properties of fiber of 60x27cm were better in comparison to 80x20cm. It seems that the planting arrangement of 60x27cm is an appropriate planting arrangement for cotton. Seed rate and planting time of berssem clover and interactions of experimental factors had no effect on cotton.
  • G. Saeidi, H. Toofi, A.F. Mirlohi Page 107
    To study the genetic variation and yield potential of some indigenous safflower land races, an experiment was conducted at the research farm of Isfahan University of Technology, in 1999-2000. The experiment was arranged in a randomized complete block design with four replications in which the treatments were seven safflower land races including three from Isfahan province, and the rest from Khorasan, Markazi, Hamadan, and Kordistan provinces. The results showed that there were highly significant differences among land races for days to flowering and maturity, branches per plant, plant height, head weight per plant, seeds per head, 100-seed weight, head diameter, hull and oil percent and seed yield. However, differences for heads per plant and seed yield per plant were not significant. The highest phenotypic and genotypic coefficients of variation were obtained for seed yield per plant and seed yield per plot, respectively. However, the lowest coefficients of variation were belonged to days to maturity. Within populations, the highest variation was observed for seed yield per plant and heads per plant, and the lowest one was obtained for days to maturity. Seed yield per plant followed by seeds per head had the greatest phenotypic and genotypic correlation with seed yield, but both heads per plant and seeds per head had the greatest correlation with seed yield per plant. The path analysis showed that the seeds per head had the highest, positive and direct genetic effects on seed yield. However, heads per plant and seeds per head had the most positive and direct effects on yield per plant.
  • A.Ahmadi, B. Yazdi-Samadi, J. Zargar-Netaj Page 117
    To understand some physiological aspects of low temperature tolerance in wheat, in two separate glasshouse experiments the effects of low temperature on seed germination (Exp. I) and seedling physiological traits (exp.II) in three wheat genotypes were studied. A split plot design with four replications in which different temperatures (5,10 and 20 Co, exp. I, and 10, and 20 Co, exp.II) and three genotypes (Bezostaya, Boolani, and line 518, with different degrees of cold resistance) were considered as main and sub plots respectively. Decline in temperature from 20 Co (control) to 10 and 5Co resulted in a significant increase in time to 50% germination and a significant reduction in coleoptile and radicle length, dry weight and water content. At lower temperature, dry weight and length of radicle and coleoptile were greater in Bezostaya than those in Boolani and Line518. In Bezostaya seedlings, soluble sugars and chlorophyll content were higher, while leaf and crown water content were lower compared to other genotypes. Decline in temperature caused a grater increase in crown sugar content of Bezostaya compared to the two genotypes and greater increase in chlorophyll a in Bezostaya and Boolani than in Line518. These results confirmed that trait such as those measured in this study, which may guaranty a rapid emergence and establishment of seedlings at low temperature and their survival at freezing temperatures, can be considered as parts of cold tolerance mechanisms and thus may be used in breeding programs for cold climates.
  • M. Rostami Hir, S. Galeshi, A. Soltani, E. Zeinali Page 127
    The purpose of this study was to investigate the effect of salt stress on growth and symbiotic nitrogen fixation in soybean cultivars (Glycine max. L). These cultivars were planted 6 July 2001 in a randomized complete blocks design with three replicates and two factors. The factors included different cultivars (11 cultivars) and salinity levels (0,30,60,80) Mm/L. The plants were grown in sand culture and were irrigated with a Hoagland nutrient solution without nitrogen containing 0,30,60 and 80 Mm/L NaCl under greenhouse conditions. Seedlings were harvested after 60 days and leaf area, nodule number, dry wight for stem, leaf, root and nodule, nitrogen percentage and nitrogen yield were measured. Results showed that with invreasing salinity, all traits decrease. Mean comparsion showed that cultivars Dear and Gorgan3 are better then other cultivars with respect to nodule number, leaf area, dry weights, nitrogen percentage and nitrogen yield. Cultivars L.W.K and B.P were the worst. Calculation of sensitivity index showed that Dear, Hill and Gorgan3 have the highest and L.W.K and Williams have the lowest tolerance to salinity. It seems that cultivars Dear and Gorgan3 (with highest dry matter production) and Dear and Hill (with lowest sensitivity index) are promised for breeding efforts.
  • A. Farrokhi, S. Galeshi, E. Zeinali, A. Abdoul Zadeh Page 137
    This experiment was conducted to investigate drsought tolerance in different soybean genotypes at germination and seedling growth stage. The plots were arranged as factorial using complete randomized blocks. The factors included different genotypes (11 genotypes of soybean) and drought stress levels (control, -3, -7 and -10 bar). Germination and growth parameters were estimated in Petri dishes and paper towels, respectively. For evaluation of drought tolerance in genotypes, sensitivity index was calculated. Results indicated when water potential reduced, germination percentage, germination rate, stem and root length, and seedling dry matter were significantly decreased. The effect of drought stress was more severe on germination rate than germination percentage. Stem length was affected by water stress more than root length. Several soybean genotypes were differently responded because of genetic difference. Interaction between genotypes and water potential for some characters was significantly positive. Genotypes of Sahar, Dari, Hagen and Gorgan-3, indicated the least drought sensitivity index. Genotypes of LBK, BP, LWK and Williams were the most sensitive genotypes.
  • J. Hajizadeh, R. Hosseini Page 151
    In Guilan province olive trees are attacked by various pests among which eriophyid mites (Acari:Eriophyidae) represent an important group. An investigation was conducted during 2001-2002 for collection and identification of olive tree eriophyid mites and their natural enemies in Guilan Province. For extraction of eriophyid mites and their natural enemies DeLillo (2001) method. Was used the Amrine & Manson (1996) and Daneshvar (1980) methods, respectively were used for mounting of eriophyid mites and phytoseiid mites on microscopic slides. In this study 2 eriophyid mites, Aceria oleae (Nalepa) and Tegonotus hassani (Keifer), 4 predatory phytoseiid mites, Euseius finlandicus (Oudemans), Phytoseius Plumifer (Canestrini and Fanzago), Typhlodromus kettanehi (Dosse) and Paraseiulus soleiger (Ribaga) and 1 predatory anystid mite, Anystis baccarum L. were collected and identified. Symptoms of infestation with eriophyid mites observed in form of silvery yellow protuberances on the under side and pale green hollow on upper side of leaves. The infested leaves especially on suckers around the main trunk of olive trees became narrow and curl. Because of suitable weather conditions in Guilan Province, eriophyid mites are active during most seasons. Except Aceria oleae other species are recorded for first time on olive trees in Iran.
  • S. Mahmoodi, D. Mazaheri, H. Rahimian Mashhadi, M. R. Chaichi, M. A. Baghestani Page 161
    The performances of four empirical models of weed-crop competition were evaluated to simulate corn (Zea mays L.) yield losses caused by interference from common lambsquarters (Chenopodium album L.) in 2001 in Karaj. The experiment was conducted in a complete randomized block design with three replications. Treatments were chosen to provide five different weed densities (0, 2, 5, 10 and 15 plants m-1) and three times of weed emergence (VE, V2-V3 and V4-V5 of corn growth stage). Results showed time of weed emergence was more important than weed density, when describing the impact of common lambsquarters on corn yield. Therefore, the model based upon weed density couldnt simulate reduction in crop yield due to weed competition accurately. (R2=0.38, RMS=469.8). Although the potential and ability of this model was rejected, this model had an acceptable performance in each time of weed emergence. Parameter estimates of this model showed the relationship between weed density and crop yield loss had a tendency from rectangular hyperbola into linear, with delay in weed emergence. The model incorporating common lambsquarters density and time of emergence gave a better description of corn yield loss (R2=0.88, RMS=91.3). This model showed that common lambsquarters emergence after V8 of corn growth stage (45 DAE), couldnt reduce corn yield. Relationship between corn yield loss and common lambsquarters competition was best described by the two-parameter model of relative leaf area (R2= 0.91, RMS=0.006). The relative damage coefficient (q) of this model showed that common lambsquarters was more competitive than corn (q=1.81).
  • S. H. Tabatabaei, H. Fardad, M. R. Neyshabory, A. Liaghat Page 171
    For evaluating the variation of geometry and hydraulic cross section coefficient and its simulation both in irrigation events (seasonal), and in furrow length (spatial), some experiments were developed on 24 furrows with a 60m length and 0. 75m width in a sandy-loam soil in Isfahan, in summer 2001. Furrow cross sections were measured before and after of every irrigation event using profilemeter at 5, 30 and 55 m from upstream of the furrow. Geometry and hydraulic cross section coefficient were calculated were by using of CSCM, a computer based model. Based on the results, it was seen variation both seasonal and spatial, in the furrow cross section area (A) and its dependent coefficient. Evaluation of the geometric and hydraulic coefficient variation showed no systematic trend. In addition the effect of the 1،2 coefficients were evaluated on the y-An equation. Similarly the effect of the 1، 2 evaluated on the y-Z2 equation. There was significant seasonal variation of furrow cross section area. But there wasn’t any significant variation on squared shape factor (Z2) as a hydrawlically index. A linear equation was developed for the seasonal variation of both A and Z2. Based on the results, no systematic trend was observed between spatial variations of the parameters in a furrow because of complexity.
  • S. Dehghanian, M. Ghorbani, M. Nodehi Page 181
    During the recent years potato has been considered as a dominant crop in Bojnord. Importance of yield enhancement and proper utilization of inputs in potato production, necessiats policy making based on production efficiencies which was the aim of this research. Data was collected from 45 potato producers in 1998 growing season using simple random sampling method and technical efficiency was determined based on frontier production function and corrected least square method. Results showed that mean technical efficiency of potato producers was 65.6% and around 25% of farmers were using animal manure higher than optimal level. Technical efficiency was directly correlated with cultivated area but inverse relationship was obtained between technical efficiency and educational level of potato producers.
  • M. Ghaninia, R. Ebadi Page 191
    Predatory bug. A. spinidens is one of the natural enemies of lepidopteran larvae pests in Northern rice fields of Iran. The effect of feeding on the rice plant in the development and survival of nymphs, longevity and oviposition of females, and predation of A.spinidens fed with the Rice Semilooper, Naranga aenescens Moor (Lep.: Noctuidae) was studied under laboratory conditions [temperature of 25±2°C, relative humidity of 75±5% and a photoperiod of 16:8 hours (light:dark)] with the aim of improving the mass rearing of the predator. Larvae of N. aenescens were sufficiantly provided for both the treatments (with and without rice plant). Duration of the embryonic, nymphal and one generation of A. spinidens were similar in two treatments, but daily predation in each of them was significantly different, so that A.spinidens in the nymphal period preyed on 21.60±2.94 and 17.20±1.95 larvae in the presence and absence of plant, respectively. A. spindens during nymphal and adult stages fed on prey and rice plants, had improved ovipsition period, higher number of eggs and survival than those fed only on prey. Therefore, it seems that to rear A. spinidens with prey together with host plant (or sowing them in the culture containers), improves the mass rearing method of this predator.
  • M. Saghari, H. Foroghifar Page 201

    Atriplex canescens is a shrub plant and exotic in Iran that is used for rehabilitation of destroyed ranges for a decads. Keeping in mind, the ecological reaction in ecosystem a necessity for this kind of study was felt, especially for exotic species that less information about them are available. This research accomplished in one of the pastures of eastern part of Brigand area. Sampling was done using three treatments with some repetition taken from under story of this plant, between plants and a control area. The soil chemical analyses and statistical analysis showed that factors like EC, humus% and Ca+2, Na+, K+ ions of under story treatment was significantly different that the other two treatment. The observations clearly showed that this resulted changes in under story soil condition from normal to salin and sodic.