فهرست مطالب
نشریه پژوهش در آموزش مطالعات اجتماعی
سال سوم شماره 4 (پیاپی 10، زمستان 1400)
- تاریخ انتشار: 1400/10/01
- تعداد عناوین: 7
-
صفحه 0
عصری که در آن زندگی می کنیم، دوران تغییرات گسترده در عرصه های مختلف است. این دوران و این تغییرات، فقط محدود به ساختارهای اجتماعی و یا کشورهای پیشرفته نیست. بلکه، همه سازمان ها را در عصر صنعت، اطلاعات و دانایی، تا جامعه دانشی را شامل می شود. در جامعه دانشی، منبع اصلی برای افراد دانش است؛ در جامعه دانشی، هر فرد با هر دانشی که داشته باشد، باید در هر 4 یا 5 سال یک بار، دانش جدیدی به دست آورد؛ زیرا در غیر این صورت دانش او مهجور خواهد شد. هر سازمان نیز باید خود را وقف خلق فرآیندهای جدید کند و همچنین هر مدیری باید چند اقدام اصولی انجام دهد تا با تغییرات همگامی داشته باشد: اول، بهبود مستمر همه کارهایی است که سازمان انجام می دهد. دوم، هر سازمان باید بیاموزد که از دانش خود استفاده کند و بر مبنای دانش به دست آمده خدمات ارایه دهد؛ و سوم اینکه، به مثابه فرایندی نظام‌مند، دست به ابداع بزند. این اقدامات میسر نمی گردد مگر اینکه شرایط انتقال و اشتراک دانش فراهم کردند.
-
صفحات 1-27
امروزه، آموزش جغرافیا تنها محدود به کلاس و تدریس به روش های سنتی نیست؛ بلکه تلاش می شود به کمک روش های جدید یاددهی- یادگیری، آموزش جغرافیا در مدارس و دانشگاه ها بر اساس علاقه، امکانات به روز، استفاده از تکنولوژی های نوین آموزشی و همچنین بحث مهم به کارگیری بازدیدهای علمی انجام شود تا بتواند نوعی یادگیری عمیق و پایدار را در فراگیران و علاقه مندان به حوزه آموزش جغرافیا ایجاد نماید. هدف تحقیق حاضر بررسی آموزش پایدار جغرافیا در دانشگاه فرهنگیان استان البرز (قطب آموزش جغرافیا در بین دانشگاه های فرهنگیان سراسر کشور)، است. از این رو، با روش توصیفی- تحلیلی، ضمن تبیین اهمیت بازدیدهای علمی در ارتقای یادگیری دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان استان البرز، تلاش شده است به بررسی نتایج اثرگذار برنامه جامع بازدیدهای علمی رشته جغرافیا بر پایه دروس توزیعی در هشت نیمسال بپردازیم. یافته های تحقیق حاکی از آن است که در طول هشت نیمسال آموزش جغرافیا در سطح پردیس های استان البرز، به طور منظم و مستمر و منطبق با سرفصل دروس، بازدیدهای علمی برنامه ریزی و اجرا شده و نتایج اثرگذاری را در فرایند آموزش جغرافیا موجب شده است. این مهم، ضمن کسب رضایت حداکثری در بین دانشجومعلمان، موجب بالا رفتن کیفیت آموزش در دو پردیس استان گردیده و دیدگاه های مسیولان و برنامه ریزان دانشگاه را در خصوص این گزاره که «بازدیدهای علمی در دانشگاه فرهنگیان به آموزش پایدار جغرافیا کمک می نماید»، را تحت تاثیر قرار داده و تقویت نموده است.
کلیدواژگان: آموزش پایدار، جغرافیا، دانشگاه فرهنگیان، بازدیدهای علمی -
صفحات 29-45
هدف از پژوهش حاضر، بررسی تطبیقی آموزش جغرافیا در نظام آموزشی ایران و آمریکا می باشد. برای دستیابی به هدف پژوهش از روش تطبیقی کیفی با رویکرد قیاسی استفاده شد. روش جمع آوری و تحلیل داده ها به ترتیب اسنادی و عقلانی بود. یافته های پژوهش حاکی از آن است که با توجه به نظام آموزشی متمرکز در ایران استانداردهای معینی، آموزش جغرافیا را تحت تاثیر قرار داده است. این در حالی است که در آمریکا با توجه به نظام آموزشی غیرمتمرکز، برای تدریس درس جغرافیا استانداردهای متعددی وجود دارد. در کشور آمریکا آموزش جغرافیا قبل از مقطع ابتدایی آغاز می شود، اما در ایران آموزش جغرافیا از پایه سوم تا ششم در مقطع ابتدایی به صورت یک کتاب با عنوان مطالعات اجتماعی تدریس می شود. از آنجایی که در آمریکا، جغرافیا صرفا با خلاصه ای از شرایط منحصر به فرد در هر ایالت، ارایه می شود؛ مدیریت، هماهنگی و برنامه ریزی در خصوص آموزش جغرافیا، امری پیچیده محسوب می شود. اما در ایران کتاب ها و منابع مشخصی برای هر مقطع جهت تدریس در نظر گرفته می شود. از مهم ترین شباهت های آموزش جغرافیا در دو کشور ایران و آمریکا نیز می توان به یکسان بودن موضوعات جغرافیای طبیعی اشاره کرد.
کلیدواژگان: آموزش تطبیقی، آموزش جغرافیا، ایران، آمریکا، نظام آموزشی -
صفحات 47-70
یکی از درس های کاربردی برای دانشجویان رشته آموزش جغرافیا، درس مبانی سنجش از دور است. این درس با توجه به سرفصل ها، به صورت کاربردی، پروژه محور تدریس می شود و این روش تدریس برای دانشجویان بسیار مفید، آموزنده و کاربردی بوده است؛ چرا که دانشجویان بعد از فارغ التحصیلی از دانشگاه فرهنگیان، در تکنیک دانلود و بکارگیری تصاویرماهواره ای، کار با نرم افزار ENVI و Arc GIS مسلط خواهند بود. پژوهش حاضر با هدف برآورد سطح پوشش گیاهی و زمین های زارعی شهرستان بیرجند از طریق تصاویر ماهواره ای لندست 8 با استفاده از شاخصNDVI در شهرستان بیرجند انجام شده است. داده های مورد استفاده عبارتنداز: داده های حاصل از منابع کتابخانه ای، داده های آماری و تصاویر ماهواره ای لندست 8 در تاریخ 28/06/2020 میلادی. تصاویر ماهواره لندست 8 Multi Spectral و سنجنده OLI - TIRS در نرم افزار ENVI ورژن 3/5 با استفاده از نقشه شیب فایل شهرستان بیرجند، با پیکسل سایز30 متری برش زده شد. پیش پردازش، تصحیحات رادیومتریک و تصحیحات اتمسفریک انجام شد و تصویر لندست Flaash شده با باند8 Panchromatic لندست 8 به 15متری ارتقا یافت. براساس زبان برنامه نویسی IDL، با استفاده از شاخص NDVI، ROI تصاویر لندست8 بدست آمد، سپس خروجی Thershohid بین حداکثر 1 تا حداقل 2/0 محاسبه شده و با یک خروجی Shipe file در ENVI و نرم افزار Arc Map مساحت پوشش گیاهی و سطح زیرکشت زمین های زارعی شهرستان بیرجند در تاریخ اخذ تصاویر ماهواره ای محاسبه و نتیجه گیری انجام شده است.
کلیدواژگان: تدریس پروژه محور، مبانی سنجش از دور، تصاویر ماهواره ای، لندست 8 -
صفحات 71-87
سرزمین ایران در زمینه ی ژیوتوریسم و جاذبه های زمین گردشگری در سطح ملی، منطقه ای و محلی از پتانسیل های بالایی برخوردار است. دشت مختاران در جنوب بیرجند، ژیوسایتی است که دارای میراث زمین شناسی و ژیومورفولوژی در مقیاس کوچک می باشد. هدف پژوهش حاضر، معرفی و ارزیابی جاذبه های زمین گردشگری لندفرم های ژیومورفیک دشت مختاران و نواحی مجاور آن در زمینه رشد و توسعه گردشگری می باشد. دشت مختاران از نظر شکل هندسی به صورت یک شکل بیضوی با کشیدگی جنوب شرق - شمال غرب بوده که تمامی پیرامون آن را ارتفاعات و بخش مرکزی آن را دشت تشکیل می دهد. وسعت دشت مختاران 1264 کیلومترمربع است. جاذبه های متنوع ژیوتوریسم دشت مختاران شامل دق اکبرآباد، نبکاها، تپه های ماسه ای، مخروط افکنه های بهم پیوسته، دشت ریگی، کراتر گیوشاد درشمال غربی و کراتر آغل کوه در جنوب دشت مختاران می باشد. جاذبه های زمین گردشگری آن با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، کتابخانه ای و بازدید میدانی مورد بررسی قرار گرفته است. دسترسی آسان از دو مسیرجداگانه، فاصله کم آن با شهربیرجند، وجود لندفرم های ژیومورفیک در دشت مختاران با فاصله ی کم، معدن پرلیت سربیشه، منشورهای بازالتی گورید، بدلند، اقدامات آبخیزداری از پتانسیل ها و فرصت های مناسب توسعه ژیوتوریسم در دشت مختاران می باشد.
کلیدواژگان: بازدیدهای میدانی، جاذبه های زمین گردشگری، دشت مختاران -
صفحات 89-106
امروزه، مقالات متعددی در مورد ارزیابی در آموزش جغرافیا تدوین و نگارش شده است. بااین حال، این مقالات از نظر توصیه ها و نتیجه گیری ها بر اساس شواهد و یافته های تحقیق متفاوت هستند. در سطح جهان، عمل مبتنی بر شواهد در اولویت است و درک دقیق آنچه تحقیقات تجربی پیرامون این موضوع می گوید، ضروری است. مرور نظام مند، یک روش دقیق را برای دستیابی به چنین امری ارایه می دهد. در پژوهش حاضر، مقالاتی که به ارزیابی در آموزش جغرافیا اختصاص یافته اند، مورد بررسی قرار گرفته است. روش مورداستفاده در این مطالعه، مروری و بهره مندی از منابع کتابخانه ای بود. بنابراین، در ابتدا مروری بر منابع کتابخانه ای و تحقیقاتی در زمینه روش های ارزیابی در آموزش جغرافیا، به عمل آمد. تمامی منابع مورداستفاده در این مقاله از موتور جستجوی گوگل، پایگاه های علمی ساینس دایرکت، گوگل اسکولار، وایلی آنلاین و الزویر جستجو شد. نتیجه پژوهش حاضر، این بود که دقت در موارد زیر لازم و ضروری است: (1) دانش و مهارت های اساسی جغرافیایی که دانش آموزان باید رشد دهند؛ (2) ماهیت پیشرفت یادگیری در هر یک از این زمینه ها و (3) انواع روش های ارزیابی که معیارهای معتبر و قابل اعتمادی از این پیشرفت ارایه دهند.
کلیدواژگان: ارزیابی آموزش جغرافیا، دانش جغرافیایی، بررسی سیستماتیک -
صفحات 107-121
با پیشرفت تکنولوژی در جهان، فنون جدیدی در حال تولید و ارایه به عرصه های آموزش و پژوهش است. توسعه همه جانبه ماهواره های تحقیقاتی و نرم افزارهای مختلف، یکی از پیشرفت هایی بوده که توانسته کمک شایانی به تحقیقات جغرافیایی نماید و علاوه بر کاهش هزینه ها، محدوده های وسیع تری را به صورت دقیق و لحظه ای مورد مطالعه و پایش قرار دهد. یکی از این فنون، سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی است که در کشور ما مورد توجه فراوان قرار گرفته و توسعه آن به قدری چشم گیر بوده که در کتاب های جغرافیایی مدارس نیز ورود پیدا کرده است. آموزش عملی این فنون در مدارس، می تواند علاوه بر افزایش یادگیری و انگیزه پژوهشی، ذهن خلاق و پویای دانش آموزان را شکوفا نموده و به سمت تحقیق و کسب تجربه سوق دهد. بنابراین نویسندگان در این تحقیق که با روش کتابخانه ای، میدانی و سنجش از دور انجام شده، به معرفی برخی از این فنون شامل بررسی نوسانات پوشش گیاهی و پهنه های آبی طی سال های مختلف، تحلیل گسترش فضای شهری در دهه های گذشته، محاسبه جابجایی تپه های ماسه ای در دوره های زمانی مختلف، محاسبه میزان فرونشست زمین، بازدید میدانی و استفاده از پهپاد برای عکس برداری و سه بعدی سازی لندفرم ها اقدام کرده اند. لزوم بکارگیری این فنون نیازمند وجود دبیران جغرافیای کار آزموده و متخصص در این زمینه است که بتوانند با دیدگاه سیستمی، روابط متقابل بین عوامل مختلف محیطی را تبیین کرده و به دانش آموزان انتقال دهند. تشکیل کارگروه های تخصصی و آموزشی از قبیل برگزاری دوره های ضمن خدمت و مهارت آموزی توسط گروه های جغرافیای استان ها می تواند در این زمینه مهم و موثر باشد و دبیرانی متخصص و پژوهش محور را برای تربیت و پیشرفت کمی و کیفی سطح علمی دانش آموزان، راهی مدارس نمایند. بنابراین تجهیز مدارس به سیستم های رایانه ای در رسیدن به آموزش های نرم افزاری بسیار ضروری می باشد.
کلیدواژگان: آموزش، پژوهش، سنجش از دور، سیستم اطلاعات جغرافیایی، مدرسه
-
Pages 1-27
Geography education in the modern world today is not just about traditional classes and teaching, but with the help of modern teaching-learning methods, geography education is tried in universities and schools based on interest, facilities, use of new technologies and also important discussion of scientific visits, to be able to create deep and sustainable learning in those interested in the field of geography education. The present study has tried to study the effective results of the comprehensive program of the scientific visits in the field of geography based on eight-semester distributed courses. Descriptive findings of the present study indicate that during the eight semesters of geography education on the campuses of Farhangian University of Alborz Province, regular and continuous scientific visits appropriate to the courses while compiling and planning, have been carried out and effective results in the process of teaching geography and while gaining maximum satisfaction among the student teachers of the two campuses has caused an increase in the level of field education in the two campuses and has influenced the views of officials in this regard and the belief that scientific visits to Farhangian University Sustainable geography has greatly strengthened the contribution.
Keywords: Sustainable Education, geography, Farhangian University, Scientific Visits, Semester Program of Scientific Visits -
Pages 29-45
The purpose of this study is a comparative study of geography education in the educational system of Iran and the United States. To achieve the research goal, a qualitative comparative method with a deductive approach was used. The method of data collection and analysis was documentary and rational. Findings indicate that according to the centralized education system in Iran, certain standards have affected the education of geography. In the United States, however, there are several standards for teaching geography due to the decentralized education system. In the United States, teaching geography begins at an early age, but in Iran, teaching geography in junior high school is taught under the title of a book called " Social Studies". Because in the United States, geography is presented only as a summary of each state's unique circumstances, managing, coordinating, and planning geography education is complex. But in Iran, specific books and resources are considered for each course for teaching. One of the most important similarities in geography education in Iran and the United States is the similarity of natural geography topics.
Keywords: comparison, Geography education, Iran, USA, education system -
Pages 47-70
One of the practical lessons for geography students is the basics of remote sensing. This course was taught in a practical, project-oriented manner according to the topics, this teaching method was very useful, informative and practical for students. After graduating from Farhangian University, students will master the technique of using satellite image download, working with ENVI and Arc GIS software. The aim of this study was to estimate the level of vegetation and agricultural lands of Birjand city through Landsat 8 saw mill images using NDVI index. Birjand city is the center of South Khorasan province. The data used are: data obtained from library sources, statistical data, satellite images of Landsat 8 dated 28/06/2020 AD. Landsat 8 Multi Spectral satellite images of OLI - TIRS sensor in ENVI software version 3.5 were cut with 30m pixel size using Birjand city file slope map, preprocessing, radiometric corrections and atmospheric corrections were performed. The Landsat 8 Panchromatic 8 lane was upgraded to 15 meters. Based on IDL programming language, using NDVI index, ROI of Landsat 8 images was obtained, then threshold output was calculated between maximum 1 and minimum 0.2 and with a Shipe file output in ENVI and Arc Map software, vegetation area and land area Farms of Birjand city have been calculated and concluded on the date of receiving satellite images.
Keywords: Project-oriented teaching, basics of remote sensing, satellite imagery, Landsat 8 -
Pages 71-87
The land of Iran has high potentials in the field of geo-tourism and tourist attractions at the national, regional and local levels. Mokhtaran Plain in the south of Birjand is a geo-site that has a geological and geomorphological heritage on a small scale. This study is to introduce and evaluate the tourist land attractions of geomorphic landforms of Mokhtaran plain and adjacent areas in the field of tourism growth and development. Mokhtaran plain is geometrically in the form of an elliptical shape with southeast-northwest extension, which is surrounded by heights and the central part of the plain. The area of Mokhtaran plain is 1264 square kilometers. The various geo-tourism attractions of Mokhtaran Plain include Akbarabad Knock, Nebka, sand dunes, interconnected alluvial fans, Rigi Plain, Giushad Crater in the northwest and Agh Kooh Crater in the south of Mokhtaran Plain. Its tourist attractions have been studied using descriptive-analytical, library and field visits. Easy access from two separate routes, its short distance from Birjand city, the existence of geomorphic landforms in Mokhtaran plain with short distance, Sarbisheh perlite mine, Gourid, Badland basaltic prisms, watershed management measures and suitable opportunities for geo-tourism development in Mokhtaran plain.
Keywords: Field visits, tourist land attractions, Mokhtaran plain -
Pages 89-106
There are hundreds of articles on assessment in geography education. However, these articles differ in their recommendations and conclusions based on research evidence. Globally, evidence-based practice is a priority, and an accurate understanding of what empirical research says about it is essential. A systematic review provides an accurate way to achieve this. In the present study, articles devoted to assessment in geography education were reviewed. The method used in this study was a review and use of library resources. In this study, first, a review of library resources and research in the field of evaluation methods in geography education was performed. All resources used in this article were searched from Google search engine, Science Direct, Google Scholar, Wiley Online and Elsevier. The conclusion of the present study is that clarity is necessary in the following cases: (1) basic geographical knowledge and skills that students should develop; (2) the nature of learning progress in each of these areas and (3) the types of assessment methods that provide valid and reliable criteria for this progress.
Keywords: Evaluation of geography education, Geographical knowledge, systematic review -
Pages 107-121
With the advancement of technology in the world, new technologies are being produced and presented to the world of research. The comprehensive development of research satellites and various software has been one of the advances that has been able to help geographical research and in addition to reducing costs, to study and monitor wider areas accurately and instantly. One of these techniques is remote sensing and GIS, which has received a lot of attention in the country and its development has been so significant that it has been included in school geography books. Practical teaching of these techniques in schools, in addition to increasing learning and research motivation, can flourish the creative and dynamic minds of students and lead them to do research and gain experiences. Therefore, the authors in this study, which was done by library, field and remote sensing methods, introduced some of these techniques, including the study of fluctuations in vegetation and water areas during different years, analysis of urban space expansion in recent decades, calculation of displacement sand dunes in different time periods, have calculated the amount of land subsidence, field visits and the use of UAVs to photograph and make three-dimensional landforms. The need to use these techniques requires the presence of experienced geography teachers and experts in this field who can explain the interaction between different environmental factors with a systemic perspective and convey it to students. Forming specialized and educational working groups in education, such as holding in-service courses and skills training by the province's geography groups can be important and effective in this field, and provide specialized and research-oriented teachers for training and quantitative and qualitative development of students and schools. Therefore, equipping schools with computer systems is very important in achieving software education
Keywords: Education, Research, Remote Sensing, GIS, school
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.