فهرست مطالب

نشریه پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت
شماره 66 (تابستان 1400)

  • تاریخ انتشار: 1400/04/10
  • تعداد عناوین: 6
|
  • زهرا بهروزی امین، لطف الله عباسی سروک*، معصومه صمدی، حمیدرضا رضازاده صفحات 5-24

    این پژوهش با هدف"اعتبارسنجی ابعاد، مولفه ها و شاخص های مشارکت مدارس در اجرای زیرنظام راهبری و مدیریت سند تحول بنیادین آموزش و پرورش"، اجرا گردید. پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر داده ها آمیخته اکتشافی و از نظر ماهیت و نوع مطالعه، بر مبنای نظریه داده بنیاد و به روش پیمایشی مقطعی انجام شده است. در این راستا و پس از شناسایی و تاکید ابعاد، مولفه ها و شاخص ها در بخش کیفی، در نهایت 61 شاخص در قالب 17 مولفه و 6 بعد از طریق جامعه آماری پژوهش در مرحله کمی که شامل 400 نفر از مدیران مدارس دوره دوم متوسطه شهر تهران بود، با نمونه آماری 196 نفر (138 مدیر زن و 58 مدیر مرد) اعتبارسنجی شد، که از طریق نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب و پرسشنامه مورد نظر را تکمیل نمودند. بر اساس نتایج تحلیل عاملی تاییدی، 61 شاخص این پژوهش در قالب 6 بعد قلمرو مشارکت: مبنای مشارکت، سطح مشارکت، فرم مشارکت، حدود مشارکت و درجه مشارکت، مورد تایید قرارگرفت. لذا با توجه به نتایج پژوهش مذکور، الگوی حاضر می تواند به عنوان راهنمای عمل مدیران مدارس دوره متوسطه درراستای عملیاتی نمودن برنامه های زیرنظام راهبری ومدیریت سند تحول بنیادین آموزش وپرورش به شیوه ای نوآورانه مورداستفاده قرارگیرد تا در فرایند اتخاذ تصمیمات با بهره گیری از خردجمعی و جلب مشارکت های همگانی، عمل نموده و مشارکت جویی را در تمامی ابعاد محیط آموزشی، مدنظر قراردهند.

    کلیدواژگان: مشارکت، مدارس، زیرنظام راهبری و مدیریت تربیتی، سندتحول بنیادین آموزش و پرورش
  • حمید محمودی*، عبدالرحیم نوه ابراهیم، حمیدرضا آراسته، حسین عباسیان صفحات 25-48

    الگوهای قدیمی مهارتهای عمومی زندگی گرچه برای انسانهای امروزی مفیدنداما کفایت نمی کنند و با گذشت زمان و ظهور پدیده های جدید،ضرورت کسب مهارتهای نو اجتناب ناپذیر می شود. حل بسیاری از مسایل امروز ایران نیاز به تخصص پیچیده ای ندارد، بلکه نداشتن مهارتهای عمومی زندگی باعث به وجود آمدن چنین شرایطی شده است؛ شناسایی مهارتهای عمومی جدید براساس تغییرات ملی وجهانی، مساله بسیارمهمی است که لازم است بدان پرداخته شود. پژوهش حاضر، در حیطه تحقیقات کاربردی و توسعه ای طبقه بندی می‏شودو با توجه به موضوع آن که به "شناسایی مهارتهای عمومی دانشجویان در دوره کارشناسی" مربوط می شود از روش کیفی استفاده  شده است.   به منظورپاسخ به سوال تحقیق که درمورد شناسایی مهارتهای عمومی دانشجویان کارشناسی بود، محققان 95 اثرمرتبط با این کارپژوهشی را بررسی و لیستی شامل 204 مورداز مهارتها و ویژگیهای عمومی را از ادبیات استخراج وسپس با حذف موارد بسیار نزدیک یا کاملا یکسان به یک فهرست 111 موردی رسیدند. به منظور اعتباریابی مهارتهای استخراج شده از ادبیات پژوهش، از روش دو مرحله ای دلفی (که یکی از انواع روش های پیمایشی است) استفاده شد و از نظرات تعداد 25 نفر از خبرگان بهره گرفته شد. پس از اجرای مرحله اول دلفی یعنی پس از حذف مولفه هایی که همپوشانی داشتند و اضافه کردن مولفه هایی که در لیست استخراج شده از ادبیات تحقیق وجود نداشت وتوسط خبرگان و کارشناسان به این لیست اضافه شده بود، مجموع مولفه ها به 71 مورد رسید. در مرحله دوم دلفی، مهارتها و ویژگیهای عمومی  که مورد بررسی و تایید خبرگان قرار گرفته بود با الهام گرفتن ازحلقه دوم  مدل 4H در هشت طبقه (کارکردن- بخشیدن - مراقبت-ارتباط - تفکر -مدیریت- وجود داشتن و زندگی کردن) دسته بندی شدند. این مهارتها و دسته بندی آنها درطبقات یاد شده به تایید خبرگان رسید. دانشجویان برای کار، زندگی و موفقیت در دنیای امروز نیاز به مهارتهای جدیدی دارند که در گذشته ضرورت نداشته است؛ از این رو، بروز رسانی آموزش عمومی می تواند از بروز بسیاری از مسایل و مشکلات جلوگیری کند. تحقیقات متعدد در زمانهای مختلف حکایت از ضرورت به روز رسانی مستمر این مهارتها دارد.

    کلیدواژگان: آموزش عمومی، مهارت های زندگی، مهارتهای عمومی دانشجویان کارشناسی، آموزش عالی
  • حسین رضا طاهری*، زینب قلی زاده مقدم صفحات 49-73

    جهانی شدن با ویژگیها و مشخصه هایی مانند : ظهور دهکده ی الکترونیک جهانی، انقلاب اطلاعاتی، فشردگی زمان و مکان، گسترش جهان آگاهی، کم رنگ شدن مرزهای جغرافیایی، عصر سیبرنتیک و...بخش آموزش عالی را نیز تحت تاثیر قرار داده است ،برخی صاحبنظران، این تاثیرات را مثبت ارزیابی کرده و برخی دیگر نگاهی انتقادی داشته اند .سوالات اساسی در این مقاله عبارتند از:1- عمده ترین تاثیرات جهانی شدن بر نظام آموزش عالی چیست؟2 - مولفه های مبین تضمین کیفیت در آموزش عالی کدام است؟ 3- تاثیرجهانی شدن در پارادایم جدید نظام تضمین کیفیت در آموزش عالی چیست؟که با روش جمع آوری اسناد و مدارک مرتبط و با استفاده از فرم گرد آوری داده ها و به شیوه کیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته ویافته های پژوهشی زیر حاصل گردیده است: 1- عمده ترین تاثیرات جهانی شدن بر نظام آموزش عالی عبارتند از:گسترش بازار آموزش عالی ،الزام به تبعیت از قوانین و استانداردهای بین المللی ،پذیرش دانشگاه به عنوان یک صنعت بین المللی ،اعتبار بخشی بین المللی به دانشگاه ها ،و... .2 -مولفه های مبین تضمین کیفیت عبارتند از:کیفیت درونداد، فرایندها، برونداد ،ارزش افزوده و پیامدها ،اهداف، فعالیتهای اصلی ،رویکردها (روش)،الگوها و...3- تاثیرات جهانی شدن در پارادایم جدید نظام تضمین کیفیت در آموزش عالی شامل بین المللی/جهانی شدن ،اهمیت خدمات،دانشجو محوری وعدم تمرکز می باشد .

    کلیدواژگان: جهانی شدن، تضمین کیفیت، ارزیابی، آموزش عالی، چالش
  • عیسی رضائی*، کیومرث تقی پور، یوسف مهدوی نسب، شبنم نثری صفحات 75-86

    در طول تاریخ تغییر پارادایم های یادگیری، رویکردها و  نظریه های آموزشی جدیدی  را رقم زده و موجب ظهور الگوهای طراحی آموزشی جدیدتری شده است. به عنوان مثال با ظهور نظریه های یادگیری رفتارگرایی ،شناخت گرایی و سازنده گرایی به ترتیب الگوهای طراحی آموزشی رفتارگرا(دیک و کاری -ADDIEو غیره)شناخت گرا(نظریه نمایش اجزا،نظریه شرح وبسط)و سازنده گرا (محیط های یادگیری ساختن گرایانه - محیط های یادگیری آزاد و غیره)به وجود آمدند. در سال های اخیر نیز ارتباط گرایی به عنوان پارادایم جدید یادگیری در عصر دیجیتال مطرح شده و نوید الگوها و نظریه های طراحی آموزشی جدیدی را می دهد. هدف اصلی مقاله این است تا  به بررسی مفاهیم نظری و کاربردی این نظریه در زمینه طراحی آموزشی پرداخته و نمونه مناسبی از الگوی طراحی ارتباط گرا را ارایه نماید. روش پژوهش این مقاله  پیمایش نظری وکتابخانه ای می باشد که در ابتدا با جستجوی منابع معتبر حدود 42 کتاب و مقاله و 35 صفحه اینترنت مرتبط با نظریه ارتباط گرایی و طراحی آموزشی بدست آمد. سپس با مشخص کردن کلید واژه ها نظرات و مفاهیم ارتباط گرایی در زمینه طراحی آموزشی استخراجشد و در نتیجه با یک نظم منسجم و همچنین استنباط منطقی  دقیق چارچوب و الگوی برای طراحی ارتباط گرایی ارایه شد.

    کلیدواژگان: ارتباط گرایی، طراحی آموزشی، نظریه یادگیری ارتباط گرایی، الگوی AEASI
  • صدیقه ناقل، نیما گنجی*، محمدمهدی سلیمیان ریزی صفحات 87-96

    هدف از این بررسی تاثیر تفاوت های فردی در نظریه ذهن بر موفقیت تحصیلی دوران دبستان می باشد. علاوه بر این نقش حساسیت به انتقاد در کودکان این سنین را بر موفقیت نهایی انها مورد بررسی قرار داده است.

    روش پژوهش: 

    روش پژوهش حاضر علی-مقایسه ای می باشد. روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی  بوده بدین صورت که از میان مدارس ابتدایی تهران 3 مدرسه انتخاب شده و 60 کودک (20 نفر از هر مدرسه) با میانگین سنی 8-10 به طور تصادفی انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده آزمون چشم بارون-کوهن (1991)، و مقیاس حساسیت به انتقاد (اتلس، 1994) می باشند. تمامی این آزمون ها یک ماه قبل امتحانات پایان ترم از کودکان گرفته شد و معیار موفقیت تحصیلی معدل نهایی آنها در امتحانات پایان سال می باشد. برای آزمون فرضیه های تحقیق، اطلاعات جمع آوری شده به وسیله پرسشنامه ها توسط روش های توصیفی و با استفاده از جداول و نمودارهای مربوطه و روش های استنباطی با استفاده از آزمون های کولموگروف-اسمیرنف و آزمون t مستقل تجزیه و تحلیل شد.

    یافته ها

    بین نمرات نظریه ذهن و موفقیت تحصیلی در دانش آموزان رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد و هم چنین ببین نظریه ذهن و حساسیت به انتقاد نیز ارتباط معنی دار وجود دارد.

    نتیجه گیری

    نظریه ذهن روی موفقیت تحصیلی کودکان دبستانی تاثیر گذار است، از سویی دیگر حساسیت به انتقاد توسط نظریه ذهن پیش بینی می شود و بر روی موفقیت تحصیلی نیز موثر است، بنابراین حساسیت به انتقاد در رابطه بین نظریه ذهن و موفقیت تحصیلی نقش میانجی را دارد. این پژوهش نقش تفاوت های فردی در نظریه ذهن را در موفقیت تحصیلی نشان می دهد.

    کلیدواژگان: نظریه ذهن، حساسیت به انتقاد، موفقیت تحصیلی
  • محمد افخمی عقدا*، محمود کمالی زارچ، شکوه راوه نادره صفحات 97-109

    تحقیق حاضر با هدف بررسی دیدگاه دانشجویان درباره نقش عوامل اجتماعی در تعلیم و تربیت انجام گرفته است.

    روش

    روش پژوهش توصیفی و از نوع پیمایشی است.جامعه مورد بررسی دانشجویان دانشگاه یزد در نیمسال دوم 1391-1390و حجم نمونه مشتمل بر 405 نفر (154 مرد و 251 زن) بوده که بااستفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند.ابزارتحقیق پرسشنامه ای نگرش سنج با 63 ماده بود که پس از طی مراحل استاندارد آزمون سازی ،روایی وپایایی آن مورد تایید قرارگرفت. به منظور پاسخگویی به سیوالات تحقیق از آزمونهای همبستگی پیرسون ،من ویتنی وکروسکال والیس استفاده شده است .

    یافته ها

    از دیدگاه دانشجویان، تمام عوامل اجتماعی مورد بررسی شامل فرهنگ، خانواده، گروه های دوستی،ورزش و سرگرمی، و ارتباطات و اطلاعات، به ترتیب ذکر شده بیشترین تاثیررابرتعلیم و تربیت دشته اند. درتحلیل سیوالات تحقیق روابط معناداری بین: جنسیت و فرهنگ، وضعیت تاهل و شغل پدر با خانواده، و نوع سکونت با گروه دوستی مشاهده گردید اما متغیرهای سن،شغل مادرو گروه تحصیلی دانشجویان رابطه معناداری باعوامل اجتماعی پنج گانه نشان ندادند.همچنین تمام عوامل اجتماعی (به جز گروه دوستی و استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات) رابطه معنی داری بایکدیگرداشتند

    نتیجه گیری

    براساس نتایج این پژوهش ازدیدگاه دانشجویان ،همه عوامل اجتماعی مذکور ، بر جریان تعلیم و تربیت آنها در دانشگاه موثراست.لذا در نظر گرفتن نقش این عوامل در برنامه ربزی های فرهنگی و اجتماعی دانشگاه ها توصیه می شود .ضمن اینکه توجه به برخی متغیرهای جمعیت شناختی، می تواندبه برنامه ریزان در تعیین طبقات مختلف جامعه هدف کمک نماید.

    کلیدواژگان: عوامل اجتماعی، تعلیم و تربیت، دانشجویان
|
  • Zahra Behroozi Amin, Lotfollah Abbasi Servak*, M’asoomeh Samadi, HamidReza Rezazadeh Pages 5-24

    The aim of this study was to "validate the dimensions, components and indicators of school participation in the implementation of the leadership and management of the document of fundamental change in education". The research in terms of applied purpose and in terms of data is exploratory mixed and in terms of nature and type of study, is based on data theory and cross-sectional survey method. In this regard, after identifying and emphasizing the dimensions, components and indicators in the qualitative sector, finally 61 indicators in the form of 17 components and 6 dimensions through the statistical population of the research in a quantitative stage that includes 400 high school principals in Tehran, a statistical sample of 196 people (138 female managers and 58 male managers) was validated, who were selected through stratified random sampling and completed the questionnaire. Based on the results of confirmatory factor analysis, 61 indicators of this research were approved in the form of 6 dimensions of participation area: basis of participation, level of participation, form of participation, limits of participation and degree of participation. Therefore, according to the results of the research, the present model can be used as a guide for high school principals in order to implement programs under the leadership and management of the document of fundamental change in education to act in the decision-making process using collective wisdom and public participation. And consider participation in all aspects of the educational environment.

    Keywords: participation- school system- Subsystems of leadership, educational management- Fundamental transformation document
  • Hossein Reza Taheri*, Zeinab Qolizade Moqadam Pages 49-73

    Globalization has affected higher education sector with specialties and characteristics including appearance of global electronic village, information revolution, squeeze of time and place, spread of the cosmology, disappearing of geographical borders, cybernetic era and etc. Some of the scholars have optimistic views about these effects while others have critical viewpoint. Fundamental research questions in this study are: 1. What are the main effects of globalization on higher education system? 2. What are the explanatory components of quality assurance in higher education? 3. What is the effect of globalization on the new paradigm of quality assurance in higher education? These questions have been discussed and analyzed by collecting related documents and data through qualitative methods. The followings are main findings of this study: 1. The main effects of globalization on higher education system consist of: a) the spread of higher education market, b) placing obligation on observation of international rules and standards, c) acceptance of university as an international industry, d) giving international credibility to universities and etc. 2. Explanatory components of quality assurance consist of: input quality, processes, output quality, added value and consequences, goals, fundamental activities, approaches (methods), patterns and etc. 3. The effects of globalization on higher education in new paradigm of quality assurance system consist of: globalization or internationalization, importance of service, student centeredness, absence of centralization and etc.

    Keywords: Globalization, quality assurance, assessment, higher education, defiance
  • Pages 87-96

    This study adds to the growing research on school outcomes associated with individual differences in student’s theory of mind skills by considering whether sensitivity to criticism actually mediate this relationship.

    Method

    this is a correlational study. Society was the entire students in fourth and fifth levels of Elementary Schools in the area 2 of Tehran. 280 participants were chosen through random cluster sampling from four schools (2 female and 2 males) and two classes from every schools. Data was collected by Baron-Cohen eye test and Sensitivity to Criticism Scale (STCS). Tests were completed 1 month before final exams. Criterion of academic achievement was student’s degree in final exams. Descriptive and inferential statistical methods such as frequency, percentage, mean, standard deviation, correlation coefficient and regression analysis were used to analysis the data.

    Results

    there was significant and positive association between theory of mind and academic achievement in students, also there was a significant association between sensitivity to criticism and theory of mind. As well as, sensitivity to criticism has a mediating effect in relationship between theory of mind and academic achievement.

    Conclusion

    according to this study, theory of mind predicts academic achievement through sensitivity to criticism. This study shows the role of individual differences in sensitivity to criticism on effectiveness of theory of mind on academic achievement.

    Keywords: sensitivity to criticism, theory of mind, academic achievement
  • M.Afkhami Aqda, M. Kamali Zarch, N.Shokorawa Pages 97-109
    Introduction

    .Thus, this study aims to investigate the students' point of view about the role of social factors in education..

    Method

    This study is a descriptive survey.Allthe participants in this investigation were the students studying attheYazd University ofYazd, in the second semester of 1390-1391. In order to determine the intended sample of 405 participants, 154 male and 251 female students were selected using a stratified random sampling. Data was collected using a questionnaire designed by the researchers which was composed with 63 questions. The accountability of the questionnaire was approved by the expertsof the field, and its reliability ..In order to answer the research questions, Pearson test, MannWhitney and Kruskal-Wallis test were used.

    Findings

    , student point all the questioned social factors, including culture, family, peer groups, sports and entertainment, communications and information, and education may have substantial effect on the education.The findings demonstrated that the relationship between gender, culturalissues, marital status, father’s occupation and family status, inhabitation, friendship groups was significant.However, the variables such as age, mother’s occupation,and the students’ field of study had no significant effect on thefive social variables involved in education. Furthermore, all the social variables (other than friendship groups and ICT use)had a significant relationship with each other.

    Conclusion

    The results of this study illustrated that according to the students all the social variables could influence the educational process. Thus, we’d better take into consideration the role ofthese variables in educational planning.Moreover, according to some sociological variables, we can identify different classes of society in planning.

    Keywords: Social factors, Education, Students