فهرست مطالب

نشریه تحقیقات روانشناختی
پیاپی 14 (تابستان 1391)

  • تاریخ انتشار: 1391/03/01
  • تعداد عناوین: 7
|
  • مریم پوررحیمی، علی شاکر صفحات 11-25

    پژوهش حاضر به پیش بینی رضایت زناشویی زوجین براساس باورهای غیر منطقی و کمال گرایی و نوع سبک دلبستگی شان پرداخته است. نمونه پژوهش شامل 595 نفر است که 10-1 سال از ازدواجشان گذشته است و بین 20 الی40 سال سن دارند و در شهر تهران زندگی می کردند. در زمان انجام پژوهش مشکل ناباروری و سابقه بیماری مزمن جسمی و بیماری روانی را نداشته و در 6 ماه اخیر(قبل از انجام پژوهش)نیز تجربه حوادث تلخ را نداشته اند و به شیوه نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند و به پرسشنامه های سبک دلبستگی بزرگسال هازان و شیور (AAQ)، باورهای غیرمنطقی جونز،کمال گرایی اهواز و رضایت زناشویی انریچ پاسخ دادند. برای تحلیل داده های پژوهش از آزمون تحلیل واریانس چند متغیره، و تحلیل رگرسیون گام به گام و همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که از بین پنج متغیر پیش بین (سه سبک دلبستگی، کمال گرایی و باورهای غیرمنطقی) به ترتیب، باورهای غیر منطقی به تنهایی 8% ، باورهای غیرمنطقی و کمال گرایی با هم 10% و باورهای غیرمنطقی، کمال گرایی و دلبستگی ناایمن اضطرابی در مجموع 12% از واریانس رضایت زناشویی را تببین می کنند. همچنین بین دو گروه زنان و مردان از لحاظ سبک دلبستگی تفاوت وجود دارد. با توجه به اینکه نقش باورهای غیرمنطقی نسبت به دو متغیر دیگر در پیش بینی رضایت زناشویی بیشتر است می توان در جلسات مشاوره قبل از ازدواج، باور های غیر منطقی زوجین را شناسایی و اصلاح کرد تا با افزایش میزان رضایت زناشویی زوجین، پس از ازدواج میزان طلاق کاهش یابد.

    کلیدواژگان: رضایت زناشویی، باورهای غیرمنطقی، کمال گرایی، سبک دلبستگی
  • ناهیده درستکار، محمدجعفر جوادی، مژگان سپاه منصور صفحات 25-41

    هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه سبک های اسناد و ادراک دانش آموزان از شیوه های فرزندپروری والدین با پیشرفت تحصیلی آنهاست. نمونه تحقیق شامل 403 نفر از دانش آموزان دختر سال سوم راهنمایی شهر تهران است که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب گردیدند.ابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه سبک-های اسناد کودکان سلیگمن (1984) و پرسشنامه ادراک شیوه های فرزند پروری والدین مکلون و مررل (1989) و معدل چهار درس فارسی، علوم، ریاضی و زبان انگلیسی است که به عنوان معیار پیشرفت تحصیلی به کار برده شد. روش تحقیق این پژوهش از نوع همبستگی است و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از همبستگی، رگرسیون چند متغیره و تحلیل واریانس یک طرفه استفاده شد. نتایج نشان داد که بین سبک های اسناد با پیشرفت تحصیلی رابطه وجود دارد، به طوری که پیشرفت تحصیلی با مقیاس های کلی و درونی در موقعیت مثبت، رابطه مثبت و با مقیاس کلی در موقعیت منفی رابطه منفی دارد.هم چنین،ادراک دانش آموزان از شیوه های فرزند پروری والدین با پیشرفت تحصیلی آنها تفاوت وجود دارد. در پاسخ به سوال پژوهش مبنی بر مشخص کردن سهم متغیرها در پیش بینی پیشرفت تحصیلی، نتایج در سطح خطای 5 درصد نشان داد که سبک های اسناد، سهم بیشتری در پیش بینی تحصیلی دانش آموزان دارند. بدین ترتیب به نظر می رسد که با کمک به دانش آموزان در دستیابی به کسب اسناد مناسب، پیشرفت تحصیلی بیشتری را می توان در آن ها شاهد بود

    کلیدواژگان: سبک های اسناد، ادراک دانش آموزان از شیوه های فرزند پروری والدین، پیشرفت تحصیلی، دانش آموزان دختر، دوره راهنمایی
  • ابراهیم احمدی صفحات 41-55

    پژوهش ها به وفور نشان داده اند که هیجان مثبت باعث افزایش سلامت روانی می شود. اما کمتر پژوهشی ساز و کار این اثر را روشن کرده است. پژوهش حاضر فرض کرد که هیجان مثبت از طریق بهبود بخشیدن به روابط اجتماعی فرد باعث افزایش سلامت روانی او می شود. بنابراین فرضیه این است که اولا هیجان مثبت فقط زمانی باعث افزایش سلامت روانی می شود که به درستی به دیگران ابراز شود؛ یعنی میان احساس و ابراز هیجان مثبت همخوانی وجود داشته باشد، ثانیا این همخوانی نیز فقط زمانی باعث سلامت روانی می شود که فرد پیوندهای اجتماعی لازم را دارا باشد. برای آزمون این فرضیه ها سه متغیر در 217 دانشجوی کارشناسی اندازه گیری شد: 1- شاخصی از همخوانی احساس و ابراز هیجان مثبت بر اساس گزارش آزمودنی ها و سه نفر از نزدیکان آنها (همچنین هیجان مثبت احساس شده و هیجان مثبت ابراز شده هر آزمودنی به طور جداگانه ثبت شد)، 2- پیوند اجتماعی، 3- بهزیستی روانی و نشانه های افسرده وار به عنوان شاخص های سلامت روانی. ضرایب همبستگی پاره ای نشان دادند که همخوانی احساس و ابراز هیجان مثبت، حتی پس از کنترل میزان هیجان مثبت احساس شده و میزان هیجان مثبت ابراز شده، با شاخص های سلامت روانی رابطه معنادار دارد، اما این رابطه پس از کنترل متغیر پیوند اجتماعی دیگر معنادار نیست.

    کلیدواژگان: هیجان مثبت، همخوانی احساس و ابراز هیجان، سلامت روانی، پیوند اجتماعی
  • سپیده جعفری، لیلا خدایاری، مجید محمودی مظفر صفحات 55-65

    مهمترین عامل برای ایجاد خلاقیت و نوآوری، توجه به فرهنگ سازمانی است، بنابراین پژوهش حاضر با هدف "بررسی رابطه بین فرهنگ سازمانی و خلاقیت معلمان مقطع متوسطه شهر اهواز" انجام شده است. این پژوهش از لحاظ هدف از نوع کاربردی و از لحاظ گردآوری اطلاعات جزء روش های توصیفی- همبستگی است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه خلاقیت رندسیپ (1979) با ضریب آلفای کرونباخ 72/0 و پرسشنامه فرهنگ سازمانی کامرون و کویین (2006)با پایایی 74/0 می باشد. جامعه آماری این تحقیق کلیه معلمان مقطع متوسطه شهر اهواز به تعداد 1936 نفر بودند که نمونه آماری بر اساس جدول نمونه گیری مورگان، تعداد 322 نفر به دست آمد. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از روش های آمارتوصیفی (میانگین، انحراف معیار، همبستگی پیرسون، رگرسیون) و آمار استنباطی (آزمون t، تحلیل واریانس چند متغیری و MANOVA) استفاده گردید. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین فرهنگ قبیله ای و فرهنگ ادهوکراسی با خلاقیت رابطه مثبت و معناداری وجود دارد و بین فرهنگ سلسله مراتبی و فرهنگ بازار با خلاقیت رابطه منفی و معنی دار وجود دارد. همچنین تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که خلاقیت سازمانی بر اساس مولفه های فرهنگ ادهوکراسی و فرهنگ قبیله ای به صورت مستقیم و براساس مولفه های فرهنگ سلسله مراتبی و فرهنگ بازار به صورت معکوس قابل پیش بینی است. نتایج آزمون (MANOVA) نیز نشان داد بین معلمان زن و مرد از لحاظ فرهنگ سازمانی، تفاوت معناداری وجود دارد، همچنین بین معلمان با سطح تحصیلات متفاوت از لحاظ فرهنگ سازمانی و خلاقیت تفاوت معناداری وجود دارد.

    کلیدواژگان: فرهنگ سازمانی - خلاقیت - معلم
  • علی اکبر خسروی _... دلگشای، منیره عظیمی صفحات 65-85

    سبک های عقلانی یک اصطلاح کلی است که در بر گیرنده کلیه معانی سازه های اساسی این سبک ها از قبیل: سبک شناختی،سبک مفهومی، سبک تصمیم گیری و حل مساله، سبک یادگیری و سبک ذهنی، سبک ادراکی و سبک تفکر می باشد و آن را شیوه ترجیحی پردازش اطلاعات و نحوه انجام تکالیف توسط فرد معرفی می کنند (زانگ و استرنبرگ، 2005). هدف از این پژوهش بررسی مقایسه ای سبک های عقلانی دانش آموزان رشته ریاضی و تجربی و رابطه آن با پیشرفت تحصیلی است. بنابراین محقق از طریق روش توصیفی پیمایشی اقدام به انجام پژوهش نمود و نمونه ای متشکل از 370 نفر از دانش آموزان دختر پایه های دوم و سوم دبیرستان های شهر تهران که به روش تصادفی خوشه ای انتخاب شدند که جهت انجام پژوهش از 4 پرسشنامه سبک های تفکر استرنبرگ - واگنر (1992)، سیاهه سبک یادگیری کلب (1985)، آزمون گروهی اشکال نهفته وینکینز (1971) و آزمون همتایابی اشکال آشنای کاگان (1964) استفاده شد.داده های به دست آمده با استفاده از آزمونهای کولموگراف، فرید من، خی دو و تحلیل واریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد که: سبک های عقلانی دانش آموزان رشته ریاضی و تجربی بر پیشرفت تحصیلی آنان تاثیر معنی داری ندارد و رشته تحصیلی دانش آموزان بدون توجه به سبک های یادگیری، مفهومی، ادراکی و سبک های تفکر از لحاظ عملکرد و شکل بر پیشرفت تحصیلی آنان تاثیر دارد.رشته تحصیلی دانش آموزان بدون توجه به سبک های تفکر از لحاظ سطح، حیطه و تمایل بر پیشرفت تحصیلی آنان تاثیری ندارد و سبک های یادگیری، ادراکی و سبک تفکر از لحاظ عملکرد بدون توجه به رشته تحصیلی دانش آموزان بر پیشرفت تحصیلی آنان تاثیر دارد و سبک های مفهومی و تفکر از لحاظ شکل، سطح و تمایل بدون توجه به رشته تحصیلی دانش آموزان بر پیشرفت تحصیلی آنان تاثیری ندارد در جمع بندی کلی، از آنجایی که شیوه های آموزشی و ارزشیابی در نظام آموزشی حال کشورمان از جمله عوامل تاثیر گذارند و از آنجایی که آموزش خلاق در تمامی دانش آموزان با توجه به توسعه تکنولوژی و فناوری در ضروری بنظر می رسد، پیشنهاد می شود جهت بهبود روند آموزشی بهتر است دانش آموزان را در انجام امور و تکالیف آموزشی مختار گذارند تا خلاقیت های ایده آل و مورد نیاز آنها فراهم گردد و همینطور، با شناسایی سبک های عقلانی غالب در این نوجوانان و تشخیص نیاز های ویژه و تدریس به آنها با توجه به سبک های غالب آنان آزمونهای هوشی رایج را به چالش بکشانند

    کلیدواژگان: سبک عقلانی، سبک تفکر، سبک مفهومی، سبک ادراکی، سبک یادگیری، پیشرفت تحصیلی
  • غلامرضا محمودی، محمود ساعتچی، سعیده سالاروند صفحات 85-100

    مقاله حاضر به منظور بررسی«رابطه سنخ های شخصیتی و عشق» در جامعه آماری 148 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی که بر اساس نمونه گیری چند مرحله ای گزینش شده اند، صورت گرفته است. بدین صورت که از میان 12 دانشکده واحد تهران مرکزی، 4 دانشکده انتخاب و از هر دانشکده 35 دانشجو انتخاب شدند.ابزار پژوهش شامل سنخ نمای مایرز بریگز و پرسشنامه سبکهای عشق ورزی استرنبرگ میباشد. روش پژوهش از نوع تحقییق علی - مقایسه ای میباشد .به منظور تجزیه و تحلیل داده های آماری جمع آوری شده نرم افزار spss در دو سطح توصیفی و استنباطی مورد استفاده قرار گرفت که در بخش توصیفی از میانگین، انحراف استاندارد و جداول و نمودارهای توصیفی و در آمار استنباطی از آزمون همبستگی پیرسون ، آزمون رگرسیون و آزمونt استفاده شده است .یافته های پژوهش بر اساس فرضیه های پژوهش به شرح زیر است: بین صمیمیت، تعهد و نیز نمره کل عشق در زنان و مردان تفاوت معنا دار وجود دارد. مقایسه میانگین های دو گروه نشانگر آن است که میانگین اجزاء صمیمیت، تعهد و کل عشق در مردان بالاتر از زنان است، فقط بین سنخ شخصیتی حسی در زنان و مردان تفاوت معنا دار وجود دارد و میانگین سنخ شخصیتی حسی در زنان بالاتر از مردان است، در مردان بین هیچ یک از سنخ های شخصیتی با عشق رابطه معناداری مشاهده نشد. زنان از شخصیت حسی بیشتری برخوردارند و مردان هیچ سنخ شخصیتی بارزی با عشق را نشان ندادند. متغیرهای پیش بین سنخ های شخصیتی متفکر و برونگرا در پیش بینی عشق در زنان رابطه معنا دار دارند.

    کلیدواژگان: سنخ روانی، عشق، مردان، زنان
  • حسن احدی، حیدر علی هومن، شیرین کوشکی، مهدی شاه نظری صفحات 101-115

    هدف عمده پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روانسنجی پرسشنامه رضایت زناشویی و هم چنین ارتباط مولفه-های آن با سبکهای دلبستگی میباشد. تعداد 500 نفر از افراد متاهل ساکن شهر تهران که به روش نمونه گیری تصادفی خوشهای چندمرحلهای پرسشنامه های رضایت زناشویی انریچ (1983) و سبکهای دلبستگی بزرگسالان تجدیدنظرشده (1990) را تکمیل نمودند و داده ها به روش تحلیل عاملی به شیوه چرخش متمایل از نوع آبلیمین مستقیم پنج عامل (حل تعارض، روابط جنسی، تساوی حقوق، خانواده و دوستان و مدیریت مالی) را نشان می دهد که مجموعا 48.16 درصد واریانس کل را تبیین میکند. آلفای کرونباخ در کل پرسشنامه 0.922 است. همچنین رضایت زناشویی به طور کلی رابطه منفی معناداری با سبک دلبستگی اضطرابی نشان داده و رابطه مثبت معناداری با سبک دلبستگی نزدیکی نشان داده است. حل تعارض، رابطه جنسی و تساوی نقش با سبک دلبستگی اضطرابی رابطه منفی معنادار داشته و حلتعارض و تساوی نقش با سبک دلبستگی نزدیکی رابطه مثبت معنادار داشته است. نتایج به دست آمده با تحقیقات پیشین هماهنگ بوده و با توجه به روایی و پایایی پرسشنامه میتوان از آن در محیطهای پژوهشی و خانوادگی جهت سنجش میزان رضایت زناشویی از آن استفاده کرد.

    کلیدواژگان: پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ، روانسنجی، تحلیل عاملی، سبک های دلبستگی