فهرست مطالب

نشریه پژوهش اجتماعی
پیاپی 58 (بهار 1402)

  • تاریخ انتشار: 1402/02/01
  • تعداد عناوین: 6
|
  • نسرین امامی نائینی، مالک میرهاشمی*، نسرین باقری صفحات 1-22
    امروزه با گسترش کلانشهرها و پیچیدگی های زندگی، مشکلات زندگی نیز روز به روز در حال افزایش است. مشکلاتی که مواجهه شدن با آنها نیاز به مهارت و توانایی دارد. هدف اساسی این پژوهش بررسی اثربخشی بسته آموزش ارتقای مهارت های فردی بر ارتقای توانمندی های شناختی - رفتاری دختران و زنان 30-20 سال در مناطق حاشیه ای شهرهای اصفهان (ارزنان)، تهران (شهر قدس)، زاهدان (شیراباد) و مشهد (جاهد شهر) بود. روش مداخله از نوع تجربی بر اساس روش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل و با اجرای بسته ارتقای مهارت های فردی تدوین شده؛ بر روی نمونه ای متشکل از دو گروه 60 نفری از جامعه بانوان ساکن در مناطق حاشیه ای بود که به شکل تصادفی ساده افراد به دو گروه مداخله و کنترل تقسیم شده بودند. داده ها جمع آوری شد. نتایج بدست آمده از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیری نشان داد که میانگین نمره های شرکت کنندگان در متغیرهای تنظیم هیجانی، خودآگاهی و ارتباط موثر به طور همزمان بین اعضای 2 گروه آزمایش و کنترل متفاوت است. به عبارت دیگر آموزش بسته مهارت های فردی به طور معناداری باعث ارتقای توانمندی های شناختی- رفتاری شرکت کنندگان شده است.
    کلیدواژگان: حاشیه نشینی، مهارت های فردی، مهارت خوداگاهی، مهارت برقراری ارتباط موثر، مهارت تنظیم هیجان
  • محسن هاشم نیا* صفحات 23-42

    بافت های فرسوده شهر تلفیقی از فرصت های ویژه و شرایط بحرانی است. که امروزه به یکی از پیچیده ترین صورت مسیله ها برای مدیریت شهری و حتی دولت تبدیل شده است. فرصت ها و پتانسیل های بافت فرسوده از ان جهت که می تواند سرآغاز امر توسعه باشد، می تواند به ظرفیت های اقتصادی، مدیریتی و حتی اجتماعی شهر بدل شود، شرایط بحرانی آنها از نظر ناپایداری، عدم دسترسی مناسب، مسایل و مشکلات زیست محیطی و... قابل توجه است. بافت های فرسوده به دلیل فقر ساکنان و مالکان آنها، امکان نوسازی خود به خودی نداشته و نیازمند مداخله ای همه جانبه از حیث اقتصادی، فرهنگی، کالبدی، زیست محیطی و... هستند که بتواند با احیای بافت فرسوده، بستر ارتقای کیفیت زندگی را در همان نواحی و برای مردم مستقر در آن فراهم نماید.شکل گیری محیطی امن و مطلوب برای زندگی شهروندان از اهداف توسعه پایدار شهری است که بافت های فرسوده با داشتن معضلات محیط هایی در تضاد با این هدف ایجاد نموده اند وجود بافت های فرسوده در حاشیه جنوب شرقی شهر تهران یکی از عوامل عدم توسعه شهر است و برای حل آن این مناطق باید بهسازی شود هدف از این تحقیق بررسی نقش بهسازی بافتهای فرسوده رودهن در توسعه پایدار شهر است. نوع تحقیق توصیفی و پیمایشی و روش های جمع اوری اطلاعات کتابخانه ای و پرسشنامه بوده است برای تکمیل پرسشنامه به طور تصادفی 100 نمونه انتخاب و اطلاعات از طریق نرم افزار SPSS و SOWT مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت. نتایج این پژوهش حاکی است که با سیاست بهسازی بافت ها همراه با مشارکت پایدار ساکنان موافق بافت های فرسوده رودهن به محیطی پویا و پایدار تبدیل می شود.

    کلیدواژگان: نوسازی، بهسازی، بافت فرسوده
  • عنایت اسلامی اندارگلی، علی اصغر عباسی اسفجیر*، منوچهر پهلوان صفحات 43-69

    این پژوهش نقش حمایت اجتماعی «انجمن حمایت زندانیان» بر «عملکرد خانواده های» زندانیان را مورد بررسی قرار داده است. اهداف تحقیق سنجش نقش خدمات «معیشتی»، «حرفه آموزی»، «تربیتی»، «مشاوره ای» و «درمانی» بر «عملکرد خانواده ی » زندانیان است و مدل های گوناگون حمایت اجتماعی شامل تاثیر مستقیم و غیرمستقیم، بحران خانواده ی زندانی «هیل» و انواع حمایت اجتماعی «هاوس» مورد بررسی قرار گرفت. این تحقیق از نوع «پژوهش ترکیبی»، مبتنی بر «پیمایش» و «پرسشنامه» در بخش کمی و «بحث متمرکز گروهی» بر اساس «طوفان مغزی» و «مصاحبه های اکتشافی» در فاز کیفی است. ابزار کمی شامل پرسشنامه ی محقق ساخته «خدمات انجمن حمایت زندانیان» و پرسشنامه ی سنجش عملکرد خانواده «اپشتاین» است. «اعتبار» ابزارها مبتنی بر «اعتبار نظری» و «تحلیل عاملی» و «پایایی» پرسشنامه ها مبتنی بر تکنیک «پایداری درونی» و «آلفای کرونباخ» تایید گردید. جامعه ی آماری بخش کمی شامل همه ی خانواده های تحت پوشش خدمات انجمن حمایت زندانیان در استان تهران (3314 خانواده) است که تعداد 384 خانواده به عنوان نمونه ی آماری مبتنی بر «نمونه گیری تصادفی طبقه ای» انتخاب گردید. جامعه آماری بخش کیفی نیز شامل کارکنان، مددکاران و مدیران زندان است و از روش «تحلیل مضمون» به منظور استخراج یافته ها استفاده گردید. یافته های کمی نشان داد خدمات «معیشتی»، «حرفه آموزی»، «تربیتی»، «مشاوره ای» و «درمانی» بر «عملکرد خانواده ی» زندانیان تاثیرگذاری متوسطی دارد اما این مداخلات کفایت لازم برای رفع نیازهای خانواده های زندانیان را ندارد. یافته های کیفی نشان داد خانواده های زندانیان متاثر از بحران های اقتصادی و فقدان سرپرست خانوار، نیازمند حمایت اجتماعی نهادهای حمایتی هستند و ضرورت دارد با استفاده از یک بانک اطلاعاتی فراگیر و جامع نسبت به برطرف سازی نیازهای اساسی این طیف و پیوند مجدد آن ها یا اجتماع اقدام شود.

    کلیدواژگان: حمایت اجتماعی، عملکرد خانواده، نهادهای حمایتی و انجمن حمایت زندانیان
  • کامران مرتضوی، امیرحسین پورجوهری* صفحات 70-87
    مسکن و مسایل مرتبط با آن مساله ای جهانی است و برنامه ریزان و سیاست گذاران در کشورهای مختلف به دنبال راه حل هایی برای برون رفت از مشکلات مربوط به آن هستند. (37:2005, Kalarickal and Buckly)
    نیاز به مسکن از جمله نیازهای بنیادی جوامع است.  ولی امروزه نه تنها تامین مسکن بلکه چگونگی تامین آن نیز از مباحث جامعه کنونی است و منجربه آن شده است که تامین مسکن برای قشر کم درامد و آسیب پذیر جامعه از دغدغه های دولت حاکم در هر کشوری باشد. از راه حل هایی که برای این امر مطرح شد بحث مسکن اجتماعی است. مسکن اجتماعی در اروپای شمالی و بیشتر دولت های سوسیالیست به شکلی وسیع وجود داشته است. بعد از جنگ جهانی، یعنی زمانی که دولت ها مداخالت زیادی در اقتصاد داشتند، مسکن اجتماعی هم قویتر از هرزمانی به صحنه آمد. در ایران نیز طرح تولید انبوه مسکن ارزان برای گروه های کم درآمد طی چهار دهه با سیاست های متفاوت از جمله مسکن مهر مطرح گردید.
    پژوهش حاضر از روش مقایسه ای و تحلیل محتوای کیفی و با استفاده از مطالعات میدانی و کتابخانه ای استفاده می کند. با توجه به نوع رویکرد و محتوای مقاله، دیدگاه ها در دو تجارب کلی مسکن مقرون به صرفه داخلی و خارجی تقسیم بندی شده و سپس میزان انطباق آنها با یکدیگر مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهد گرفت.
    کلیدواژگان: مسکن، نظام مسکن، عدالت اجتماعی، سیاست های جهانی مسکن، اقشار کم درآمد
  • گودرز بهرنگ، محمدرضا مردانی*، ناصر حمیدی، علیرضا ایرج پور صفحات 89-114
    عصر تکنولوژی و فناوری که با رشد و توسعه ی صنایع همراه بوده، الزاماتی چون عدالت اجتماعی در دل خود نهفته دارد تا رشد و توسعه ی و پیشرفت متوازن کشور اتفاق بیافتد؛ بخصوص در حوزه جامعه و تاثیرات صنایع از جنبه های مختلف قابل تامل و بررسی است. مسیولیت اجتماعی شرکت ها و صنایع از مقولاتی است که هم انتظارات جامعه را پاسخ می دهد و هم می تواند تاثیر شگرفی در رفع شکاف های مختلف اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی داشته باشد. هدف مسیولیت اجتماعی، توسعه ی اقتصادی پایدار از طریق بهبود زندگی ذی نفعان صنعت و کل جامعه هدف است.در تحقیق حاضر در منطقه ابهر، مولفه ها و شاخص های مسیولیت اجتماعی صنعت خودروسازی با رویکرد توسعه ی پایدار منطقه با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته، پرسشنامه و مطالعه میدانی و تحلیل مدل مسیر در یک چارچوب جامع صورت گرفت. نتایج حاصل از تحلیل مسیر، بیانگر معناداری شاخص های مطرح شده در حوزه مسیولیت اجتماعی صنعت خودرو است. مهم ترین مولفه های بعد اجتماعی از نظر ذی نفعان عبارتند از: توسعه ی فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی منطقه، اخلاق کسب و کار، کاهش فقر و نابرابری اجتماعی، ایجاد انگیزه های همانند تخفیف مالیاتی، تامین اعتبار برای صنعت، حفظ منافع برای نسل آینده، پرهیز از تبعیض قومیتی و جنسیتی، حمایت از منافع کل جامعه، اجرای قوانین و حمایت از مهارت ها و تجربه های افراد در جامعه و اشتغال زایی بومی. همچنین آلودگی محیط زیست، افزایش هزینه های تولید در اثر ایجاد گلوگاه ها و افزایش انبارداری (تخصیص انبار و فضاهای فیزیکی) و استهلاک وسایل انبارشده از مهم ترین موارد منفی از دیدگاه ذی نفعان بوده است.
    کلیدواژگان: مسئولیت اجتماعی، صنعت خودرو، شاخص مسئولیت اجتماعی، سرمایه اجتماعی، نفوذ
  • رحیم کریمی، عادل حلاج دهقانی*، داریوش نوروزی صفحات 115-135
    هدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر استفاده از فناوری های ارتباطی بر سواد رسانه ای و یادگیری دانش آموزان هنرستان منطقه 1 اصفهان براساس تکنیک بوت استراپینگ بود. مطالعه حاضر از لحاظ دسته بندی پژوهش های توصیفی، از نوع پیمایشی به شمار می آید. همچنین از نظر ماهیت نیز چون پژوهش قصد توسعه دانش برای به کارگیری در یک زمینه خاص ‏ را دارد، از نوع کاربردی به شمار می آید. جامعه  آماری این پژوهش شامل هنرآموزان و دبیران  هنرستان های ناحیه 1 شهر اصفهان  است، که تعداد کل آنان 256 نفر است. درنهایت، با استفاده از جدول اعداد تصادفی،  نمونه  آماری، انتخاب و پرسشنامه در میان آنان توزیع شده است. به استناد یافته های پژوهش در فرضیات مبنی بر تایید تاثیر معنادار استفاده از فناوری های ارتباطی بر یادگیری و تایید تاثیر معنادار استفاده از فناوری های ارتباطی بر سواد رسانه ای، در مجموع می توان گفت که استفاده از فناوری های ارتباطی بر یادگیری و سواد رسانه ای در هنرستان های ناحیه یک شهر اصفهان تاثیر دارد و فرضیه اصلی تایید می گردد.
    کلیدواژگان: فناوری های ارتباطی، سواد رسانه ای، یادگیری، هنرستان، تکنیک بوت استراپینگ
|
  • Nasrin Emami Naini, Malek Mirhashemi *, Nasrin Bagheri Pages 1-22
    Nowadays, with the expansion of metropolises and the complexities of life, the problems of life are increasing day by day. These problems require skills and abilities to deal with them. The main purpose of this research is to investigate the effectiveness of the individual skills training package in improving the cognitive-behavioral abilities of girls and women aged 20-30 years in the marginal areas of the cities of Isfahan, Tehran), Zahedan and Mashhad.The experimental intervention method is based on a semi-experimental method of pre-test-post-test type with a control group and with the intervention of training individual skills improvement package. It was based on a sample consisting of two groups of 60 individuals from the women's community living in marginal areas, who were randomly divided into two intervention and control groups. The results obtained from the multivariate covariance analysis test showed that the mean scores of the participants in the emotional regulation, self-awareness and effective communication was significantly different among experimental and control groups, after intervention. In other words, individual skills’ training has significantly improved the cognitive-behavioral abilities of the participants.
    Keywords: marginalization, Individual skills, self-awareness skills, communication skills, emotional regulation
  • Mohsen Hashem Nia * Pages 23-42

    The worn-out textures of the city are a combination of special opportunities and critical conditions. which has become one of the most complex problems for city management and even the government today. The opportunities and potentials of the dilapidated fabric can be the beginning of development, it can be turned into the economic, managerial and even social capacities of the city, their critical conditions in terms of instability, lack of proper access, environmental issues and problems and... It is noteworthy. Due to the poverty of the residents and their owners, dilapidated structures do not have the possibility of spontaneous renovation and need comprehensive intervention in terms of economic, cultural, physical, environmental, etc., which can be a platform for improving the quality of life by reviving the dilapidated tissue.in the same areas and for the people based in it. Forming a safe and favorable environment for the life of citizens is one of the goals of sustainable urban development. The southeast edge of Tehran is one of the factors of the city's lack of development, and to solve it, these areas must be improved. The type of research was descriptive and survey and the methods of collecting information were library and questionnaire. To complete the questionnaire, 100 samples were randomly selected and the data was analyzed by SPSS and SOWT software. The results of this research indicate that with the policy of improving the tissues along with the sustainable participation of the residents, the worn-out tissues of the roads will be transformed into a dynamic and sustainable environment.

  • Enayat Eslami Andargoli, AliAsghar Abbasi Asfajir *, Manochehr Pahlavan Pages 43-69

    This study examined the role of social support of the Prisoners' Support Association on the "family performance" of prisoners. The objectives of the research are to assess the role of "livelihood", "vocational", "educational", and" counseling" and "treatment" services on prisoners' "family performance" and various models of social support including direct and indirect impact, Hill prison family crisis and Types of "Hause" social support were examined. This research is a "mixed method" based on "survey" and "questionnaire" in the quantitative part and "focused group discussion" based on "brainstorming" and "exploratory interviews" in the qualitative phase. Quantitative tools include the researcher-made questionnaire of the Prisoners Support Association and the "Epstein Family Performance". The "validity" of the instruments based on "theoretical validity", "factor analysis" and "reliability" of the questionnaires based on the technique of "internal consistency" and "Cronbach's alpha" were confirmed. The statistical population of the quantitative section includes all families covered by Prisoners’ Support Association in Tehran province (3314 families), of which 384 families were selected as a statistical sample based on "stratified random sampling". The statistical population of the qualitative section also includes staff, assistants and prison managers and the "thematic analysis" method was used to extract the findings. Quantitative findings showed services had middle effect on the "family performance"but it's not sufficient resolving needs. Qualitative findings showed that the prisoner’s family need social support from support institutions and it is necessary to use a comprehensive database to address the basic needs of this spectrum and their reunification with community.

    Keywords: Social Support, Family Performance, Support Institutions Prisoners Support Association
  • Kamran Mortazavi, Amir Hosein Pour Johari * Pages 70-87
  • Godarz Behrang, Mohammad Reza Mardani *, Naser Hamidi, Alireza Irajpour Pages 89-114
  • Rahim Karimi, Adel Halajdehghani, *, Daryush Nouroozi Pages 115-135
    The purpose of this research was to investigate the effect of using communication technologies on media literacy and learning of Isfahan region 1 conservatory students based on the bootstrapping technique. The current study is considered a survey type in terms of the classification of descriptive researches. The statistical population of this research includes art students and teachers of conservatories in District 1 of Isfahan city, whose total number is 256. Finally, using random numbers table, statistical sample, selection and questionnaire have been distributed among them. After evaluating the model obtained in the research, it was observed that the average value of the extracted variance (AVE) is always greater than 0.5 and the composite reliability value is also greater than 0.7 in all cases, which is from the average value of the extracted variance ( AVE) is also larger; Therefore, convergent validity is also confirmed. The findings of the research show that the Q2 index of dependent structures is estimated to be a positive value (greater than 0.02). Therefore, it can be concluded that the power of the model regarding the prediction of all variables is at an acceptable level. After examining the measurement and structural models, the hypotheses should be interpreted. A significance level less than 0.05 or a t-value greater than 1.96 indicates that the hypotheses are not rejected.
    Conclusion
    in general, it can be said that the use of communication technologies on learning and media literacy It has an effect in the conservatories of one district of Isfahan city and the main hypothesis is confirmed.
    Keywords: Communication technologies, Media Literacy, learning, conservatory, bootstrapping technique