فهرست مطالب

نظم اجتماعی و توسعه - پیاپی 1 (تابستان 1402)

نشریه نظم اجتماعی و توسعه
پیاپی 1 (تابستان 1402)

  • تاریخ انتشار: 1402/06/01
  • تعداد عناوین: 6
|
  • بررسی تاثیر سرمایه اجتماعی بر توسعه عملکرد آموزشی و پژوهشی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه مازندران
    نادر رازقی*، مبینا کاظمی صفحات 1-21

    تعاملات، شبکه های اجتماعی و اعتماد اجتماعی در بین دانشجویان و اساتید یکی از مهم ترین ابعاد سرمایه اجتماعی دانشگاهی محسوب می شوند. این مطالعه در صدد بررسی تاثیر سرمایه اجتماعی بر عملکرد تحصیلی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه مازندران می باشد. جامعه آماری این مطالعه را کلیه دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه مازندران در سال تحصیلی 95-94 تشکیل داده است. روش پژوهش در این تحقیق پیمایشی بوده و داده ها از طریق پرسشنامه گردآوری شده است. حجم نمونه تحقیق358 نفر بوده که از طریق نمونه گیری گیری تصادفی ساده جمع آوری گردید.یافته های تحقیق نشان داده است که متغیر سرمایه اجتماعی به میزان 9/36 درصد از واریانس عملکرد تحصیلی را تبیین می کند. همچنین نتایج حاصل از مدل رگرسیونی نشان داد که متغیرهای شبکه اجتماعی غیر رسمی (45/0=β) و اعتماد اجتماعی (39/0=β) بر عملکرد تحصیلی (عملکرد آموزشی و پژوهشی) تاثیر داشته است. ضریب تعیین تعدیل یافته نشان دهنده آن است که متغیرهای مستقل این بررسی یعنی شبکه اجتماعی غیر رسمی و اعتماد اجتماعی به میزان 384/0 درصد از واریانس متغیر وابسته تحقیق یعنی عملکرد تحصیلی دانشجویان تحصیلات تکمیلی را تبیین می کند. براساس یافته ها می توان بیان کرد که افزایش سرمایه اجتماعی موجب توسعه عملکرد نظام آموزشی و پژوهشی خواهد شد.

    کلیدواژگان: سرمایه اجتماعی، شبکه اجتماعی، اعتماد اجتماعی، عملکرد تحصیلی، توسعه عملکرد
  • مطالعه جامعه شناختی تاثیر انسجام خانوادگی بر فضای آرامش روانی زنان متاهل (بررسی موردی معلمان زن متاهل در آموزش و پرورش منطقه پنج شهر تهران)
    جعفر خورسندی*، فرح ابراهیمی صفحات 22-40

    هدف اصلی این پژوهش شناسایی تاثیر مولفه های انسجام خانوادگی بر فضای آرامش روانی زنان متاهل می باشد، بنابراین روش مورد استفاده در این پژوهش روش توصیفی- تبیینی از نوع پیمایشی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل 300 نفر از معلمان زن متاهل آموزش و پرورش منطقه پنج شهر تهران از سه مقطع تحصیلی(ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان) است. در این پژوهش با توجه به حجم جامعه آماری، نمونه ها با روش تصادفی ساده 168 نفر انتخاب گردیدند. ابزار گرداوری اطلاعات در این پژوهش پرسشنامه محقق ساخته می باشد. نظر و دیدگاه صاحب نظرانی چون السون ،لویز، اسپانیر، دورکیم، پارسونز و مورات یالسن مبنا و چارچوب نظری این پژوهش می باشد.یافته های تحقیق نشان می دهد متغیر سازگاری زوجین به عنوان یکی از شش مولفه انسجام خانوادگی به تنهایی توانسته 21درصد از واریانس متغیر وابسته این پژوهش را تبیین نماید. نتایج همچنین نشان داد که به ترتیب سازگاری زوجین، انسجام خانوادگی ، وقت گذراندن با خانواده ، تقسیم کار جنسیتی و تعهد عاطفی از مهم ترین عوامل ارتقای آرامش روانی زنان متاهل نمونه آماری تحقیق بوده و همبستگی متوسطی با متغیر وابسته داشته اند.

    کلیدواژگان: انسجام خانوادگی، سازگاری زوجین، آرامش روانی زنان متاهل
  • شناسایی عوامل موثر بر میزان رضایتمندی سالمندان ازارائه خدمات سرای سالمندان شهرستان شهریار
    شهرام ملانیا جلودار*، مهناز نصرتی، اعظم یومی صفحات 41-58
    این پژوهش درصدد است عوامل موثر بر میزان رضایتمندی سالمندان از ارایه خدمات سراهای سالمندان درسطح شهرستان شهریار را مورد بررسی قرار دهد.روش مورد استفاده در این تحقیق از نوع پیمایش بوده و داده ها با ابزار پرسشنامه تهیه شده است. بعد از برآورد حجم نمونه روش نمونه گیری به صورت چند مرحله ای انجام شد؛ که ابتدا چند مرکز نگهداری از بین کل مراکز نگهداری سالمندان شهرستان شهریار انتخاب و سپس از بین این مراکز تعدادی از سالمندان مرد وزن بصورت تصادفی انتخاب شدند. اعتبار ابزار به وسیله روش اعتبار محتوایی و صوری مورد تایید قرار گرفت. برای سنجش پایایی ازضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. داده ها به کمک نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفتند. میزان رضایت سالمندان نمونه آماری تحقیق بدین صورت بود: 20.8 درصد رضایت شان پایین، 15.8 درصد رضایت شان متوسط و 63.4 درصد سالمندان از ارایه خدمات سرای سالمندان شهرستان شهریار رضایت بالایی داشتند.یافته های تحقیق نشان داد که از میان متغیرهای مورد بررسی نیازهای عاطفی ، نیازهای تفریحی، شرکت در زندگی اجتماعی و نیازهای امنیتی رابطه معناداری با میزان رضایت مندی از ارایه خدمات سرای سالمندان داشتند. اما بعد تفریحی رابطه ی منفی با میزان رضایت مندی را نشان می دهد. متغیرهای مستقل چهارگانه توانسته اند 0.73 درصد از تغییرات مربوط به متغیر وابسته این تحقیق را تبیین نمایند.
    کلیدواژگان: نیازهای عاطفی، معیشتی، رضایتمندی سالمندان
  • ارزیابی سیاست گذاری محیط زیستی در ایران با رویکرد تحلیل گفتمان (دولت سوم تا دولت دوازدهم)
    مهشید طالبی*، امیر ملکی صفحات 59-79
    محیط زیست از جمله موضوعات بین رشته ای است که در ابعاد مختلف و از زوایای گوناگون قابل شرح و بررسی است. از مهمترین این وجوه، گفتمان مسلط بر هر دولت است که منجر به تدوین برنامه ها و دستورالعمل ها شده و روند اجرایی شدن سیاست ها را مشخص می کند. در حقیقت سیاست های زیست محیطی دیر زمانی است که در سیاست گذاری ها، برنامه های پیشنهادی دولت ها و متن سخنرانی های دولتمردان قرار گرفته است. جمهوری اسلامی ایران نیز از این قاعده مستثنی نبوده و از دهه 1350 شمسی همواره دستورالعمل ها و قوانینی را در این رابطه در دستورکار خود قرار داده است. با این وجود این برنامه ها در گذر زمان همواره روند رو به بهبود و تکامل نداشته و در گذر زمان دولت ها بر اساس گفتمان های مسلط بر سیاست گذاری خود موضع گیری متفاوتی نسبت به سیاستگذاری زیست محیطی داشته اند. یکی از روش های شناخت گفتمان مسلط محیط زیستی دولت ها تحلیل برنامه ها و رویکردهای مسلط در این رابطه است این پژوهش با استفاده از رویکرد تحلیل گفتمان تلاش دارد تا با کنکاش در اسناد و برنامه-های توسعه و سیاست های غالب در هر یک از دولت های بعد از انقلاب اسلامی ایران (دولت سوم تا دوازدهم) به فهم اهمیت جایگاه محیط زیست در دوره های مختلف بپردازد. نتایج نشان داد که گذار از تبیین تک عاملی در شناخت مسایل محیط زیستی رخ داده است با این وجود سیاست ها و عملکرد محیط زیستی برگرفته از نوع گفتمان سیاسی حاکم بر دولت بوده است..
    کلیدواژگان: محیط زیست، برنامه های توسعه، برنامه هفتم، دولت، تحلیل گفتمان
  • بیگانگی اجتماعی و عوامل موثر بر آن (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه گلستان)
    غلامرضا خوش فر*، شهربانو میرزاخانی، فاطمه جندقی میرمحله صفحات 104-122

    هدف این مطالعه، سنجش میزان بیگانگی اجتماعی دانشجویان و شناسایی عواملی است که بر بیگانگی دانشجویان اثرگذارند. روش تحقیق از نوع پیمایشی است. جامعه آماری دانشجویان دانشگاه گلستان بود که 380 نفر از آنان با استفاده نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب، انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. برای سنجش مفهوم بیگانگی اجتماعی از پرسشنامه ملوین سیمن (1959) و برای سنجش متغیرهای مستقل از مقیاس 12سوالی امید اشنایدر (1991) با دو خرده مقیاس گذرگاه و انگیزش و مقیاس ارزش های اجتماعی گوردن چایلد و دینداری گلاک و استارک، بومی سازی شده سراج زاده (1383) استفاده شد. اعتبار ابزار اصلی توسط محققان قبلی و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (932/0 =α) مورد تایید قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان دادند که میانگین بیگانگی اجتماعی در میان دانشجویان 250/2 از 5 به دست آمده که در سطح پایینی قرار دارد. همچنین به ترتیب اهمیت عامل های دینداری، اعتماد، امید به آینده و ارزشهای اجتماعی در تغییرات بیگانگی اجتماعی تاثیر معنی داری دارند.

    کلیدواژگان: بیگانگی اجتماعی، امیدبه آینده، دینداری، اعتماد اجتماعی، ارزشهای اجتماعی
  • سرمایه اجتماعی، سازمان های مردم نهاد و توسعه رفتارهای محیط زیستی
    صادق صالحی*، پروانه شاطری صفحات 123-143
    توسعه، محیط زیست و پایداری سه مفهوم در هم تنیده در دوران معاصر هستند که پیوند مناسب میان آنها بخشی ضروری از تغییر جوامع به سمت آینده ای پایدارتر است. در حالی توسعه به عنوان پیش فرض برای حرکت جوامع تلقی می شود که حفاظت از محیط زیست برای دستیابی به سوی تعادل در حوزه اقتصاد، محیط زیست و جامعه، گریزناپذیر می باشد. در این راستا، رفتار محیط زیستی اقدام هدفمندی است که می تواند تاثیر منفی بر محیط را کاهش دهد. عملکرد انسانی نظیر بهره برداری نامناسب از منابع و...، تاثیر زیان بار بر محیط زیست را تشدید کرده است. در این زمینه، سازمان های مردم نهاد با برخورداری از ظرفیت هایی چون توانمندی در ایجاد بسترهای لازم برای تغییر رفتار در جهت حمایت از محیط زیست، می توانند ایفای نقش کنند. هدف پژوهش حاضر، تحلیل جامعه شناختی تاثیر سرمایه اجتماعی اعضای سازمان های مردم نهاد بر رفتارهای محیط زیستی می باشد. روش پژوهش، پیمایش و ابزار آن پرسشنامه بوده است. جامعه آماری، همه اعضای سازمان های مردم نهاد محیط زیستی شهر تهران بودند. حجم نمونه 376 نفر با روش نمونه گیری تصادفی نسبی انتخاب شد. مطابق نتایج پژوهش، میزان سرمایه اجتماعی و رفتارهای محیط زیستی بیشتر پاسخ گویان در «حد متوسط و بیشتر» بود. همبستگی میان متغیرها نیز مثبت و معنی دار بود. همچنین، متغیرهای مستقل 6/38 درصد بر متغیر وابسته تاثیر گذاشته اند. می توان گفت که اعضای سازمان های مردم نهاد با برخورداری از سرمایه اجتماعی می توانند علاوه بر رفتارهای حوزه خصوصی خود همچون مصرف انرژی، در ایجاد و گسترش ارتباطات، توانمندسازی جوامع، استفاده از ظرفیت های محلی، بسترسازی برای توسعه پایدار تعیین کننده باشند. بدین ترتیب، نتایج پژوهش بیانگر آن است که سرمایه اجتماعی می تواند پیش بینی کننده رفتارهای محیط زیستی مسیولانه باشد.
    کلیدواژگان: سازمان های مردم نهاد محیط زیستی، سرمایه اجتماعی، رفتارهای محیط زیستی خصوصی، رفتارهای محیط زیستی حوزه عمومی، تهران
|
  • The effect of social capital on the development of postgraduate students' educational performance at the University of Mazandaran
    Nader Razeghi *, Mobina Kazemi Pages 1-21

    Interactions, social networks and social trust among students and professors are one of the most important academic social capital. This study aims to investigate the effect of social capital on the academic performance of postgraduate students at the University of Mazandaran.The statistical population of the study consisted of all postgraduate students at the University of Mazandaran in the academic year 2016-17. The survey method was used in the study and the data were collected through a questionnaire. The research sample included 358 participants who were selected by simple random sampling.The findings of the study demonstrated that the variable of social capital accounted for 36.9% of variance in academic performance. Also, the results of regression models showed that the variables of informal social network (β = 0.45) and social trust (β = 0.39) affected academic performance (educational and research performance).The adjusted determination coefficient indicated that the independent variables of this study i.e. the informal social network and social trust explained 0.344% of the variance in the dependent variable i.e. the academic performance. Based on the findings, it can be stated that increasing social capital will lead to the development of the performance of the educational and research system.

    Keywords: social capital, social network, social trust, Academic performance, postgraduate students
  • Studying the effect of family cohesion on the mental peace of married women(A case study of married female teachers in education in district 5 of Tehran)
    Farah Ebrahimi Pages 22-40

    The main purpose of this research is to identify the effect of the family cohesion components on the mental peace of married women, therefore, the method used in this research is a descriptive-explanatory survey type. The statistical population of this research includes 300 married female teachers of education in District 5 of Tehran from three levels of education (primary, middle and high school). In this research, according to the size of the statistical population, 168 samples were selected by simple random method. The tool for collecting information in this research is a researcher-made questionnaire. The opinion of experts such as Elson, Louise, Spanier, Durkheim, Parsons and Murat Yalsen is the basis and theoretical framework of this research.The findings of the research show that the couple compatibility variable as one of the six components of family cohesion alone could explain 21% of the variance of the dependent variable of this research. The results also showed that couple compatibility, family cohesion, spending time with family, gender division of labor and emotional commitment are among the most important factors in improving the mental peace of married women in the statistical sample of the research and had a moderate correlation with the dependent variable.

    Keywords: Family cohesion, compatibility of couples, mental peace of married women
  • Identifying the factors affecting the level of satisfaction of the elderly with the provision of services at the nursing home in Shahryar city
    Pages 41-58
    Considering the demographic changes, including reduced fertility, reduced mortality and, consequently, increased longevity, which has been the result of medical advances in the transitional society of Iran, we have seen an increase in the number and especially the proportion of the elderly. The aging population of the world and, consequently, the country of Iran, have made elderly people and their issues one of the most important issues of society. One of the important aspects of aging is how old people survive and factors affecting the level of satisfaction of the elderly with the provision of services at the community level, and in particular nursing homes, which, given the complexities of today's life, which inevitably lead the community to the core families E and single-parent families, and maybe sometimes families, despite their desire to have their elderly people delivered to the elderly, is important. This research aims to investigate the factors affecting the level of satisfaction of elderly people with the provision of nursing care services in the city of Shahriyar.The method used in this study was survey type and data was collected using a questionnaire tool. The statistical population of the study is the elderly man and woman living in nursing homes of Shahriar city. A sample of 190 individuals was selected based on the Morgan formula and proportional to the multi-stage stratified sampling method. The validity of the instrument was determined by the formal and informal validity method Approved. Cronbach's alpha coefficient reliability was used to measure reliability. Data were analyzed by SPSS software.Research findings showed that among the variables under study, emotional needs with Pearson coefficient 0.54, social life need with Pearson coefficient 0.80, recreational needs with Pearson coefficient 0.37 - and security need with Pearson coefficient 0.53 significant relationship with They are satisfied with the provision of nursing home services. Finally, the four variables of Elderly Participation in Social Life, Elderly Recreation Needs, Elderly Security Needs, and Elderly Emotional Needs in Multivariate Regression Test indicate that these independent variables account for 64% of the Elderly Satisfaction Variables.
    Keywords: Emotional needs, subsistence, security, Participation, recreation
  • Evaluation of environmental policy in Iran with the approach of discourse analysis (third government to twelfth government)
    Mahshid Talebi *, Amir Maleki Pages 59-79
    Environment is one of the interdisciplinary topics that can be explained and investigated in different dimensions and from different angles. One of the most important aspects is the dominant discourse of every government, which leads to the formulation of plans and guidelines and determines the implementation process of policies. In fact, environmental policies have long been included in policies, programs proposed by governments, and the text of statesmen's speeches. The Islamic Republic of Iran is not an exception to this rule, and since the 1350s, it has always put instructions and laws in this regard on its agenda. However, these programs have not always improved and evolved over time, and over time, governments have taken different stances on environmental policy based on the discourses that dominate their policies. One of the methods of understanding the dominant environmental discourse of the governments is the analysis of the dominant programs and approaches in this regard. This research, using the discourse analysis approach, tries to explore the documents and development programs and dominant policies in each of the governments after the Islamic Revolution of Iran. (3rd to 12th government) to understand the importance of environment in different periods. The results showed that there has been a transition from the explanation of a single factor in the understanding of environmental issues, however, environmental policies and practices have been derived from the type of political discourse that governs the government.
    Keywords: Environment, development programs, The seventh development program, government, Discourse analysis