مجله پژوهش و مطالعات علوم اسلامی
پیاپی 53 (آذر 1402)

یکی از مباحث بسیار مهم در علوم قرآنی، مبحث ظهر و بطن در قرآن است. این موضوع بسیار گسترده بوده و در فهم مراد کلام الهی دخالت تمام دارد. این مقاله با هدف آشنایی عمومی با این مبحث نگارش یافته و به برخی از مهم ترین مباحت این موضوع از جمله بررسی ظهر و بطن در روایات، قابل فهم بودن قرآن، استقلال عقل در فهم قرآن، حجیت ظاهر قرآن، نظرات درباره معنای باطن قرآن، هم سویی ظاهر و باطن قرآن، آگاهان از باطن قرآن، درجات فهم غیر معصومین از باطن قران، رابطه‏ معانی باطنی با الفاظ، و علت وجود ظهور و بطون در قران پرداخته است.

امروزه تنوع نیاز های بشری و عدم امکان خود کفایی کشور ها در فراهم نمودن همه ما یحتاج خود، باعث گسترش روابط و مناسبات میان کشور ها در سطح بین المللی» گردیده است. به طوری که یکی از مهم ترین این روابط که بخش عمده نیازهای بشری از طریق آن فراهم می گردد «قراردادهای بیع بین المللی» است که بخاطر نقش مهمی که این عقد در روابط تجاری انسانها دارد، پیوسته مورد توجه محققین و حقوقدانان قرار داشته است. بر این مبنا کنوانسیون بیع بین المللی کالا نیز در این خصوص مقررات و تعهدات خاصی را پیش بینی کرده است که یکی از تعهداتی که در این مبادلات، فروشنده ملزم به رعایت آن می باشد، تسلیم کالای منطبق با قرارداد است و رعایت این مطابقت، هم به لحاظ مادی و هم به لحاظ حقوقی ضروری است، به گونه ای که نقض تعهد مذکور سبب مسیولیت فروشنده در برابر خریدار می گردد. از این رو، ضروری می نماید قانونگذاران به منظور جلوگیری از نقض تعهد فروشنده و حمایت از حقوق خریدار، مفهوم و ضوابط مطابقت کالا و ضمانت اجرای عدم مطابقت کالا با قرارداد و ضمانت اجرای عدم مطابقت آن می باشد. لذا با توجه به اهمیت موضوع این مقاله با هدف بررسی عدم تطبیق کالا با اوصاف قراردادی در زمان تسلیم آن در بیع بین الملل و به شیوه مطالعه مروری کتابخانه ای انجام گرفته است.

خاستگاه حقوق را هرچه بدانیم، قانون برای استیفای حقوق است؛ هر کجا سخن از حقوق است، قانون نیز آن جا حضور دارد و این موضوع مسلم است که هر چه قانون به عدالت نزدیک تر باشد، سودمندتر است و حقوق انسان ها بیش تر تامین می گردد.پیدایش خودرو، وضع قانون در این خصوص را ضروری ساخت، به ویژه که این گونه وسایل نقلیه، خطرآفرین نیز بودند. از این رو، با گسترش آن ها، وضع قوانین نیز فراز و نشیب بسیار یافت و فرآیندها، پی آمدها و جنبه های مختلف آن، مورد توجه قرار گرفت.حوادث رانندگی ارتباط تنگاتنگی با حقوق انسان ها دارد.به همین دلیل است که مسیولیت های مدنی و کیفری رانندگان و دارندگان وسایل موتوری و نیز حقوق عابر پیاده، یکی از مباحث مهم حقوقی در عصر حاضر است. مقاله حاضر به بررسی اضرار و جایگاه و تاثیر آن در وضعیت بیمه با توجه به قانون بیمه اجباری مصوب 1395 پرداخته است. ماده 15 قانون بیمه اجباری بیمه گر مکلف است بدون هیچ شرط و اخذ تضمین، خسارت زیان دیده را پرداخت کند و پس از آن می تواند به قایم مقامی زیان دیده از طریق مراجع قانونی برای بازیافت تمام یا بخشی از وجوه پرداخت شده با اثبات عمد مسبب در ایجاد حادثه نزد مراجع قضایی به شخصی که موجب خسارت شده مراجعه کند. در ماده 17 نیز با اثبات قصد زیان دیده در ایراد صدمه به خود و اثبات هر نوع خدعه و تبانی نزد مراجع قضایی این خسارات از شمول بیمه خارج می شوند. در قانون مذکور مجازات کیفری جهت هرکس که با انجام اعمال متقلبانه مانند صحنه سازی صوری تصادف، تعویض خودرو یا ایجاد خسارت عمدی، وجوهی را بابت خسارت دریافت کند، به حبس تعزیری درجه شش و جزای نقدی معادل دو برابر وجوه دریافتی محکوم می شود. برای شروع به جرم مندرج در این ماده در قانون مجازات اسلامی، نیز مجازات کیفری در نظر گرفته شده است.

علل تشدید مجازات، با توجه به اصل عدالت کیفری و تناسب بین جرم و مجازات از اهمیت ویژه ای برخوردار است. یکی از علل عام تشدید مجازات، تکرار جرم می باشد. شرایط لازم برای تحقق تکرار جرم و حدود تشدید در بحث تکرار جرم، اهمیت دو چندان دارد. زیرا در صورت اشتباه، اگر میزان مجازات کمتر یا بیشتر از میزان جرم باشد، اصل عدالت کیفری را زیر سوال می برد ارتکاب جرایم متعدد نشانه ناسازگاری و حالت خطرناک بزهکار است در مورد تکرار جرم نیز همین حالت است و تکرار جرم بعد از اجرای قطعی مجازات نشانه حالت خطرناک مجرم و عدم موفقیت بزهکار در تطابق خود با جامعه بعد از اجرای جرم است. یکی از اصولی که در قوانین جزایی از جایگاه والایی برخوردار است، اصل عدالت کیفری و تشدید کیفری است که احکام بسیاری از آن استخراج میشود و اصول و قواعد جزایی بیشماری با این اصل در ارتباطی تنگاتنگ قرار دارند. یکی از علل عام تشدید مجازات(تکرار جرم) میباشد؛ که به نوبه خود تاثیر بسزایی در تامین اهداف مجازات می گذارد و شخص بزه کار را از انجام مجدد جرم باز می دارد. در این بحث، عدالت کیفری با تشدید مجازات بعنوان راهکار حقوق جزایی در مقابل تکرار جرم مورد بررسی قرار می گیرد؛ زیرا در صورت اشتباه، اگر میزان مجازات بزه کار کمتر از میزان جرم او باشد، اصل عدالت کیفری زیر سوال می رود.

شب قدر در آیین اسلام، با ارزش ترین و برترین شب در طول سال است. اهمیت این شب تا حدی است که نه تنها آیات مختلفی از قرآن کریم در مورد خصوصیات این شب نازل شده، بلکه سوره ای مستقل نیز به این نام و در خصوص شب قدر در قرآن کریم وجود دارد. ما نیز در این مقاله، پیرامون شب قدر بعنوان شب هدف گذاری و تقدیر زندگی یک سال آینده انسان ها که از ضمیر ناخوداگاه و فطرت باطنی خود به خود آگاهی می رسند، از دیدگاه روانشناختی مورد بررسی قرار دادیم. از این رو در خصوص محتوای شب قدر، اثرات شب قدر روی شکوفایی فطرت و ضمیر ناخوداگاه و نیز طریقه بهره گیری و جذب هرچه بیشتر از برکات آن برای هدف گذاری و طراحی آینده ای زیبا از نگاه روانشناسی مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت به این نتیجه رسیدیم که در این شب انسان می تواند به فطرت الهی خود نزدیک شده و ضمیر ناخودآگاه خود را بشناسد و قدر آن را دانسته و به تسخیر وجود الهی خود بپردازد و از الطاف بی پایان خداوند در ضمیر باطنی و فطرت الهی خود بهره های فراوانی ببرد.

هدف این پژوهش بررسی تاثیر جو عاطفی خانواده و شیوه فرزندپروری بر موفقیت تحصیلی دانش آموزان پسر و دختر مدارس متوسطه اول و دوم شهر ترکالکی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر و پسر مدارس متوسطه اول و دوم شهر ترکالکی که در سال تحصیلی 97-98 مشغول به تحصیل بودند. حجم نمونه 100 دانش آموز (دختر و پسر) بودند که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای اندازه گیری این پژوهش عبارت بودند از مقیاس روابط عاطفی اعضای خانواده"هیل برن" 1964، مقیاس شیوه های فرزندپروری "بامریند" 1972 و میانگین نمرات دانش آموزان بود. نتایج نشان داد که بین جو عاطفی اعضای خانواده و شیوه های فرزندپروری با موفقیت تحصیلی همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد.

شناسایی، کنترل و مقابله با هیجان ها از دیرباز در روان شناسی مورد بحث بوده است. اسلام نیز برای کنترل صحیح خشم، راه کارهای زیادی ارایه داده و افراد را به کنترل و مدیریت آن دعوت نموده است. این مقاله با رویکرد تحلیلی توصیفی و با هدف بررسی دیدگاه روان شناسی و اسلام به بررسی مفهوم خشم، وراه های مقابله با خشم با استفاده از ایات و روایات می پردازد، با تامل در منابع روان شناختی ودینی، به این نتیجه می رسیم که بسیاری از هیجان ها از جمله خشم را می توان از طریق ایجاد نگرش توحیدی وتغییر در باورها و راه کارهای عملی وارد شده در آیات و روایات با تکیه بر تعالیم ناب اسلامی مدیریت کرد.