فهرست مطالب

کلام پژوهی - پیاپی 2 (پاییز و زمستان 1401)

نشریه کلام پژوهی
پیاپی 2 (پاییز و زمستان 1401)

  • تاریخ انتشار: 1401/11/01
  • تعداد عناوین: 12
|
  • محمدحسن قدردان قراملکی صفحات 7-34

    مقاله حاضر نگاه بیرونی به علم کلام اسلامی- شیعی دارد که در آن علم کلام و مسایل آن به صورت کلی و از منظر داور بیرونی مورد تحلیل قرار می گیرد. علم کلام شیعی علمی است که به تبیین آموزه های اعتقادی، تدوین و پاسخ شبهات آن با منابع خاص خود (کتاب، سنت نبوی و ولوی، عقل) می پردازد. موضوع آن عام بوده و شامل تمام آموزه های اعتقادی می شود که ملاک آن بیشتر برگشت به وجود، صفات و افعال خدا (اعم از فعل گفتاری یا تکوینی) است. در این مقاله بعد از اشاره به خاستگاه کلام شیعی از آغاز دعوت اسلام توسط پیامبر (ص) با «حدیث الدار» و استمرار آن توسط امامان، هدف آن علم افزون بر تبیین آموزه های اعتقادی اسلام، تبیین و دفاع از مبانی و آموزه های خاص تشیع یعنی«اصل امامت» توصیف شده است. کلام شیعی با روش ترکیبی (نقلی، عقلی، جدلی، تجربی، شهودی و فطری) و با استناد به قواعد متعدد کلامی به تبیین آموزه های اعتقادی می پردازد. رابطه علم کلام شیعی با علوم مختلف (منطق، معرفت شناسی، فلسفه، اصول فقه، فقه، علوم تجربی) رابطه متقابل (تاثیر و تاثر) است. مقاله حاضر، ضمن بیان هویت معرفتی کلام شیعی، به جایگاه، ساختار منطقی، تبیین مسایل کلاسیک و جدید و تبیین حوزه های پیش نیاز، هم نیاز و پس نیاز آن می پردازد.

    کلیدواژگان: کلام شیعی، امامیه، فلسفه علم کلام، موضوع کلام شیعی، قواعد کلام شیعی
  • عبدالله صلواتی صفحات 35-51

    پدیدارشناسی به نوعی بازگشت به آغاز و سرچشمه هاست و اقدامی در راستای از سرگیری ارتباط زنده با واقعیت. همچنین، پدیدارشناس سعی می کند با گام هایی همانند تعلیق و تقلیل ایدتیک و تقلیل پدیدارشناختی به روایت هوسرل و تقلیل، تقویم و ساختارشکنی از نگاه هایدگر و دیگر مولفه ها، ارتباطی نو و زنده و فعال با امور برقرار کند. پرسش های اساسی این پژوهش عبارتند از: پدیدارشناسی الهیاتی چیست؟ و چگونه می توان روزه داری را بنابر رویکرد پدیدارشناسانه الهیاتی تحلیل کرد؟ برخی از دستاوردهای این تحقیق به این قرار است: یکم. در پدیدارشناسی الهیاتی به روایت نگارنده، قلب محور پیشاتاملات و عقل به مثابه شان قلب، محور تاملات و خدا  راهبر کلیت پدیدارشناسی است؛ دوم. پدیدارشناسی الهیاتی، سه گام اساسی دارد: پس زدن قلب از خویش و نماها و پدیدارهای مالوف، پس زدن قلب از جلوه های قدسی و عطف توجه به سرچشمه جلوه ها، و ترجمه دریافت های پیشاتاملی به ساحت تامل به مدد عقل؛ سوم. مولفه دیگری که در پدیدارشناسی الهیاتی نقش اساسی دارد انسان کامل است و دقیقا به همین دلیل، آیات و روایات در پدیدارشناسی الهیاتی سهم مهمی دارد. چون آیات و روایات بنوعی کشف تام و اتم انسان کامل است؛ چهارم. بنابر نگاه پدیدارشناسانه الهیاتی می توان در مقام ترجمه و تامل عقل، آیدوس روزه داری را حضور و مراقبه و تسلیم دانست که با نهادینه شدن این آیدوس در زندگی، زندگی ما سراسر روزه داری می شود؛ پنجم. پدیدارشناسی الهیاتی بیان امر ناپیدا و نادیدنی پنهان شده در آن چیزی است که دیدنی است. در فرایند نجات پدیدار، روزه منحصر به یکی یا چند جلوه محدود این جهانی یا فراطبیعی نمی شود. به عبارتی، پژوهشگر در تاملات پدیدارشناسانه باید تمهیداتی را رقم زند تا جلوه ای از روزه، جلوه های دیگر را مستور نکند.

    کلیدواژگان: پدیدارشناسی الهیاتی، قلب، عقل، انسان کامل، روزه، حضور، بیکران
  • غلامعلی هاشمی فر، عباس یزدانی صفحات 53-76

    برخی متفکران اسلامی درباره باور به وجود خدا با ارایه براهینی مانند برهان فطرت، برهان صدیقین و برهان تجربه دینی ادعای بداهت نموده اند. هدف این پژوهش که با روش نظری- کتابخانه ای و تحلیلی- انتقادی انجام پذیرفته، بررسی انتقادی بداهت ادعا شده در سه برهان یادشده خواهد بود. اهمیت توجه به افتراق میان بداهت و پایه بودن یک باور و فهم تفاوت آنها با یکدیگر، به گزاره ای مانند گزاره ی «خدا وجود دارد» نیز قابل تسری بوده و ما را در بررسی ادعای بداهت وجود خدا یاری خواهد رساند. نوشتار حاضر در صدد بیان این مطلب است که پایه دانستن باور به وجود خدا به معنای بدیهی بودن آن نیست. بدین قرار که با تحلیل مفهومی هر یک از مفردات این گزاره و نیز بررسی منابع معرفت، به تبیین ارتباط چنین باوری با معنای بداهت پرداخته و نتیجه ای که حاصل می شود این است که هیچ یک از این براهین، قدرت اثبات بداهت وجود خدا را ندارند؛ نهایت چیزی که این سه نوع برهان به اثبات می رسانند موجه ساختن ادعای پایه بودن باور به وجود خدا بوده و صحبت از بداهت چنین باوری در براهین یادشده امری بلادلیل می باشد.

    کلیدواژگان: وجود خدا، بداهت، باور پایه، فطرت، صدیقین، تجربه دینی
  • ساجده الزهرا مهری، مرضیه صادقی صفحات 77-95

    اندیشه امامت نقطه مرکزی تفکر شیعی است و اندیشمندان بسیاری در تکون این آموزه در ساختار علم کلام سعی فراوان نمودند. به عبارتی نظام سیاسی شیعه با محوریت امام شکل می یابد. در عصرهای گذشته جریان رقیب سیاسی شیعه، بر محوریت خلافت اموی و عباسی پدید آمده و غالب شبهات نیز ناظر به این جریان بود. اما در جهان کنونی، جریان رقیب دیگری به نام دموکراسی پدیده آمده است که در کنار جریان های دیگر، به تقابل با اندیشه امامت شیعه وارد شده است. از جمله کسانی که در تثبیت اندیشه امامت در علم کلام نقش به سزایی داشته است، ابن میثم بحرانی است. او به تبیین مساله امامت، ضرورت وجود امام در جامعه، چگونگی نصب امام و صفات امام می پردازد. ورود ابن میثم به این مساله در علم کلام، بسیار بدیع و نوآورانه است؛ چرا که او سخن در باب امامت را بر پنج مسیله استوار نموده و هر یک از این مسایل پنج گانه را با کلمه ای خاص همچون (ما، هل، لم،کیف، من) تعبیر می کند و تفسیر صحیحی از نظام امامت شیعی را به جهان و جهانیان ارایه داده که شیوه رایج حکومت داری امروز، مبتنی بر دموکراسی دروغین و غیر واقعی بوده و دموکراسی واقعی که همان مردم سالاری دینی است تنها مدل نجات بخش بشریت از گرفتاری های امروزه است. از این جهت ضرورت دارد که اندیشه های ابن میثم در مساله مذکور مورد بازخوانی قرار گیرد. پژوهش حاضر به روش کتابخانه ای اطلاعات را گردآوری و به صورت توصیفی-تحلیلی بررسی می نماید.

    کلیدواژگان: امامت، ولایت، ابن میثم بحرانی، شیعه
  • اکبر اسد علیزاده صفحات 97-114

    عالم برزخ یکی از مسایل بنیادین آموزه‏های دینی است که در ابعاد گوناگون کلامی، فلسفی و عرفانی در طول زمان مورد بحث و تحقیق بوده است. به عقیده ابن عربی عالم برزخ به دو قسم نزولی (حد فاصل میان عالم معانی و اجسام طبیعی) و صعودی (برزخ پس از مرگ) تقسیم می شود، و معتقد است که برزخ صعودی همانند عالم دنیا جسمانی، اما خالی از هر گونه جرم مادی و عنصری است، تنها اوصاف و لوازم ماده از قبیل شکل، صورت، حد، کم، کیف، اعراض را در بر دارد. از نظر ایشان این عالم ساخته شده از جوهری است که از جهتی به جوهر جسمانی شباهت دارد و از جهت دیگر به جوهر عقلی شبیه است، و یک وجود حقیقی است که همه محالات در آن ممکن می گردد. از ویژگی های آن این است که هرچه در دنیا در نفس انسانی بالقوه بوده در عالم برزخ به فعل تبدیل می شود، همه اعراض در آن عالم  قایم به نفس می شوند. به عقیده ابن عربی در خصوص کیفیت تصرف نفس بر بدن برزخی، نفس در عالم برزخ بر بدن برزخی همانند بدن مادی تسلط کامل پیدا کرده و بالاراده بر آن تصرف می کند، بر خلاف بدن دنیوی و مادی که تصرف آن قهری و طبیعی است.

    کلیدواژگان: برزخ، نفس، روح، عالم مثال. عالم برزخ، ابن عربی
  • حامد ساجدی صفحات 115-142

    پیدایش از «هیچ» فرضیه ای است که برخی فیزیکدانان مانند تریون و ویلنکین در پاسخ به چرایی پیدایش اصل کیهان مطرح کرده اند. کسانی مانند هاوکینگ و کراوس با صراحت بیشتری ادعا می کنند این فرضیه ما را از فرض یک خدای آفریننده بی نیاز می کند. از آنجا که این سخن یک ادعای فلسفی مهم است پرداختن به آن هم از منظر عقلی و تحلیلی و هم از منظر فیزیکی ضروری است. در این مقاله با تقسیم این ادعا به سه سطح، به شیوه ای نوین نشان خواهیم داد که هیچ یک از تقریرهای این فرضیه تبیین کاملی از پیدایش کیهان ارایه نمی دهد و چراهای بنیادینی را بی پاسخ می گذارد. تقریرهای مختلف این فرضیه گاه دچار ناسازگاری درونی است و در مفاهیمی چون نیستی دچار خلط شده است و گاه با برخی اصول پذیرفته شده در کیهان شناسی مانند اصل میانگی در تعارض بوده و فاقد مزیتهای تبیینی است که در تبیین خداباورانه وجود دارد.

    کلیدواژگان: خلا کوانتومی، تونل زنی کوانتومی، اصل میانگی، تصادف
  • سحر کاوندی، سیده فاطمه بابایی صفحات 145-168

    شفاعت یکی از مسایل بسیار مهم درمیان مسلمانان است و با توجه به آیات به ظاهر متفاوتی که  در مورد این مسیله در قرآن ذکر شده، تفسیرهای متفاوتی نیز توسط فرقه های مختلف از آن صورت گرفته است. با این وجود همه فرقه های اسلام آن را پذیرفته اند اما اختلافاتی در تبیین آن و افرادی که مورد شفاعت قرار می گیرند، داشته اند. در اندیشه ملاصدرا شفاعت عبارت است از: افاضه نور از حق تعالی که بر واسطه ها و جواهر بین او  و کسانی که در بعد و دوری از او قرار گرفته اند، می تابد. وی تلاش کرده است براساس اندیشه فلسفی خود تبیین نوینی از شفاعت ارایه دهد که مبتنی بر اصول و مبانی فلسفی و انسان شناسی دیدگاهش باشد که این مبانی عبارتند از: رابطه واجب و ممکنات و ربط حادث به قدیم، اصل سنخیت، قاعده امکان اشرف، تبیین مفهوم انسان کامل و حقیقت محمدی وتبیین مفهوم ولایت و خلیفه الهی. امتیاز تبیین صدرا از شفاعت نیز همین فلسفی، عقلی و برهانی بودن آن است. سعی ما در این پژوهش بر این است که  با روش توصیفی و تحلیلی این مبانی را شناخته و آنها را تبیین نماییم و بر همین اساس اشکالات وارد بر شفاعت را از دیدگاه صدرا بررسی کنیم.

    کلیدواژگان: ملاصدرا، شفاعت، انسان کامل، ولایت تکوینی
  • حسین زارع*، سعید کاظمی صفحات 169-192

    اخلاق از مبانی نظری متعددی شکل گرفته که نقش آنها در تدوین دستورالعمل های اخلاقی لازم و ضروری است. پژوهش حاضر درصدد آن است تا با بررسی اندیشه های کلامی شیخ طوسی که از علمای بزرگ امامیه و رییس حوزه کلامی بغداد به شمار می آید و تاثیر فراوانی بر مکاتب پس از خود نهاده است، مبانی خداشناسی اخلاق را در اندیشه ایشان تبیین نماید. جهت حصول به هدف، پژوهشگر با بهره گیری از روش پژوهش عقلی- نقلی و با استفاده از اسناد نوشتاری، کتابخانه ای و نرم افزارهای علمی، به پردازش و تحلیل داده ها و گزاره ها با شیوه توصیفی تحلیلی پرداخته است. از این رو گزاره های کلامی شیخ طوسی (ره) در محورهای خداشناختی با رویکرد اخلاقی تحلیل و مبانی آن استخراج گردید. نقش انگیزش و تاثیرات اعتقاد به صفات الهی و پایبندی به اخلاق و ضمانت اجرایی برای اخلاق، استخراج فضیلت گروی وظیفه گروانه به عنوان نظریه هنجاری شیخ طوسی در الزام اخلاقی، غایت بودن معرفت در اخلاق برگرفته از علم و غنای الهی و محوریت توحید در نظام اخلاقی از مهمترین یافته های پژوهش است.

    کلیدواژگان: شیخ طوسی، اخلاق، مبانی کلامی، خدا شناسی
  • حسن آخوند قرقی*، سجاد آذریان صفحات 193-224

    امامت از مهم ترین مباحث در دایره تفکر اسلامی و در نزد امامیه اصلی از اصول دین است به نحوی که سعادت ابدی انسان به آن گره خورده است. مباحث امامت در سه حوزه «امامت لغوی»، «امامت تشریعی» و «امامت تکوینی» قابل طرح می باشد. در اعتقاد به اصل امامت، مصادیق، ویژگی ها و شوون آن میان امامیه اختلافی نیست؛ اما تعریفی که از امامت تشریعی مقبولیت یافته و عمده متکلمان متقدم و متاخر امامیه به آن پرداخته اند، با نواقصی همراه است که مهم ترین آن عدم مانعیت غیر ایمه اثنی عشر و عدم جامعیت معتقدات امامیه می باشد؛ چراکه سه عنصر اساسی امامت یعنی «عصمت»، «علم لدنی» و «نصب الهی» از آن به دست نمی آید و شوون امام را صرفا به ریاست و زعامت تقلیل می دهد. در این نوشتار، با روش «توصیفی- تحلیلی انتقادی» تعریف مشهور در قالب شش ملاحظه مورد ارزیابی قرار گرفته و در نهایت بر اساس اقتضایات عقل و شواهد نقلی، تعریف «هدایت گری حقیقی در مدار شریعت حقه الهی» با رعایت جامعیت، مانعیت و اختصار، جهت اصلاح و تکمیل تعریف مشهور، پیشنهاد شده است.

  • نورمحمد انصاری صفحات 225-226

    رستگاری انسان که جزء دغدغه های مهم الاهیاتی در ادیان مختلف و متون مقدس آنها است از مسایل و تاملات آیین هندویی و اسلام نیز می باشد که مفاهیم، روش ها و شیوه های وصول به آن در بهگود-گیتا و قرآن کریم مشهود است. بهگود-گیتا که شهد اصلی مهابهارته و انجیل هندوها خوانده می شود، رستگاری (مکشه) را آرمانی متعالی معرفی نموده و به آن از دو جنبه سلبی و ایجابی نظر دارد. در گیتا به صورت واضح سه طریقه (مارگه / یوگه)، کرمه یوگه (راه کردار یا عمل)، جنانه یوگه (راه معرفت) و بهکتی یوگه (راه عشق و دلدادگی) برای نیل به رستگاری نهایی (مکشه) ترسیم شده است. قرآن کریم که برای همه جنبه های زندگی بشر برنامه مدون دارد، هدف و غایت تعلیمات آن، نجات و رستگاری انسان است، چرا که موضوع قرآن، انسان است. حقیقت رستگاری در قرآن یک معنای عدمی و سلبی است که به معنای رهایی و یا دوری از مصیبت، درد و رنج، خلاصی از گناه می باشد که معنای اصلی آن با مفاهیم سعادت، فوز، فلاح و...که در بردارنده معنای وصول که مفهومی ایجابی است تا حدودی متفاوت است. ایمان و عمل صالح درقرآن کریم، به عنوان دو راه مهم و اصلی برای نیل به رستگاری ترسیم شده اما شاخصه ها، ملاک ها و مصادیق گوناگونی برای آنها درنظر گرفته شده است. این نوشتار ضمن مطالعه مفهوم مکشه در گیتا و نجات و رستگاری در قرآن کریم، به بررسی شیوه های وصول به رستگاری نهایی با محوریت گیتا و قرآن کریم می پردازد.

    کلیدواژگان: بهگود، گیتا، قرآن کریم، مکشه، ایمان، عمل صالح
  • حجت لطفی قراملکی صفحات 247-267

    شناخت مفهوم ایمان و رابطه آن با نمودهای قولی، فعلی و عملی خود و صدق و عدم صدق ایمان بر اعتقادی که خالی از این ظهورات خارجی است،  مسیله ای است که از دیرباز مورد نظر و اختلاف علمای اسلام بوده است. پژوهش پیش رو تلاش نموده با بررسی مفهوم ایمان و طرح نظرات پیرامون آن، صدق و عدم صدق مفهوم ایمان بر ایمان بدون ظهورات خارجی را مورد تحلیل و بررسی قرار دهد. این پژوهش به روش عقلی و اجتهادی و با استفاده از متون دینی به بررسی ایمان و رابطه آن با عمل می پردازد. برخی از یافته هایی که تحقیق پیشرو بدان رسیده است: صدق ایمان متوقف بر التزام عملی است؛ با حصول شرایط عمل و فقد موانع عمل، ترک عمل کاشف از عدم ایمان است؛ عمل خلاف ایمان تنها بر عدم ایمان در مورد تخلف دلالت دارد و دلالت بیش از آن، نیازمند دلیل است.

    کلیدواژگان: ایمان، عمل، گستره صدق ایمان، تخلف عملی، کفر
  • اسماعیل افخمی احمد آباد صفحات 269-290

    مساله رنج انسان از مسایلی است که در ادیان و مکاتب مختلف به آن پرداخته شده است. این پژوهش با تطبیق آیین بودا و دین اسلام به این نتیجه رسیده است که رهایی از رنج به عنوان هدف اساسی دین بودا است. پاسخی که بودا به چهار سوال تعریف رنج، منشا، چیستی آن و راه پایان بخشیدن به آن می دهد، اساس روشن شدگی بودا را تشکیل داده و این همان چیزی است که بودا می خواهد با همه همنوعان خود در میان بگذارد. در دین اسلام نیز به مساله رنج انسان پرداخته شده و متکلمان اسلامی با توجه به آیات و روایات، علت رنج و هدف از رنج انسان را زمینه سازی برای تکامل انسان و در جهت آزمایش اوست. وجوه اشتراک آیین بودا و دین اسلام پذیرش رنج و مصیبت در زندگی انسان در این دنیا، خاستگاه رنج، امکان رهایی از رنج، اعتقاد به منجی برای رهایی از رنج و اعتقاد به امر مراقبه در هر دو آیین است. تفاوت نیز در مبدا شناسی، انسان شناسی، نوع نگاه به تولد انسان، تکیه گاه انسان در برخورد با رنج ها و سختی ها است.

    کلیدواژگان: اسلام، بودا، شرور، نیروانا
|
  • MohammadHasan Gadrdan Pages 7-34

    This article has an external view of Islamic-Shia theology which theology and its issues are analyzed in general and from the perspective of an external judge. Shia theology is a science that explains religious doctrines, compiles and answers its doubts with its own sources (Qur'an, Prophetic and guarding )walvi (sunnah, reason). Its subject was general and it includes all religious doctrines, the criterion of which is mostly its return to God's existence, attributes, and actions (whether verbal or generative). First of all, this article refers to the origin of the Shia religion from the beginning of the call to Islam, with regard to the hadith of al-Dar, which the imams have also continued on this matter hen, while defending the religious teachings of Islam, the foundations and special teachings of Shiism (principles of the Imams) have been defended. Shi'ite theology explains religious doctrines with a combined method (narrative, rational, dialectician, experimental, intuitive and natural) and by referring to numerous theological rules. The relationship between Shiite theology and various sciences (logic, epistemology, philosophy, principles of jurisprudence, jurisprudence, experimental sciences) is a mutual relationship (effect and impression). The present article, while expressing the epistemological identity of the Shiite word, deals with its position, logical structure, explanation of classical and new issues, and explanation of its prerequisite, co-requisite and post-requisite areas.

    Keywords: Shi'i theology, Emamiyeh, Philosophy of theology, The subject of Shi'i theology, The rules of Shi'i theology
  • Abdollah Salavati Pages 35-51

    Phenomenology is a kind of return to the beginning and the source and an action in the direction of resuming the living relationship with reality. Also, the phenomenologist tries to establish a new, alive and active relationship with things with steps such as suspension and eidetic reduction and phenomenological reduction according to Husserl's account and reduction, calendar and deconstruction from the point of view of Heidegger and other components. The basic questions of this research are: What is theological phenomenology? And how can fasting be analyzed according to the theological phenomenological approach? Some of the achievements of this research are as follows: 1. In theological phenomenology, according to the author's account, the heart is the focus of pre-reflections, and the mind, as the dignity of the heart, is the focus of reflections, and God is the guide of the whole of phenomenology; Second. Theological phenomenology has three basic steps: withdrawing the heart from self and familiar appearances and phenomena, withdrawing the heart from holy manifestations and turning attention to the source of manifestations, and translating pre-contemplative findings into the field of reflection with the help of reason; Third. Another component that plays an essential role in theological phenomenology is the perfect human being, and precisely for this reason, verses and traditions play an important role in theological phenomenology. Because the verses and narrations are a kind of discovery of the whole and the atom of a perfect human being; Fourth. According to the theological phenomenological point of view, in the position of translation and reflection of reason, the Eidos of fasting can be seen as presence, meditation, and submission. the fifth Theological phenomenology is the expression of the invisible and invisible hidden in that which is visible. In the process of phenomenal salvation, fasting is not limited to one or more aspects of this world or supernatural. In other words, the researcher in phenomenological reflections should make arrangements so that one manifestation of fasting does not hide other manifestations.

    Keywords: Theological Phenomenology, Heart, Intellect, Perfect Human, Fasting, Presence, Infinity
  • Golamali Hashemifar, Abbas Yazdani Pages 53-76

    Some Islamic thinkers have contended that the belief in the existence of God is self-evident by presenting arguments such as the argument of Fitrah, the truthful argument, and the argument of religious experience. The purpose of this research that has been done by theoretical-library and analytical-critical methods, is a critical study of the claimed self-evidence in the three mentioned arguments. The importance of paying attention to the distinction between the self-evidence and the basis of a belief and understanding their difference from each other can also be extended to propositions such as "God exists" and will help us to examine the claim of the self-evidence of the existence of God. The present article seeks to state that knowing the basis of belief in the existence of God does not mean that it is self-evident. Thus, by conceptual analysis of each of the contents of this proposition and also by examining the sources of knowledge, the relation of such belief with the meaning of self-evidence will be explained and the result is that none of these arguments have the power to prove the self-evidence of God; Ultimately, what these three types of arguments prove is to justify the claim that belief in God is basic, and to speak of the self-evidence of such a belief in the above arguments is unreasonable.

    Keywords: The Existence of God, self-evidence, Basic Belief, Fitrah, Truthful argument, Religious Experience
  • Sajede Alzahra Mehri, Marzieh Sadeghi Pages 77-95

     The idea of ​​Imamate is the central point of Shia thought and many thinkers tried a lot to establish this doctrine in the structure of theology. In other words, the Shiite political system is formed with the Imam as its center. In the past eras, Shi'a political rival flow emerged on the axis of Umayyad and Abbasid caliphate, and most of the doubts were related to this flow. But in today's world, there is another rival trend called the Phenomenal Democracy, which, along with other trends, has come into conflict with the idea of ​​the Shiite Imamate. Ibn Maitham Bahrani is among those who have a significant role in consolidating the idea of ​​Imamate in theology.He explains the issue of Imamate, the necessity of the presence of an Imam in society, how to install an Imam and the qualities of an Imam. Ibn Maytham's approach to this issue in the science of theology is very original and innovative; Because he bases his speech on Imamate on five issues and interprets each of these five issues with special words such as (ma, hil, lam, kiif, man) and he gives the world a correct interpretation of the Shia Imamate system. And Jahian presented that the common way of governing today is based on false and unreal democracy, and the real democracy is the same religious democracy that is accepted by the Shiite Imamate system, and it is the only model that can save humanity from today's troubles. For this reason, it is necessary to read his thoughts on the mentioned issue.The current research collects information using a library method and examines it in a descriptive-analytical way.

    Keywords: Imamate, Wilayat, Ibn Maitham Bahrani, Shia, infallibility
  • Akbar Asadalizadeh Pages 97-114

    Purgatory world has been one of the fundamental religious teachings that has been debated and talked about a lot in different aspects of theological, philosophical and mystical points of view since long ago. Ibn Arabi divides Purgatory world into two realm; descending section (the distance between the World of intellect and Natural Objects) and ascending realm (Purgatory world after death). He believes that the ascending purgatory is physical like the corporeal world, but unlike this world is empty of any material or elemental mass, and only contains the material attributes and supplies such as appearance, limit, quantity, quality and Accidents. He believed that this world is made of a Substance that on the one hand is similar to the material Substance and on the other hand is similar to intellectual Substance and is a genuine existence in which any inconceivable gets conceivable. Another property of the Purgatory world is that anything that is potential in human soul in this world will get actual in the purgatory world. All Accidents will be self-reliant in the Purgatory World. In Ibn Arabi's opinion quality of possession of the soul over the Purgatory body is that soul thoroughly possesses the Purgatory body like that of material body; the soul in Purgatory world possesses the body Voluntary while the soul in this world possesses the body forced and natural.

    Keywords: Purgatory, self, Soul, imaginal world, world, Purgatory world, Ibn Arabi
  • Hamed Sajedi Pages 115-142

     Creation from nothing is a hypothesis suggested by some physicists such as Tryon and Vilenkin in response to why the cosmos exist. People like Hawking and Krauss claimed more clearly that this hypothesis will make us free from the hypothesis of god as a creator. Since This statement is an important philosophical claim, it is necessary to analyze and deal with it both philosophical and from physics point of view.  In this article, by dividing this claim into three levels, we will show in a new form and content that none of this hypothesis versions provide a complete explanation of the origin of the universe and they leave the fundamental questions unanswered. The various interpretations of this hypothesis sometimes have internal inconsistencies and are mistaken about concepts such as “nothingness”, sometimes they are in conflict with some principles accepted in cosmology, such as the principle of Mediocrity, and lack the explanatory advantages that the theistic explanation contains.

    Keywords: Quantum vacuum, quantum tunneling, mediumship principle, coincidence. Submitted: