نشریه شیمی و مهندسی شیمی ایران
سال دهم شماره 1 (پیاپی 14، تابستان 1370)

فلداسپاتهای جامد با تغییر دما رفتارهای متفاوتی را نشان میدهند. در فلداسپاتهای کاتیونهای دو ظرفیتی توزیع اتمهای A1 و Si با افزایش دما تغییر نمی کند، در حالی که فلداسپاتهای کاتیونهای یک ظرفیتی رفتار کاملا متفاوتی را نشان می دهند، به طوری که با افزایش دما آرایشهای نامنظم تری به خود می گیرند. در مورد اخیر اتمهای A1 از موقعیتهای خاصی که در دماهای پایین دارند در اثر جابجایی با اتمهای Si به موقعیتهای جدیدی نیز مهاجرت می کنند. مخلوط دو فلداسپات در دماهای بالا (و در عین حال زیر نقطه انجماد) تشکیل محلول جامد می دهند، در حالی که در دماهای پایین به دو فاز تقریبا خالص تفکیک می شوند...

در سالهای اخیر کاتالیزورهای زئولیتی (اعم از زئولیت تنها یا همراه با فلز) به دلیل ایفا نقش چند جانبه در واکنشهای کاتالیزوری از اهمیت ویژه ای برخوردار شده و به طور وسیعی در صنایع شیمیایی مورد استفاده قرار گرفته اند. سنتز کاتالیزوری هیدروکربنها و مواد آلی دیگر از مخلوط مونوکسید کربن و هیدروژن (گاز سنتز) به وسیله کاتالیزورهای نوع زئولیت از تکنولوژی پیشرفته یا برخوردار می باشد. زئولیت نوع مورد نیت به دلیل خصوصیت گزینش پذیری سطح نسبتا زیاد، خواص اسیدی و پایداری ساختمانی در سالهای اخیر بیشتر مورد توجه قرار گرفته است...

بر اساس مجموعا 102 فرکانس نسبت داده شده به ارتعاشهای درون صفحه ای 6 مولکول پیرمیدین، پیرمیدین -2- d پیرمیدین d2-5-2 پیرمیدین d2-6,4 پیرمیدین - 6,4,2- d و پیرمیدین 35,d4 ثابت نیروی ظرفیتی شامل 14 ثابت نیروی اصلی و 21 ثابت نیروی اندرکنشی محاسبه شده اند بر اساس این محاسبات پیشنهاد شده است که نسبت دادن فرکانسها به شیوه های متعارف 19b و 18b ریپرمیدین d2-5-2 و 18b در پیرمیدین - d4 تغیر یابد. با نسبت دادنهای جدید توافق بهتری با قاعده های جمع و ضرب برقرار می شود...

سیستم پراکسی اکسالات شامل استراکسالات، فلوئورسر وپراکید می باشد. فلوئور سر در نتیجه انتقال انرژی حاصل از واکنش شیمیایی استراکسالات و پراکسید بر انگیخته شده و در برگشت به حالت پایه نور تولید می کند. اترهای ساختار شیمیایی مواد واکنش کننده، غلظت آنها، حلال و دما بر روی شدت نور تولید شده نسبت به زمان مورد بررسی قرار گرفته است. تاثیر ساختار شیمیایی استراکسالات، فلوئورسر و پراکسید بر روی شدت نور با زمان به صورت زیر می باشد: DNPO ترشری بوتیل هیدروپراکسید...

ضرایب ویریال را می توان با استفاده از پتانسیلهای بین مولکولی از طریق مکانیک آماری به دست آورد. پتانسیل بین مولکولی مولکولهای چند اتمی را می توان شامل دو قسمت که یکی مربوط به سهم تقارن کروی و دیگری را که مربوط به سهم غیر کروی پخش بارهای مولکولی است، دانست. در این مقاله ضریب دوم ویریال گازهای CO,N2 و SF6 با استفاده از پتانسیل (6-12) لنارد - جونز محاسبه شده است که نتیجه های به دست آمده از طریق تئوری با نتیجه های تجربی در حد قابل قبولی مطابقت دارد.

کمپلکسهای ماکروسیکل بنزو - 15 - کراون - 5 با یونهای Li و Cs به وسیله روش های NMR لیتیم - 7 و سزیم - 133 در تعدادی از محلولهای غیر آبی مورد مطالعه قرار گرفتند. دیده شد که کمپلکسهای 1:1 حاصله با Li بسیار پایدارتر از کمپلکسهای مربوطه با Cs هستند. با استثنای پیریدین، پایداری کمپلکسها به طور عکس با عدد دهندگی گوتمان حلالها تغییر می کرد. برخی شواهد غیر مستقیم برای تشکیل کمپلکسهای بسیار ضعیف 2:1 از CsL مشاهده شدند.

برای یک مخصول دوتایی گازی، ضریب نفوذ حرارتی aT بر اساس ترمودینامیک غیر برگشتی محاسبه شده است. عبارت جدیدی برای aT به دست آمده و بر اساس این عبارت ضریب مذکور برای چندین مخلوط گازی ارائه شده است.

سینتیک واکنش بین فلوروگلوسینول واستون در دماهای 30، 35، 40، 05/0 + 45 درجه سانتیگراد در محلول 100% متانول مورد بررسی قرار گرفته است. غلظتهای متفاوت کلریدریک اسید در این واکنش 0261/0، 0364/0، 0577/0 و 0728/0 مولار می باشد. واکنش فوق بدون پروموتر و با پروموتر در زمانی که تیوگلیکولیک اسید باشد با در نظر گرفتن عامل فلوروگلوسینول مورد بررسی قرار گرفته است. این واکنش تابع قانون سرعت واکنش از نوع درجه دوم بوده و سرعت واکنش با افزایش غلظت اسید افزایش می یابد...

میان کنش هیستون H1 و دودسیل سولفات سدیم (SDS) با حضور آرسنات سدیم در با فرفسفات، 5/6 = PH با استفاده از دیالیز تعادلی و طیف سنجی در 27C مورد مطالعه قرار گرفته است. از اطلاعات پیوندی به دست آمده از روش دیالیز تعادلی با استفاده از مدل تئوری و ایمن، انرژی آزاد میان کنش محاسبه شده و با استفاده از معادله هیل اطلاعات پیوندی مورد تجزیه قرار گرفته و ضریب هیل محاسبه شده است. با استفاده از موارد فوق، اثر استثنای غیر طبیعی کنندگی برای آرسنات سدیم بر روی ساختمان H1، حتی قویتر از پاک کننده های معمولی مشاهده شد.

ترکیب 3 و 3- دی کربوکسی - 4 و 4- دی آمینو - بی فنیل از آرتونیتروبنزوییک اسید با استفاده از یک سری واکنشهای شیمیایی تهیه شد. این جسم در اثر واکنش با ایزوآمیل نییتریت در داخل حلال غیر پروتون دهنده تولید نمک دی آزونیوم، دی فنیل -4 و 4- بیس دی - آزونیوم -3 و 3- دی کربوکسیلات کرد. نمک حاصله در اثر حرارت تجزیه شده و با آزاد کردن گازهای نیتروژن و دی اکسیدکربن به ماده حد واسط 3 و 4 و 3 و 4- تترادهیدرو بی فنیل (بیس بنزایین) تبدیل شد. این حد واسط فعال با ترکیب 2 و 3 و 4 و 5 - تترافنیل سیکلوپنتادی انون واکنش افزایشی دیلز - آلدر انجام داد...

به دلیل اهمیت مواد رنگزای طبیعی در صنایع دستی، رنگرزی و غذایی کشور، کار تامین، رنگینه طبیعی موجود در گلرنگ استخراج شد و پس از خالص سازی، فرایند رنگرزی دندانه ای پشم بر روی آن مورد مطالعه قرار گرفت و اثرات اسیدهای متفاوت بر رنگرزی دندانه ای با پتاسیم دی کرومات (دندانه های شیرین، ترش و کاهش کرم) بررسی شد. در ضمن ثبات شستشوی رنگینه به کار رفته نیز مورد ارزیابی قرار گرفت.

تفاوت یک ماشین انتقال جرم با دستگاه انتقال جرم در این است که به وسیله قسمت متحرک ماشین (بخصوص قسمت چرخشی یا نوسانی) توان عملیاتی فازها یا سرعت حجمی انتقال جرم افزایش می یابد. که این افزایش تابعی از پارامتر گریز از مرکز z و توان ویژه ورودی می باشد. رابطه بین z و E توان ویژه ورودی مساحت سطح مشترک به ازای واحد حجم، ضرایب انتقال جرم گاز و مایع، و نسبت حجم مورد نیاز برای ماشین و دستگاه مورد بررسی قرار گرفتند. همچنین تاثیر افزایش z بر روی مقدار E در مورد انواع متفاوت ماشینهای انتقال جرم چرخشی مورد مطالعه قرار گرفته است.

یکی از روش های مهم ساخت نایترونها شامل واکنش آلدییدها یا کتونها با هیدروکسیل آمینهاست. در گزارشهای اولیه تا حدود 60 سال، غالبا نایترونها به عنوان محصولهای به دست آمده از این واکنشها ذکر شده اند. لیکن در سالهای اخیر مشخص شده است که محصولهای مورد گزارش برای نایترونهایی که دارای هیدروژن a باشند، بعضا اشتباه بوده و در واقع دی مرهای متفاوتی از آن ترکیبها به دست می آیند. بسیاری از ساختارهای گزارش شده برای این ترکیبها مردود و بر این اساس زمینه تحقیقی جدیدی برای بررسی ساختاری و مطالعه واکنشهای این ترکیبها موجود است.

در حال حاضر نشان داده شده است که آنتی بادی های که بر علیه آنالوگ حالت واسطه واکنش ایجاد شده باشند می توانند تعدادی از واکنشهای شیمیایی نظیر واکنشهای هیدرولیتیک را کاتالیز کنند. تصور می شود که مکانیسم واکنشهای کاتالیز شده به وسیله آنتی بادی های کاتالیتیک (آبزیمها) با مکانیسم واکنشهای کاتالیز شده توسط آنزیمها تفاوت نداشته باشد. آبزیمها از انرژی پیوندی خود برای پایدار کردن حالتهای واسطه با انرژی آزاد بالا که در طول واکنش ایجاد می شوند، استفاده می کنند...