نشریه علوم کشاورزی و منابع طبیعی
سال دوازدهم شماره 3 (پیاپی 47، امرداد - شهریور 1384)

این آزمایش به منظور بررسی پاسخ جوجه های گوشتی نر هایبرو در معرض تنش گرمایی به سطوح متفاوت اسید اسکوربیک (ویتامین C) و جیره های با تراکم مختلف مواد مغذی انجام گرفت. تنش گرمایی اعمال شده روی جوجه ها به طور روزانه و سیکلی بود (24، 38 و 24 درجه سانتی گراد). طرح آماری استفاده شده در آزمایش، طرح بلوک های کامل تصادفی در قالب آزمون فاکتوریل بود. فاکتورهای مورد بررسی شامل سه سطح اسید اسکوربیک (0، 200 و 400 قسمت در میلیون) و شش نوع جیره با تراکم متفاوت مواد مغذی بود. جیره ها عبارت بودند از: 1- جیره با انرژی خیلی کم 2- جیره با انرژی کم 3- جیره معمولی بدون چربی 4- جیره معمولی با چربی 5- جیره پر پروتئین و 6- جیره پر انرژی و پروتئین. هر تیمار در 3 تکرار و هر تکرار با 9 مشاهده مورد آزمون قرار گرفت. دوره آزمایش 7 هفته و از 2 الی 8 هفتگی بود. اثرات اسید اسکوربیک و جیره روی افزایش وزن بدن، ضریب تبدیل غذایی، مصرف خوراک و صفات مربوط به کیفیت لاشه (شامل: وزن نسبی لاشه، امعاء و احشاء، کبد و کیسه صفرا و چربی حفره بطنی) مورد ارزیابی قرار گرفت. گرچه نوع جیره توانست تفاوت معنی داری در افزایش وزن بدن، ضریب تبدیل غذایی و میزان مصرف خوراک ایجاد نماید (05/0>P)، مکمل جیره ای ویتامین C نتوانست تفاوت معنی داری را در این ارتباط نشان دهد (05/0P). به طوری که بیشترین و کمترین افزایش وزن و همچنین پائین ترین و بالاترین ضریب تبدیل غذایی بترتیب مربوط به جیره پر انرژی و پروتئین و جیره با انرژی خیلی کم بوده است. در مورد اثرات سطوح ویتامین C روی صفات کیفیت لاشه، این اثر در مورد درصد وزن چربی حفره بطنی معنی دار شد (05/0>P)، به طوری که با افزایش سطوح ویتامین C در جیره از درصد وزن چربی حفره بطنی کاسته می شد. اثر جیره روی بیشتر صفات مربوط به کیفیت لاشه از قبیل درصد وزن لاشه به وزن زنده، درصد وزن چربی حفره بطنی به وزن زنده و در صد وزن امعا ء و احشاء به وزن زنده معنی دار بود (05/0>P).

کلیدواژگان: جوجه های گوشتی، تنش گرمایی، اسید آسکوربیک و تراکم مواد مغذی

در این آزمایش اثر سطوح مختلف اسیدهای آمینه گوگرددار بر رشد نیمچه ها و عملکرد مرغ مادر گوشتی آرین در قالب طرح کاملا تصادفی بررسی شد. آزمایش در 3 مرحله در دوره پرورش (21-0 هفتگی) و تولید (60-24 هفتگی) گله مرغ مادر گوشتی انجام گرفت. گروه های آزمایشی شامل سطوح 80، 90، 100، 110 و 120 درصد احتیاجات مرغ مادر گوشتی به اسیدهای آمینه گوگرددار بودند. یافته های این آزمایش نشان داد که سطح اسیدهای آمینه گوگرددار جیره غذایی بر درصد یکنواختی و افزایش وزن نیمچه ها بی تاثیر است (05/0P>). اما درصد تولید تخم مرغ و گرم توده تخم مرغ تولیدی به ازاء هر مرغ در روز در ابتدای دوره تولید تحت تاثیر اسیدهای آمینه گوگرددار جیره غذایی قرار می گیرند (05/0P<). به علاوه سطوح متفاوت میتونین به اضافه سیستین جیره بر قابلیت جوجه درآوری و وزن نتاج یکروزه در دوره پایانی تولید اثر معنی دار نداشت (05/0P>). بنابراین چنین استنباط می شود که کاهش اسیدهای آمینه گوگرددار جیره به میزان 80% نه تنها موجب تعویق رشد و تکامل نیمچه ها یا کاهش عملکرد گله مرغ مادر گوشتی نمی گردد، بلکه باعث عملکرد مطلوب گله و کاهش هزینه های تولید می شود.

مرغ در هر تکرار از سن 94 تا 106 هفتگی طی 3 دوره 28 روزه انجام شد. از عوامل غذایی مختلف که برای ایجاد FLHS استفاده گردید عبارتند از: 1) شاهد 2) دارای کمبود متیونین 3) دارای کمبود اسید لینولئیک 4) دارای انرژی زیاد (3000 کیلوکالری بر کیلوگرم) 5) دارای کمبود متیونین، اسید لینولئیک، کولین و با انرژی زیاد و 6) دارای کمبود کولین. نتایج نشان داد خوراک مصرفی در گروه آزمایشی حاوی انرژی زیاد نسبت به گروه شاهد در کل دوره آزمایش کاهش معنی داری نشان داد (05/0P<). وزن تخم مرغ در کل دوره در گروه های آزمایشی کمبود متیونین و کمبود متیونین، اسید لینولئیک، کولین و با انرژی زیاد در برابر گروه شاهد کمتر بود (05/0P<). وزن کبد در گروه های آزمایشی کمبود اسید لینولئیک و کمبود متیونین، اسید لینولئیک، کولین و با انرژی زیاد نسبت به گروه شاهد در کل دوره افزایش معنی داری نشان داد (05/0P<). نمره خونریزی کبد با وزن کبد همبستگی مثبت نشان داد (05/0P<). فعالیت آنزیم های آسپارتات آمینوترانسفراز (AST)، آلانین آمینوترانسفراز (ALT) و لاکتات دهیدروژناز (LDH) سرم در گروه های آزمایشی با گروه شاهد اختلاف معنی داری در کل دوره نداشت. اگرچه فعالیت آنزیم AST معنی دار نبود، اما از نظر عددی بجز گروه حاوی انرژی زیاد برای سایر گروه های آزمایشی بیشتر از گروه شاهد بود. نتایج نشان می دهد که عوامل غذایی برای ایجاد FLHS در مرغ های تخم گذار مؤثر است و فعالیت آنزیمAST می تواند برای تشخیص FLHS در مرغ های تخم گذار استفاده شود.

با توجه به اهمیت و نقش مواد معدنی در تغذیه دام ها، شناخت وضعیت عناصر معدنی در مواد غذایی امری ضروری به نظر می رسد در میان عناصر کمیاب معدنی، عنصر سلنیوم از اهمیت خاصی برخوردار است. جهت شناخت و بررسی وضعیت گله های گوسفند و بز استان سمنان از نظر غلظت سرمی عنصر سلنیوم، تعداد 10 گله گوسفند و بز به صورت تصادفی از چهار منطقه استان انتخاب گردید که در هر گله از گوسفند و بز در دو جنس نر و ماده و در سه گروه سنی 0-1 سال، 1-3 سال و 3 سال به بالا هر کدام با 10 مشاهده (10 راس) در چهار فصل به طور جداگانه خونگیری به عمل آمد. پس از جداسازی سرم خون غلظت سلنیوم با روش فعال سازی نوترونی (NAA) اندازه گیری شد. غلظت سلنیوم سرم خون در فصول مختلف نسبت به یکدیگر معنی دار شد (P<0.05) به طوری که غلظت سرمی سلنیوم در فصل زمستان (104.646 ppb) و کمترین غلظت سرمی سلنیوم در فصل بهار (79.688 ppb) مشاهده شد. اثر جنس نیز معنی دار شد (P<0.05). بدین ترتیب که غلظت این عنصر در خون ماده ها (94.148 ppb) در مقایسه با جنس نر (86.718 ppb) بود. اثر سن نیز معنی دار شد (P<0.05). بدین ترتیب که با بالا رفتن سن غلظت سلنیوم خون (100.553 ppb) نسبت به غلظت این عنصر در سن پایین (76.326 ppb) بالا می رفت. نتایج حاصله غلظت سرمی سلنیوم بین گوسفند و بز تفاوت معنی داری را نشان نداد. اثر متقابل بین فاکتورهای فوق نیز معنی دار نشد.

رکوردهای روزآزمون تولید شیر و چربی گاوهای هلشتاین زایش اول براساس مدل رگرسیون تصادفی (RR/CF) تک صفتی و روش حداکثر درستنمایی محدود شده و مورد آنالیز قرار گرفت. رگرسیون های ثابت و تصادفی (ژنتیکی افزایشی و محیطی دایمی) طبق چند جمله ای های لژاندر از روز شیردهی در مدل منظور گردید. جهت برآورد مولفه واریانس باقیمانده در طول دوره شیردهی از تابع واریانس درجه 3 استفاده شد. طبق نتایج حاصل، استفاده از مدلی با درجات برازش 3 و 4 به ترتیب برای توابع کوواریانس ژنتیکی افزایشی و محیطی دائمی جهت آنالیز رکوردهای روز آزمون تولید شیر و نیز مدلی با درجه برازش 3 برای هر دو تابع مذکور جهت آنالیز رکوردهای روز آزمون مقدار چربی مناسب به نظر می رسد. حداکثر میزان واریانس باقیمانده برای صفات تولید شیر و چربی در اوایل دوره شیردهی برآورد گردید. حداقل میزان واریانس ژنتیکی افزایشی در مورد صفات تولید شیر و چربی مربوط به اوایل دوره شیردهی و حداکثر مقدار مولفه مذکور در ماه هشتم از دوره برآورد گردید. حداقل میزان وراثت پذیری صفات مورد بررسی مربوط به اوایل دوره شیردهی بود. میزان پارامتر مذکور به سمت اواسط دوره شیردهی افزایش و در حدود ماه هشتم دوره شیردهی در حداکثر میزان خود بوده (0.28 برای تولید شیر و 0.22 برای تولید چربی)، سپس به سمت انتهای دوره شیردهی کاهش می یابد. همبستگی های ژنتیکی افزایشی و محیطی دایمی برآورد شده برای هر یک از صفات تولید شیر و مقدار چربی بین روزهای آزمون نزدیک بیش از روزهای آزمون دور از هم بود.

به منظور بررسی تاثیر نوع واریته توت (Morus sp) بر خصوصیات اقتصادی، بیولوژیک و بیوشیمیایی کرم ابریشم لاروهای هیبرید 104×103 انتخاب گردید و روی دو واریته توت بومی اصفهان و اصلاح شده کوکوسو پرورش داده شدند. نتایج نشان داد که عملکرد خصوصیات لاروی نظیر وزن، درصد افزایش وزن روزانه و طول دوره لاروی با تغذیه از واریته کوکوسو بهبود قابل ملاحظه ای پیدا نموده است. همچنین وزن پیله، وزن شفیره و وزن قشر ابریشمی نیز در این گروه از حشرات رشد چشمگیری در مقایسه با لاروهایی که از برگ بومی تغذیه شده بودند، نشان داد. مقدار گلوکز و اوره همولنف در لاروهای سن پنجمی که از واریته اصلاح شده تغذیه نمودند به مراتب بیشتر از گروه دیگر بود. این افزایش در مقدار اوره احتمالا نشان دهنده افزایش فعالیت کاتابولیکی پروتئین ها و اسیدهای آمینه در لاروها بوده و از آنجایی که این مقدار اوره جهت سنتز پروتئین تار ابریشمی توسط غدد ابریشمی بازجذب می شود می تواند سبب افزایش مقدار تولید پیله در این گروه از لاروها گردد. ولی مقدار تری اسیل گلیسرول ها و کلسترول در لاروهایی که از برگ های بومی تغذیه نموده بودند بیش از حشراتی که از برگ های واریته کوکوسو تغذیه کرده بودند، اندازه گیری شد. تصور می شود فعالیت متابولیکی کمتر در لاروهایی که از واریته بومی تغذیه کردند، سبب تجمع ترکیبات مزبور در همولنف گردیده است.

با تجزیه و تحلیل رکوردهای روز آزمون تولید شیر گاوهای هلشتاین شکم اول بر اساس مدل رگرسیون تصادفی، تاثیر فرض ثابت بودن واریانس باقیمانده در طول دوره شیردهی روی سایر مولفه های واریانس و نیز وراثت پذیری تولید شیر مورد بررسی قرار گرفت. توابع کوواریانس ژنتیکی افزایشی و محیطی دائمی بر اساس چند جمله ای های لژاندر درجه 3 برآورد و فرضیات مختلف در مورد برآورد واریانس باقیمانده شامل فرض ثابت و متغیر بودن واریانس باقیمانده در طول دوره شیردهی بررسی شد. بر اساس نتایج حاصله متغیر فرض نمودن واریانس باقیمانده در طول دوره شیردهی منجر به افزایش معنی دار لگاریتم تابع درستنمایی و بهبود برازش توابع کوواریانس حاصله می شود. حداکثر میزان واریانس باقیمانده تولید شیر مربوط به اوایل دوره شیردهی بود، سپس تا اواسط دوره شیردهی به سرعت کاهش یافته و در نهایت، در انتهای دوره شیردهی اندکی افزایش می یابد. فرض ثابت بودن واریانس باقیمانده در طول دوره شیردهی منجر به برآورد کمتر از حد واقعی مولفه مذکور و برآورد بیش از حد واقعی وراثت پذیری تقریبا تا اواسط دوره شیردهی می شود. با توجه به افزایش تعداد پارامترهای موجود جهت برآورد در صورت متغیر فرض نمودن واریانس باقیمانده، استفاده از تابع واریانس باقیمانده به منظور برآوردهای مجزا از مولفه مذکور برای هر روز یا هر مرحله از دوره شیردهی مناسب تر تشخیص داده شد.

به منظور بررسی اثر کاربرد مکمل معدنی بر افزایش وزن بدن گوسفندان در مراتع سمیرم، 66 راس بره نر بومی منطقه در اوایل خرداد ماه خریداری و در ایستگاه تحقیقاتی واقع در بخش حنای شهرستان سمیرم چرانیده شدند. پس از 14 روز عادت پذیری، بره ها به سه گروه 22 راسی که از لحاظ وزن یکسان بودند، تقسیم شدند. گروه اول با وزن زنده 3.84±26.44 کیلوگرم به عنوان شاهد، گروه دوم با وزن زنده 3.76± 26.45 کیلوگرم به عنوان دریافت کننده مکمل عمومی و گروه سوم با وزن زنده 3.8 ± 26.43 کیلوگرم به عنوان دریافت کننده مکمل اختصاصی تعیین شدند. شرایط برای هر سه گروه یکسان بود، بطوریکه از صبح تا هنگام غروب گوسفندان برای چرا به مرتع فرستاده شده و در هنگام غروب به قفس های انفرادی منتقل می شدند در این هنگام آب بطور آزاد در اختیار تمام گوسفندان قرار می گرفت و گوسفندان گروه دوم و سوم علاوه بر آب، بلوک های معدنی خود را نیز دریافت می کردند. در هر ماه نیز بره ها وزن کشی شدند. استفاده از بلوک های معدنی اثر معنی داری بر روی وزن بدن و میزان رشد بره ها در ماه آخر دوره چرا داشته است. رشد روزانه بره های گروه های دریافت کننده مکمل بیش از گروه شاهد بود. اگر چه رشد روزانه گروه دریافت کننده مکمل اختصاصی بالاتر از گروه دریافت کننده مکمل عمومی بود اما از لحاظ آماری اختلافی بین دو گروه مشاهده نشد.

در این تحقیق اثرات جیره های دارای سطوح صفر، 3، 6 و 9 درصد پودر شفیره کرم ابریشم بر عملکرد جوجه های نر گوشتی با استفاده از 13 تیمار آزمایشی در یک طرح کامل تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. تعداد 780 قطعه جوجه یکروزه نر گوشتی از سویه آرین به 52 گروه آزمایشی 15 قطعه ای با میانگین وزنی تقریبا مشابه تقسیم شد و سپس به هر یک از 13 تیمار آزمایشی 4 تکرار به طور تصادفی اختصاص یافت. آزمایش از سن یک روزگی شروع و تا سن 49 روزگی ادامه داشت. نتایج حاصله نشان داد که جیره های دارای سطوح مختلف پودر شفیره تاثیر معنی داری بر میانگین های مصرف غذا و اضافه وزن روزانه جوجه ها در طول دوره صفر تا 42 روزگی نداشتند، ولی در کل دوره آزمایش میانگین مصرف غذا و اضافه وزن روزانه جوجه های تغذیه شده با پودر شفیره کرم ابریشم به صورت قابل ملاحظه ای بیش از جوجه های تغذیه شده با جیره های حاوی پودر ماهی به عنوان تنها منبع پروتئین حیوانی بود. همچنین هیچیک از تیمارهای آزمایشی تاثیر معنی داری بر ضریب تبدیل غذایی جوجه ها در طی دوره های صفر تا 42 و یا صفر تا 49 روزگی نداشتند. میانگین وزن بدن کلیه گروه هایی که در طی دوره های مختلف پرورش با جیره های دارای سطوح مختلف پودر شفیره تغذیه شده بودند در سن 49 روزگی به طور قابل ملاحظه ای بالاتر از گروه شاهد بود (2136 گرم در مقایسه با 2046.4 گرم). همچنین تغذیه جوجه ها با استفاده از سطوح مختلف پودر شفیره تاثیر معنی داری بر راندمان لاشه، درصد چربی محوطه بطنی و پانکراس نسبت به وزن زنده نداشت. با توجه به نتایج آزمایش حاضر، می توان از پودر شفیره کرم ابریشم به عنوان تنها منبع پروتئین حیوانی در جیره جوجه های گوشتی از سنین اولیه بدون آنکه بر عملکرد آنها تاثیر نامطلوبی داشته باشد، استفاده کرد.

تعداد 40 راس میش 2 تا 4 ساله شال متعلق به موسسه تحقیقات دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران انتخاب شد. در فصل بهار همزمانی فحلی بوسیله استفاده از سیدر دارای هورمون پروژسترون به مدت 12 روز و تزریق 300 واحد بین الملل هورمون PMSG در زمان خارج سازی سیدر انجام شد. اسپرم از پنج راس قوچ شال بوسیله مهبل مصنوعی اخذ و پس از ارزیابی، نمونه های مناسب با یکدیگر مخلوط شدند. رقیق سازی اسپرم با شیر استریلیزه و هموژنیزه گاو در دمای 30 درجه سانتی گراد انجام شد. پایوت های 0.2 میلی لیتری از اسپرم رقیق شده، پر گردید و در دمای 18 سانتی گراد تا 4 ساعت مورد استفاده قرار گرفت. میش های فحل پس از شناسایی بوسیله قوچ تیزر به دو گروه تقسیم و به روش های سرویکال و رحمی تلقیح مصنوعی شدند. پنجاه ساعت پس از تزریق هورمون PMSG، توسط پیپت تلقیح مصنوعی مخصوص با عبور از چین های سرویکس، اسپرم وارد چین های سرویکس و بدنه رحم و تلقیح انجام گردید. میزان بازگشت به فحلی 16 تا 17 روز با شمارش میش های فحل و تشخیص آبستنی 30 روز پس از تلقیح مصنوعی به روش سونوگرافی رکتال انجام شد. نتایج نشان داد که میزان فحلی و عدم بازگشت به فحلی میش ها صد در صد بود. میانگین آبستنی میش ها 47.5 درصد بود که به ترتیب در میش های جوان و مسن 52 و 43 بود. میزان آبستنی در میش ها پس از تلقیح مصنوعی به روش سرویکال 42.5 و به روش رحمی 52.5 درصد بود. نتایج نشان داد که اثر مکان تزریق اسپرم بر نتایج آبستنی میش های تلقیح شده معنی دار نبود (P>0.05).

به منظور تعیین قابلیت هضم گاودانه در خوراک های حاوی مقادیر متفاوت یونجه به روش in vivo و in vitro، آزمایشی با راس گوسفند نژاد قزل نر، بالغ و اخته انجام گردید. در این مطالعه قتبلیت هضم از طریق معادلات تابعیت تعیین شد و ضریب همبستگی بین روش in vivo و in vitro محاسبه گردید. ترکیب شیمیایی یونجه و گاودانه اندازه گیری شد. در روش حیوان زنده 4 تیمار به ترتیب شامل صفر، 25، 50 و 75 درصد گاودانه به همراه جیره پایه یونجه مورد استفاده قرار گرفت. در روش in vivo، قابلیت هضم کلیه مواد مغذی در جیره به استثنا الیاف خام و دیواره سلولی بدون همی سلولز (ADF) با افزایش نسبت گاودانه در جیره به طور معنی دار افزایش یافت ولی تفاوت معنی داری بین قابلیت هضم پروتئین خام در خوراک های حاوی 50 و 75 درصد گاودانه مشاهده نشد. رابطه بین سطح گاودانه و کل مواد مغذی قابل هضم، خطی و ضریب تبیین آن 98 درصد بود. در روش in vitro نیز قابلیت هضم ماده خشک، ماده آلی و ماده آلی در ماده خشک جیره با افزایش نسبت گاودانه از صفر به 100 درصد به طور معنی داری افزایش یافت ولی تفاوت معنی داری در قابلیت هضم ماده آلی و ماده آلی در ماده خشک بین تیمارهای حاوی صفر و 25 درصد گاودانه مشاهده نشد. ضریب همبستگی بین نتایج روش in vivo و in vitro در مورد ماده خشک، ماده آلی و ماده آلی در ماده خشک (D-Value) برای یونجه به ترتیب 99، 99 و 97 و برای گاودانه 97، 97 و 96 بود. در خوراک های حاوی مقادیر متفاوت گاودانه مصرف خوراک حاوی 50 درصد یونجه و 50 درصد گاودانه حداکثر بود ولی مصرف انرژی قابل متابولیسم در خوراک حاوی 25 درصد یونجه و 75 درصد گاودانه حداکثر بود و تراکم انرژی قابل متابولیسم با افزایش نسبت گاودانه افزایش یافت.

در این بررسی از تعداد 4136 رکورد بیده پشم سالانه میش و 3135 رکورد تعداد بره متولد شده در هر زایمان میش مربوط به گله موجود در ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد گوسفند لری بختیاری طی سال های 1369 تا 1379 به منظور برآورد مولفه های (کو) واریانس و پارامترهای ژنتیکی صفات تولید پشم و تعداد بره متولد شده در هر زایمان میش استفاده گردید. مولفه های (کو) واریانس و پارامترهای ژنتیکی با استفاده از روش حداکثر درستنمائی محدود شده بدون مشتق گیری (DFREML) و به صورت آنالیز تک صفتی و دو صفتی تحت مدل حیوانی شامل اثرات ثابت: سال زایش و سن میش و نیز ضریب تابعیت وزن بدن میش و اثرات تصادفی ژنتیکی افزایشی میش، محیطی دائمی و باقیمانده برآورد گردید. میانگین حداقل مربعات و خطای معیار بیده پشم سالانه و تعداد بره متولد شده در هر زایمان میش به ترتیب 1.95±0.01 کیلوگرم و 1.16±0.006 راس برآورد گردید. تاثیر سال و سن میش بر صفات مورد بررسی کاملا معنی دار (p<0.001) بود. برآورد مولفه های واریانس حاصل از آنالیز تک صفتی و دو صفتی نیز یکسان بود. مولفه های واریانس ژنتیکی به میزان 0.108±0.011 برای بیده پشم سالانه، 0.016±0.005 برای تعداد بره متولد شده در هر زایمان میش و -0.002±0.005 برای کوواریانس ژنتیکی بین آنها بود. پارامترهای ژنتیکی بیده پشم سالانه و تعداد بره متولد شده در هر زایمان میش به ترتیب 0.56±0.04 و 0.13±0.04 برای ضریب وراثت پذیری، 0.64 و 0.28 برای ضریب تکرارپذیری و -0.04±0.04 برای همبستگی ژنتیکی بین آنها برآورد گردید. نتایج این بررسی نشان می دهد که پاسخ به انتخاب برای تعداد بره متولد شده در هر زایمان میش پائین بوده، در حالی که انتخاب در داخل نژاد برای صفت بیده پشم سالانه، بدون این که تاثیر منفی در صفت تعداد بره متولد شده در هر زایمان میش داشته باشد، می تواند پیشرفت قابل ملاحظه ای در این صفت ایجاد نماید.

جهت انجام این تحقیق از 5913 رکورد گوسفند بلوچی که در مرکز اصلاح نژاد دام شمال شرق کشور (عباس آباد) جمع آوری شده بود، استفاده گردید. صفات مورد مطالعه شامل وزن تولد، وزن سه ماهگی، وزن شش ماهگی، وزن نه ماهگی و وزن یک سالگی بودند. هر یک از این صفات با شش مدل مختلف نرم افزار DFREML مورد بررسی قرار گرفتند. جهت برآورد پارامترهای ارثی از روش حداکثر درستنمایی محدود شده (REML) در قالب مدل دام استفاده گردید. عوامل ثابت موثر بر روی این صفات شامل اثرات سن میش، جنسیت، نوع تولد، سال و ماه تولد بود. برای تصحیح رکوردها از یک متغیر کمکی به صورت تعداد روزهای بین تولد تا روز رکوردگیری صفت مربوطه استفاده شد. وراثت پذیری های مستقیم بر اساس بهترین مدل برای صفات وزن تولد (0.033) 0.14، وزن سه ماهگی (0.045)0.28، وزن شش ماهگی (0.05)0.25، وزن نه ماهگی (0.052)0.28 و وزن یک سالگی (0.055) 0.33 برآورد گردید.

این آزمایش به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف جو بدون پوشینه در جیره غذایی بر عملکرد و همچنین فعالیت دستگاه گوارش جوجه های گوشتی انجام گرفت. تعداد 960 قطعه جوجه گوشتی یکروزه از نژاد آربورایکرز در یک آزمایش فاکتوریل 4×3 با 4 سطح جو بدون پوشینه و 3 سطح آنزیم و 4 تکرار در قالب طرح کامل تصادفی مورد استفاده قرار گرفتند. افزایش سطح جو بدون پوشینه در جیره غلظت پلی ساکاریدهای غیرنشاسته ای محلول جیره را افزایش داد. در دوره آغازین و رشد، افزایش سطح جو بدون پوشینه در جیره به طور معنی داری مصرف خوراک و رشد را کاهش داد (P<0.01). در دوره پایانی سطوح مختلف جو بدون پوشینه تا 30 درصد اثری بر روی متغیرهای عملکرد نداشت. مصرف خوراک، افزایش وزن و ضریب تبدیل در کل دوره آزمایش (49-0 روزگی) نیز تحت تاثیر افزایش سطح جو بدون پوشینه قرار گرفت (P<0.01). افزایش سطح جو بدون پوشینه در جیره باعث افزایش وزن دستگاه گوارش، کبد و روده کور نسبت به وزن بدن شد (P<0.01) در حالی که بر بازده لاشه، چربی شکمی، پیش معده و سنگدان و درصد تلفات اثر معنی داری نداشت. افزودن آنزیم به جیره های غذایی مورد آزمایش اثر معنی داری بر متغیرهای مورد مطالعه نداشت. نتایج این آزمایش نشان داد که در جیره جوجه های گوشتی، از دانه جو بدون پوشینه تا سطحی می توان استفاده کرد که مقدار پلی ساکاریدهای غیرنشاسته ای محلول جیره در دوره های آغازین، رشد و پایانی به ترتیب از 3.6، 4.1 و 4.6 درصد فراتر نرود. بنابراین با توجه به ترکیب جیره سطح استفاده از جو بدون پوشینه در جیره های آغازین، رشد و پایانی به ترتیب صفر، 20 و 30 درصد توصیه می شود.

این تحقیق با هدف بررسی ارتباط سطوح نیتروژن اوره خون با هورمون های استرادیول و پروژسترون در روز فحلی و رابطه این متغیرها با آبستنی در گاوهای شیری انجام گرفت. در یک گاوداری صنعتی، از 75 راس گاو که طی یک دوره 4 هفته ای فحل شدند، در زمان تلقیح مصنوعی نمونه خونی جمع آوری شد. چهل و پنج روز بعد از تلقیح، به منظور تشخیص آبستنی، گاوها از طریق رکتوم مورد معاینه قرار گرفتند و سپس، به دو گروه گاوهای آبستن و غیرآبستن تقسیم شدند. میانگین نیتروژن اوره خون در گاوهای آبستن بطور معنی داری پایین تر از گاوهای غیرآبستن بود (P<0.05) اما میانگین غلظت هورمون های استرادیول و پروژسترون در گاوهای آبستن و غیرآبستن تفاوت معنی داری نداشت. همچنین گاوها بر اساس میانگین غلظت نیتروژن اوره خون به دو گروه تقسیم شدند: 1- گاوهای دارای نیتروژن اوره خون بالاتر از میانگین و 2- گاوهای دارای نیتروژن اوره خون پایین تر از میانگین. میزان آبستنی و میانگین غلظت استرادیول در گروه 1 بطور معنی داری پایین تر از گروه 2 بود (P<0.05) اما میانگین غلظت پروژسترون تفاوت معنی داری بین دو گروه نداشت (P>0.05). بین استرادیول خون و نیتروژن اوره خون همبستگی منفی و معنی داری مشاهده شد (P<0.05, r=-0.43) اما ارتباط بین پروژسترون و نیتروژن اوره خون معنی دار نبود. بر اساس نتایج این تحقیق، می توان پیشنهاد کرد که سطوح بالای اوره خون بر باروری اثر منفی دارد و این اثر می تواند از طریق تغییر غلظت هورمون های استروئیدی اعمال شود.

آزمایشی به منظور تعیین خصوصیات شیردهی، ترکیبات شیر در میش های نژاد شال (n=20) و زندی (n=19) 2 و 3 ساله یک قلو زائیده و یک قلو شیرده و رشد بره های آنها انجام شد. میانگین طول دوره شیردهی و تولید شیر به ترتیب برای میش های شال 119 روز و 110.3 کیلوگرم و برای میش های زندی 91 روز و 40.95 کیلوگرم بود. سن میش تاثیری بر روی تولید شیر نداشت. تولید شیر میش های شال و زندی که بره های نر شیر می دادند (به ترتیب 114.3±1.96 کیلوگرم و 43.4±1.80 کیلوگرم) نسبت به میش هایی که بره های ماده شیر می دادند (بترتیب 106.3±1.60 کیلوگرم و 38.2±1.11 کیلوگرم) بطور معنی داری بیشتر بود (P<0.05). میانگین افزایش وزن روزانه، کل افزایش وزن بره های نر بیشتر از بره های ماده بود که در نژاد شال اختلاف معنی دار بود (P<0.05). وزن شیرگیری بره های نر در هر دو نژاد بیشتر از بره های ماده بود (P<0.01). میانگین چربی شیر 5.85 و 6.08 درصد، پروتئین 5.50 و 5.45 درصد، لاکتوز 5.03 و 4.52 درصد و مواد جامد غیر از چربی 11.77 و 11.55 درصد بترتیب در شیر میش های شال و زندی بود.

در این آزمایش اثر سطوح مختلف اسیدهای آمینه گوگرددار بر رشد نیمچه ها و عملکرد مرغ مادر گوشتی آرین در قالب طرح کاملا تصادفی بررسی شد. آزمایش در 3 مرحله در دوره پرورش (21-0 هفتگی) و تولید (60-24 هفتگی) گله مرغ مادر گوشتی انجام گرفت. گروه های آزمایشی شامل سطوح 80، 90، 100، 110 و 120 درصد احتیاجات مرغ مادر گوشتی به اسیدهای آمینه گوگرددار بودند. یافته های این آزمایش نشان داد که سطح اسیدهای آمینه گوگرددار جیره غذایی بر درصد یکنواختی و افزایش وزن نیمچه ها بی تاثیر است (P>0.05). اما درصد تولید تخم مرغ و گرم توده تخم مرغ تولیدی با ازا هر مرغ در روز در ابتدای دوره تولید تحت تاثیر اسیدهای آمینه گوگرددار جیره غذایی قرار می گیرند (P<0.05). به علاوه سطوح متفاوت میتونین به اضافه سیستین جیره بر قابلیت جوجه درآوری و وزن نتاج یکروزه در دوره پایانی تولید اثر معنی دار نداشت (P>0.05). بنابراین چنین استنباط می شود که کاهش اسیدهای آمینه گوگرددار جیره به میزان 80% نه تنها موجب تعویق رشد و تکامل نیمچه ها یا کاهش عملکرد گله مرغ مادر گوشتی نمی گردد، بلکه باعث عملکرد مطلوب گله و کاهش هزینه های تولید می شود.