فصلنامه امیرکبیر
پیاپی 62 (تابستان و پاییز 1384)

توسعه فن آوری ماهواره های سنجش از دور، قابلیت زیادی در تولید تصاویر چند طیفی ایجاد نموده است. این تصاویر بر حسب نوع کاربرد دارای ویژگی های مکانی، طیفی و رادیومتری مختلفی هستند. ادغام اطلاعات موجب افزایش کاربری آن گشته، بنحوی که می توان به تصویر جدید با اطلاعات جامع تر دسترسی پیدا کرد. در دهه اخیر الگوریتم های مختلفی برای افزایش توام دقت مکانی و طیفی این تصاویر ابداع و ارائه شده است. مشهورترین آنها تبدیل براوی، IHS، PCA و تبدیل موجک است. روش های مذکور، هر کدام به نوعی سبب تخریب در اطلاعات طیفی و مکانی تصاویر می شوند. در این مقاله یک روش جدید، الهام گرفته از مدل شبکیه چشم ارائه شده است. یکی از ویژگی های این روش عدم نیاز به فرایند نمونه برداری مجدد است. که در تمامی روش های قبلی اجتناب ناپذیر بوده، و یک فرایند مخرب اطلاعات مکانی محسوب می شود. نتایج پیاده سازی بر روی تصاویر چند طیفی ماهواره لندست و تصویر تک رنگ ماهواره اسپات موید بهینه بودن الگوریتم جدید، از نظر حفظ اطلاعات طیفی و مکانی می باشد.

مجموعه کانسارهای کرومیتی سبزوار جزیی از افیولیت های خراسان در 175 کیلومتری شمال غرب سبزوار می باشند که مختصات آنها عبارت است از: طول جغرافیایی 20 ثانیه و 50 دقیقه و 56 درجه و عرض جغرافیایی 30 ثانیه و 35 دقیقه و 36 درجه. مجموعه سنگ های تشکیل دهنده این افیولیت ها شامل پریدوتیت ها (هارزبرژیت، دونیت و لرزولیت)، سرپانتینیت، پیروکسنیت، گابروها و نیز بازه وسیعی از ترکیبات بین بازالت ها و آندزیت بازالت ها تا ریوداسیت - داسیت، ریولیت و بازانیت ها است. در این تحقیق، سنگها مزبور بر اساس ویژگی های ژئوشیمیایی خود به تفکیک تقسیم بندی شده، جایگاه تکتونیکی آنها مشخص شد. با توجه به این مطالعات معین شد که سنگ های متوسط تا بازیک این مجموعه دارای خواصی مشابه به جزایر قوسی بوده و واحدهای آنها از نظر ژنتیکی بشدت به هم مرتبط هستند؛ به عبارت دیگر از یک مذاب واحد تفریق حاصل نموده اند. این در حالی است که سنگ های افیولیتی کاملا خواص پشته های میان اقیانوسی افیولیت های نئوتتیس را نشان می دهند. بنابر ترکیب شیمیایی و ویژگی های این مجموعه می توان نتیجه گرفت که این افیولیت ها در طول زمان بر اثر ایجاد شکافی باریک ولی عمیق در پوسته اقیانوس تتیس و سپس با تغییر رژیم کششی به فشارشی در تکتونیک ایران زمین به صورت مجموعه ای صفحه مانند در پوسته قاره ای قبلی جایگزین شده است و در حال حاضر به شکل کالرد ملانژ دیده می شوند.

سالیان درازی است که طرح ریزی راهبردی در سطوح مختلف واحدهای کسب و کار مانند بنگاه ها و شرکت ها بکار برده می شود. اما در سطح یک صنعت خاص مدل های چندانی برای طرح ریزی راهبردی دیده نمی شود. در این مقاله بمنظور ایجاد زمینه برای ارائه مدلی در این مورد، مدل های تدوین استراتژی در سطح بنگاه، شرکت و ملت بررسی و نقاط قوت آنها برای توسعه یک مدل تدوین استراتژی در سطح صنعت و همچنین کمبودها و مشکلات آنها مطرح شد. بر اساس این مطالعه مدل های پورتفولیوی طرح ریزی راهبردی در سطح شرکت می تواند پایه خوبی برای طراحی قرار گرفته و با استفاده از فرآیندهای مطرح در مدل های ملی، مدلی برای سطح صنعت فراهم نماید. بر این اساس، مدلی 3 بعدی برای تدوین استراتژی صنعت (با تکیه بر صنعت نساجی) پیشنهاد شده است.

با توجه به کاربرد وسیع آلیاژهای تیتانیوم در پروتزها، جدیدترین مطالعات بر خواص سطحی این فلز و بررسی رفتار آن در تماس با مایعات بدن متمرکز شده است. در این تحقیق تاثیر بر همکنش لیزر پالسی Nd:YAG و پارامترهای اپتیکی آن نظیر چگالی انرژی و تعداد پالس بر خصوصیات سطح آلیاژ Ti6Al4V با هدف دست یابی به سطحی با کیفیت بالا مورد بررسی قرار گرفته است. افزایش مقاومت خوردگی، سختی قابل توجه سطح و کاهش درصد وانادیوم در سطح از جمله نتایجی است که در شرایط بهینه فرآیند پرتودهی با لیزر فوق بر سطح فلز حاصل می شود. در ادامه این تحقیق، مدلسازی رفتار چسبندگی سلول های استخوانی بر سطح آلیاژ تیتانیوم و تغییر آن به صورت تابعی از تنش، دما، زمان و پارامترهای سطحی بررسی شده است.

در این تحقیق انتشار امواج حاصل از انفجار و اندرکنش آن با محیط توده سنگ دربرگیرنده یک چال انفجاری توسط برنامه کامپیوتری UDEC شبیه سازی شده است. موج ضربه ای ناشی از انفجار بصورت یک پالس مثلثی ساده شده که حاصل از ماکزیمم فشار انفجار، معادل 1860 مگاپاسگال است به دیواره یک چال انفجاری به قطر 76 میلی متر وارد شده است. نتایج حاصله از تحلیل عددی با نتایج تجربی حاصل از ارتعاشات ثبت شده در یک توده سنگ گرانیتی مقایسه شده است. نتایج، انطباق خوبی را بین معیار حداکثر سرعت ذرات پیش بینی شده از روش عددی و روش تجربی نشان می دهد.

در این تحقیق ابتدا امکان صمغ گیری ابریشم ایرانی به وسیله دو آنزیم پروتئینی آلکالاز و ساویناز به طور مجزا بررسی و نتایج حاصل شده با روش معمول صمغ گیری (روش صابونی) مقایسه شده است. همچنین قابلیت مخلوط آنزیم های فوق نیز در صمغ گیری مطالعه شده است. درصد کاهش وزن، استحکام و درصد ازدیاد طول نسبی نمونه ها به منظور به دست آوردن بهترین شرایط فرایند صمغ گیری ارزیابی شد. با توجه به نتایج به دست آمده، روش آنزیمی نسبت به روش صمغ گیری مرسوم (روش صابونی) به تخریب به مراتب کمتری بر روی فیلامنت های ابریشم منجر می گردد. همچنین تصاویر میکروسکوپ الکترونی پویشی (SEM) تهیه شده از نمونه های عمل شده با آنزیم و بدون آنزیم برای مقایسه تهیه شد که نتایج به دست آمده را تائید می کند. با توجه به اهمیت آب و مشکلات تهیه آن، در این تحقیق اثر L.R. نیز بررسی شده است.
با توجه به پایین بودن دما در این روش (55 ̊C) و زمان عمل کوتاه نسبت به روش صابونی (95-100 ̊C) صرفه جویی قابل ملاحظه ای نیز در انرژی و زمان می شود. به علت مصرف کم مواد شیمیایی و سازگاری و تجزیه پذیری آنزیم ها در محیط زیست، مشکلات زیست محیطی نیز کاهش می یابند.

جایابی بهینه خازن در شبکه های توزیع، به منظور کاهش تلفات انرژی، کاهش تلفات در پیک مصرف، آزادسازی ظرفیت تجهیزات نصب شده و بهبود پروفیل ولتاژ، یکی از روش های موثر در بهره برداری از سیستم های توزیع است. در این مقاله روش جدیدی برای جایابی همزمان خازن های ثابت و قابل کلیدزنی در سیستم های توزیع با بار متغیر ارائه شده و مزایای آن نسبت به روش های موجود بیان می گردد. در این روش ساختار شبکه، اطلاعات اقتصادی و اطلاعات بار به صورت تعداد سطوح اختیاری با مقدار فازی دریافت شده و با کدگذاری جدید تعریف شده برای الگوریتم ژنتیک، مقدار و محل بهینه خازن ها تعیین می شود. نتایج حاصل از اجرای این روش بر روی شبکه های آزمون ارائه شده و با نتایج دیگر روش ها مقایسه شده است که کار این روش پیشنهادی را نشان می دهد.

در این مقاله به بررسی اثر غلظت اجزای حمام رنگ CED (الکترودیپازیشن کاتدی) شامل غلظت رزین، غلظت پیگمنت ها و pH حمام همچنین فاکتورهای فرآیندی شامل ولتاژ ثابت، دمای حمام رنگ و زمان اعمال ولتاژ بر ضخامت و خواص ظاهری و مکانیکی (براقیت، سختی، انعطاف پذیری و مقاومت در برابر ضربه) فیلم رنگ اعمالی بر فولاد آماده سازی سطح شده پرداخته خواهد شد. به منظور طراحی آزمایش و تحلیل نتایج، از روش طراحی آزمایش تاکوچی مدل L25 استفاده شده است.
نتایج نشان می دهد ولتاژ اعمالی موثرترین عامل بر ضخامت و خواص نهایی فیلم رنگ است. غلظت پیگمنت ها و غلظت رزین موجود در حمام با وجودی که بر ضخامت فیلم نهایی تاثیر چندانی ندارد؛ ولی ترکیب بهینه این دو فاکتور به شدت بر خواص مکانیکی و براقیت فیلم رنگ موثر است. pH و دمای حمام پس از سه فاکتور ذکر شده اثر تقریبا مشابهی بر ضخامت و خواص نهایی دارند. فاکتور زمان اعمال ولتاژ کمترین تاثیر را بر خواص نهایی فیلم رنگ از خود نشان داد.

آغاز و گسترش منطق فازی، اصولا با اهداف کاربردی همراه بوده است. با گذشت بیش از سه دهه از ابداع نظریه مجموعه های فازی، این شاخه از علم کاربرد متنوع و متعددی یافته است. بکارگیری این نظریه در تصمیم گیری گزینه های چند معیاره یکی از کاربردهای آن است. تصمیم گیری برای تعیین اولویت مناطق بوکسیت به منظور ادامه مطالعات اکتشافی آن از طریق ارزیابی اطلاعات موجود با بکارگیری نظریه مجموعه های فازی صورت گرفت. بیست منطقه بوکسیتی، که اطلاعات آنها به دلیل همسنگ نبودن دقت متفاوتی دارند. با این روش ارزیابی شد. معیارهای تاثیرگذار مشترک به صورت میزان ذخیره، کیفیت ماده معدنی، نسبت باطله برداری جنس سنگ های پوشاننده ماده معدنی، میزان سهولت دسترسی به مناطق و مسافت هر منطقه تا کارخانه تولید آلومینا انتخاب شد. تابع تصمیم و عملگرهای مناسب همراه با توابع عضویت هر یک از معیارها مشخص و در نهایت مطلوبیت هر گزینه با ارزش فازی آن تعیین شد. عدد به دست آمده ملاک ارجحیت مناطق نسبت به یکدیگر قرار گرفت.

در این مقاله، یک روش جدید برای تعیین آزمایشگاهی سفتی اشیای لمس شده توسط لوازم جراحی با حداقل تهاجم، ارائه می شود. برای تعیین این خاصیت مکانیکی، که در مهندسی پزشکی کاربرد فراوانی دارد. یک سنسور و لامسه ای خاص طراحی و ساخته شد. این سنسور از دو بخش تشکیل شده است: یک قسمت استوانه ای صلب و یک قسمت حلقه ای تو خالی از جنس فوم. به عنوان یک کاربرد عملی از سنسور ساخته شده، در یک گراسپر آندوسکوپی، تست شد. برای تحلیل عملکرد گراسپر، یک مدل تئوریک ارائه شده و نتایج حاصله با داده های به دست آمده در آزمایشگاه مقایسه گردید. با ثابت نگاه داشتن محدوده نیروی اعمالی در ناحیه 0.1 تا 1 نیوتن، خطائی حدود %20 در محاسبه مدول الاستیسیته اجسام تست شده، به دست آمد. در این تحقیق برای اولین بار، یک گراسپر آندوسکوپی؛ که قابلیت تخمین مدول الاستیسیته را دارد، ساخته شد.

با وجود آنکه الگوریتم های متعددی به منظور بهینه سازی محدوده نهایی معدنکاری روباز ارایه شده است؛ اما تاکنون تدوین و توسعه چنین الگوریتم هایی برای بهینه سازی محدوده نهایی معدنکاری زیرزمینی به دلیل تعدد روش های استخراج زیرزمینی، پیچیدگی محاسبه پارامترهای اقتصادی و عدم وجود فرهنگ استفاده از این الگوریتم ها، با موفقیت چشمگیری همراه نبوده است. در این مقاله یک الگوریتم دو بعدی با اتکا به منطق برنامه ریزی پویا برای تعیین محدوده بهینه معدنکاری زیرزمینی بر روی یک مدل اقتصادی ویژه ارایه شده است. در مدل اقتصادی مورد نظر، محدودیت های طول و ارتفاع کارگاه استخراج، از طریق مفهوم زیرکارگاه ها، که اجزای سازنده کارگاه های استخراج هستند؛ اعمال شده است. الگوریتم ارایه شده با بهره گیری از یک تابع دو ضابطه ای تکرار شونده بر روی مدل اقتصادی مذکور اجرا می شود و محدوده بهینه برای دست یابی به سود بیشینه را تعیین می کند. از این الگوریتم می توان برای بهینه سازی محدوده معدنکاری در کانسارهای رگه ای با کاربرد هر یک از روش های استخراج زیرزمینی سود جست.

در این مقاله برای اولین بار، تاثیر تنش های اولیه بر پاسخ صفحات بزرگ کامپوزیت الیافی تک لایه و چند لایه متقارن در برابر ضربه عرضی کم سرعت با روش تحلیلی بررسی شده است. تنش های اولیه از طریق اعمال بارهای کششی یا فشاری صفحه ای در حالت های تک محوری و دو محوری در امتداد سطح میانی صفحه کامپوزیتی در نظر گرفته شده است. در این تحقیق از قانون برخورد اسوکلو برای اجسام غیر ایزوتروپیک استفاده شده است. اثرات تنش های کششی و فشاری اولیه به صورت تک محوری و دو محوری بر روی نیروی برخورد، زمان برخورد و خیز مرکزی صفحه بررسی شده است. با روش تحلیلی، اثر تنش های تک محوری در راستای الیاف و عمود بر آن در کامپوزیت های تک جهته و تاثیر لایه چینی های مختلف در کامپوزیت های چند لایه با وجود تنش های اولیه، بر روی پارامترهای فوق بررسی شده است.

در این مقاله از یک مدل آماری برای تخمین نفوذپذیری و آسیب مویرگ های مغزی استفاده شده است. در این مدل آماری عبور ذرات ماده ی کنتراست در داخل مویرگ، گذر از سد خونی- مغزی و فضای خارج مویرگی با ماهیت آماری در نظر گرفته و به وسیله ی روش مونت کارلو شبیه سازی شده است. نتایج این شبیه سازی با استفاده از داده های ورودی سرخرگی واقعی برای نفوذپذیری های مختلف محاسبه شده است. با مقایسه نتایج شبیه سازی و منحنی های استخراجی از تصاویر واقعی مغز موش، مقدار نفوذپذیری بافت های مختلف مغز تخمین زده شده است. نفوذپذیری از روش تحلیلی نیز محاسبه و با نتایج شبیه سازی مونت کارلو مقایسه شده است. نتایج نشان می دهد که این دو روش دارای خطاهایی هستند که باعث عدم یکسانی مقدار نفوذپذیری تخمین زده شده توسط این روش ها می شود. مزیت مهم روش پیشنهادی بر پایه شبیه سازی مونت کارلو استفاده مستقیم از داده های واقعی و عدم نیاز به برازش منحنی است که دقت بالا و آسانی استفاده از این روش را به همراه دارد.

با غوطه وری نمونه های نیتروژن دهی شده در حمام نمک حاوی پودر فرووانادیم، لایه سخت و مقاوم به سایش کربونیتریدوانادیم در دماهای کمتر از 700 ̊C بر روی قطعات فولادی شکل می گیرد. در این تحقیق، اثر زمان نیتروژن دهی، دما و زمان پوشش دهی، درصد وزنی و اندازه دانه پودر فرووانادیم بر ترکیب، ضخامت و سختی پوشش بر روی فولاد 1.2510 DIN مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمایش ها موید این مطلب است که در همه حالات، ساختار پوشش شامل کربونیتریدوانادیم با ترکیب (V(C,N)+V2(N,C)) و کربونیترید آهن - وانادیوم(Fe-V)(C,N) است و با افزایش زمان نیتروژن دهی، درصد وزنی و ریزدانه شدن پودر فرووانادیم، ضخامت افزایش و سختی کاهش می یابد. اما با افزایش دما و زمان فرآیند، علاوه بر افزایش ضخامت، سختی نیز افزایش می یابد. توزیع سختی در طول لایه شیب ملایمی دارد که این امر، منجر به ایجاد تطابق خوبی بین لایه و زیر لایه می شود.

امروزه از دستگاه های مختلفی برای اندازه گیری میزان چگالی استخوان استفاده می شود. پایه فیزیکی اغلب این دستگاه ها بر عبور پرتوهای x یا امواج فراصوت از استخوان استوار است. از امواج فراصوت برای اندازه گیری پارامترهایی از قبیل سرعت فراصوت (SOS)، تضعیف (BUA) و سفتی (Stiffness) استخوان استفاده می شود. متد انتخابی در سیستم چگالی سنج فراصوتی بر پایه روش شناورسازی است که ضمن پیچیده تر بودن، قابل قبول می باشد. دو مبدل، یکی به عنوان فرستنده و دیگری گیرنده امواج فراصوت به کار می روند و سیگنال دریافتی پس از نمونه برداری به وسیله مبدل آنالوگ به دیجیتال، از طریق پورت سریال به کامپیوتر منتقل شده و پردازش های بعدی روی آن انجام می گیرد. برای کاهش خطا، در هر اندازه گیری از بیش از 100 پالس ارسال و دریافت استفاده شده که این مقدار در نرم افزار قابل تغییر است. در کامپیوتر، زمان بین ارسال تا دریافت سیگنال اندازه گیری و با استفاده از تکنیک زمان پرواز (TOF) و نیز در دست داشتن عرض پاشنه پا، سرعت متوسط یا همان SOS محاسبه می شود. سرعت فراصوت در استخوان های سالم بیشتر از استخوانهای پوک و متخلخل است زیرا سرعت فراصوت با دانسیته و الاستیسیته بافت در ارتباط است. طیف سیگنال دریافتی میزان تضعیف امواج فراصوت عبوری از استخوان را نشان می دهد. با گرفتن تبدیل فوریه از دو سیگنال ارسال و دریافت و محاسبه نسبت طیف سیگنال دریافتی به طیف سیگنال ارسالی در گستره فرکانسی 200 تا 600 کیلوهرتز، می توان نمودار تضعیف برحسب فرکانس را رسم کرد که شیب نمودار اخیر در این گستره فرکانسی متناسب با چگالی استخوان است. نرم افزاری برای نمایش و پردازش اطلاعات، همچنین ارائه پارامترهای محاسبه شده به کاربر با استفاده از الگوریتم های خاص نوشته شده است. برای سنجش پوکی استخوان، پارامترهای محاسبه شده بیمار با اطلاعات مرجع به دست آمده از نمونه آماری جامعه ایرانی مقایسه شده اند.

بازیابی عناصر تشکیل دهنده ابزار برشی؛ یعنی کاربید تنگستن و کبالت، دیر زمانی است که آغاز شده است و در حال حاضر حدود 35 درصد از قراضه های کاربید سمانته تولیدی بازیابی می شوند. عموما بازیابی این قراضه ها با روش روی مذاب انجام می شود. در این تحقیق، قراضه های کاربید تنگستن سمانته به منظور انحلال بایندر کبالت و بازیابی کاربید تنگستن تحت عمل انحلال الکترولیتی انتخابی قرار گرفت. به کمک رسم منحنی های پلاریزاسیون خطی، پارامترهای مربوط به الکترولیت، مواد افزودنی، دانسیته جریان، دما و زمان مطالعه و بهترین شرایط برای الکترولیز انتخابی عوامل تشکیل دهنده کاربیدهای سمانته تعیین شد.

وقتی که روش های عددی برای حل یک معادله دیفرانسیل با مشتقات جزئی در دامنه بی کران اعمال می شود، برای محدود کردن دامنه محاسباتی معمولا از مرزهای مصنوعی استفاده می شود. در این مرزهای مصنوعی، شرایط مرزی خاصی برای تقریب جواب در کل فضا اعمال می شود. حال اگر جواب مساله در ناحیه کراندار معادل با جواب کل فضا (در ناحیه محاسباتی محدود شده) باشد، آنگاه این شرایط مرزی، شرایط مرزی شفاف نامیده می شوند. بحث این مقاله به شرایط مرزی شفاف برای معادلات شبه دیفرانسیلی شرودینگر مربوط است که از مدل های معادله سهموی (که کاربرد گسترده ای در مسائل انتشار موج یک طرفه نظیر لرزه نگاری، فیزیک اپتیک، آکوستیک زیر آب و... دارند) به وجود می آیند. همچنین گسسته سازی جدیدی در این مقاله برای این شرایط مرزی ارائه خواهیم کرد. نتایج عددی کارآئی روش جدید را از نظر دقت و زمان محاسبه نشان می دهد.

از مواردی که در مدل کردن دقیق رفتار سیستم های الکترومغناطیسی اهمیت دارد نحوه مدل کردن رفتار مواد مغناطیسی به کار رفته در آنهاست. بارزترین خصوصیتی که مواد فرو مغناطیسی از خود نشان می دهند خصوصیتی است که اصطلاحا تحت عنوان رفتار هیستریسز شناخته می شود. ماهیت پیچیده این رفتار کار مدل کردن میدانی- عددی سیستم های دارای مواد فرومغناطیسی را مشکل کرده است. در این مقاله روش عملی مناسبی ارائه شده است که ضمن حل میدان در سیستم های الکترومغناطیسی، رفتار هیستریسز برای هر نقطه از ماده را لحاظ می کند. برای حل میدان از روش اجزای محدود دو بعدی و برای بیان هیستریسز، مدل پریزاک اسکالر استفاده شده است. مزیت مهم روش ارائه شده، توانایی آن در تعیین دقیق تلفات هسته است که به همراه تعیین دقیق توزیع تلفات هسته در نقاط مختلف، ابزار مناسبی برای ارائه تحلیل های دقیق حرارتی در اختیار می گذارد. از مزایای دیگر روش ارائه شده بالا بودن سرعت و دقت محاسبات در مدل کردن رفتار سیستم های مغناطیسی است. روش ارائه شده بر روی یک سیستم نمونه آزمایش و نتایج قابل قبولی مشاهده شده است.

زمین لغزش های اتفاق افتاده در نواحی کوهستانی منطقه سفیدار گله در استان سمنان، همه ساله موجب وارد آمدن خسارت بسیار به مناطق مسکونی و راه های مراسلاتی و... می شود. جهت مطالعه این مساله روش آماری رگرسیون لوژستیک برای تهیه نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش مورد استفاده قرار گرفت. پایگاه اطلاعاتی شامل نقشه های شیب، لیتولوژی، جهت شیب، مدل ارتفاعی رقومی، کاربری اراضی، بارندگی و فاصله از گسل می شوند که با استفاده از نرم افزار spans در محیط GIS تهیه شدند. در این روش متغیرهای پیش بینی کننده، اتفاق افتادن و یا اتفاق نیفتادن زمین لغزشها در واحدهای شبکه بندی شده، مورد استفاده قرار گرفته و ارتباط آنها مشخص می شود. با استفاده از این ارتباط نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش در منطقه مورد مطالعه تهیه شد.
نتایج نشان می دهد که شیب و لیتولوژی مهمترین متغیرها برای تخمین خطر زمین لغزش در منطقه هستند. در عامل لیتولوژی واحدهای شیلی مستعدترین واحدها برای لغزش هستند. همچنین بارندگی و فاصله از گسل در مرحله اول مطالعات در نظر گرفته شد، اما در تحلیل نهایی به دلیل کم اثر بودن این عوامل از مدل حذف شد.

یک نوع خاص از متریک های فینسلر β) و (α- متریک ها هستند که کاربردهای فراوانی در مهندسی و فیزیک دارند. با توجه به کاربرد روزافزون این نوع متریک ها در رشته های مختلف، بررسی ویژگی های آن، از جمله مطالعه انحنای پرچمی آنها می تواند در توسعه هندسه مفید بوده و راه گشای حل برخی از مسائل پیچیده مهندسی باشد. از این رو در سالهای اخیر مطالعه انحنای β) و (α- متریک ها بیشتر مورد توجه ریاضیدانان قرار گرفته است. اما از آنجا که محاسبات مربوط به β) و (α- متریک ها در حالت کلی بسیار پیچیده است، این مساله برای هر β) و (α- متریک به طور جداگانه صورت می گیرد.
پس از ذکر مقدمات لازم یک شرط کافی برای انحنای اسکالر بودن β) و (α- متریک های به فرم F=α φ(β/α) به دست می آوریم: اگر α یک متریک ریمانی با انحنای برشی ثابت و β یک فرم کیلینگ با طول ثابت نسبت به α باشد، آنگاه متریک F=α φ(β/α) دارای انحنای اسکالر است. یکی دیگر از نتایج این مقاله یافتن یک شرط لازم و کافی برای ثابت بودن انحنای پرچمی متریک های به فرمF= (α+β)2/α است. به عبارت دیگر ثابت می کنیم که اگر α یک متریک ریمانی و β یک 1- فرمی بسته باشد، آنگاه این متریک دارای انحنای پرچمی ثابت است اگر و تنها اگر رابطه (18) برقرار باشد، این نتایج می تواند به عنوان روشی در تعمیم مساله ناوبری به کار رود.

هدف اصلی از این کار ارائه نوع جدیدی از الگوریتم کارمارکار برای حل مسائل برنامه ریزی خطی است که همگرایی سریع تری دارد. در این نوع از الگوریتم نقطه درونی، پارامتر αn جدیدی ارائه می شود، که نقش مهمی را در همگرایی سریع تر این روش در مقایسه با روش های کارمارکار [5] و شریگور [9] را دارد. تعداد تکرارهای متناظر با روش های مذکور برای مسائل برنامه ریزی خطی با ابعاد مختلف آورده شده است. نتایج عددی نشان می دهد که وقتی از αn جدید در الگوریتم کارمارکار کلاسیک استفاده می شود، تعداد تکرارها نسبت به تعداد تکرارهای روش های دیگر کمتر است. همچنین با افزایش دقت یا به عبارتی با کاهش تولرانس، تفاوت تعداد تکرارها محسوس تر می شود.

یکی از مهم ترین مسایل در طراحی موفقیت آمیز کارخانه ها، انتخاب محل مناسب آن است. انتخاب محل مناسب کارخانه یک مساله تصمیم گیری چند معیاره است که ابتدا مجموعه معیارها مشخص شده و سپس این معیارها برای محل های مختلف بررسی می شوند. در این مقاله به منظور انتخاب محل مناسب برای احداث کارخانه آلومینا سیمان در استان آذربایجان شرقی از روش شباهت به گزینه ایده آل استفاده شده است. 5 محل احتمالی احداث کارخانه ارزیابی شده است. مسایل مربوط به حمل نقل، تامین آب، تامین برق، تامین سوخت و زمین مورد نیاز از جمله معیارهایی هستند که بررسی شده اند. چون معیارهای دیگری که در تعیین محل احداث کارخانه موثرند. بر 5 محل احتمالی تاثیر یکسانی داشتند. مورد ارزیابی قرار نگرفته اند. در نهایت، به محل های احتمالی امتیاز داده شده و محل مناسب انتخاب شده است.

ما در این مقاله بعد از تعمیم مفهوم ظرفیت در هندسه فینسلر، پایا بودن آن را تحت نگاشت های همدیس ثابت می کنیم. به عبارت دیگر نشان می دهیم اگر (M,g) یک منیفلد فینسلری غیر فشرده باشد آنگاه ظرفیت هر زیر مجموعه فشرده از M تحت نگاشت های همدیس پایاست. همچنین نشان می دهیم ظرفیت هر زوج از زیر مجموعه های بسته از M تحت نگاشت های همدیس پایاست. سپس چند تابع پایای همدیس را که نوع ریمانی آنها کاربرد زیادی در حل مسائل هندسه همدیسی دارند معرفی می کنیم.

دستیابی به یک طراحی بهینه در فعالیت های مهندسی سنگ مستلزم شناسایی پارامترهای موثر و روابط بین آنها است. امروزه سیستم های مهندسی سنگ در تحلیل فرآیندهای پیچیده مهندسی سنگ کاربرد روز افزونی دارد. در این شیوه پارامترهای مهم روی قطر اصلی ماتریس قرار گرفته و اندرکنش بین پارامترها با مقدار دهی کمی در عناصر غیر قطری تعیین و سپس به کمک این ماتریس میزان اثردهی و اثرپذیری هر پارامتر در سیستم ارزیابی می شود. در این مقاله ابتدا روش کدگذاری مدل تاثیر کامل دوتایی بررسی شده، سپس با استفاده از سیستم های مهندسی سنگ خطرپذیری لغزش صفحه ای در یک شیروانی سنگی در دو حالت درزه سنگی اشباع و زهکشی شده تحلیل شده اند. به منظور شناسایی شیوه بهینه پایدارسازی یک شیروانی فرضی سه طرح مختلف به گونه ای در نظر گرفته شد که شرط پایداری با ضریب ایمنی 1.5 را تامین کنند. این طرح ها به ترتیب عبارتند از: 1- تعدیل ارتفاع شیروانی با ثابت نگه داشتن زاویه شیروانی 2- تعدیل زاویه شیروانی با ثابت نگه داشتن ارتفاع شیروانی 3- تعدیل همزمان ارتفاع و زاویه شیروانی. نتایج نشان می دهد با انجام عملیات زهکشی خطرپذیری لغزش %25 کاهش می یابد. با استفاده از تحلیل شدت اندرکنش پارامترها در سه طرح در نهایت طرح دوم به عنوان طرح بهینه معرفی شده است.

مقاله حاضر به ارایه یک فرمول بندی اجزای محدود برای المان یک بعدی (دوگرهی) قاب های بتن مسلح مسطح می پردازد که در آن، آثار غیرخطی مصالح فشرده شده است. رفتار غیرخطی مصالح بتن و فولاد در کشش و فشار و اثر نرم شدگی کرنش بتن با استفاده از مدل های تنش - کرنش یک بعدی در فرمول بندی ها گنجانیده شده است. سازگاری کرنش ها در مقاطع مختلف المان با پذیرش صحت فرض ناویه - برنولی ارضا شده و پیوستگی بین بتن و فولاد کامل فرض می شود. در شیوه ارایه شده با انتگرالگیری از مدول مماسی مصالح در ارتفاع هر مقطع، ماتریس نرمی و ماتریس سختی مقاطع به دست می آیند. سپس بر مبنای اصل بار مجازی و ارضای دقیق تعادل، با انتگرالگیری از ماتریس نرمی و بردار بار باقیمانده مقاطع مختلف در طول عضو، ماتریس نرمی و به تبع آن ماتریس سختی و بردار بارهای باقیمانده گرهی اعضا تعیین شده و نهایتا همگرایی با تکرار رویه فوق حاصل می شود. روش حاضر، برخلاف سایر فرمول بندی های اجزای محدود (روش های مبتنی بر سختی)، فاقد تقریب ذاتی مربوط به کاربرد توابع شکل است. در نهایت با تحلیل چند نمونه و مقایسه نتایج حاصل از فرمول بندی حاضر با دیگر فرمول بندی ها و نتایج آزمایشگاهی موجود، صحت فرضیات و دقت و کارآیی روش ارایه شده بررسی می شود.

محوطه عملیات راهسازی در بزرگراه ها به علت تراکم ترافیکی و تاخیر ناشی از آن، افزایش مصرف سوخت و استهلاک وسایل نقلیه، نشر آلاینده ها، کاهش ایمنی و افزایش تصادفات باعث بالا رفتن هزینه استفاده کنندگان از راه می شود. در این مطالعه پس از بررسی این هزینه ها توابعی ریاضی برای محاسبه هزینه های ناشی از تاخیر، افزایش مصرف سوخت و نشر آلاینده ها در محوطه عملیات راهسازی ارایه شد.
با استفاده از برنامه شبیه سازی FRESIM و نتایج حاصل از آمارگیری، محوطه عملیات راهسازی مدل شد. تاخیر از طریق کسر زمان سفر در سرعت آزاد زمان سفر حاصل از برنامه به دست آمد و نتایج نشان داد که تاخیر در بالادست باند مسدود به صورت تابعی نمایی از حجم ورودی، حجم وسایل نقلیه سنگین و طول محوطه عملیات راهسازی است و در باندهای مجاور باند بسته، تابعی از طول محوطه عملیات راهسازی و محدودیت سرعت می باشد. تاخیر در پایین دست محوطه عملیات راهسازی؛ که ناشی از افزایش شتاب است. مقدار ناچیزی است که از آن صرفنظر می شود. همچنین نتایج حاصل از بررسی هزینه ها نشان داد مهم ترین بخش از هزینه ها، هزینه های ناشی از تاخیر است.

بدون شک تخریب سازه های بتنی بر اثر سیکل های یخ زدن و آب شدن یکی از مسایل اساسی بتن سازی در مناطق سردسیر محسوب می شود. عوامل زیادی بر دوام بتن در مقابل یخبندان تاثیر می گذارند که می توان به مواردی از قبیل مقدار آب مصرفی، مقدار سیمان، نسبت آب به سیمان، شرایط عمل آوری، میزان هوای بتن و تعداد سیکل های یخ زدن و ذوب شدن اشاره کرد. هدف از این تحقیق، بررسی تاثیر بعضی از این عوامل در راستای دستیابی به روابط تجربی به منظور تبیین اثرات یخ زدگی بر بتن معمولی است. در این ارتباط به بررسی نقش مقادیر مختلف نسبت آب به سیمان 0.5)، 0.6، 0.7 و (0.8 و میزان هوا 3)، 4.5، 6 و 7.5 درصد(در کنار تعداد سیکل های یخ زدن و آب شدن، بر دوام بتن معمولی در برابر یخبندان پرداخته شد. در مجموع 288 نمونه بتن ساخته و مراقبت شد. نمونه ها تحت آزمایش ذوب و انجماد براساس استاندارد C666B ASTM، پس از 45، 100 و 150 سیکل قرار گرفتند. در نهایت بر اساس اطلاعات تجربی، روابطی برای سنجش دوام بتن معمولی در برابر یخبندان ارایه شد.

در این مقاله مشخصه فلاتر صفحات تخت ماده مرکب چند لایه که خواصی معادل صفحات ارتوتروپیک دارند با تکیه گاه الاستیک مورد بررسی قرار گرفته است. تکیه گاه الاستیک با فنرهای پیچشی (qy, qx) مدل شده اند. صفحه تحت تاثیر جریان فراصوتی سیال قرار دارد و در محل تکیه گاه های الاستیک تحت نیروهای داخل صفحه Ny, Nx قرار دارد. تحلیل حاضر برای صفحاتی با شرایط تکیه گاهی ساده (qy=qx=0)، گیردار (qy=qx=¥) و یا بین این دو حالت (qy10, qx10) صادق است. در سازه های هوا فضا شرایط مرزی المانهای سازه ای پوسته خارجی سازه به حالت (qy10, qx10) است. از این رو به دست آوردن مشخصه فلاتر برای این حالت بسیار مهم است. معادله فرکانسی ناشی از حل تحلیلی صفحه به صورت عددی حل شده، آنچه از نتایج حاصل برداشت می شود این است که اختلاف زیادی بین مرز فلاتر یک صفحه تخت با تکیه گاه ساده و گیردار وجود دارد. این تفاوت ها بخصوص با تغییر خواص ماده مرکب و حضور نیروهای ایجاد کننده کمانش بسیار برجسته می شوند.

فرآیند یکنواخت کردن برای کاهش یا اصلاح عیوب تختی ورق بعد از فرآیند نورد یا باز کردن از کویل به طور گسترده استفاده می شود. در این مقاله، یک روش تحلیل عددی الاستو پلاستیک دو بعدی مبتنی بر روش حل عددی برای پیش بینی رفتار ورق در حین فرآیند ارایه شده است. با استفاده از آن، تاثیر پارامترهای مختلف نظیر تداخل غلتکها قطر و تعداد غلتکها بر روی انحنا و تنش پسماند محصول نهایی بررسی شده است. همچنین، تاثیر آزمایشهای تجربی متعددی روی کاهش انحنای ورق در طی فرآیند انجام شده است. نتایج بدست آمده از این روش با نتایج تحلیل اجزای محدود به کمک نرم افزار ANSYS و نتایج تجربی مقایسه شده است. تطابق نسبتا خوب بین این نتایج، اعتبار و صحت این تحلیل را نشان می دهد. مزایای این روش صرفه جویی در خطا و کاهش هزینه های تولید است.

یکی از فروض تحقق تولید JIT کاهش زمان راه اندازی به حدی است که بتوان به اندازه انباشته ایده آل یک واحد دست یافت. کاهش زمان راه اندازی بیش از آنکه یک مساله برنامه ریزی تولید باشد، یک مساله فنی است و کاهش آن به آسانی امکان پذیر نیست، پس اگر حداکثر تلاش برای کاهش زمان راه اندازی به اندازه انباشته های ثابت منطبق بر اندازه انباشته اقتصادی منجر شده باشد، تولید به صورت دسته ای انجام نی شود. هدف این مقاله، به دست آوردن زمانبندی تولید JIT دسته قطعه ها با حداقل هزینه اضافه کاری منبع در محیط تولید دسته ای چند محصولی است. مساله در قالب دو مدل بیان می شود. از مدل اول که یک مدل برنامه ریزی عدد صحیح مختلط با هدف حداقل کردن هزینه نگهداری موجودی حین فرایند است، زمانبندی بهینه تولید JIT دسته های قطعه ها به دست می آید. راهکار کمینه ساز موجودی حین فرایند،دسته قطعه های صحیح را در زمان صحیح و به مقدار صحیح تولید می کند. رسید به مینیمم موجودی حین فرایند باعث تغییر پذیری معنی دار بار کاری منبع در پریودهای مختلف تولید می شود. با توجه به جواب بهینه چند گانه مدل اول، امکان انتخاب بهترین جواب مدل اول از طریق مدل دوم فراهم می شود. مدل دوم با حفظ مقدار بهینه هدف اول، از طریق برنامه ریزی آرمانی به حداقل کردن هزینه اضافه کاری منبع می پردازد. بنابرین امکان به دست آوردن زمانبندی تولیدJIT قطعه ها به صورت دسته ای با حداقل هزینه اضافه کاری منبع حاصل شده است.

یکی از روش های جدید برای کاهش نیروی پسای وسایل پرنده مورد طراحی و یا هواپیماهای موجود، گرم کردن سطح در محدوده توربولانس است. در مقاله حاضر، کاهش پسای اصطکاکی در اجسام تقارن محوری با استفاده از گرمایش سطح در محدوده توربولانس به صورت عددی مورد مطالعه قرار گرفته است. برای بررسی، مدلی تقارن محوری به شکل تقریبی بدنه هواپیما به طول 0.5 m و ضریب لاغری L/D=10 که 1.4 ابتدایی و انتهای آن از یک منحنی بیضی شکل و مابقی از سطح صاف تشکیل شده است، در نظر گرفته شده است. برای شبیه سازی عددی از معادلات ناویر استوکس تقارن محوری با تقریب لایه نازک و مدل توربولانس بلدوینگ – لوماکس برای شبیه سازی عددی استفاده شده است. به منظور تعیین سطح مناسب گرمایش، بخش میانی و صاف مدل به پنج قسمت مساوی تقسیم شده و اثر تغییر دما بر سطوح مختلف و همچنین، تغییر تعداد سطوح گرم شونده بررسی شده است. در حالتی که سطح نزدیکتر به دماغه تا 100oC گرم شده است، نیروی پسای حاصل در حدود 25 درصد کاهش می یابد.

بی تردید امروزه بیشترین مقدار سرمایه از طریق بازارهای بورس در تمام جهان مبادله می شود. در حال حاضر عرضه و تقاضای سالانه 50 میلیون خودرو در جهان صنعت، خودرو سازی را به یکی از صنایع بزرگ تبدیل کرده است. شرکت ایران خودرو با در اختیار داشتن حدود %65 از سهم بازار خودرو کشور چه از نظر تولید و چه از نظر فروش، یکی از شرکت های مهم در بازار خودرو ایران و در نتیجه در بازار بورس است و از این رو، تمایل روز افزونی نسبت به پیش بینی قیمت سهام آن مشاهده می شود.
در این تحقیق به پیش بینی قیمت سهام ایران خودرو به کمک شبکه های عصبی خواهیم پرداخت. از این رو، ابتدا به وسیله آزمون گردش، امکان پیش بینی قیمت سهام شرکت ایران خودرو بررسی شده است. سپس از شبکه های عصبیMLP،Elman،Cascade،GRNN و RBFN برای پیش بینی یک، دو هفت روز بعد قیمت سهام استفاده شده است. به علت نوسانات شدید موجود در داده های قیمت سهام شرکت ایران خودرو، روش خاصی برای انتخاب مجموعه تست و آموزش به کار گرفته شده و در نتیجه، قدرت برازش مدل شبکه به مراتب بهبود یافته است. همچنین تاثیر انواع توابع تبدیل برای لایه مخفی و خروجی، انواع الگوریتم های یادگیری، انواع ساختار شبکه از لحاظ تعداد گره های ورودی و مخفی و چهارمتغیر بنیادی و فنی؛ نرخ ارز، قیمت نفت، حاصل تقسیم قیمت بر عایدی هر سهم و حجم مبادلات سهام بر عملکرد شبکه، مورد بررسی قرار گرفته است و آنها که در بهبود مدل شبکه موثر بوده اند، در مدل نهایی لحاظ و در نهایت بهترین مدل شبکه برای پیش بینی حالات مختلف ارایه شده است. در خاتمه به مدل سازی خطی قیمت سهام شرکت، با دو روش هموارسازی نمایی و باکس جنکینز پرداخته شده است. نتایج به دست آمده نشان داده که پیش بینی به وسیله شبکه عصبی به مراتب بهتر از روش های خطی عمل می کند.

فوم های میکرو سلولی (Microcellular Foams) به آن دسته از فوم ها اطلاق می شود که تعداد بسیاری سلولهای ریز در اندازه های حدود 10 میکرون دارند. در این فوم ها از گاز خنثی (نتروژن یا دی اکسید کربن) به عنوان ماده پف دهنده استفاده می شود. به دلیل کوچکی سلول ها، این فوم ها خواص مکانیکی و فیزیکی برتری، مانند استحکام به وزن، استحکام به ضربه، خواص حرارتی و دی الکتریکی، حتی نسبت به پلاستیک فوم نشده دارند. در این تحقیق به بررسی خواص ساختاری و مکانیکی فوم های میکروسلولی ABS خالص و ABS پرشده با کربنات کلسیم پرداخته شده است. مقدار جذب گاز، از دست دادن گاز، چگالی نسبی، تعداد سلول ها، ساختار فوم و همچنین استحکام کششی فوم بررسی و اندازه گیری شده است. نتایج نشان می دهد که برای به دست آوردن ساختار بهینه، دما و زمان فوم باید به دقت تحت کنترل قرار گیرد. این شرایط در دمای حدود 100 درجه سانتی گراد و زمان 60 ثانیه بوده است که برای هر دو نمونه ABS خالص و ABS حاوی کربنات کلسیم یکسان می باشد.

سیستم های فعلی طراحی فیکسچر به کمک کامپیوتر (CAFD)، طراحی فیکسچر ماشینکاری را تنها بر اساس جاسازها و روبنده ها ارایه می کنند و در صورت نیاز به اضافه کردن تکیه گاه های کمکی، یا با استفاده از دستورالعمل های ابتدایی در بخش سیستم خبره، بدون مشخص نمودن سایر پارامترها، تنها محل تعبیه تکیه گاه را تعیین می کنند و یا مشکل را از طریق تغییر سایر پارامترهای فیکسچر یا تغییر شرایط مایشینکاری برطرف می سازند.
این مقاله ضمن معرفی سیستم خبره به همراه مدل های تحلیلی و عددی برای تعیین مشخصات دقیق تکیه گاه های کمکی، الگوریتمی را نیز برای به کارگیری این مدل ا در یک سیستم CAFD پیشنهاد می کند. مدل های تحلیلی ارایه شده قادر هستند ساختار فیکسچر بدون وجود تکیه گاه کمکی را نیز آنالیز کنند. برای تایید مدل های مذکور، نتایج به دست آمده از آنهاه علاوه بر مقایسه با نتایج تجربی، با نتایج مدل های تحلیلی موجود در سیستم CAFD فعلی نیز مقایسه می شوند.