فهرست مطالب

نوآوری های آموزشی - پیاپی 12 (تابستان 1384)

فصلنامه نوآوری های آموزشی
پیاپی 12 (تابستان 1384)

  • 152 صفحه، بهای روی جلد: 10,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1384/06/25
  • تعداد عناوین: 9
|
  • رسول کردنوقابی، حسن پاشا شریفی صفحه 11
    هدف از پژوهش حاضر، تعیین مهارتهای زندگی ضروری برای دانش آموزان ایرانی دوره تحصیلی متوسطه، طراحی الگوی مناسب برنامه درسی برای آن و تعیین اثر بخشی آن بود. برای تهیه فهرست اولیه مهارتهای زندگی، به تعاریف و نظریه های موجود در این زمینه مراجعه شد و یک فهرست دوازده گانه از مهارتهای زندگی ضروری برای دانش آموزان دوره متوسطه تهیه شد. مهارتهای این فهرست عبارت بودند از: خودآگاهی، مقابله با هیجانات، مقابله با استرس (فشار روانی)، همدلی، ارتباط موثر، روابط بین فردی، شهروند مسوول بودن، حل تعارض، تصمیم گیری، حل مساله، تفکر خلاق و تفکر انتقادی. از این فهرست، سه پرسشنامه نیازسنجی استخراج شد. یک پرسشنامه 50 پرسشی برای دانش آموزان، یک پرسشنامه 50 پرسشی برای والدین و یک پرسشنامه 12 پرسشی برای دبیران، کارشناسان و صاحب نظران تعلیم و تربیت. پرسشنامه ها در اختیار 600 دانش آموز دختر و پسر دوره متوسطه (از هر پایه تحصیلی 150 نفر)، 240 نفر از والدین دانش آموزان با مدرک تحصیلی حداقل دیپلم، 150 دبیر دوره متوسطه، 20 نفر کارشناس ستادی و 10 نفر صاحب نظر تعلیم و تربیت قرار گرفت. تحلیل نتایج نشان داد که مهارتهای خود آگاهی، ارتباط موثر، روابط بین فردی، مقابله با استرس، تصمیم گیری، حل مساله، تفکر انتقادی و تفکر خلاق از نظر مخاطبان مختلف از اولویتهای بالایی برخوردارند. همچنین، الگویی مناسب برای برنامه درسی مهارتهای زندگی دانش آموزان دوره متوسطه تدوین شد. این الگو شامل اهداف، رئوس محتوا، نوع محتوا، روش های آموزش و روش های ارزشیابی مهارتهای زندگی است. در مرحله آزمایشی پژوهش، برنامه درسی مهارت خود آگاهی که در اکثر اولویت بندی ها، در رتبه اول قرار داشت در قالب یک طرح آزمایشی پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل با نمونه ای به حجم 120 نفر اجرا شد. تحلیل اطلاعات این بخش نشان داد که آموزش مهارت خودآگاهی به دانش آموزان، در تقویت این مهارت در آنان موثر است.
  • مرتضی منطقی صفحه 35
    وقوع انقلاب اطلاعاتی از سویی و پیشرفت روز افزون فن آوری ها از سوی دیگر، نظام آموزشی سنتی را از بسیاری جهات به شدت تحت تاثیر قرار داده است تا تحولاتی را به آن تحمیل کند. عدم کارایی نظام پیشین حافظه مدار در شرایطی که حجم علم در هر 5.5-5 سال دو برابر می شود، تغییر رویکرد سنتی به رویکرد حل مساله را الزامی کرده است. همچنین پیشرفت در فن آوری های ارتباطی، در نظام آموزشی تاثیر گذاشته و تحولاتی را در آن ایجاد کرده است. از این رو بررسی نوآوری های آموزشی (شامل تغییرات در زمینه نظامهای آموزشی، محتوای آموزشی، تغییراتی که به تحول سازمان آموزشی می انجامد و فن آوری های جدید آموزشی)، در ایران از اهمیت ویژه برخوردار شده است.
    این پژوهش، بر اساس اطلاعات حاصله از مهمترین نوآوری های به وقوع پیوسته در سطح جهان و تهیه و تدوین پرسشنامه ای محقق ساخته که از سوی 1316 نفر از دبیران مدارس راهنمایی و دبیرستانی زن و مرد در سطح 14 استان کشور تکمیل شده، به بررسی میزان تحقق نو آوری های مزبور پرداخته است.
    نتایج به دست آمده اولا بیانگر نواوری های آموزشی است که در سطح مدارس کشور محقق شده و ثانیا بیانگر نوآوری های آموزشی است که معلمان و اولیای اجرایی - آموزشی نوآور، تمایل به زمینه سازی سازمان آموزش و پرورش برای تحقق آنها داشته اند.
    کلیدواژگان: نوآوریهای آموزشی، فناوریهای جدید آموزشی، معلمان زن و مرد، رویکرد سنتی، رویکرد مسئله مدار
  • مهندس احمد حج فروش، سید محمد اعرابی صفحه 58
    این مقاله بر اساس طرحی پژوهشی با همین عنوان و با هدف شناسایی متغیرهای محتوایی و ساختاری موثر بر ساختار سازمانی و طراحی ساختار مناسب، به صورت مفهومی و عملی موقعیت این متغیرها را در دو وضعیت موجود و مطلوب مشخص کرده است.
    در این پژوهش از اسناد دست اول، پژوهشهای انجام شده مرتبط، نتایج مصاحبه با مدیران و مشاوران سازمان درباره ابزارهای گردآوری داده ها (ابداعی رابینز)، الگوهای پنجگانه مینتزبرگ، الگوی عملی ندلر - توشمن، الگوی ارتباط هدف و ساختار (ابداعی رورباف)، الگوی ارتباط پنجگانه چرخه زندگی و ساختار (ابداعی لاری ای گرینر)، با تغییراتی در آنها و افزودن چند الگوی دیگر که همه ابزارها از روایی و اعتبار برخوردارند، استفاده شده است.
    یافته های پژوهش حاکی از آن است که در این سازمان، سه متغیر ساختاری پیچیدگی، رسمیت و به ویژه تمرکز، بالا یا بسیار بالاست و باید کاهش یابد. اهداف و استراتژی سازمان در وضعیت موجود، در حد کارایی است در صورتی که در وضعیت مطلوب باید اثر بخش باشد. محیط آرام، باثبات و نسبتا مطمئن در نظر گرفته شده است در صورتی که در وضعیت مطلوب لازم است محیط تا اندازه ای متلاطم باشد. در حال حاضر اندازه سازمان بسیار بزرگ است و لازم است از طریق کاهش قابل توجه نیروی انسانی غیرمتخصص و به کارگیری متخصصان بیشتر، اندازه سازمان کوچک شود. در پایان بر اساس الگوی طراحی شده، 18 پیشنهاد همراه با نمودار تشکیلات ماتریسی و پیوندی ارایه شده است. با استفاده از الگوی به دست آمده در این پژوهش، می توان ساختار سازمان های مشابه را طراحی کرد.
    کلیدواژگان: سازمان، ساختار سازمانی، سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، متغیرهای محتوایی شامل اهداف و استراتژی، محیط، فناوری و اندازه سازمان و متغیرهای ساختاری شامل پیچیدگی، رسمیت و تمرکز
  • عبدالحمید رضوی، دحمد علی شیری صفحه 86
    این مقاله بر اساس طرحی پژوهشی با همین عنوان و با هدف شناسایی متغیرهای محتوایی و ساختاری موثر بر ساختار سازمانی و طراحی ساختار مناسب، به صورت مفهومی و عملی موقعیت این متغیرها را در دو وضعیت موجود و مطلوب مشخص کرده است.
    در این پژوهش از اسناد دست اول، پژوهشهای انجام شده مرتبط، نتایج مصاحبه با مدیران و مشاوران سازمان درباره ابزارهای گردآوری داده ها (ابداعی رابینز)، الگوهای پنجگانه مینتزبرگ، الگوی عملی ندلر - توشمن، الگوی ارتباط هدف و ساختار (ابداعی رورباف)، الگوی ارتباط پنجگانه چرخه زندگی و ساختار (ابداعی لاری ای گرینر)، با تغییراتی در آنها و افزودن چند الگوی دیگر که همه ابزارها از روایی و اعتبار برخوردارند، استفاده شده است.
    یافته های پژوهش حاکی از آن است که در این سازمان، سه متغیر ساختاری پیچیدگی، رسمیت و به ویژه تمرکز، بالا یا بسیار بالاست و باید کاهش یابد. اهداف و استراتژی سازمان در وضعیت موجود، در حد کارایی است در صورتی که در وضعیت مطلوب باید اثر بخش باشد. محیط آرام، باثبات و نسبتا مطمئن در نظر گرفته شده است در صورتی که در وضعیت مطلوب لازم است محیط تا اندازه ای متلاطم باشد. در حال حاضر اندازه سازمان بسیار بزرگ است و لازم است از طریق کاهش قابل توجه نیروی انسانی غیرمتخصص و به کارگیری متخصصان بیشتر، اندازه سازمان کوچک شود. در پایان بر اساس الگوی طراحی شده، 18 پیشنهاد همراه با نمودار تشکیلات ماتریسی و پیوندی ارایه شده است. با استفاده از الگوی به دست آمده در این پژوهش، می توان ساختار سازمان های مشابه را طراحی کرد.
    کلیدواژگان: سبک های تفکر، پیشرفت تحصیلی
  • احمد عابدی، حمیدرضا عریضی، علیرضا شواخی صفحه 109
    در این پژوهش با بهره گیری از یکی از شیوه های نوین پژوهش تحت عنوان «فراتحلیل» به تحلیل و ترکیب نتایج پژوهشهای انجام گرفته در کشور، در زمینه کاربست یافته های پژوهشی پرداخته شده است. بدین منظور، تعداد پانزده پژوهش انجام یافته در زمینه کاربست یافته های پژوهشی از مراکز پژوهشی وزارت آموزش و پرورش کشور گردآوری و از میان آنها تعداد نه پژوهش با بهره گیری از ابزار «چک لیست گزینش پژوهشها از نظر فنی و روش شناختی» (شامل روایی و پایایی مناسب، روش نمونه گیری و آماری صحیح) برای بررسی و فراتحلیل انتخاب شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که راه اندازی نظام اطلاع رسانی پژوهش با اندازه اثر 0.6921، برگزاری مستمر گردهمایی های ارایه یافته های پژوهشی با اندازه اثر 0.6445، مساله یابی و اولویتهای دقیق پژوهشی با اندازه اثر 0.6891، تقویت بعد فنی و روش شناختی تحقیقات با اندازه اثر 0.5541، افزایش اعتبارات پژوهشی با اندازه اثر 0.5411و برگزاری دوره ها و کارگاه های آموزشی برای معلمان با اندازه اثر 0.4874 با کاربست یافته های پژوهشی در سطح وزارت آموزش و پرورش مرتبط اند. همچنین یافته های مطالعه موردی نشان داد مهمترین عوامل بازدارنده کاربست تحقیقات در آموزش و پرورش عبارتند از: عدم توانایی علمی مدیران و کارشناسان برای استفاده از نتایج تحقیقات، اطمینان نداشتن تصمیم گیرندگان به روش پژوهش و صحت نتایج، عدم وقت گذاری مدیران در زمینه کاربست تحقیقات، در اختیار نبودن منابع کافی و مناسب (مالی، مادی، انسانی) برای عملیاتی کردن نتایج، قابلیت اجرایی نداشتن بعضی از یافته های پژوهشی، مبهم و عملیاتی نبودن نتایج و پیشنهادهای تحقیقات آموزشی.
    کلیدواژگان: پژوهش، کاربست تحقیقات، فراتحلیل، مدیریت پژوهش، آموزش پژوهش، نظام اطلاع رسانی، فرهنگ پژوهش، روانشناختی پژوهش، اعتبارات
  • راهنما و برگ درخواست اشتراک فصلنامه
    صفحه 141
|
  • Kord-Noghabi, Rassool, Hassan Pasha Sharifi Page 11
    The concept of life skills is a great group of psychosocial and interpersonal skills that can help people make decisions, make an effective relationship, develop their coping skills and self management, and have a productive and safe life. The purpose of this study was to determine the essential life skills for Iranian high-school students, to design appropriate curriculum pattern for life skills, and to identify their effectiveness.A questionnaire with 50 items was administered on 600 high-school students (150 students from each base), a questionnaire with 50 items was administered on 240 parents and a questionnaire with 12 items was administered for 150 high-school teachers, 20 high-school curriculum experts, and 10 faculty members of the universities. The results of the study indicated that the self-awareness, effective communication, interpersonal relationship, coping with stress, decision-making, problem solving, critical thinking, and creative thinking are precedence for all groups.An appropriate curriculum pattern for life skills was also designed. This curriculum pattern includes purposes, content, type of content, instructional methods, and evaluation methods of life skills. In experimental stage of the study, curriculum of self-awareness skill, which was in first order in last stage was administered on 120 subjects by a pretest-posttest with group control design. Analysis of data indicated that teaching of self-awareness skill to students is affecting on increasing this skill.
  • Manteghi, Morteza Page 35
    The traditional instructional system has been forced to undergo some modifications by various factors such as information revolution and the increasing developments of technologies. The inefficiency of the previous memory-oriented system in an era which the amount of scientific information is doubled every 5 year, has urged the teaching methods to shift from the traditional approach to a problem-solving approach. Therefore, a thorough study of the educational innovations in Iran (such as changes in educational systems, educational content, changes resulting in the transformation of educational organization, and new educational technologies) is considered as highly vital. To this end, initially, the main innovations all over the world were studied and explained in this study. Then, based on the accumulated data, a questionnaire was developed and the realization of aforementioned innovations were studied in a sample comprising 1316 male and female junior and senior high school teachers across 14 provinces. The results depicted the educational innovations currently applied in Iranian schools as well as the ones the teachers and the executive educational innovators have contrived to apply.
  • Haj-Foroush, Ahmad Arabi, Seyyed Mohammad Page 58
    This research aims to identify contextual and structural variables affecting the organizational structure of OERP and designing an appropriate structure in the form of conceptual and practical situations of these variables in two conditions (status que and optimal).Prime sources, together with related researches, and data collection tools made by Rabins, five patterns of Mintzberg, practical model of Nadler – Tushman, RohRbaugh Pattern of relation between Aim and Structure, Pattern of five relations … life cycle and structure made by Larry E. Greiner and a few other patterns have been used in this research (after verifying their validity and reliability).The research findings demonstrate that three structural criteria of complexity, formality and (especially) centralization in this organization are very high and that must be reduced. Goals and strategy of the organization in statues que is in efficient level and in the optimum level but must be effective. Environment has been considered stable, clam and somehow certain, which in a real situation should be considered somehow uncertain. Size of the organization is too big at this time and must become small through reducing non–expert manpower and employing limited number of experts. At the end three organizational charts based on the model of Nadler-Tushman (matrix and hybrid) have been proposed for the organization. The nature of the charts is based on adhocracy-the pattern of Mintzberg and collectivity cycle.The findings of this research can be used as a model for designing the structure of all other educational organizations.
  • Razavi, Abdolhamid , Shiri, Ahmad-Ali Page 86
    The objective of this article has been to survey the thinking styles among students & its relationship with the academic achievement, their gender and age in terms of the social psychology. The required data was collected from a sample including 602 students (386 girls & 316 boys) of second & third grades of high-schools in the cities of Fars province through a multistage stratified–cluster random sampling method and by Strenberg Thinking Style Scale (1997).Minimum correlation between the items of the instruments and percent of scales alpha were 34% & 66%, respectively, representative of high validity of the instruments. The research data analysis was carried out by descriptive statistics through t-test and Pearson Product Moment Correlation Coefficient and at last through the multivariate regression (stepwise method). The research findings indicated that: 1. Frequently, the subjects, with respect to attitude aspect, were conservative and from the viewpoint of the functional thinking were often subjected to rules and executives of instructions and in terms of level were global.2.The relations of students general thinking style with academic achievement and age was non-significant but to gender, was significant and the girl's thinking style scores was more than the boy's thinking scores (r=2.193, p= 0/022) and the boys in comparison to the girls, were more global, more conservative and more legislative.
  • Abedi, Ahmad Oreizy, Hamid-Reza, Shavakhi, Ali-Reza Page 109
    The current research uses meta-analysis method as a new research method to integrate research findings of application of research results. Fifteen researches in this field that were administered in ministry of education were collected from all regions of country. Nine researches have requirements for meta-analysis. The most significant research results were establishment & informational system (effect size=ES=0/6921), continuance of seminars of research findings (ES=0/6445), illustrate accurate priorities of research (ES=0/6891), reinforce technical dimension of methodologies (ES=0/5541) and research workshops for teachers (ES=0/4874) respectively.