نشریه بیماریهای عفونی و گرمسیری
پیاپی 33 (بهار 1385)

برای تهیه سوسیس، کالباس و همبرگر روش های مختلفی وجود دارد، یکی از روش های شایع امروزی بویژه در ایران، استفاده از ماده خامی بنام خمیر مرغ می باشد. خمیر مرغ همان پس مانده های مرغ نظیر پوست، اسکلت و اجزای غیر قابل مصرف آن می باشد که از مکان هایی نظیر اغذیه فروشی ها و رستوران ها جمع آوری شده و بصورتهای غیر بهداشتی به کارخانه ها منتقل شده، و توسط دستگاهی بنام بادر چرخ و تبدیل به خمیر مرغ می گردند. در این پژوهش هدف تعیین بار میکروبی ماده ای است که قرار است در تهیه محصولی بکار رود که بیشترین مصرف را در جامعه بخصوص در میان کودکان و نوجوانان دارد.
این پژوهش بر روی 100 نمونه ارسالی از طرف سازمان دامپزشکی کشور و با استفاده از استانداردهای موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی کشور انجام گرفت.
میزان آلودگی نمونه ها بقرار زیر بود:68% Staph.aureus، 62% مخمر، 59% E.coli، 53% سروتایپهای مختلف سالمونلا و 21% کپک. سروتایپ نمونه های آلوده به سالمونلا نیز به ترتیب زیر بود:S.gallinarum 25%، S.typhimorium 19%، S.enteritidis 17%، S.paratyphi A 15%، S.paratyphi C 15% و S.paratyphi B 9%. در شمارش تعداد کلنی ها، مشخص گردید که میزان آلودگی در 10% نمونه ها بسیار فراتر از حد مجاز می باشد.
آلودگی میکروبی این محصول بسیار بالاست، که بیانگر وجود تخلف در پروسه تولید این محصول می باشد. بنابراین بایستی در استفاده از این ماده جهت تهیه محصولی که توسط عموم مردم مورد مصرف قرار می گیرد شدیدا تجدید نظر گردد.

عفونت هم زمان با ویروس هپاتیت B در مبتلایان به عفونت HIV به واسطه راه های انتقال یکسان یکی از معضلات بهداشتی در این گروه از بیماران محسوب شده و پیشگیری از ابتلا به این بیماری ها از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. به علت راه های مشترک انتقال ویروس HIV و هپاتیت B تمامی مبتلایان به HIV در معرض خطر کسب ویروس هپاتیت B قرار دارند. لذا واکسیناسیون هپاتیت B در این بیماران اهمیت زیادی دارد. بنابراین در این مطالعه عوامل مرتبط با پاسخدهی ایمنی در این افراد شناسایی و روش های احتمالی در بهبود میزان آن بررسی شد.
در این مطالعه توصیفی – مقطعی، 169 بیمار HIV مثبت مراجعه کننده به مرکز مشاوره بیماری های رفتاری کرمانشاه که از نظر HBs-Ag و HBc-Ab منفی بودند تحت واکسیناسیون کامل هپاتیت B به صورت صفر، یک و شش ماه با دوز 20 واحد و داخل عضله دلتوئید قرار گرفته و یک ماه پس از آخرین نوبت واکسن تیتر HBs-Ag آنها سنجیده شد. تیتر بالای 10? Iu/ml به عنوان پاسخ ایمنی در نظر گرفته شد. سن، جنس، شمارش CD4، سابقه دریافت درمان آنتی رتروویرال، هپاتیت C همراه و اعتیاد تزریقی در فرم اطلاعاتی ثبت گردید و با استفاده از ‍آزمون مربع کای (با حدود اطمینان 95%) مورد تحلیل آماری قرار گرفت.
در 169 بیمار مورد بررسی پاسخ ایمنی 52.7%، در آقایان 51.9% و در خانمها 66.7%، برآورد شد (NS). پاسخ ایمنی در بیماران با CD4 بالای 500، 54.3%، و در CD4 بین 499-200، 44.3% و در CD4 زیر 200، 45.5% مثبت بود (P<0.039). در بیماران تحت درمان آنتی رتروویرال 81.8% پاسخ ایمنی و در گروه بدون دریافت درمان 50.6% پاسخ ایمنی مثبت بود (P<0.045).
در مطالعه ما میزان CD4 و سابقه دریافت درمان آنتی رتروویرال با میزان پاسخ دهی ایمنی رابطه معنی داری را نشان داد. ولی عوامل دیگر در پاسخ ایمنی نسبت به واکسن هپاتیت B تاثیر گذار نبودند. لذا واکسیناسیون به موقع در افرادی که CD4 بالا داشته یا در حین درمان آنتی رتروویرال هستند اهمیت دارد.

رینوسینوزیت مزمن با یا بدون پولیپوز، بیماری شایعی می باشد که مطالعات زیادی برای درک اتیوپاتوژنز آن صورت گرفته است. اخیرا بعضی از محققان به وجود عوامل قارچی در حفره سینوس که پروسه سینوزیت مزمن را راه اندازه می کند، مشکوک شده اند. با روش های پیشرفته مشخص شده است که در 100 درصد افراد سالم و 96 درصد افراد مبتلا به رینوسینوزیت مزمن، ارگانیسم های قارچی به صورت اکستراموکوزالی در حفره سینوس وجود دارد اما این افراد نسبت به عوامل قارچی پاسخ های ایمنولوژیک متفاوت دارند. در این مطالعه که به صورت Quasi clinical trial انجام شده، اثر محلول آمفوتریسین B داخل بینی بر رینوسینوزیت مزمن با یا بدون پولیپوز مورد بررسی قرار گرفته است.
50 بیمار مبتلا به رینوسینوزیت مزمن با یا بدون پولیپوز مراجعه کننده به بیمارستان لقمان حکیم وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی بر اساس علایم بالینی و رادیولوژیکی و اندوسکپی، تشخیص و طبقه بندی شدند. بیماران با محلول نرمال سالین دو بار در روز، سپس محلول آمفوتریسین B داخل بینی با دوز صد میکروگرم در سی سی دو بار در روز (20 سی سی در هر سوراخ بینی) و اسپری بکلومتازون داخل بینی دو پاف در هر سوراخ بینی دو بار در روز به مدت دو ماه تحت درمان قرار گرفتند. پس از درمان مجددا بیماران بر اساس شاخص های بالینی، سی تی اسکن و اندوسکپی مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها با استفاده از آزمون Paired t test یا Mc Nemar تجزیه و تحلیل شد و P<0.05 معنی دار تلقی گردید.
بهبود علایم کلینیکی بر اساس Snol-Score از 2.3 به 0.9 با P<0.0001 معیارهای سی تی اسکن Lund & Macky از 9.25 به 5.3 با P<0.0001 کاهش یافت و همینطور در اندوسکپی 84% کاهش در Malm staging دیده شد.
بر طبق نتایج ذکر شده به نظر می رسد تجویز آمفوتریسین B داخل بینی یکی از عوامل کمکی در درمان رینوسینوزیت مزمن باشد.

مایکوباکتریوم توبرکلوزیس یک سوم جمعیت جهان را آلوده کرده است اگر بیماری بطور صحیحی درمان نشود، منجر به شکست درمان، باقی ماندن مخزن بیماری، احتمال بروز MDR-TB و خسارتهای مالی می شود. استراتژی DOTS بهتریه راه کنترل سل می باشد.
این مطالعه به روش توصیفی – مقطعی بر روی تمامی بیماران مبتلا به سل ثبت شده در مراکز بهداشتی درمانی مشهد طی سالهای 1381-1379 انجام شد و طی آن متغیرهای سن، جنس، مواد، شغل، تاهل، ملیت، سابقه زندانی، نوع سل، (ریوی – خارج ریوی) و نهایتا نتایج درمانی بررسی گردید.
از 2840 بیمار، 75% ایرانی و 24% افغانی، 39.9% مذکر، 60.1% مونث بودند. بالاترین میزان در افراد بالای 65 سال می باشد. از این بیماران، 1518 نفر (53.5%) سل ریوی اسمیر مثبت، 437 نفر (15.4%) سل ریوی اسمیر منفی، 885 نفر (31.1%)، سل خارج ریوی داشتند 2610 (91.9%) مورد جدید و 1383 (48%) نفر سل ریوی اسمیر مثبت و مورد جدید بودند. به دنبال درمان به روش DOTS میزان بهبودی 66.2%، تکمیل دوره درمان 11.9%، مرگ به دلیل سل 0.7%، مرگ به دلیل سایر علل 1.3%، مرگ به دلیل ناشناخته 4.6%، شکست درمان 2.5%، غیبت از درمان 6.7%، انتقال به خارج 6.3% بود.
میزان موفقیت در این مطالعه 78.1% می باشد (در مقایسه با WHO که 85% می باشد) که بخشی از آن به دلیل موارد انتقال به سایر نقاط می باشد و میزان شکست درمان 2.5 می باشد (در مقایسه با WHO که کمتر از 4% می باشد) و میزان غیبت از درمان 6.7% می باشد (در مقایسه با WHO که کمتر از 10% می باشد).

تب مالت در اغلب نقاط دنیا بخصوص در کشورها در حال توسعه از لحاظ بهداشت عمومی و تاثیر آن در وضعیت اقتصادی اجتماعی جامعه دارای اهمیت زیادی می باشد. این مطالعه به بررسی وضعیت اپیدمیولوژیک تب مالت در استان کردستان می پردازد.
این مطالعه به صورت توصیفی – مقطعی انجام شد که در آن 3880 مورد بیمار مبتلا به تب مالت از سال 1376 تا 1382 مورد بررسی قرار گرفت. معیار ورود به مطالعه داشتن تیتر رایت بالای 1.80 بود. این داده از آزمایشگاه های استان جمع آوری شد.
در این مطالعه 3880 بیماری مبتلا به تب مالت بررسی شد، از این تعداد 2020 نفر (52.1%) مرد و 1860 نفر (9.47%) زن، 707 نفر (18.2%) شهری و 3173 نفر (81.8%) روستایی بودند. بالاترین میزان بروز در سال 1382 با میزان 89 در یکصد هزار نفر و کمترین میزان بروز در سال 79 با میزان 17 در یکصد هزار نفر بود. از نظر شغلی بالاترین فراوانی مربوط به زنان خانه دار با 39.4 درصد ابتلا بود. بین سن و جنس از نظر ابتلا به تب مالت با آزمون کای دو رابطه وجود داشت (P<0.001). بین جنس و محل زندگی ارتباط معنی دار وجود داشت (P<0.002).
در این مطالعه مردان در روستاها و زنان خانه دار در شهرها به عنوان یکی از شایع ترین گروه های درگیر مطرح هستند. قروه و بیجار به عنوان دو شهر در معرض خطر از نظر تب مالت شناخته شدند.

در حالیکه سل پیشرفته دستگاه ادراری پدیده کاملا شناخته شده ای است و با علایمی چون یافته های یلوگرافی و پیوری استریل، مشخص می شود ولی گزارشات مختصری از شرح کامل مراحل اولیه بیماری در دسترس است. این مطالعه با هدف تعیین فراوانی سل دستگاه ادراری در مبتلایان به علایم پایدار ادراری در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام گرفت.
این مطالعه توصیفی از 1/2/81 لغایت 1/2/82 روی 89 بیمار دارای علایم پایدار ارجاع داده شده به درمانگاه های نفرولوژی و عفونی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام گرفت. از هر بیمار سه نمونه کامل از ادرار صبحگاهی مورد بررسی قرار گرفت. تمام حجم ادرار در سانتریفوژ 3000 g به مدت پانزده دقیقه قرار گرفت و از رسوب آن چندین لام به روش رنگ آمیزی Ziehl Nelson و تکنیک استاندارد تهیه شد. نمونه ها روی محیط لونشتاین منتقل شده و در درمان 37 ̊C به مدت 8 هفته قرار داده شد و بر اساس معیارهای CDC رشد مایکوباکتریم سلی مورد بررسی قرار گرفت.
15 نمونه از 89 نمونه برای میکوباکتریم سلی مثبت شد (13.3%). کلیه بیماران ایمنی طبیعی داشتند و از نظر HIV منفی بودند. در هیچکدام از بیماران دلیلی از وجود بیماری در جای دیگر بدست نیامد. بیمارانی که به رغم درمان آنتی بیوتیکی پاسخ بالینی نداشتند و دارای لام مستقیم یا کشت ادرار مثبت از نظر مایکوباکتریم سلی بودند، بعنوان سل ادراری شناخته شدند. 6 نفر فقط لام مثبت و 13 نفر کشت مثبت و 5 نفر همزمان لام و کشت مثبت داشتند.
با توجه به یافته های این مطالعه به نظر می رسد که لازم است مبتلایان به علایم پایدار عفونت ادراری و هماتوری میکروسکوپی و حتی رادیولوژی نرمال از نظر وجود سل ادراری بررسی شوند.

ابتلا به بروسلوزیس در عشایر استان خوزستان، همواره به عنوان یک مساله و معضل بهداشتی مطرح بوده است. به علت فقدان یک مطالعه دقیق و همه جانبه و قابل استناد در این زمینه، مطالعه حاضر با هدف تعیین میزان شیوع سرمی آلودگی به بروسلا در عشایر کوچ نشین استان انجام گرفت.
مطالعه حاضر از نوع توصیفی – مقطعی است که در سال 1383 در جامعه عشایری استان خوزستان انجام گرفت. 3594 نفر شامل 49.9% مذکر و 50.1% مونث با نمونه برداری تصادفی خوشه ایمورد بررسی قرار گرفتند. مواد بکار برده شده شامل نمونه سرم، آنتی ژنهای رزبنگال، رایت 2ME و پرسشنامه بود. سرم افرادی که رایت آنها مثبت بود با 2ME مورد بررسی قرار گرفت. رایت و 2ME مساوی یا بالاتر از 1.80 بعنوان مثبت تلقی شدند.
از مجموع 3594 نفر مورد بررسی در 287 نفر (8%) آزمایش رزبنگال و در 283 نفر (8%) آزمایش رایت مثبت بود. 228 نفر (6.3%) با آزمایش 2- مرکاپتواتانول مثبت شدند. از مجموع 287 نفری که با آزمایش رزبنگال مثبت شدند 283 نفر آزمایش رایت مثبت داشتند.
شیوع سرمی بروسلوز بر اساس مطالعات گذشته 3% گزارش شده است. شیوع سرمی بروسلوز در مطالعه حاضر جامعه عشایری استان خوزستان 8% بود که بیانگر شیوع بالای این بیماری است. به نظر می رسد تعداد زیادی از جامعه مورد بررسی به دلیل شیوه زندگی (تماس نزدیک با حیوانات مثل بز و مصرف محصولات لبنی غیر پاستوریزه) در معرض آلودگی باشند.

اپیدمی ایدز علیرغم پیشرفتهای درمانی در طی 20 سال گذشته یکی از معضلات بهداشتی عمده در قرن 21 است. ریه افراد آلوده به HIV هدف عمده بسیاری از عفونتها و تومورها می باشد. این مطالعه با هدف تعیین تظاهرات ریوی در بیماران مبتلا به عفونت HIV در بیمارستان مسیح دانشوری تهران انجام گرفت.

طی سالهای 1384-1382 کلیه بیماران بستری در بیمارستان مسیح دانشوری که تشخیص ثابت شده عفونت با HIV داشتند وارد مطالعه شدند. از همه بیماران گرافی ریه، شمارش سلولی و فلوسیتومتری (CD8, CD4)، اسمیر و کشت خلط از نظر ارگانیسم های معمول و BK و قارچ انجام شد. در موارد لزوم آسپیراسیون مایع پلور و بیوپسی پلور بعمل آمد. با نظر پزشک معالج CT اسکن ریه، برونکوسکوپی (BAL, TBLB) انجام شد. اطلاعات با استفاده از نرم افزار آماری SPSS تجزیه و تحلیل شد.

55 بیمار با میانگین سن 37.3±8 (±SD) سال بررسی شدند. شایعترین راه انتقال اعتیاد تزریقی بوده (67.3%). در 52 بیمار (94.5%) سابقه مصرف سیگار وجود داشت. 45 بیمار (81.8%) سابقه مصرف اپیوم بصورت تزریقی داشتند و در 45 نفر نیز سابقه زندان وجود داشت. شایعترین عفونت ریوی تشخیص داده شده سل (85.5%) و بدنبال آن پنومونی باکتریال (9.1%) بود. PJP (پنوموسیستیس ژیرووسی) در 3 بیمار تشخیص داده شد. شایعترین عفونتهای فرصت طلب همراه کاندیدیازدهانی (70.9%)، آنسفالیت توکسوپلاسمایی (9.1%) و رتینیت CMV (3 بیمار) بودند. 45 بیمار (81.8%) از وضعیت HIV خود قبل از بستری خبر نداشتند و هیچکدام از بیماران داروی HAART و پروفیلاکسی قبل از بستری دریافت نمی داشتند. میزان مرگ و میر داخل بیمارستان، 15 نفر (27.3%) بود.

شایع ترین عفونت ریوی در این سری از بیماران سل بود. PJP با میزان پایین تر از کشورهای غربی اتفاق افتاد. جهت کاهش مورتالیته لزوم شروع به موقع HAART و پروفیلاکسی ضروری بنظر می رسد.

نگرانی در مورد سلامت خون های اهدا شده همیشه وجود داشته است. ایدز، هپاتیت B و هپاتیت C مهمترین عفونت های ویروسی منتقله از راه خون می باشند. اهدا کنندگان بار اول معمولا با انگیزه های متفاوتی جهت اهدای خون مراجعه می کنند که بعضی از این انگیزه ها باعث پنهان کردن فاکتورهای خطر در هنگام مصاحبه قبل از اهدا و در نتیجه به خطر افتادن سلامت ذخایر خونی می شود. لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین میزان شیوع عفونت های ویروسی منتقله از طریق خون در اهدا کنندگان بار اول، با سابقه و مستمر سازمان انتقال خون همدان در سال 1383 طراحی و انجام شد.
این مطالعه بصورت توصیفی – مقطعی، بر روی 18306 اهدا کننده خون، مراجعه کننده به سازمان انتقال خون همدان انجام شد. خون های اهدا شده در سازمان انتقال خون پس از اهدا، از نظر گروه های خونی، RH، هپاتیت B، هپاتیت C، HIV و سیفیلیس بررسی می شوند. هپاتیت B، هپاتیت C و HIV، با تست ELISA و جهت بررسی تکمیلی به ترتیب با تست های N.T، RIBA و Western Blot سنجیده می شوند. اطلاعات مربوط به سن، جنس، تاهل و ابتلا یا عدم ابتلا به بیماری های HIV، هپاتیت B و هپاتیت C، در مورد افراد تحت مطالعه استخراج و در پرسشنامه های از پیش طراحی شده ثبت گردید. اطلاعات ثبت شده استخراج شده و با نرم افزار آماری SPSS ویرایش دهم مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند.
از 18306 اهدا کننده خون، 16330 نفر (89.2 درصد) مرد و 1976 نفر (10.8درصد) زن بودند. از این تعداد 11290 نفر (61.7 درصد) متاهل و 7016 نفر (38.3 درصد) مجرد بودند. از 18306 اهدا کننده خون، یک نفر HIV مثبت (مبتلا به ایدز) بود که آقای 20 ساله، متاهل و اهدا کننده بار اول بود. توزیع فراوانی موارد مثبت هپاتیت B و C به ترتیب 141 مورد (0.8 درصد) و 78 مورد (0.4 درصد) بود. همچنین میزان موارد مثبت هپاتیت B در اهدا کنندگان بار اول و با سابقه به ترتیب 7 برابر و 4 برابر اهدا کنندگان مستمر بود و شیوع هپاتیت C در اهدا کنندگان بار اول و با سابقه، 1.7 برابر اهدا کنندگان مستمر بود.
این بررسی نشان داد که میزان شیوع عفونت های ویروسی منتقله از طریق خون در اهدا کنندگان بار اول و با سابقه بیشتر از اهدا کنندگان مستمر می باشد.

عفونت های بیمارستانی یکی از مهم ترین و اساسی ترین معضلات بیمارستانی محسوب می شود و آلودگی باکتریال ابزار، لوازم و تجهیزات پزشکی یکی از علل شایع آن می باشد. مطالعات قبلی نشان داده که این آلودگی ها دارای درصد متفاوتی در بخش های مختلف است. هدف این مطالعه تعیین آلودگی باکتریال در بخش های ICU (Intensive Care Unit) جراحی، طبی و نوزادان بیمارستان های آموزشی شهر سمنان بوده است.
در این پژوهش با همکاری آزمایشگاه میکروب شناسی بیمارستانهای مزبور از دو گروه تجهیزات درمانی بخش های ICU (جراحی، طبی و نوزادان) [Semi critical (S) وسایلی که باید عاری از باکتری های مضر باشند و No critical (N) وسایلی که معمولا با تعدادی از باکتری ها آلودگی پیدا کرده اند] در طول 18 ماه بطور متناوب 161 مورد نمونه برداری و کشت میکروبی انجام شد، سپس کشتها بر حسب محل، نوع و زمان اخذ نمونه، نوع باکتری در کل و در هر محل در جدول های مربوطه ثبت و مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت و سپس میزان آلودگی ها مقایسه گردید.
نتایج نشان داد میزان آلودگی باکتریال در ICU داخلی 77.3% (50% استافیلوکوک کواگولاز منفی، 15.9% باسیلوس، 9% اشرشیاکولی و 2.3% باسیل گرم منفی)، در ICU جراحی 44% (12% استافیلوکوک کواگولاز منفی، 16% کلبسیلا، 12% اشرشیاکولی 4% یرسینیا) و در ICU نوزادان 20.6% (9.8% استافیلوکوک کواگولاز منفی، 6.5% کلبسیلا و 4.3% باسیلوس) بود.
یافته های فوق نشان می دهد که میزان آلودگی در ICU داخلی و جراحی خیلی بیشتر از ICU نوزادان است، به نظر می رسد یک جز مهم در کاهش میزان آلودگی در ICU نوزادان، برقراری سیستم مراقبتی فعال تر توسط کمیته کنترل عفونت های بیمارستانی می باشد. بنابراین پیشنهاد می شود که کمیته های کنترل عفونت بیمارستانی تمهیدات ویژه ای در زمینه کنترل میکروبهای مزبور اتخاذ کنند میزان آلودگی کاهش خواهد یافت.

سوراخ شدگی مری یک وضعیت حاد و وخیم با میزان مرگ و میر بالا است. سوراخ شدگی مری معمولا بدنبال اقدامات تشخیصی و درمانی مری و معده، بلع جسم خارجی و تروما ایجاد می شود. پیش آگهی بیماری به تشخیص به موقع و شروع اقدامات درمانی مناسب در 24 ساعت اول بستگی دارد.
در این مقاله خانمی 59 ساله و مبتلا به دیابت معرفی می شود که بدنبال بلع استخوان ماهی مدتی با تشخیص فارنژیت تحت درمانهای معمول بوده و چند روز بعد با بدتر شدن حال عمومی به بیمارستان مراجعه کرده است و علیرغم درناژ آبسه مدیاستن و امپیم با تابلوی sepsis و شوک سپتیک فوت نموده است.