نشریه بیماریهای عفونی و گرمسیری
پیاپی 29 (بهار 1384)

هدف اصلی درمان در بیماران مبتلا به هپاتیت B مزمن مهار تکثیر HBV پیش از وقوع آسیب غیرقابل برگشت کبدی است. در این مطالعه ما کارآیی و ایمنی کوتاه مدت ترکیبی از اینترفرون آلفا- (Heberon Alpha) R2? را روی بیماران ایرانی مبتلا به هپاتیت B مزمن مورد ارزیابی قرار دادیم.
در طی سال 1380 تا 1381، در قالب یک کارآزمایی بدون شاهد چند مرکزی، 68 بیمار با هپاتیت B تحت درمان Heberon Alpha R با دوز متوسط 31.32±7.3 میلیون واحد در هفته و به مدت 5.32±0.95 ماه قرار گرفتند. پاسخ بیوشیمیایی به درمان با کاهش سطح سرمی ALT به مقادیر طبیعی، پاسخ ویرولوژیک با محو HBV DNA سرم در PCR و محو HBeAg در بیماران HBeAg+ و پاسخ کامل بر اساس وجود هر دو پاسخ بیوشیمیایی و ویرولوژیک تعریف شد.
در طی درمان با Heberon موردی از عارضه غیر قابل انتظار یا عارضه جانبی جدی که نیاز به قطع دارو داشته باشد گزارش نشد. در پایان دوره درمان پاسخ بیوشیمیایی، ویرولوژیک و کامل درمانی به ترتیب عبارت بودند از: %58.8 و %47.5 و%44.1 پاسخ کامل به طور معنی داری با سطوح پیش از درمان بالای ALT، درجه بالای هیستوپاتولوژیک درگیری کبد و دوز بالاتر هفتگی اینترفرون در ارتباط بود.
نتیجه گیری و توصیه ها: ما در این مطالعه نشان دادیم که Heberon Alpha R)یک اینترفرون آلفا (2-? در درمان بیماران ایرانی مبتلا به هپاتیت B مزمن از کارایی قابل قبولی برخوردار است. این یافته ها می بایست در قالب کارآزمایی های کنترل شده و تصادفی و به ویژه، با ارزیابی اثرات دراز مدت آن بر بیماران هپاتیت B مزمن مورد بررسی قرار گیرد.

بروسلوز بیماری مشترک انسان و حیوان و از جمله بیماری های اندمیک ایران است. هدف از این مطالعه تعیین علایم بالینی، یافته های آزمایشگاهی و نحوه درمان کودکان مبتلا به بروسلوزیس بستری در مرکز طبی کودکان از سال 1367 تا 1380 بود.
در یک مطالعه متکی بر داده های موجود اطلاعات مورد نظر از پرونده 44 بیمار که طی سالهای 1367-80 در مرکز طبی کودکان با تشخیص بروسلوز بستری شده بودند استخراج و تجزیه و تحلیل شد.
از کل 44 بیمار مورد مطالعه %65.9 مذکر بودند. سابقه مصرف لبنیات غیر پاستوریزه در %65.9 موارد دیده شد. سابقه خانوادگی بروسلوز در %20.4 بیماران وجود داشت. یافته های بالینی شایع بیماران شامل آرترالژی (%79.5)، تب (%77.4) بی اشتهایی (%61.4) و تعریق (%52.3)، اسپلنومگالی، هپاتومگالی و لنفادنوپاتی %13.6)، %34.1، (%43.2 بود. در بررسی آزمایشگاهی آنمی (%56.8)، لوکوپنی (%31.8)، ترومبوسیتوپنی (%9.1) در بیماران دیده شد نتیجه تست رایت در %97.7 بیماران مثبت بود. کشت خون و کشت مغز استخوان به ترتیب در %30 و %50 موارد درخواستی مثبت بود. رژیم درمانی مورد استفاده در اکثر بیماران (%68.1) کوتریموکسازول باضافه ریفامپین یا جنتامایسین بود و در 6 مورد (%13.6) عود مشاهده شد.
نتیجه گیری و توصیه ها: با توجه به شیوع سنی بیماران و یافته های بدست آمده توصیه می شود که در کودکان بالای دو سال با تب و درد مفاصل حتی در صورت منفی بودن سابقه مصرف لبنیات غیر پاستوریزه باید به فکر بیماری بروسلوز باشیم.

TTV ویروس بدون پوشش با DNA تک رشته ای است که می توان آن را یکی از علل هپاتیت به دنبال انتقال خون دانست. این مطالعه با هدف تعیین شیوع این ویروس در بیماران همودیالیزی مزمن شهرستان تبریز در سال 1384 انجام گرفت.
این بررسی به صورت مقطعی (Cross- Sectional) در فروردین ماه 1384 روی کلیه بیماران همودیالیزی مزمن شهر تبریز و در سه مرکز همودیالیز آن اجرا شد. بعد از اخذ رضایت از بیماران و تکمیل فرم های اطلاعاتی شامل شاخص های جمعیت شناختی و سابقه پزشکی، نمونه های خونی بیماران با استفاده از روش semi-nested PCR از نظر TTV مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها با استفاده از آماره های توصیفی، مربع کای و T، با قبول مرز معنی داری روی p<0.05، تجزیه و تحلیل شد.
شیوع کلی سرمی TTV در 324 بیمار مورد مطالعه، (%95 CI:%6.1-%12.5) %9.3 محاسبه شد. 15 مورد (%4.6) از 324 بیمار دارای هپاتیت B HBS) آنتی ژن مثبت(و 66 مورد (%20.4) از 324 بیمار دارای آنتی بادی ضد HCV بودند. مثبت بودن آزمایش سرمی برای TTV، با سن ارتباط معنی داری داشت (p<0.018). هیچ ارتباط معنی داری بین سایر متغیرهای دموگرافیک، عفونت های ویروسی منتقله از خون، دفعات انتقال خون و سابقه پیوند کلیه با مثبت بودن TTV وجود نداشت.
نتیجه گیری و توصیه ها: در این مطالعه شیوع TTV به دست آمده در بیماران همودیالیزی نسبت به سایر مطالعات انجام شده در کشورهای دیگر پایین تر بود. تفاوت میزان شیوع TTV در مناطق مختلف، معیارهای متفاوت ورود بیماران، راه های انتقال TTV و تفاوت در پرایمرهای استفاده شده جهت تشخیص، می تواند بیان کننده علت وجود اختلاف در نتایج بدست آمده باشد.

گاستروآنتریت حاد از معضلات بهداشتی قرن حاضر است و شایع ترین بیماری در کودکان جهان می باشد. این مطالعه با هدف تعیین فراوانی اسهال روتا ویروسی در کودکان تهران انجام شد.
در این بررسی 1250 StoolSpecimens از کودکان دختر و پسر زیر 5 سال سن که با تظاهرات بالینی گاستروآنتریت حاد از زمستان 1380 تا تابستان 1383 به بیمارستان های تحت بررسی در شهر تهران مراجعه و بستری بودند تهیه شد. با بهره گیری از تکنیک های آزمایشگاهی (IDEIA, LA, ds RNA PAGE) اقدام به شناسایی عفونت روتاویروس و آنالیز ds RNA Electrophoretics سویه های روتاویروس اخذ شده در نمونه های بالینی کودکان بیمار گردید.
فراوانی عفونت روتاویروس گروه A به میزان %28.4 در بیماران مشخص شد که حدود %70 از موارد گاستروآنتریت روتاویروس در گروه سنی زیر 2 سال و حداکثر عفونت ویروسی در شیرخواران 6-12 ماهه مشاهده شد. %41.71 دختر و %58.3 پسر بوده اند. بیش از %70 از موارد عفونت ویروسی در فصول سرد سال و حداکثر وفور اسهال ویروسی در ماه های آذر، دی و بهمن، اتفاق افتاده بود. کودکانی که سابقه تغذیه شیر مادر داشته اند به طور معنی داری کمتر از اطفالی که شیر خشک مصرف می نمودند ابتلا به اسهال روتاویروس را نشان دادند. در آنالیزRNA Genomic Profiles سویه های روتاویروس اخذ شده از کودکان بیمار ده RNA Electrophoretypes شناسایی شد که سه مورد Short RNA Patterns و 7 موردLong RNA electerophoretics بودند. سویه روتاویروس LA Type (Long RNA Profile) به عنوان الکتروفورتیپ غالب که با پایداری در طول زمان بررسی که در گروه سنی 0-5 سال چرخش داشته است مشخص شد، در حالیکه روتاویروس های Short RNA Patterns با چرخش ناپایدار در شیرخواران در فصول سرد سال مشاهده شدند.
نتیجه گیری و توصیه ها: روتاویروس عامل مهم بیماری اسهال زمستانی شیرخواران و کودکان سنین پایین بوده وفور بالای آن ایجاب می کند با فراهم شدن واکسن مناسب ایمن سازی کودکان مد نظر قرار گیرد.

استفاده از داروها در درمان بروسلوز سبب بهبود علایم، کوتاه شدن دوره بیماری و کاهش میزان عوارض می شود ولی کاربرد یک دارو جهت درمان آن به علت شکست درمان، عود بیماری و مقاومت دارویی معمول نیست. ترکیبات دارویی مختلفی در درمان بروسلوز مورد ارزیابی قرار گرفته است. هدف این مطالعه مقایسه رژیم استاندارد WHO شامل داکسی سیکلین - ریفامپین (DR) با رژیم سه دارویی داکسی سیکلین – ریفامپین - آمیکاسین (ADR) بود.
در یک مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی شده 220 بیمار مبتلا به بروسلوز که بصورت سرپایی یا بستری طی سالهای 1378-80 در بیمارستان سینا شهر همدان تشخیص داده شده بودند وارد مطالعه گردیدند. بیماران به طور تصادفی در دو گروه درمانی DR)داکسی سیکلین با دوز 100 میلی گرم دوبار در روز بصورت خوراکی و ریفامپین 10 mg/kg روزانه به صورت دوز واحد خوراکی به مدت 8 هفته(و گروه ADR)رژیم قبلی بهمراه آمیکاسین به میزان 7.5 mg/kg/Dose دوبار در روز بصورت عضلانی به مدت 7 روز(تقسیم شدند. بیماران در طی درمان و پس از آن از لحاظ بهبودی علایم، عوارض دارویی و عود بیماری مورد ارزیابی قرار گرفتند.
از مجموع بیماران، 107 نفر (%48.6) مرد و بقیه زن بودند. میانگین سنی بیماران در گروه 35.7+17 ADR سال و در گروه 37+18.4 DR سال بود (NS) در گروه 97 DR نفر (%88.2) و در گروه 106 ADR نفر (%96.4) بهبودی نشان دادند (p<0.04). در بررسی 6 ماهه پس از اتمام درمان، در گروه 9 DR بیمار (%9.3) و در گروه 6 ADR بیمار (%5.7) دچار عود بیماری شدند (NS). در طی مدت درمان در گروه 4 DR نفر (%3.6) و در گروه 6 ADR نفر (%5.5) دچار عارضه دارویی خفیف شدند که محدودیتی در درمان ایجاد نکرد (NS).
نتیجه گیری و توصیه ها: با توجه به یافته های این تحقیق به نظر می رسد رژیم سه دارویی ADR در درمان بیماران بروسلوز از رژیم استاندارد DR ارجح تر است.

در سال 1383 هجری شمسی قریب به 100000 زایر ایرانی در مراسم حج حضور داشتند که نزدیک به %80 آنان به گرفتاری های تنفسی مبتلا شدند. این مطالعه با هدف بررسی فراوانی عوامل ویروسی در گرفتاری های فوق انجام گرفت.
نمونه های سرم و شستشوی گلوی بیماران به ترتیب با روش های ممانعت از هماگلوتیناسیون و ایمونوفلورسانس مورد بررسی قرار گرفتند.
نتایج بررسی نمونه های شستشوی گلو نشان داد که در %36.2 موارد آدنوویروس و در %13.3 موارد ویروس های آنفلوانزا حضور داشتند. نتایج سرولوژیک نیز نشان از حضور بیشتر ویروس های آنفلوانزا داشتند؛ به طوری که در %21.5 سرمهای نوبت دوم افزایش حداقل چهار برابر عیار آنتی بادی در برابر حداقل یکی از ویروس های رایج مشاهده گردید که حاکی از عفونت اخیر آنفلوانزا می باشد. پارا آنفلوانزا در هیچ موردی دیده نشد، ولی در دو مورد ویروس سن سی شیال تنفسی شناسایی گردید.
نتیجه گیری و توصیه ها: نتایج حاکی از آن است که عمدتا آدنوویروسها و ویروس های آنفلوانزا عوامل عمده بیماری های تنفسی ویروسی در بین حجاج ایرانی بودند. در عین حال نباید نقش عوامل عفونی دیگر و عوامل ایجاد کننده حساسیت را نادیده گرفت؛ چرا که در یک همچون تجمع های عظیمی همه انواع عوامل میکروبی بیماریزای تنفسی در صورت حضور می توانند همه گیری هایی را سبب شوند.

از مهمترین خطرات شغلی در مراکز درمانی صدمات ناشی از وسایل نوک تیز و تماس با عوامل بیماری زای و عفونی قابل انتقال از راه خون است. این مطالعه به منظور تعیین میزان آسیب های ناشی از وسایل نوک تیز آغشته به خون بیمار در شاغلین بخش های ویژه بیمارستانهای آموزشی و غیرآموزشی استان مازندران در سال 83 انجام گرفت.
در یک مطالعه توصیفی 352 نفر از شاغلین بخشهای ویژه بیمارستانهای آموزشی 158) نفر(و غیرآموزشی 194) نفر(با استفاده از پرسشنامه مورد بررسی قرار گرفتند. آسیب های ناشی از وسایل نوک تیز طی سه سال گذشته در فرم مربوطه ثبت و جمع آوری شد. از آزمون آماری مربع کای جهت تجزیه و یافته های کیفی استفاده شد و P کمتر از %5 معنی دار تلقی شد.
%64 شاغلین مرد و %36 زن بودند. %45 آنان در بیمارستانهای آموزشی و %55 در بیمارستانهای غیرآموزشی شاغل بودند. تفاوت معنی داری بین زن و مرد از نظر میزان آسیب با وسایل نوک تیز وجود نداشت ولی در بین دو نوع بیمارستان این میزان تفاوت معنی دار بود (pنتیجه گیری و توصیه ها: با توجه به بالا بودن میزان صدمات در تعداد زیادی از شاغلین بخش های ویژه و خطر باالقوه انتقال آلودگی ها به نظر می رسد تدوین برنامه های آموزشی فعال کردن کمیته های کنترل عفونت بیماری های و برنامه ریزی برای استفاده از روش پیشگیری کنندگی و گزارش و کنترل روزانه آن ضرورت دارد.

مشکل مقاومت به آنتی بیوتیک ها در سراسر دنیا وجود دارد و گزارشات متفاوتی در این زمینه از بیمارستانهای مختلف دنیا ارایه شده است. شناخت الگوی مقاومت و حساسیت میکروارگانیسم ها نسبت به آنتی بیوتیک ها در هر بیمارستان، در انتخاب مناسب و صحیح آنتی بیوتیک در عفونتهای اکتسابی از بیمارستان نقش موثری دارد. این تحقیق به منظور شناخت و تعیین طرح مقاومت انواع میکروارگانیسم های جدا شده در بیمارستان لقمان حکیم انجام گرفت.
روش تحقیق توصیفی و تکنیک انجام آن مشاهده ای بود. ارگانیسم های جدا شده از نمونه های خون، خلط، ادرار، ترشحات زخم، آبسه و مایع مغزی نخاعی به روش دیسک دیفیوژن و با استفاده از روش کربی بائر از نظر حساسیت به آنتی بیوتیک های مختلف مورد بررسی قرار گرفتند.
در این تحقیق، نمونه های 268 بیمار 178) مرد و 90 زن(بستری در بخش های مختلف، مورد بررسی قرار گرفتند که 123 نفر (%39) سابقه بستری در ICU مسمومین و 39 نفر (%12) سابقه بستری در ICU عمومی داشتند. برای 117 مورد (%37) مشاوره عفونی انجام شده بود که در 74 مورد آنتی بیوتیک قبل از انجام مشاوره فوق شروع شده بود. بیشترین موارد کشت مثبت از بخش مسمومین 114) نفر، (%36 و بیشترین موارد کشت مثبت از نمونه ترشحات لوله تراشه 93) مورد، (%29 بدست آمد. شایع ترین ارگانیسم بدست آمده، اشرشیاکلی 60) مورد، (%19 و سپس کلبسیلا 54) مورد، (%17 بود. بیشترین مقاومت اشریشیاکلی به کوتریموکسازول %73 و سفازولین %86 و بیشترین مقاومت کلبسیلا به کوتریموکسازول %73 سفازولین %92 بود.
نتیجه گیری و توصیه ها: آمار بالای مقاومت میکروارگانیسم هایی نظیر اشریشیاکلی و کلبسیلا و پسودومونا نسبت به آنتی بیوتیک های رایج کوتریموکسازول، آمینوگلیکوزیدها و نسل اول سفالوسپورین ها و افزایش مقاومت استافیلوکوک کواگولاز منفی نسبت به اگزاسیلین شاید به دلیل استفاده نابجا و ترکیب نامناسب از آنتی بیوتیک های فوق باشد. بنابراین توصیه می شود حتی الامکان از مصرف بی دلیل آنتی بیوتیک ها اجتناب شود.

آنتی بیوتیک های مورد نیاز برای آنتی بیوگرام هر سال از طریق منابع علمی بین المللی مانند دستورالعمل NCCLS تجدید نظر شده و منتشر می شود. ظهور سوش های مقاوم ناحیه ای و عدم رضایت پزشکان نسبت به نتایج آنتی بیوگرام آزمایشگاه ها موجب شد تا جهت تهیه فهرست جدیدی از آنتی بیوتیک ها بررسی هایی صورت پذیرد. هدف از این بررسی انتخاب آنتی بیوتیک های مناسب تر برای آنتی بیوگرام بود.
ابتدا لیست آنتی بیوتیک ها برای آنتی بیوگرام از روی منابع علمی بین المللی نظیر NCCLS، دستورالعمل WHO و کتاب های مرجع دیگر تهیه شد. آنگاه نظرات و پیشنهادات اعضای هیات علمی مراکز درمانی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و مسولان مراکز داروخانه ای تک نسخه ای در تهران جمع آوری و ثبت گردید.
در این بررسی اساتید بخش اورولوژی مواردی را به شرح ذیل اعلام داشتند: -1 در مورد آنتی بیوگرام باکتری های گرم مثبت به دلیل استفاده شایع از Gentamycin و Ciprofloxacin از فهرست آنتی بیوگرام ثانویه به فهرست آنتی بیوگرام اولیه منتقل شود و Azithromycin و Norfloxacin به فهرست آنتی بیوگرام ثانویه منتقل شود. -2 Ceftazidime در آنتی بیوگرام باکتری های گرم منفی جدا شده از ادرار به فهرست آنتی بیوگرام ثانویه جدا شده از ادرار و ترشحات دیگر اضافه شود. -3 Cefriaxone در آنتی بیوگرام باکتری های گرم منفی جدا شده از ترشحات به فهرست آنتی بیوگرام اولیه اضافه شود. اساتید جراحی نسبت به استفاده از Cefazolin و اساتید داخلی به شامل کردن. Co-amoxyclave در لیست تاکید داشتند ولی روی هم رفته موافق حذف Chloramphenicol بودند. همچنین اساتید نفرولوژی آنتی بیوتیک جدیدی به نام (Pipracillin+Tazobactam) Tazocin را برای آنتی بیوگرام مجدد باکتری های گرم منفی جدا شده از ادرار پیشنهاد دادند.
نتیجه گیری و توصیه ها: پیشنهاد می شود مطالب مجموعه حاضر هر سال براساس منابع علمی بین المللی و نظر مراکز درمانی و تحقیقاتی و نتایج آنتی بیوگرام آزمایشگاهی مورد تجدید نظر قرار گرفته و به روز شود و به عنوان یک مرجع NCCLS ناحیه ای ایران مبنای درمان اولیه در ایران قرار گیرد.

بیماران دیابتی در خطر عفونت های متعددی از قبیل فولیکولیت، فرونکل، آبسه های زیر جلدی و همچنین پای دیابتی بوده و شایع ترین پاتوژن مسوول در این گونه موارد استافیلوکوک طلایی است. این ارگانیسم غالبا منشا آندروژن داشته و در ناحیه نازوفارنکس کولونیزه می شود. این تحقیق با هدف مقایسه فراوانی و مقاومت دارویی استافیلوکوک طلایی در بیماران دیابتی نوع یک و دو و افراد سالم انجام گرفت.
120 نفر از هر سه گروه بیماران مبتلا به دیابت تیپ یک و دو و افراد سالم به طور تصادفی انتخاب شدند. نمونه های تهیه شده از وستیبول قدامی بینی در محیط آگار خون دار (Blood agar) کشت داده شد و در موارد کشت مثبت استافیلوکوک طلایی، آنتی بیوگرام به عمل آمد.
فراوانی وضعیت ناقلی برای استافیلوکوک طلایی در گروه دیابت تیپ یک، %56.6، در گروه دیابت تیپ دو، %50.8 و در گروه شاهد %23.3 بود. اختلاف معنی داری بین سه گروه از نظر وضعیت ناقلی دیده (p<0.0001).
در آنتی بیوگرام به عمل آمده، بیشترین مقاومت به پنی سیلین و کمترین مقاومت به وانکوماسین مشاهده شد. در %57 دیابت تیپ یک و %61 دیابت تیپ دو، این میکروارگانیسم به متی سیلین مقاوم بوده که هشدار دهنده است (p<0.014).
نتیجه گیری و توصیه ها: شیوع بالای کولونیزاسیون استافیلوکوک طلایی در بیماران دیابتی و مقاومت های دارویی آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است. لذا در بیماران دیابتی که دچار عفونت های مکرر با این میکروارگانیسم هستند مساله پیشگیری می تواند در کاهش میزان کولونیزاسیون کمک کننده باشد.

ایران هنوز یکی از کشورهای اندمیک برای سل بوده و شایع ترین کانسر در تمام جهان از جمله ایران برونکوژنیک کارسینوما است. احتمال اینکه این دو بیماری بطور همزمان پیشرفت کنند وجود دارد. این مطالعه به منظور تعیین فراوانی سل در مبتلایان به کانسر ریه انجام گرفت.
پرونده کلیه بیمارانی که از تاریخ 74.1.1 لغایت 78.12.30 در سه مرکز دانشگاهی در تهران با تشخیص کانسر اولیه ریه تحت درمان قرار گرفته بودند بررسی گردید.
354 پرونده مربوط به مبتلایان به برونکوژنیک کارسینوما تحت مطالعه قرار گرفت. میانگین سنی بیماران 61 سال و 262 آنان مرد و 92 نفر زن بودند. 11 نفر از این بیماران (%4) اسمیرو کشت خلط مثبت BK و 5 بیمار سابقه سل ریوی داشتند. میانگین سنی این 16 نفر 63 سال بودند. سابقه مصرف سیگار در %67 بیماران مبتلا به کانسر ریه و %65 مبتلایان به دو بیماری هم زمان وجود داشت. متوسط طول مدت بیماری در هر دو گروه تقریبا 7.7 ماه بود. در بیماران مبتلا به کانسر ریه و سل ریوی 5 مورد آدنوپاتی ناف ریه، 7 مورد درگیری قله ریه و 6 مورد نمای آتیپیک در رادیوگرافی ریه گزارش شده بود. شایع ترین کانسر در هر دو گروه SCC بود.
نتیجه گیری و توصیه ها: احتمال همزمانی کانسر اولیه ریه با سل ریوی فعال یا غیرفعال وجود دارد. ما پیشنهاد می کنیم در هر بیمار مسن سیگاری با سل ریوی اگر یافته های رادیولوژیک آتیپیک برای سل ریوی مشاهده شد به کانسر ریه نیز شک کرد و بررسی های سیتولوژیک یا پاتولوژیک برای تایید کانسر ریه انجام داد.