Journal of Kermanshah University of Medical Sciences
Volume:12 Issue: 2, 2008

بهبودی زخم همواره از مسایل مطرح در علم پزشکی بوده است؛ به گونه ای که جزییات فرآیند ترمیم بافت و داروهایی که در این روند تاثیرگذار باشند از مهم ترین موضوعات در تحقیقات پزشکی می باشند. در این راستا مواد و داروهای مختلفی که بتوانند منجر به بهبودی و تسریع روند ترمیم زخم شوند در تحقیقات گوناگون بررسی شده اند. یکی از موادی که به صورت تجربی از سالیان قبل برای تسریع روند بهبودی زخم مورد استفاده قرار می گرفته است، چربی صفاق حیوانی است که تاکنون مطالعه مدونی در زمینه تاثیر این ماده در بهبودی زخم صورت نگرفته است. در این راستا این مطالعه به بررسی تاثیر چربی صفاق حیوانی در هر یک از مراحل ترمیم زخم پرداخته است.
36 موش صحرایی نر به صورت 6 گروه 6 تایی و به طور تصادفی گروه بندی شدند، پانچ پوستی در ناحیه کمر انجام شد. روزانه برای موش های 3 گروه وازلین و برای موش های 3 گروه دیگر چربی صفاق حیوانی به صورت موضعی استفاده شد. در هریک از روزهای 1، 3 و 5 یک گروه از موش های تحت درمان با وازلین و یک گروه از موش های تحت درمان با روغن کشته شدند، نمونه پاتولوژی ناحیه زخم تهیه و پس از انجام مراحل تثبیت و رنگ آمیزی به روش هماتوکسیلین ائوزین، از لحاظ هیستولوژی مورد مطالعه قرار گرفت. در نهایت نتایج با استفاده از آزمون آماری استیودنت تی تست مورد مقایسه قرار گرفت.
در نمونه های روز اول افزایش معنادار درصد سلول های نوتروفیل و کاهش معنادار درصد لنفوسیت ها در گروه مداخله نسبت به گروه شاهد مشهود بود (05/0P< برای هر دو). در روز سوم افزایش معنادار درصد سلول های ماکروفاژ (01/0P<) و کاهش معنادار درصد سلول های نوتروفیل (05/0P<) در گروه مداخله نسبت به گروه شاهد وجود داشت. اختلاف معناداری بین درصد عروق جدید در بین دو گروه مداخله (02/2 ± 194/22) و شاهد (1/3 ± 228/15) دیده شد(05/0P<).
بر اساس نتایج حاصل از این مطالعه استفاده از چربی صفاق حیوانی، موجب تاثیر مثبت در روند بهبود زخم های جلدی می شود؛ هر چند مطالعات بیشتری در زمینه استانداردسازی این ماده و تاثیر آن بر زخم های جلدی در نمونه های انسانی لازم است.

درد ناشی از درمان های وریدی مهم ترین تجربه ناشی از روش های تهاجمی است و هر کودک بیمار ممکن است آن را تجربه نماید. روش های کاهنده درد می تواند از تاثیرات منفی آن بکاهد؛ لذا مطالعه حاضر به بررسی تاثیر دو روش آرام سازی و انحراف فکر، شامل استفاده از موسیقی و تمرین های تنفسی منظم در کاهش درد ناشی از رگ گیری هنگام دریافت خون، پرداخته است.
مطالعه حاضر از نوع کارآزمایی بالینی بوده و روش نمونه گیری آن از طریق سرشماری و مبتنی بر هدف بود و تمام 36 بیمار مبتلا به تالاسمی که بین 12–6 سال سن داشتند را شامل شد. همه بیماران دارای شرایطی از قبیل هوشیاری، توانایی رفع نیازهای اولیه، نداشتن بیماری و یا درد و نگرفتن داروی مسکن بودند. اطلاعات اولیه از طریق پرسشنامه حاوی مشخصات ویژه فردی و دو معیار استانداردشده یعنی معیار خودگزارشی اوشر و معیار مشاهده رفتار چیوپس جمع آوری گردید. پژوهشگر در سه مرحله جداگانه از معیارهای درد استفاده نموده و میزان درد را اندازه گرفته و سپس مقایسه کرد، یعنی هر بیمار در سه مرحله با خودش مقایسه می شد (یک بار قبل از مداخله، یک بار بعد از تمرین های تنفسی منظم و بار آخر بعد از استفاده از موسیقی) و در انتها اعداد به دست آمده در هر مرحله به وسیله آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت. یافته های: نتایج نشان داد که میزان درد ناشی از رگ گیری، بر اثر استفاده از روش های انحراف فکر و آرام سازی (تمرین تنفسی منظم (0001/0=Ρ) و استفاده از موسیقی (0001/0=Ρ)) کاهش یافت که در این میان موسیقی تاثیر بیشتری بر کاهش درد داشت (0001/0=Ρ) چنان که بعد از اتمام طرح مددجویان تقاضای استفاده از هدفون را حین رگ گیری داشتند.
براساس نتایج مذکور پیشنهاد می گردد در تمام بخش هایی که کودکان مکررا تحت اقدامات تشخیصی و درمانی دردناک قرار می گیرند و حتی در مراکز درمانی سرپایی، برای پیشگیری از تاثیرات ناخوشایند تجربه درد، پرستاران و پزشکان از روش های آرام سازی و انحراف فکر استفاده نمایند زیرا آموزش و استفاده از این روش ها در کاهش درد، ساده، ارزان و بسیار مؤثر می باشد

آسیب دیدگی های ناشی از سوختگی از بسیاری جهات غم انگیزترین حادثه ای است که یک فرد می تواند تجربه کند و مرگ ومیر ناشی از آن در ایران بالا است. استان آذربایجان غربی یکی از حادثه خیزترین مکان هایی است که به علت آب و هوای سرد شاهد مشکلات متعددی به علت سوختگی است. پژوهش حاضر به منظور اتخاذ تدابیر و تخصیص منابع برای پیشگیری و درمان انجام شده است.
در این بررسی توصیفی مقطعی، پرونده های 639 نفر از بیماران سوختگی بستری در بیمارستان امام خمینی (ره) شهر ارومیه در طی سال 1384 از نظر سن، جنس، وسعت سوختگی، مدت بستری مصدومین،و میزان مرگ و میر افراد دچار سوختگی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل با استفاده از آمارتوصیفی با فاصله اطمینان 95 درصد با استفاده از آزمون t تجزیه و تحلیل گردید.
از مجموع 639 نفر 310 نفر (3/48%) را زنان و 329 نفر (7/51%) را مردان تشکیل می دادند. 9/39 درصد از سوختگی ها به علت شعله آتش بود. میانگین سنی تمامی مصدومین سوختگی 4/0±6/23 سال بود و محدوده سنی از زیر یک سال تا 81 سال را در بر می گرفت. 8/31 درصد موارد در گروه سنی 25-16 سال رخ داده بود. مدت بستری بیماران به طور متوسط 76/7 روز (از 60-1 روز) مشخص گردید و 7/21 درصد مصدومین بیش از 10 روز در بیمارستان اقامت داشتند. 9/25 درصد مصدومین به علت شدت ضایعات درگذشتند. میزان مرگ و میر در افراد دچار سوختگی کم تر از 40 درصد سطح کل بدن 9/4 درصد و در افراد دچار سوختگی بالای 40 درصد از کل سطح بدن 7/76 درصد بود. بالاترین نسبت موارد سوختگی در آبان ماه (95/10%)، تیر ماه (54/9%) و اسفند ماه (23/9%) از کل موارد ثبت شد.
یافته های به دست آمده می تواند مورد توجه مسئولین امر برای اتخاذ تدابیر پیشگیرانه، قرار گیرد تا از بروز این حوادث ناگوار حتی الامکان کاسته شود. همچنین با ایجاد واحدهای فوریت ها و بهبود کیفیت و کمیت بخش های فوریت ها و سوختگی، سرعت بهبودی بیماران دچار سوختگی افزایش یابد و مدت بستری بودن آنان را کاهش داد.

شکستگی اندام همواره با درد شدید همراه است که پزشکان به هنگام درمان آن به دنبال شیوه هایی هستند که این درد را کاهش داده و نتیجه بهتری را به دست آورند. هماتوم_ بلوک یکی از این شیوه ها است که می توان بدین منظور در شکستگی کالیس مورد استفاده قرار داد. بنابر این پژوهش حاضر به منظور بررسی بالینی بی دردی در جا اندازی شکستگی کالیس با استفاده از هماتوم _ بلوک به عمل آمده است.
مطالعه حاضر به صورت نیمه تجربی در روی 42 نفر از افرادی که طی سال 1383 دچار شکستگی مچ دست شده بودند و به مرکز آموزشی درمانی طالقانی مراجعه کرده بودند به صورت نمونه های در دسترس انجام شد. برای هر نمونه ده میلی لیتر زایلوکائین 2 درصد به هماتوم محل شکستگی تزریق و سپس آسپیره شده و مجددا نصف آن به محل هماتوم تزریق می شد. تمامی نمونه ها از نظر شروع بی دردی و کیفیت آن مورد بررسی قرار گرفتند. داده ها توسط چک لیستی جمع آوری و با استفاده از آمار توصیفی و کای اسکویرتجزیه و تحلیل گردید.
تمامی نمونه ها سن بالای 30 سال داشتند و 59 درصد آن ها مؤنث بودند. 1/94 درصد پس از هماتوم بلوک در محل شکستگی کالیس یا دردی احساس نکردند و یا آن را قابل تحمل بیان کردند. شروع بی دردی در 5/70 در صد از نمونه های مذکر و 69 درصد نمونه های مؤنث تا دو دقیقه بود، طول مدت بی دردی در 47 در صد افراد مذکر و 56 درصد افراد مؤنث یک ساعت بود. نتایج بررسی ما مشابه بررسی های به عمل آمده دیگران بوده که در بررسی های انجام شده توسط سایر پژوهشگران تفاوت معناداری بین نتایج حاصل از هماتوم_ بلوک و تزریق داخل وریدی رژیونال مشاهده نشده است. نظر به عوارض جانبی استفاده از تزریق داخل وریدی ماده بی حسی در شکستگی کالیس می توان هماتوم_ بلوک را شیوه ای مناسب در جا اندازی این نوع شکستگی معرفی نمود. به هر حال توصیه می شود سایر همکاران بررسی های مشابه بیشتری در این زمینه انجام دهند.

در ایران نیز به دلیل آهکی بودن خاک های کشاورزی، بی کربناته بودن آب های آبیاری، مصرف نامتعادل کودها به ویژه زیاده روی در مصرف کودهای فسفاته و عدم رواج مصرف کودهای محتوی روی، مقدار روی جذب شده توسط اندام های مصرفی گیاهان بسیار ناچیز می باشد. بنابراین پژوهش حاضر به منظور بررسی میزان غلظت روی در سرم خون دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد. در این تحقیق که در طول سال های 81-1380 انجام گرفت، میزان روی در سرم خون دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران با کمک دستگاه اسپکتروفتومتری جذب اتمی تعیین گردید. 320 نمونه انتخاب شد که 137 نفر مؤنث و 183 نفر مذکر بودند. از این تعداد 125 نفر ساکن خوابگاه، 33 نفر در منازل دانشجویی و 162 نفر در تهران نزد خانواده خود زندگی می کردند. داده ها با استفاده از آزمون کای اسکویر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
با بررسی حد طبیعی روی از مراجع مختلف علمی، میانگین حد طبیعی غلظت روی در سرم خون 85 میکروگرم در دسی لیتر تعیین گردید. در این تحقیق میزان متوسط روی در افراد انتخاب شده 74 میکروگرم در دسی لیتر بود که کم تر از میانگین جهانی غلظت روی در سرم خون می باشد. از هفت فاکتور مورد بررسی، ارتباط معناداری بین سطح روی و وضعیت تاهل افراد، نوع نان مصرفی، ناحیه جغرافیایی و کپسول سولفات روی مصرفی مشاهده گردید. اما ارتباط معناداری میان غلظت روی سرم و جنس، تعداد نوارهای مصرفی در طول قاعدگی و تعداد افراد خانواده یافت نگردید. یکی از علل درصد بالای کمبود روی استفاده از مواد غذایی با درصد پایین روی می باشد و لازم است با انجام غنی سازی، غلظت روی را در مواد غذایی مصرفی افزایش داد. با عنایت به نقش بسیار مهم روی و فقر آن در مواد غذایی مصرفی کشور و کمبود نسبی آن در قشر جوان، انجام تحقیق بیشتر در این زمینه پیشنهاد می شود.

یکی ازعلل منجر به مرگ در سنین زیر40 سال تروما است، که با توجه به استفاده روز افزون از وسایل نقلیه رو به افزایش است. تروما و مرگ ومیر ناشی از آن گستردگی جهانی دارد که موجب از بین رفتن سال های عمر(ناشی از معلولیت ها) است. با اجرای مراقبت های شدید و فوریتی می توان از مرگ و میرها و عوارض ناشی از تروما به خصوص ترومای قفسه سینه جلوگیری به عمل آورد. بنابراین پژوهش حاضر به منظور بررسی علل، نحوه و نتایج درمان بیماران با آسیب قفسه سینه در مرکز ترومای آیت الله طالقانی انجام گرفت.
در این بررسی که به صورت توصیفی مقطعی انجام شد، تمامی630 مورد بیمار دچار ترومای قفسه سینه دارای پرونده بستری بیمارستانی قابل استناد که از تاریخ اول فروردین ماه 1381 لغایت پایان اسفندماه 1384 به مرکز آموزشی درمانی آیت الله طالقانی (مرکز ترومای کرمانشاه) مراجعه کرده بودند به عنوان جامعه پژوهش انتخاب شدند. داده ها با استفاده از چک لیستی مبتنی بر اهداف بر اساس مندرجات پرونده بیماران در مورد نوع ترومای قفسه سینه، مراقبت ها و نتیجه درمان جمع آوری شد و با استفاده از آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. 6/92 درصد نمونه ها در گروه سنی 69-12 سال بودند، 1/64 درصد دارای ترومای غیرنافذ و علت 4/52 درصد تروماها تصادف با وسایل نقلیه موتوری بود. 3/54 از ترومای قفسه سینه بدون آسیب همراه بود و در درمان انجام شده در 36 درصد موارد فقط درمان محافظه کارانه (conservative) بود. 9/85 درصد بهبودی کامل یافته و 5/4 درصد فوت شده بودند. علت منجر به مرگ در 4/72 درصد موارد شوک هیپوولمی عنوان شده بود. بیشترین نسبت مرگ و میر (4/30%) در گروه سنی 70 سال و بالاتر بود.
نتایج این بررسی نشان می دهند که افراد درگروه سنی بیشتر در معرض خطربوده اند. تصادف با وسایل نقلیه علت بیشتر تروماها بوده و شایع ترین علت مرگ شوک هیپوولمی گزارش شده است که در افراد با سن بالا بیشتر اتفاق افتاده است.

وجود روش های مختلف تجزیه و تحلیل ایمنی، همواره فرد تجزیه و تحلیل کننده را مجبور به انتخاب یک روش می کند. هدف از انجام این مطالعه، شناسایی انرژی ها و حفاظ های موجود در مخازن کروی LPG در یک صنعت پتروشیمی به وسیله روش ردیابی انرژی و تحلیل حفاظ ها (ETBA) و در ادامه ارزیابی کمی حالات شکست و تاثیرات آن ها با استفاده از روش حالات شکست و بررسی اثر FMEA و در نهایت مقایسه نتایج به دست آمده از دو روش و شناسایی نقاط ضعف و قوت هر روش می باشد.
برای انجام این مطالعه، توسط تیم کارشناسی در ابتدا با استفاده از کاربرگ های ETBA که برگرفته از استاندارد MIL-STD-882B می باشد، انرژی ها و مخاطرات موجود در سیستم و موانع موجود بررسی و تکمیل گردید و در ادامه حالات شکست و اجزای مختلف و تاثیرات شکست به صورت کمی مشخص شده و نمره مربوط به شدت، وقوع و کشف هر یک از موارد به صورت حاصل ضرب شماره اولویت ریسک به دست آمده و کاربرگ PFMEA تکمیل و در نهایت قابلیت ها و نقاط ضعف روش ها بررسی گردید.
در مطالعه ETBA در مجموع 30 جزء مورد بررسی قرار گرفت و هر مورد به صورت کیفی محاسبه گردید که در کل 10 مورد از ریسک ها غیرقابل قبول، 7 مورد نامطلوب، 8 مورد قابل قبول با نیاز به تجدید نظر و 5 مورد ریسک قابل قبول بدون نیاز به تجدید نظر به دست آمد. در مطالعه FMEA نیز 29 حالت بالقوه شکست شناسایی شدند.
روش ETBA برای بررسی ایمنی سیستم از دیدگاه کلان و جامع به کار رفته و توصیه می شود قبل از بررسی ایمنی سیستم های پیچیده و عملکردی، از این روش به عنوان بررسی اولیه و یا در کنار سایر روش های پیچیده جزء نگر استفاده شود.

متاسفانه انواع حوادث آسیب زا در دوران کودکی بسیار شایع می باشد. این حوادث می توانند منجر به انواع اختلالات عاطفی، شناختی و رفتاری در کودکان شوند. هدف از این مطالعه بررسی فراوانی انواع حوادث آسیب زای زندگی و تاثیرات روان شناختی آن در کودکان مدرسه رو ساله شهر کرمانشاه در سال 1385 است.
مطالعه حاضر، یک مطالعه پیمایشی است. 475 دختر و پسر اول دبستان تا سوم راهنمایی به صورت تصادفی خوشه ایاز 17 مدرسه شهر کرمانشاه انتخاب شده و به وسیله پرسشنامه های گزارش کودک و والدین از علایم پس ضربه ای (CROPS وPROPS) و پرسشنامه حوادث آسیب زای زندگی(LITE) بررسی شدند. روش تکمیل پرسشنامه ها و جمع آوری اطلاعات از طریق مصاحبه بوده است. جامعه مورد مطالعه شامل کلیه کودکان مدرسه رو 15-7 ساله ساکن در شهر کرمانشاه می باشند. تجزیه و تحلیل اطلاعات از طریق روش های آمار توصیفی و استنباطی(کای دو) انجام شد.
نتایج نشان داد که به طور کلی 5/57 درصد (274نفر) کودکان مورد مطالعه33 درصد (161) دختر و 7/23 درصد (113) پسر حداقل یک حادثه آسیب زا را در زندگی تجربه کرده اند. بیشترین حوادث آسیب زا شامل تنبیه جسمانی و بستری شدن افراد خانواده در بیمارستان است که به ترتیب در پسران به میزان 1/34 درصد)162 نفر) و 3/30 درصد (144 نفر) و در دختران 4/32 درصد (154 نفر) و 8/32 درصد (156 نفر) می باشد. حداقل شیوع مربوط به حوادث ربوده شدن به میزان 2 درصد و سوء رفتار جنسی که شیوع آن در پسر ان 4/1 درصد (7 نفر) و در دخترها 3/2 درصد (11 نفر) بود. تنها 8 درصد کل افراد مورد مطالعه هیچ حادثه ای را در زندگی تجربه نکرده بودند. از نظر میزان شیوع علایم روان شناختی در افراد آسیب دیده در پرسشنامه گزارش والدین از علایم پس ضربه ای نمرات 40 درصد دختران و 31 درصد پسران و در پرسشنامه گزارش کودک از علایم پس ضربه ای نمرات 5/44 درصد دختران و 18 درصد پسران بالای نقطه برش بود.
بیش از نیمی از کودکان شهر کرمانشاه حداقل یک حادثه آسیب زا را در زندگی تجربه کرده بودند. تاثیرات ناشی از این حوادث به حدی بود که تعداد قابل توجهی از آن ها نیازمند مداخلات روانشناختی بودند. وسعت تروماها و اثرات ناشی از آن بر کودکان کرمانشاهی مؤید لزوم مداخلات روان شناختی در خانواده و فعالیت هر چه بیشتر سازمان های حمایتی و متخصصین در این خصوص می باشد.

هپاتیت های مزمن B و C موجب محدودیت عملکرد جسمی، ذهنی و در نهایت کاهش کیفیت زندگی در بسیاری از این بیماران می گردند. بنابراین تحقیقی با هدف تعیین کیفیت زندگی بیماران مبتلا به هپاتیت های مزمن BوC در مراجعین به بیمارستان رازی رشت در سال 1383 انجام شد. تحقیق حاضر بصورت مقطعی بوده و در روی 74 بیمار مبتلا به هپاتیت مزمن B یا C ساکن شهر رشت انجام شده است. روش نمونه گیری به صورت غیراحتمالی متوالی بوده است. پرسشنامه اختصاصی سنجش کیفیت زندگی در بیماران مبتلا به بیماری مزمن کبدی شامل 29 سؤال 7 گزینه ای بود. سؤالات این پرسشنامه در ارتباط با 6 بعد کیفیت زندگی (شامل: علایم شکمی، خستگی، علایم سیستمیک، حالات عاطفی، نگرانی و فعالیت) بود. داده های جمع آوری شده با استفاده از آزمون های آماری کولموگروف اسمیرنوف و مدل آماری MANCOVA مورد آنالیز قرار گرفت. سطح معناداری آزمون ها 05/0 در نظر گرفته شد.
افراد مورد بررسی شامل 15 نفر (27/20%) نفر مبتلا به هپاتیت مزمن B و59 نفر(72/79%) مبتلا به هپاتیت مزمنC بودند. اختلاف معناداری بین دو جنس از نظر نمره کل کیفیت زندگی مشاهده نشد. همچنین در حیطه های مختلف کیفیت زندگی نیز به جز حیطه علایم سیستمیک که میانگین نمره تطبیق شده زنان (28±43) کمتر از مردان (27±63)بود (007/=P)، در سایر زمینه ها تفاوت معناداری بین دو جنس مشاهده نشد. بیشترین میانگین نمره تطبیق شده در حیطه علایم شکمی وکم ترین امتیاز مربوط به حیطه حالات عاطفی بود. میانیگن نمره کل تطبیق شده و میانگین نمره سایر حیطه های مورد بررسی در افراد باسواد به طور معناداری بیشتر از افراد بی سواد و کم سواد بود. میانگین نمره کل تطبیق شده کیفیت زندگی در افراد مبتلا به بیماری مزمن همزمان، پایین تر از افراد فاقد بیماری مزمن بود.
به نظر می رسد که در کل، امتیاز کیفیت زندگی این بیماران مطلوب نبوده است و نتیجه مهم دیگر این که در این بیماران امتیاز کیفیت زندگیشان در هر کدام از ابعاد 6 گانه بعد از درمان تغییر خاصی پیدا نکرده بود که به نظر می آید به دلیل ترس از اجتماع و یا ننگ اجتماعی ناشی از بیماریشان باشد.

کلابینگ یک اصطلاح توصیفی بالینی است که به تورم بافت نرم قسمت انتهایی فالانکس انگشت همراه با از دست دادن زاویه نرمال بین صفحه ناخن و بستر آن اشاره دارد. این علامت فیزیکی با بیماری های زمینه ای مختلف ازجمله بیماری های ریوی، قلبی و عروقی، نئوپلاستیک، عفونی، کبدی و صفراوی، گوارشی، مدیاستینال و اندوکرین همراهی دارد.کلابینگ انگشت ممکن است بدون وجود بیماری زمینه ای به عنوان یک حالت ایدیو پاتیک اتفاق بیفتد.
معرفی بیمار: در گزارش حاضر، پسر هفت ساله ای را که به علت آسپیراسیون جسم خارجی به کلنیک ارجاع شده بود معرفی می گردد که از 8 ماه قبل دچار دیسپنه شده بود. رشد و نمو بیمار طبیعی بود و هیچ گونه تاریخچه ای از بیماری قبلی نداشت. در معاینه فیزیکی بیمار ویزینگ و کلابینگ انگشتان را داشت و سایر ارگان ها طبیعی بود. در ضمن نامبرده تاریخچه درمان بیماری آسم و پنومونی را از مدت ها قبل می داد. در برنکوسکوپی انجام شده برای بیمار جسم خارجی دیده شد و در نهایت خارج گردید. این بیمار یک مورد نادر کلابینگ به دلیل آسپیراسیون جسم خارجی بود. مشاهده کلابینگ می تواند ما را به سوی بیماری های ارگانیک منحرف کند. اما به هر حال آسپیراسون جسم خارجی می تواند موجب کلابینگ شود.