فهرست مطالب

مجله تحقیقات علوم چوب و کاغذ ایران
سال شانزدهم شماره 1 (پیاپی 16، تابستان 1381)

  • تاریخ انتشار: 1381/05/01
  • تعداد عناوین: 4
|
  • عباس فخریان روغنی، عبدالرحمن حسین زاده، فرداد گلبابائی، حسین حسینخانی صفحات 1-28
    سه اصله درخت 4، 6 و 12 ساله صنوبر دلتوییدس کلن 51/77 به طور تصادفی از ایستگاه تحقیقات صفرابسته واقع در استان گیلان قطع گردید و جهت بررسی خصوصیات خمیر کاغذ، کاغذسازی و مقاومت کاغذهای ساخته شده از آنها به آزمایشگاه شیمی چوب و کاغذسازی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع انتقال داده شد. به منظور پخت چوب و تهیه کاغذ و کاغذ از این ماده لیگنوسلولزی روش سولفات (کرافت) مورد استفاده قرار گرفت. در این روش درجه حرارت پخت 165 درجه سانتیگراد، سولفیدیته 25 درصد، نسبت مایع پخت به چوب ثابت 5 به یک و قلیاییت موثر، زمان پخت و سن بهره برداری هر کدام در سه سطح در نظر گرفته شدند. میانگین بازده خمیر کاغذها حداقل 83/43 درصد و حداکثر 28/52 درصد و عدد کاپای آنها به ترتیب 85/14 و 48/39 اندازه گیری شد. گروه بندی بازده خمیر کاغذ درختان در سه دوره بهره برداری، 4، و 6 و 12 ساله با ثابت در نظر گرفتن عامل پخت و قلیایت موثر نشان داد که خمیر کاغذ درخت 12 ساله با 10/49 درصد در گروه A و خمیر کاغذ درختان 6 و 12 ساله بترتیب با 21/47 درصد و 12/47 درصد در گروه B قرار گرفته اند. به منظور تعیین مقاومت کاغذهای دست ساز، خمیر کاغذهای تهیه شده در قلیاییت موثر 14% در سه سطح 450، 400 و 350 میلی لیتر (c.s.f) و خمیر کاغذهای تهیه شده در قلیاییت موثر 20 درصد تا 350 میلی لیتر پالایش شدند. از خمیر کاغذهای پالایش شده کاغذ 60 گرمی تهیه شد. خواص مقاومتی کاغذها شامل طول پاره شدن، مقاومت در برابر پاره شدن، مقاومت در برابر ترکیدن و مقاومت در برابر تاه شدن اندازه گیری شد. طول پاره شدن کاغذ بین 97/8- 29/6 Km، اندیس مقاومت در برابر پاره شدن آنها بین 93/8- 06/7 mNm2/gr و اندیس مقاومت در برابر ترکیدن آنها بین 82/6-86/4 Kpam/gr اندازه گیری شد. نتایج این تحقیق نشان می دهد از صنوبر دلتوییدس کلن 51/77 به دلیل داشتن بازده بیشتر از 45 درصد و عدد کاپای کمتر از 20 می توان در تولید کاغذهای چاپ و تحریر استفاده کرد.
    کلیدواژگان: صنوبر دلتوئیدس، روش کرافت، بازده خمیر کاغذ، عدد کاپا، مقاومت در برابر ترکیدن و مقاومت در برابر پاره شدن
  • مسعود رضا حبیبی*، عبدالرحمن حسین زاده، فرداد گلبابائی، حسین حسینخانی، جواد سپیده دم، سعید مهدوی صفحات 29-55

    در این بررسی با استفاده از باگاس مغزگیری شده (Wet depitting) در سه زمان بخار زنی، 5، 10 و 15 دقیقه و دو درجه حرارت بخار زنی 170 و 180 درجه سانتیگراد تخته فیبر با دانسیته متوسط (MDF) تهیه گردید. از ترکیب عوامل فوق 6 ترکیب شرایط بوجود آمد و برای هر ترکیب سه تخته (تکرار) و در مجموع 18 تخته ساخته شد. خصوصیات آناتومیکی و شیمیایی باگاس و خواص فیزیکی و مکانیکی تخته MDF نظیر مقاومت خمشی، مدول الاستسیته، چسبندگی داخلی و واکشیدگی ضخامتی پس از 2 و 24 ساعت غوطه وری در آب مورد بررسی قرار گرفت. میانگین طول فیبر، قطر فیبر، قطر حفره سلولی و ضخامت دیواره سلولی به ترتیب 24/1 میلیمتر و 90/22، 48/12 و 28/5 میکرون اندازه گیری شد. میانگین مقدار سلولز، لیگنین، مواد استخراجی و خاکستر آن به ترتیب 68/53، 44/20، 96/0 و 14/1 درصد تعیین شد. نتایج حاصل از اندازه گیری مقاومت خمشی، مدول الاستسیته، چسبندگی داخلی و واکشیدگی ضخامتی (پس از 2 و 24 ساعت غوطه وری در آب) تخته MDF ساخته شده از باگاس نشان داد که شرایط بهینه تیمار الیاف در درجه حرارت بخار زنی 170oc و زمان بخار زنی 5 دقیقه بدست آمد. ویژگیهای مذکور در شرایط فوق به ترتیب 22/12، 1370 و 13/0 مگاپاسکال و 11/47 و 22/52 درصد تعیین شد.

    کلیدواژگان: تخته فیبر با دانسیته متوسط، باگاس، مقاومتهای مکانیکی
  • علی رضانژاد*، داوود پارسا پژوه، حبیب الله عرب تبار فیروزجایی صفحات 59-72

    در این تحقیق، سازه های چوبی دریایی بویژه شناورها و لنج ها و پایه های چوبی تقریبا در کلیه سواحل و بنادر جنوب شمال ایران مورد مطالعه قرار گرفتند و اثر عوامل و شدت تخریب در آنها بررسی شد. بر اساس نتایج این بررسی، تاسیسات چوبی در سواحل شمالی در مقایسه با سواحل جنوبی کشور، بیشتر تحت تاثیر آسیب و خسارت قارچی قرار دارند. علاوه بر وجود انواع پوسیدگی در داخل شناورها و تاسیسات چوبی ساحلی، آثار پوسیدگی نرم در سطوح چوبهای مستقر در دریا مشاهده شد. به علت کم بودن میزان نمک و پایین بودن شوری آب در دریای خزر، غیر از فعالیت چوب چسبها، خسارت حفاران دریایی مشاهده نگردید. چوب چسب ها مثل بالانوسها و مارتزیا به سطوح چوب می چسبند. صدف چوب چسب ها در شناورها و پایه های چوبی در دراز مدت باعث تخریب فیزیکی می شوند و نیز در بدنه شناورها باعث چسبیدن بیشتر جلبکها شده، از بازده موتور محرکه می کاهد. بر اساس نتایج این تحقیق، سواحل جنوبی دریای خزر فاقد حفاران دریایی مخرب چوب می باشد. در سواحل جنوب، علاوه بر پوسیدگی، خسارت عمده به چوبها به وسیله حفاران دریایی انجام می گیرد. در سواحل شرقی استان خوزستان به علت ورود آبهای شیرین از رودهای پر آب منطقه به خلیج فارس و نیز عبور شناورها از آبهای شیرین، تخریب حفاران دریایی از دیگر سواحل جنوب کشور از شدت کمتری برخوردار است.

    کلیدواژگان: شناورهای چوبی، حفاران دریایی، پوسیدگی
  • مسعود رضا حبیبی، عبدالرحمن حسین زاده، احمد جهان لتیباری، حسین فامیلیان، حسین حسینخانی صفحات 73-93
    این تحقیق بر روی گردبینه کاج الداریکا صورت گرفت. ابتدا میانگین رویش سالیانه و درصد پوست آن تعیین شد. سپس ابعاد الیاف آن اندازه گیری گردید. میانگین رویش سالیانه گونه فوق 4.95 میلیمتر و درصد پوست آن 12.15 تعیین گردید. میانگین طول فیبر، قطر فیبر، قطر حفره سلولی و ضخامت دیواره سلولی به ترتیب 2.26 میلیمتر، 39.39 میکرون، 29.53میکرون و 5.28 میکرون اندازه گیری شد. ضریب درهم رفتگی 58.59، ضریب مقاومت مقاومت به پارگی 36.24 درصد و ضریب انعطاف پذیری 18.12 درصد برای گونه مزبور تعیین شد.با بررسی روند تغییرات طول الیاف چوب بهاره و تابستانه با افزایش ارتفاع از سطح زمین مشخص شد که طول الیاف با افزایش ارتفاع افزایش یافت و همچنین ویژگی فوق از مغز درخت تا دایره رویش دهم، افزایش یافته و از دایره دهم رویش به سمت پوست کاهش می یابد. میانگین ضخامت دیواره سلولی چوب بهاره و تابستانه با افزایش ارتفاع (تا 2 متر) کاهش و پس از آن با افزایش ارتفاع (تا 5 متر) افزایش یافته به حداکثر می رسد. تغییرات میانگین ضخامت دیواره سلولی چوب بهاره و تابستانه در اثر فاصله از مغز به سمت پوست نشان می دهد که ضخامت دیواره سلولی از دایره رویش 5 تا 15 (از مغز سمت پوست) کاهش یافته است.
    کلیدواژگان: کاج الداریکا، ابعاد الیاف، رویش سالیانه
|
  • Abbas Fakhryan Roghani, Abdolrahman Hosseinzadeh, Fardad Golbabaei, Hossein Hosseinkhani Pages 1-28
    Three 4,6 and 12 years old populus deltoides trees were randomly selected and felled from the Safrabasteh Research Station located in Gilan province. Samples were transferred to the Wood chemistry and Paper Making of Research Institute of Forest and Rangelands. By using of kraft processing, percentage of sulfidity rate of %25, and the temperature of 165°C a addition to modification of effective alkali, up to 14%, 17%, 20% and cooking time at maximum temperature of 60 min., 120 min., 180 min., with a rate of liquide to lignocellulosics malerial equivalent at 5/1 (L/W).Average of yield and kappa number of pulps was measured between 43.83-2.20 and 14.85-30.48 respectively.Pulps were refined up to the freness degree of 350, 400 and 450 c.s.f for 14% effective alkali and 350 c.s.f. for 20% effective alkali. The mechanical properties of 60 grams hand-made papers include breaking length, burst Index, tear Index and folding were also measured.
    Keywords: POPULUS DELTOIDES, KRAFT PROCESSI, YIELD, KAPPA NUMBER, BURST INDEX, TEAR INDEX
  • Masoudreza Habibi *, Abdolrahman Hosseinzadeh, Fardad Golbabaei, Hossein Hosseinkhani, Javad Sepidedam, Saeed Mahdavi Pages 29-55

    In this study, MDF was produced from wet depicting Bagasse in three steaming time of 5, 10 and 15 minutes and in two steaming temperatures of 170°C and 180°C. There were 6 treatment conditions by combination of the above factors and three replications for each combination which resulted in producing 18 boards.The anatomical and chemical properties of Bagasse and also the physical and mechanical properties of MDF such as MOR, MOE, IB and swelling thickness after 2 and 24 hours were studied.Fiber length, fiber diameter, lumen cell diameter, and cell wall thickness were respectively measured 1.24 mm 22.90m., 12.48 m and 5.28m cellulose, lignin, extractives, and ash contents were 53.68%, 20.44%, 0.96% and 1.14% respectively.The measurement of MOR, MOE, IB and SW (after 2 and 24 hours) of the MDF revealed that the proper condition is obtained at the steaming temperature of 170°C and the steaming time of 5 minutes. The properties in the above-mentioned conditions were measured 12.22Mpa, 1370 Mpa, 0.13 Mpa, 47.11% and 52.22% respectively.

    Keywords: MEDIUM DENSITY FIBERBOARD, Bagasse, MECHANICAL PROPERTIES
  • Ali Reza Nezhad *, Habib Alah Arab Tabar Firoz Jaei Pages 59-72

    Wooden structure, specially vessels and launch boats were studied along all shores and ports of Persian Gulf, Oman Sea and Caspian Sea during two years in different seasons .Factors causing damage in the vessels and coastal wooden constructions were evaluated. Based on the results, north coasts, as compared to south cost of the country, were affected more intensively by fungi damages were lower at Caspian sea shores than those at shores of Persian Gulf and Oman sea. A major reason of this is lower level of salt in Caspian sea than in Persian Gulf. At the south coast, in addition to wood decay, marine borers are the main cause of damages. At coastal zones of Khozestan province, fewer damages were found, as compared to other points of several rivers flowing to the sea at these shores and sailing of vessels through low salt waters.

    Keywords: wood, WOODEN VESSELS, MARINE BORERS, ROT
  • Masoudreza Habibi, Abdolrahman Hosseinzadeh, Ahmad Jahan Latibari, Hossein Familian, Hossein Hosseinkhani Pages 73-93
    In this study, annual growth, bark content, fiher dimensions of pine wood (P. eldarica) were measured. Annual ring thickness and bark content 4.95 mm, 12.15% are determined respectively. Fiber length, fiber diameter, lumen cell diameter, cell wall thickness were determined 2.26 mm, 39.63m 29.06 m and 5.28 m respectively. Also felting coefficient 58.59, tear coefficient 36.24% and flexibility coefficient 18.12%were measured. Trend of variations of fibers dimensions indicated that fibers longth increased with increasing tree height from butt to crown. Also this property increased from pith to tenth annuad ring then decreased toward of bark. Cell wall thickness decreased from butt to 2 m. height and then increased. Also cell wall thickness decreased from pith toward bark.
    Keywords: PINUS ELDARICA, FIBER DIMENSIONS, Annual growth