مجله مهندسی مکانیک
پیاپی 67 (آبان1388)

امروزه در جهان هزاران کیلومتر خطوط لوله جهت انتقال نفت، گاز و فرآورده های آنها وجود دارد. بنابر شرایط بهره برداری، عملیات توپکرانی برای اهداف مختلف مانند شستشو، تمیزکاری، جداسازی سیالات و بازرسی با استفاده از توپک های هوشمند جهت شناسایی عیوب خطوط لوله انجام خواهد شد. با توجه به استقرار استانداردهای ایمنی و زیست محیطی در صنایع نفت و گاز جهت ایمن نمودن شرایط کارکرد کارکنان عملیاتی و تاسیسات، دستگاه های خاصی جهت اجرای صحیح و ایمن عملیات توپکرانی به عنوان حداقل الزامات و نیازمندی ها مورد توجه ویژه قرار گرفته است. این مقاله با بررسی عملیات مختلف توپکرانی خطوط لوله و حداقل نیازمندی ها، دستگاه ها و تجهیزات مورد نیاز برای توپکرانی را برای خطوط لوله مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد.

در این مقاله به موضوع فارسی نویسی درنقشه های مهندسی پرداخته شده است. برای این منظور ضمن بیان ضرورت این کار، به مزایا و مشکلات فارسی نویسی در این نوع نقشه ها اشاره گردیده است. همچنین سعی شده است الزامات فارسی نویسی در نقشه کشی مورد بررسی قرار بگیرد. برای رسیدن به اهداف اصلی این مطالعه، به اجماع ملی و تدوین استانداردهای مربوطه نیاز می باشد.

کمال محمدی فرد، دانشجوی کارشناسی مهندسی شیمی- دانشگاه فردوسی مشهدیکی از نیازهای اساسی در بسیاری از صنایع و کارهای تحقیقاتی داشتن محیطهای انتقال حرارت با راندمان حرارتی بالا است. مفهوم نانوسیال، سوسپانسیونهای حاوی ذرات نانو، مواد فلزی و غیرفلزی را شامل می شود که به عنوان محیط های انتقال حرارت استفاده می شوند. چنین سیالاتی پتانسیل زیادی برای افزایش نرخ انتقال حرارت از خود نشان می دهند. در این مقاله به بررسی پتانسیل نانوسیال به عنوان محیط های جدید انتقال حرارت در نیروگاه های هسته ای و تاسیسات اتمی پرداخته شده است. کاربردهای عمده این گروه از سیالات در نیروگاه های هسته ای بررسی و نحوه عملکرد آنها بیان می شود. تحقیقات انجام گرفته در زمینه استفاده از نانوسیالات در نیروگاه های هسته ای بیانگر توانایی نانوسیال در تقویت فرآیندهای انتقال حرارت در بخش های مختلف تاسیسات هسته ای و افزایش توجیه پذیری اقتصادی بکارگیری نیروگاه های اتمی می باشد.

خودروهای پیل سوختی یکی از بهترین گزینه ها برای کاهش مصرف سوخت و آلودگی های دی اکسید کربن هستند. این خودروها از هیدروژن به عنوان سوخت استفاده می کنند. هیدروژن می تواند مستقیما در خودرو ذخیره شود و یا اینکه از تبدیل متانول و یا هیدروکربن های مشتق شده از نفت خام، با استفاده از مبدل ها در خودرو، تولید شود. طراحی خودروی پیل سوختی با مخزن ذخیره هیدروژن ساده تر از استفاده از مبدل ها در خودرو است، اما نیاز به زیرساخت های پیچیده سوخت رسانی دارد که در اکثر کشورها وجود ندارد. از طرفی چگالی پایین هیدروژن و مباحث ایمنی از جمله چالش های ساخت مخازن ذخیره سازی هیدروژن است. روش های زیادی برای تولید هیدروژن وجود دارد، اما اکثر این روش ها اقتصادی و مقرون به صرفه نیستند و به همین دلیل در این مقاله به آنها نمی پردازیم. در این مقاله ابتدا به بررسی تولید هیدروژن با استفاده از مبدل های بخار متانول (SRM) و مبدل های اکسایش جزیی سوخت های هیدروکربنی بویژه بنزین (POX) پرداخته و سپس به بررسی جدیدترین تکنولوژی های ساخت مخازن ذخیره هیدروژن می پردازیم.

استاندارد به مشخصات فنی و مدارک قابل دسترسی گفته می شود که بر نتایج پذیرفته شده علم، فن وتجربه مبتنی بوده و با هدف ارتقای بهره وری جامعه، با همکاری و توافق ضمنی همه دست اندرکاران تهیه و توسط نهادی معتبر به تصویب رسیده باشد. این ملاکهای مشخص به عنوان معیار و مبنا برای مقایسه و ارزیابی کیفیت و کمیت محصول و خدمات استفاده می شوند. با توجه به رو به رشد بودن صنایع کشور و نیز در راستای افزایش کیفیت تولیدات صنعتی، امروزه شناخت استانداردهای مختلف به یک نیاز عمومی تبدیل شده است.
در این مقاله تلاش بر این بوده تا ضمن بررسی تاریخچه استاندارد و سیر تحول آن، به برخی مفاهیم پایه ای در این مورد پرداخته شود.

در این مقاله به مبحث طراحی مهندسی بر مبنای استانداردهای زیست محیطی پرداخته شده است. در ابتدا پس از معرفی مبنای اولیه طراحی زیست محیطی، مزایا و فواید این طراحی در مقایسه با طراحی معمولی بررسی شده است. علیرغم وجود روش ها و ابزارهای فراوان طراحی زیست محیطی، همچنان کاربرد آن در صنعت با محدودیت روبرو است. بنابراین با پیشنهادکردن راهبردهایی، سعی شده است تا عمل طراحی زیست محیطی به صورتی کاربردی تر و ساده تر معرفی شود. با بررسی این راهبرد ها و آمارهایی که در این کار مورد بررسی قرار می گیرد، نشان داده خواهد شد که عمل طراحی زیست محیطی، نه تنها لازم و ضروری به نظر می رسد بلکه حتی مفید و مقرون به صرفه نیز است.