مجله مهندسی متالورژی
پیاپی 14 (پاییز و زمستان 1381)

هنگام تشویه کنساتره مولیبدنیت برای فرآوری مولیبدن، رنیوم بصورت هپتا اکسید رنیوم Re2O7 از کوره خارج شده و در غبار گیر ها مجتمع می شود. با خیساندن غبار، اکسیدهای رنیوم و مولیبدن با آب واکنش داده و اسید پررنیک و اسید مولیبدیک هر دو تولید می شوند. عبور محلول از روی زغال فعال سبب جذب یو نهای پررناتReO4 و مولیبدات MoO42 توسط زغال فعال شده و امکان جدایش آنها بدین ترتیب فراهم می گردد. برای جداسازی لازم است ابتدا جذب و دفع رنیوم انجام شود. چنین فرایندی را جذب و دفع انتخابی مستلزم وجود شرایط مناسب در محیط فرایند است. با توجه به محدود بودن دانش فنی موجود، دستیابی با این شرایط تنها از طریق تحقیقات آزمایشگاهی میسر است. در این تحقیق، شرایط بهینه برای جذب و دفع انتخابی مولیبدن و رنیوم به منظور دستیابی بازدهی حداکث مورد بررسی قرار گرفته و نتایج بدست آمده درباره میزان اسیدیته، دما و غلظت محلول برای بازیابی حداکثر رنیوم پس از دفع مولیبدن ارائه شده است.

ساختار ریختگی آلیاژ ZA27 را می توان تحت شرایط کنترل شده حرارتی و کار مکانیکی به ساختار گلوبوله که ذرات تقریبا کروی محصور شده درفاز زمینه است تبدیل نمود. این عملیات با نگهداری آلیاژ در شرایط نیمه جامد میسر است، در حالیکه قبلا بر روی آن کار مکانیکی صورت گرفته باشد. این روش به نام Strain Induced Melt Activated یاSIMA معروق می باشد و ساختاری مطلوب برای شکل دادن آلیاژ در شرایط نیمه جامد بوجود می آورد. با بکارگیری روش سوئیچ و نگهداری آلیاز دردرجه حرارت تبلور مجدد، دندریتها را می توان با مرز فرعی به دانه های فرعی ریز تبدیل و با نگه داری آلیاژ در شرایط نیمه جامد، به ساختار گلوبوله دسترسی نمود. با توجه به تحول پر یتکتیک در آلیاژ، نگهداری آن در پائین و یا بالای این درجه حرارت که هر دو در شرایط نیمه جامد است، نقش مهمی در ساختار نهائی دارد. تشکیل قطرات مذاب محبوس شده در درون فاز جامد گلوبوله شده از نکات مهم در این عملیات می باشد. زمان نگهداری نمونه ها در شرایط نیمه جامد در دو مرحله، پائین و بالای در جه پریتکتیک و در یک مرحله فقط بالای در جه حرارت پریتکتیک نتایج متفاوتی را نشان می دهند، بطوریکه ساختار مطلوب در شرایط عملیات یک مرحله ای مشاهده شد.

در این تحقیق تاثیر عملیات حرارتی بر ریز ساختار ابر آلیاژ RENE’80 با هدف تعیید محدوده پایداری فازهای مختلف و چگونگی تغییرات احتمالی این فازها در حین سرویس با عملیات حرارتی، با استفاده از روش های متالوگرافی، آنالیز حرارتی و سختی سنجی بررسی شده است. پس از مطالعات انجام شده دامنه پایداری بعضی از فازهای موجود در این سوپر آلیاژ از قبیل` و کاربید ها بدست آمده است. علاوه بر آن تاثیر سرعت سرد شدن پس از عملیات حرارتی انحلال بر مورفولوژی مرز دانه ها و نیز تغییرات فازی درحین عملیات حرارتی و یا سرویس مورد مطالعه قرار گرفته است.

توان حساسیت به نرخ کرنش مهمترین مشخصه مکانیکی مواد سوپر پلاستیک می باشد که بعنوان معیاری جهت جهت ارزیابی جهت ارزیابی خواص سوپر پلاستیسیته مورد مقایسه قرار می گیرد. در پژوهش حاضر تولن حساسیت به نرخ کرنش آلیاژ سوپر پلاستیک قلع – سرب – آنتیموان به روش های مختلف محاسبه و مقایسه شده است.

درمطالعه حاضر رسوب الکترو شیمیائی آلیاژ نیکل – مولیبدن از حمام کلریدی بررسی گردید. به منظور ایجاد پوشش عاری از اکسید ها و هیدروکسیدهای فلزی از سیستم کمپلکس کننده دو جزئی سیترات سدیم – اسید کربوکسیلیک استفاده شد. تاثیر پارامترهای حمام از جمله دانسیته جریان، پتانسیل کاتدی، ترکیب شیمیایی حمام و مواد افزودنی آلی بر روز ترکیب شیمیایی پوشش بررسی شده است. بررسی ها نشان دادند که وجو اسید کربوکسیلیک د رحمام از یک سو باعث افزایش درصد مولیبدن موجود در رسوب آلیاژی و از سوی دیگر موجب ایجاد رسوباتی کاملا براق، مسطح و یکنواخت می گردد. همچنین با افزایش دانسیته جریان، درصد مولیبدن پوشش آلیاژی کاهش می یابد. ضمنا ترکیب شیمیائی پوشش تابع نسبت مولیبدن به نیکل موجود در حمام می باشد و با افزایش آن میزان مولیبدن در ترکیب رسوب آلیاژی افزایش می یابد. با رسم منحنی های کرنوپتانسیومتری، پتانسیل نشست رسوب آلیاژی بدست آمده و با استفاده از منحنی دانسیته جریان جزئی نیکل و مولیبدن با تغییر پتانسیل رسم گردید. بررسی این منحنی نسان می دهدکه سرعت نشستن نیکل با افزایش پتانسیل د رحال افزایش است ولی مولیبدن با جریان حدی و با سرعت تقریبا ثابت رسوب می نماید. ساختار میکروسکوپ الکترونی پوشش نشان می دهد که رسوبات بصورت کلنی های کروی رشد کرده که هر کلنی حاوی ذرات مجاور یکدیگر می باشد.

فولادهای دو فازی خانواه جدیدی از فولادهای کم آلیاز پر استحکام هستند که توسط ریز ساختاری شامل ذرات سخت وئ پراکنده مارتنزیت در زمینه نرم فریتی مشخص می شوند. در این پروژه خواص مکانیکی فولادهای دوفازی حاصل از عملیات حرارتی سرد پس کردن دو مرحله ای مورد بررسی قرار گرفته است. به این منظور فولاد 1020AISI از آستینیته شدن کامل در دمای 920 در جه سانتیگراد، در دماهای 750 تا 850 درجه سانتیگراد برای مدت زمانهای 1 تا 15 دقیقه نگهداری و سپس سریعا در محلول آب نمک سرد گردید تا ساختار دو فازی فریتی – مارتنزیتی حاصل شود. شپش جهت بررسی تغییرات انجام شده، کلیه نمونه ها تحت آزمایشهای کشش، سختی سنجی و متالوگرافی قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که با افزایش دمای عملیات حرارتی در منطقه دو فازی، استحکام و سختی فولاد با افزایش روبرو است. اما این افزایش با افتی در دمای 775 درجه سانتیگراد مواجه می گردد. مشاهدات متالوگرافی نشان داد که افزایش استحکام و سختی با افزایش میزان مارتنزیت در ریز ساختار همراه است. همچنینی نتایج حاصل نشان داد که در فولادهای دو فازی، ارتباط مناسبی بین میزان ازدیاد طول و استحکام وجود دارد.

در این پژوهش با استفاده از روش جوشکاری اصطحکاکی اتصالات مناسبی بین آلیاژ و کاربید تنگستن کبالت ایجاد نموده و ارزیابی قرار گرفته است. یافته های پژوهشی نشان میدهد که ریز ساختار آلیاژ Ti6A14V ریز ساختار و خواص مکانیکی آن مورد همچنین استحکام WC-Co تیتانیم در مجاورت موضع اتصال مجموعه ای از فریت سوزنی و هم محور همراه با فاز بتا می باشد. با استفاده از این روش میتوان لایه ای از کاربید تنگستن کبالت را با ضخامت لازم و استحکام چسپندگی مناسب بر سطح آلیاژ تیتانیم ایجاد نمود و رفتار تریبولوژیکی آنرا بنحو مؤثری بهبود بخشید.