مجله تحقیقات دامپزشکی
سال پنجاه و هفتم شماره 1 (بهار 1381)

تعیین تشخیص آبستنی در 24 الی 72 ساعت پس از تلقیح در تلیسه ها از طریق مشخص کردن (Early Pregnancy Factor? EPF?) در سرم تلیسه ها با آزمایش (Rosette inhibition test? RIT?).
طرح: مطالعه تجربی میدانی.
حیوانات: در مجموع 75 راس تلیسه از یک دامداری بزرگ در اطراف شهر تهران جهت انجام آزمایش مورد استفاده قرار گرفت.
در این مطالعه 15 راس تلیسه به عنوان گروه شاهد و 60 راس تلیسه به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند. از تلیسه های گروه نمونه 24 الی 72 ساعت پس از تلقیح خونگیری به عمل آمد. در نهایت 42 روز پس از تلقیح از طریق لمس راست روده ای آبستنی تشخیص داده شد.
تجزیه و تحلیل آماری: شاخصهای اپی دمیولوژیک (حساسیت و ویژگی).
تست در گروه کنترل 11 تلیسه را آبستن تشخیص داد و در گروه نمونه از 33 تلیسه آبستن، 5 تلیسه را غیر آبستن و از 27 تلیسه غیر آبستن، 20 تلیسه را آبستن تشخیص داد. در نهایت حساسیت این تست در رقت 32/1 سرم 85 درصد، ویژگی 26 درصد، ارزش پیشگویی مثبت 47 درصد و ارزش پیشگویی منفی 69 درصد تعیین شد.
با توجه به اینکه حساسیت و ویژگی این تست در مطالعه صورت گرفته مشابه سایر مطالعات که از تست های دیگر جهت مشخص کردن EPF استفاده کرده بودند پایین بود می توان چنین بیان کرد که تشخیص آبستنی در تلیسه ها از طریق مشخص کردن EPF خون آنها با آزمایش E-Rosette در 24-72 ساعت پس از تلقیح دقت بالایی ندارد.

مقایسه بین اثرات التیامی ویتامین A و فنی توئین سدیم بر روی ضایعه جلدی ناشی از برش جراحی در ماهی قرمز.
طرح: مطالعه تجربی مقایسه ای.
حیوانات: تعداد 99 عدد ماهی قرمز در سه گروه 33 تایی.
تقسیم ماهیان در 3 گروه 33 تایی، ایجاد یک برش به طول 1.5 سانتیمتر و به عمق 2 میلیمتر در کنار خط میانی شکم و بررسی پیشرفت مراحل التیام در روزهای 5، 10، 20 در گروه های زیر: گروه -1 استفاده از پماد ویتامین A در محل برش، گروه -2 استفاده از پماد فنی توئین سدیم، گروه کنترل بدون مصرف دارو.
تجزیه و تحلیل آماری: آنالیز واریانس غیر پارامتری (Kruskal-wallis).
در بررسی هیستوپاتولوژیک، در روز 5 آزمایش، نکروز سلولهای عضلانی هر ماه با حضور سلولهای آماسی در گروه های کنترل و 1 بیشتر از گروه 2 بود. همچنین اکسودای فیبرینی و سازمان یافتن در گروه 2 مشاهده شد. در روز 10 آزمایش، تشکیل بافت جوانه ای نابالغ و بالغ و نیز حضور رشته های کلاژن و بازسازی بافت پوششی در گروه 2 به مراتب بیشتر از گروه های کنترل و 1 بود. در روز 20 آزمایش، در گروه 2 بافت جوانه ای بالغ و رشته های کلاژن منظم غالب بود و نسبت به گروه شاهد و گروه 1 از پیشرفت بیشتری برخوردار بود.
با بررسی نتایج هیستوپاتولوژیک، مشخص می شود که سرعت و پیشرفت روند التیام در ماهیان گروه 2 به مراتب بیشتر و سریعتر از گروه شاهد و گروه 1 بود به نحوی که در روز 10 آزمایش تقریبا کامل قابل مشاهده بود که می تواند به دلیل اثر فنی توئین در افزایش میزان کلاژن و افزایش فیبروبلاستها و تحریک روند تشکیل عروق جدید باشد. التیام با تاخیر بیشتر در گروه 1 در مقایسه با گروه 2، ممکن است به دلیل قدرت کمتر ویتامین A در ممانعت از فعالیت غیر طبیعی کلاژناز باشد.

بررسی نقش مرکزی هیستامین و گیرنده های H1 و H2 آن در تنظیم رفتار تغذیه ای خرگوش.
طرح: مطالعه تجربی.
حیوانات: سی و شش سر خرگوش سفید نیوزیلندی نر با وزن بین 2.5-3 کیلوگرم.
قرار دادن کانول استانلیس راهنما از جنس فلز زنگ نزن به شماره 23 در داخل بطن جانبی مغز خرگوش، تزریقات داخل بطن مغزی سالین نرمال شاهد، هیستامین 75) میکروگرم(، کلرفنیرامین)آنتاگونیست H1، 150 میکروگرم(و سایمتیدین)آنتاگونیست H2، 150 میکروگرم(از طریق کانول راهنما به وسیله سرنگ هامیلتون 25 میکرولیتری، ثبت رفتار تغذیه ای در وعده اول غذا شامل: مدت زمان نهفته تا شروع اخذ غذا، تعداد و مدت زمان خوردن پلت های غذایی و اندازه گیری مقادیر اخذ غذا در فواصل زمانی مشخص پس از تزریق.
تجزیه و تحلیل آماری: تجزیه واریانس یکطرفه، با اندازه گیری مکرر و آزمون دانکن.
مدت زمان نهفته تا شروع اخذ غذا پس از تزریق هیستامین و کلرفنیرامین به ترتیب افزایش و کاهش یافت و پیش تزریق کلرفنیرامین و نه سایمتیدین اثر هیستامین را مهار کرد. تعداد و مدت زمان مصرف پلت ها در وعده اول غذا با تزریق هیستامین کاهش و با تزریق به تنهایی کلرفنیرامین افزایش یافت. پیش درمانی با کلرفنیرامین از اثر تضعیفی هیستامین جلوگیری کرد. در سرعت غذا خوردن تفاوت معنی داری ایجاد نشد. تزریق هیستامین، مقدار اخذ غذا را در ساعت اول و دوم پس از تزریق، کاهش داد. تزریق به تنهایی کلرفنیرامین موجب افزایش اخذ غذا در ساعت اول پس از تزریق شد و پیش درمانی با آن اثر تضعیفی هیستامین را در ساعات اول پس از تزریق مهار کرد. تزریق به تنهایی سایمتیدین اثری نداشت. اخذ غذای جمعی در چهار ساعت پس از تزریق هیستامین کاهش یافت. در اخذ غذای 24 ساعت تغییر معناداری مشاهده نشد.
بر اساس نتایج مطالعه حاضر می توان اظهار نمود که هیستامین مغزی یک نقش تضعیفی مرکزی در تنظیم رفتار تغذیه ای دارد که از طریق گیرنده های H1 و نه H2 مرکزی آن میانجیگری می شود. استفاده از آنتی هیستامین های H1 نفوذ کننده از سد خونی- مغزی در درمان برخی از حالات بی اشتهایی قابل توصیه می باشد.

شناخت ساختارهای ریزبینی دو غده ضمیمه گوارشی کبد و لوزالمعده و مجاری مربوطه آنها در تاس ماهی ازون برون.
طرح: مطالعه مشاهده ای.
حیوانات: تعداد 10 عدد ماهی ازون برون و غدد کبدی و لوزالمعده آنها.
جدا کردن نمونه های کبدی و لوزالمعدی از دستگاه گوارش و تثبیت آنها در فرمالین 10 درصد و سپس تهیه مقاطع میکروسکوپیک به وسیله دستگاه اتوتکنیکون. برشهای 5 میکرونی به روش هماتوکسیلین و ائوزین رنگ آمیزی گردیده و در زیر میکروسکوپ نوری مورد مطالعه قرار گرفتند.
تجزیه و تحلیل آماری: آمار توصیفی.
در یافته های فوق کپسول کبدی حاوی اپی تلیومی از نوع مکعبی بوده و لوبولاسیون کبد ناقص می باشد. قطعات باب حاوی انشعابات عروقی و مجاری صفراوی با سلولهای استوانه ای است. هپاتوسیت ها دارای ذخایر گلیکوژنی و واکوئل های چربی فراوان و به صورت دستجات سلولی دو ردیفی مشاهده می گردند که در بین آنها سینوزوئیدهای کبدی متعدد با سلولهای ماکروفاژ کبدی جداری قرار دارند. بخشهایی از لوبول های کبدی با لوزالمعده همراه شده و هپاتوپانکراس را تشکیل می دهند. لوزالمعده دارای دو بخش برون ریز شامل آسینی های سروزی و مجاری آنها با اپی تلیوم استوانه ای مطبق می باشد. هر آسینی حاوی یک یا چند سلول مرکز آسینی است. بخش درون ریز آن از جزایر لانگرهانس تشکیل شده که دارای سلولهای ترشحی با اشکال مختلف و مویرگهای خونی فراوانی است.
ساختارهای ریزبینی کبد و لوزالمعده در این گونه ماهی شباهت زیادی به اندامهای مزبور در سایر گونه ها و حتی پستانداران دارد. هر دو این غدد دارای عملکردهای مختلط آندوکرینی و اگزوکرینی می باشند. هپاتوسیت ها دارای عملکردهایی مشابه در سایر گونه ها بوده که شامل ذخیره گلیکوژنی، لیپیدی، پروتئین سازی و نیز خنثی سازی یا انتقال مواد سمی می باشد. این اعمال کبد مشابه عمل غدد درون ریز بوده در حالی که ترشح صفرا یک عمل برون ریز محسوب می گردد. لوزالمعده نیز به عنوان یک غده ضمیمه گوارشی دارای آسینی هایی با گرانولهای ترشحی حاوی آنزیم های مکمل گوارشی است که از طریق مجاری به روده قدامی منتقل می گردند. به علاوه ترشحات سلولهای جزایر لانگرهانس به صورت درون ریز مستقیما به عروق خونی راه می یابند.

مطرح بودن باکتری هموفیلوس سومنوس در دامهایی که مشکل تولید مثلی و باروری دارند و نیز این نکته که باکتری مزبور علاوه بر دامهای بیمار، در دامهای آبستن و غیر آبستن سالم وجود دارد هدف این مطالعه می باشد.
طرح: مطالعه آینده نگر.
حیوانات: 226 راس گاو شیری نژاد هلشتاین.
226 راس گاو شیری نژاد هلشتاین از نظر آلودگی دستگاه تولید مثلی به باکتری هموفیلوس سومنوس مورد بررسی قرار گرفتند. نمونه باکتریایی از دستگاه تولید مثلی (رحم، سرویکس و واژن) 103 راس دام مبتلا به انواع اختلالات تولید مثلی، 66 راس دام سالم آبستن (سرویکس و واژن) و 57 راس دام سالم غیر آبستن (رحم، سرویکس و واژن) تهیه گردید.
تجزیه و تحلیل آماری: آزمون مربع کای.
در گروه های دامهای بیمار، شاهد آبستن و شاهد غیر آبستن به ترتیب: از 6 راس 5.82) درصد(، یک راس 1.52) درصد(، و 10 راس 17.5) درصد(باکتری هموفیلوس سومنوس جدا گردید. در گروه دامهای بیمار، رحم بیشترین آلودگی 3.88) درصد(را به خود اختصاص داده است. در حالی که در گروه شاهد غیر آبستن، بالاترین 12.28) درصد(میزان آلودگی متعلق به بافت واژن بود. در مورد آلودگی بافت واژن ارتباط آماری معنی داری وجود داشت (P<0.025). توزیع وضعیت آلودگی در فصول گرم (بهار و تابستان) 11.76) درصد(و فصول سرد (پاییز و زمستان) 82.23) درصد(نشان دهنده معنی دار بودن تاثیر فصل بر روی آلودگی با این منبع می باشد (P<0.05).
در این بررسی از 17 راس 7.53) درصد(دامهای تحت مطالعه باکتری هموفیلوس سومنوس جدا گردید. دامهای دارای مشکلات تولید مثلی به هموفیلوس سومنوس آلوده بودند به طوری که بیماری های تولید مثلی پس از زایش را می توان ناشی از این باکتری دانست. این آلودگی در بین دامهای سالم از نظر تولید مثلی نیز وجود داشت.

بررسی رفتار استافیلوکوکوس آرئوس متاثر از عوامل pH، غلظت نمک، میزان تلقیح باکتری، حرارت و زمان نگهداری با استفاده از مدل پیشگوی ریاضی.
طرح: مطالعه تجربه ای با استفاده از آنالیز چند فاکتوری.
رشد باکتری در محیط مایع Brain heart infusion با سه غلظت نمک 9)، 4.5، 0.5 درصد(، سه میزان pH 7)، 6، (5، تنظیم شده با اسید سیتریک و سه رقم درجه حرارت نگهداری 35)، 25، 15 درجه سانتیگراد(تا مدت 30 روز مورد مطالعه قرار گرفت. میزان باکتری تلقیح شده به محیط از 105 تا 10-2 در میلی لیتر تنظیم گردید. شمارش باکتری براساس روش MPN صورت گرفت و لگاریتم احتمال رشد باکتری به صورت درصد (Log probability percentage) محاسبه گردید.
تجزیه و تحلیل آماری: با استفاده از مدل رگرسیون چند فاکتوری و رگرسیون مرحله ای، مدل ریاضی پیشگو برای رشد باکتری تهیه گردید.
مدل پیشگویی رشد باکتری با ضریب تعیین برابر R2=0.83 تعیین گردید. آنالیز آماری بیانگر تاثیر معنی دار غلظت نمک، میزان pH، حرارت و زمان نگهداری مورد استفاده در این مطالعه بر رشد باکتری بود (P<0.01).
مدل پیشگوی با ضریب تعیین بالای به دست آمده به طور موثری قادر به پیشگویی رشد یا عدم استافیلوکوکوس آرئوس در دامنه مقادیر عوامل به کار گرفته شده در این تجربه می باشد.

بررسی میزان شیوع آلودگی به نوزاد نماتود اوسترونژیلیدس در گونه های مختلف ماهیان استخوانی و مقایسه آلودگی در بین این گونه ها.
طرح: مطالعه توصیفی.
حیوانات: 373 نمونه از 12 گونه مختلف ماهیان استخوانی شامل کپور 42) قطعه(، اردک ماهی 60) قطعه(، کاراس 42) قطعه(، سیم 50) قطعه(، سوف حاجی طرخان 36) قطعه(، سیاه کولی 50) قطعه(، سفید کولی 50) قطعه(، سس ماهی 5) قطعه(، ماش ماهی 5) قطعه(، گاو ماهی شنی 14) قطعه(، گاو ماهی سر بزرگ 12) قطعه(و گاو ماهی خزری 7) قطعه(.
بریدن دیواره حفره شکمی ماهیان و خارج کردن امعا و احشا، باز کردن دیواره روده و بررسی وجود انگل در محتویات روده توسط بینوکولار، بررسی اندامهای احشایی از قبیل تخمدان، بیضه، کبد و سایر اندامها برای مشاهده انگل، ایجاد برش بر روی عضلات با فواصل 1 سانتیمتر برای مشاهده کیست انگل، جدا کردن، تثبیت با اتانول 70 درصد، شفاف کردن با لاکتوفنل و شناسایی به کمک کلیدهای تشخیص انگل شناسی (9).
تجزیه و تحلیل آماری: توصیف کمی.
آلودگی به نوزاد اوسترونژیلیدس در اردک ماهی)با شیوع 5 درصد و میانگین شدت آلودگی 5.33 عدد(، سوف حاجی طرخان)با شیوع 33.3 درصد و میانگین شدت آلودگی 1.5 عدد(، سس ماهی، ماش ماهی، گاو ماهی شنی)با شیوع 35.7 درصد و میانگین شدت آلودگی 8.4 عدد(، گاو ماهی سر بزرگ) با شیوع 50 درصد و میانگین شدت آلودگی 10.8 عدد(و گاو ماهی خزری)با شیوع 14.3 درصد و میانگین شدت آلودگی 1 عدد(مشاهده شد. نوزادان این انگل از عضلات، تخمدان، حفره صفاق، روی کبد و بیضه ماهیان جدا شدند.
نکته قابل توجه در این بررسی تنوع گونه های ماهیانی است که آلودگی به این انگل را در خود نشان می دهند اما به رغم این تنوع، فراوانی و شدت آلودگی به این انگل هم در محیط دریا و هم آب شیرین کم بوده است. آلودگی به این انگل در گونه های دریایی و مهاجر، بیش از ماهیان آب شیرین بود. آلودگی سس ماهی، ماش ماهی، گاو ماهی شنی، گاو ماهی سر بزرگ، گاو ماهی خزری و سوف حاجی طرخان به نوزاد اوسترونژیلیدس، برای اولین بار از ایران گزارش می شود.

مقایسه بین اثرات التیامی ویتامین A و فنی توئین سدیم بر روی ضایعه جلدی ناشی از برش جراحی در ماهی قرمز.
طرح: مطالعه تجربی مقایسه ای.
حیوانات: تعداد 99 عدد ماهی قرمز در سه گروه 33 تایی.
تقسیم ماهیان در 3 گروه 33 تایی، ایجاد یک برش به طول 1.5 سانتیمتر و به عمق 2 میلیمتر در کنار خط میانی شکم و بررسی پیشرفت مراحل التیام در روزهای 5، 10، 20 در گروه های زیر: گروه -1 استفاده از پماد ویتامین A در محل برش، گروه -2 استفاده از پماد فنی توئین سدیم، گروه کنترل بدون مصرف دارو.
تجزیه و تحلیل آماری: آنالیز واریانس غیر پارامتری (Kruskal-wallis).
در بررسی هیستوپاتولوژیک، در روز 5 آزمایش، نکروز سلولهای عضلانی هر ماه با حضور سلولهای آماسی در گروه های کنترل و 1 بیشتر از گروه 2 بود. همچنین اکسودای فیبرینی و سازمان یافتن در گروه 2 مشاهده شد. در روز 10 آزمایش، تشکیل بافت جوانه ای نابالغ و بالغ و نیز حضور رشته های کلاژن و بازسازی بافت پوششی در گروه 2 به مراتب بیشتر از گروه های کنترل و 1 بود. در روز 20 آزمایش، در گروه 2 بافت جوانه ای بالغ و رشته های کلاژن منظم غالب بود و نسبت به گروه شاهد و گروه 1 از پیشرفت بیشتری برخوردار بود.
با بررسی نتایج هیستوپاتولوژیک، مشخص می شود که سرعت و پیشرفت روند التیام در ماهیان گروه 2 به مراتب بیشتر و سریعتر از گروه شاهد و گروه 1 بود به نحوی که در روز 10 آزمایش تقریبا کامل قابل مشاهده بود که می تواند به دلیل اثر فنی توئین در افزایش میزان کلاژن و افزایش فیبروبلاستها و تحریک روند تشکیل عروق جدید باشد. التیام با تاخیر بیشتر در گروه 1 در مقایسه با گروه 2، ممکن است به دلیل قدرت کمتر ویتامین A در ممانعت از فعالیت غیر طبیعی کلاژناز باشد.

ارزیابی میزان آنتی بادی مادری علیه آنفلوانزای طیور در جوجه ها و تعیین نیمه عمر آنتی بادی مذکور.
طرح: مطالعه آینده نگر طولی.
حیوانات: چهارصد جوجه گوشتی و تخمگذار در سنین 0 الی 21 روز.
خونگیری از جوجه ها در سنین 0، 7، 14 و 21 روز، تعیین تیتر آنتی بادی (علیه انفلوانزای طیور) موجود در نمونه های سرمی حاصل از جوجه ها در گروه های مختلف به روش HI و با استفاده از آنتی ژن غیر فعال سویه H9N2 و برآورد نیمه عمر آنتی بادی مذکور.
تجزیه و تحلیل آماری: آنالیز واریانس و آزمون دانکن.
میانگین تیترهای به دست آمده در زمانهای نمونه گیری در گروه های سه گانه مورد نظر در این بررسی به ترتیب عبارت اند از: گله گوشتی با منشای مادران دارای سابقه درگیری 4.2، 2.7، 1.5، 0.4)نیمه عمر آنتی بادی 5.5 روز(، گله گوشتی با منشای مادران واکسینه 7.1، 5.4، 4.1، 2.3)نیمه عمر آنتی بادی 4.5 روز(، گله تخمگذار: 4، 3.2، 2.7، 2.1)نیمه عمر آنتی بادی 11 روز(. اختلاف بین مقادیر نیمه عمر محاسبه شده مربوط به گله های گوشتی و تخمگذار و اختلاف معنی دار موجود بین دو گله گوشتی غیر معنی دار برآورد گردید. براساس نتایج حاصل از این بررسی تیتر آنتی بادی در جوجه های گوشتی در روز صفر به طور متوسط 5.6 و نیمه عمر آنتی بادی مذکور 5 روز بوده و در نژاد تخمگذار تیتر اولیه 4 و نیمه عمر آنتی بادی 11 روز بوده است.
با توجه به اطلاعات به دست آمده از این طرح می توان گفت که سن مناسب برای واکسیناسیون جوجه های حاصل از مادران ایمن در مقابل بیماری آنفلوآنزا در جوجه های گوشتی (بسته به میزان تیتر اولیه) 7 الی 14 روزگی و در جوجه های تخمگذار 14 الی 21 روزگی می باشد.

ارزیابی اثرات هپتامینول بر روی اختلالات تجربی قلب و عروق و همودینامیک در سگ.
طرح: مطالعه تجربی.
حیوانات: ده قلاده سگ نر بالغ سالم با وزن 22.5± 3.24 کیلوگرم وزن بالای یکسال سن که به دو گروه 5 تایی تقسیم شدند.
با استفاده از تزریق وریدی تیوپنتال سدیم 5 درصد به میزان 20 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن حیوانات بیهوش شدند و سپس بعد از نصب شیر سه راهی و کاتتر به شریان کاروتید چپ و اتصال آن به دستگاه فیزیوگراف فشار خون بین صفر الی 100 میلیمتر جیوه تنظیم گردید. خون وریدی جهت اندازه گیری پارامترهای خونی و تعیین معیار پایه شامل هموگلوبین، گلوکز، WBC، PCV و پروتئین تهیه گردید. بعد از تثبیت موقعیت قلب و عروق و ثبت پارامترها کاهش شدید فشار خون به میزان 40 درصد با تزریق 1.25 برابر میزان دز داروی بیهوشی تیوپنتال سدیم در مقایسه با فشار پایه ایجاد گردید. بعد از گذشت یک دقیقه از افت شدید فشار خون هپتامینول به میزان 2 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به صورت وریدی فقط به حیوانات گروه آزمایش تزریق شد. میزان 2 سی سی نرمال سالین به حیوانات گروه کنترل تزریق گردید. رفلکسهای قرنیه ای، پلک، ناحیه حلق، درد با فروبردن سوزن، میزان شل شدگی دست و پا، تعداد تنفس، ضربان قلب و تغییرات فشار خون همراه با خون وریدی در فواصل 5، 10، 15، 30، 45 و 60 تهیه و ثبت گردید.
تجزیه و تحلیل آماری: آزمون Student? t?.
اثرات تزریق وریدی هپتامینول 2) میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن(بعد از گذشت 15.01± 2.2 ثانیه شروع شد و منجر به افزایش 39.96 ±1.33 میلیمتر جیوه در فشار سیستولیک و 39.96 ±1.43 در فشار دیاستولیک و 39.67± 1.12 میلیمتر جیوه در میانگین فشار خون شد. اثرات افزایش فشار خون حاصل از تزریق هپتامینول در عرض 22.8 ثانیه به حداکثر رسید. افزایش معنی دار ضربان قلب، تغییرات فشار خون و گلوکز در طول مشاهدات بالینی به ثبت رسید. تغییرات معنی داری در پارامترهای دیگر مشاهده نگردید.
تزریق هپتامینول با توجه به اثرات مثبت آن در افزایش فشار خون در شرایط افت شدید فشار خون، ایست قلبی و تنفسی و هیپوکسی شدید توصیه می گردد.
ارتباط بالینی: هپتامینول می تواند به عنوان یک محرک قلبی و عروقی در شرایط بالینی به کار رود.

(1 تعیین غلظت مواد ستونی و مقایسه آنها در گروه دامداری و ارجاعی، (2 تعیین احتمال کتوز بالینی یا تحت بالینی، (3 تاثیر فصل در میزان مواد ستونی و (4 مقایسه روش های ارزیابی اجسام ستونی.
طرح: مطالعه مشاهده ای.
حیوانات: گاوهای شیری هولشتاین اصیل و دورگ.
تعداد 84 نمونه ادرار 24) مورد ارجاعی و 60 مورد دامداری(انتخاب شدند. مواد ستونی با روش های کیفی مانند روترای خشک (نیتروپروساید سدیم) و مرطوب (نیتروپروساید سدیم و آمونیاک) و کمی یعنی BHB (اسپکتروفتومتری) ارزیابی شدند. تعداد نمونه ها در پاییز، زمستان، بهار و تابستان به ترتیب 13، 27، 30 و 14 بوده است.
تجزیه و تحلیل آماری: مربع کای و آنالیز واریانس.
مقایسه میانگین فصول نشان می دهد که اختلاف معنی داری بین عیار BHB ادرار در موارد ارجاعی با دامداری در فصول سال دارد P<0.05)، df=7، (F=3.718. حداکثر غلظت BHB ادرار در زمستان 2.33± 0.76)، ارجاعی(و حداقل آن در تابستان 0.4± 0.2), دامداری(بوده است. میانگین BHB ادرار موارد ارجاعی در زمستان اختلاف معنی داری را با تمامی موارد دامداری در فصول سال (P<0.05) نشان می دهند. همچنین در مجموع نمونه های ارجاعی با دامداری، میانگین BHB ادرار در تابستان اختلاف معنی داری (P<0.05) را با سایر فصول نشان می دهد. مجموع میانگین BHB ادرار در پاییز، زمستان و بهار در موارد ارجاعی 1.57± 0.81) میلی مول در لیتر(به مراتب (P<0.05) بالاتر از دامداری 0.4± 0.16) میلی مول در لیتر(بوده است. نتایج حاصله از مقایسه سه روش تشخیص اجسام ستونی اختلاف معنی داری را نشان نداد. اما بیشترین خطای تشخیص مربوط به روترای خشک بوده و به عبارت بهتر حساسیت و اختصاصی بودن روترای خشک و مرطوب به ترتیب 53.2 درصد، 70.3 درصد و 78.7 درصد، 89.1 درصد بوده است. اگر چنانچه غلظت BHB در ادرار تا 0.2، 0.21-1.4، 1.4-3 و >3 میلی مول در لیتر را به ترتیب فیزیولوژیک، کتوز مشکوک به تحت بالینی، تحت بالینی و بالینی بنامیم در این صورت پراکندگی غلظت BHB به ترتیب 59.5 درصد (50)، 22.6 درصد (19)، 11.9 درصد، (10) و 6 درصد (5) خواهد بود. 5 مورد کتوز بالینی از گروه ارجاعی بوده و تنها 6 مورد از 10 مورد کتوز بالینی در زمستان و از گروه دامداری بوده است.
اولا کتوز بالینی در موارد دامداری مطرح نبوده و عمدتا تحت بالینی هستند در صورتی که گاوهای ارجاعی (به ظاهر مریض) فرمی از کتوز ثانویه را با خود دارند. همچنین وقوع هیپرکتونوری در زمستان می تواند مشکل ساز باشد. اندازه گیری BHB (روش اسپکتروفتومتری) به واسطه تعیین غلظت مواد ستونی از بیشترین اعتبار، روترای خشک از کمترین حساسیت و روترای مرطوب از حد متوسط برخوردار است. لذا برای شناسایی کتوز تحت بالینی در دامداری ها آزمایش فیلد تست بر روی شیر و ادرار، تعیین عیار BHB و گلوکز سرم در زمستان به عنوان عامل هشدار خواهند بود.

مطالعه اثرات ناشی از به کارگیری دو نوع ترکیب محرک رشد مختلف بر روی بازده تولیدی جوجه های گوشتی.
طرح: طرح آماری کاملا تصادفی.
حیوانات: 540 قطعه جوجه یکروزه گوشتی جنس نر از سویه تجاری راس 208.
استفاده از سه گروه درمانی و تغذیه آنها به ترتیب با جیره غذایی فاقد هرگونه ترکیب محرک رشد، جیره غذایی حاوی 1.0g/kg آنتی بیوتیک ویرجینیامایسین، و جیره غذایی واجد 0.1g/Kg ترکیب پروبیوتیک تهیه شده از مخلوط کشت دو باکتری Bacillus Subtilis CH 201 و Bacillus licheniformis CH 200 در طول آزمایش، محاسبه وزن بدن، مقدار غذای مصرفی و ضریب تبدیل غذایی در سنین 21، 42 و 49 روزگی.
تجزیه و تحلیل آماری: استفاده از آزمون تجزیه واریانس جهت تعیین اثر افزودن ترکیبات مورد آزمایش به جیره های غذایی و آزمون توکی برای پی بردن به اختلاف بین گروه های درمانی.
در مقایسه با گروه شاهد، افزودن آنتی بیوتیک ویرجینیامایسین به جیره غذایی به طور بسیار معنی داری موجب افزایش وزن بدن جوجه ها گردید (P<0.01)، در حالی که اضافه نمودن پروبیوتیک به خوراک، تاثیر معنی داری بر وزن بدن نداشت (P>0.05). در پایان آزمایش تفاوت بین وزن بدن در جوجه های تغذیه شده با جیره های حاوی آنتی بیوتیک یا پروبیوتیک معنی دار نبود (P>0.05). استفاده از آنتی بیوتیک یا پروبیوتیک در جیره، موجب کاهش معنی دار ضریب تبدیل غذایی در مقایسه با گروه شاهد در پایان آزمایش گردید (P<0.01)، اما بین ضریب تبدیل غذایی در این دو گروه اختلاف معنی داری وجود نداشت (P>0.05).
بر اساس نتایج حاصل می توان چنین نتیجه گیری نمود که افزودن هر یک از دو ترکیب آنتی بیوتیک یا پروبیوتیک مورد استفاده در این بررسی تجربی به جیره غذایی، سبب بهبود بازده تولید جوجه های گوشتی در مقایسه با گروه شاهد گردید. از سوی دیگر علی رغم برتری نسبی به کارگیری آنتی بیوتیک نسبت به پروبیوتیک در این آزمایش، به دلیل عدم وجود اختلاف آماری معنی دار بین نتایج حاصل از افزودن این دو ترکیب به جیره غذایی و بروز عوارض احتمالی ناشی از مصرف آنتی بیوتیک، به نظر می رسد استفاده از ترکیب تهیه شده از کشت مخلوط دو باکتری Bacillus subtilis CH 201 و Bacillus licheniformis CH 200 به عنوان محرک رشد می تواند قابل توصیه باشد.

شناسایی سارکوسیستیس کروزی (Sarcocystis cruzi) در گاو.
طرح: مطالعه تجربی.
حیوانات: دو قلاده توله سگ 2.5 ماهه و یک راس گوساله 5 ماهه.
ابتدا به دو توله سگ 2.5 ماهه، عضلات قلب آلوده گاوهای کشتاری به سارکوسیستیس خورانده شد. یک هفته پس از آلودگی توله ها، نسبت به آزمایش منظم مدفوع با روش کلیتون- لین اقدام گردید. وقتی میزان اسپوروسیست به حداکثر رسید، اسپوروسیست ها در محلول دی کرومات پتاسیم 2 درصد نگهداری شد. آنگاه به یک گوساله 5 ماهه به طور دهانی با 360000 اسپوروسیست آلوده شد. گوساله پس از آلودگی تا هنگام مرگ به طور مرتب مورد معاینه قرار گرفت. در آخر گوساله مورد کالبد گشایی قرار گرفت و از بافتهای مختلف بدن گوساله جهت آزمایش هیستوپاتولوژی نمونه برداری شد.
تجزیه و تحلیل آماری: آمار توصیفی.
نتایج به دست آمده نشان داد که توله ها از روز هشتم پس از آلودگی شروع به دفع اسپوروسیست نموده که در روز 15 پس از آلودگی این میزان در مدفوع به حداکثر میزان خود رسید. گوساله تا هنگام مرگ به طور مرتب مورد معاینه قرار گرفت. اولین علامت درمانگاهی در گوساله در روز هفدهم پس از آلودگی، با تب بالا 42) درجه سانتیگراد(و اسهال ظاهر شد. اسهال پس از مدتی متوقف شد ولی تب تا هنگام مرگ با نوساناتی ادامه داشت. علاوه بر این گوساله دچار کم اشتهایی، لاغری، کمخونی و زردی پیش رونده گردید. در روز 37 پس از آلودگی گوساله زمینگیر شد و درجه حرارت حیوان کاهش یافت و همچنین علایم عصبی مثل نیستاگموس، اپیستوتونوس قبل از مرگ ظاهر شد. در کالبد گشایی زردی، وجود پتشی و اکیموز روی لایه ها سروزی، افزایش مایعات سرمی در حفرات بدن و اطراف قلب و پر شدن کیسه صفرا مشاهده گردید. در بررسی هیستوپاتولوژی بافتهای مختلف بدن، در عضلات مخطط، قلب و مغز کیست سارکوسیستیس کروزی دیده شد.
در پایان با توجه به یافته های بالینی، انگل شناسی و پاتولوژی وجود سارکوسیستیس کروزی برای اولین بار در ایران تایید گردید.

بررسی نقش اسپیروکت ها در جزییات مرضی بیماری درماتیت انگشتی پاپیلوماتوز در گاو شیری ایران و یافتن بهترین شیوه درمانی و کنترلی بیماری.
طرح: مطالعه بالینی میدانی.
حیوانات: چهار دامپروری گاو شیری با شیوع بالای 30 درصد لنگش ناشی از بیماری.
درمان گروهی گله با اسپری محلول لینکومایسین هیدروکلراید روزانه دو نوبت و به مدت 7 روز متوالی در شکل موضعی صورت گرفت. ارزیابی بالینی با استاندارد کردن درجه لنگش قبل از شروع شیوه جدید درمانی و بعد از درمان و نیز مشاهده روند بهبودی جراحات صورت پذیرفت. جهت مشاهده تغییرات هیستوپاتولوژیک، شناسایی عوامل دخیل در بیماری و انجام آزمایش ایمنوهیستوشیمی نمونه برداری بافتی از جراحات پوستی در قبل و بعد از درمان صورت گرفت.
تجزیه و تحلیل آماری: آزمون Student? t? جفت.
ارزیابی های بالینی نشان داد که در موارد همه گیری ناشی از بیماری، درمان گروهی گله با اسپری محلول لینکومایسین به شکل موضعی بسیار موثر واقع می گردد. یافته های هیستوپاتولوژیک در رنگ آمیزی H&E شامل از دست رفتن سد اپیدرمی، آکانتوز، هیپرکراتوز، پاراکراتوز، اولسرزواید درمی، افزایش فعالیت میتوزی در لایه بازال و درماتیت به همراه تشکیل میکرو آبسه های متعدد بود. در رنگ آمیزی اختصاصی نقره اجسام میکروبی سیلندری شکل در مقادیر عظیم دیده شد و در آزمایش ایمنوپراکسیداز نمونه های حاوی اسپیروکیت به آنتی سرم پلی کلنال دو نوع ترپونمای 1-9185MED و 2-1498 امریکایی پاسخ مثبت از خود نشان دادند.
این روش درمانی موجب کاهش معنی دار لنگش ناشی از بیماری شده و برای درمان گروهی گله و کنترل آن بسیار موثر واقع می گردد. یافته های بالینی، پاسخ درمانی مثبت به آنتی بیوتیک، یافته های هیستوپاتولوژیک در رنگ آمیزی اختصاصی و نتایج آزمایش ایمنوهیستوشیمی بیانگر دخالت عامل (عوامل) اسپیروکت- ترپونما در ایجاد بیماری درماتیت انگشتی پاپیلوماتوز در گاو شیری ایران می باشد.

تشخیص سالمونلوز با استفاده از آزمایش جلدی.
طرح: مطالعه میدانی.
حیوانات: 111 راس گوساله.
در این تحقیق، سروتیپ بسیار شایع سالمونلا دابلین از دامداری های اطراف تهران از طریق کشت مدفوع جداسازی شد و از آن آنتی ژن لیپوپلی ساکاریدی (LPS) تهیه گردید. این آنتی ژن به صورت داخل جلدی به 116 راس گوساله به ظاهر سالم تزریق شد. همچنین سرم این گاوها مورد آزمایش آگلوتیناسیون قرار گرفت.
تجزیه و تحلیل آماری: توافق بین تستها و ضریب کاپا.
تعداد 3 راس گوساله در آزمایش پوستی واکنش مثبت نشان دادند که در آزمایش آگلوتیناسیون (ویدال) نیز مثبت بودند. از محل انجام آزمایش بیوپسی به عمل آمد و از نظر هیستوپاتولوژی نیز واکنش مثبت پوستی، تایید گردید.
از مزایای آزمایش جلدی این است که باعث تشخیص آلودگی با تعداد زیادی از سروتیپهای سالمونلا می شود که کشت، جداسازی و تایپینگ آنها مشکل می باشد، به طوری که با این تست یعنی تزریق داخل جلدی آنتی ژن سالمونلا دابلین، می توان احتمال آلودگی دامها را به سالمونلاهای مختلف مورد ارزیابی قرار داد. در این تحقیق نیز مشخص گردید که گاوهایی که در آزمایش ویدال پاسخ مثبت دارند در آزمایش جلدی نیز واکنش مثبت از خود نشان می دهند.

هدف اصلی این مطالعه ارزشیابی فرضیه تاثیر اختلالات لثه بر روی شمارش سلولهای خونی و آنزیم فسفاتاز قلیایی سرم در سگ بوده است.
طرح: این مطالعه از نوع مطالعات بالینی موارد است که می تواند به عنوان یک مطالعه مقدماتی رهنمودهای مناسبی را برای مطالعات جامعتر آینده به همراه داشته باشد.
حیوانات: در این مطالعه در مدت 4 ماه از 100 قلاده سگی که به منظور واکسیناسیون به درمانگاه دامهای کوچک دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران ارجاع داده شده بودند استفاده گردید.
در این مطالعه پس از اخذ اجازه از صاحبان سگهای مورد نظر با ایجاد بیهوشی ناحیه دهان سگها مورد معاینه بالینی قرار گرفت و سپس در سه گروه سالم، دارای التهاب لثه و مبتلا به بیماری پریودنتال تقسیم بندی گردیدند. از کلیه حیوانات به منظور شمارش سلولهای خونی و اندازه گیری آنزیم فسفاتاز قلیایی خونگیری به عمل آمد.
تجزیه و تحلیل آماری: آنالیز واریانس یکطرفه و آزمون Tukey.
براساس نتایج حاصل از شمارش سلولهای خونی تعداد لکوسیتها در حیوانات سالم 9552.34 ±384.98 در مبتلایان به التهاب لثه 12506.82± 1046.58 و در مبتلایان به بیماری پریودنتال 4303.57± 305.47 شمارش گردید. نتایج حاصل نشان داد که تعداد لکوسیتها در حیوانات مبتلا به التهاب بافتهای پریودنتال نسبت به موارد سالم به شکل معنی داری پایینتر و در مبتلایان به التهاب لثه تعداد لکوسیتها بیش از گروه دارای لثه سالم بوده است. نوتروفیلها، سلولهای باند و لنفوسیتها که خط دفاعی اولیه بدن را تشکیل می دهند بیشتر در ایجاد تغییرات تعداد لکوسیتها نقش داشته اند. متوسط تعداد نوتروفیل در گروه سالم 6655.95± 282.91، در مبتلایان به التهاب لثه 9106.93± 794.69 و در مبتلایان به بیماری پریودنتال 2948.43± 221.04 عدد در میکرولیتر محاسبه گردید. همچنین در ارزیابی آنزیم فسفاتاز قلیایی هیچ اختلافی ما بین سه گروه دیده نشد.
براساس نتایج به دست آمده در ارزیابی پاسخ به درمان یا تشخیص نمی توان از شاخص اندازه گیری آنزیم فسفاتاز قلیایی سرم استفاده نمود و لازم است سایر روش ها همچون اندازه گیری میزان این آنزیم در شیار لثه مورد توجه قرار گیرد. از طرفی افزایش تعداد لکوسیتها به دنبال درمان بیماری پریودنتال در عین آنکه با افزایش سلامتی حیوان ارتباط دارد می تواند به عنوان ابزار تشخیصی به منظور تعقیب روند درمانی نیز مورد استفاده قرار گیرد. همچنین براساس دستاوردهای این مطالعه شاید بتوان اظهار نظر نمود که کاهش تعداد گلبولهای سفید در مبتلایان به بیماری پریودنتال می تواند شرایط را برای انتشار سیستمیک عفونتهای فرصت طلب فراهم نماید.

بررسی اپی دمیولوژیک آلودگی به تک یاخته کریپتوسپوریدیا در انسان و دام در موسسه تحقیقاتی امین آباد.
طرح: بررسی مقطعی.
حیوانات: 140 قطعه طیور، 105 راس گاو، 87 راس گوسفند و سایر موارد 208 نمونه شامل: انسان (23)، خرگوش (20)، موش (20)، پرندگان وحشی (46)، آب مصرفی (30)، خاک جایگاه (37)، خاک مرتع (32). در فاصله زمانی خرداد 1378 لغایت شهریور ماه 1380 در مزرعه امین واقع در امین آباد صورت پذیرفت.
در هر مورد گسترشهای تهیه شده پس از خشک شدن تحت شرایط آزمایشگاهی و توسط متانول به مدت 5 دقیقه و حرارت مختصر ثابت گردید. جهت رنگ آمیزی گسترشها، از روش ذیل نلسون اصلاح شده استفاده شد و سپس با بزرگنمایی 400 برابر تحت بررسی ریزبینی قرار گرفت. در این مورد به منظور یکنواختی، مشاهده ریزبینی 20 میدان دید در 3 منطقه گسترش جستجو و بررسی گردید و در صورت مشاهده اووسیست قرمز رنگ در زمینه سبز از بزرگنمایی 1000 برابر به منظور تایید آن استفاده شد.
تجزیه و تحلیل آماری: آنالیز واریانس.
میزان آلودگی با اووسیست کریپتوسپوریدیوم در گاو شیری، گوساله زیر 3 ماه، گوساله بالای 3 ماه و گوساله اسهالی به ترتیب 12، 4، 24، 4 و 20 درصد به دست آمد. آلودگی در بره های زیر یکماه 14.28 درصد و در قوچهای بیش از سه سال 17.69 درصد بود. از 131 گسترش مخاط نای ماکیان 2.29 درصد آلودگی تنفسی و در 140 گسترش مخاط سکوم، 5.71 درصد آلودگی گوارشی وجود داشت. از مجموع 208 نمونه جمع آوری شده از مدفوع کارگران، مدفوع خرگوش، مدفوع موش، مدفوع پرندگان وحشی، خاک کف آخور، خاک مرتع و آب مصرفی طیور، درصد آلودگی با کریپتوسپوریدیوم در کارگران 4.34 درصد و در پرندگان وحشی 2.17 درصد به دست آمد.
با در نظر گرفتن مطالعات مختلف انجام گرفته بر روی کریپتوسپوریدیوم نباید تلاش برای حفظ محیط زیست و کنترل این عفونت بی اهمیت جلوه کند. با توجه به اینکه اووسیست کریپتوسپوریدیوم از لحاظ مقاومت محیطی و داروهای ضد کوکسیدیایی مشهور می باشد، ضمن بررسی انجام گرفته نشان داده شده است که این تک یاخته در بدن میزبان مستقل عمل نکرده و با سایر میکروارگانیسم ها همکاری دارد. از نظر انتقال آلودگی از حیوان به انسان می توان حیات وحش، دامهای اهلی و حیوانات خانگی را مخزن آلودگی برای جمعیتهای انسان دانست. علی رغم برآورد آلودگی پایین، میزان آلودگی به دست آمده قابل توجه است و در یک اکوسیستم ابتلا یک نوع حیوان می تواند منشا آلودگی محیط موجودات آن اکوسیستم گردد.

در گوساله تجویز خوراکی ماده ال- تریپتوفان می تواند با اثر توکسیک باعث ایجاد ادم و آمفیزم حاد ریوی و مرگ گردد. تریپتوفان در شکمبه تبدیل به ایندول استیک اسید می شود و سپس توسط لاکتوباسیلوس ها اسکاتول یا 3MI را بوجود می آورد.
طرح: مطالعه مداخله ای.
حیوانات: 6 راس گوساله نر و ماده هلشتاین.
به صورت تجربی به یک راس گوساله نر 6 ماهه مقدار 0.64 گرم به ازای هر کیلوگرم از کپسولهای ژلاتینی 250 میلی گرمی از ماده تریپتوفان به صورت خوراکی و به 3 راس گوساله مشابه میزان 100، 150 و 250 میلی گرم از ماده تری متیل ایندول تجویز گردید. دو راس گوساله نر و ماده نیز به عنوان شاهد انتخاب گردیدند.
تجزیه و تحلیل آماری: آمار توصیفی.
پس از گذشت 4 روز ناگهان دیسترس حاد تنفسی حادث گردید که با تنگی نفس و ریزش کف از دهان و بینی و افزایش تعداد تنفس توام بود. پاتوفیزیولوژی بروز بیماری تنفسی ایجاد ادم در ریه ها می باشد که سپس با آمفیزم همراه می شود.
علت بروز ادم آسیب به سلولهای آندوتلیال، پنوموسیت های تیپ یک جدار آلوئولها و نیز سلولهای کلارا در جدار برونشیولها می باشد که باعث افزایش نفوذ پذیری جدار کیسه های هوایی می گردد. مکانیزم بیوشیمیایی ضایعات فوق به صورتی است که پس از ورود تری متیل ایندول به بافت ریه، تحت تاثیر سیستم MFO وابسته به سیتوکروم P-450 تبدیل به رادیکال آزاد متیلن ایمین می گردد که این ماده با اثر پراکسیداسیون غشای سلولهای آندوتلیال نفوذپذیری جدار عروق را افزایش داده و ادم ریوی را باعث می گردد. این رادیکال آزاد می تواند به صورت کووالانسی به ماکروگلبولهای بافتی متصل شده و پراکسیداسیون لیپیدها را به وجود آورد. در بررسی های انجام شده توسط محققین مشخص شده که ترکیبات نوکلئوفیلیک قوی حاوی تیول از قبیل گلوتاتیون، L-cysteine (GSH) و N-acety-L-cysteine مانع از اتصال کووالانسی متابولیت رآکتیو تری متیل ایندول به پروتئینهای میکروزومی می شوند و نیز مشخص شده است که بعضی ترکیبات از قبیل فنوباربیتال که باعث تقویت فعالیت سیتوکروم P-450 می شوند، باعث زدودن تری متیل ایندول از پلاسما می گردند. لذا ترکیبات ذکر شده می توانند از اثرات تخریب کنندگی رادیکال آزاد بر بافت ریه جلوگیری نموده و از بروز خطرات بیماری و مرگ بکاهند.

برآورد میزان آلودگی کبد گوسفندان به انگل تیلریا با توجه به رویت اجسام آبی کخ (شیزونت تیلریایی) در شهرستان خرم آباد.
طرح: مطالعه مشاهده ای.
حیوانات: 300 گوسفند که کبد آنها مورد بررسی قرار گرفت.
کبدهای جمع آوری شده ابتدا از نظر ماکروسکوپی (اندازه، رنگ، وجود و نوع ضایعات بافتی و غیره) مورد بررسی قرار گرفتند و کبدهایی که از نظر ظاهری مشکوک و ناسالم تشخیص داده شدند. جدا گردیدند. سپس با تهیه لام مستقیم از قسمت کوچکی از بافت کبدهای مشکوک در محل نکروز بافتی و قسمتی از بافت فاقد ضایعه متعلق به پارانشیم کبد، اقدام به رنگ آمیزی گیمسا گردید و پس از رنگ آمیزی و خشک شدن لامها با استفاده از میکروسکوپ نوری و با لنزهای 40 و 100، لامها از نظر وجود یا عدم وجود اجسام آبی کخ (شیزونت تیلریایی) بررسی شدند و از نمونه های مثبت عکس و اسلاید تهیه گردید.
تجزیه و تحلیل آماری: آمار توصیفی.
در بررسی ماکروسکوپی کبدها، اکثریت موارد دارای علایمی از قبیل: بزرگ بودن اندازه کلی کبد، گرد شدن لبه ها، پرخونی و در برخی موارد وجود کانونهای نکروز سفید رنگ با ابعادی در حدود 1-2 میلیمتر در بافتهای سطحی و همچنین پارانشیم کبدی بودند. از 300 کبد مورد مطالعه، 150 کبد از نظر ماکروسکوپی مشکوک و ناسالم تشخیص داده شدند و مورد مطالعه میکروسکوپی قرار گرفتند. از مجموع 150 کبدی که مورد آزمایش میکروسکوپی قرار داده شدند، 29 مورد مثبت (از نظر وجود اجسام آبی کخ) تشخیص داده شدند که این تعداد 20 درصد آلودگی در کبدها را نشان می دهد. ضمنا بیشترین میزان تیلریوز در منطقه در فصول اردیبهشت ماه و خرداد ماه گزارش شده است.
در پایان با توجه به سیر تکاملی انگل و نحوه انتقال آن توسط کنه و با عنایت به نتایج به دست آمده، مبارزه منظم و همراه با برنامه ریزی و نظارت بر علیه کنه های موجود در سطح استان با استفاده از روش های پیشرفته روز و همچنین سموم موثر موجود بر کنه ها و نیز تولید واکسن تیلریوز در کشور و تشکیل اکیپهای واکسیناسیون از سوی اداره دامپزشکی استان جهت واکسیناسیون دامها طی فصولی که کنه ها فعالیت ندارند (پاییز و زمستان) از جمله کارهایی است که در صورت انجام می تواند قدم موثری در جهت کاهش آلودگی منطقه به کنه و نتیجتا بیماری های منتقله توسط این موجود باشد و گام موثری در جهت رفع این معضل صنعت دامپروری کشور برداشت.