مجله تحقیقات دامپزشکی
سال پنجاه و هفتم شماره 4 (زمستان 1381)

بررسی تاثیر روش های مختلف آماده سازی زرده تخم مرغ بر عیار HI زرده. طرح: مطالعه تجربی.
یکصد عدد تخم مرغ و 50 نمونه سرم از یک گله مرغ مادر اخذ و مورد آزمایش قرار گرفتند. تخم مرغها به دو گروه 50 عددی تقسیم و با دو روش مختلف برای آزمایش HI آماده شدند. در گروه اول زرده هر تخم مرغ به طورکامل توزین و پس از مخلوط شدن با حجمی برابر با وزن خود از بافر نمکی فسفاته (PBS)، با کلروفرم عصاره گیری شد. در گروه دوم 3/0 میلی لیتر از مرکز هر زرده برداشت و پس از مخلوط شدن با 3/0 میلی لیتر از مرکز هر زرده برداشت و پس از مخلوط شدن با 3/0 میلی لیتر PBS با کلروفرم عصاره گیری شد. در هر یک از دو گروه پس از همگن شدن زرده با PBS، بخشی از زرده بجای عصاره گیری با کلروفرم مجددا با PBS مخلوط و یکشب در یخچال نگهداری شد. تجزیه و تحلیل آماری: آنالیز واریانس و آزمون Fisher. میانگین عیار HI در زرده های کامل عصاره گیری شده با کلروفرم به شکل معنی دار از میانگین عیار سایر نمونه های زرده کمتر بود. با این حال اختلاف معنی داری میان این گروه و نیز میان سایر گروه های زرده با سرم مشاهده نشد. بر اساس نتایج این مطالعه زرده جانشین خوبی برای سرم در آزمایش HI برای بیماری نیوکاسل است و از هر یک از روش های ذکر شده در این مطالعه می توان برای آماده سازی زرده استفاده نمود. اما با توجه به اینکه زرده در هنگام تشکیل به صورت لایه های متحدالمرکز تجمع می یابد و غلظت پادتن در لایه های مختلف آن ممکن است متفاوت باشد توصیه می گردد که از زرده کامل استفاده شود. همچنین با توجه به مقرون به صرفه بودن روش رقیق سازی زرده در PBS، این روش نسبت به عصاره گیری با کلروفرم برتری دارد.

تعیین میزان آفلاتوکسین M1 در شیرهای UHT. طرح: مطالعه مقطعی. در این مطالعه تعداد 64 نمونه از شیرهای UHT عرضه شده در تهران به طور تصادفی انتخاب گردید و نمونه های مذکور از نظر میزان آفلاتوکسین M1 با روش TLC مورد بررسی قرار گرفتند.
تجزیه و تحلیل آماری: با استفاده از روش آنالیز واریانس یکطرفه به منظور یافتن اختلاف احتمالی بین فصول مختلف سال نتایج مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
نتایج حاصله از این مطالعه نشان داد که از تعداد 64 نمونه از شیرهای UHT، تعداد 53 نمونه از نظر وجود آفلاتوکسین M1 مثبت بوده (6/82 درصد) و تعداد 11 نمونه منفی بودند (4/17 درصد)، محدوده میزان آفلاتوکسین M1، 387-69 نانوگرم در لیتر بود.
6/82 درصد نمونه های مورد مطالعه دارای آلودگی به آفلاتوکسین M1 با محدوده 387-69 نانوگرم در لیتر بودند، در تمام نمونه های آلوده به آفلاتوکسین M1 غلظت آلودگی بالاتر از حدود387-69 نانوگرم در لیتر بودند، در تمام نمونه های آلوده به آفلاتوکسین M1 غلظت آلودگی بالاتر از حدود مجاز کشورهای اروپایی (50 نانوگرم در لیتر) بود. لذا پیشنهاد می شود که اولا از مواد غذایی سالم برای تغذیه دامها استفاده شود و در وهله بعدی استانداردهایی برای میزان آفلاتوکسینهای مواد غذایی مورد مصرف دامهای شیری و فرآوردهای آن تدوین و به مورد اجرا گذاشته شود و بالاخره در مورد احتمال استفاده از روش های مختلف سالم سازی مواد غذایی مورد استفاده دام، شیر و فرآورده های مختلف شیری فکر اساسی بشود.

در پایان با توجه به نتایج به دست آمده در این بررسی عملکردهای بهداشتی در عرضه و نحوه مصرف این محصولات از قبیل تخلیه امعا و احشا و پخت مناسب, ضروری می باشد.

هدف از این مطالعه تعیین فنوتیپ های هموگلوبین نژادهای مختلف گوسفندان ایرانی و مشخص نمودن نوع و مقدار هموگلوبین آنها می باشد.
طرح: مطالعه توصیفی. حیوانات: در این مطالعه مجموعا 239 نمونه خون شامل 64 نمونه از گوسفندان نژاد شال، 75 نمونه از نژاد سنگسری، 39 نمونه از گوسفندان نژاد مهربان و 61 نمونه از نژاد زل اخذ و به دو گروه سنی 24-6 ماهه و 48-25 ماهه و دو گروه جنسی تقسیم و مورد ارزیابی الکتروفورتیک استات سلولز جهت تعیین فنوتیپ های هموگلوبین و تعیین مقدار کل هموگلوبین قرار گرفتند.
نمونه های خون اخذ شده پس از چند بار شستشو و جدا شدن کامل گلبول قرمز از سایر اجزای خون به روش سیانومتهموگلوبین مورد سنجش میزان هموگلوبین تام قرار گرفت. با روش الکتروفورز استات سلولز (CAE) انواع فنوتیپ های هموگلوبین در 6/8 = pH و ولتاژ 400 و به مدت 30 دقیقه از یکدیگر تفکیک و توسط چگالی سنج دانسیتومتر LRE ساخت آلمان تعیین مقدار گردیدند. تجزیه و تحلیل آماری: آمار توصیفی.
نتایج به دست آمده نشان می دهد که فنوتیپ های هموگلوبین گوسفندان نژاد شال ABC، سنگسری ABCD، مهربان ABC و زل AC می باشد. میانگین (MSE) کل هموگلوبین نام صرفنظر از جنس و سن 81/1+4/11 می باشد. بیشترین مقدار هموگلوبین تام در گوسفندان نر نژاد شال (43/1+23/15) و کمترین مقدار تام هموگلوبین گوسفندان نر در تمام نژادها از گوسفندان ماده بیشتر بوده است. غلظت هموگلوبین A 86/1 + 02/9 گرم در دسی لیتر با درصد 80/14+90/78 غلظت هموگلوبین B07/1+86/1 گرم در دسی لیتر با درصد 09/10+87/15. غلظت هموگلوبین C 06/0+12/0 کرم در دسی لیتر با درصد 49/10+07/1 غلظت هموگلوبین D 00/0+16/3 گرم در دسی لیتر با درصد 01/6+91/26. بدیهی است گوسفندان زل فاقد هموگلوبین B هستند و هموگلوبین D فقط در گوسفندان نژاد سنگسری موجود است.
از آنجا که نژاد سنگسری فقط یک نوع هموگلوبین ABCD و نژاد زل فقط یک نوع هموگلوبین AC دارد. بنابراین این دو نژاد از یکدیگر و از دو نژاد مهربان و شال قابل تفکیک نژادی هستند.

در این بررسی به مطالعه کپسولهای مفصلی و نحوه ارتباطات آنها با هم، رباطهای اتصاف دهنده استخوانهای مچی با هم و با استخوانهای ساعد و قلم و رباط معلقه مربوط به مچ دست گاومیش آذربایجان غربی پرداخته شده است.
طرح: مطالعه اکتشافی. حیوانات: تعداد ده عدد دست گاومیش (پنج عدد برای بررسی کپسول مفصلی و پنج عدد برای بررسی رباطات) از کشتارگاه صنعتی ارومیه جمع آوری شد.
در بررسی کپسول مفصلی نمونه های دست گاومیش از کشتارگاه صنعتی ارومیه تهیه شده و بلافاصله به آزمایشگاه منتقل شدند. در آزمایشگاه در داخل مفصل مچ به صورت تازه، لاتکس تزریق شد. سپس نمونه های تشریح شده و ارتباطات ته کیسه های مفصلی مورد مطالعه قرار گرفتند. برای مطالعه رباطات، پنج نمونه مچ دست گاومیش تهیه شده و بلافاصله در آزمایشگاه فیکس شده و بعد از سه روز تشریح شده و رباطات مورد بررسی قرار گرفتند. مشاهدات نشان داد که کپسول مفصلی مچ دست گاومیش دارای سه کیسه مفصلی بالایی، وسطی و پایینی می باشد. کیسه مفصلی بالایی از طریق فضای بین استخوان مچ دستی زند اعلایی و استخوان مچ دستی حد واسط با کیسه مفصلی میانی مرتبط می شود که این حالت مشابه گاو است. از زیر و لبه پایینی استخوان مچ دستی زند اسفلی کپسول مفصلی، مفصل مچ دستی وسطی توسط مجرای با کیسه مفصلی ردیف پایینی مرتبط می شود که این ارتباط در مورد گاو ذکر نشده است. دو مجرا باعث اتصال کیسه مفصلی وسطی به کیسه مفصلی پایینی می شوند، که این دو مجرا در عقب و جلوی فضای حد فاصل بین استخوانهای مچی شماره 3+2 و مچی شماره 4 قرار دارند. در مورد گاو تعداد مجرای ارتباط دهنده ذکر نشده است. این مشاهده نشان داد که کیسه مفصلی، مفصل مابین استخوان مچ دستی فرعی و استخوان مچ دستی زند اسفلی از طریق مجرای باریکی با کیسه مفصلی ردیف بالایی شده که این مورد نیز در گاو ذکر نشده است. مشاهدات این بررسی نشان داد که کلیه ته کیسه های مفصلی مچ دست گاومیش در ارتباط با هم بوده و هرگاه لازم باشد دارویی داخل مفصل تزریق شود می توان در ناحیه بالایی مچ در بالا و جلوی استخوان مچ دستی فرعی در حد فاصل بین تاندون عضلات باز کننده مچی زند اعلایی و باز کننده مشترک انگشتان تزریقات را انجام داد.

نشان دادن دقت بازرسی متداول کشتارگاهی در تشخیص لاشه های آلوده به سیستمی سرکوس بوویس بر اساس آزمایش قلبهای سالم و قابل مصرف برای انسان.
طرح: مطالعه توصیفی. حیوانات: قلب صد و شصت راس گاو ذبح شده در کشتارگاه های اطراف تهران که پس از بازرسی، برای مصرف انسان سالم تشخیص داده شده بودند.
خرید 160 قلب گاو که پس از بازرسی متداول کشتارگاهی در کشتارگاه های اطراف تهران عاری از سیستی سرکوس بوویس تشخیص داده شده بودند. ابتدا قلبها و داخل برشهای داخل شده توسط بازرس کشتارگاه از نظر وجود سیستی سرکوس بوویس و سایر ضایعات احتمالی بازرسی می شد سپس با کارد بسیار تیز هر قلب از عرض به برشهایی به ضخامت 3-2 میلیمتر تقسیم می شد. هر دو سطح برش با چشم غیر مسلح از نظر وجود سیستی سرکوس بوویس و سایر ضایعات بازرسی می گردید. سیستی سرک ها و سایر ضایعات موجود در میوکاردیوم جدا و در فرمالین 10 درصد نگهداری می شد. ضایعات در گروه اسیب شناسی پس از پروسسینگ، مقطع گیری و رنگ آمیزی از نظر تشخیص نوع ضایعه اعم از انگلی و یا غیر انگلی آزمایش می شدند. از 160 قلب بازرسی شده با چشم غیر مسلح و بررسی ضایعات آسیب شناسی، در 29 قلب (5/18 درصد) سیستی سرکوس بوویس زنده (2) کلسیفیه و یا در حال کلسیفیکاسیون (3) و ضایعاتی با منشاء نامشخص (24) مشاهده گردید. از این تعداد در 24 قلب اخیر ضایعاتی از قبیل میوکاردیت گرانولوماتوز، نفوذ یاخته های آماسی دیده شد که تعیین منشاء آنها مشکل می باشد. بر اساس یافته های بررسی حاضر، بازرسی متداول کشتارگاهی به روش چشم – چاقو قادر به تشخیص 9/96 درصد آلودگی در لاشه های مبتلا به سیستی سرکوس می باشد. بنابراین میزان آلودگی به این متاسستود بیش از ارقامی است که در گزارشهای مختلف در ایران توسط محققین مختلف ارایه شده است و این موضوع می تواند در ابتلای بیشتر انسان نقش داشته باشد.

مشخص کردن ممترین راه های انتقال، الگوی انتقال و خصوصیاتد اپی دمیولوژیک تب خونریزی دهنده کنگو – کریمه در ایران.
طرح: مطالعه مورد – شاهد بر پایه جمعیت.
در این مطالعه، 24 بیمار که از شهرستانهای زابل و زاهدان در استان سیستان و بلوچستان به مرکز مدیریت بیماری ها گزارش شده اند با 300 شاهد که به روش «نمونه گیری خوشه ای» از کل جامعه همان شهرستانها انتخاب شدند، مقایسه شده اند. متغیرهایی که مورد بررسی قرار گرفتند عبارت اند از: سن، جنس، محل زندگی، تعداد سالهای تحصیل، داشتن محلی خاص برای نگهداری احشام در منزل، سابقه نگهداری احشام در منزل.
تجزیه و تحلیل آماری: استفاده از نسبت شانس، آزمون مربع کای و ضریب خطی منطقی. صفاتی که تعیین کننده افزایش شانس ابتلا به این بیماری بودند عبارتند از: سابقه ذبح دام (91/25...) 57/7=OR، گروه های شغلی پرخطر (کار در سلاخی، چوپانی و کشاورزی) (43/25-97/0) 97/4= OR داشتن سابقه گزش کنه (24/1202-32/9) 89/105=OR سن بالاتر از 40 سال (26/50-06/1) 32/7= OR. نتایج این مطالعه نشان می دهد الگوی عوامل خطر و گروه های در معرض خطر در ایران تفاوت عمده ای با سایر نقاط دنیا ندارند.

بررسی وضعیت آلودگی چالباش، شیب و فیل ماهیو مقایسه این آلودگی ها در بین گونه های مختلف ماهیان خاویاری.
طرح: مطالعه توصیفی. حیوانات: یکصد و دو نمونه از سه گونه مختلف ماهیان خاویاری. بریدن دیواره حفره شکمی ماهیان و خارج کردن امعا و احشا، باز کردن دیواره روده و بررسی وجود انگل در محتویات روده توسط بینوکولار، بررسی اندامهای احشایی از قبیل تخمدان، بیضه، کبد و سایر اندامها برای مشاهده انگل، جدا کردن، تثبیت نماتودها با اتانول 70 درصد و سایر انگلها با فرمالین 10 درصد شفاف کردن نماتودها با لاکتوفنل، رنگ آمیزی سایر انگلها با استوکارمین و شناسایی به کمک کلیدهای تشخیص انگل شناسی.
تجزیه و تحلیل آماری: آمار توصیفی. انگلهای جدا شده از دستگاه گوارش چالباش شامل کوکولانوس اسفروسفالوس (با شیوع 11/61 درصد و میانگین شدت آلودگی 98/5 عدد). نوزاد اوسترونژیلیدس اکسیسوس (با شیوع 28/15 درصد و میانگین شدت آلودگی 91/2 عدد) اسکریابینوپسولوس سمی آرماتوس (با شیوع 28/15 درصد و میانگین شدت آلودگی 82/2 عدد). لپتورینکوئیدس پلاژی سفالوس (با شیوع 94/6 درصد و میانگین شدت آلودگی 41/4 عدد)، نوزاد آنیزاکیس SP (با شیوع 56/5 درصد و میانگین شدت آلودگی 5/1 عدد) و کورینوزوما استروموزوم (با شیوع 72/9 درصد و میانگین شدت آلودگی 75/9 عدد) بود. 5 گونه انگل کرمی گوارشی از ماهی شیپ جدا شد که شامل کوکولانوس اسفروسفالوس (با شیوع 75 درصد و میانگین شدت آلودگی 75/8 عدد)، اسکریابینوپسولوس سمی آرماتوس (با شیوع 75/68 درصد و میانگین شدت آلودگی 91/47 عدد) اوسترونژیلیدس اکسیسوس (با شیوع 25/31 درصد و میانگین شدت آلودگی 6/9 عدد)، اوبوتریوم آسیپنزینوم (با شیوع 25/31 درصد و میانگین شدت آلودگی 8/2 عدد) و لیتورینکوئیدس پلاژی سفالوس (با شیوع 25/6 درصد و میانگین شدت آلودگی 3 عدد) بودند. همچنین انگلهای کوکولانوس اسفروسفالوس (با شیوع 67/66 درصد و میانگین شدت آلودگی 25/6 عدد)، اوسترونژیلیدس اکسیسوس (با شیوع 50 درصد و میانگین شدت آلودگی 33/109 عدد)، کورینوزوما استروموزوم (با شیوع 33/33 درصد و میانگین شدت آلودگی 5/5 عدد)، اوبوتریوم آسیپنزرینوم (با شیوع 33/33 درصد و میانگین شدت آلودگی 1 عدد). نوزاد آنیزاکیس sp. (با شیوع 67/16 درصد و میانگین شدت آلودگی 5 عدد) و اسکریابینوپسولوس سمی آرماتوس (با شیوع 67/16 درصد و میانگین شدت آلودگی 1 عدد) از فیل ماهی جدا شدند. در این بررسی آلودگی ماهی چالباش شبیه فیل ماهی و شیپ بود که احتمالا به رژیم ماهی خواری آنها مربوط می شود. آلودگی به انگلهایی که واجد میزبان واسط مهره دار هستند مانند اوسترونژیلیدس، کورینوزوما و آنیزاکیس در این سه گونه ماهی زیادتر از سایر ماهیان خاویاری مانند ازون برون و قره برون بود. آلودگی های انگلی گوارشی چالباش و شیپ برای اولین بار از ایران گزارش می شود.

مقایسه ضریب رشد آلومتر یک نخاع شوکی نسبت به ستون مهره ای، نقطه اختتام نخاع شوکی در کانال مهره ای و فاکتورهای کمی ستون مهره ای و نخاع شوکی در کبوتر نر و ماده بالغ.
طرح: مطالعه ستون مهره ای به روش آناتومی و مطالعه نخاع شوکی به دو روش میکروسکوپی و ماکروسکوپی. حیوانات: دوازده قطعه کبوتر بالغ (شش قطعه نر و شش قطعه ماده). طول کلی و ناحیه ای مهره ای و نخاع شوکی و نقطه اختتام نخاع شوکی توسط اندازه گیری ماکروسکوپی صورت گرفت در حالی که قطر عرضی و عمودی نخاع شوکی و کانال مرکزی و میزان نسبت ماده خاکستری به ماده سفید در بعضی از سگمنتهای نخاع شوکی توسط میکروسکوپ انجام شد.
تجزیه و تحلیل آماری: تست های آماری آنالیز واریانس یکطرفه، دانکن و تی استیودنت. بلندترین و کوتاهترین نواحی ستون مهره ای و نخاع شوکی در کبوتر نر و ماده بالغ به ترتیب نواحی گردنی و خاجی است. نقطه اختتام نخاع شوکی در کبوتر نر ماده 66/66 درصد مواد در ثلث قدامی و 34/33 درصد مواد در ثلث میانی مهره پایگوستایل بوده است.
فاکتورهای کمی مورد مطالعه در کبوتر نر و ماده بالغ شبیه به هم بوده و تفاوت در نسبت ماده خاکستری به ماده سفید است که در کبوتر نر مربوط به سگمنت نخاعی میانی ناحیه کمری خاجی و در مورد کبوتر ماده به سگمنت نخاعی اول دمی مربوط است.

ارزیابی روند کاهش پادتن مادری علیه ویروس IBD و پاسخ فعال ایمنی در برابر واکسیناسیون های مختلف. طرح: کارآزمایی میدانی. حیوانات: گله های جوجه های تخمگذار تجاری شامل 40 گله، هر گله با بیش از 10 هزار پرنده از شروع یکروزگی تا 13 هفتگی. پنج برنامه واکیسناسیون E، D، B، A با دو نوع واکسن زنده و یک نوع واکسن زنده و یک نوع واکسن کشته روغنی علیه بیماری IBD طراحی شده هر یک از گروه ها و برنامه واکسیناسیون C، B، A در 10 گله و هر یک از گروه های E، D در 5 گله قرار داشتند. از هر گله به طور هفتگی از هفته اول تا پایان هفته سیزدهم 25 نمونه خون با روش الیزا از نظر میزان عیار پادتن ضد ویروس IBD آزمایش می گردید. تجزیه و تحلیل آماری: از آنالیز واریانس یکطرفه اسفاده گردید. جهت چگونگی اختلاف بین گروه هایی که از نظر آماری دارای اختلاف معنی دار بودند از آزمون توکی (Tukey) بهره گرفته شد. با پنج برنامه مختلف واکسیناسیون روند کاهش پادتنهای ضد ویروس IBD مادری به طور یکنواخت می باشد و در زمانی که میزان این پادتنها صفر یا نزدیک صفر باشد، مجال فعالیت به واکسنهای ضد IBD را دریافت نموده بودند، عیار پادتن فعال ضد ویروس IBD زودتر از سایر گروه ها (در هفته پنجم) افزایش یافت. بهترین زمان مصرف واکسن زنده IBD سنی است که عیار پادتن مادری حدود 1000 یا کمتر باشد. به عبارتی دیگر مناسبترین زمان واکسیناسیون حدود 14 روزگی یا 3 روز قبل و یا بعد از آن می باشد. ضمنا مصرف توام واکسن زنده و واکسن روغنی باعث شروع سریعتر پاسخ ایمنی و عیار بالاتری از پادتن فعال می گردد.

با توجه به یافته های بالینی, آزمایشگاهی و هیستوپاتولوژیک و نیز با عنایت به وقوع بیماری در بهمن ماه و تغذیه با سیلوی آلوده, ابتلای دام به استاکی بوتریوتوکسیکوزیس قطعی است.

بین بروز و شدت ضایعات و سن حیوانات ارتباط مستقیمی وجود داشت که هر چقدر سن افزایش نشان می داد. ضایعات شدیدتر بود. در سنین زیر 2 ماه هیچ گونه شایعه دیده نشده اما بین 2 تا 4 ماهگی 60 درصد و بالاتر از 4 ماهگی 71 درصد از موارد دچار گاستریت بودند.

یافته های این بررسی تبریز را به عنوان کانون بومی آلودگی با دیروفیلاریا ایمیتیس معرفی می کند. و بر کنترل آلودگی در این منطقه تاکید می نماید.

نتایج آزمایش حاضر نشان داد که سگهای یکبار واکسینه شده فاقد عیار پادتن ضد هاری قابل قبول در سرم می باشند و لذا چند نوبت واکسیناسیون توصیه می گردد همچنین واکسینه کردن توله سگها از سن یک ماهگی توصیه می شود.

چنین می توان نتیجه گرفت که حضور هیپوفسفاتمی, از میزان پاسخ مساعد به درمان با ملح کلسیم (اولین سیاست معمول درمانی) کاسته و به عبارتی دیگر یکی از علل طولانی شدن دوران زمینگیری محسوب می شود.

با توجه به نتایج به دست آمده در گزارش درمانگاهی مذکور چنین به نظر می رسد که قطع اندام حرکتی خلفی از مفصل رانی - لگنی و شیمی درمانی نمی تواند مدت زمان زنده ماندن دو بیمار مبتلا به استئوسارکوما را افزایش دهد.

در کشور ما تاکنون گزارشی از جداسازی پاستورلامولتوسیدا از پیومتر گربه منتشر نشده است. با توجه به یافته های گزارش حاضر به نظر می رسد کشت محتویات رحم برای جداسازی عامل عفونی باکتریایی پیومتر در گربه ها ضروری باشد.

براساس نتایج به دست آمده روغنهای فرار گیاهان مورد استفاده اثر ضد میکروبی قابل قبولی از خود نشان دادند بنابراین امکان اینکه بتوان از آنها به عنوان یک نگهدارنده و یک طعم دهنده طبیعی در مواد غذایی استفاده کرد وجود خواهد داشت.

عواملی نظیر تعادل جیره, نوع ساختمان آشیانه ها, جهت سالنها, ارتفاع مزرعه از سطح دریا, میزان تراکم, روش مدیریت, ظرفیت واحدها, تاثیر معنی داری در بهره وری کل نداشتند.

در مجموع به نظر می رسد که روش ECT با استفاده از دستگاه MAS-D-TEC به دلیل سرعت عمل بالا, به کارگیری آسان و قابلیت بهتر در تفسیر نتایج اخذ شده می تواند به عنوان یک تست غربالگر, جایگزین مناسبی برای روش قدیمی CMT در گاوداری های شیری باشد.