فهرست مطالب

فصلنامه دامپزشکی ایران
سال دوم شماره 13 (زمستان 1385)

  • تاریخ انتشار: 1385/07/15
  • تعداد عناوین: 15
|
  • اثرات تراتوژنیک و پاتولوژیک داروی سیکلوسپورین بر کلیه نوزاد موش صحرایی
    بابک محمدیان، احمدعلی پاپهن، سیدهدایت الله رشیدی، ندا سیستانی کرم پور صفحه 1

    سیکلوسپورین داروی مهارکننده سیستم ایمنی می باشد که در پیوند اعضاء به مقدار زیاد و به مدت طولانی مصرف می شود. داروی مذکور در زنان بارداری که پیوند اعضاء انجام داده اند، مصرف می گردد، بنابراین بررسی آثار تراتوژنیک و پاتولوژیک کلیه نوزادان متولد شده، از مادران مذکور از اهداف این تحقیق بوده است. در این مطالعه 50 موش صحرایی بالغ نژاد N- Mari (40 موش ماده و 10 موش نر) در شرایط مناسب قرار داده، موش های مذکور به 4 گروه 12 تایی (10 موش ماده و 2 موش نر) تقسیم گردیدند. پس از جفت گیری با مشاهده پلاک واژنی به عنوان روز اول حاملگی در نظر گرفته شد تجویز داروی سیکلوسپورین در سه گروه از ماده ها بر اساس مراحل مختلف تکامل جنینی شامل (پیش از تمایز، رویانی، جنینی) به طریق خوراکی) Oral Sol:100mg/ml) و به میزان 50 میلی گرم به ازاء هر کیلوگرم وزن بدن آغاز شد: موش های آبستن گروه شاهد در طول دوره آبستنی دارویی دریافت ننمودند. داروی مذکور به موش های آبستن گروه های دوم، سوم و چهارم به ترتیب در هفته اول، دوم و سوم آبستنی خورانده شد. تعداد نوزادان زنده متولد شده از هر گروه شمارش و در قفس های مخصوص نگهداری گردید. اطلاعات حاصله به روش من ویتنی (Mann-Whitney) و آزمون t (T-test) مورد محاسبه و تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. از نظر تعداد نوزاد بررسی آماری اختلاف معنی داری بین گروه شاهد و گروه های تحت آزمایش نشان داد (P< 0.05). همچنین اختلاف بین گروه 2 و 3 و نیز 2 و 4 از نظر آماری معنی دار بوده (P<0.05). اما اختلاف بین گروه 3 و 4 از نظر آماری معنی دار نبود (P> 0.05). نوزادان همه گروه ها در سن 3 هفتگی از شیر گرفته شده و با اتر بیهوش گردیدند و از کلیه آنها نمونه برداری شد. در بررسی ماکروسکپی تفاوتی بین گروه های شاهد و گروه های آزمایش (گروه هایی که دارو دریافت کردند) وجود نداشت. مطالعات پاتولوژیک نشان داد که سیکلوسپورین در هر سه مرحله رشد جنینی (پیش از تمایز، رویانی، جنینی) سبب نکروز انعقادی و تورم سلولی توبول های کلیوی و همچنین تزاید سلولی در سلول های پوششی لایه احشایی کپسول بومن شده است. ولی در گروه شاهد ضایعه ای در کلیه مشاهده نشد.

    کلیدواژگان: سیکلوسپورین، جنین، تراتوژنیک، کلیه، موش صحرایی
  • بررسی عوارض جانبی و تغییرات ایجاد شده در برخی از پارامترهای هماتولوژیک و بیوشیمیایی خون به دنبال تزریق عضلانی دوزهای بالای تایلوزین به سگ
    سردار جعفری شوریجه، احمدرضا انور صفحه 2
    دوازده قلاده سگ بالغ از هر دو جنس (6 نر و 6 ماده) و از نژاد بومی و دو رگ ایرانی با متوسط سن 2 سال و میانگین وزن 6/219 کیلوگرم برای این تحقیق انتخاب شدند. پس از انجام معاینات بالینی و اطمینان از سلامتی، سگ ها به صورت تصادفی به 4 گروه و در هر گروه 3 سگ (3=n) تقسیم و در 12 قفس جداگانه به مدت دو هفته در شرایط یکسان (نور، تهویه و هوا) نگهداری و با جیره یکسان (سر و پای مرغ) تغذیه شدند. در طول این مدت تمام سگ ها با داروهای ضد انگل داخلی و پوستی مناسب انگل زدایی گردیدند. پس از اطمینان از عدم وجود آلودگی انگلی از طریق آزمایش مدفوع و قبل از تزریق تایلوزین، نمونه های خون از ورید سفالیک جهت انجام تست های آزمایشگاهی مورد نظر جمع آوری شد. به سگ های گروه 1، 2 و 3 به ترتیب تایلوزین با دوزهای 25، 75 و 125 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به صورت روزانه به مدت 7 روز در عضلات ناحیه پا و به سگ های گروه 4 (شاهد)، هم حجم دارو، سرم فیزیولوژی در عضلات پا تزریق شد. پس از تزریق تایلوزین در روزهای 3، 7، 14، 21 و 28 از سگ ها خونگیری به عمل آمد. در نمونه ها، پارامترهای هماتولوژیک (RBC، WBC، Hb، MCH، PCV، MCV و MCHC) و بیوشیمیایی سرم (ALT، AST، CPK، BUN، Creatinine، BUN/Creatinine و Glucose) به روش های معمول آزمایشگاهی اندازه گیری شدند. در طول مدت پژوهش سگ ها از نظر علائم بالینی ایجاد شده، مورد مشاهده و معاینه قرار گرفتند و کلیه تغییرات بالینی، فیزیکی و رفتاری آنها ثبت گردید. نتایج حاصله با آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون دانکن مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. بررسی نتایج پارامترهای هماتولوژیک و بیوشیمیایی سرم خون افزایش معنی دار میزان آنزیم های ALT، AST و CPK و کاهش معنی دار شمارش RBC، مقدار Hb و PCV را نشان داد (05/0P<). بر پایه این پژوهش چنین نتیجه می شود که تایلوزین در دوزهای بالا دارای اثرات هپاتوتوکسیک و مایوتوکسیک بوده و می تواند باعث آسیب کبد و صدمه عضلات شود. افزون بر آن تایلوزین می تواند سبب ایجاد کم خونی از طریق تخریب سلولهای پایه ای مغز استخوان گردد.
    کلیدواژگان: تایلوزین، پارامترهای هماتولوژیک و بیوشیمیایی، سرم، سگ
  • بررسی سرواپیدمیولوژی آلودگی با هرپس ویروس تیپ 1(BHV-1) در گاوهای اهواز
    محمدرحیم حاجی حاجیکلایی، مسعودرضا صیفی آبادشاپوری صفحه 3
    به منظور بررسی سرولوژیکی آلودگی با هرپس ویروس تیپ 1 در گاوهای اهواز، 572 راس گاو (51 راس نر و 521 راس ماده) تحت بررسی قرار گرفتند. سرم ها با استفاده از کیت تجاری الایزا جهت جستجوی آنتی بادی علیه این هرپس ویروس مورد آزمایش قرار گرفتند. براساس نتایج به دست آمده 180 راس از گاوهای تحت مطالعه (48/31%) سرم مثبت بودند. تجزیه و تحلیل آماری با استفاده از آزمون مربع کای نشان داد که بین گاوهای نر و ماده با آلودگی به ترتیب 81/9 و 59/33 درصد، اختلاف معنی دار بود اما اختلاف بین گاوهای ماده موجود در گاوداری های سنتی و صنعتی با آلودگی به ترتیب 14/32 و 60/38 درصد، معنی دار نبوده است.
    کلیدواژگان: گاو، هرپس و بررسی تیب 1، سرواپیدمیولوژی، اهواز
  • مطالعه فیزیکوشیمیایی مایعات جنینی بز در مراحل مختلف آبستنی
    غلامحسین خواجه، رضا رنجبر، عبدالرحمن راسخ صفحه 4
    به منظور بررسی برخی پارامترهای فیزیکوشیمیایی مایعات جنینی بز، تعداد 86 رحم بز آبستن از بزهای کشتار شده در کشتارگاه اهواز در مراحل مختلف آبستنی جمع آوری گردید و میزان pH، وزن مخصوص و برخی پارامترهای بیوشیمیایی مایعات آمنیون و آلانتوئیس از جمله آسپارتات آمینوترانسفراز (AST)، آلانین آمینوترانسفراز (ALT)، الکالین فسفاتاز (ALP)، لاکتات دهیدروژناز (LDH)، کلسترول و تری گلیسرید با روش های معمول و متداول آزمایشگاهی مورد سنجش و مقایسه قرار گرفت. در این مطالعه بدون در نظر گرفتن سن، میانگین میزان AST، ALT، ALP، LDH، کلسترول، تری گلیسرید، pH و وزن مخصوص در مایع آمنیون به ترتیب 6/0 ± 2/5، 2/0 ± 0/1، 7/3 ± 5/16، 1/6 ± 5/44 واحد در لیتر، 4/0 ± 4/2، 3/3 ± 8/61 میلی گرم در دسی لیتر، 1/0 ± 1/8 و 1/0 ± 007/1 و در مایع آلانتوئیس به ترتیب 5/4 ± 1/30، 8/0 ±9/3، 3/33 ± 5/132 و 9/22 ± 1/127 واحد در لیتر، 2/0 ± 6/1 و 5/4 ± 4/84 میلی گرم در دسی لیتر، 1/0 ± 1/7 و 6/0 ± 018/1 به دست آمد. مایع آمنیون در مقایسه با مایع آلانتوئیس از میزان کلسترول و pH بالاتر و از میزان AST، ALT، ALP، LDH، تری گلیسرید و وزن مخصوص کمتری برخوردار بود (001/0P<). نتایج به دست آمده نشان می دهد که با افزایش سن میانگین میزان AST، ALP، LDH، تری گلیسرید و pH مایع آلانتوئیس کاهش و میانگین میزان ALT و وزن مخصوص آن افزایش می یابد (01/0P<). همینطور نتایج نشان می دهد که با افزایش سن میزان AST، ALP، LDH، کلسترول، تری گلیسرید و وزن مخصوص مایع آمنیون افزایش و pH آن کاهش می یابد (01/0P<).
    کلیدواژگان: بز، مایع آمنیون، مایع آلانتوئیس، آنزیم ها، کلسترول، تری گلیسرید
  • اثر پروپوفول بر الکتروکاردیوگرام سگ
    هادی نداف، رضا آویزه، احمد علی پاپهن، عبدالرحمن راسخ، جعفر دهقانی صفحه 4
    به منظور بررسی اثرات داروی پروپوفول بر الکتروکاردیوگرام سگ، 5 قلاده سگ بالغ سالم انتخاب شدند. در ابتدا بیهوشی با داروی پروپوفول (8 میلی گرم/ کیلوگرم) وریدی القاء گردید. سپس با دوز 4/0 میلی گرم/کیلوگرم/ دقیقه بیهوشی برای مدت 60 دقیقه ادامه یافت. قبل از تزریق دارو و در زمان های 5، 10، 15، 30، 45 و 60 دقیقه پس از آغاز بیهوشی الکتروکاردیوگرام ثبت شد. تغییرات پارامترهای مختلف الکتروکاردیوگرام (لیدII) در زمان های ذکر شده با استفاده از روش آماری اندازه گیری مکرر و آزمون مقایسه ای، حداقل اختلاف معنی دار تجزیه و تحلیل شد. تعداد ضربان قلب پس از تجویز دارو در مقایسه با زمان صفر تغییر معنی داری را نشان نداد (05/0 P>). دامنه موج P در دقیقه 15، نسبت به حالت کنترل و زمان های بعدی، پس از تجویز دارو افزایش معنی داری یافت (05/0>P). ولتاژ موج P در تمام زمان های بیهوشی افزایش معنی داری را نشان داد (05/0>P). فاصله زمانی T-P در زمان های مختلف پس از تجویز دارو در مقایسه با زمان صفر کاهش معنی داری را نشان داد (05/0>P). ضمنا در این مطالعه هیچگونه آریتمی قلبی مشاهده نگردید. بنابراین با توجه به نتایج حاصل از این مطالعه شاید بتوان گفت که داروی پروپوفول می تواند به عنوان یک داروی بیهوشی بی خطر از نظر تاثیر بر فعالیت الکتریکی قلب در سگ مورد توجه قرار گیرد.
    کلیدواژگان: پروپوفول، الکتروکاردیوگرام، سگ، بیهوشی
  • بررسی آلودگی آبشش ماهی بنی (Barbus sharpeyi)تالاب شادگان به ترماتودهای مونوژن و تعیین محل اتصال و تراکم جمعیتی آنها بر روی صفحات آبششی
    بابا مخیر، مهرزاد مصباح، رحیم پیغان، بهیار جلالی جعفری صفحه 5
    تاکنون تحقیقات پراکنده ای بر روی ترماتودهای منوژن آبشش ماهی بنی در استان خوزستان انجام شده است، اما در خصوص ماهی بنی تالاب شادگان تاکنون گزارشی مشاهده نشده است. در این پژوهش علاوه بر شناسایی گونه های جنس داکتیلوژیروس، در خصوص محل اتصال و تراکم جمعیتی آنها بر روی آبشش ماهی مورد مطالعه قرار گرفته است. ماهیان بنی در چهار ایستگاه تعیین شده به صورت زنده یا تازه صید شده در کنار یخ به آزمایشگاه منتقل و نیم سانتیمتر از هر چهار کمان آبششی چپ و نیم سانتیمتر از هر چهار کمان آبششی راست مورد بررسی قرار می گرفت و انگل ها به تفکیک گونه شناسایی شده و شمارش می گردیدند. با استفاده از روش آنالیز واریانس یک طرفه (ANOVA) و آزمون تی استیودنت بین میانگین ها در سطح 05/0P< تجزیه و تحلیل آماری انجام گرفت. نتایج حاصل نشان داد که میانگین تعداد کل داکتیلوژیروس آنکوراتوس (Dactylogyrus anchoratus) از سه گونه یافت شده دیگر به طور معنی داری بیشتر بوده و ضمنا آلودگی آبشش سمت راست نسبت به آبشش سمت چپ به طور معنی داری بیشتر می باشد (05/0P<). میانگین تعداد داکتیلوژیروس کاراسوباربی (Dactylogyrus carassobarbi) در نیمه فوقانی رشته های آبششی به طور معنی داری بیشتر از میانگین تعداد این منوژن در نیمه تحتانی بوده است (05/0P<). همچنین میانگین تعداد دوژییلیوس پرسیکوس (Dogielius persicus) در نیمه تحتانی رشته های آبششی به طور معنی داری بیشتر از نیمه فوقانی بوده است (05/0P<). نتایج بدست آمده نشان می دهد که داکتیلوژیروس کاراسوباربی بیشتر تمایل دارد به نیمه فوقانی رشته های آبششی متصل گردد در حالی که دوژییلیوس پرسیکوس بیشتر به اتصال به نیمه تحتانی رشته های آبششی تمایل دارد که با توجه به اختصاصی بودن محل زیست این منوژن ها می تواند مربوط به حضور برخی آنزیم ها و یا شدت جریان خون و آب در رشته های آبششی و یا عوامل ناشناخته دیگری باشد. در بررسی میانگین تعداد انگل های مشاهده شده در صفحات آبششی تفاوت معنی داری مشخص نگردید (05/0P>). در نتیجه به نظر می رسد در تحقیقات آینده اگر هر کدام از صفحات آبششی سمت چپ یا راست مورد بررسی قرار گیرد می تواند نماینده تعداد آلودگی انگلی به منوژن ها در صفحات دیگر سمت چپ یا راست هم باشد.
    کلیدواژگان: منوژن ها، داکتیلوژیروس، دوژییلیوس، ماهی بنی، تالاب شادگان، خوزستان
  • بررسی آلودگی سالمونلایی در تخم مرغ های بومی مصرفی در اهواز
    رمضانعلی جعفری، علی فضل آرا، علی دلیران نیا صفحه 6
    گوشت و تخم پرندگان و فرآورده های آنها یکی از مهمترین منابع غذایی آلوده به سالمونلا برای انسان به شمار می آیند که سالانه هزاران نفر را در جهان به کام مرگ می کشانند، لذا با توجه به اهمیت موضوع از بهمن 82 تا خرداد 83، تعداد 300 عدد تخم مرغ بومی از بازارهای مختلف اهواز خریداری و از نظر آلودگی سالمونلایی بررسی شدند. هر سه عدد تخم به عنوان یک نمونه به طور جداگانه درون کیسه پلاستیکی حاوی 45 میلی لیتر آبگوشت تتراتیونات دارای نووبیوسین (40 میلی گرم در لیتر) قرار داده و از سطح کیسه ماساژ داده شدند. سپس بر اساس روش داگلاس والتمن، عمل جداسازی و تعیین هویت سالمونلا انجام گرفت. از 100 نمونه مخلوط، 5 مورد (5%) آلوده به سالمونلا تشخیص داده شدند. سالمونلا تیفی موریوم در 4 مورد (4%) از پوسته تخم مرغ، و سالمونلا انتریتیدیس در یک مورد (1%) از محتویات تخم مرغ، جدا گردیدند، بنابراین با توجه به این که هر سه عدد تخم مرغ به عنوان یک نمونه بررسی شدند، حداقل 5 عدد تخم مرغ (66/1%) به سالمونلا آلوده بودند.
    کلیدواژگان: سالمونلا، مرغ بومی، تخم، اهواز
  • تشخیص زودهنگام فاسیولوزیس در گوسفند با استفاده از الیزا
    حبیب الله پایکاری، نسرین آبشار، غلامرضا معتمدی، مریم درخشان فر، غلامرضا کریمی صفحه 6
    تشخیص سریع بیماری فاسیولوزیس، از اهمیت خاصی برخوردار است زیرا با درمان دام های آلوده در سه ماه اول آلودگی، هم از زیان های اقتصادی و هم از آلودگی محیط جلوگیری می شود. در این مطالعه، از روش ELISA برای تشخیص آلودگی در هفته های اول، استفاده گردید. برای این منظور، از 50 گوسفند کمتر از یکسال و غیرآلوده استفاده شد و به روش تجربی، به فاسیولا ژیگانتیکا آلوده شدند. در آزمایشگاه از حلزون لیمنه گدروزیانا، به عنوان میزبان واسط استفاده گردید. به هر گوسفند، 100 متاسرکر فعال و زنده، خورانده شد. از گوسفندان، قبل از آلودگی، هفته های اول، دوم و سوم، سپس ماه های اول، دوم، سوم تا ششم پس از آلودگی، خون گیری انجام شد. از سرم همین 50 راس گوسفند غیرآلوده و قبل از آلودگی به فاسیولا، 15 راس گوسفند آلوده به کیست هیداتیک و 15 راس آلوده به اورنیتوبیلارزیا ترکستانیکم، به عنوان گروه شاهد، استفاده شد. برای آزمایش ELISA، از آنتی ژن دفعی ترشحی استفاده گردید. مقدار 5 میکروگرم در میلی لیتر، به عنوان بهترین غلظت آنتی ژن انتخاب گردید. از کونژوگه پراکسیداز Anti-sheep IgG (سیگما) با رقت 1 به 000/10 و سرم گوسفندان با رقت 1 به 200 به عنوان بهترین رقت ها استفاده گردید. میزان جذب نوری (Optical Density) 743/0 به عنوان حد مرز مثبت و منفی (Cut-Off) آزمایش، مشخص شد. در این مطالعه مشخص گردید که در هفته سوم پس از آلودگی تجربی، بیماری قابل تشخیص می باشد. در هفته سوم آلودگی، 94 درصد موارد مثبت، تشخیص داده شدند اما در هفته دوازدهم پس از آلودگی، تیتر آنتی بادی ضد انگل، به حداکثر رسید. حساسیت تست، 96 درصد، ویژگی آن 7/83 درصد، ارزش پیشگوئی مثبت آن، 7/78 درصد و ارزش پیشگوئی منفی آن 1/ 97 درصد و در نهایت، کارائی آزمایش 4/ 88 درصد می باشد.
    کلیدواژگان: فاسیولا ژیگانتیگا، آلودگی تجربی، الیزا، تشخیص
  • بررسی میزان سرب و کادمیوم در شیرهای خام و پاستوریزه تولید شده در منطقه شهرکرد
    مجتبی بنیادیان، حمدالله مشتاقی، زینب سلطانی صفحه 7
    در این بررسی با استفاده از روش نمونه برداری تصادفی و منظم تعداد 100 نمونه شیر شامل: 50 نمونه شیر خام گاوداری ها و 50 نمونه شیر پاستوریزه یکی از کارخانجات شیر شهرستان شهرکرد انتخاب و پس از جمع آوری و انتقال به آزمایشگاه با استفاده از دستورالعمل (A.O.A.C)1 از نظر باقیمانده فلزات سرب و کادمیوم مورد آزمایش قرار گرفت. با استفاده از روش آنالیز پوششی پتانسیومتریک میزان باقیمانده فلزات فوق در نمونه های شیر اندازه گیری گردید. داده های به دست آمده با استفاده از آزمون تجزیه واریانس و t زوجی به کمک برنامه آماری SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و مشخص شد که میانگین غلظت سرب در شیر خام برابر با ppb 72/60 و در شیر پاستوریزه برابر با ppb 57/13 و در مورد کادمیوم این مقادیر در شیر خام برابر با ppb 87/2 و در شیر پاستوریزه برابر با ppb 03/1 می باشد. با توجه به حد استاندارد مجاز سرب در شیر (ppm 1) تمامی نمونه های شیر از لحاظ آلودگی به فلز سرب کمتر از حد مجاز می باشند. همچنین در تمامی نمونه های شیر میانگین مقادیر کادمیوم کمتر از حد استاندارد مجاز کادمیوم در شیر (ppm 01/0) بود. همچنین مشاهده گردید که میزان باقیمانده سرب و کادمیوم در شیر خام به طور معنی داری بیشتر از محصول شیر پاستوریزه می باشد (p<0.05)، به عبارت دیگر مراحل مختلف در تولید شیر پاستوریزه (گرفتن خامه و...) ممکن است باعث کاهش چشمگیر مقادیر سرب و کادمیوم در شیر گردد.
    کلیدواژگان: شیر خام، شیر پاستوریزه، سرب، کادمیوم، شهرکرد
  • بررسی فون انگل های کرمی لوله گوارش گوسفند و بز در شهرستان شهرکرد
    بهنام مشگی، ایمان سراییان، داوود محمودپور، انوشیروان مرتضوی صفحه 8
    بررسی حاضر به منظور شناسایی فون انگل های کرمی لوله گوارش گوسفند و بز در کشتارگاه های شهرکرد مرکز استان چهار محال و بختیاری به مرحله اجراء گذارده شد، به این منظور بعد از تهیه 60 لوله گوارش کامل (مری تا انتهای راست روده) از هر دام، هر قسمت به طور مجزا از نظر انگل های کرمی تحت بررسی قرار گرفت. مری صرفا با باز کردن و مشاهده مستقیم مخاط وسایر قسمت های دستگاه گوارش با شستشوی محتویات هر قسمت به طور جداگانه آزمایش شد و در هر مورد کرم های جدا شده پس از شناسائی گونه ای جهت تعیین شدت آلودگی شمارش گردید. در تحقیق حاضر میزان آلودگی کرمی در گوسفند و بز به ترتیب 6/46% و 6/51% و تعداد کرم جدا شده از لوله گوارش بین 1 تا 1169 عدد در تغییر بود. در مری، شکمبه و نگاری لاشه های تحت بررسی هیچگونه انگل کرمی مشاهده نشد، نتایج حاصل از بررسی سایر قسمت های لوله گوارش به شرح زیر می باشد: در60 لاشه گوسفند و بز تحت آزمایش 9 گونه نماتود و 3 گونه سستود جدا گردید. این گونه های کرمی در شیردان شامل: استرتاژیا تریفورکاتا، استرتاژیا اکسیدنتالیس، مارشالاجیا مارشالی، همونکوسکونتورتوس و استرتاژیا سیرکومسینکتا، در روده باریک: نماتودیروس ئوآراتیانوس، مونیزیا اکسپانزا، مونیز یا بندنی و آویتلینا سنتریپونکتاتا و در روده بزرگ: تریشوریس اویس، اسکریابینما اویس و ازوفاگوستوموم و نولوزوم بودند. در هر دو نوع دام تحت آزمایش آلودگی به استرتاژیا اکسیدنتالیس نه تنها از نظر تعداد موارد آلوده بلکه از نظر تعداد کرم های جدا شده نسبت به سایر انگل های کرمی شیردان در الویت قرار داشت.
    کلیدواژگان: انگل های کرمی، لوله گوارش، گوسفند، شهرکرد
  • مطالعه نوارهای رحمی جنین گاومیش آبی خوزستان
    رضا رنجبر، یزدان مظاهری، نعیم آلبوغبیش، فرهنگ شکرکن صفحه 9
    تا کنون گزارشی در رابطه با رشد تکاملی نوار رحمی گاومیش در ایران و جهان وجود ندارد. به این منظور تعداد 89 نمونه رحم جنین گاومیش آبی خوزستان جهت مطالعه ماکروسکوپیک و میکروسکوپیک نوارهای رحمی از کشتارگاه اهواز جمع آوری گردید. براساس مطالعات ماکروسکوپیک تعداد 42 نمونه (19/47%) دارای هر دو نوار رحمی بر روی سطح پشتی شاخ های رحم و تعداد 1 نمونه (12/1%) دارای نوار روی شاخ چپ رحم و تعداد 2 نمونه (25/2%) دارای نوار روی شاخ راست و تعداد 44 نمونه (44/49%) فاقد نوار رحمی بودند. ساختار نوار رحمی در مشاهدات میکروسکوپیک به صورت یک برجستگی قابل توجهی از پریمتریوم دیواره رحم بوده که از یک بافت همبند سست پرسلولی با رشته های کلاژن بسیار ظریف و پراکنده، سلول های فیبروسیت با هسته های تیره و کشیده و نیز سلول های فیبروبلاست با هسته های روشن و بیضی شکل، رشته های عضلانی صاف پراکنده وماده زمینه ای فراوان تشکیل شده است. سطح خارج این بافت همبند توسط یک ردیف سلول های پوششی با هسته هائی کروی و سیتوپلاسمی کوتاه به عنوان سلول های مکعبی، پوشیده شده است. به طور کلی مشخص گردید که نوارهای رحمی در رحم جنین های کوچک وجود نداشته ولی با رشد تکاملی رحم، در جنین با CRL برابر با 24 سانتی متر به صورت یک برجستگی بسیار کوچکی تشکیل می شوند و با افزایش سن جنین و رشد بیشتر رحم به تدریج برجسته تر می گردند.
    کلیدواژگان: رشد تکاملی نوار رحمی، جنین، گاومیش آبی خوزستان
  • مطالعه بیومتری و هیستومتری تخمدان گوسفند لری
    محسن عباسی، حمید کریمی، احمد قارزی صفحه 10
    هدف از این مطالعه، بررسی ساختار مورفومتری و بافت شناسی تخمدان گوسفند لری است. تخمدان 50 راس گوسفند لری با ظاهری سالم و دارای چرخه جنسی، از کشتارگاه خرم آباد جمع آوری شد. با حذف بافت های اضافی، نمونه ها مورد مطالعه بیومتری قرار گرفته و پس از تهیه مقاطع میکروسکوپی تحت بررسی بافت شناسی واقع شدند. نتایج مطالعات بیومتری نشان داد که میانگین طول، عرض، قطر و وزن تخمدان گوسفند لری به ترتیب31/0±71/1، 24/0±26/1، 23/0±98/0 سانتیمتر و 85/0±23/1 گرم می باشد. در مطالعه بافت شناسی مشخص گردید که اغلب فولیکول های مقدماتی در مجاورت سپید پرده قرار داشته ولی با شروع رشد فولیکول ها، در ابتدا فاصله بین فولیکول ها و اپی تلیوم سطحی افزایش می یابد ولی با ادامه رشد، این فاصله کاهش می یابد. این بررسی نشان داد که تشکیل پرده شفاف در مرحله فولیکول ثانویه اتفاق می افتد.
    کلیدواژگان: گوسفند، تخمدان، بافت شناسی، بیومتری
  • سلول های اصلی ترشح کننده موکوس و پراکنش آنها در اپیدرم نواحی مختلف پوست ماهی بنی (Barbus sharpeyi)
    نعیم آلبوغبیش، رحیم پیغان، غلامرضا حمیدیان صفحه 11
    در این تحقیق تعداد 20 قطعه ماهی بنی بالغ، سالم و هم اندازه مورد مطالعه قرار گرفت. به منظور مطالعه میکروسکوپی، از نواحی مختلف بدن شامل لب، باله، سر، نواحی پشتی (زیر باله پشتی)، جانبی (روی خط جانبی) و شکمی، نمونه هایی به ضخامت حداکثر 5/0 سانتی متر تهیه گردید. سپس به روش استاندارد و معمول تهیه مقاطع بافتی، برش هایی به ضخامت 6-5 میکرومتر، تهیه و مورد رنگ آمیزی H&E و PAS قرار گرفتند. جهت مطالعه هیستومتریک و تعیین میزان پراکنش سلول های اصلی ترشح کننده موکوس در پوست نواحی مختلف بدن ماهی بنی، تعداد این سلول ها در 100 میکرومتر از طول اپیدرم هر ناحیه، مورد شمارش و بررسی مقایسه ای قرار گرفت. نتایج مشاهدات میکروسکوپی نشان داد که در لایه های میانی تا خارجی تر بافت پوششی سنگفرشی مطبق شاخی نشده اپیدرم پوست نواحی مختلف، سلول های بزرگ، جامی شکل و متسع شده ای به نام سلول های اصلی ترشح کننده موکوس وجود دارد که در چند ردیف قرار گرفته اند. این سلول ها دارای هسته ای هتروکروماتین و کشیده می باشند که در بخش قاعده ای سلول فشرده شده است. سیتوپلاسم این سلول ها در رنگ آمیزی PAS واکنش مثبت نشان داده و بدین وسیله از دیگر سلول های ترشحی اپیدرم بخوبی قابل تمایز می باشند. نتایج هیستومتریک نیز نشان داد که شکل و تعداد این سلول ها در نواحی مختلف پوست متفاوت می باشد که این اختلاف به جز در نواحی پشتی و شکمی در بقیه موارد معنی دار بود (05/0P<).
    بر اساس نتایج بدست آمده از این تحقیق پوست ماهی بنی از لحاظ پراکنش سلول های اصلی ترشح کننده موکوس به پنج ناحیه تقسیم گردید: 1- پوست نواحی شکمی و پشتی، 2- پوست ناحیه میانی، 3- پوست باله سینه ای، 4- پوست سطح خارجی لب، 5- پوست ناحیه سر.
    کلیدواژگان: پوست، ماهی بنی، سلول های اصلی ترشح کننده موکوس، فصل زمستان
  • تعیین مقادیر برخی از الکترولیت های سرم خون ماهی خاویاری قره برون (Acipenser persicus)
    داور شاهسونی، مهرداد مهری، محمد مازندرانی صفحه 12
    در این تحقیق به بررسی و تعیین میزان چهار پارامتر بیوشیمیایی سرم این ماهی پرداخته شده است. خونگیری در فصل بهار سال 1382 در سواحل جنوب شرقی دریای خزر از ساقه دمی دو جنس نر و ماده (15 نر و 17 ماده) انجام پذیرفت. پس از جداسازی سرم، مقادیر پارامترهای سرمی اندازه گیری شد و نتایج با استفاده از تست آماری آزمون- t بررسی شدند. نتایج به دست آمده در دو جنس نر و ماده به ترتیب عبارتند از: سدیم 9/11±40/157 و 78/5±92/161 میلی مول در لیتر، پتاسیم 70/0±88/2 و 49/0±82/2 میلی مول در لیتر، کلسیم 86/1±5/9 و 88/1±25/9 میلی گرم در دسی لیتر و فسفر 95/1±90/11 و 77/1±85/13 میلی گرم در دسی لیتر. نتایج به دست آمده نشان داد که تنها در میزان فسفر بین دو جنس نر و ماده اختلاف معنی داری وجود دارد (05/0P<) که مقدار این پارامتر در ماهی ماده بیشتر از نر است. همچنین براساس آزمون همبستگی ((Pearson Correlation بین پارامترهای کلسیم با فسفر همبستگی مشاهده گردید (542/0=r).
    کلیدواژگان: قره برون، سدیم، پتاسیم، کلسیم، فسفر
  • اولین گزارش اپیفورا (ریزش فراوان اشک) ناشی از بزرگ شدگی ریشه و بدشکلی دندان ها در خرگوش های خانگی ایران
    بهمن مصلی نژاد، امیر رستمی، رضا آویزه، عباس وشکینی صفحه 13
    بیماری های اکتسابی دندان در خرگوش ها، بر حسب درجه پیشرفت به 5 درجه (از 1 تا 5) تقسیم بندی می شوند. در این عوارض دندانی، ریشه دندان های نابجا، به داخل استخوان جمجمه نفوذ می کنند و می توانند موجب آبسه های دندانی شوند. همچنین ریشه دندان های پیش که بلند شده، می توانند بر مجرای اشکی فشار آورند و سبب اپیفورا (ریزش فراوان اشک) ناشی از انسداد مجرا شوند. نگارنده با بررسی 100 سر خرگوش ارجاعی به بیمارستان حیوانات کوچک دانشگاه تهران با 4 مورد بزرگ شدگی ریشه و بدشکلی دندان ها از درجه 2 و 2 مورد درجه 4 برخورد نموده است. خرگوش های مبتلا، با علائم اپیفورا، درد، بی اشتهایی، اشکال در تیمار نمودن، بیماری های پوستی، اختلالات گوارشی و ریزش بزاق، ارجاع داده شده بودند. در معاینه چشم ها با استفاده از کاغذ فلورسئین، مشخص گردید که مجرای اشکی بسته شده است، اما با افتالموسکوپ، عوارضی در چشم ها دیده نشد. تنها با تهیه رادیوگراف از جمجمه و فک حیوان، عوارض دندانی مشخص گردید. این بیماری های اکتسابی دندانی در خرگوش هایی دیده شدند که در داخل اتاق و دور از نور آفتاب نگهداری می شدند و با سبزیجات نرم و عاری از فیبر سخت تغذیه می شدند. با توجه به اینکه درمان این عوارض دندانی بسیار هزینه بر و مشکل می باشد، لذا باید بیشتر بر روش های پیشگیری از به وجود آمدن این عارضه یعنی استفاده از غذاهای سخت در جیره غذایی توجه کرد.
    کلیدواژگان: خرگوش، اپیفورا (ریزش فراوان اشک)، بزرگ شدگی ریشه، بدشکلی دندان ها، ایران