فهرست مطالب

بین المللی مهندسی صنایع و مدیریت تولید - سال بیست و یکم شماره 2 (تابستان 1389)

نشریه بین المللی مهندسی صنایع و مدیریت تولید
سال بیست و یکم شماره 2 (تابستان 1389)

  • 86 صفحه،
  • تاریخ انتشار: 1389/05/25
  • تعداد عناوین: 7
|
  • سیدسپهر قاضی نوری، رامین صادقیان، پروانه سمویی صفحه 1
    طی سالیان اخیر تئوری محدودیت ها به عنوان یک فلسفه ی مدیریتی موثر برای مسائل تولید ترکیبی در جهت افزایش سود به کار گرفته شده است. هدف اصلی این تئوری، کسب پول و سودآوری از طریق شناسایی گلوگاه ها و رفع یا هموار نمودن آنهاست. از سویی در اغلب سیستم های تولیدی برخی پارامترها، قطعی نبوده و با نوعی ابهام همراه هستند. از اینرو تئوری مجموعه های فازی به عنوان ابزاری مفید می تواند در این موارد، مورد استفاده قرار گیرد.
    در این مقاله دو مساله تولید ترکیبی به کمک دو روش تئوری محدودیت ها و برنامه ریزی خطی فازی، حل شده و مورد بررسی قرار می گیرند و در عین حال که نتایج آنها با هم مقایسه می شوند، الگوریتمی نیز بر مبنای تئوری محدودیت ها جهت حل مسائل تولید ترکیبی با زمان پردازش و ظرفیت فازی ارائه می گردد. نتایج اولیه نشان می دهند که تئوری محدودیت ها در مسائل چندگلوگاهی دارای کارایی چندانی نبوده و فقط در مسائل تک گلوگاهی می توانند مفید واقع شوند، در حالی که روش برنامه ریزی خطی فازی می تواند در کلیه مسائل تک گلوگاهی و چند گلوگاهی جواب های مناسبی به دست آورد. این در حالی است که در برخی از روش های حل برنامه ریزی خطی فازی، محدودیت هایی وجود دارند که نمی توان همواره جواب شرایط مورد نظر را در آنها یافت.
    کلیدواژگان: تولید ترکیبی، تئوری محدودیت ها، تک گلوگاهی، چند گلوگاهی، برنامه ریزی خطی فازی، زمان پردازش فازی، ظرفیت فازی
  • مهدی رنجبر بورانی*، رضا توکلی مقدم، حسین عموزاد خلیلی، سید محمد هاشمیان صفحه 11
    در این مقاله، یک مدل چندهدفه برای مساله تشکیل سلول تولیدی با در نظر گرفتن مسیرهای عملیاتی چندگانه و حداکثر بهره گیری از ماشین ها، ارائه می شود. سه هدف متعارض شامل: 1) حداقل نمودن کل هزینه های حرکات بین سلولی، خرید ماشین ها، عملیات و نگهداری و تعمیرات، 2) حداکثر نمودن سطح بهره گیری از ماشین ها در سیستم تولیدی و 3) حداقل نمودن انحراف میان سطوح بهره گیری از سلول ها (یعنی بالانس نمودن بارکاری بین سلول ها) ارایه می شود. از آن جایی که مدل ریاضی پیشنهادی، جزء مدل های ریاضی پیچیده است؛ یک الگوریتم جستجوی پراکنده چند هدفه برای به دست آوردن جواب های موثر طراحی می شود. برای نشان دادن کارایی الگوریتم پیشنهادی، الگوریتم جستجوی پراکنده چند هدفه بر مبنای روش تاپسیس با الگوریتم NSGA-II که اخیرا مورد توجه قرار گرفته، بر روی مسایل نمونه مختلف و بر اساس شاخص های اندازه گیری گوناگون، مقایسه می شود. نتایج محاسباتی، کارایی الگوریتم پیشنهادی را نسبت به الگوریتم ژنتیک نشان می دهد
    کلیدواژگان: مساله تشکیل سلول، بهینه سازی چند هدفه، روش تاپسیس، الگوریتم جستجوی پراکنده
  • امیرحسین شکوهی*، حمید شهریاری صفحه 23
    توسعه یک مدل چند هدفه استوار برای مساله کنترل بهینه ی مدت زمان ساخت در یک سیستم مونتاژ چند مرحله ای در این مقاله مورد توجه قرار گرفته است. مدل سازی سیستم مونتاژ به کمک شبکه ی باز صف انجام شده است. هر ایستگاه کاری، شامل یک یا بی نهایت خدمت دهنده بوده و تنها یک عملیات تولیدی یا مونتاژ در آن صورت می گیرد. فرآیند ورود قطعات، به صورت مستقل از یکدیگر و بر اساس فرآیند پواسون است و مدت زمان خدمت دهی ایستگاه ها به صورت مستقل از یکدیگر بوده و از توزیع نمایی پیروی می کند که پارامتر آن قابل کنترل می باشد. هر ایستگاه، دارای ضایعات برگشت ناپذیر غیرقطعی کراندار و مستقل از دیگر ایستگاه ها می باشد. زمان حمل و نقل بین ایستگاه ها تصادفی و مستقل از یکدیگر است و از توزیع ارلنگ پیروی می کند. عدم قطعیت موجود در پارامتر های مساله به صورت یک مدل کنترل بهینه ی چندهدفه ی استوار پیشنهاد شده است که در آن سه تابع هدف ناسازگار شامل کمینه کردن هزینه ی عملیات دوره ای، کمینه کردن میانگین مدت زمان ساخت و واریانس مدت زمان ساخت منظور شده است. در نهایت، به منظور دستیابی به سرعت های بهینه سرویس دهی از روش پیشرفت هدف، برای حل تقریبی زمان گسسته ی مساله اصلی بهره گرفته شده است. با استفاده از مدل پیشنهادی، مساله ای که در سایر مقالات مرتبط نیز مورد استفاده قرار گرفته است، حل شده است که نتایج قابل توجهی در شرایط عدم قطعیت پارامترها حاصل شده است.
    کلیدواژگان: برنامه ریزی چند هدفه، بهینه سازی استوار، کنترل مدت زمان ساخت، تئوری صف، سیستم مونتاژ پیچیده
  • میثم جعفری اسکندری*، علیرضا علی احمدی، غلامحسین خالقی، مهدی حیدری صفحه 37
    وجود نظامهای دقیق، جامع و معتبر مدیریت عملکرد، بعنوان یکی از شاخصه های توسعه یافتگی سازمانها و جوامع، مرهون و نیازمند فراهم سازی زیر ساختها و الزامات ویژه ای است که خصوصا در سطح دستگاه های دولتی، ایجاد، حفظ و گسترش آنها محتاج برنامه ریزی، عزم و حمایتی گسترده می باشد. در این مقاله هدف استفاده از یک رویکرد تلفیقی از تحلیل سلسله مراتبی فازی و کارت امتیازی متوازن برای ارزیابی فضای کسب و کار صنعتی در ایران می باشد. در بخش نخست وضعیت موجود و مطلوب فضای کسب و کار در ایران بررسی و در ادامه نتایج مطالعات موسسه مطالعات اقتصادی براساس مدل کارت امتیازی متوازن در چهارجنبه؛ مالی، مشتری، فرآیندهای داخلی، و رشد و یادگیری دسته بندی و تحلیل می گردند. شا خص های استخراجی پس از تحلیل وضعیت موجود فضای کسب و کار ایران و چالش های پیش روی این بخش، با تحلیل فرآیند سلسله مراتبی فازی وزن دار گردیده و متناسب با آنها راهبردهایی برای توانمندسازی بخش خصوصی با نظرخواهی از خبرگان طراحی و 62 راهبرد کلان شناسایی و سپس جهت انتخاب موثرترین راهبردها از روش TOPSIS جهت اولویت بندی استفاده و با نظرخواهی در نهایت 16 راهبردکلان انتخاب گردید. متناسب با راهبردهای فوق راهکارهای اجرایی و عملیاتی با مصاحبه با خبرگان و مطالعات کتابخانه ای استخراج و به علت حجم بالای این راهکارها جهت شناسایی موثرترین راهکارها، خبرگانی از سازمان های توسعه ای وابسته به وزارت صنایع و معادن انتخاب (در مجموع 30 نفر از هر سازمان 5 نفر) و با طراحی پرسشنامه هایی مهمترین راهکارها با بیشترین جامعه آماری و قابل اجرا که در مجموع 64 راهکار کلان بوده، انتخاب گردید.
    کلیدواژگان: فضای کسب و کار، بخش خصوصی، کارت امتیازی متوازن، تحلیل سلسله مراتبی فازی، TOPSIS
  • علی محمد کیمیاگری*، فرید رادمهر، نگار قنبری صفحه 53
    در 15 سال اخیر، مدل های متعددی برای پیش بینی با استفاده از سری های زمانی فازی توسط محققین ایجاد شده اند. با توجه به ادبیات موضوع می توان دریافت که یکی از مسائل مهم در این مدل ها نحوه ی تعیین بازه های فازی برای تبیین مدل و انجام پیش بینی است،لذا تحقیقات متعددی در این زمینه برای تعیین بازه های مناسب و افزایش دقت مدلهای پیش بینی انجام شده است؛ در این تحقیق مدلی جدید با استفاده از ترکیب الگوریتم تبرید و سری های زمانی فازی جهت پیش بینی داده ها معرفی شده است. و این مدل برروی داده های بازار ارز فارکس اجرا شد و در نهایت جهت مقایسه ی نتایج مدل ارائه شده و مدل های پیشین، مدل را برروی داده های پذیرش دانشگاه الاباما که به عنوان مرجع مقایسه ی اینگونه مدل ها می باشد تست گردید و نتایج حاصله، بیانگر برتری مدل پیشنهادی نسبت به سایر مدلهای موجود در ادبیات موضوع می باشد.
    کلیدواژگان: سری زمانی فازی، پیش بینی، بازار ارز فارکس، الگوریتم شبیه سازی تبرید
  • علی ظفری *، سیدمهدی تشکری هاشمی، مجید یوسفی خوشبخت صفحه 63
    الگوریتم ژنتیک، همگرایی زودرس، مسائل –NP تام، مساله مسیریابی وسیله نقلیه مساله مسیریابی وسیله نقلیه یکی از مهمترین مسائل بهینه سازی ترکیباتی است که امروزه بسیار مورد توجه محققان و دانشمندان قرار می گیرد. در این مساله هدف تعیین کمینه هزینه جابجایی چندین وسیله نقلیه است که بطور همزمان از انبار کالا شروع به حرکت می کنند و بعد از ملاقات کردن مشتری ها به انبار باز می گردند، به شرط آنکه اولا هر گره فقط توسط یکی از این وسایل نقلیه ملاقات شود و ثانیا هر وسیله نقلیه بیشتر از ظرفیت خود در طول مسیر بارگذاری نکند.
    این مقاله نوعی روش فرا ابتکاری ترکیبی برای حل مساله کلاسیک مسیریابی وسیله نقلیه پیشنهاد می کند. در فاز اول، روش اصلاحی ژنتیک برای یافتن یک جواب زیر بهین خوب بکار گرفته می شود که در آن یک روش جدید تقاطع برای ترکیب کروموزوم ها ارائه شده است. سپس در فاز دوم برای یافتن جواب های بهتر، از الگوریتم جستجوی محلی بهبود دهنده سه گانه استفاده می شود. مقایسه این روش با روش های دیگر فراابتکاری کارایی روش پیشنهادی را اثبات می کند.
    کلیدواژگان: الگوریتم ژنتیک، همگرایی زودرس، سال NP، تام، مساله مسیریابی وسیله نقلیه
  • محمد جعفر تارخ*، نغمه الوندی صفحه 77
    در این تحقیق، ابتدا با مطالعه منابع مختلف فاکتورهای موثر بر موفقیت پیاده سازی سیستم های مدیریت دانش شناسایی شده اند. پس از آن با استفاده از آزمون های آماری و بکارگیری نرم افزار اس پی اس اس [1] وضعیت این فاکتورها در نمونه انتخابی مورد بررسی قرار گرفت تا از ین طریق تعیین گردد شرکت آمادگی لازم به منظور پیاده سازی این سیستم را دارا می باشد. نتایج بدست آمده نشان می دهد که شرکت در تمامی فاکتورها دارای وضعیت متوسط و رو به ضعیفی است بنابراین لازم است که پیش از پیاده سازی وضعیت این فاکتورها را بهبود بخشد. بدین منظور به جهت رفع مشکل پیش آمده سعی گردیده است بعنوان راهکار اجرایی موفقیت مدلی ارائه گردد که با توجه به آن شرکت بتواند نقاط ضعف و قوت خود را شناسایی و آنها را برطرف نماید. این مدل با توجه به مطالعات و بررسی های انجام شده در زمینه سیستم های مدیریت دانش و فاکتورهای موثر بر موفقیت پیاده سازی این سیستم ها ارائه گردیده است. مدل موفقیت سیستم های اطلاعاتی دی لون و مک لین (1992و 2003) که دارای مقبولیت فراوانی می باشد به عنوان پایه استفاده گردیده است که دلیل این انتخاب نزدیکی این مدل به حوزه های تحت پوشش مدیریت دانش می باشد.
|
  • S. Ghazinoory*, R. Sadeghian, P. Samouei Page 1
    In the recent years, theory of constraints (TOC) has emerged as an effective management philosophy for solving product mix problem with the aim of profit maximization by considering the bottleneck. Furthermore, Fuzzy set theory has been used to model systems that are hard to define precisely and represents an attractive tool to aid research in production management when the dynamics of the production environment limit the specification of model objectives, constraints and the precise measurement of model parameters. In this research, an algorithm based TOC is proposed for product mix problem with bottleneck(s) and fuzzy processing time and fuzzy capacity. The efficiency of this algorithm compared with Fuzzy Linear Programming(FLP), TOC heuristic, Revised-TOC(RTOC), Hybrid Tabu-SA, genetic algorithm, and tabu search through three illustrative examples but in this comparison, we focused on FLP. The results have shown inefficiency of TOC in fuzzy state.
    Keywords: Theory of constraints, one bottleneck, multi bottlenecks, fuzzy linear programming, fuzzy processing time, fuzzy capacity, product mix
  • M. Ranjbar, Bourani*, R. Tavakkoli, Moghaddam*, H. Amoozad, Khalili, S.M. Hashemian Page 11
    This paper presents a multi-objective cell formation problem considering alternative process routes and machine utilization. Three conflicting objectives, namely 1) minimizing the total cost consisting inter-cell movements, procurement, operation and maintenance; 2) maximizing the total machine utilization in the manufacturing system; 3) minimizing the deviation levels between the cell utilization (i.e., balancing the workload between cells) are considered. Since this problem is NP-hardness, a multi-objective scatter search (MOSS) method based on TOPSIS is designed in order to find locally Paretooptimal frontier. To demonstrate the efficiency of the proposed MOSS, a number of test problems are solved and the related results are compared with the well-known multi-objective genetic algorithm, called NSGA-II, based on some quality measures. The computational results indicate the superiority of the proposed MOSS compared to the foregoing NSGA-II.
    Keywords: Cell formation problem, Multi, objective optimization, TOPSIS, Scatter search
  • Amir H. Shokouhi*, Hamid Shahriari Page 23
    In this paper, a robust multi-objective model to optimally control the lead time of a complex assembly system is introduced. The system is modeled as an open queue network, whose service stations represent manufacturing or assembly operations. It is assumed that the products arrive independently according to a Poisson process. In each service station, there is either one or infinite number of servers with exponentially distributed processing time. Each service station produces uncertain but limited number of scraps which are independent from the other service stations. The transport times between the service stations are independent random variables with generalized Erlang distribution. Addressing the data uncertainty, the problem is formulated as a robust multi-objective optimal control problem that involves three types of conflicting objective functions. The types of objective functions are the total operating costs of the system per period, the average lead time and the variance of the lead time. Finally, we use the goal attainment method to solve a discretetime approximation of the original problem to obtain the optimal service rates of the problem.
    Keywords: Multiple objective, Robust Optimization, Lead Time, Complex Assemebly
  • M. Jafari, Eskandari*, A. R. Aliahmadi, Gh. H. Khaleghi, M. Heidari Page 37
    The aim of this paper, using a combination approach for fuzzy hierarchical analysis and balanced score card to assess the business climate in the industry in Iran. In the first part of the situation and favorable business environment in more reviews and Economic Intelligence Unit the results based on four aspects of balanced score card categories are analyzed. Indicators extracting fuzzy hierarchical analysis process has been weighted in proportion to their empowerment strategies for private sector survey design experts and 62 major strategies to identify and then select the most effective strategies to prioritize TOPSIS method used and finally 16 poll Grand strategy was selected. Appropriate strategies and operational solutions to the above interviews with experts and Library Studies to identify and extract the most effective solutions, expert persons development organizations affiliated to the Ministry of Industries and Mines of choice (a total of 30 organizations from every 5 persons) and questionnaire design those with the most important guidelines applicable to the study population and a total of 64 large-scale solution, was selected.
    Keywords: Industrial business space, Private Sector, Balanced Scorecard, FAHP, TOPSIS
  • Ali Mohammad Kimiagari*, Farid Radmehr, Negar Ghanbari Page 53
    In the last 15 years, some methods have been proposed for forecasting based on fuzzy time series. One of the most important issues that affect the forecasting results in these models is the length of intervals. There are some studies on this issue but in most of them, length of intervals are predefined or even in some studies the interval’s length are the same. In this study we propose a model to determine effective intervals by using Simulated Annealing algorithm. And then we exercise this model on the FOREX currency market on some currency exchange rates (EUR/USD euro/US dollar, CAD/USD US Dollar/Canadian Dollar, GBP/USD British Pound/US Dollar, GBP/CHF British Pound/Swiss Franc) also we compare our model with other’s on forecasting Alabama University Enrollment.
    Keywords: Fuzzy time series, Forex currency market, Simulated Annealing, Alabama Enrollment
  • A. Zafari*, S.M. Tashakori Hashemi, M. Yousefi Khoshbakht* Page 63
    The Vehicle Routing Problem (VRP) is one of the most important combinational optimization problems that has nowadays received much attention of researchers and scientists. In this problem, the objective is to minimize the cost traveled by several vehicles that start to move simultaneously from depot and come back to depot after visiting customers if at first each node is visited only once by one of the vehicles and at second each vehicle does not load more than its capacity during the route. This paper presents a hybrids meta-heuristic algorithm for solving the classical vehicle routing problem. At the first stage, a modified genetic algorithm for finding a suboptimal solution is applied in which a new crossover method for combination chromosomes is proposed. Then at the second stage, the 3-opt algorithm is used for finding better solutions. Extensive computational tests on standard instances from the literature confirm the effectiveness of the presented approach.
    Keywords: Genetic Algorithm, Premature Convergence, NP, hard Problems, Vehicle Routing Problem
  • M. J. Tarokh*, N. Alvandi Page 77
    This article describes a knowledge management (KM) success model that is derived from observations generated through an empirical study of KM in an Iranian consultant company and KM success factors in the literature which is shown that company has a weak situation in each factor. So company needs a measurement model in order to assess knowledge management implementation processes in each step through the situation of CSFs and other important measurement indexes. The DeLone and McLean (1992, 2003) IS success model is used as a framework for the model, since it is found to fit the observed success criteria and provide an accepted theoretical basis for the proposed model.
    Keywords: knowledge management system, critical success factors, measurement model, KM, CSF