فهرست مطالب
پژوهشنامه علوم انسانی و اجتماعی
پیاپی 4 (بهار 1381)
- ویژه اقتصاد
- 158 صفحه، بهای روی جلد: 6,000ريال
- تاریخ انتشار: 1381/03/20
- تعداد عناوین: 9
-
-
صفحه 13برای برآورد تابع تقاضای مسکن در شهرستان ساری ازالگوی هدانیک استفاده شده است. براساس تابع هدانیک، فرض شده است که قیمت هر واحد مسکونی تابعی از ویژگی های فیزیکی، مکانی و محیطی آن می باشد. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که مهمترین ویژگی های واحد های مسکونی بترتیب عبارتند از: سطح زیر بنا، مساحت زمین، تعداد اتاق، فاصله از خیابان اصلی و فاصله از مرکز شهر. آنگاه، تابع تقاضا برای هریک از این ویژگی ها برحسب درآمد خانوار، متوسط تحصیلات خانوار، بعد خانوار، سن سرپرست خانوار، قیمتهای ضمنی سطح زیر بنا، مساحت زمین، تعداد اتاق، فاصله از خیابان اصلی و فاصله از مرکز شهر برآورد شده است. برای برآورد الگوها از اطلاعات مقطعی که به صورت میدانی (نمونه گیری طبقه ای) از 243 خانوار شهرستان ساری مرکز استان مازندران جمع آوری شد، استفاده شده است.
کلیدواژگان: تابع تقاضای مسکن، تابع هدانیک، شهرستان ساری، مازندران -
صفحه 35تحقیق «بررسی وضعیت اشتغال کارآموزان آموزش دیده فنی و حرفه ای استان مازندران طی برنامه دوم توسعه اقتصادی – اجتماعی به سفارش اداره کل آموزش فنی و حرفه ای استانو با همکاری دانشگاه مازندران انجام شده است. جامعه آماری تحقیق، کلیه کارآموزان آموزش دیده فنی و حرفه ای می باشند که در طی سالهای 74 تا 78 در یازده مرکز آموزشی در 51 رشته آموزش دیده اند. از بین جامعه مذکور، تعداد 777 نفر به صورت تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند.
این تعداد شامل افراد معرفی شده از آموزش و پرورش (کار- دانش) و سایر دستگاه های اجرایی نمی شود.
برای گردآوری اطلاعات از نمونه مذکور، پرسشنامه ویژه ای طراحی و اجرا گردید. همچنین جهت اطلاع از کم و کیف آموزشهای ارائه شده و پیش بینی دوره های آموزشی مورد نیاز در برنامه سوم، پرسشنامه هایی ویژه کارشناسان، مربیان و کارفرمایان طراحی و اجرا گردید.
نتیجه آنکه از بین نمونه مورد مطالعه 39% اشتغال یافته اند که از این میزان 19% اشتغال مرتبط با مدرک آموزشی و 20% نیز اشتغال غیرمرتبط با مدرک آموزشی دارند.
ضمنا» درصد اشتغال مردان بیش از زنان و اشتغال در رشته تعمیرکار تلویزیون سیاه و سفید بیش از سایر رشته ها و فراوانی اشتغال یافته گان مرتبط با مدرک آموزشی در مرکز آموزش ساری بیش از سایر مراکز آموزشی بوده است.
کلیدواژگان: آموزش فنی و حرفه ای، اشتغال، مازندران -
صفحه 61در دهه 1970 تورم در ردیف حادترین مشکل اقتصادی کشورهای مختلف قرار گرفت. تلاش کشورهای جهت دستیابی به نرخ رشد بالاتر عموما با نرخ تورم بالا توام گردید. همچنین نرخ ارز بیش از پیش به عنوان عامل کلیدی و مهم در سیاسگذاری های اقتصادی خودنمایی کرد و اثرگذاری و اثرپذیری نوسانات نرخ ارز بر تورم جزء مباحث رایج اقتصادی درآمد. بنابراین ضرورت دارد رابطه بین نرخ ارز و تورم مورد بررسی و تحلیل تجربی قرار گیرید. هدف این مقاله بررسی تورم زایی نوسانات نرخ ارز و شدت آن است. بدین منظور فرضیات زیر مطرح گردید: 1- نوسانات نرخ ارز اثر تورم زایی دارد. 2- تورم موجب نوسانات نرخ ارز می گردد. 3- شدت اثرات نرخ ارز بر تورم بر حسب شاخص های قیمتی متفاوت است. با استفاده از روش های اقتصادسنجی و آماری و ارائه الگوی مناسب فرضیات فوق در مورد اقتصاد ایران برای دوره زمانی 1338 تا 1378 و با طرح دو سناریو اطلاعات سری زمانی بر حسب سال و اطلاعات سری زمانی بر حسب ماه آزمون گردید. کلیه متغیرها ماهانه یا سالانه بر حسب ریال محاسبه شد و آمار و اطلاعات از سالنامه های آماری سازمان برنامه و بودجه و آمار نامه های بانک مرکزی جمع آوری گردیده و روش کار نیز کتابخانه ای می باشد. نتایج حاکی از آن است که نرخ ارز باز آزاد بر تورم اثر مثبت داشته اما شدت اثر بر حسب شاخص های مختلف قیمتی متفاوت است. همچنین تورم حاصل از کالاهای وارداتی نیز بر نرخ ارز اثر مثبت دارد اما تورم داخلی فقط در سالهایی که مقدار آن بالاست بر نرخ ارز اثرگذار می باشد.
کلیدواژگان: تورم، تورم وارداتی، تورم داخلی، نرخ ارز، نرخ ارز بازار آزاد، نرخ ارز رسمی، نوسانات نرخ ارز، شاخص قیمتی -
صفحه 81تورم پدیده ای است که در دهه های اخیر، بیشترین توجه اقتصاددانان و صاحب نظران در مسائل مالی – اقتصادی را به خود جلب کرده است. ما نیز در این مقاله به دنبال بررسی رابطه بین شاخص بهای عمده فروشی کالاها و شاخص قیمت سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران هستیم. در واقع می خواهیم بدانیم که آیا بین تورم و قیمت سهام رابطه ای وجود دارد و سهام می تواند به عنوان یک سپر تورمی (Inflation Hedge) عمل کند؛ دیگر این که، تاثیر تورم بر قیمت سهام صنعت های هیجده گانه بررسی شود تا معلوم شود، سهام کدام صنعت هماهنگ تر با تورم عمل می کند.
برای معین شدن نوع رابطه بین شاخص بهای عمده فروشی کالاها و قیمت سهام از معادلات رگرسیونی استفاده شده است که شاخص بهای عمده فروشی کالاها به عنوان متغیر مشتق (x) و شاخص قیمت کل سهام (y) و شاخص قیمت سهام صنعت های هیجده گانه بعنوان متغیر وابسته درنظر گرفته شده اند. برای بررسی معنی داربودن معادلات رگرسیونی از آزمون تی تست (T-test) استفاده شده است و برای نشان دادن میزان به هم وابستگی متغیرها ضریب همبستگی(R) محاسبه گردید. نهایتا پس از محاسبه رگرسیون و شاخص های آماری به بررسی معادلات به دست آمده از طریق آزمون دوربین – واتسون (D-W) پرداختیم.
داده های آماری مربوط به شاخص کل قیمت سهم و شاخص قیمت سهام صنایع هیجده گانهو شاخص بهای عمده فروشی کالاها مربوط به دوره زمانی ابتدای سال 1369 تا پایان شهریورماه سال 1377 می باشد. یافته های تحقیق نشان دادند که بین شاخص بهای عمده فروشی کالاها و شاخص قیمت کل سهام همبستگی مثبت و مستقیم وجود دارد ولی از شدت زیادی برخوردار نیست.
از طرف دیگر نتایج تحقیق نشان داد که تورم، تاثیر عمده ای بر قیمت سهام در شرکتهای پذیرفته شده ندارد. نکته قابل توجه در تحقیق این است که همبستگی بین شاخص های عمده فروشی کالاهاو شاخص قیمت سهام اکثر صنایع مثبت و مستقیم بوده، ولی شدت آن بسته به نوع صنعت متفاوت بوده است و این نشان دهنده رابطه قوی بین تورم و قیمت سهام آن صنایع می باشد.
کلیدواژگان: شاخص بهای عمده فروشی کالاها، شاخص قیمت کل سهام، تورم، انتظارات تورمی، نرخ بازده مورد انتظار -
صفحه 93با افزایش سطح رقابت در دهه های اخیر، مدیریت شرکتها توجه خود را معطوف به اهداف گوناگون و متعددی نظیر تامین سود پایدار، افزایش یا حداقل حفظ سهم در بازار، تنوع محصولات، تثبیت قیمتها و ده ها هدف دیگر می کنند که این اهداف گاه متعارض نیز می باشند. با توجه به این تعدد هدف در شرایط واقعی، برنامه ریزی خطی که ضرورتا یک هدف یا معیار را در برنامه ریزی مورد توجه قرار می دهد، نمی تواند ابزار مناسبی برای برنامه ریزی در این شرایط باشد. به عبارت دیگر در برنامه ریزی تولید ترکیبی، باید طوری عمل شود که علاوه بر تخصیص بهینه منابع محدود، اهداف متعدد و گاه متعارض نیز تا حد ممکن برآورده شود.
مدل برنامه ریزی آرمانی راه حرکت همزمان به سوی چندین هدف حتی اهداف متعارض را نشان می دهد؛ بنابراین در شرایط واقعی طراحی سیستم ها می توان از برنامه ریزی آرمانی به عنوان ابزار کارآمد در طراحی سیستم های عملیاتی استفاده کرد. در این مقاله، ابتدا مدل برنامه ریزی آرمانی و دلایل استفاده از این مدل توضیح داده شد، سپس یک مدل برنامه ریزی آرمانی برای بهینه سازی برنامه ریزی تولید با توجه به منابع و امکانات و محدودیتهای شرکت مورد مطالعه طراحی می شود تا شرکت بتواند به اهداف متعدد خود تا حد امکان دست یابد.
کلیدواژگان: برنامه ریزی آرمانی، برنامه ریزی تولید، طراحی و حل مدل، فرآورده های گوشتی و نرم افزار LINGO -
صفحه 113در زمینه موضوع استقلال بانک مرکزی در کشورهای مختلف دیدگاه های گوناگون و متضادی وجود دارد. گروهی از اقتصاددانان، به خصوص در کشورهای پیشرفته آن را به عنوان شرط اساسی عملکرد مطلوب اقتصاد کلان می دانند و در برخی موارد مانند عضویت در منطقه پول واحد اروپایی (یورو) موضوع استقلال بانک مرکزی کشورها را به عنوان یک پیش شرط قلمداد نموده اند. در مقابل، گروهی از اقتصاددانان منافع ناشی از یک بانک مرکزی مستقل را مورد تردید قرار داده اند.
در مقاله حاضر سعی شده است با استفاده از اطلاعات آماری 45 کشور در حال توسعه (از جمله ایران) رابطه بین درجه استقلال بانک مرکزی (شاخص قانونی) و عملکرد اقتصاد کلان این کشورها در فاصله سالهای 1990-1998 مورد بررسی و آزمون قرار گیرد.
نتایج مقاله حاضر نشان می دهد که یک بانک مرکزی مستقل می تواند ضمن کاهش نرخ تورم و کسری بودجه در اقتصاد، از آثار نامطلوب ناشی از مالیات تورمی بکاهد و به افزایش تولید و رشد اقتصادی در کشورهای در حال توسعه کمک کند. بنابراین به منظور بهبود عملکرد اقتصاد کلان در کشورهای در حال توسعه، پیشنهاد می شود که موضوع استقلال بانک مرکزی به طور جدی مورد توجه قرار گیرد.
کلیدواژگان: استقلال بانک مرکزی، تورم، کسری بودجه، کشورهای در حال توسعگ -
صفحه 133
-
صفحه 137
-
صفحه 149
-
Page 13In order to estimate the house demand function in Sari, the center of Mazandaran Province, Hedonic Model was used. Based on Hedonic Model, it was assumed that the price of a house is a function of different physical, local and environmental characteristics. The most important of these characteristics are land area, construction area, number of rooms, distance from the main street and distance from the city center respectively. Then, the demand functions for each of these characteristics were estimated in terms of the household income, average household education, household dimension, age of the household head, price of the construction, area of the land, number of rooms, distance from the main street and distance from the city center. Cross-sectional data collected from a sample of 243 households in Sari was used for the estimation.
-
Page 35This paper reports a survey about the employment of technical and vocational trainees in Mazandaran Province during the Second Socio- Economic Plan. The statistical population consisted of the technical and vocational trainees who were trained in 11 educational centers in 51 courses during 1374-1378. 777 people were randomly selected as sample. To collect the data, a special questionnaire was designed and administered. To anticipate the educational needs in the Third Plan, questionnaires were provided for specialists, trainers and employers. The results showed that 39% of the trainees found jobs. 19% of them found jobs related to and 20% unrelated to their certificates. Also, the percentage of men who were employed was higher than women. The trainees who were trained in repairing black-and-white televisions stood a higher chance of finding a job compared to those trained in other courses. Finally, those who were trained in Sari Center had a better chance to find jobs related to their certificates.
-
Page 61Inflation became one of the most important economic problems in the 1970’s. Governments’ efforts to achieve a high economic growth rate was accompanied by high inflation rate. Moreover, exchange rate, more than before, seemed to be a key factor and an important element in economic policies. Furthermore, the degree to which fluctuations of exchange rate influence inflation and how the fluctuations are influenced became a common economic issue. Thus, it is necessary to investigate the relationship between exchange rate and inflation. The aim of this article is to investigate the rise in inflation of exchange rate and its magnitude. The following research hypotheses were designed for thisPurpose(1) Exchange rate flactuations have inflation raising impacts. (2) Inflation results in fluctuations in exchange rate. (3) The magnitude of the effect of exchange rate on inflation vary with respect to different price indices. As far as the Iranian economy is concerned, these hypotheses were tested for the period 1338 until 1378 by using statistical and econometric methods, an appropriate model and two scenarios, one with the yearly time series data and the other monthly time series data. All variables, monthly or yearly were evaluated in Rial, and the data were gathered from Plan and Budget Organization and the bulletins of the Iranian central bank (Bank-e - Markazi).The study was conducted through library research method. The results showed that market exchange rate has positive influence on inflation, but its magnitude varies with respect to different price indices. Moreover, inflation resulted from imported goods, has positive impacts on exchange rate, but domestic inflation has influence on exchange rate only when the rate is high. Finally, based on the obtained results some suggestions were made.
-
Page 81As far as economic-financial issues are concerned, inflation is a phenomenon that has attracted the attention of many economists and scholars in recent decades. This article examines the relationship between the whole – sale price indexes of merchandise and the formal stock rates of firms, i.e. whether there exists a meaningful dependency between inflation and stock price and whether the stock can effectively function as an anti-inflation factor. Also, the impact of inflation on the stock price of 18 industrial centers was studied to determine the stock of which industry is in more coordination with the emerging inflation.To identify the type of dependency between the whole-sale price and the stock price, regression analysis was used. The whole-sale indexes were considered as the independent variable (X) and the stock price indexes of the 18 industries (y1,y2,...,y18) as the dependent variable. To render the regression analyses meaningful, a T-test measure was justifiably applied and to show the scale of correlations among the variables, a correlation coefficient (R) was worked out. Having the regression and other statistical indices calculated, the equations attained were detected via Durbin – Watson’s Test (D-W).The statistical data regarding the total stock price index, the stock price index of the 18 industries and the whole-sale price index are concerned with the period, 1369 until the end of Shahrivar, 1377. The research findings show that there exists a direct and positive correlation between the whole-sale price index of merchandise and the total stock price, but this correlation is not radically biased to any of the components highlighted above.On the other hand, the results indicate that inflation exercises no considerable effect on the stock price of the validated companies. It is worth mentioning that the correlation between the whole-sale indices of merchandise and the stock price indices of most industrial centers is direct and positive, but its intensity is quite different depending on the type of the industry. This, in fact, suggests that there is a strong relationship between inflation and the stock price of the industries in question.
-
Page 93With the increase in competition in recent decades, company managers have focused their attention on various targets such as securing stable profit, increasing or keeping the minimum share in markets, diversifying products, stablizing prices and tens of other targets which sometimes conflict with one another. Considering the diversity of targets in real conditions, linear programming which essentially takes one target or criterion into account, cannot be an appropriate means for programming in such conditions. In other words, in aggregate production planning, in addition to the allocation of optimal limited resources, we should act in a way that various and even conflicting targets can be met.Goal programming models show the way to simultaneous movements towards several goals, even the conflicting ones. Therefore, in the real conditions of systems planning, we can make use of goal programming as an effective tool in operational systems planning. In this article, goal programming and reasons for its use are explained and then a goal programming model for the optimization of production planning with respect to resources, facilities and limitations of the company under study is designed so that the company may reach its various goals as far as possible.
-
Page 113There are various and conflicting views concerning the independence of the central bank in different countries. While some economists, especially in developed countries, consider it a basic condition for the optimum macroeconomic performance and a prerequisite in cases such as joining the European monetary union (and Euro), others are doubtful about the benefits of central banks independence.The purpose of the present paper is to use data from 45 developing countries (including the Islamic Republic of Iran) for the period 1990- 1998 to find out new evidence on the relationship between the degree of the central bank independence (legal index) and the macroeconomic performance of these countries.The results of this research confirm that the independence of the central bank can reduce inflation rate as well as budget deficit and inflation tax while increasing output and economic growth in developing countries. Therefore, in order to improve the macroeconomic performance in these countries, it is suggested that developing countries consider the subject of the central bank independence more seriously.