فهرست مطالب
نشریه علوم محیطی
سال ششم شماره 2 (پیاپی 22، زمستان 1387)
- تاریخ انتشار: 1387/10/11
- تعداد عناوین: 13
-
-
صفحه 1
همزیستی گیاهان با میکروارگانیسم ها و سایر موجودات زنده موجب حفظ و پایداری گونه های گیاهی و حفظ جوامع گیاهی می گردد. میکوریز یکی از سودمندترین همزیستی ها می باشد که در آن گیاه میزبان و قارچهای همزیست بطور متقابل فایده می برند. تنوع قارچهای همزیست و روابط پیچیده بین جوامع گیاهی با جوامع قارچی موضوع مطالعات گسترده ای بوده است باتوجه به تنوع گونه های گیاهی در استان کرمان واهمیت قارچهای میکوریزی در ایجاد همزیستی با گیاهان مختلف ، در مطالعه حاضر گونه های گیاهی متعلق به 10 خانواده از 11 نقطه استان کرمان مورد بررسی قرار گرفتند. بطور کلی 14 گونه گیاهی بعنوان گیاهان غالب شناسایی گردید و از نظر فرم رویشی و درصد چیرگی بررسی شدند . مطالعه در صد همزیستی میکوریزی و شمارش جمعیت هاک در ریزوسفر گیاهان نشان داد که بالاترین درصد همزیستی و حضور میکوریز برابر 37/84 متعلق به گیاه Juniperus excelsa و کمترین میزان همزیستی برابر 22/37 مربوط به گیاه Euphorbia gedrosiaca بود و گیاهان خانوادهChenopodiaceae فاقد همزیستی میکوریزی بودند. تراکم جمعیت هاگ در ریزوسفر گونه های مختلف بین 0 تا 06/15 در هر گرم خاک متفاوت بود با اینحال بین تعداد هاگ و میزان آلودگی ریشه همبستگی مثبت و معنی دار مشاهده شد. pH خاک نقاط جمع آوری دارای اختلاف معنی دار بودند و در محدوده 8- 7 نوسان داشتند بین pH و میزان همزیستی میکوریز و تعداد هاگ همبستگی مثبت وجود داشت قارچ های میکوریزی همزیست شده با گیاهان مورد مطالعه شناسایی شدند که متعلق به گونه های مختلف جنس Acaykisogira m Gkinys و Entrophospora بودند.
کلیدواژگان: آریوسکول، میکوریز، هاگ، همزیستی -
صفحه 11
جهت مطالعه تنوع زیستی ماهیان رودخانه هراز در استان مازندران (حوضه جنوب دریای خزر) از آبان 1378 لغایت مرداد 1379 بطور فصلی نمونه برداری انجام شد. 5 ایستگاه در رودخانه انتخاب شد. در مجموع 522 نمونه ماهی صید و بررسی شد. 20 گونه ماهی شناسایی شده ، متعلق به 9 خانواده دهان گردان (Petromyzontidae) ، کپور ماهیان (Cyprinidae) ، سگ ماهیان جویباری (Cobitidae)، آزاد ماهیان (Salmonidae) ، گاو ماهیان (Gobiidae) ، کفال ماهیان(Mugilidae) ، مگ ماهیان جویباری (Balitoridae) ، گامبوزیا ماهیان Poeciliidae) ، سه خاره ماهیان (Gasterosteidae) می باشند. خانواده کپور ماهیان 2/67 درصداز کل گونه ها را به خود اختصاص داده بود. ازمجموع گونه های شناسایی شده 70 درصد ازگونه ها، ساکن در رودخانه و 30 درصد مهاجر (ازدریا به رودخانه) می باشنداز 20 گونه شناسایی شده ، گونه های قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) ، کاراس (Carassius auratus) ، کفال پوزه باریک)Liza saliens) ، ماهی سه خاره Gasterosteus aculeatus و گامبوزیا (Gambusia holbrooki) غیر بومی می باشند تنوع گونه ای ماهیان با استفاده از نمایه شاین ، مقدار انتخاب غذایی بر اساس نمایه ایولو و همپوشانی نیچ غذایی بر اساس نمایه هورن محاسبه شد.
کلیدواژگان: استان مازندران، رودخانه هراز، تنوع زیستی ماهی -
صفحه 21
جهت مطالعه تنوع زیستی ماهیان رودخانه هراز در استان مازندران (حوضه جنوب دریای خزر) از آبان 1378 لغایت مرداد 1379 بطور فصلی نمونه برداری انجام شد. 5 ایستگاه در رودخانه انتخاب شد. در مجموع 522 نمونه ماهی صید و بررسی شد. 20 گونه ماهی شناسایی شده، متعلق به 9 خانواده سگ ،(Cyprinidae) کپور ماهیان ،(Petromyzontidae) دهان گردان گاو ،(Salmonidae) آزادماهیان ،(Cobitidae) ماهیان جویباری سگ ماهیان جویباری((Mugilidae) کفال ماهیان ،(Gobiidae) ماهیان سه خاره ماهیان ،(Poeciliidae) گامبوزیا ماهیان ،(Balitoridae 67 درصد از کل / می باشند. خانواده کپورماهیان 2 (Gasterosteidae) گونه ها را به خود اختصاص داده بود. از مجموع گونه های شناسایی شده 70 درصد از گونه ها، ساکن در رودخانه و 30 درصد مهاجر (از دریا به رودخانه) می باشند. از 20 گونه شناسایی شده ، گونه های قزل آلای رنگین ،(Carassius auratus) کاراس ،(Oncorhynchus mykiss) کمان Gasterosteus) ماهی سه خاره ،(Liza saliens) کفال پوزه باریک غیر بومی می (Gambusia holbrooki) و گامبوزیا (aculeatus باشند تنوع گونه ای ماهیان با استفاده از نمایه شانون، مقدار انتخاب غذایی بر اساس نمایه ایولو و همپوشانی نیچ غذایی بر اساس نمایه هورن محاسبه شد.
کلیدواژگان: استان مازندران، رودخانه هراز، تنوع زیستی ماهی -
صفحه 33
شنگ (Lutra lutra) پستانداری نیمه آبزی از خانواده Mustelidae است که در راس هرم غذایی قرار دارد. رودخانه جاجرود در شرق تهران یکی از زیستگاه های این جانور است که در این پژوهش موردتوجه قرار گرفته است. این رودخانه به طول تقریبی 140 کیلومتر از دامنه جنوبی البرز مرکزی سرچشمه گرفته و در نهایت از مسیل شریف آباد پس از مصارف آبیاری وارد دشت ورامین می شود. برای بررسی وضعیت پراکنش شنگ در منطقه موردمطالعه از روش استاندارد استفاده شد. اساس این روش بر مبنای بررسی نمایه های گونه است به این ترتیب 16 ایستگاه مطالعاتی در امتداد رودخانه و در فواصل حداقل حدود 5 کیلومتری انتخاب و در امتداد 600 متر نمایه های شنگ، برخی ویژگی های زیستگاه مانند پوشش گیاهی و عرض رودخانه مورد بررسی قرار گرفت. مطابق نتایج به دست آمده 599 نمایه مختلف شنگ (سرگین ، ردپا، لانه ، مکان غلتیدن و محل گذر) شناسایی شد که سرگین بیشترین فراوانی نمایه را به خود اختصاص داد (n=316) تنها در 6 ایستگاه نمایه های شنگ مشاهده و سه هسته مرکزی برای این جانور در رودخانه جاجرود شناسایی شد.
کلیدواژگان: رودخانه جاجرود، روش استاندارد، شنگ، نمایه، سرگین -
صفحه 43
تحقیق حاضر حاصل یک سال مطالعه میدانی است که جهت ارزشیابی نیازهای تفرجگاهی مردمی که از پارک جنگلی سی سنگان بازدید نموده اند صورت پذیرفت . دراین تحقیق از روش کلاوسون که یکی ازمتداول ترین روش های بررسی تفرجگاه ها در جهان است و برای ارزشیابی انواع سیستم های تفریحی به کار گرفته می شود جهت آگاه شدن از نظرات مردم بهره جسته و با تنظیم پرسشنامه هایی ازنوع خود ایفا اقدام به بررسی گردید . پرسشنامه باتعداد 21 سوال تنظیم و با تکمیل 2500 نسخه از آن از طریق توزیع و مصاحبه حضوری به مدت یک سال از تیرماه تابستان 1384 تا اواخر خرداد ماه 1385 به طول انجامید. توزیع پرسشنامه ها در طول سال به گونه ای بوده است که روزهای تعطیل ، اواسط و اوایل هفته را در هر فصل تحت پوشش قرار می داد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که مردها و متاهلین بیشترین افراد بازدید کننده را تشکیل می دهند.اکثر بازدید کنندگان از قشر تحصیلکرده جامعه می باشند که از نظر مالی وضعیت متوسط و خوبی داشته و در دستگاه دولت و بخش خصوصی اشتغال دارند. بیشتر بازدید کنندگان در کلاس سنی 40-20 سال قرار دارند و اغلب آنها در فصول بهار و تابستان از این پارک بازدید می نمایند. استفاده کنندگان غالبا به صورت گروهی به پارک می آیند و بیشتر آنها مایلند که اوقات فراغت خود را در مناطق جنگلی یا کنار دریا بگذرانند. حفظ حالت طبیعی پارک، عدم وجود تاسیسات و تسهیلات مناسب و ناکافی بودن امکانات موجود در پارک مورد تایید اغلب افراد بازدید کننده بوده است. برای بهبود امکانات پارک، اکثر بازدید کنندگان مایل به پرداخت ورودیه هستند و تقریبا تمام گردشگران تاکید به رسیدگی پارک ازنظر بهداشتی دارند.
کلیدواژگان: تفرج، آراء بازدید کننده، پارک جنگلی، سی سنگان، پرسشنامه -
صفحه 55
متریک های سیمای سرزمین ابزارهای کمی ساز وضعیت سیمای سرزمین هستند که گوناگونی فراوان آنها باعث کاربرد گسترده آنها در برنامه ریزی محیط زیستی سیمای سرزمین می شود. یکی ازکاربرد متریک ها ارزیابی سریع پیامد فعالیت های انسان در مقیاس سیمای سرزمین است. که به کمک آن در کوتاه ترین زمان ممکن شدت تخریب سرزمین را می توان مشخص کرد. دراین مقاله برای کمی سازی وضعیت سیمای سرزمین ابتدا متریک های توزیع فضایی لکه ها در سیمای سرزمین(مانند : SDI; Shannon Diversity Index) و ترکیب بندی لکه ها (مانند : TE; Total Edge) در نظر گرفته شدند. سپس ، با استفاده از مدلی تخریب و درجه قرمزی در حوزه آبخیز سفید رود در استان گیلان مشخص شد که از 8 واحد کاری (زیرحوزه) واحدهای 1.8 و 3 دچار بیشترین تخریب در مقیاس سیمای سرزمین شده اند. برخوردار بوده اند از میان هشت متریک سیمای سرزمین استفاده شده در این تحقیق، متریک SDI(شاخص تنوع شانون) ، ED (میزان محیط به مساحت) و NumP (مجموع تعداد لکه) دارای بیشترین درجه همبستگی (R2به ترتیب 85/0 ، 75/0 و 8/0) با میزان درجه قرمزی تصویر ماهواره ای در محدوده مورد مطالعه بوده اند.
کلیدواژگان: متریک ها، اکولوژی سیمای سرزمین، مدلی تخریب، آبخیز سید رود، گیلان -
صفحه 65
در مطالعات به روش سنتی و بررسی های خاکشناسی برای اندازه گیری و تخمین پارامترهای مختلف خاک از قبیل فلزات سنگین موجود در خاک، تبدیل اطلاعات نقطه ای به سطح ، امری اجتناب ناپذیر است. اما امروزه بکارگیری تکنیکهای GIS که از جمله آنها ، روش درون یابی می باشد. درتحقیق حاضر از روش Ordinary Kriging برای برآورد مقدارکادمیوم موجود در خاک های منطقه مرکزی ایران واقع در استان اصفهان استفاده شد. سپس با استفاده از قابلیتهای GIS نقشه تخمین توزیع مکانی کادمیوم کل در ناحیه مورد مطالعه ترسیم و جهت تعیین مناطق آلوده از نظر میزان کادمیوم ، طبقه بندی شد. نتایج آنالیز واریانس نشان داد که کاربری تاثیرمهمی بر روی کادمیوم کل موجود در خاک دارد .بطوریکه در کاربری شهری و صنعتی ، میانگین این فلز سنگین به طور معنی داری بیشتر از میانگینش در سایر کاربریها بود. این امر موید این مطلب است که فعالیتهای انسانی به عنوان عمده ترین عامل افزایش دهنده فلزات سنگین موجود در خاک می باشد. بررسی نتایج آمار توصیفی کادمیوم کل و مقایسه آن با مقادیر پیشنهادی استانداردهای مجاز دیگرنشان داد که خاک منطقه از لحاظ مقدار کادمیوم موجود در آن دارای آلودگی غیر مجاز است . با استفاده از تصویر سنجنده ETM+ و بهره گیری از تکنیک بسیار برجسته Spectral unmixing پوشش گیاهی منطقه به روز استخراج گردید و با انطباق نقشه آلودگی خاک و پوشش گیاهی میزان گسترش آلودگی در مناطق مختلف پوشش گیاهی مشخص گردید.
کلیدواژگان: آلودگی خاک، کادمیوم کل، آنالیز واریوگرام، LSU، نقشه آلودگی -
صفحه 77
حوضه آبخیز زاخرد با وسعتی معادل 23/82 کیلومتر مربع در قسمت شمال غرب شهرستان شیراز و شرق شهرستان کازرون در استان فارس واقع گردیده است.ارزیابی توان اکولوژیکی سرزمین به عنوان هسته مطالعات محیط زیست و به عنوان پیشگیری و حتی درمان بحران های زیست محیطی به شمار می رود. از این رو پیش از اجرای توسعه ، تعیین توان اکولوژیک سرزمین برای کاربری های مختلف ضروری است . در ارزیابی حوضه زاخرد از روش مک هارگ (Mc Harg) مدل اکولوژیکی توسعه روستایی مخدوم 1380 و ابزارGIS استفاده شده است . در قالب این فرآیند، ابتدا منابع محیط زیستی منطقه شناسایی گردید. سپس با تلفیق و رویهم گذاری لایه های اطلاعاتی در سامانه Arcview نقشه یگان های اکولوژیکی منطقه به همراه جدول ویژگی های واحد، ایجاد و نسبت به ارزیابی توان منطقه اقدام و مناطق مستعد برای توسعه روستایی مشخص گردید.نتیجه بررسی نشان می دهد که با در نظر گرفتن تمامی پارامترهای اکولوژیکی تمامی منطقه برای توسعه روستایی نامناسب است ولی با حذف پارامتر ارتفاع که آخرین اولویت را در مدل اکولوژیکی مخدوم به خود اختصاص داده ، حدود 49/8 % اراضی برایتوسعه روستایی دارای توان مناسب (درجه 2) و 51/91% دیگر از توان نامناسب برای کاربری روستایی برخوردار می باشند. به منظور تکمیل ارزیابی اکولوژیکی ، ارزشگذاری نیازها، امکانات وشاخص های اقتصادی – اجتماعی موجود منطقه انجام شد. در این راستا سه پهنه زاخرد، الیاس آباد و همت آباد برای تعیین الویت توسعه روستایی مشخص گردید نتایج بدست آمده آشکارمی سازند که پهنه همت آباد از اولویت بالاتری برخوردار می باشد.
کلیدواژگان: توسعه پایدار، روستا، ارزیابی توان، محیط زیست، حوضه زاخرد -
تلفیق مفاهیم ظرفیت برد در فرایند برنامه ریزی و مدیریت شهری / مطالعه موردی: تدوین شاخص های فضایی تولید زباله در کلانشهر تهرانصفحه 87
هدف از این تحقیق ایجاد روشی جهت بررسی ظرفیت برد محیط زیست اکوسیستم شهری با هدف لحاظ نمودن کنترل و پایش فضایی سلامت اکوسیستم شهری در فرایند برنامه ریزی و مدیریت پایدار کلانشهرها می باشد. بدین منظور ، روشی جهت بررسی شاخصهای فضایی ظرفیت برد تولید زباله در کلانشهرهامعرفی شده و سپس در زونهای (نواحی) کلانشهر تهران برای سال 1382 مورد بررسی و آزمون قرار گرفته است. یافته های حاصل از این تحقیق حاکی از آن است که در 35 ناحیه (30%) میزان درجه ظرفیت برد نهایی شاخص های تولید زباله از حد آستانه گذشته و در وضعیت بحرانی است (DCC=5) در 23 ناحیه (20% نواحی) میزان درحد بسیار زیاد تابحرانی (5-4) و در 48 ناحیه (42%) درحد متوسط تا زیاد (4-3) می باشد که غالبا در نواحی حاشیه ای شهر تهران واقع شده اند . تعداد 9 ناحیه (8%) نیز دارای درجه ظرفیت برد کم تا متوسط (3-2) می باشند. در هیچ ناحیه ایی میزان ظرفیت برد نهایی شاخص های تولید زباله در حد مطلوب نیست.
کلیدواژگان: ظرفیت برد اکوسیستم شهری، شاخصهای فضایی، تهران، تولید زباله -
صفحه 105
یکی از ویژگی های خاص اکولوژی سیمای سرزمین که آن را از سایر شاخه های علم اکولوژی جدا می سازد استفاده از مفاهیم فضایی به عنوان اصول پایه در برنامه ریزی محیط است .در این مقاله سعی شده تا کاربرد این علم که از جوانترین شاخه های علم اکولوژی است درجهت حفاظت از رودخانه های شهری و کاهش ناپایداری آنها مورد بررسی قرار گیرد تا از تخریب و ساده شدن این الگوی پیچیده طبیعی در توسعه های کالبدی شهر جلوگیری گردد. عدم توجه به ملاحظات و نگرشهای محیطی در برنامه ریزی های شهری و ساده سازی الگوهای طبیعت در بستر شهر ی از جمله الگوی دره ها، رودخانه ها، لبه های جنگلی ، حاشیه سواحل سبب تغییر فرایند های شکل دهنده آنها و در نهایت آسیب جدی به سامانه های طبیعیشان می شود. روش مطالعه در این تحقیق در بخش مبانی نظری تحلیلی – تفسیری است که از طریق تفسیر مبانی نظری در رابطه با موضوع تحقیق سعی در تعیین شاخص های گسترش فعالیتهای انسانی و واحدهای بیوفیزیکی در مقیاس شهری دارد روش مطالعه در بررسی خصوصیات سیمای سرزمین در موضوع خاص مورد مطالعه یعنی رودخانه خشک شیراز بر مبنای ارزیابی کیفی است . در انتها راهبردهایی جهت حفاظت و مرمت حاشیه رودخانه ارایه شده است. این رهیافت اگرچه بر رودخانه و حواشی آن تمرکز دارد ولی در حقیقت روشی در اصلاح ساختار سیمای سرزمین شهر می باشد .
کلیدواژگان: اکولوژی سیمای سرزمین، رودخانه، شیراز، ساختار، شاخص های اکولوژیکی -
مکانیابی مناطق مناسب جهت دفن پسماند با استفاده از GIS / ناحیه مورد مطالعه: شهر تبریزصفحه 121
دفن بهداشتی پسماندهای شهری مثل هر پروژه مهندسی دیگر ، به اطلاعات پایه و برنامه ریزی دقیق نیازمند است. انتخاب فاکتورهای متعدد سبب تعدد لایه های اطلاعاتی شده و کوششها برای یافتن راه حلی مناسب برای تحلیل بر روی تعداد زیاد لایه های اطلاعاتی و اخذ نتیجه صحیح ، تصمیم گیران را به طور ناخودآگاه به سمت و سوی استفاده از سیستمی سوق میدهد که علاوه بر دقت بالا از نظر سرعت عمل و سهولت انجام عملیات در حد بالایی قرار داشته باشد. امروزه سیستم های اطلاعات جغرافیایی ، به طور گسترده قابلیت بکارگیری در برنامه ریزیهای زیست محیطی و مسایل مهندسی را دارا میباشند. دراین تحقیق ضمن استفاده از تصاویر ماهواره ای SPOT از لایه های متعدد اطلاعاتی نظیر نقشه شیب منطقه ، نقشه کاربری اراضی ، نقشه زمین لغزش ، نقشه خطوط ارتباطی ، لایه فاصله از مراکز شهری و فرودگاه دیگر مناطق مهم حاشیه شهر ، نقشه خاک منطقه ،نقشه شبکه هیدروگرافی وآبهای زیرزمینی ، جهت باد غالب و... برای مکانیابی محل دفن پسماند شهر تبریز استفاده شده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که شرایط اعمال شده در روش بولین، از عدم اطمینان کمتری برخوردار میباشد و با توجه به محدودیتهای قطعی که در آن اعمال میشود، مناطق مکانیابی شده نسبت به روش های مبتنی بر منطق فازی ، دارای تعداد پارامتر کمتری میباشند اما در بررسی دو روش فازی اعمال شده در این تحقیق WLC)و(OWAمشخص گردید که روش Weighted Linear Combination(WLC) علیرغم سادگی آن ، دارای معایبی میباشد، از جمله اینکه با بیش برآورد همراه است در حالی که الگوریتم Ordered Weight Analysis (OWA) با استفاده از وزنهای درجه ای این قدرت را به تصمیم گیر میدهد که عوامل مهمتری را که از نظر او مسئله مکانیابی را بیشتر تحت تاثیر قرار میدهند با همان اهمیت در مسئله قرار دهد. در اثر این برتری نتیجه حاصل از مکانیابی به روش OWA دارای قدرت تفکیک بهتری میباشد.
کلیدواژگان: پسماند، تبریز، GIS بولین، فازی -
صفحه 133
با توجه به مزایای چند سازه چوب- پلاستیک و گسترش تولید و مصرف این فراورده در کشورهای در حال توسعه ، تحقیق حاضر با هدف بررسی امکان ساخت این چند سازه با خواص فیزیکی و مکانیکی مورد نظر استاندارد ملی ایران، با استفاده ازماده پلیمری پلی اتیلن ترفتالات ضایعاتی به انجام رسیده است. نمونه های آزمایشی در ابعاد سطح 450× 450 و با ضخامت های 5 و 10 میلی متر ساخته و آزمایش شدند. با توجه به استفاده از ماده پلی اتیلن ترفتالات (پت) ضایعاتی برای اولین بار در ترکیب چوب- پلاستیک و در نتیجه نبود هیچ گونه اطلاعات اولیه دراین زمینه ، ابتدا به ساخت و آزمایش نمونه هایی با ضخامت های 5، 10 و 16 میلی متر و ذرات چوبی متفاوت از نظر ابعاد، پرداخت شد ؛ پس از مشخص شدن خواص مناسب نمونه هایی با ضخامت 5 میلی متر که در آنها از خاک اره استفاده شده بود، در قالب فراوری هایی اثر سطوح مختلف متغیرهای میزان پت ، پلی اتیلن، زمان پرس و لایه ای بودن بر خواص فیزیکی و مکانیکی نمونه ها بصورت مستقل و متقابل بررسی و فراوری های در نظر گرفته شده نیز از نظر خواص مذکور با یکدیگر مقایسه شدند. تکرار در نظر گرفته شده برای هر فراوری پنج بار ، آزمایش های خواص فیزیکی شامل جذب آب نمونه ها و واکشیدگی ضخامت پس از 2 و 24 ساعت و آزمایش های خواص مکانیکی شامل مقاومت خمشی و چسبندگی داخلی می باشند. بر اساس نتایج به دست آمده ، بهترین خواص فیزیکی و مکانیکی درنمونه های لایه ای با ضخامت 5 میلی متر و ترکیب 10% پلی اتیلن در لایه میانی ، 20% پت ضایعاتی در لایه های سطحی و 70% خاک اره در دمای پرس C 200 و زمان 180 ثانیه مشاهده شد این ترکیب شامل 90% مواد ضایعاتی و 10% مواد دست اول می باشد .
کلیدواژگان: پت، پلی اتیلن، خاک اره، پلی اتیلن ترفتالات (پت)، چند سازه، چوب پلاستیک، بازیافت -
صفحه 155
اکثر شهرهای بزرگ هزینه های سنگین اجتماعی، اقتصادی ، آموزشی و... را در اثر دگرگونی های ناشی از مهاجرت روستائیان به شهرها متحمل می شوند واغلب ساکنین به علت عدم وجودمحیط زیست سالم (محیطی منطبق بر امکانات – نیازها و اهداف جامعه سالم) و عدم مدیریت مناسب در رنج و زحمت به سر می برند. در اثر تحولاتی چون صنعتی شدن جوامع ، و به خصوص در کشور ما در اثر برنامه هایی در زمینه سیاسی – اقتصادی و اجتماعی ،اغلب باعث حرکت های جمعیت و رشد قطب های شهری و تمرکزهای ناشی از آن شده است که نتیجه آن ایجاد و احداث مجموعه های جدید زیست محیطی به صورت های مختلف برنامه ریزی شده و خودرو بوده است . چگونگی استفاده از اراضی شهری موضوعی کالبدی و اداری نیست ، بلکه داراری ابعاد مختلف اقتصادی ، اجتماعی ، محیطی و فرهنگی نیز می باشد و لذا به مطالعات همه جانبه و برنامه ریزی آگاهانه و سنجیده ای نیاز دارد. جدیدترین نسل طرح های کاربری زمین که امروزه بیشتر کوشش ها بر روی تهیه و تدوین آن ها متمرکز است، طرح هایی هستند که مضمون اصلی و کلیدی آنها ایجاد پیوند میان فرآیندهای طراحی کاربری زمین و سیاست گذاری برای انواع کاربری های شهری است.
کلیدواژگان: مکان یابی، مجموعه های زیستی، کاربری زمین
-
Page 1
Plant symbiosis with microorganisms and other living organisms cause plant species stability and plant community protection. Mycorrhizae is one of the most usefull symbiosis which both host plant and its fungi get benefit. Diversity of mycorrhizal fungi and the complicated relationship between plant and fungi community has been researched widely. In this research roots and rhizosphers of 10 families from eleven different habitats at Kerman were collected. 14 dominant plant species has been chosen and examined for their dominance and growth form as well as root colonization percentage. The highest percentage of colonization was observed in the root of Juniperus excelsa (84/27) while Euphorbia gedrosiaca showed the lowest colonization percentage (37/22). Mean of spore numbers per gr soil were varied between 0 to 15.06 where rhizosphere of Aceraceae and Chenopodiaceae had the highest and the lowest spore numbers respectively. There was a significant positive correlation between the percentageof infection with both spore numbers and soil pH in the study area. Three genus of mycorrhiza fungi including Glomus, Acaulospora and Entrophospora were found in the soils.
-
Page 11
Mnemiopsis leidyi which belongs to the Phylum Ctenophora has caused many ecological problems after entering the Caspian Sea. It seems that the high decrease in Kilka, Sturgeon fishes and Phoca population is related to the distribution of this Ctenophore in most regions of the Caspian Sea. So it seems necessary to know about all biological and ecological features of M. leidyi. In this study the acute toxicities of the Water Accommodated Fraction (WAF) of the crude oil to Mnemiopsis leidyi and Acartia tonsa were determined and their LC50 for 96h were compared. The experiment trials in 3 replicates was carried out in static system using similar bottles containing 1 liter filtered seawater and 10 individuals. The Pharmacologic Calculation System program was used to determine LC50. According to the results the LC50 was 3.311 and 0.148 ml.lit-1 respectively for M. leidyi and A. tonsa. It can be concluded that the invasive comb jelly (M. leidyi) is significantly more resistant to WAF of the crude oil than Acartia tonsa. This study indicates that high resistance of Mnemiopsis leidyi to the marine pollutants in comparison with other marine zooplankton may facilitate the distribution of this animal in the Caspian Sea.
-
Page 21
Fish diversity of Haraz River Was Studied from November 1999 To August 2000. This river is situated in The Southern Caspian basin of Iranian Mazandaran Province. Five Stations Were Selected along The River. 522 specimens were Collected and studied, that belonged to 20 species and 9 families: Petromyzontidae, Cyprinidae, Cobitidae, Salmonidae, Gobiidae, Mugilidae, Balitoridae, Poeciliidae and Gasterosteidae. Cyprinids comprised 67.2 percent of the species.Seventy percent of species were resident and 30 percent anadromous. Rain bow trout (Oncorhynchus mykiss), Gold fish (Carassius auratus), (Liza saliens) and Stickleback (Gasterosteus aculeatus) and Gambusia (Gambusia holbrooki) were introduced species. Shannon- Wiener's coefficient of diversity (H'), Food selectivity and Horn's coefficient of niche overlap were estimated.
-
Page 33
The Eurasian otter (Lutra lutra) is a semi-aquatic mammal from Mustelidae family. It is recognized as one of the top predators in freshwater systems, and thus has the potential to play an important role in the functioning of these systems. There are only 2 otter species in Iran. Information about this species in Iran is absent. River ecosystems are one of the important habitats for otters. Jajrood River with 140 km length in the east of Tehran is one of these habitats that were selected for this study. To study otter distribution standard method was used. This method is a systematic sample survey for field signs of otters. 16 survey sites at about 5 km intervals were selected and Otter signs, habitat parameters such as vegetation cover, river width and fish of river were recorded for each 600m stretch by walking the entire it (both banks) of all river, wading in the river wherever possible. A total of 599 signs (spraints, tracks, holst,rolling places and passes) were identified over the whole study period, the most common being spraints. Otter spraints were found in 6 of the sites of river Surveyed and in the study area, three core areas could be identified.
-
Page 43
This is a one year field study to evaluate the recreational requirements of the Sysangan forest park in northern part of IRAN,adjacent to the Caspian Sea. In this study, CLAWSOON (1959) method of site evaluation has been adopted. About 2500 questionaries, with 21 question in each,have been distributed among the visitors of park,during weekends &holidays,in a period of one years(june 2005-july 2006).The data so collected shows that,families and men are the major visitors of the ranging in age from 20 to 40 years old.It also shows that most of these visitors are from middle class having some sort of higher educations,working in government or private sectors.They visit the park in groups,prefering the forest and sea sides. Unadequate facilities of the park and protection of it in its natural status were among the visitors requests.Most of them believed that levying an entrance fee will promote the safty & facilities of the Sysangn park.
-
Page 55
Landscape ecological metrics are quantitative tools that are used to evaluate the patterns of landscape. In this article we considered some landscape ecological metrics such as SDI (Shannon Diversity Index) or TE (Total Edge) to consider configuration and composition of the landscape patches. Then, a degradation model (DM) was conducted to compute the degradation hierarchy between working units. The DM was introduced as "LD" = ΣkI/V, where "LD" was degradation coefficient of landscape compartment, "k" (intensity) and "I" metrics of landscape, and "V" was vulnerability of the natural habitat (here number of patches in each working unit). Thirteen sub watersheds in Sefidrod Watershed were considered and thus, degradation model was deployed to assess the status of each working unit. On the other hand, if there are deep red pixels in an infrared image, there are more areas of older ecosystems. Therefore, to reveal ecosystems in each working unit, the pixel number of deepredness of infrared images was plotted against each metrics. Therefore, it was cleared that SDI has the highest correlation (R2 = 0.85) with the color intensity of infrared images.
-
Page 65
In order to estimate different parameters such as heavy metals that existing in soil, changing point information to area are binge used. In this case, different method are existed.In this study, we used the Ordinary Kriging method for estimating amount of cadmium in soil the Esfahan province. Then map for estimating spatial distribution of the total cadmium with use of GIS ability, it was classified for recognition of the polluted regions with the cadmium. Variance analysis test shown that land use is significant effect on total cadmium existed in soil. As, in urban and industry uses, mean of these heavy metals were much than their mean in the other uses. This explains that human activities are the most important factor for increase amount of heavy metals exists in soil. Examination results of total cadmium description statistics and compare those with suggested value by the other countries shown that soil of this region is contains pollution for purpose of cadmium quantity. With use of ETM+ sensor and spectral unmixing techniques, vegetation covering of region was extracted and up to date. Amount of pollution expansion distinguished in different regions of vegetation covering with fitness to map of pollution soil and vegetation covering.
-
Page 77
Zakherd watershed "with area of 82.23 km2" is located in the North west of Shiraz and East of Kazeroon in Fars Province.The evaluation of ecological land capability is considered as a core of environmental studies, as well as, preventive, and remedical measures for environmental crisis.So before the implementation of development, it is necessary to know about the ecological potential of land for different uses.In the Zakherd watershed evaluation is carried out by Mc.Harg method,2001 makhdoum Rural development ecological model and system of GIS. By this research, at first regional environmental resources was identified. Digital data with accompany of attribute data is entered into the Arcview system to make data base. Therefore, by overlaying information layers in the mentioned system the ecological unit map of area with the table of characteristic unit, and then the evaluation of capability was done.The result of survey shows that to the point of whole ecological parameters, the total region is not appropriate for rural development but by omitting of elevation parameter that it's the last choice in the Makhdoum ecological model. 8.49% of land for rural development has a suitable (grade 2) and 91.51% of the other has not a suitable potential for rural use.For the complement of ecological evaluation, valuating needs,socio- economic indicator and facilities was done in the area so the three nappe of Zakherd, Elyasabad and Hematabab was put to make clear the hairchy of rural development.By the result of search it's made clear that Hematabad nappe has better choice.
-
Page 87
This research is an attempt to develop a new method for studying the Urban Environmental Carrying Capacity with the aim of considering the process of monitoring and controlling of ecosystem health in the urban planning and management strategies.A new method was developed to address the waste production's spatial indicators to determine Degree of Carrying Capacity (DCC) in metropolitan Areas. The method was then examined in Tehran zones (Districts) for the year (2003).The results show that in 35 Districts (30%), The final Degree of Carrying Capacity of waste production's indicators is Critical (DCC=5), in 23 Districts (20%) is very high to Critical (DCC=4-5),, in 48 Districts (42%) it is from medium to high(DCC=2-4) and in 9 Districts (8%) it is from low to medium (DCC=1-2). None of the Districts has optimal Degree of Carrying Capacity.
-
Page 105
One of the main differences between landscape ecology and other branches of ecology is the application of spatial concepts in ecological planning. Compared to the classical planning approach based on economic land suitability, the principles of landscape ecology are helpful in conserving the ecological processes of landscapes and simultaneously their steady changes. The aim of this study is to propose the application of the principles of landscape ecology in improving the quality of urban rivers, which could help in defining sustainable landscape development. The Khoshk River, located in an arid and semi-arid climate, crosses the city of Shiraz. This river, as the case of this study, has been under pressure due to simplification of its complex natural pattern resulting from the growth of the city. The impact of unplanned development of housing, agriculture and industries have threatened Khoshk River’s natural environment. The research method is based on assessment of human and biophysical units. Zoning in different scales and determining the appropriate indicators based on the theoretical framework of the study and site characteristics help assess the ecological potentials and limitations. The results facilitate policy making and defining strategies for improving the Khoshk River ecological system. The method for analyzing the quality of urban rivers may be generalized in similar situations.
-
Page 121
The healthy landfill of urban waste, such as every other engineering project, needs basic information and careful planning. Choosing different factors leads to diversity in data layers, consequently the attempts to find adequate solutions and make correct decisions directs the decision makers to apply systems which not only have high accuracy but also are fast and easy to be used in operations. Today ''Geographical Information Systems'' (GIS) have the potentiality to be applied in environmental planning and engineering projects. In present study, in order to select sites for dispose of urban waste of Tabriz, in addition to SPOT images, the following data layers and maps have been utilized; the steep map of the area, the maps of land use, land slide, road network, soil, hydrographic, underground water, dominant wind aspect, and the layers related to the distance from city center, airports and other important suburban areas. The results of present research represents that the conditions in Boolean method has less certainty and regarding to definite limitations in this method, the sites selected according to Fuzzy have fewer parameters, however in studying the two Fuzzy methods applied in this study (OWA andWLC) it revealed that although Weighted Linear Combination (WLC) is simple, it has some deficiencies; one of them is "overestimating'', meanwhile Ordered Weight Analysis (OWA), by ordered weights, offers this chance to the decision maker to insert more important subjects which have greater role in site selection. Regarding to this ability the result of site selection by OWA has better resolution.
-
Page 133
The present study has been done to find a suitable way to produce Wood-Plastic Composites (WPC) from Polyethylene terephthalate (PET) in accordance with the specifications mentioned in the National Standard of Iran. The experimental samples were prepared with 45 x 45 cm area; in 5, 10, and 16 mm thickness; 0.8 gr/cm2 density; altering weight proportions between % 20 to 49 of residual PET based on the total weight of the samples; using hot press method and these factored were as follows: Modulus of rupture (MOR); Internal Bond (IB) in vertical direction to the surface of samples; Swelling; Water adsorption after 2 and 24 hours submersion in water. The outcome of the present study proves that there is a good possibility to produce Wood-Plastic Composites with different thicknesses from PET residuals in 200 degrees centigrade under 3 min hot press; we achieved producing layered boards of 5 mm thickness, having %20 residual PET, %10 Polyethylene, and %70 saw-dust, in compliance with the above mentioned standard.
-
Page 155
The Change in Population Demographics Causes Environmental concerns. People Participation in decisions regarding the placement of landuse is of major importance to relate people with their environment. With this approach environmental sustainability is achieved. Urban lands not only have structural dimensions but also have economic, social, environmental and cultural aspects. Therefore, It’s necessary to study all of aspects and find a holistic approach. The aim of this paper is to study new approach of palacement of land use in the environment.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.