فهرست مطالب

نشریه دانش شناسی
پیاپی 11 (زمستان 1389)

  • تاریخ انتشار: 1390/02/01
  • تعداد عناوین: 8
|
  • نادر بهاری، دکترمنوچهرانصاری، بابک سهرابی صفحه 1
    هدف
    پژوهش حاضر برآن است که نقش فناوری اطلاعات وارتباطات (ICT) را دربهبود مدیریت فرهنگی (مطالعه موردی: سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران) مورد بررسی قراردهد.
    روش پژوهش: این پژوهش براساس هدف تحقیق، ازنوع کاربردی است و برحسب نحوه گردآوری داده ها (طرح تحقیق) روش پژوهش درتحقیق حاضر، پیمایشی و از نوع توصیفی (غیرآزمایشی) است. شیوه و ابزاردر نظرگرفته شده برای جمع آوری اطلاعات در این پژوهش، پرسشنامه است. جامعه آماری این پژوهش مدیران فرهنگی هستند که در مجموع 287 مدیر را شامل می شوند که برای انتخاب نمونه مورد نظر از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای استفاده گردید و تعداد 73 نفراز آنها به عنوان نمونه انتخاب شدند.
    یافته های پژوهش: نشان می دهد که استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) در بهبود مدیریت خدمات فرهنگی، افزایش بهره وری مدیران فرهنگی در راستای مؤلفه مشتری محوری، کاهش هزینه ها و افزایش سرعت ارائه خدمات و محصولات فرهنگی مؤثر می باشد.
    نتیجه گیری
    استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) موجب بهبود مدیریت فرهنگی (سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران) می شود. براساس یافته های پژوهش، پیشنهادهایی برای ارتقای کیفیت ارائه خدمات ومحصولات فرهنگی ارایه شده است.
    کلیدواژگان: فناوری اطلاعات و ارتباطات، مدیریت فرهنگی، خدمات و محصولات فرهنگی، سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران
  • زهره پروینی، علی جلالی دیزجی صفحه 17
    هدف
    هدف از پژوهش حاضر کشف و تدوین الگوی رفتار اطلاع یابی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی کرمانشاه در محیط وب است.
    روش پژوهش:روش پژوهش به کار گرفته شده به صورت کیفی با استفاده از نظریه بنیادی متاثر از الگوی مهو و تیبو انجام شده است. گردآوری داده ها با استفاده از مصاحبه صورت گرفته است. نمونه آماری مورد مطالعه در این تحقیق 30 نفر از دانشجویان مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری دانشگاه رازی هستند که تعداد مذکور با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند تعیین شد.
    نتیجه گیری
    نتایج نشان می دهد که الگوی اطلاع یابی مناسب دانشجویان مبتنی بر سه سطح جست و جو، دستیابی و پردازش و هشت مرحله یعنی سه مرحله شروع، پیگیری و مرور در سطح جست و جو، دو مرحله گزینش و بروز رسانی در سطح دستیابی و سه مرحله فایل کردن، آرشیو کردن و سازماندهی اطلاعات متعلق به سطح پردازش است. عوامل اصلی موثر بر سطوح الگوی اطلاع یابی نیز شناسایی و گزارش شدند و موانع اصلی در دو سطح دستیابی و سازماندهی اطلاعات، معتبر نبودن برخی از سایت های موضوعی، روزآمد نبودن برخی منابع، کندی و قطع ناگهانی خطوط اینترنت، قطع اشتراک مجلات الکترونیکی، تمام متن نبودن بعضی اطلاعات و عدم آشنایی دانشجویان با روش تحقیق بوده است.
    کلیدواژگان: رفتار اطلاع یابی، دانشجویان، تحصیلات تکمیلی، دانشگاه رازی کرمانشاه، الگوی رفتار اطلاع یابی، وب جهانی
  • نازنین مومن زاده، فریدون آزاده تفرشی، احمد فیاض بخش، صابرخدایی آشان صفحه 33
    هدف
    کتابداری بالینی فرایندی است که در آن کتابدار بیمارستانی با حضور در بخشهای بیمارستان به طور مستقیم نیازهای اطلاعاتی پزشکان را دریافت نموده و با جستجوی دقیق و مناسب مباحث را در اسرع وقت در اختیار آنها قرارمی دهد. در این پژوهش به بررسی نقش کتابخانه و کتابدار در عملکرد مبتنی برشواهد، آگاهی پزشکان و کتابداران از پزشکی مبتنی بر شواهد و موانع پیش روی پرداخته است. روش پژوهش: روش این پژوهش پیمایشی و بدون فرضیه می باشد. نیجه گیری: نتایج بررسی نشان می دهد. 76% پزشکان و 84% کتابداران از کاربرد پزشکی مبتنی بر شواهد که لازمه اجرای برنامه می باشد آگاهی دارند. و 86%کتابداران با اجرای این خدمات در کتابخانه موافقند. از لحاظ امکانات و نیروی انسانی از بین 10 کتابخانه بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تبریز مدنی، امام رضا(ع)، کودکان از شرایط مناسب برخوردار بودند.
    کلیدواژگان: کتابدار بالینی، کتابخانه های بیمارستانی، پزشکی مبتنی بر شواهد، پایگاه های اطلاعاتی پزشکی مبتنی بر شواهد، آموزش پزشکی
  • نجلا حریری، مهین بیات صفحه 47
    هدف
    هدف پژوهش حاضر تعیین عوامل گرایش دانشجویان به رشته کتابداری و اطلاع رسانی است.
    روش
    روش پژوهش پیمایشی و جامعه آماری شامل دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه های مستقر در شهر تهران است. نمونه ای به تعداد 240 نفر به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شده و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ای است که عوامل گرایش به رشته کتابداری را در چارچوب یک مدل مفهومی در سه بعد انگیزش، نگرش، و انتظار مورد سنجش قرار می دهد.
    یافته هاو
    نتیجه گیری
    بر اساس یافته ها، بیشترین درصد دانشجویان به صورت اتفاقی(1/27درصد) یا از طریق دفترچه راهنمای کنکور (3/26درصد) با رشته آشنا شده اند. دستیابی به جایگاه علمی و اجتماعی مطلوب و رشد و ارتقاء دانش مهم ترین عوامل انگیزشی در انتخاب رشته بوده اند. 82 درصد دانشجویان پس از ورود به رشته و در طی تحصیل، نگرش بسیار مثبت و مثبتی نسبت به رشته کتابداری پیدا کرده اند و رشته کتابداری توانسته است انتظارات 6/39 درصد از دانشجویان را درحد متوسط برآورده کند.
    کلیدواژگان: انتظارات، انگیزش، دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد، کتابداری و اطلاع رسانی، گرایش تحصیلی، نگرش
  • طیبه شهمیرزادی، فردین کولاییان، جواد بشیری صفحه 61
    هدف
    هدف از پژوهش حاضر بررسی وضعیت امکانات مجموعه سازی کتابخانه های موسسات و مراکز تحقیقاتی تحت پوشش سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی است.
    روش پژوهش: روش این پژوهش پیمایشی است و برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه استفاده شده است. از نرم افزار اکسل به منظور ثبت و تحلیل آماری اطلاعات بهره گرفته شده است. اطلاعات ازطریق ارسال پرسشنامه برای 63 کتابخانه تخصصی گردآوری شد. در مجموع 49 پرسشنامه تکمیل شده یعنی 8/77 درصد از کل پرسشنامه ها دریافت گردید.
    نتیجه گیری
    نتایج کلی بیانگر آن است که در کتابخانه های مورد مطالعه، تعداد کل افراد شاغل 96 نفر است که از این میان 40 نفر دارای تخصص کتابداری از فوق دیپلم تا فوق لیسانس می باشند. وضعیت بودجه و وضعیت منابع علمی در غالب کتابخانه های مورد بررسی نامناسب است. 1/55 درصد کتابخانه ها به اینترنت با آی.پی مستقل دسترسی دارند و 58/28 درصد فاقد اینترنت با آی.پی مستقل هستند.
    کلیدواژگان: اینترنت، بودجه، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کتابخانه های موسسات و مراکز تحقیقاتی، مجموعه سازی، منابع اطلاعاتی، نیروی انسانی
  • عبدالحسین فرج پهلو، مریم زمانی صفحه 77
    هدف
    هدف اساسی این پژوهش بررسی استنادی پایان نامه های کارشناسی ارشد شیمی در دو دانشگاه شهید چمران اهواز و شیراز در طی سال های 1380 تا 1387 به منظور شناسایی پر استفاده ترین منابع اطلاعاتی به کار گرفته شده در پایان نامه های مورد بررسی این دو دانشگاه می باشد.
    روش پژوهش: پژوهش حاضر با استفاده از روش تحلیل استنادی، تعداد 20320 منابع کتابشناختی متعلق به 244 پایان نامه کارشناسی ارشد شیمی (144 پایان نامه دانشگاه شهید چمران اهواز و 100 پایان نامه دانشگاه شیراز) را در فاصله سال های 1380- 1387 مورد بررسی قرار داده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی (جداول فراوانی، میانگین، درصد، و...) استفاده گردید و رسم نمودارها و جداول، به کمک نرم افزار های Excel 2003 و11 SPSS صورت گرفته است.
    یافته ها
    از میان 100 پایان نامه مورد بررسی در دانشگاه شهید چمران اهواز، تعداد 6400 منابع کتابشناختی استخراج شد که از این تعداد 4/1 درصد به منابع فارسی و 6/98 درصد به منابع خارجی تعلق گرفته است. در مجموع 13920 منابع کتابشناختی استخراج شده از 144 پایان نامه مورد بررسی در دانشگاه شیراز، 100 درصد منابع کتابشناختی خارجی بوده است. بررسی نوع منابع کتابشناختی در پایان نامه های مورد مطالعه در دانشگاه شهید چمران اهواز نشان داد که در مجموع بیشترین منابع کتابشناختی را مجلات با 7/84 درصد به خود اختصاص داده اند. پس از آن کتاب ها با 9/11 درصد قرار دارند. همچنین، 4/3 درصد به سایر مواد تعلق گرفته است. در پایان نامه های مورد بررسی دانشگاه شیراز نیز در مجموع، مجلات با 5/88 درصد در رتبه اول، کتاب ها با7/8 درصد در رتبه دوم، و 8/2 درصد به سایر منابع اختصاص یافته است.
    نتیجه گیری - بر اساس یافته های پژوهش بیشترین منابع کتابشناختی به مجلات اختصاص داشته است، بدین ترتیب مجلات هسته بر اساس قاعده برادفورد شناسایی گردیده اند. به طور متوسط هر پایان نامه در دانشگاه شهید چمران اهواز دارای 64 منبع کتابشناختی، و هر پایان نامه در دانشگاه شیراز دارای 6/96 منبع کتابشناختی است.
    کلیدواژگان: تحلیل استنادی، قاعده برادفورد، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشگاه شیراز، پایان نامه های کارشناسی ارشد، حوزه شیمی
  • صدیقه محمد اسماعیل، سمیه کاظمی کوهبنانی صفحه 91
    هدف
    هدف اصلی از انجام این پژوهش، ارزیابی تطبیقی وب سایت های کتابخانه های ملی کشورهای جمهوری اسلامی ایران، عراق و ترکیه از نقطه نظر رعایت معیارهای مطرح در کاربردپذیری وب سایت ها است.
    روش پژوهش: روش شناسی پژوهش حاضر پیمایشی از نوع ارزیابانه است و در آن با استفاده ازسیاهه وارسی، مشتمل بر 11 معیار و 160 مؤلفه وب سایت های کتابخانه های ملی جامعه مورد نظر مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت.
    یافته ها
    با توجه به امتیاز وب سایت شاخص فرضی (که در آن کلیه معیارها و مؤلفه ها 100% رعایت گردیده است)، که 663 امتیاز را به خود اختصاص داده است، وب سایت کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران با 594 امتیاز (5/88 درصد) دارا بودن مؤلفه ها در رده اول، ترکیه با 485 امتیاز (5/70درصد) در رده دوم و عراق با 330 امتیاز (2/46 درصد) در رده سوم قرار گرفته اند.
    نتیجه گیری
    بر اساس یافته های حاصل از پژوهش پیشنهاداتی به دست اندرکاران و طراحان وب سایت کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران به تفکیک ابعاد مطرح شده ارائه می شود، تا با رعایت آن کاربردپذیری در سیاهه وب سایت کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران به لحاظ حفظ موقعیت استراتژیک منطقه ای، به طور صددرصد تامین شود.
    کلیدواژگان: اینترنت، وب، مؤلفه، ارزیابی، کاربردپذیری، وب سایت ها، کتابخانه های ملی، جمهوری اسلامی ایران، عراق، ترکیه
  • زهره میرحسینی، ندا قلی زاده صفحه 119
    هدف
    پژوهش حاضر به بررسی آسیب های جسمی ناشی از کار از نظر اصول ارگونومی(مهندسی فاکتورهای انسانی) در میان کتابداران کتابخانه های دانشگاه های دولتی شهر اصفهان می پردازد.
    روش
    روش پژوهش توصیفی پیمایشی می باشد.ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه سازمان یافته در سه بخش دموگرافیک، نوردیک و تجهیزات کتابخانه و شرایط محیط کار می باشد.تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و ضریب همبستگی پیرسون و آزمون t انجام شده است. کلیه کتابداران جامعه مورد بررسی، 150نفر می باشد که مورد سوال قرار گرفتند ولی از میان آنها 140 نفر93% پاسخ داده اند.
    یافته ها
    میزان آسیب های جسمی ناشی از کار بر حسب بخش کاری عبارتند از: مدیریت 58/34%، امانت 67/32%، خدمات فنی 28%، نشریات 77/17%، پایان نامه ها 11/11% می باشد. میزان آسیب های جسمی کتابدارانی که در بخش های دیگر کار می کنند 84/26%، و کتابدارانی که در چند بخش به طور همزمان مشغول به کار بودند 43/37% می باشد. به طور کلی میزان آسیب های جسمی ناشی از کار در 12ماه 42/41%، 3ماه 95/29% و در یک هفته 74/21% بوده است. در میان کتابداران مورد بررسی میزان غیبت ناشی از کار7/7% و میزان مراجعه به پزشک2/6% می باشد.
    نتایج
    نتایج کلی نشان می دهد بین سن، سابقه کار، انجام فعالیت ورزشی با آسیب های جسمی ناشی از کار در جامعه مورد بررسی رابطه معناداری وجود دارد؛ ولی بین جنس، ساعات کار روزانه(به دلیل یکسان بودن ساعات کاری، باساعات کار روزانه 8-7ساعت در روز) و تجهیزات کتابخانه و شرایط محیط کار(به دلیل یکسان بودن و رعایت استانداردهای موجود در ایران در آنها) با آسیب های جسمی ناشی از کار در میان کتابداران مورد مطالعه رابطه معناداری وجود ندارد.
    کلیدواژگان: ارگونومی، آسیبهای جسمی، کتابداران، کتابخانه های دانشگاهی، دانشگاه های دولتی، اصفهان
|
  • N. Bahar I., Ma, M. Ansari , B. Sohrabi Page 1
    Purpose
    This research is intended to examine and analyze the role of Information and communication Technology (ICT) in improving cultural management at Tehran Municipality Art and Cultural Organization.
    Methodology
    This is an applied research according to its objective, and has a survey-descriptive (non-experimental) research method regarding data gathering method (research plan). The tool considered for collecting information is questionnaire. The statistical community of this study is Cultural Managers which totally include 287 managers. Stratified Random Sampling method was used in selecting the sample and 73 of abovementioned individuals were chosen as the sample size.
    Findings
    In general, findings of the research indicate that the use of ICT is effective on the improvement of managing cultural services, increase in efficiency of cultural managers in course of the client-centric principle, decrease in cost and increase in speed of providing cultural products and services.
    Conclusion
    The use of ICT causes improved cultural management at Tehran Municipality Art and Cultural Organization.
  • Zohreh Parvini, Ma, Ali Jalali Dizaji Page 17
    Purpose
    This research aims to study the information seeking behavior of the postgraduate students in Razi University on the web.
    Methodology
    The method used is based on the grounded theory. The data was gathered through the interview. A purposeful sampling technique is used to indicate a total sample of 30 postgraduate students of Razi University for the study. The grounded theory based on Meho and Tibbo’s model was used in this research.
    Findings
    The results showed that the information seeking behavior model is based on the three basic stages of searching, accessing, and processing with eight sublevels i.e. starting, chaining, and revising in the first stage; selecting and updating in the second stage; filing, archiving, and organizing in the third stage. The major effective criteria within the three stages of information seeking behavior model have also been identified and reported.
    Conclusion
    The important problems faced by the students in two stages of information accessing and processing were unreliability of websites, outdated sources of information, low speed transfer rate or internet access disconnection, e-journal discontinuation for subscription, unavailability of information, and unfamiliarity with the research methodology.
  • Nazanin Momenzadeh, Fereydoon Azadeh-Tafreshi , Ahmad Fayyaz-Bakhsh , Saber Khodaei-Ashan, Ph Page 33
    Purpose
    The present study evaluates the role of the library and librarian in Evidence Based Practice and the level of knowledge of the doctors and librarians about the evidence based medicine.
    Methodology
    It was a survey type study which has no hypothesis.
    Findings
    The results revealed that 76% of the doctors and 84% of the librarians had some levels of knowledge about the evidence based medicine which is of very high necessity in running the program. 86% of the librarians agreed with the program.
    Conclusion
    In terms of human resources and library facilities, libraries of Madani, Imam Reza and Koodakan were better compared to others.
  • Nadjla Hariri , Mehrnoosh Bayat Page 47
    Purpose
    The present research was conducted to identify factors influencing some students to choose Library and Information Science (LIS) as their field of study.
    Methodology
    The research method of this study was analytical survey and the statistical population was composed of undergraduate and postgraduate students of LIS at universities located in Tehran. A sample including 240 students was selected by stratified random sampling method. Research data were collected by the questionnaire composed of three factors motivation, attitude, and expectations.
    Findings
    Considering findings of the research, 27.1 percents of the students identified this field accidentally and 26.3 percent by the university entrance exam guidebook. Obtaining an acceptable scientific and social position was the most important motivating factor to select LIS as their field. 82 percent of students became interested in LIS after coming to university.
    Conclusion
    Overall, the field LIS was able to satisfy 39.6 percent of expectations of its students in a middle level.
  • Tayyebeh Shahmirzadi, Fardin Koolaeian, Javad Bashiri Page 61
    Purpose
    The present project studied the status of acquisition possibilities within the Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO) affiliated libraries of research institutes and centers.
    Methodology
    Survey method is used in this research. In order to form a picture of the current situation, a questionnaire was designed and sent to 63 libraries. 49 libraries (%77/8) responded. The information was analyzed by descriptive statistical methods using Excel software.
    Findings
    The results showed the total number of affiliated persons in libraries is 96. Totally 40 library staffs from 96 library staffs had university degrees in Library and Information Science. Most libraries had budget problem and they did not have access to stable financial resources. And, access to Internet with IP valid 55/1 and 28/58 percent of them lacked it.
    Conclusion
    Finally, in order to eliminating the weakness of studied libraries and building coherence and concordance collections, some guidelines were proposed.
  • Abdolhossein Farajpahlou, Prof, Maryam Zamani Page 77
    Purpose
    The present research mainly aims to survey M.Sc dissertations relevant to chemistry field in Ahvaz Shahid Chamran and Shiraz Universities during the years 2002 to 2009 in order to determine the most used scientific and information resources in surveyed dissertations of these universities.
    Methodology
    This research surveys 20320 bibliography resources which allocate to 244 M.Sc dissertations in chemistry (144 dissertations in Ahvaz Shahid Chamran University and 100 dissertations in Shiraz University) through citation analysis method. Analyzing the data, we used the descriptive statistics including frequency tables, average, percentage and etc. Then we inserted tables and diagrams via Excel 2003 software and SPSS 11.
    Findings
    Among 100 surveyed dissertations in Ahvaz Shahid Chamran University, it was extracted 6400 bibliographic resources (1/4 percent) belonging to Persian resources and (98/6 percent) to the foreign ones. The investigation on the type of bibliographic resources in studied dissertations relevant to Shahid Chamran University in Ahvaz showed that totally the most bibliographic resources (84/7 percent) allocate to the journals with (84/7 percent). In surveyed dissertations of Shiraz University there are totally journals with (88/5 percent) in the first rate and the books with (8/7 percent).
    Conclusion
    According to the research findings, the most bibliographic resources allocate to the journals. So, the core journals are identified on the basis of Bradford’s law. Averagely, each dissertation of Shahid Chamran University in Ahvaz includes 64 citations and each dissertation in Shiraz University includes 96/6 bibliographic resources.
  • Sedigheh Mohammad-Esmaeil , Somayyeh Kazemi-Koohbanani, Ma Page 91
    Purpose
    The main purpose of this study is to do a comparative evaluation of Islamic Republic of Iran, Iraq and Turkey National Library websites, based on important characteristics in usability of websites.
    Methodology
    In this research, assessment of National Library websites has been done using a checklist. The checklist includes 11 criteria and 160 components for reviewing and evaluating websites.
    Results
    According to allocated grade to hypothetical website (with 100% confirmed criteria and components) equal 663 points, the Iran national library website with 594 points (88/5%) has been achieved first rank. Turkey with 485 points (70/5%) and Iraq with 330 points (46/2%) are second and third, respectively.
    Conclusion
    Based on the results of this research, some proposals have been offered to website designers and decision-makers of Iran National Library. Through recommended proposals in the checklist of Iran National Library website, the improvement of the usability of website and preservation of regional strategic position is possible.
  • Zohreh Mirhosseini , Neda Gholizadeh, Mlis Page 119
    Purpose
    The aim of this study is to investigate the physical injuries of workplace among librarians of governmental universities of Isfahan based on Ergonomic principles.
    Methodology
    The research method is descriptive survey by using questionnaire in 3 parts: demographic, Nordic, and library equipment and occupational conditions. Data analysis has been done by SPSS software, P coefficient of correlation and t-test.
    Findings
    The amount of physical injuries at work according to different sections is Management/ 58%, Circulation/ 67%, Technical services/ %, and periodical/ 77%. The librarians who work in other sections have declared the mount of injuries 11/11%, and those who simultaneously work at several sections have 84% injuries. On the whole, the amount of physical injuries in 12 months is 41/42%, in 3 months is 29/95% and in a week is 21/74%. The amount of absence at work is 7/7% and the amount of going to doctor because of physical injuries is 6/2%.
    Conclusion
    There is a significant relation between age, work experience, and doing exercise with physical injuries, but there isn’t a significant relation between gender, working hours, library equipment and occupational conditions with physical injuries.