نشریه تازه های رواندرمانی
پیاپی 65-66 (پاییز و زمستان 1391)

آنچه در این گزارش می خوانید برداشت اندک از پژوهش دراز مدتی است که درباره رویا شروع کرده ایم. متن حاضر برای دومین کنگره پژوهشهای روانپزشکی و روانشناسی تهیه شده و در سال 1365 در تالار بیمارستان امام حسین (ع) در تهران ارائه شد. در جریان تنظیم آن برای تایپ وارسال به کنگره بودم که شماره 76 مجله مطالعات رواندرمانی Etudes psychotherapiques 1989 بدستم رسید وعنوان مطالب این شماره «رویا پس از 90 سال اثر»ژاک ناتانسون «jacques natanson روانکاو و استاد دانشگاه پاریس بود که نخستین مقاله با عنوان»فروید و اکتشافات تفسیر رویاها «را نوشته است. بر آن شدم تا استخوانبندی مطالب او را در این گزارش بگنجانم شاید جایگاه پژوهشهای خود را در کشفیات روانکاوی درباره رویا رساتر بیان کرده باشم و دیدگاهی را که در همزمانی پژوهش، تشخیص و درمان در رویا دارم روشن تر ساخته باشم.

استنبرگ پس از ارئه نظریه سه عاملی عشق، با مولفه های صمیمیت، شهوت و تعهد، احساس کرد که هنوز اظهاراتش پیرامون عشق مبهم است و تلاش های او به منظور پاسخ به این سوالات و این که اشخاص، جذب چه کسانی می شوند، منجر به ایجاد نظریه داستان عشق شد. به عبارتی، نیاز و نحوه تصور افراد از داستان عشق زندگی خویش، نحوه ابراز عشق و دوام آن را آشکار خواهد ساخت. برای ثمر بخش بودن یک رابطه عاشقانه لازم است که داستان عشق طرفین همخوان باشد، حال، تفاوتی ندارد که نیاز ها و داستان های ایشان مکمل باشد یا مشابه. بنابراین یکی از وظایف مشاور، در مشاوره پیش از ازدواج، کمک به مراجعان، جهت شناخت داستان عشق آنها است تا بدین وسیله بتوانند در انتخاب مسیری بهتر گام بردارند، این مقاله به بررسی این مفاد می پردازد.

سبک های تفکر، ترجی هات هر فرد در استفاده از توانایی هایش است که در انسان ها با یکدیگر متفاوت است. دانشجویان و اساتید آنها نیز هر کدام سبک های تفکر متفاوتی دارند. هدف اصلی این مقاله، رابطه همخوانی/ناهمخوانی سبک تفکر استاد- دانشجو با پیشرفت تحصیلی دانشجویان است. به همین منظور تعداد 248 نفر (161 دختر و 87 پسر) از دانشجویان دانشکده های علوم انسانی و فنی- مهندسی دانشگاه دولتی قم در رشته های مهندسی عمران، مهندسی کامپیوتر، علوم تربیتی و ادبیات انگلیسی با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند و به پرسشنامه ی سبک های تفکر (TSI) که مشتمل بر 65 سوال است، پاسخ دادند. اساتید آنها- که 24 نفر بودند (13 زن و 11 مرد)- نیز با پرسشنامه ی سبک ها تفکر در تدریس (TSTI) که 49 سوال دارد، مورد آزمون قرار گرفتند. به منظور تحلیل روابط بین متغیرها، از آزمون ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته ها نشان داد که همخوانی در سبک های تفکر محافظه کار، جزئی، اجرایی و قانونی بین اساتید و دانشجویان و ناهمخوانی در سبک تفکر کلی، با پیشرفت تحصیلی ارتباط داشته است.

در رویکرد نشر اطلاعات با استفاده از ابزار هایی مانند سخنرانی، ارائه جزوه، پوستر و ابزار های نوین فن آوری اطلاعات در خصوص انواع، آثار زیان بار و پیامدهای کوتاه مدت مصرف مواد مخدر، اطلاعاتی در اختیار مخاطبان قرار می گیرد. ابزار دیگر مبتنی بر رویکرد نشر اطلاعات که با توجه به محتوای چندگانه خود می تواند بر روی پیشگیری از سوء مصرف مواد مخدر به کار بسته شود، الگوی استفاده از ابیات شعری شعرای مشهور زبان و ادبیات فارسی است. در این الگو علاوه بر ارائه ی اطلاعات به مخاطبین، با بهره گیری از الگو های عبرت آموزی و ((زیر سیستم های شناختی تعامل)) که اثرات عمیق شعر را به مثابه ی یکی از گونه های استعاره در پردازش های هیجانی و عمیق ذهن مورد تاکید قرار می دهد، تعدادی از ابیات شعر در قالب 10 جلسه 90 دقیقه ای آموزشی راجع به پیشگیری از سوء مصرف مواد مخدر، ارائه می شود.

مقاله حاضر به بررسی تاثیر آموزش مهارت ارتباط زناشویی در صمیمیت زوجین می پردازد.در این پژوهش که بر روی 40 زوج (80نفر) که برای دوره آموزشی مهارت های ارتباطی ثبت نام کردند، انجام پذیرفته است. از یک پیش آزمون برای تعیین کیفیت ارتباط فعلی زوجین و مهارت های زناشویی آموخته شده نوع اول و ارزیابی چگونگی تعیین اهداف یادگیریشان استفاده شده است. سپس در 8 جلسه دو ساعته به صورت کارگاهی، مهارت های ارتباط زناشویی (مهارت گفتگو زوجین، مهارت حل تعارض،سبک های ارتباطی و چگونگی اصلاح سبک های گفتگو) به زوجین آموزش داده شد. بعد از دوره آموزشی، پس آزمون از زوجین به عمل آمد. سوالهای پیش آزمون، درباره مفاهیم و تفاوت های آموخته شده در مهارت های زوجین بوده است.نتایج تغییرات در نمره های تفاوت کل (پیش آزمون) و (پس آزمون) نشان داد که 85% در پس آزمون، نمره ی بالاتر گرفته اند و توانسته اند به طور موثر تر از مهارت استفاده کنند و به فرآیند مهارت آموزی مورد نظر رسیده اند.

تعارضات زناشویی، یکی از مشکلات شایع جامعه امروزی به شمار می آید، که معمولا به صورت پایدار در آمده و بنیان خانواده را تحت تاثیر خود قرار می دهد. در حل تعارضات زناشویی به درمان هایی نیاز است که کوتاه مدت بوده و در عین حال به گونه ای توانبخش باشد که بدون حضور مشاور و با حفظ استقلال افراد دچار تعارض، به ایشان کمک کند تا زندگی توام با آرامش و رشد را تجربه کند. در این پژوهش تلاش شده است، سه نمونه از درمان براساس اجرای فن خود گویی مبتنی بر واقعیت تشریح شود که نتایج نشان می دهد در هر سه مورد، این نوع از درمان به حل تعارضات زناشویی منجر گردیده است.