مجله فرهنگ و اندیشه ریاضی
سال سی و یکم شماره 1 (پیاپی 49، بهار 1391)

این مقاله دو قسمتی که قسمت دوم آن در شماره اینده به چاپ خواهد رسید، کوششی است برای بیان بخشی از تاریخچه، کاربردها و چشم اندازهای نظریه زایبرگ- ویتن روی خمینه های سه و چهار بعدی.

در این مقاله به بیان اهمیت استفاده از آماره های فرعی و نقش آنها در استنباطهای شرطی می پردازیم و نشان می دهیم که چگونه شرطی کردن روی آماره فرعی می تواند به بهبود استنباطها منجر شود. همچنین به برخی ایرادها، انتقادات و کمبودهای استنباط های شرطی اشاره خواهیم کرد. در ادامه، چگونگی محاسبه برآوردهای مکان- مقیاس بهینه که با نظریه شرطی ارتباط دارند را شرح داده و توضیح می دهیم که چگونه شرطی کردن منجر به برآوردهای نقطه ای بهینه در بیشتر مسائل ساده و اساسی آماری می شود.

در این مقاله توصیفی نظریه گره به طور ساده معرفی و به برخی از کاربردها و ارتباطهای آن با شاخه های دیگر ریاضی و علوم مانند فیزیک، شیمی و زیست شناسی اشاره می شود.

نیاز به شفافیت و وضوح درباره مفهوم احتمال عمیقا حس می شود. خواه به این دلیل که این مفهوم هم از دیدگاه ریاضی و هم از دیدگاه تجربی بسیار جالب توجه است، یا به این دلیل که مفهوم احتمال در برابر همه کوشش ها در جهت دقیق ساختن آن سرکش است.