دو ماهنامه دانشور رفتار
پیاپی 47 (تیر 1390)

موضوع مقاله «تبیین رابطه سیستمهای اطلاعاتی و فرآیند تصمیم گیری مدیران میانی نظام بانکداری خصوصی» می باشد که از حیث افزایش اثربخشی تصمیمات بواسطه دریافت اطلاعات به موقع، صحیح، مرتبط و جامع و وجود امکان کنترلهای مجدد سیستمی مورد بررسی قرار گرفته است.
متغیر مستقل تحقیق سیستمهای اطلاعاتی است که شامل TPS، MIS، DSS، GDSS و SIS می گردد. سیستمهای اطلاعاتی مذکور از ابعاد مختلف بر فرآیندهای سازمانی و از جمله فرآیند تصمیم گیری تاثیر می گذارند که برخی از مهمترین این ابعاد که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته اند شامل کسب اطلاعات به موقع، کسب اطلاعات صحیح، کسب اطلاعات مرتبط، کسب اطلاعات جامع و وجود امکان کنترلهای مجدد سیستمی می باشد.
متغیر وابسته تحقیق فرآیند تصمیم گیری می باشد که بر اساس مدل کلاسیک تصمیم گیری به دو مرحله مساله یابی و حل مساله تفکیک شده است. مرحله مساله یابی شامل احساس و درک وجود مشکل و ریشه یابی آن و مرحله حل مساله شامل تعیین راهکارها، ارزیابی راهکارها، انتخاب راهکار بهینه، اجرای آزمایشی راهکار بهینه و سپس اجرای دائمی آن می باشد. نتیجه این دو مرحله فرآیند تصمیم گیری است که همان متغیر وابسته تحقیق می باشد.
بنابراین سوالات پرسشنامه به نحوی طراحی گردید که ضمن بررسی میزان تاثیر سیستمهای اطلاعاتی بر فرآیند تصمیم گیری،تاثیر آنها را بر هر یک از مراحل فرآیند تصمیم گیری نیز تعیین نماید.
برای بررسی رابطه بین متغیرهای تحقیق، بانک سامان انتخاب گردید که این انتخاب بدلایل زیر صورت پذیرفت: 1- وجود سیستمهای اطلاعاتی با فناوری پیشرفته در بانک سامان2- پیاده سازی و اجرای این سیستمها از چند سال گذشته و نتیجتا امکان بررسی نتایج حاصل از کاربرد آنها3- حجم بالای نقل و انتقال اطلاعات سیستمی و اتکای بسیار زیاد تصمیمات سازمانی بر اطلاعات سیستمیاز سوی دیگر بدلیل اینکه مدیران میانی بانک شامل روسای ادارات، روسای شعب درجه 1 و 2 و معاونین شعب ممتاز بیشتر از سایر رده های مدیریتی با استفاده مستقیم از اطلاعات حاصل از سیستمهای اطلاعاتی بانک به اتخاذ تصمیم می پردازند، این گروه از مدیران به عنوان جامعه آماری انتخاب گشتند.
بررسی های انجام شده در تحقیق حاکی از نتایج زیر می باشد: 1- رتبه های1 الی 5 تاثیر گذاری متغیرها بر افزایش اثربخشی در مرحله مساله یابی از فرآیند تصمیم گیری به ترتیب مربوط به متغیرهای کسب اطلاعات جامع، کسب به موقع اطلاعات، کسب اطلاعات صحیح، وجود امکان کنترلهای مجدد سیستمی و کسب اطلاعات مرتبط بوده است.
2- رتبه های 1 الی 5 تاثیر گذاری متغیرها بر افزایش اثربخشی در مرحله حل مساله از فرآیند تصمیم گیری به ترتیب مربوط به متغیرهای کسب به موقع اطلاعات، کسب اطلاعات جامع، کسب اطلاعات صحیح، وجود امکان کنترلهای مجدد سیستمی و کسب اطلاعات مرتبط بوده است.
3- متغیر کسب اطلاعات جامع بیشتر در مرحله مساله یابی از فرآیند تصمیم گیری و متغیرهای کسب به موقع اطلاعات، کسب اطلاعات صحیح، کسب اطلاعات مرتبط و وجود امکان کنترلهای مجدد سیستمی بیشتر در مرحله حل مساله از فرآیند تصمیم گیری موثر بوده اند.
4- مجموع متغیرهای تحقیق بیشتر در مرحله حل مساله از فرآیند تصمیم گیری موثر بوده اند.
5- رتبه های 1 الی 5 تاثیر گذاری متغیرها بر افزایش اثربخشی فرآیند تصمیم گیری به ترتیب مربوط به متغیرهای کسب به موقع اطلاعات(8/88%)، کسب اطلاعات جامع(6/88%)، کسب اطلاعات صحیح(2/87%)، وجود امکان کنترلهای مجدد سیستمی(6/82%) و کسب اطلاعات مرتبط(6/73%) بوده است.
6- نهایتا مجموع متغیرهای تحقیق تا 2/84 % در افزایش اثربخشی فرآیند تصمیم گیری موثر بوده اند.
بنابراین بر اساس نتایج تحقیق می توان اینگونه بیان نمود که سیستمهای اطلاعاتی تا حد بسیار زیادی اثربخشی فرآیند تصمیم گیری و نتیجتا تصمیمات مدیران میانی را افزایش داده اند وکاربرد آنها برای اتخاذ تصمیمات مناسب و اثربخش در سازمان امری حیاتی می باشد.

اگر سازمانی بخواهد برای نخستین بار شکل گیرد، سازمان آن چگونه باید طراحی شود؟ این مقاله که حاصل یک پژوهش کاربردی است، بر اساس طی کردن مراحل خاص، سازمان جدیدی را طراحی می کند. جهت تحقق این امر، گروه پژوهشی پس از مطالعه و مرور مبانی نظری و الگوهای مختلف طراحی سازمان، و تعیین مدل طراحی و بومی سازی آن، ساختار جدید بر اساس سناریوهای فرآیندی مختلف طراحی و در نهایت فرآیندهای انتخاب شده در آن جاسازی شده است.

در شرایط بسیار پیچیده، متغیر ومملو از رقابت کنونی تنها سازمانهایی قادر به رقابت وحفظ بقاء خویش هستند که با آگاهی و شناخت از وضع موجود به برنامه ریزی جهت نیل به وضع مطلوب خود بپردازند. در چنین شرایطی شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر بهره وری می تواند به عنوان یکی از مهمترین عوامل شناخت وضع موجود یک سازمان به تعیین اهداف، برنامه ریزی و تلاش آن سازمان جهت رسیدن به چنین اهدافی نقشی حیاتی ایفاء نماید. مقاله حاضر به دنبال آن است تا با بکارگیری تحلیل فرایند شبکه ای به عنوان یکی از روش های بسیارکارآمد تئوری تصمیم گیری به شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر بهره وری شرکتهای تولیدکننده رادیو- تلویزیون ایران بپردازد. در این مقاله ابتداء با استفاده از نظر خبرگان عواملی چون انعطاف پذیری تولید، کیفیت تولید به عنوان عوامل موثر بر بهره وری شرکتهای تولیدکننده رادیو- تلویزیون ایران شناسایی گردید و سپس با توجه به تاثیر عوامل شناسایی شده بر هم و نیز تاثیر این عوامل بر بهره وری با بکارگیری تحلیل فرایند شبکه ای اقدام به تعیین درجه اهمیت هر یک از این عوامل شد. به عبارت دیگر پس از تعیین روابط میان عوامل مختلف جهت مدلسازی مساله به علت غیرخطی بودن روابط میان عوامل از این تکنیک که توانایی در نظر گرفتن روابط متفاوت و متقابل میان عوامل مختلف را دارد، استفاده شد. در نهایت نیز جهت حل مساله از روش توانهای افزایشی به کمک نرم افزارAB(6.1) MATL استفاده گردید.

این تحقیق با هدف طراحی و تبیین مدلی به منظور دستیابی به چابکی در سازمان های تولیدی و بررسی تاثیر آن بر مزیت رقابتی و عملکرد سازمان انجام پذیرفت. برای دستیابی به این هدف ابتدا با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی به بررسی متغیرهای مکنون چابکی، مزیت رقابتی و عملکرد سازمانی پرداخته شد. در مدل تحقیق، متغیرهای مکنون چابکی شامل اغنای مشتری، تسلط بر تغییرات و عدم اطمینان، همکاری در جهت افزایش رقابت-پذیری، و اهرمی کردن اثر اطلاعات و افراد است. مزیت رقابتی شامل زمان رسیدن به بازار، قیمت/هزینه، کیفیت، نوآوری محصول، و تحویل قابل اعتماد است. عملکرد سازمان نیز شامل عملکرد بازار و عملکرد مالی است. هر کدام از این متغیرهای مکنون با شاخص های خودشان سنجیده شده اند. در ادامه با استفاده از مدل معادلات ساختاری به بررسی رابطه مستقیم چابکی بر مزیت رقابتی و عملکرد سازمانی، رابطه مستقیم مزیت رقابتی بر عملکرد سازمانی، و رابطه غیرمستقیم چابکی بر عملکرد سازمانی(از طریق مزیت رقابتی) پرداخته شده است. نتایج روابط را مورد تایید قرار داده است. محاسبات با استفاده از نرم افزار Lisrel 8.54 انجام گرفته است.

ادگار شاین برای شناسایی فرهنگ سازمانی مدلی ارائه کرده است؛ وی در این مدل ادعا می کند خاستگاه هر فرهنگ سازمانی، پیشفرضهایی است که اساس ارزشهای فرهنگ آن سازمان قرار می گیرند. مظاهر فرهنگ بر اساس ارزشهایی بروز می یابند که خود از بطن پیشفرضهای فرهنگ برآمده اند. در این مقاله، به انگیزه تقریب به الگوی «سازمان کامل»، پیشفرضها و ارزشهای فرهنگ سازمانی اسلامی، مبتنی بر مدل شاین، در قالب نمونه اعلی (نوع آرمانی اسلامی) به تصویر کشیده شده اند. ماخذ اصلی استخراج این نمونه اعلی، قرآن کریم بوده است.

این مقاله با هدف شناسایی عوامل موثر بر ریسک اعتباری و ارائه مدلی جهت پیش بینی ریسک اعتباری و رتبه بندی اعتباری مشتریان حقوقی متقاضی تسهیلات یک بانک تجاری، با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها و شبکه عصبی و مقایسه این دو مدل انجام گرفته است. بدین منظور بررسی های لازم بر روی اطلاعات مالی و غیر مالی با استفاده از یک نمونه 146 تایی تصادفی ساده از مشتریان حقوقی متقاضی تسهیلات، صورت گرفت. در این پژوهش، 27 متغیرتوضیح دهنده شامل متغیرهای مالی و غیر مالی مورد بررسی قرار گرفت که از بین متغیرهای موجود نهایتا با استفاده از تکنیک تجزیه و تحلیل عاملی و قضاوت خبرگان (روش دلفی)، 8 متغیر تاثیرگذار بر ریسک اعتباری انتخاب گردید که وارد مدل تحلیل پوششی داده ها شده و امتیازات کارایی شرکتهای حقوقی با استفاده از آنها بدست آمد. همچنین متغیر های انتخابی به عنوان بردار ورودی شبکه عصبی پرسپترون 3 لایه وارد مدل شد.نتایج حاصل از مدل تحلیل پوششی داده ها و شبکه عصبی در برآورد ریسک اعتباری و رتبه بندی اعتباری در مقایسه با نتایج واقعی حاکی از آنست که مدل شبکه عصبی در پیش بینی ریسک اعتباری مشتریان حقوقی و رتبه بندی اعتباری آنها از کارایی بیشتری برخوردار است.

هدف این مقاله با اتخاذ رویکرد تعاملی، تبیین نقش واسط خودسودمندی به منظور ارتقای اثربخشی برنامه های جامعه پذیری افراد تازه وارد در سازمان مورد مطالعه است. با اتکا به داده های بدست آمده از 115 پرسشنامه و تحلیل نتایج آنها با الگوی «بارون و کنی»، نقش واسط خودسودمندی تایید شد. همچنین وجود تاثیر مثبت تاکتیک های جامعه پذیری نهادی بر خودسودمندی نیز مورد تایید قرار گرفت. یافته های حاصله حاکی از آن است که اثربخشی برنامه های جامعه پذیری سازمانی در قالب تاکتیک های نهادی، تحت تاثیر سطح خودسودمندی افراد جدیدالاستخدام قرار دارد و به ارتقای سطح خبرگی کاری و تمایل به ماندن افراد در سازمان مورد مطالعه منجر می گردد.

این مقاله به بررسی رابطه بین بازده و ریسک سیستماتیک، چولگی و کشیدگی سهام در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی85-1381 می پردازد. تحقیقات مشابه در این زمینه نتایج متفاوتی را در دوره های صعودی و نزولی بازار نشان می دهند به همین دلیل دوره زمانی تحقیق به دو دوره صعودی (83-1381) و نزولی (85-1383) تقسیم شده و رابطه مورد نظر در هریک از این دوره ها به تفکیک مورد بررسی قرار گرفته است. از بین داده های 438 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران فقط داده های 64 شرکت در بازه زمانی 85-1381 استفاده شده است، ملاک انتخاب این 64 شرکت میانگین تعداد روزهای معامله برروی سهام در هر سال می باشد. نتایج تحقیق به این مطلب اشاره دارد که براساس مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای چولگی نقش مهمی در توصیف بازده سهام در هر دو دوره ایفا می نماید؛ در دوره صعودی کشیدگی با بازده رابطه معنی داری دارد ولی در دوره نزولی هیچ رابطه معنی داری بین کشیدگی و بازده وجود ندارد. این درحالیست که در مدل سه عاملی فاما و فرنچ بدلیل حضور عوامل اضافی شامل نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار و اندازه، این ضرایب در هیچکدام از دوره ها معنی دار نمی باشند.

امروزه به خاطر محدودیتهای اقتصادی و توسعه و پیچیدگی بازارها، استفاده بهینه از منابع دردسترس و شناخت و پاسخگویی به موقع به خواسته های مشتریان در بخشهای مختلف بازار به امری اجتناب ناپذیر تبدیل شده است و سازمانها را بر آن داشته تا با حذف ساختارها و روش های کار سنتی، سهم خود را در بازار حفظ نمایند. به علت وجود رقابت در سیستمهای تولیدی، کاهش هزینه ها و اتلاف و بهبود فرابند تولید از مسائل مهم در کارخانجات تولیدی و خدماتی محسوب می گردد، این عوامل باعث می شوند تا حرکت به سمت تولید ناب به عنوان یک ضرورت مطرح شود. در این راستا یکی از مسائل مهم، شناخت اتلاف در فرایند تولید می باشد. صنعت الکترونیک نیز از این قاعده مستثنا نمی باشد، که در این تحقیق سعی شده با استفاده از روش مدیریت جریان ارزش به عنوان بهترین راه برای برنامه ریزی تولید و کنترل موجودی، نقاط اتلاف شناسایی شده و به طراحی سیستم جدید تولید پرداخته شود. لذا گام های این فرایند که شامل انتخاب جریان ارزش هدف، ترسیم نقشه وضعیت فعلی، محاسبه شاخص های کارآیی، ترسیم وضعیت آتی و ارائه برنامه کایزنی برای بهینه سازی جریان ارزش هدف مورد بررسی قرار می گیرد و نتایج حاصل با استفاده از نرم افزار شبیه سازی ED اندازه گیری می شود.

در میان صنایع مختلف، صنعت بانکداری اهمیت خاص خود را دارد. زیرا که یک صنعت بانکداری کارا می تواند در دستیابی به رشد و توسعه اقتصادی موثر بوده، همچنین سلامت این صنعت به سلامت اقتصاد کشور کمک می کند. زیرا که کارایی صنعت بانکداری به معنی کارمزد و هزینه های بانکی کمتر، نرخ سود پایین تر و ارایه خدمات با کیفیت بالاتر می باشد. بنابراین برآورد کارایی و بهره وری صنعت بانکداری و شناسایی عوامل موثر بر آن امری بسیار ضروری است.در این تحقیق به جهت اینکه عملکرد هر واحد تصمیم گیری را در طول زمان ردیابی کنیم و برای تجزیه و تحلیل تغییرات در کارایی و بهره وری در طی زمان وهمچنین تفکیک بهره وری به دو جزء عمده آن یعنی تحولات تکنولوژیک و تغییرات در کارایی از روش تحلیل پنجره ای و شاخص مالم کوئیست استفاده می شود.
میانگین کارایی فنی بانک های ملت، ملی، سپه و تجارت تقریبا 80% می باشد که نسبتا پایین می باشد. میانگین کارایی مدیریت بانک های ملت و تجارت تقریبا 84% می باشد. میانگین کارایی مقیاس بانک های تجاری ایران به غیر از بانک ملی که 83% می باشد همگی در سطح نسبتا مطلوبی می باشد. با توجه به مقادیر شاخص مالم کوئیست تنها عملکرد بانک رفاه کارگران (0.990) در طی دوره مذکور بدتر شده است و عملکرد سایر بانکها بهبود یافته است. میانگین مقادیر شاخص بهره-وری مالم کوئیست بانک های تجاری ایران در دوره مذکور 1.063 می باشد که گویای بهبود عملکرد نظام بانکی ایران می باشد.

در حوزه طبقه بندی ABC چند معیاره موجودی مدلهای متعددی توسط پژوهشگران در سطح جهان ارائه شده است. نتایج متفاوت طبقه بندی اقلام در این مدلها یک چالش جدی پیش روی اندیشمندان این حوزه از دانش می باشد. در این مقاله از تکنیک های ادغامی جهت مقایسه نتایج بدست آمده از مدلهای مختلف طبقه بندی ABC چند معیاره موجودی استفاده شده است، مدل ارائه شده جهت تعیین مناسبترین مدل، بسیار ساده و قابل بکارگیری جهت مقایسه هر تعداد مدل مورد استفاده می باشد. در این مقاله از مدلهای وان لانگ، فان و ژوو، طبقه بندی آر- مدل و طبقه بندی سنتی بعلاوه یک مدل پیشنهادی که بهبود دهنده مدلهای فوق الذکر می باشد برای طبقه بندی 100 قلم موجودی از انبارهای تولیدی داخلی شرکت سایپا استفاده شده است. بعد از طبقه بندی اقلام با استفاده از روش ادغامی میانگین رتبه ها نتایج طبقه بندی مدلها با هم مقایسه شده اند. نتایج نشان می دهد که مدل فان ژوو و مدل پیشنهادی به ترتیب با 76% و 75% مطابقت در رتبه های اول و دوم قرار گرفته اندو مدل.سنتی با 19% مطابقت از این نظر در اولویت آخر قرار گرفته است.

یکی از مشکلات مهم بنگاه ها، نامشخص بودن رویکرد مشخص به منظور افزایش رقابت پذیری است. لذا در این مقاله قصد داریم که مدلی برای بررسی و اندازه گیری توان رقابتی بنگاه ارائه نماییم. برای استخراج مدل مفهومی اولیه، نظریات، تئوری ها، مدل ها، رویکردها و چارچوب های مرتبط با رقابت پذیری در سطوح مختلف بنگاه، صنعت و ملی و همچنین تحقیقات پیشین مطالعه شد. نتیجه آن شناسایی رویکردهای اصلی مورد استفاده در تدوین مدل مفهومی اولیه بود. با استناد به این رویکردها مدلی با سه جزء اصلی منابع ورودی سازمان، موقعیت بنگاه در بازار و توان خلاقیت و نوآوری برای اندازه گیری توان رقابتی بنگاه توسعه داد شد. در ادامه کار پس از گردآوری داده ها از طریق نظرسنجی از خبرگان، با استفاده از تکنیک های تحلیل عاملی اکتشافی، مدلسازی معادلات ساختاریافته و مدلسازی شبکه های بیزین، این مدل مورد بررسی، اصلاح و نهایتا تایید قرار گرفت. این مدل در صنعت پتروشیمی ایران مورد بررسی قرار گرفته است. پس از تایید مدل، مشخص شد که توان رقابتی شرکت صنایع پتروشیمی ایران بیش از هر چیز وابسته به منابع است.

مدیریت بر خود، رویکردی جدید در ادبیات مدیریت است که در سه سطح فرد، گروه و سازمان مطرح شده است. فرض اساسی مدیریت سنتی، تقسیم کار بین مدیران و کارکنان یعنی تصمیم گیری و صدور دستور از جانب مدیر و اطاعت و اجرا توسط کارکنان است. این پیش فرض در مدیریت بر خود مورد تردید واقع می شود. در این رویکرد فرد تصمیم گرفته و خود اجرا می کند لذا نحوه اداره در این رویکرد با روش سنتی مدیریت متفاوت می باشد. با توجه به تاثیر عمده و اهمیت خودمدیریتی در رهبری و جایگاه ویژه آن در مدیریت، پژوهش حاضر به منظور بررسی وجود و یا عدم وجود تفاوت معنادار بین خودمدیریتی مدیران نظام اداری جمهوری اسلامی ایران با معیارهای علمی و اسلامی، درصدد مقایسه خودمدیریتی این دسته از مدیران با خودمدیریتی امام خمینی- به عنوان الگویی جامع از یک رهبر دینی- می باشد. در واقع این پژوهش گامی است به سوی خودشناسی مدیران نظام اداری [شناخت]، به عنوان مقدمه اصلاح رفتار و سبک مدیریت آنان بر اساس معیارهای علمی و اسلامی [عمل]. بدیهی است موردکاوی خودمدیریتی حضرت امام خمینی لازمه این تحقیق می باشد. بر اساس نتایج آزمون تک گروهی بین خود مدیریتی مدیران و حضرت امام تفاوت معنادار وجود دارد. مدیران در دو حوزه خدماتی اجتماعی و فرهنگی به ترتیب حائز بیشترین و کمترین امتیاز خودمدیریتی شده اند. در زمینه شاخص های نیت و عمل خالص، درک فوق حسی و عبادت نسبت به سایر شاخص ها، خودمدیریتی مدیران تفاوت بیشتری با خودمدیریتی حضرت امام دارد و در زمینه زیرشاخص های تجربه معنوی، پیش بینی آینده، عدم انتظار پاداش و تشویق از دیگران، گوش دادن به شکایات و انتقادات دیگران و زمان معنوی نسبت به سایر زیر شاخص ها، خود مدیریتی مدیران تفاوت بیشتری با خود مدیریتی حضرت امام دارد.

در این تحقیق به تبیین رابطه بین هوش عاطفی و سبک تصمیم گیری [بر اساس سبک های تصمیم گیری عقلایی، شهودی، وابستگی، آنی و اجتنابی] مدیران شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی پرداخته شده است. بدین منظور 55 نفر از مدیران شرکت به عنوان نمونه آماری مورد بررسی قرار گرفتند. داده های مربوط به هوش عاطفی با استفاده از پرسشنامه هوش عاطفی سیبریاشرینگ و داده های مربوط به سبک تصمیم گیری به وسیله پرسشنامه سبک تصمیم گیری اسکات و بروس جمع آوری گردید. روایی محتوایی دو پرسشنامه با نظر اساتید و صاحبان فن مورد بررسی و تایید قرار گرفت. برای پایایی پرسشنامه ها نیز آلفای کرونباخ بر روی یک نمونه مقدماتی محاسبه شد که برای پرسشنامه هوش عاطفی 0/82 و برای پرسشنامه سبک تصمیم گیری 71/0 به دست آمد. آزمون همبستگی پیرسون به منظور تبیین رابطه بین هوش عاطفی و سبک های پنج گانه تصمیم گیری مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان می دهند که بین هوش عاطفی و سبک های تصمیم گیری عقلایی و اجتنابی مدیران یک رابطه معنادار و منفی و بین هوش عاطفی و سبک تصمیم گیری شهودی مدیران مورد مطالعه یک رابطه معنادار و مثبت وجود دارد. بین هوش عاطفی و سبک های تصمیم گیری وابستگی و آنی در این بررسی رابطه معناداری بدست نیامد. مدل پیش بین سبک های تصمیم گیری که رابطه آنها با هوش عاطفی مدیران تایید شده است با استفاده از رگرسیون لجستیک ارائه شده اند.

تحلیلگران مالی و اقتصادی همواره مشتاقند پیش بینی های نسبتا دقیقی از وضعیت اقتصادی کشورها ارایه نمایند و تحولات اقتصادی آنها را با خطای قابل قبول برآورد کنند. بدین منظور به شاخص های اقتصادی از جمله شاخص های سهام که نمایانگر و میزان الحراره وضعیت آتی اقتصادی کشورهاست، توجه خاصی دارند. این مقاله، به بررسی رابطه بین شاخص های موجود بازار سهام و رشد اقتصادی کشور می پردازد و اینکه کدام یک از شاخص ها، می توانند قابلیت پیشرو بودن و آینده نگری بهتری داشته باشند. نتایج مقاله نشان می دهد که علیت یک طرفه از طرف بازار سهام به سمت رشد اقتصادی برقرار است و شاخص های بورس اوراق بهادار نسبت به GDP (تولید ناخالص) پیشرو هستند و تقریبا 9 ماه بعد از تغییرات شاخص ها GDP واکنش نشان می دهد.

کیفیت زندگی کاری یکی از بسترهای مهم توسعه سازمانی است و این به آن خاطر است که از طریق ارتقای کیفیت زندگی کاری می توان اهداف سازمان را تحقق داد. تحقیق حاضر بررسی کیفیت زندگی کاری بر عملکرد کارکنان استانداری اصفهان می باشد. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه جمع آوری که تعداد 110 نفر از کارکنان از جامعه آماری کل کارکنان استانداری اصفهان به روش تصادفی ساده انتخاب و پس از جمع آوری اطلاعات، با به کارگیری نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل داده ها انجام شد. سئوالات پرسشنامه بر مبنای پنج فرضیه شامل حقوق و دستمزد منصفانه، پرورش مهارت ها وقابلیت های انسانی، انسجام اجتماعی در محیط کار، استقلال در انجام وظایف و توسعه قابلیت های کاری و تنوع فعالیت ها طرح گردید. در کلیه آزمون های آماری حداکثر آلفا 5 درصد [حداقل سطح اطمینان 95 درصد] در نظر گرفته شده است. نتایج حاصله از تحلیل های آماری وجود رابطه مثبت ومعنی دار بین عوامل فوق و بهبود عملکرد کارکنان درمدلهای مورد بررسی را نشان می دهد. همچنین ارتباط قوی بین صلاحیت نیروی کار و کیفیت خدمات وجود دارد.

مقاله حاضر حاصل تحقیقی میدانی است که هدف از آن بررسی رابطه بین کیفیت خدمات، ارزش ادراک شده خدمات و رضایت مشتریان در شرکت قطارهای مسافری رجا می باشد. بدین منظور با استفاده از دو مفهوم برتری و کفایت خدمات، کیفیت خدمات شرکت رجا سنجیده شده و رابطه بین این مفاهیم با ارزش ادراک شده خدمات و رضایت مشتریان مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه آماری تحقیق کلیه مسافران قطارهای مسیر تهران- مشهد راه آهن جمهوری اسلامی ایران و نمونه آماری 385 نفر از این مسافران می باشند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بوده که با مرور ادبیات تحقیق و بهره گیری از نظرات صاحب نظران دانشگاهی و کارشناسان شرکت رجا طراحی شده است. تجزیه و تحلیل داده ها با روش مدل یابی معادلات ساختاری نشان می دهد که برتری و کفایت خدمات بر ارزش ادراک شده خدمات و رضایت مشتریان تاثیرگذار بوده و ارزش ادراک شده نقش میانجی را در اثرگذاری این دو متغیر بر رضایت مشتریان ایفا می کند. به علاوه ارزش ادراک شده خدمات اثر مستقیم و معناداری بر رضایت مسافران دارد.

قیمت و کیفیت از جمله مهمترین مزیت های رقابتی در صنایع امروز می باشند که بررسی رابطه بین این دو مزیت در سال های اخیر به خصوص در صنایع پیشرو بسیار مورد بحث قرار گرفته است، به ویژه اثرات رتبه کیفی پایین بر روی قیمت محصولات و متعاقبا درآمد شرکت و همچنین هزینه های لازم جهت حصول کیفیت مطلوب و در نتیجه هزینه یابی کیفیت با محوریت موازنه قیمت و کیفیت دارای اهمیت بسزایی است.
این مقاله به بررسی هزینه های کیفیتی که تحت تاثیر فرایندهای جریان کارگاهی از کیفیت پایین و نامطلوب محصول برخوردار می باشد پرداخته است. همچنین با بکارگیری داده های غیر قطعی[احتمالی] به برآورد میزان ارزشی[ریالی] هزینه کیفیت می پردازد. تخمین این نوع هزینه ها خود می تواند باعث پیشنهاد استراتژی های مناسبی در حوزه هزینه های ارزیابی وپیشگیرانه شده و در مجموع کاهش هزینه های کیفیت را در بر داشته باشد. در پایان، این مدل در یک کارگاه تولیدی در صنعت مهمات سازی مورد استفاده و نتایج آن تحلیل شده است.

امروزه بورس به عنوان ابزاری برای تجهیز و هدایت سرمایه در جهت توسعه اقتصادی، یکی از موثرترین ابزارها در سیستم اقتصاد متکی به بازار آزاد به شمار می رود. بررسی ریسک و بازده سهام شرکت های مختلف، از مهمترین پیش نیازهای سرمایه گذاری در بورس می باشد. به طور کلی معیارهای سنتی مورد استفاده در سنجش ریسک (انحراف معیار و معیار بتا) علیرغم کارایی نسبی ای که دارند دارای محدودیت های بسیاری می باشند. در این پژوهش سعی گردیده تا شیوه جدیدی در تخمین ریسک موجود در سری های زمانی از جمله بازده سهام با استفاده از روش های موجود در مدل تسلط تصادفی همچون گشتاور جزئی پایین ارائه گردد تا در کنار سایر معیارهای سنتی محاسبه ریسک از جمله انحراف معیار و ضریب بتا بتواند به عنوان یک عامل راهنما در تصمیمات سرمایه گذاری مورد استفاده قرار گیرد. محاسبه ریسک توسط معیار تسلط تصادفی در مورد بازده روزانه سهام 40 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره 1386-1387 صورت گرفته است. به منظور بررسی میزان انطباق رتبه بندی شرکت ها بر اساس شاخص های مختلف ریسک از ضریب همبستگی رتبه ای اسپیرمن استفاده شده است. به منظور بررسی میزان انطباق رتبه بندی شرکت ها بر اساس شاخص های مختلف ریسک از ضریب همبستگی رتبه ای اسپیرمن استفاده شده است که نتایج حاکی از آن است که سه معیار در محاسبه ریسک با یکدیگر انطباق دارند و بیشترین انطباق بین دو معیار تسلط تصادفی و انحراف معیار وجود دارد و بین معیارهای تسلط تصادفی و بتا و بتا و انحراف معیار همبستگی کمتری وجود دارد

در عصر حاضر که ویژگی بارز آن تغییر و تحولات سریع در جهان است وجه مشترک شرکت های پیشتاز و موفق جهانی این است که مشتری مدار هستند و خود را نسبت به مشتریان متعهد می دانند. بازاریابی نوین تلاش می کند تا از طریق ارائه محصولات جدید به مشتریان نسبت به رقبا و با تامین خواسته های آنان، مشتریان قدیمی را حفظ و مشتریان جدید را جذب کند، این همان رمز جهانگشایی شرکت های موفق است. بنابراین درک فرایند توسعه محصولات جدید و شیوه عملکرد واحدهای مختلف در این فرایند برای تمامی شرکت ها ضروری است. از این رو در این تحقیق، نقش واحدهای مختلف به عنوان عامل مهم و اثرگذار در فرایند توسعه محصولات جدید مورد بررسی قرار گرفته است. به دلیل اهمیت توسعه محصولات جدید و توجه به نوع و کیفیت محصولات در صنعت شوینده، بهداشتی و آرایشی، این تحقیق به بررسی نقش واحدهای مختلف شرکت تاژ در فرایند توسعه محصولات جدید می پردازد. جامعه آماری این تحقیق را مدیران ارشد و عملیاتی و کارشناسان واحدهای وظیفه ای شرکت تاژ و شرکت های تابعه تشکیل داده اند. نهایتا 42 پرسشنامه جمع آوری گردید و در تحلیل ها مورد استفاده قرار گرفت. تحلیل آماری مورد استفاده در این تحقیق، تحلیل واریانس است. البته برای اینکه مشخص شود کدامیک از گروه ها از سایرین متفاوت است، از آزمون توکی بی استفاده شده است. با توجه به نتایج بدست آمده، نمره توان توسعه محصولات جدید در شرکت تاژ برابر با 121/3 است. با توجه به اینکه حد متوسط این نمره، عدد 3 است، می توان اظهار کرد که شرکت تاژ در توسعه محصولات جدید از توان تقریبا متوسطی برخوردار است. «مدیریت عالی» و «بازاریابی و فروش» اهمیت بیشتری نسبت به سایر حوزه ها دارند. «واحد مالی» نیز با 41/13 درصد کمترین اهمیت را داشته است. سایر حوزه های وظیفه ای نیز با 18/16 درصد اهمیت، بین این دو گروه قرار دارند.

این پژوهش با هدف بررسی نقش میانجی جایگزین های شغلی در رابطه بین ابعاد تعهد سازمانی و رضایت از سرپرست و همکاران با تمایل به ترک خدمت در میان کارکنان شرکتهای وابسته به شرکت پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران (13 شرکت) به مرحله اجرا درآمد. از میان جامعه آماری فوق الذکر، 3381 نفر برای پاسخگویی به پرسشنامه های پژوهش شامل پرسشنامه 9 سئوالی تعهد سازمانی (دارای سه خرده مقیاس تعهد همانند سازی شده، تعهد پیوستگی یا پیوند جویانه و تعهد مبادله ای)، پرسشنامه جایگزین های شغلی با 2 سئوال، پرسشنامه ترک خدمت با 2 سئوال، پرسشنامه رضایت از سرپرست با 8 سئوال و پرسشنامه رضایت از همکاران با 10 سئوال به شیوه ی تصادفی ساده انتخاب شدند. داده های حاصل از پرسشنامه های پژوهش با استفاده از تحلیل همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون میانجی مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصله حاکی از آن بود که جایگزین های شغلی نقش میانجی پاره ای را در رابطه بین تعهد همانند سازی شده، تعهد مبادله ای و تعهد پیوستگی با ترک خدمت بازی می کند. اما نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون میانجی نشان داد که جایگزین های شغلی برای رابطه بین رضایت از سرپرست و همکاران با ترک خدمت نقش یک متغیر میانجی را ایفاء نمی کند. شواهد حاصل از این پژوهش نشان می دهد که اثرات کاهنده ابعاد تعهد سازمانی (بر اساس ضرایب رگرسیون منفی) بر ترک خدمت در صورت وجود جایگزین های شغلی تضعیف می شود.

افزایش رقابت، پویایی و پیچیده شدن محیط، پررنگ شدن بخش خصوصی، رشد انتظارات مشتریان و ظهور نوآوری های جدید در صنعت خدمات کشور، تحولات بسیاری در نگرش سازمانها نسبت به مقوله مشتری، ایجاد نموده و آنان را به اهمیت مشتری و منافعی که می تواند برای آنان به دنبال داشته باشد، واقف نموده است. موضوع حفظ و تقویت وفاداری مشتریان و عوامل موثر بر آن برای شرکت هایی که دغدغه حفظ و توسعه جایگاه رقابتی خویش را در بازار دارند، به عنوان یک چالش استراتژیک مطرح بوده و هزینه های بسیاری را برای درک و شناخت این مهم و دستیابی به راهکارهای کاربردی برای تقویت آن صرف می کنند. یکی از این راهکارها روشی شناخته شده تحت عنوان «بازاریابی رابطه مند» است که مشتریان ناراضی را محدود کرده و باعث فزونی مشتریان وفادار می شود. در این تحقیق سعی شده است که «تاثیر بازاریابی رابطه مند بر وفاداری مشتریان» در شرکت بیمه ملت مورد بررسی قرار گیرد. بدین جهت، مدل توسعه یافته بازاریابی رابطه مند ارائه شده توسط شاموت در سال 2007، انتخاب شده است. داده های مورد نیاز از طریق پرسشنامه جمع آوری و از طریق روش تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزار لیزرل تحلیل شده اند. نتایج بررسی ها رابطه معناداری بین متغیرهای مورد بررسی نشان داد، چنان که سه عامل منافع مالی، عوامل اجتماعی و پیوندهای ساختاری با تاثیرگذاری بر کیفیت ارتباط و احساسات و به همین صورت عامل احساسات با تاثیرگذاری بر کیفیت ارتباط می توانند منجر به وفاداری مشتری شوند. در نهایت، فرضیه اصلی تحقیق تحت عنوان«بین بازاریابی رابطه مند و وفاداری مشتریان، رابطه معناداری وجود دارد» نیز مورد تایید واقع می گردد.

نبود اطلاعات کافی در خصوص عملکرد گذشته و حال شرکتهای تازه پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار، ابهام در خصوص چشم انداز آتی آنها و نبود سابقه معاملاتی برای سهام این شرکتها و نیز عدم تقارن اطلاعات بین عرضه کنندگان سهام جدید و سرمایه گذاران بیرونی باعث پیچیدگی فرآیند قیمت گذاری عرضه اولیه سهام در بورس می گردد و در نتیجه در چنین شرایطی شناسایی عوامل موثر بر بازده کوتاه مدت شرکتهای تازه پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار اهمیت می یابد در این پژوهش، بازده کوتاه مدت سهام جدید و نیز عوامل موثر بر بازده غیر عادی کوتاه مدت شرکتهای تازه پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بررسی شده است. هدف از تحقیق تعیین این موضوع است که آیا عرضه اولیه سهام جدید در بورس اوراق بهادار تهران، دارای بازده غیر عادی در صورت وجود بازده غیر عادی عوامل موثر بر آن کدامند. این تحقیق پنج فرضیه را بررسی می کند. در این فرضیه ها اندازه شرکت، نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار هر سهم، عرضه عمده سهام جدید، بازده بازار در ماه قبل از ورود شرکتهای جدید به بورس و نوع صنعت به عنوان متغیر مستقل و بازده غیر عادی کوتاه مدت شرکتهای جدید به عنوان متغیر وابسته می باشد. بررسی فرضیه های تحقیق به کمک تجزبه و تحلیل رگرسیون وتحلیل واریانس یک طرفه در دوره زمانی 85-1381 نشان می دهد که از بین عوامل مختلف تنها نوع صنعت بر بازده غیر عادی کوتاه مدت تاثیر گذاشته است.

هدف این تحقیق این بود که مولفه های مهارت ارتباطی مدیران مورد شناسایی قرار گرفته و رابطه ی آنها با رضایت شغلی کارکنان مورد بررسی قرار گیرند. هشت شاخص برای مهارت ارتباطی مدیران شناسایی شد که عبارتند از: خودگشودگی، همدلی، حمایتگری، مثبت گرایی، خودنظمی، مهارت اجتماعی، نفوذآرمانی و الهام بخشی، تحریک فرهیختگی.
پس از شناسایی شاخص های مهارت ارتباطی مدیران، این تحقیق پاسخ به دو سئوال اصلی را دنبال می کرد. اول اینکه آیا بین وضعیت موجود و مطلوب مهارت ارتباطی مدیران تفاوت معنی داری وجود دارد؟ و سئوال دوم این بود که آیا بین مهارت ارتباطی مدیران و رضایت شغلی کارکنان رابطه ی معنی داری وجود دارد؟
نتایج تحقیق نشان دهنده ی تفاوت معنی داری بین وضعیت موجود و مطلوب مهارت ارتباطی مدیران بود. این بدان معناست که مدیران سازمان تا وضعیت مطلوب مهارت ارتباطی فاصله ی زیادی دارند.
به علاوه نتایج تحقیق نشان دهنده ی این بود که بین شاخص های مهارت ارتباطی مدیران و رضایت شغلی کارکنان رابطه ی مثبت و معنی داری وجود دارد. در خصوص تک تک شاخص ها نیز قوی ترین ارتباط ها بین شاخص های همدلی و مهارت اجتماعی با رضایت شغلی مشاهده شد و ضعیف ترین ارتباط نیز مربوط به شاخص خود نظمی بود.

این مقاله با هدف بررسی عوامل موثر بر وفاداری مشتریان بانک تجارت به آزمون 10 فرضیه می پردازد. جامعه آماری این مقاله شامل مشتریان دائمی شعب بانک تجارت شیراز در 6 ماهه اول 1388 که بر اساس مطالعه مقدماتی و با استفاده از فرمول جامعه نامحدود تعداد 196 نفر از آنها به عنوان نمونه انتخاب شده اند. جمع آوری داده ها با پرسشنامه به روش نمونه گیری طبقه ای انجام گرفته است. در پرسشنامه از مشتریان بانک خواسته شده تا نظر خود را در میزان تناسب خود با بانک تجارت را بر اساس شش معیار کیفیت خدمات ادراک شده، ارزش ادراک شده، رضایت مشتری، تصویر مشتری، تعهدو اعتماد وی مشخص کنند، همچنین در پرسشنامه با طرح سوالاتی میزان وفاداری مشتری سنجیده شده است. نتایج حاصل شده به طور کلی بر وجود سطح قابل قبولی از تناسب بین عوامل موثر بر وفاداری مشتری تاکید می کندو باتوجه به نتایج نظرات قابل قبولی در میزان وفاداری مشتری حاصل شده است.

یکی از موضوعات جدید در حوزه رفتار سازمانی موضوع معنویت و ارتباط فرافردی است. منظور از ارتباط فرافردی، ارتباط و پیوند یک فرد با خدا است که در قالب همه خدایی، همه در خدایی، کارگزاری خدا و تعاملی با خدا نمایان می شود. از سوی دیگر تعهد سازمانی نیز بیانگر وفاداری کارکنان به سازمان و مشارکت آنها در موفقیت سازمان می باشد. از این رو در این مقاله به ارتباط فرافردی و رابطه آن با تعهد سازمانی پرداخته شده است. بررسی این رابطه، موضوعی جدید است که در کشور تاکنون به آن پرداخته نشده است. در این تحقیق تعداد 89 پرسشنامه در بین جامعه آماری تحقیق توزیع وجمع آوری و سپس از طریق نرم افزار spssتحلیل گردید. نتایج بدست آمده از آزمون همبستگی حاکی از آن است که بین ارتباط فرافردی و تعهد سازمانی کارکنان رابطه معنادار مثبت وجود دارد. در واقع بین متغیر همه خدایی، همه در خدایی، ارتباط از نوع کارگزاری خدا و ارتباط از نوع تعاملی با خدا و تعهد سازمانی رابطه معنادار مثبت وجود دارد. همچنین نتایج حاصل از آزمون تی و تحلیل واریانس یک طرفه نشان می دهد که بین ویژگی هایی نظیر جنسیت، وضعیت تاهل و سطح تحصیلات با ارتباط فرافردی رابطه معنادار وجود ندارد. همچنین نتایج آزمون تحلیل واریانس فریدمن حاکی از آن است که مولفه همه خدایی دارای بالاترین و مولفه ارتباط تعاملی با خدا دارای پایین ترین رتبه درمیان مولفه های ارتباط فرا فردی می باشد.

سیستم هایERP یکی از سیستم های اطلاعاتی است که در انواع سازمان ها، خصوصا موسسات تولیدی مورد استفاده قرار گرفته است. سیستم ERP باعث افزایش کارایی و افزایش قدرت رقابت پذیری سازمان می شود. اما طراحی این سیستم اصولا با هدف استفاده در شرکت های بزرگ صورت گرفته است، لذا SME ها از استفاده اثربخش چنین سیستمی محروم هستند. تاکنون تحقیقات فراوانی روی مزایای به کارگیری ERP در سازمان های بزرگ صورت گرفته است، اما تحقیقات پیرامون پذیرش ERP در SME ها، در سراسر جهان بسیار اندک بوده است. در نتیجه در این تحقیق برای اولین بار در ایران، به بررسی عوامل موثر بر پذیرش سیستم های ERP در SME های تولیدی و ارایه مدلی مفهومی برای آن پرداخته شده است. سه دسته متغیر از جمله متغیرهای محیطی، سازمانی و تکنولوژیکی در قالب چهار فرضیه اصلی و هفت فرضیه فرعی در نظر گرفته شده است. تجزیه و تحلیل ها نشان می دهد تمامی فرضیات مورد پذیرش قرار گرفته اند. لذا چنین نتیجه می گیریم که داشتن محیط پویا و رقابتی و نیز روابط لجستیک قوی با سایر شرکت ها، در کنار گردش مالی بالا و رسمیت و تمرکز زیاد، منجر به روی آوردن شرکت ها به استفاده از تکنولوژی های تولید و سیستم های فناوری اطلاعات می گردد. به عبارت دیگر، عوامل فنی و تکنولوژیکی در راستای پذیرش ERP نقش تسهیل کننده دارند.

هدف از اجرای تحقیق حاضر، تبیین عوامل موثر بر شاخص قیمت سهام با رویکرد فازی (مطالعه موردی: بورس اوراق بهادار تهران) می باشد. بر این اساس ضمن مروری جامع بر ادبیات موضوعی مربوط به شاخص قیمت سهام، از میان جامعه آماری 500 عضوی مورد مطالعه، تعداد 150 نفر از طریق روش های نمونه گیری گروه بندی شده و تصادفی انتخاب، سپس با جمع آوری داده های مورد نیاز با استفاده از ابزارهای مراجعه به اسناد و مدارک، مصاحبه و بویژه پرسشنامه با ضریب پایایی 86%، به استخراج مدل هدفگذاری شده تحقیق با تاکید بر فازی بودن آن و بهره گیری از نرم افزارهای SPSS و تکنیک فازی پرداخته شده است. نتایج تحقیق نشان داده است که متغیرهای مدیریتی و سیاسی از میان چهار متغیر درونی(ساختاری، مالی، بازاریابی و مدیریتی) و سه متغیر بیرونی(اقتصادی، سیاسی و فرهنگی) بیشترین تاثیر را بر شاخص قیمت سهام داشته اند. همچنین عوامل درونی در مقایسه با عوامل بیرونی، تاثیر بیشتری بر شاخص قیمت سهام داشته است.