فهرست مطالب

پژوهشهای زراعی ایران - سال یازدهم شماره 1 (پیاپی 29، بهار 1392)

نشریه پژوهشهای زراعی ایران
سال یازدهم شماره 1 (پیاپی 29، بهار 1392)

  • تاریخ انتشار: 1392/03/11
  • تعداد عناوین: 19
|
  • گل محمد گریوانی صفحات 1-12
    بدلیل شرایط اقلیمی استان خراسان شمالی زراعت دیم از فعالیتهای عمده اقتصادی ساکنین منطقه در طول زمان بوده است. این تحقیق با هدف تعیین مدل مناسب زراعت دیم غلات در استان خراسان شمالی با استفاده از قابلیت های سیستم اطلاعات جغرافیائی (GIS) و سنجش ازدور (RS) انجام گرفته است. با تفسیر چشمی تصاویر ماهواره ای (TM) و با استفاده از نقشه های موضوعی (پوشش گیاهی، توپوگرافی،...) نقشه وضع موجود کاربری اراضی استان تهیه گردید. این نقشه با پیمایش و کنترل صحرائی به کمک GPS با واقعیات انطباق داده پس از انجام تصحیحات نقشه وضعیت موجود دیمکاری استان تهیه گردید. لایه های اطلاعاتی مربوط به متغیر های دخیل در زراعت دیم شامل وضعیت بارندگی، دما، ارتفاع، شیب، عمق و بافت خاک، فرسایش و شوری خاک جمع آوری و در پایگاه داده های زمینی قرار داده شد. سپس با بهره گیری ازروش منطق فازی امتیازدهی کلاسهای اطلاعاتی در هریک از لایه ها انجام گرفت. نقشه قابلیت کشت دیم با همپوشانی لایه ها و با اعمال شاخص های موثر در زراعت دیم بر اساس مدل مورد نظر تهیه شد، نتایج تحقیق نشان داد بر اساس نقشه وضعیت فعلی دیمکاری، 7/ 513886 هکتار (2/18 درصد)، از کل مساحت استان، تحت کشت دیم قرار دارد. همپوشانی نقشه قابلیت کشت دیم که در این تحقیق تهیه شد با نقشه وضعیت موجود دیمکاری نشان داد، مساحتی در حدود 1/86 درصد از دیمزارهای موجود مناطقی هستند که حداقل به دلیل محدودیت یکی از عوامل و یا محدویت مجموعه ای ازآنها قابلیت کشت را ندارند، لذا تغییر کاربری در این اراضی اجتناب ناپذیر بنظر میرسد. با توجه به شرایط ویژه اقلیمی منطقه به منظور پایداری در تولید و جلوگیری از تخریب بیرویه محیط زیست با کنترل عوامل محدود کننده واعمال روش های بهینه بهره برداری از سرزمین با تامین حداکثر نیاز آبی گیاهان می توان به عملکرد مطلوب دست یافت.
    کلیدواژگان: مدل، زراعت دیم، شاخص های موثر، مدلهای فازی
  • محمد مهدی نخجوانی مقدم، الهام فرهادی اسکویی، سید حسین صدرقاین، ابراهیم نجفی صفحات 13-22
    به منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف تراکم بوته و نیاز آبی بر عملکرد، اجزای عملکرد و صفات مورفولوژیک ذرت هیبرید سینگل کراس 500 در روش آبیاری بارانی آزمایشی در سال 1385 با 9 تیمار، به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی، در سه تکرار در منطقه کرج انجام شد. کرتهای اصلی شامل سه تیمار آبیاری 75، 100، 125 درصد تامین نیازآبی و کرتهای فرعی شامل سه تراکم 75، 85 و95 هزار بوته در هکتار بود. نیاز آبی بر اساس کمبود رطوبت خاک تا حد ظرفیت زراعی تعیین گردید. نتایج نشان داد که افزایش سطح آبیاری از75 تا 125 درصد تامین نیاز آبی اثر معنی داری بر عملکرد، ارتفاع بوته، ارتفاع بلال، تعداد برگ، طول و عرض برگ، وزن بیوماس، طول و قطر بلال، تعداد ردیف دانه، تعداد دانه در ردیف، تخریب برگ، وزن هزاردانه، و شاخص برداشت بر جای گذاشت. اما اثر آن بر وزن چوب بلال، طول گل تاج و وزن خشک برگ معنی دار نشد. اثر تراکم بوته بر ارتفاع بوته، ارتفاع بلال، تعداد برگ، طول برگ، طول و قطر بلال، تعداد ردیف دانه، وزن و قطر چوب بلال معنی دار شد. تیمار آبیاری 125 درصد نیازآبی با تراکم 85 هزار بوته درهکتار بیشترین عملکرد را به میزان 12 تن در هکتار تولید کرد. همچنین تیمار مذکور پس از تیمار آبیاری 100 درصد نیاز آبی با تراکم 75 هزار بوته در هکتار از بیشترین میزان کارائی مصرف آب (22/1 کیلوگرم بر متر مکعب) برخوردار بود.
    کلیدواژگان: آبیاری، تراکم بوته، ذرت سینگل، عملکرد، کارایی مصرف آب
  • احمد نظامی، حمیدرضا خزاعی، فرزاد حسین پناهی، سید فاضل فاضلی کاخکی صفحات 23-30
    عدس از جمله مهم ترین حبوبات سردسیری است که وقوع سرمای شدید منجر به بروز خسارت در آن می شود. برخی از شاخص های فیزیولوژیک از جمله نشت الکترولیت ها در ارزیابی و شناسایی ارقام متحمل به سرمای گیاهان کاربرد داشته است. به همین منظور جهت بررسی امکان استفاده از شاخص نشت الکترولیت ها در ارزیابی تحمل به سرمای هفت ژنوتیپ عدس (MLC7، MLC60، MLC185، MLC225، MLC357، قزوین و رباط)، این ژنوتیپ ها در آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در معرض نه تیمار دمایی (صفر، 3-، 6-، 9-، 12-، 15-، 18-، 21- و 24- درجه سانتیگراد) قرار گرفتند. نتایج نشان داد که کاهش درجه حرارت با افزایش میزان نشت الکترولیت ها در تمام ژنوتیپ های مورد ارزیابی همراه بود و تفاوت معنی داری بین ژنوتیپ های عدس از نظر میزان نشت الکترولیت ها وجود داشت. بیشترین و کمترین میزان نشت الکترولیت ها به ترتیب مربوط به ژنوتیپ های رباط (5/28 درصد) و MLC7 (4/19درصد) بود. همچنین سرعت افزایش نشت الکترولیت ها بین ژنوتیپ های مورد آزمایش متفاوت بود. شیب منحنی نشت الکترولیت ها در ژنوتیپ های MLC225 و قزوین بیشتر بود و سایر ژنوتیپ ها با سرعت کمتری به حداکثر میزان نشت خود رسیدند. همچنین دمایی که در آن ژنوتیپ ها حداکثر میزان نشت را داشتند نیز متفاوت بود، به صورتی که. ژنوتیپ های MLC7، MLC185، MLC225 و رباط در دمای 21- درجه سانتیگراد حداکثر میزان نشت الکترولیت ها را داشتند، در حالیکه دمای حداکثر میزان نشت الکترولیت ها در ژنوتیپ MLC357، 15- درجه سانتیگراد و در ژنوتیپ های MLC60 و قزوین، 18- درجه سانتیگراد بود. همچنین تفاوت ژنوتیپ ها از نظر LT50el معنی دار بود و میزان آن در دامنه 7/10- درجه سانتیگراد (MLC357) تا 2/16- درجه سانتیگراد (MLC225) قرار داشت.
    کلیدواژگان: تنش سرما، هدایت الکتریکی، یخ زدگی
  • عبدالرضا احمدی، محمدحسن راشد محصل، حمیدرضا خزاعی، علی قنبری، رضا قربانی، سیدکریم موسوی صفحات 45-53
    نبود اطلاعات دقیق، موثق و علمی در مورد وضعیت پراکنش علف های هرز در مزارع باعث بی توجهی به نقش علف های هرز به عنوان یکی از عوامل موثر در کاهش تولید محصولات کشاورزی شده است. مطالعه فلور علف های هرز یک منطقه کشاورزی، می تواند در شناسایی، تنوع و تعیین راهکارهای مناسب مدیریت آن منطقه مفید واقع گردد. هدف این مقاله ارزیابی فلور علف هرز مزارع عدس شهرستان خرم آباد طی سال زراعی 87-1386 بوده است. نمونه گیری در 21 مزرعه برطبق الگویW در 9 نقطه هر مزرعه صورت گرفت. در هر کادر تمامی علف های هرز به تفکیک گونه شمارش شد. بر این اساس فراوانی گونه، یکنواختی مزرعه و تراکم گونه در سطح هر منطقه تعیین گردید. از بین 65 گونه مشاهده شده در سطح مزارع عدس بالاترین سطح فراوانی (7/91 درصد) به گونه های شیرپنیر و ماشک گل خوشه ایاختصاص داشت. میانگین تراکم علف هرز شیرپنیر (13 بوته در مترمربع) اختلاف کاملا فاحشی با سایر گونه های علف هرز داشت. میانگین تراکم ماستونک، گوش موشی و خللر به ترتیب برابر 5/4، 3/3 و 1/3 بوته در متر مربع بود. میانگین تراکم علف های هرز در سطح مزارع عدس 54 بوته در مترمربع بودند.
    کلیدواژگان: فلور، علف هرز، عدس، خرم آباد
  • یاسر علی زاده، علیرضا کوچکی، مهدی نصیری محلاتی، فرزین پور امیر صفحات 54-63
    کشت مخلوط یکی از راهکارهای مفید برای افزایش جذب تشعشع و بهبود کارایی مصرف نور به نظر می رسد. هدف از انجام این آزمایش مقایسه جذب ومیزان کارایی مصرف نور درکشت مخلوط با کشت خالص بود که بدین منظور آزمایشی در سال زراعی 87-1386 در منطقه مشهد در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار و 5 تیمار اجرا شد. تیمارها شامل کشت خالص هریک از گیاهان و3 الگوی کشت مخلوط (کشت ردیفی، کشت نواری 4ردیف ریحان2ردیف لوبیا و کشت نواری 4ردیف لوبیا 2ردیف ریحان) بود. به طور معمول برای بررسی جذب و کارایی مصرف نور سه شاخص مورد بررسی قرار می گیرد که عبارتند از: کسری از تشعشع نوری که گیاه جذب می کند (F)، شاخص برداشت (HI) و کارایی مصرف نور(RUE). در این آزمایش شاخص برداشت تحت تاثیر تیمارها قرار نگرفت و میزان جذب نور به طور معنی داری در تیمارهای کشت مخلوط بالاتر از کشت خالص بود کارایی مصرف نور لوبیا در کشت خالص (03/2 گرم بر مگاژول) بالاتر از تیمارهای کشت مخلوط بود و کم ترین کارایی نور لوبیا درتیمار 4ردیف ریحان و 2ردیف لوبیا با 7/1 گرم بر مگاژول به دست آمد. گیاه ریحان در تمامی تیمارهای کشت مخلوط کارایی مصرف نور بالاتر از کشت خالص داشت و در کشت ردیفی با 2/3 گرم بر مگاژول بالاترین کارایی مصرف نور را داشت ضریب استهلاک نوری در این آزمایش برای ریحان 47/0 و برای لوبیا 55/0 به دست آمد. بالاترین شاخص سطح برگ ریحان در کشت نواری با 4 ردیف ریحان (6/4) بود و در لوبیا بالاترین شاخص سطح برگ را کشت خالص (3/4) داشت.
    کلیدواژگان: کشت مخلوط، جذب تشعشع فعال فتوستزی، کارایی مصرف نور، ضریب استهلاک نوری
  • محمدبهزاد امیری، پرویز رضوانی مقدم، رضا قربانی، جبار فلاحی، رضا دیهیم فرد، فرنوش فلاح پور صفحات 64-72
    به منظور بررسی تاثیر کاربرد باکتری های افزاینده رشد گیاه بر شاخص های رشدی گندم، آزمایشی در خردادماه سال 1388 در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل سه رقم گندم بنام های چمران، سایونز و گاسکوژن و انواع کودهای بیولوژیک شامل باکتری های حل کننده فسفات، بیوفسفر، نیتروکسین، نیتراژین، تیمار مخلوط (باکتری های حل کننده فسفات + بیوفسفر + نیتراژین + نیتروکسین) و تیمار شاهد (عدم تلقیح باکتریایی) بودند. نتایج آزمایش حاکی از آن بود که کاربرد کودهای بیولوژیک منجر به بروز اختلافات معنی دار در صفات سطح برگ، حجم ریشه و طول اندام زیرزمینی و هوایی گردید. همچنین از نظر صفات سرعت سبز کردن، میزان سطح برگ، متوسط تعداد برگ در بوته، وزن خشک برگ، وزن خشک کل و نسبت وزن خشک برگ به ریشه بین ارقام مختلف گندم اختلاف معنی دار وجود داشت. بیشترین و کمترین سرعت سبز کردن به ترتیب در تیمارهای گاسکوژن (80/0 بذر در 12 ساعت) و چمران (56/0 بذر در 12 ساعت) حاصل شد. افزون بر این، نتایج حاصله نشان دهنده معنی داری اثرات متقابل کود بیولوژیک و رقم در تمامی صفات مورد مطالعه (سرعت سبز کردن، سطح برگ، سطح ویژه برگ، تعداد برگ در بوته، وزن خشک برگ، وزن خشک ریشه، وزن خشک کل، نسبت وزن خشک برگ به ریشه، طول اندام هوایی، طول اندام زیرزمینی، نسبت اندام زیرزمینی به هوایی، متوسط طول برگ و حجم ریشه) به جز درصد سبز کردن بود. در مجموع نتایج این مطالعه نشان داد که کاربرد کودهای بیولوژیک نقش مفید و موثری در بهبود ویژگی های رشدی گندم دارد.
    کلیدواژگان: باکتری های افزاینده رشد گیاه، بیوفسفر، شاخص های رشد، نیتراژین، نیتروکسین
  • محسن جهان، محمد بهزاد امیری، جواد شباهنگ، محمد کاظم تهامی صفحات 73-87
    یکی از شروط لازم برای تولید موفق گیاهان دارویی در سیستم های ارگانیک، شناخت اثرات متقابل و روابط این گیاهان با سایر اجزای طبیعی اکوسیستم از قبیل کودهای آلی و بیولوژیک می باشد. به منظور بررسی واکنش کدو پوست کاغذی به استفاده ی همزمان از کودهای آلی و بیولوژیک، آزمایشی در سال زراعی 88-1387 به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد به مرحله ی اجرا درآمد. چهار کود آلی گاوی، گوسفندی، مرغی، ورمی کمپوست و شاهد، در کرت های اصلی و کاربرد و عدم کاربرد کود بیولوژیک نیتراژین (حاوی باکتری های Azotobacter sp.، Azospirillum sp.، Pseudomonas sp.) در کرت های فرعی قرار گرفتند. نتایج آزمایش حاکی از اثر مثبت ولی غیر معنی دار کودهای آلی و نیتراژین بر عملکرد، اجزای عملکرد و برخی خصوصیات کیفی کدو پوست کاغذی بود. از بین کودهای آلی، کود مرغی و گاوی نسبت به بقیه برتری داشتند. بیشترین درصد روغن و پروتئین دانه در تیمار کود مرغی حاصل شد، اگر چه از نظر درصد روغن با بقیه ی تیمارها تفاوت معنی دار نداشت. اثر مثبت کودهای آلی و نیتراژین بر عملکرد دانه، بیشتر از عملکرد میوه بود. بین عملکرد میوه و عملکرد دانه، و وزن تک میوه و وزن دانه در میوه، همبستگی مثبت و معنی دار (به ترتیب **72/0R2= و **56/0R2=) وجود داشت. به طور کلی، نتایج این آزمایش نشان داد که کاربرد کود گاوی به تنهایی، بهتر از کاربرد آن به همراه نیتراژین بود. در مورد کود مرغی، گوسفندی و ورمی کمپوست، کاربرد و یا عدم کاربرد نیتراژین سبب بروز تفاوت چندانی در صفات مورد مطالعه کدو پوست کاغذی نشد. امکان وجود اثرات آنتاگونیستی بین کودهای آلی و نیتراژین، به بررسی بیشتر و دقیق تر نیاز دارد.
    کلیدواژگان: کدو دارویی، درصد روغن دانه، باکتری های تحریک کننده ی رشد گیاه، کود مرغی
  • عبدالجلیل یانق، پرویز رضوانی مقدم، هادی زرقانی*، مهدی محمدیان صفحات 88-96

    این آزمایش به منظور ارزیابی رقابت اندام های هوایی و زمینی دو گیاه کنجد و تاج خروس و تاثیر آن بر عملکرد و اجزای عملکرد، به صورت طرح فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار و بر اساس سری افزایشی در سال 1388 در محل محوطه آزمایشگاه های دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد (N16 36، E38 59، M2/999) انجام شد. برای این منظور از گلدانهای پلاستیکی 10 کیلوگرمی به قطر24 و ارتفاع 28 سانتی متر استفاده شد. اندامهای زمینی در هنگام پر کردن گلدانها از خاک و اندامهای هوایی حدود 3 هفته بعد از کاشت و قبل از اینکه بر روی هم تاثیر بگذارند با استفاده از پلاستیک جدا شدند که بر این اساس سه تیمار رقابتی وجود داشت: رقابت اندامهای هوایی، رقابت ریشه ها و رقابت اندام هوایی و ریشه (رقابت کامل). تراکم گیاه کنجد در این تیمارها متفاوت و شامل سه سطح بود: 1: یک بوته 2: دو بوته و 3: چهار بوته در هر گلدان. نتایج آزمایش نشان داد که تیمارهای رقابت بر عملکرد و اجزای عملکرد به غیر از وزن هزار دانه کنجد تاثیر معنی داری داشت. در بین تیمار های رقابتی تیمار رقابت کامل بین دو گیاه کنجد و تاج خروس، نسبت به دو تیمار دیگر عملکرد و اجزای عملکرد بیشتری داشت. بطوریکه وزن کل تک بوته کنجد و وزن کل تک بوته تاج خروس در تیمار رقابت کامل به ترتیب 6/2 و 7/13 گرم بود که نسبت به دو تیمار رقابتی دیگر بیشتر بوده و اختلاف معنی داری نیز با هم داشتند، ولی وزن دانه در بوته تحت تاثیر تیمارهای رقابتی قرار نگرفت. تعداد کپسول ساقه اصلی، تعداد کپسول شاخه فرعی، تعداد کپسول در بوته، تعداد دانه در کپسول و تعداد دانه در تک بوته در تیمار رقابت کامل بترتیب 15، 58/2، 5/17، 7/43، 89/693 بود که نسبت به دو تیمار رقابتی دیگر بیشتر بوده و این اختلاف معنی داری بود. تراکم نیز تاثیر معنی داری بر عملکرد و اجزای عملکرد کنجد داشت. در تراکم یک بوته در هر گلدان عملکرد و اجزای عملکرد در تک بوته در بیشترین مقدار بود، بطوریکه در تراکم یک بوته در هر گلدان وزن کل تک بوته کنجد82/3 گرم بود، و با افزایش تراکم این صفات کاهش یافتند و اختلاف بین آنها نیز معنی دار بود.

    کلیدواژگان: تاج خروس، تراکم، رقابت، عملکرد، کنجد
  • نیر اعظم خوش خلق سیما *، رمضانعلی علی تبار، مهله اقبالی نژاد، پریسا بابازاده، سارا طالع احمد صفحات 107-120

    به منظور بررسی تاثیر شوری بر جوانه زنی و تعیین آستانه تحمل به شوری جو،2 آزمایش بصورت فاکتوریل با طرح پایه کاملا تصادفی در پتری دیش و گلدان انجام گرفت. آزمایش اول شاخص های جوانه زنی 23 نمونه جو (17 نمونه وحشی و شش رقم اصلاح شده) در چهار تیمار شوری 0، 100، 200 و 300 میلی مولار NaCl در سه تکرار و در آزمایش دوم، آستانه تحمل به شوری 7نمونه انتخاب شده از آزمایش اولدر پنج تیمار (3/1، 5، 10، 15 و 20 دسی زیمنس بر متر) در چهار تکرار آنالیز شد. شاخص های درصد جوانه زنی، طول، وزن تر، خشک، میزان سدیم، پتاسیم ریشه اولیه و محور روی لپه در آزمایش اول، و همچنین آستانه تحمل به شوری، ارتفاع ساقه، وزن تر، خشک، میزان سدیم و پتاسیم گیاه درآزمایش دوم مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد درصد جوانه زنی درهمه نمونه ها با افزایش غلظت کلرید سدیم به طور معنی داری (P≤0.05) کاهش یافت. با توجه به عملکرد نسبی وزن خشک، افضل با مقدار 24/25 دسی زیمنس بر متر و نمونه Hordeum murinum (ایلام) با مقدار65/16 دسی زیمنس بر متر به ترتیب بیشترین و کمترین EC50 را نسبت به نمونه های دیگر نشان دادند. در این آزمایش رقم بومی در مقایسه با سایر ارقام در شرایط تنش مقاومتر بود و به احتمال زیاد دارای ژن های مقاومت به شوری می باشد..

    کلیدواژگان: عملکرد نسبی، سدیم، پتاسیم، کلرید سدیم، جوانه زنی، آستانه تحمل به شوری
  • زینت برومند رضازاده، احمد نظامی*، سمیه نظامی صفحات 121-130

    زنیان از جمله گیاهان دارویی بومی در خراسان است که در خصوص تحمل به سرمای آن اطلاعات چندانی در دسترس نیست. لذا این آزمایش به منظور بررسی تحمل به یخزدگی این گیاه در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا شد و سه اکوتیپ زنیان (نیشابور، بیرجند و تربت حیدریه) در معرض هشت دمای یخزدگی (صفر (شاهد)، 5/1-، 3-، 5/4-، 6-، 5/7-، 9-، 5/10- درجه سانتیگراد) قرار گرفتند. گیاهان تا مرحله 5-4 برگی در محیط طبیعی رشد یافته و سپس دماهای یخزدگی با استفاده از فریزر ترموگرادیان بر روی آنها اعمال شد. میزان پایداری غشاء سیتوپلاسمی با استفاده از نشت الکترولیتها مورد ارزیابی قرار گرفت و سپس درجه حرارت کشنده برای 50 درصد نمونه ها براساس نشت الکترولیتها (LT50el) تعیین شد. سه هفته بعد از زمان اعمال دماهای یخزدگی و رشد مجدد گیاهان در گلخانه نیز درصد بقاء، تعداد برگ، وزن خشک، دمای کشنده 50 درصد گیاهان بر اساس درصد بقاء (LT50su) و دمای کاهنده 50 درصد وزن خشک گیاهان (RDMT50) تعیین شد. واکنش اکوتیپهای زنیان از نظر نشت الکترولیتها بعد از قرار گرفتن در معرض دماهای یخزدگی متفاوت بود و اکوتیپ بیرجند کمترین درصد نشت الکترولیتها را داشت، ضمن اینکه شیب منحنی درصد نشت الکترولیتها در اکوتیپ مذکور ملایمتر از دو اکوتیپ دیگر بود. با وجود این از نظر LT50el تفاوت معنی داری بین اکوتیپهای زنیان مشاهده نشد. کاهش دما به 5/7- درجه سانتیگراد، درصد بقاء دو اکوتیپ نیشابور و تربت حیدریه را به کمتر از 20 درصد کاهش داد، درحالیکه درصد بقاء اکوتیپ بیرجند در این دما حدود 60 درصد بود. به نظر میرسد که اکوتیپ بیرجند با کمترین درصد نشت الکترولیتها، بالاترین درصد بقاء و وزن خشک بوته و نیز کمترین LT50su (8/7- درجه سانتیگراد) تحمل به تنش یخزدگی بهتری از دو اکوتیپ دیگر دارد.

    کلیدواژگان: درصد بقاء، سرما، نشت الکترولیتها، وزن خشک
  • ندا صفدری منفرد، ایرج الله دادی، محمدعلی باغستانی، حمید ایران نژاد، اسکندر زند صفحات 131-140
    این آزمایش در سال زراعی 1386 در مزرعه تحقیقاتی بخش تحقیقات علفهای هرز موسسه گیاهپزشکی کشور، واقع در ورامین به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار به اجرا درآمد. الگوی کاشت ذرت با چهار سطح تکردیفه با تراکم معمول و دو ردیفه زیگزاگ با تراکمهای معمول، 25 درصد و 50 درصد بیشتر از تراکم معمول به عنوان فاکتور اصلی و مصرف علفکش نیز با پنج سطح مخلوط آترازین به میزان 8/0 کیلوگرم ماده موثره در هکتار و ارادیکان به میزانهای به ترتیب 28/3، 10/4 و 92/4 کیلوگرم ماده موثره در هکتار، مخلوط آترازین به میزان 8/0 کیلوگرم ماده موثره در هکتار و آلاکلر به میزان 4/2 کیلوگرم ماده موثره در هکتار و ارادیکان به میزان 92/4 کیلوگرم ماده موثره در هکتار به صورت پیشکاشت و به عنوان فاکتور فرعی اعمال گردید. کرتهای شاهد شامل شاهد بدون علفهرز (وجین کامل) و شاهد با علفهرز (بدون مصرف علفکش) بود. تغییر الگوی کاشت ذرت از تک ردیفه با تراکم معمول به دو ردیفه زیگزاگ با تراکمهای 25 درصد و 50 درصد بیشتر از تراکم معمول موجب افزایش معنیدار عملکرد دانه ذرت شد. تغییر الگوی کاشت ذرت از تک ردیفه به دو ردیفه زیگزاگ همچنین تراکم و وزنخشک علفهایهرز را کاهش داد و الگوی کاشت دو ردیفه زیگزاگ با تراکم 25 درصد بیشتر از تراکم معمول، کمترین تراکم و وزنخشک علفهایهرز را نشان داد. در الگوهای کاشت مختلف، پس از تیمار شاهد بدون علف هرز، تیمارهای 8/0 کیلوگرم ماده موثره در هکتار آترازین + 92/4 کیلوگرم ماده موثره در هکتار ارادیکان و 8/0 کیلوگرم ماده موثره در هکتار آترازین + 10/4 کیلوگرم ماده موثره در هکتار ارادیکان به ترتیب کمترین تراکم و وزنخشک علفهایهرز را نشان دادند. از طرف دیگر به غیر از تیمار شاهد با علف هرز عملکرد دانه سایر تیمارهای علفکشی اختلاف معنی داری با عملکرد دانه تیمار شاهد بدون علف هرز نداشت. در نتیجه میتوان از مقادیر کاهش یافته علفکشها استفاده نمود و در نتیجه میزان مصرف علفکشها را کاهش داد. بر اساس نتایج حاصل شده الگوی کاشت دو ردیفه زیگزاگ با تراکم 25درصد بیشتر از تراکم معمول (92500 بوته در هکتار) و ترکیب علفکشی آترازین به میزان 8/0 کیلوگرم ماده موثره در هکتار + ارادیکان به میزان 10/4 کیلوگرم ماده موثره در هکتار به عنوان بهترین تیمار پیشنهاد میگردد.
    کلیدواژگان: الگوی کاشت دو ردیفه، علف کشهای ترکیبی، تداخل علفهای هرز، قدرت رقابتی
  • زهره امینی، فواد مرادی، رحیم حداد صفحات 141-151
    تغییرات شرایط آب و هوایی آینده خطر تنش خشکی را روز به روز افزایش می دهد و در حال حاضر تنش خشکی یکی از عمومی ترین مشکلات کشت جو در ایران می باشد. تا به امروز تحقیقات زیادی درباره اثر تنش خشکی بر فعالیت آنزیم های ضد اکسنده صورت گرفته است، اما اطلاعات اندکی درباره اثر تنش خشکی بر فعالیت این آنزیم ها در شرایط طبیعی رشد گیاهان (در مزرعه) وجود دارد. از این رو در این پژوهش اثر تنش خشکی ضعیف وشدید بر فعالیت آنزیم های ضد اکسنده شامل سوپراکسید دیسموتاز (SOD)، آسکوربیت پراکسیداز (APX)، کاتالاز (CAT) و پراکسیداز (POX)، در مراحل شروع باروری، پر شدن دانه و شیری شدن دانه چهار ژنوتیپ جو با عملکرد دانه متفاوت در مزرعه بررسی گردید. نتایج نشان دادند که تنش کم آبی باعث افزایش فعالیت آنزیم های ضد اکسنده در هر چهار ژنوتیپ گردید. در مرحله شروع باروری فعالیت آنزیم پراکسیداز در ژنوتیپ Q22 از سایر ژنوتیپ ها بیشتر بود (P)
    کلیدواژگان: تنش کم آبی، تنش اکسندگی، سوپراکسید دیسموتا، آسکوربیت پراکسیداز، کاتالاز، پراکسیداز
  • ابراهیم ایزدی دربندی، علی اصغر چیت بند، عباس عباسیان، مجید حیدری صفحات 152-161
    به منظور ارزیابی حساسیت ارقام جو وگندم به کاربرد علف کش متری بیوزین، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در 3 تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل ارقام گندم (بک کراس روشن، کراس اروند، بهار، سپاهان، گاسکوژن، سایونز، بم گرمسیری، گرمسیری، قدس، پیشتاز، چمران، شوری 6) و جو (ماکویی، کارون در کویر و بهمن) و مقادیر کاربرد علفکش متری بیوزین 0، 175، 350، 700، 1050، 1400و 2100 گرم ماده موثره در هکتار بودند. اعمال تیمارهای علف کش در مرحله ی 3 تا 4 برگی انجام شد و سه هفته پس از پاشش متری بیوزین، درصد بقاء و زیست توده ارقام گندم و جو محاسبه شد. نتایج نشان داد که متری بیوزین تاثیر معنی داری (P≤0.01) بر رشد، درصد بقاء و وزن خشک همه ارقام گندم و جو داشت. کاربرد متری بیوزین تا 350 گرم ماده موثره در هکتار تاثیری بر ارقام جو نداشت ولی در گندم منجر به کاهش معنی داری در بقای آنها شد. با افزایش مقدار کاربرد متری بیوزین زیست توده ارقام گندم و جو به طور معنی داری (P≤0.01) کاهش یافت. اما تحمل ارقام جو نسبت به گندم به کاربرد علف کش متری بیوزین بر اساس شاخص ED50 بیشتر بود. در بین ارقام گندم، رقم کراس اروند و شوری 6 به ترتیب با بیشترین (940 ED50=) و کمترین (25 ED50=) و در بین ارقام جو نیز، رقم ماکویی و کارون در کویر با بیشترین (614 (ED50= و کمترین (396 ED50=) به ترتیب بیشترین و کمترین تحمل را به کاربرد متری بیوزین را داشتند.
    کلیدواژگان: دز موثر، سنکور، بازدارندگان فتوسنتز
  • حمیدرضا چقازردی، غلامرضا محمدی، علی بهشتی آل آقا صفحات 162-170
    به منظور بررسی تاثیر گوگرد و کود دامی بر عملکرد دانه، اجزای عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیکی ذرت (هیبرید سینگل کراس 704) در خاکهای آهکی استان کرمانشاه یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجراء شد. عوامل مورد بررسی شامل کود گوگرد در چهار سطح صفر، 250، 500 و 750 کیلوگرم در هکتار و کود دامی در چهار سطح صفر، 4، 8 و 12 تن در هکتار استفاده شد. نتایج نشان داد که اثرات کود گوگرد، کود دامی و اثر متقابل آن ها برای عملکرد دانه، قطر ساقه، تعداد ردیف در بلال، تعداد دانه در ردیف، شاخص سطح برگ در مرحله 7 تا 9 برگی و مرحله ظهور گل تاجی و اسیدیته خاک در سطح احتمال 1% معنی دار بود. اثرات کود گوگرد و کود دامی تنها برای صفات طول دوره و سرعت پرشدن دانه، تعداد بلال در بوته و وزن هزار دانه در سطح احتمال 1% معنی دار بودند حداکثر عملکرد دانه ذرت در تیمارهای A3B3، A3B2 و A3B1 به ترتیب با 12673، 12597 و 12147 کیلوگرم در هکتار به دست آمد. کمترین میزان اسیدیته خاک مربوط به ترکیب تیماری A3B3 برابر 51/7 بود. نتایج نهایی نشان داد که کاربرد 750 کیلوگرم گوگرد به همراه 8 یا 12 تن کود دامی در هکتار باعث بیشترین میانگین برای عملکرد و اجزای عملکرد دانه ذرت شد. بنابراین با مصرف 750 کیلوگرم گوگرد به همراه مصرف 8 یا 12 تن کود دامی در هکتار می توان اثرات منفی خاک های آهکی را بهبود بخشید.
    کلیدواژگان: ذرت، کود، اسیدیته خاک، گوگرد
  • شیرین قاضیان تفریشی، امیر آینه بند، حسین توکلی، سعید خاوری خراسانی، محمد جلینی صفحات 171-178
    به منظور بررسی اثر کم آبیاری بر عملکرد و اجزای عمکلرد ارقام مختلف ذرت شیرین، تحقیقی در سال 1389، در قالب اسپلیت پلات فاکتوریل با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی و با چهار تکرار انجام شد. کرت های اصلی شامل مقادیر مختلف آبیاری (تامین 100، 80 و 60 درصد نیاز آبی گیاه) و در کرت های فرعی سه رقم دانه طلائی(Ksc403)، مریت و آبسیژن و دو روش کاشت روی پشته و کف جوی به صورت فاکتوریل قرار گرفت. صفات طول بلال، قطر بلال، تعداد دانه در ردیف، تعداد ردیف دانه در بلال، عمق دانه، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، بیوماس اندام های هوایی، شاخص برداشت و طول دوره گرده افشانی تا کاکل دهی مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج حاصله نشان داد که کم آبیاری سبب کاهش معنی دار کلیه صفات مورد ارزیابی به جز شاخص برداشت شد. همچنین همه صفات مورد ارزیابی تحت تاثیر رقم قرار گرفت. اثر متقابل رقم و روش کاشت بر وزن هزار دانه و عمق دانه موثر بود. بیشترین عملکرد دانه (2/15 تن در هکتار)، مربوط به تیمار آبیاری تامین 100 درصد نیاز آبی و کمترین عملکرد (6/8 تن در هکتار) مربوط به تیمار تامین 60درصد نیاز آبی بود. رقم مریت بیشترین عملکرد دانه (9/15 تن در هکتار) و رقم دانه طلائی کمترین عملکرد دانه (8/8 تن در هکتار) را تولید کردند. شاخص برداشت ارقام مختلف تحت تاثیر کم آبی قرار نگرفت. نتایج این آزمایش نشان داد کم آبیاری اجزای عملکرد و عملکرد دانه همه ارقام را کاهش می دهد.
    کلیدواژگان: رژیم آبیاری، شاخص برداشت، روی پشته، کف جوی
  • سعیده رحیم زاده، یوسف سهرابی، غلامرضا حیدری، علیرضا عیوضی، سید محمد طاهر حسینی صفحات 179-190
    به منظور بررسی تاثیر مصرف کودهای زیستی و شیمیایی بر جذب عناصر غذایی و میزان اسانس حاصل در گیاه دارویی بادرشبو (Dracocephalum moldavica L.)، آزمایشی به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با 9 تیمار و 4 تکرار در سال 1387 در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی ارومیه اجرا شد. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از: کودهای زیستی نیتروکسین، فسفاته بارور2 و بیوسولفور به صورت خالص و ترکیبی (نیتروکسین+فسفاته بارور2، نیتروکسین+بیوسولفور، فسفاته بارور2+بیوسولفور و نیتروکسین+بیوسولفور+ فسفاته بارور2)، کود شیمیایی NPK و تیمار شاهد (عدم مصرف کود). نتایج به دست آمده حاکی از آن بود که تیمارهای مورد بررسی اثر معنی داری روی جذب عناصر نیتروژن، فسفر، پتاسیم، گوگرد، آهن، منگنز و مس و همچنین میزان اسانس داشتند ولی جذب عنصر روی تحت تاثیر قرار نگرفت. بیشترین غلظت نیتروژن (55/3درصد)، پتاسیم (47/3درصد) و آهن (56/4 میلی گرم در کیلوگرم) در تلقیح با نیتروکسین، بیشترین غلظت فسفر (26/0درصد) و مس (33/0 میلی گرم در کیلوگرم) در تلقیح با بیوسولفور+ کود فسفات زیستی، بیشترین غلظت گوگرد (66/0درصد) در تلقیح با بیوسولفور، حداکثر مقدار منگنز (48/0 میلی گرم در کیلوگرم) در تیمار کود شیمیایی (NPK) و نهایتا بالاترین میزان اسانس (48/0درصد) در ترکیب کودی نیتروکسین+ بیوسولفور+ کود فسفات زیستی حاصل شد.
    کلیدواژگان: بیوسولفور، تغذیه گیاه، کود فسفات زیستی، نیتروکسین
  • شهرام زارع، علیرضا سیروس مهر *، احمد قنبری، سید جلال طباطبایی صفحات 191-199

    به منظور بررسی اثر سطوح مختلف کود نیتروژن و کمپوست زباله شهری بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی مرزه آزمایشی گلدانی در شهرستان داراب در سال 1388 اجرا گردید. این پژوهش بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار انجام شد. مقادیر مختلف کمپوست در چهار سطح شامل: صفرC0:، 10C1:، 20C2: و 30 C3:تن در هکتار و چهارسطح کود نیتروژن نیز شامل: صفرN0:، 30N1:، 60 N2:و 90N3:کیلوگرم نیتروژن خالص از منبع اوره در هکتار بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر ساده مقادیر مختلف مصرف نیتروژن، کمپوست و اثر متقابل بین آنها بر عملکرد وزن خشک و ارتفاع، درصد و عملکرد اسانس گیاه دارویی مرزه، از نظر آماری معنی دار بود. مقایسه میانگین ها نشان داد که تیمار 90 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار به همراه مصرف 30 تن کمپوست زباله شهری در هکتار (N3C3)با میانگین 8/50 گرم وزن خشک گیاه در گلدان بیشترین و تیمارهای عدم مصرف نیتروژن و کمپوست (N0C0)و عدم مصرف نیتروژن به همراه 10 و 20 تن کمپوست در هکتار (N0C1و N0C2) به ترتیب با میانگین 69/23، 42/23 و 63/24 گرم وزن خشک، کمترین میزان وزن خشک گیاه در گلدان را به خود اختصاص دادند. اثر مصرف کود نیتروژن و کمپوست بر تعداد ساقه فرعی در بوته و اثرکاربرد نیتروژن بر قطر ساقه معنی داربود. N3 با میانگین 75/24 ساقه فرعی و C3 با میانگین 19/22 ساقه فرعی، بیشترین تعداد ساقه فرعی در بوته را داشتند. N2C3با میانگین 13/2 بیشترین درصد اسانس را تولید کرد. بیشترین عملکرد اسانس از ترکیب تیماری N3C3 به دست آمد.همبستگی بالا و معنی داری بین عملکرد اسانس با ارتفاع بوته و تعداد شاخه فرعی بود. بطور کلی نتایج این آزمایش نشان داد که برای تولید بیشتر درصد اسانس و برای داشتن ماده خشک بیشتر سطح N2C3مناسب به نظر می رسد.

    کلیدواژگان: اسانس، کودهای شیمیایی و بیولوژیک، عملکرد، مرزه
  • امیر احمدی آغ تپه، احمد قنبری، علیرضا سیروس مهر، براتعلی سیاه سر، محمدرضا اصغری پور صفحات 200-207
    به منظور بررسی اثر آبیاری با پساب تصفیه شده و محلول پاشی کود کامل بر عملکرد و اجزای عملکرد علوفه ارزن دم روباهی (Setaria italica)، آزمایشی در سال 1388 بصورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل اجرا گردید. تیمارها شامل سه سطح آبیاری: آبیاری با آب چاه در تمام مراحل رشد (شاهد)، آبیاری با آب چاه و پساب یک در میان، آبیاری با پساب در کل دوره رشد، بعنوان عامل اصلی و سه سطح محلول پاشی با کود کامل (NABTA-LIB): عدم محلول پاشی (شاهد)، محلول پاشی با 600 و 1200 گرم کود کامل در هکتار، بعنوان عامل فرعی بودند. صفات اندازه گیری شده شامل: وزن تر و خشک برگ و ساقه، عملکرد تر و خشک علوفه، عملکرد دانه، ارتفاع ساقه، نسبت برگ به ساقه و نسبت دانه به علوفه بودند. نتایج نشان داد آبیاری با پساب و محلول پاشی کود کامل تاثیر معنی داری بر تمامی صفات مورد بررسی به جز نسبت برگ به ساقه داشت. علاوه بر این در بین تیمارهای آبیاری، سطوح تیماری آبیاری با پساب در کل دوره رشد، و پساب و آب معمولی یک در میان سبب افزایش معنی دار عملکرد دانه و علوفه، و اجزای عملکرد علوفه گردید. در بین تیمارهای محلول پاشی، محلول پاشی 1200 گرم کود کامل بالاترین عملکرد علوفه و دانه را داشت.
    کلیدواژگان: آب چاه، دوره رشد، نسبت برگ به ساقه، وزن خشک برگ
|
  • G.M. Garivani Pages 1-12
    Northern Khorasan province is located in north-east Iran. According to Demarton coefficient، it is a semiarid region. Arid and semi-arid or subhumid zones are characterized by temperature variations، low and erratic rainfall، periodic droughts and different associations of vegetative cover and soils. This article looks at current dry lands and general guidelines for finding the best area for dry land farming. Primary map of current dry lands were provided by using TM visual images from 2002 and subject maps (plant distribution maps، topography maps…). The maps were corrected by GPS and according to the dry lands. Other information such as rainfalls، isotherms، height profiles، slopes، soil depth، soil erosion and soil salinity were evaluated. The layers were classified due to Methods of Sizes et al (1991) then the dry land area were defined three layers of optimum، average and poor performance. The map showed that the farm areas is 513886. 7 ha equal to 18. 2 % of the total dry lands in Northern Khorasan. The results showed that the studied area were used for dry land farming with suitable slope 164525. 7 ha (22. 05%)، suitable soil، depth and texture 14295. 91 ha (27. 83%)، optimum height layer (less than 1700 m) 411339. 91 ha، with average temperature 454281. 99 ha (88. 2 %) and no salinity limitation 350573. 79 ha (68. 25). Successful dry land farming is not possible in 86. 1 % of dry lands in north Khorasan with sharp slope، low soil depth، unsuitable soil texture and soil erosion.
    Keywords: Rainfall, Temperature, Evaluation, Dry land, GIS, RS, Fuzzy models
  • M.M. M.M. Nakhjavani Moghaddam, E. Farhadi, S.H. Sadreghaen, E. Najafi Pages 13-22
    In order to evaluate the effects of different levels of water and plant density on yield، yield components، morphological and physiological characteristics of a new corn Hybrid (KSC 500)، an experiment was carried out in 2006 in Karaj area. The experimental design was split plot based on randomized complete blocks design with three replications. Main plots were three irrigation levels: 75%، 100% and 125% ET and sub plots were three plants densities: 75000، 85000 and 95000 plant per hectare. Water requirement was calculate based on soil water limitation to the level of field capacity. The results showed that increasing the levels of irrigation from 75% to 125% ET، has a significant effect on yield، plant height، the first ear height above ground، leaf number، leaf width and length، biomass weight، ear length and diameter، number of grain in row، number of row in ear، leaf destruction، 1000 grain weight، 15 ear sample weight، ear wood diameter، grain length، biological yield and harvest index، but its effects on ear wood weight، tassel length and leaf dry weight was not significant. Effect of different densities on yield، plant height، the first ear height above ground، leaf number، leaf length، ear length and diameter، number of grain row، ear wood weight and diameter was significant. According to the results 125% ET treatment and 85000 plant per hectare had the best yield (12 ton. ha-1) and 100% treatment in 75000 plant per hectare had the best WUE (1. 22 kg/m3).
    Keywords: Irrigation, Plant density, Single cross 500 corn, Yield, Water use efficiency
  • A. Nezami, H.R. Khazaee, F. Hosseinpanahi, S.F. Fazeli Kakhki Pages 23-30
    Lentil (Lens culinaris. Medik) is one of the major cool season pulse crops which could suffer damage under severe cold. Some physiological parameters such as electrolyte leakage (EL) have been used to assess the response of crops to cold conditions. in order to evaluate the possibility of using the EL index for assessing the freezing tolerance of lentil genotypes، a factorial experiment carried out with seven lentil genotypes (MLC7، MLC60، MLC185، MLC225، MLC357، Ghazvin and Robat) and nine freezing temperatures (0، -3، -6، -9، -12، -15، -18، -21 and -24oC) on the base of completely randomized design with three replications on the fall 2008. Results showed that، in all genotypes، EL was increased with decreasing the temperature، and there was significantly difference (P)
    Keywords: Cold stress, Electric conductivity, Freezing, LT50el
  • A. Ahmadi, M.H. Rashed Mohasel, H.R. Khazaei, A. Ghanbari, R. Ghorbani, S.K. Mousavi Pages 45-53
    Studies on floristic composition of weeds in an agricultural zone could help to reach a better weed control management strategies. The goal of this article was the study of the floristic composition of Lentil weeds grown filds in Khorramabad، during 2007-2008. Sampling was done on 9 point of each field according to W method in 21farm. In each plat Per plate of all weed species were counted separately. Accordingly، species abundance، species density and uniformity of each farm in regions were determined. Among the 64 species observed in the lentil fields، most Frequentlly observed species was Gallium aparine and Vicia vilosa with 92 percent. of Gallium aparine 13 plants/m2 had the higest density among the weeds. Mean density of Turgenia Latifolia، and Lathyrus sativa were 4. 5، 3. 3 and 3. 1 plant/ m2، respectively. Mean density of weeds in Lentil fields was 54 plant/ m2.
    Keywords: Flora, Weed, Lentil (Lens culinaris), Khorramabad
  • Y. Alizadeh, A. Koocheki, M. Nasiri Mahallati, F. Pooramir Pages 54-63
    Intercropping may be helpful manner to increase interception and utilization. The aim of this study was to compare radiation use efficiency and radiation interception in intercropping with sole cropping. An experiment was conducted at the Agricultural Research Station، Ferdowsi University of Mashhad in the growing season of the year 2008. The experimental treatments were: 1- sole crop of bean 2- sole crop of sweet basil 3- strip intercropping of bean and sweet basil (four row bean and two row sweet basil) 4- strip intercropping of bean and sweet basil (two row sweet basil and four row bean) 5- row intercropping of bean and sweet basil. For this purpose a Complete Randomized Block design with 3 replications was used. For analysis crop radiation capture and utilization، three indices are often used: the fraction of radiation intercepted (F)، harvest index (HI) and radiation use efficiency (RUE). Results showed that the intercrop F was higher than the sole crop F and there was no difference HI among treatments. RUE of sweet basil in intercrop treatments was increased compared to sole crop and highest RUE of sweet basil obtained in row intercropping (3. 2g/Mj)، RUE of bean decreased in intercrop treatments and highest RUE of bean obtained in sole crop bean (2. 03g/Mg). Light extinction coefficient of bean was obtained 0. 55 and sweet basil 0. 47. The highest Leaf area index (LAI) in bean was obtained in sole crop (4. 3) and the highest LAI in sweet basil was in strip inter cropping with 4 row sweet basil.
    Keywords: Intercropping, PAR interception, Radiation use efficiency, Light extinction coefficient
  • M.B. Amiri, P. Rezvani Moghaddam, R. Ghorbani, J. Fallahi, R. Dayhim Fard, F. Fallah Poor Pages 64-72
    In order to investigate the effects of plant growth promoting bacteria on growth characteristic of wheat، an experiment was conducted at the Research Greenhouse، Faculty of Agriculture، Ferdowsi University of Mashhad، Iran، in year 2009. A completely randomized design based on factorial arrangement (3×6) with three replications was used. The first factor consisted of three cultivars of wheat (Chamran، Sayonez and Gaskogen) and the second one was biofertilizer types (phosphate suloblizing bacteria، biophosphore، nitroxin، nitragin، mixed and control). Results showed that the effects of biofertilizers were significant on leaf area، root volume، shoot and root length criteria. Moreover، the difference between cultivars on emergence rate، leaf area، leaf number per plant، leaf dry weight، total dry weight and leaf to root dry weight ratio، were significant. The highest and the lowest emergence rate were observed at Gascogen (0. 8 seed per 12 hour) and Chamran (0. 56 seed per 12 hour) cultivars، respectively. The interaction effects of wheat cultivars and biofertilizers were significant on all studied characteristics (emergence rate، leaf area، specific leaf area، leaf number per plant، leaf dry weight، root dry weight، total dry weight، leaf to root dry weight ratio، shoot length، root length، root to shoot length ratio، mean leaf length and root volume) unless emergence percentage. Overall، our result indicated that biofertilizers had a useful and effective function on improvement of growth characteristics of wheat.
    Keywords: Nitroxin, Nitragin, Biophosphore, Plant growth promoting bacteria, Growth characteristic
  • M. Jahan, M.B. Amiri, J. Shabahang, M.K. Tahami Pages 73-87
    Understanding of relations and interactions between ecosystem’s components and plants is one of the main conditions for sustainable production of medicinal plants. To study the effect of simultaneous application of organic and biological fertilizers on yield and yield components of zucchini squash، a split plot arrangement of factors based on randomized complete block design with tree replications was used during 2009-10 growing season. The mainplot factor was the type of organic fertilizers، including 1-cow manure، 2-sheep manure، 3-chicken manure، 4-vermicompost and 5-control. The subplot factor was the biofertilizer (namely Nitragin، containing Azotobacter sp.، Azospirillum sp. and Pseudomonas sp.)، utilization. The results showed the positive but non significant effect of organic and biological fertilizers on yield and yield components of zucchini squash. Amongst the organic fertilizers، cow and chicken manure، have superiority compared the others. The highest seed oil and protein percent resulted in chicken manure، although there was not significant different between treatments due to seed oil percent. The positive effect of organic and biological fertilizers on seed yield was higher than fruit yield. Positive correlations found between fruit and seed yield، and between one fruit weight and one fruit seed weight (R2=0. 72** and 0. 56**، respectively). At a glance، cow manure solely application was better than its application with nitragin. Nitragin application has no significant effect on some traits، when utilized with sheep manure and vermicompost. The possibilities of antagonistic effect among organic and biological fertilizers needs to be more studied.
    Keywords: Zucchini squash, Seed oil percent, Plant growth promoting rhizobacteria, Chicken manure
  • A.J. Yanegh, P. Rezvani Moghaddam, H. Zarghani, M. Mohammadian Pages 88-96

    This study carried out in a factorial layout on completely randomaized block design with three replications، to evaluate the above- and below- ground competition between sesame (Sesamum indicum) and pigweed (Amaranthus retroflexus)، and their impacts on sesame yield and yield component. The experimental treatments were all combination of crop-weed competition (shoot competition، root competition and root-shoot competition) and sesame plant densitys (1، 2 and 4 plant per pot). Plants were sown in plastic pots (24 cm diameter and 28 cm height) in year 2010، at feild of Ferdowsi University of Mashhad. For study the shoot competition of sesame-pigweed، the roots were separated by plastic when the pots were filled with soil before sowing the seeds. Three weeks after emerging، shoots of plants were separated vertical barrier (30 x 70 cm) for studing root competition. Results showed that competition treatments had a significant effect on seed weight per plant and yield components except 1000 seed weight. Among competition produced higher yield and yield components compared to othere treatments. However، sesame and pigweed biological weight in root-shoot competition was 2. 6 and 13. 7 respectively، that was higher than other competition treatments and was significant. Capsule number in main and sub branches، capsule number in plant، seed number in capsule and seed number in plant in complete competition treatment was 15، 2. 58، 17. 5، 43. 7 and 693. 89 respectively، that was higher than other treatments and differences among them was significant. Sesame density also had a significant effect on seed weight per plant and yield components. When low density were used (one plant)، yield and yield components was more، therefore in one plant per pot density biological weight of sesame was 3. 82 gr، and in higher densities the mentioned traits decreased significantly.

    Keywords: Competition, Density, Pig weed, Sesame, Yield
  • N.A. Khosh Kholgh Sima, R.A. Alitabar, M. Eghbalinejad, P. Babazadeh, S. Taleahmad Pages 107-120

    To study the effect of salinity on germination and threshold of barley germplasms two experiments carried out as a factorial arrangement based on completely randomized designin greenhouse and laboratory condition. In the first experiment 23 barley germplasms (17 wild and 6 improved barely cultivars) were investigated for germination index with four treatments of salinity (0، 100، 200 and 300 Mm NaCl) in three replications and in the second experiment the threshold salinity of 7 germplasms that selected from the first experiment were analyzed in five treatments (1. 3، 5، 10، 15 and 20 ds. m-1) with four replications. At the end of the first experiment،following factors were measured: germination percent،root length،shoot length،root fresh weight،root dry weight،shoot fresh weight،shoot dry weight،Na+ root content،K+ root content،Na+ shoot content،K+shoot content also threshold salinity، shoot length، dry and fresh weight، Na+and K+content was measured in the second experiment. The result showed that increased salt concentrations caused decrease final germination percentage (P≤0. 05). Some of germplasms showed high tolerance to salinity. The relative yield of dry weight indicated that H. vulgare،var. Afzal with 25. 24 ds. m-1andH. murinum (Ilam) with 16. 65 ds. m-1 which had the maximum and minimum EC50 value respectively between these germplasms. In this experiment the native cultivar had a highest tolerance with compared to the other cultivars that is likely contain genes for resistance to salt stress.

    Keywords: Relative yield, Na+, K+, NaCl, Germination, Threshold salinity
  • Z. Boroumand Rezazadeh, A. Nezami, S. Nezami Pages 121-130

    Ajowan is one of the endemic plants in Khorasan province، and there is a little information on its tolerance to cold stress. In order to study freezing tolerance of ajowan، an experiment was conducted in faculty of agriculture، Ferdowsi University of Mashhad، based on factorial-completely randomized design with three replications and three ecotypes of ajowan (Neishabour، Birjand and Torbat-e-Heidarieh) were imposed on eight freezing temperatures (0 (control)، -1. 5، -3، -4. 5، -6،-7. 5، -9 and -10. 5 °C). Plants were grown in natural environment till 4-5 leaf stage، then for freezing treatments transferred to thermo-gradient freezer. The cell membrane stability was evaluated by electrolyte leakage index (EL) and temperature for killing 50% of samples according to the electrolyte leakage (LT50el) was determined. Furthermore، survival percentage، leaf number and dry weight، temperature for killing 50% of samples according to survival (LT50su) and reduced dry matter temperature 50 (RDMT50) were determined after three weeks recovery in the glasshouse. Response of ajowan ecotypes for electrolyte leakage was different and birjand ecotype had the lowest %EL، whereas the slope of %EL in mentioned ecotype was lower than two other ecotypes. However there were no significant differences among ajowan ecotypes on LT50su. Decreasing temperature to -7. 5 °C reduced survival percentage of Neishabour and Torbat-e-Heidarieh ecotypes to lower than 20 percent، whiles in this temperature Birjand’s survival percentage was about 60 percent. It seems that Birjand ecotype with the lowest electrolyte leakage، the highest survival and dry matter and the lowest LT50su was more tolerant than two other ecotypes.

    Keywords: Cold, Dry matter, Electrolyte leakage, Survival percentage
  • N. Ssfdari Monfared, I. Alahdadi, M.A. Baghestani, H. Irannejad, E. Zand Pages 131-140
    In order to study the effect of planting pattern and herbicide application on corn (Zea mays L.) grain yield and weeds control، an experiment was carried out in 2007 at Varamin Research Station of Plant Protection Research Institute. The experimental design was a randomized complete block in a split plot arrangement with 4 replications. Experimental factors consisted of planting patterns at 4 levels were including one row planting on each ridge with recommended density، two rows planting on each ridge with recommended density، %25 and %50 more than recommended density in main plot and herbicide at 5 levels were including Atrazin 0/8 ai kg ha-1 plus EPTC 3/28 ai kg ha-1، Atrazin 0/8 ai kg ha-1 a plus EPTC 4/10 ai kg ha-1، Atrazin 0/8 ai kg ha-1 plus EPTC 4/92 ai kg ha-1، Atrazin 0/8 ai kg ha-1 plus Allachlor 2/4 ai kg ha-1، EPTC 4/92 ai kg ha-1 in subplot. Weed-free and weedy controls were added to treatments. Results indicated that altering planting pattern to two rows planting with 25 and 50% more than recommended density significantly increased grain yield. Altering palnting pattern to two rows planting also reduced weeds density and dry weight، and two rows planting on each ridge with %25 more than recommended density showed the lowest weeds density and dry weight. In different planting pattern Atrazin 0/8 ai kg ha-1 plus EPTC 4/92 ai kg ha-1 and Atrazin 0/8 ai kg ha-1 plus EPTC 4/10 ai kg ha-1 treatments had the lowest weeds density and dry weight، respectively. Grain yield of herbicide treatments except weedy control had no significant difference in comparison with weed-free control. Therefore by using reduced rates of herbicides can decrease herbicide application. Therefore، two rows planting on each ridge with %25 more than recommended density (92،500 plants ha-1) and Atrazin 0/8 ai kg ha-1 plus EPTC 4/10 ai kg ha-1 are recommended for weed management in corn field.
    Keywords: Two rows planting pattern, Tankmix herbicides, Weeds interference, Competetive ability
  • Z. Amini, F. Moradi, R. Haddad Pages 141-151
    Future climate changes are expected to increase risks of drought، which already represent the most common stress factor for stable barley (Hordeum vulgare L.) production in Iran. Up to now، extensive research projects have been done to study effects of drought stress on the antioxidant enzyme activity. While there is a few works of such studies on the field condition. In order to study of water deficit effects on the antioxidant enzymes activities as a secondary stress، we evaluate the effects of mild and severe drought stress on activities of antioxidative enzymes including superoxide dismutases، ascorbate peroxidase، catalase and peroxidase، among four barley genotypes، differing in the capacity to maintain the grain yield under drought condition during beginning on anthesis، kernel watery ripe and late milk stages under field condition. Results showed that drought increased the activity of antioxidant enzymes in all genotypes. At beginning of anthesis، POX activity of Q22 was higher than it in other genotypes (P)
    Keywords: Water deficit, Oxidative stress, Superoxide dismutases, Ascorbate peroxidase, Catalase, Peroxidase
  • E. Izadi Darbandi, A.A. Chitband, A. Abbasian, M. Heydari Pages 152-161
    In order to study of barely and wheat cultivars tolerance to metribuzin، a factorial experiment was conducted as a completely randomized design، with three replications in Greenhouse of Agricultural Research at Ferdowsi University of Mashhad. Treatments included wheat cultivars (Backcross roshan، Cross Arvand، Bahar، Sepahan، Gascosion، Sayonez، Bam garmsiry، Garmsiri، Ghods، Pishtaz، Chamran and Shoori 6)، barely cultivars (Macouyi، Karoon and Bahman) and metribuzin application rates (0، 175، 350، 700، 1050، 1400 and 2100 gr. ai. ha-1). Metribuzine was applied at 3-4 leaf stage and 3 weeks after herbicide spraying، plants survival and their biomass were determined. Results showed that metribuzin application had a significant effect (p≤0. 01) on barley and wheat dry weight. Based on results، mertibuzin application did not affect on barley cultivars up to 30 g. a. i. ha-1 but in wheat varieties lead to significant reduction in their biomass and survival. Increasing of metribuzin rates reduced wheat and barley cultivars biomass (p≤0. 01). Barely varieties were less sensitive than wheat cultivars to metribuzine. The highest and the lowest ED50 in wheat cultivars were observed in cross arvand (940) and shoori (25) varieties، respectively. In barley cultivars the highest and lowest ED50 were observed in Macouyi (614) and Karoon (396)، respectively.
    Keywords: Effective dose, Sencor, Photosynthesis Inhibitors
  • H.R. Chaghazardi, Gh Mohammadi, A. Beheshti Ale-Agha Pages 162-170
    In order to effects of sulfur and manure on grain yield، yield components، and some physiological traits of corn hybrid KSC 704 in calcareous soils of Kermanshah province، a factorial experiment was carried out based on a randomized complete block design with three replications. Sulfur fertilizer in four levels 0، 250، 500 and 750 kg ha-1 and manure in four levels 0، 4، 8 and 12 t ha-1 were applied. Results showed that the effects of sulfur fertilizer، manure and their interaction effects was significant at the 1% probability level for grain yield، stem diameter، number of rows per ear، number of grain per row، leaf area index at 7-9 leaf and tasselling stages and، soil pH. The effects of sulfur fertilizer and manure was significant at 1% probability level only for rate and duration of grain filing، thousand seed weight and ear number per plant. Maximum corn grain yield to A3B3، A3B2، A3B1 treatment combinations by12673، 12597 and 12147kg ha-1،respectively. The lowest in soil acidity was belong to A3B3 treatment combination with7. 51. In general application of 750 kg ha-1 sulfur fertilizer and 8 or 12 t ha-1 manure cause the maximum means for yield and components grain yield of corn. Therefore it can be possible to decrease the negative effects of calcareous soils along with application of 750 kg ha-1 sulfur fertilizer and 12 t ha-1 manure.
    Keywords: Corn, Manure, Soil acidity, Sulfur
  • Sh Ghazian Tafrishi, A. Ayenehband, H. Tavakoli, S. Khavari Khorasani, M. Joleini Pages 171-178
    A randomized complete block design with four replications and a split plot arrangement was conducted in 2010، in order to study the effect of limited irrigation on yield and yield component of sweet corn. Water levels were (100%، 80%، and 60% replacement of plant water requirement) which served as main plots. Subplot was a factorial arrangement of three different sweet corn varieties (Merit، Obsession and KSC403) with two planting methods (raised bed and furrow planting). The evaluated traits were ear length، ear diameter، kernels number per row، seed rows per ear، kernel depth، seed thousands weight، kernel yield، shoot biomass، harvest index and Anthesis- silking interval. Results show that limited irrigation significantly decreased all measured characteristics but harvest index. Effect of varieties was significant on evaluated traits too. Kernel weight and seed depth were significantly affected by interaction between variety and planting method. The highest yield was found for 100% replacement of water requirement irrigation level whit 15. 2 tones per hectare kernel weight and the lowest belongs to 60% replacement of water requirement by 8. 6 tones per hectare kernel weight. Merit and KSC 403 produces the highest (15. 9 ton/ha) and lowest (8. 8 ton/ha) seed yield، respectively. Harvest index of different varieties were not affected by irrigation regime. Results show that، in whole، limited irrigation، decreased seed yield in all varieties by affecting diverse yield component.
    Keywords: Irrigation regime, Harvest index, Raised bed, Furrow planting
  • S. Rahimzadeh, Y. Sohrabi, Gh.R. Heidari, A.R. Eivazi, S.M.T. Hoseini Pages 179-190
    In order to investigation the effect of different fertilization treatments on nutrient and essential oil contents in dragonhead drug (Dracocephalum moldavica L.)، an experiment was conducted in the station of agricultural research in Urmia on 2008. Treatments (nitroxin، barvar phosphate biofertilizer، biosulfur، nitroxin+ barvar phosphate biofertilizer، barvar phosphate biofertilizer + biosulfur، nitroxin+ biosulfur، nitroxin+ barvar phosphate biofertilizer + biosulfur، chemical fertilizer، control) were arranged based on randomized complete block design with 4 replications. Results indicated that uptake of Nitrogen، Phosphorus، Potassium، Iron، Copper، Manganese and essential oil content were affected by studied treatments significantly but uptake of zinc by plant was not affected. Means comparison showed the highest values of Nitrogen (3. 55%)، Potassium (3. 47%) and Iron (4. 56 ppm) in Nitroxin treatment، Phosphorus (0. 26%) and Copper (0. 33 ppm) in barvar phosphate biofertilizer + biosulfur treatment، Manganese (0. 48 ppm) in chemical origin of nitrogen+phosphorus+ potassium treatment and essential oil content (0. 48%) in nitroxin+ barvar phosphate biofertilizer + biosulfur treatment
    Keywords: Biosulfur, Plant nutrition, Barvar phosphate biofertilizer, Nitroxin
  • Sh Zare, A. Sirousmehr, A. Ghanbari, S.J. Tabatabaei Pages 191-199

    To evaluate the effect of different levels of nitrogen fertilizer and municipal compost on the essential yeild of savory pot experiment in 2009 was carried out in the Darab region. Different doses of compost was in four levels، including: zero C0:، 10C1:، 20C2: and 30C3: tons per hectare and nitrogen fertilizer include: zero N0:، 30N1:، 60 N2: and 90N3: kg of pure nitrogen from urea per hectare. Analysis of variance showed that the consumption of different amounts of nitrogen، compost and interaction between them on dry matter yield and height، percentage and yield of essential oil of savory، is statistically significant. Comparison of mean showed that treatment 90 kg N/ha along with 30 tons of municipal compost consumption per hectare (N3C3) with an average 50/8 g dry weight in pot greatest and treatments without N and compost (N0C0) and non-N with 10 and 20 tons of compost ha (N0C1 and N0C2) were mean 23/69، 23/42 and 24/63 g dry weight، the lowest plant dry weight were allocated to pot. N fertilizer and compost on the number of lateral branches per plant and nitrogen application on mean stem diameter was significant. N3 with an average 24/75 lateral branches and C3 with a mean 22/19 lateral branches، were the highest number of lateral branches per plant. N2C3 with mean of 2/13 percent of most essential oil produced. The most essential yield of the combination treatment N3C3، respectively. Generally produce more essential oil percent and to have more dry matter level N2C3 be seems appropriate.

    Keywords: Essential oil, Compost, Nitrogen, Summer Savoury
  • A. Ahmadi Aghtape, A. Ghanbari, A. Sirousmehr, B. Siahsar, M.R. Asgharipour Pages 200-207
    In order to study effect of irrigation with wastewater and foliar application of complete fertilizer on forage yield and seed yield and yield components of foxtail millet (Setaria italica). A split plot experiment based on randomized complete block design with three replications was conducted at the Agriculture Institute of Zabol University in year 2009. Treatments included three levels of irrigation: Irrigation with well water at all stages of grows (control)، Irrigation with wastewater and tap water alternately، Irrigation with wastewater for all growing stages، as the main plot and sprayed with three levels of complete fertilizer (NATBA-LIB): Non spraying (control)، sprayed with 600 and 1200 gram of complete fertilizer in each hectare، as were the subplots. Results showed that irrigation with wastewater and complete fertilizer sprayed had significant effect on all traits except leaf to stem ratio. Furthermore، among the irrigation treatments، irrigation with wastewater in total growing period، and wastewater and tap water alternately lead to significant increase in grain yield، forage yield and yield components. Among the sprayed treatments، sprayed with 1200 gram of complete fertilizer had highest forage yield and grain.
    Keywords: Growth period, Leaf to stem ratio, Leaf dry weight, Well water