فهرست مطالب
مجله طب سنتی اسلام و ایران
سال سوم شماره 4 (پیاپی 12، زمستان 1391)
- تاریخ انتشار: 1392/03/25
- تعداد عناوین: 14
-
-
صفحات 383-388هضم غذا، نقش اساسی در تغذیه صحیح و بهداشت ان دارد و شیوع بالای اختلالت هاضمه مشکلات متعددی را برای جوامع انسانی باعث می شود. طب ایرانی که یکی از مکاتب طبی کل نگر است با پشتوانه تجربیات هزارساله، دیدگاه های ویژه ای را در این مورد دارد و به طور مبسوط هم به نقش تغذیه در سلامتی و هم به عوامل موثر در اختلال هضم پرداخته است.هدف ازاین مطالعه یک بررسی و تحقیق کیفی است که جامعه مورد مطالعه، حدود بیست کتاب مهم در طب ایرانی می باشد.محیط مطالعه در تحقیقهای کیفی اصولا با مطالعات کمی متفاوت است. در این بررسی محیط جمع آوری داده ها عبارت است از کتابخانه های مجهز به کتابهای مرجع خطی و چاپی طب سنتی که مجهز به رایانه نیز باشند.و با تجزیه و تحلیل اطلاعات حاصله مشخص شد که مهمترین عوامل موثر در اختلالات هاضمه به شرح زیر است: حرکات سخت،مصرف همزمان چند نوع غذا،تغذیه در هنگام سیری و در شرایط روحی نامناسب، در نظر نگرفتن قوت هاضمه و عادت افراد، مصرف مواد غذایی در حد فراتر از گنجایش معده و نوشیدن آب زیاد، یافته های این مطالعه به درک عمیقتری از شناخت اختلالات هضم کمک می نماید و می تواند در جهت پیشگیری و سلامت ومراقبتهای بهداشتی در زمینه بهداشت تغذیه موثر باشدکلیدواژگان: اختلال هضم، طب ایرانی، تغذیه، پژوهش کیفی
-
صفحات 389-394مقدمهدر منابع طب سنتی ایران بیماری های پوست همواره مورد توجه حکما بوده است و در بسیاری موارد روش های درمانی متعدد و کم خطری برای هر بیماری وجود دارد. بیماری پوستی کلف،یک اختلال تغییر دهنده رنگ پوست صورت به سمت سیاهی می باشد که علل مختلفی از جمله بارداری واختلالات قاعدگی(اختلال هورمون های جنسی)،بیماری های معده،کبد و...می توانند در ایجاد آن موثر باشند. از طرفی بیماری ملاسما در طب کنونی نیز با همین اسباب وعلائم بالینی شناخته می شود. درمان ملاسما مشکل،طولانی مدت، علامتی و همراه با عوارض بالینی بسیار زیاد است.لذا این مطالعه طراحی گردید، تا بتوان با شناخت بیشتر هر دو بیماری (کلف و ملاسما)از روش های درمانی کلف در بیماری ملاسما استفاده نمود.روش هامطالعه یک بررسی مروری سیستماتیک می باشد که به بررسی بیماری کلف در کتب طب سنتی معتبردر بین قرون دوم تا چهاردهم هجری پرداخته وپس از جمع آوری و تجزیه اطلاعات آن را با بیماری ملاسما مقایسه کرده است.یافته هاعلائم بالینی بیماری کلف با علائم بالینی بیماری ملاسما مشابه می باشد(هر دو بیماری به صورت ضایعات تیره رنگ، فاقد خشونت و بدون خارش هستند که معمولا درصورت ایجاد می شوند).این ضایعات می توانند در روی پوست گسترده شوند. یکی ازعلل بسیار مهم ایجاد کننده هر دو بیماری بارداری و اختلالات قاعدگی(اختلال در هور مون های جنسی)می باشد.البته حکمای طب سنتی علل متنوع دیگری را نیز در ایجاد این بیماری ذکر کرده اندبحث و نتیجه گیریعلائم بالینی بیماری کلف مشابه علائم ملاسما می باشد. هر دو بیماری مذکوردرزنان بیشتر رخ می دهند. بین اسباب ایجاد کننده هردو بیماری علل مشابهی وجود دارد و به نظر می رسد علائم بیماری کلف در منابع طب سنتی ایران همان علائم بیماری ملاسمای موجود در طب کنونی باشد.بدین ترتیب با انجام مطالعات بالینی در آینده می توان از روش های درمانی ساده، ارزان وکم عارضه کلف در بیماری ملاسما استفاده کرد.
کلیدواژگان: ملاسما، هیپر ملانوزیس، بیماری پوست، طب سنتی ایران، کلف -
صفحات 395-406غمز، واژه ای اختصاصی در طب ایرانی به معنای فشردن با انگشت است که با هدف درمان خاصی بر روی مناطقی از بدن اعمال می شود. امروزه به درمان از طریق اعمال فشار بر نقاط واقع در دست و پا، بازتاب درمانی گفته می شود. بازتاب درمانی با غمزدرمانی ایرانی شباهتهایی دارد که ناشی از مرتبط دانستن فشاربه اعضا با عملکرد ارگان ها از طریق مسیرهایی مشابه است. این مسیر ارتباطی در پزشکی ایرانی تحت عنوان مسیر های محاذات شناخته شده است که در واقع سیر حرکت مواد در بدن را نشان می دهند. پزشک ایرانی با شناخت این مسیر و غمزدرمانی که یکی از راه های انتقال مواد محسوب می شود، می تواند جریان آسیب را از سمت عضو آسیب دیده منحرف سازد و به رفع بیماری کمک کند. شناخت مسیر ارتباطی اعضا و نظریه انتقال مواد در طب ایرانی ضمن اینکه زمینه استفاده از مکتوبات به جا مانده از مطالعات نسل اندر نسل حکمای ایرانی را فراهم می سازد، می تواند به رفع ابهاماتی که در زمینه بازتاب درمانی وجود دارند کمک کند، علاوه بر آن به تحقیقاتی که در این زمینه صورت می گیرند جهت می-دهد.
کلیدواژگان: غمز، مالیدن، پزشکی ایرانی، بازتاب درمانی -
نگاهی نو به مبحث «هوای وبایی» در طب سنتی ایرانصفحات 407-423تدبیر اهویه(آب و هوا)از مهمترین مباحث شش گانه حفظ الصحه در طب سنتی ایران است. یکی از زیرشاخه های تدبیر آب و هوا مسئله هوای وبایی است. از دیدگاه سنتی، هوای وبایی به سبب تعفن و فساد جوهر هوا عارض می شود. علائم این وضعیت وجود هوای گردآلود و دودآلود است که استنشاق آن سبب اذیت افراد می شود. از دیگر علائم هوای وبایی خارج شدن فصول سال از وضع طبیعی، زیاد شدن مگس، حشرات و گزندگان در محیط و کاهش محصولات کشاورزی است. آلودگی های محیطی مانند تجمع زباله و اجساد و تعفن آنها، وجود منابع تولید کننده بخارات سمی مثل معادن گوگرد و مردابها در اطراف شهر و موقعیت جغرافیایی شهرها مثل محصور شدن آنها بین کوه ها سبب بروز هوای وبایی می شوند. شباهت بین علائم و اسباب هوای وبایی با آلودگی هوا و شیوع بیماری های واگیردار،امکان بهره گیری از توصیه های طب سنتی را در مقابله با این پدیده مطرح می کند. طب سنتی برای مدیریت و جلوگیری از اثر عوارض هوای وبایی در انسان، استفاده از مفرحات را پیشنهاد می کند. مطالعات جدید نشان دهنده آن است که مفرحات با مقابله با استرس اکسیداتیو می توانند اثر محافظ قلبی داشته باشند. همچنین تعدادی از داروهای مفرده و مرکبه سنتی که در هوای وبایی توصیه شده اند دارای اثرات تقویت سیستم ایمنی یا ضد میکروبی هستند که می توان از آنها در هنگام شیوع بیماری های واگیردار استفاده کرد. این مطالعه به معرفی تعدادی از این ترکیبات می پردازد. مطالعات بیشتر بر تدابیر طب سنتی در هوای وبایی امکان بهره مندی از این تدابیر در زندگی امروز را مهیا می کندکلیدواژگان: هوای وبایی، آلودگی هوا، شیوع بیماریهای واگیردار، مفرح، آنتی اکسیدان، محافظ قلبی
-
صفحات 425-434اختلال عملکرد جنسی مردان دارای شیوع بالایی می با شدو در آمریکا در مردان 70-40 سال 52% گزارش شده است. این اختلال شامل بی میلی جنسی، اختلال نعوظ، عدم وجود لذت جنسی، عدم وجود ارگاسم (اوج لذت جنسی) و انزال زودرس می باشد. در طب کلاسیک و نیز طب سنتی ایران علل اختلال عملکرد جنسی و درمانهای هر یک بیان شده است. نکته قابل توجه در منابع طب سنتی ایران، توجه طبیبان ایرانی به امر تغذیه در درمان بیماری هاست. در این بیماری نیز در مورد هر علت توصیه های غذایی آن بیان شده است. هدف از این مطالعه بیان علل این مشکل و نیز بیان انواع غذاهای توصیه شده در برطرف کردن این مشکل است. برای دستیابی به این هدف، این مطالعه به روش مروری سیستماتیک و با بررسی منا بع معتبر و اصلی طب سنتی ایران و مشخص کردن اشتراکات، اختلافات و افتراقات و سپس تجزیه و تحلیل محتوایی این مطالب انجام گرفت. در این بررسی مشخص شد که ضعف نیروی جنسی مردان از دیدگاه طب سنتی ایران دارای دو علت عمده جسمی و روحی می باشد. علل جسمی خود شامل ده مورد می باشند که عبارتند ازکم بودن حجم مایع منی، وجود ضعف مغز، قلب، کبد، معده، کلیه، کم بودن حدت منی و فقدان لذع آن و سکون منی، ترک نزدیکی به مدت طولانی، کم بودن نفخ عروقی، ضعف و یا فلج اعصاب آلت تناسلی. در زیر هر علت نیز علائم و درمانهای غذایی و دارویی هر یک بیان شده است که در این مطالعه به درمانهای غذایی پرداخته شده استکلیدواژگان: اختلال عملکرد جنسی مردان، تغذیه، طب سنتی ایران
-
صفحات 435-442در دهه های اخیر، اقبال محققان و پزشکان به طب مکمل در سراسر دنیا روندی فزاینده پیدا کرده است. عدم توفیق کامل طب رایج در درمان قطعی بسیاری از بیماری های مزمن مثل دیابت، بیماری های قلبی عروقی و سرطان از یک طرف و اقبال مردمی به طب مکمل به جهت عدم استفاده از ترکیبات شیمیایی و استفاده از داروهای گیاهی و طبیعی از مهمترین عوامل این توجه بوده است. طب سنتی ایران یک مکتب طبی است که بر اساس طب اخلاطی بنا گردیده است. مدل تشخیصی طب سنتی با طب رایج متفاوت و تشخیص و درمان بر اساس تشخیص مزاج و برگرداندن تعادل در صورت خارج شدن از حالت تعادل است. بعد از شناخت مزاج بیمار باید عوامل و دلایل خروج بیمار از حالت تعادل را بشنا سد. یکی از اختلالات شایع که در طب سنتی نیز در مورد آن پیشنهادات درمانی موثری ارایه شده، اختلالات نعوظ در مردان است. به عدم توانایی در ایجاد یا حفظ نعوظ برای رسیدن به یک فعالیت جنسی رضایت بخش اختلال نعوظ یا Erectile Dysfunction می گویند. قبل از سال 1992 اختلال نعوظ در قالب کلی ناتوانی جنسی که شامل اختلالات ارگاسم وانزال نیز می شد، مطرح می گردید. امروزه روش های درمانی موثری به صورت داروهای خوراکی، مالیدنی و تزریقی برای ناتوانی جنسی مردان وجود دارد ولی عموما دارای عوارض جانبی بوده و اثرات آنها با قطع دارو از بین می روند. در طب سنتی ایران، «ناتوانی جنسی» به عنوان «ضعف قوه ی باه» ذکر شده و اصول درمان بر اساس اینکه علت بیماری مربوط به کدام یک از اعضای رییسه ی(قلب – مغز – کبد) بدن باشد با بازگرداندن تعادل مزاجی به این اندامها صورت می گیرد. بیشتر این درمانها بر اساس حفظ صحت یا پیشگیری و استفاده از داروهایی که به صورت غذا نیز مصرف می شوند استوار است. بدیهی است که بسیاری از دیدگاه های طب سنتی با آنچه که امروزه در جهت تشخیص و درمان بیماری ناتوانی جنسی در مردان مطرح می شود، تطابق ندارد، با این وجود می توان بعضی از مداخلات بالینی مطرح شده در طب سنتی را که بر پایه شناخت مزاج شخص و مزاج عضو صورت می گیرد در آزمونهای بالینی مورد آزمایش قرار داد. این مطالعه بر آن است تا این مسیر را برای محققانی که کمتر از مبانی طب سنتی ایرانی آگاهی دارند هموار سازدکلیدواژگان: ناتوانی جنسی مردان، اختلالات نعوظ، طب سنتی
-
صفحات 443-449محمد عقیلی خراسانی پزشک و حکیم نامدار ایرانی است در اواخر قرن 12 و اوایل قرن 13 می زیسته است. ذخائر التراکیب یا قرابادین کبیر، مخزن الادویه و تذکره اولی النهی، خلاصه الحکمه و معالجات کتابهایی هستند که از عقیلی به جا مانده است. کتاب معالجات عقیلی مجموعه ای است که در آن طبقه بندی جامع بیماری ها از دیدگاه طب سنتی ایران به همراه روش های درمانی مجرب بیان گردیده است. بر این اساس هدف از این مطالعه بررسی بیماری دوار یا سرگیجه از دیدگاه عقیلی در کتاب معالجات می باشد. سرگیجه توصیفی است که بیماران در بیان حالات مختلفی که در سر احساس و یا اختلالاتی را که در تعادل و راه رفتن تجربه می کنند ذکر می نمایند. شیوع سرگیجه ی حقیقی در جامعه حدود 5 % و میزان بروز سالیانه آن 1%می باشد. در طب سنتی ایران به سرگیجه حقیقی دوار می گویند. دوار بیماری است که فرد تصور می کند که اشیا به دور سر و بدن او می چرخند و در این حالت، نشستن و ایستادن برای او دشوار است و ترجیح می دهد خود را در وضعیت درازکشیده و خوابیده قرار دهد. علت کلی دوار حرکت موجی روح در فضاها و رگهای دماغ است. گاهی حرکت ارواح به علت عوامل خارجی مثل ضربه و یا سقوط می باشد و در این حالت مثل آن است که در آب چیزی سنگین اندازند و امواج دایره شکلی در آب بوجود آید. گاهی علت دوار، اسباب داخلی در بدن است که در جوهر دماغ حاصل شده است، به صورتی که انسان در این حال تصور می کند که اشیای دور او در حال چرخش هستند، در حالی که اشیا ثابت هستند ولی ارواح در دماغ در حال گردش می باشند. در دوار ناشی از اسبا ب داخلی ممکن است ماده دوار در خود دماغ باشد و یا دوار شرکی باشد و ماده دوار در دماغ نباشد. درمان دوار در طب سنتی بر اساس تشخیص اسباب بیماری صورت می گیرد. اگر علت خارجی باشد، ابتدا بیمار را از معرض این علل منع و بعد از آن در صورت ایجاد سوء مزاج به تبدیل مزاج و اصلاح آن اقدام می نمایند. اگر علت دوار اسباب داخلی باشد، بر اساس اینکه علت در جوهر دماغ باشد و یا مشارکت اعضا مطرح گردد، در سوء مزاج ساده، تبدیل مزاج در سوء مزاج مادی، نضج و اسهال ماده را انجام باید دادکلیدواژگان: عقیلی شیرازی، سرگیجه، دوار، معالجات
-
صفحات 451-460کبد بزرگترین عضو توپر بدن است و سده از مهمترین امراض کبد می باشد. هر نوع بند آمدگی در عروق و مجاری را سده گویند، سده در ایجاد بیماری نقش بسیاری دارد و از دوران کودکی تا پیری در حال افزایش است.مطالعه سده کبدی می تواند در تشخیص و درمان بیماری های کبدی راه گشا باشد. کبد نقش اساسی در متابولیسم داردو جالینوس در اهمیت کبد می فرماید:اگر کسی بدون سببی آشکار، ناتوان از انجام کار خویش شود،آن شخص مبتلا به بیماری کبد است. در این مطالعه کیفی، سده کبدی از کتاب قانون شیخ الرئیس مورد مطالعه قرار گرفته و باسده کبدی دراکسیر اعظم، حکیم محمد خان اعظم و در مواردی با سده کبدی سایر حکما مقایسه شده است.در صورت عدم تشخیص به موقع و صحیح سدد کبدی و عدم درمان به موقع و صحیح آن، بیماری مزمن شده و به سوی عفونت، ورم و استسقا می رود به نظر می رسد با مطالعه سدد کبدی بتوان از ازمان و عوارض مهلک آن و انتقال آن به سایر بیماری ها جلوگیری کرد. دراین مطالعه ویژگی ها و علایم تشخیص انواع سددکبدی استخراج و الگوریتم تشخیص سریع و ساده آن ارائه شده استکلیدواژگان: سده، سدد، کبد، بو علی سینا، طب سنتی، قانون در طب، اکسیر اعظم
-
صفحات 461-476
در طب سنتی ایران، فصد جزء اعمال یداوی می باشد و تجویز به جای آن اثر درمانی بارز و استفاده نابجای آن آسیب جدی به بیمار می زند. بنابراین اشراف به کاربرد صحیح آن در درمان بیماری های کبد به یکی از اعضای رئیسه، حایز اهمیت می باشد. در این مطالعه با استناد به کتابهای اساسی طب بخصوص قانون، ذخیره خوارزمشاهی، کامل الصناعه و اکسیر اعظم تمامی بیماری های کبد مطالعه شدند و با آوردن شاهد از کتابها، برای هربیماری لزوم فصد و ورید مربوطه یا ممنوعیت فصد در آن بیماری بررسی شد. نتایج در دو جدول کاربردی بیان گردید ومشخص شد بیماری های کبد را برمبنای تجویز فصد، به هفت گروه می توان تقسیم کرد. فصد تنها در سوءمزاج دموی و اورام دموی جزو اولین اقدامات درمانی است و در سایر موارد جزئی از برنامه درمان می باشد. مهمترین ممنوعیت فصد ابتلای کبد به بیماری های بلغمی است و انجام فصد در این بیمارن آسیب جدی به آنها خواهد زد. دربرخی از بیماری ها خون خارج شده توسط فصد جنبه تشخیصی دارد. نکته دیگر آنکه چون فصد یک رگ همزمان روی چند عضواثر می گذارد بنابراین توصیه می گردد درصورتی که به هر علتی برای بیماری، فصد تجویز شود وضعیت کبد مد نظر باشد تا به آن آسیبی نرسد.
کلیدواژگان: فصد، کبد، طب سنتی، ورید، خلط، دم، بلغم -
صفحات 477-482
گیاهان یکی از اولین و در دسترس ترین منابع قابل استفاده در درمان می باشند. امروزه استفاده از گیاهان دارویی به شدت درحال افزایش است. شناخت سلیقه و رویکرد جوامع به مصرف گیاهان دارویی و همچنین توجه به دیدگاه ها و پیشنهادهای مصرف کنندگان گیاهان دارویی، می تواند راهنمای خوبی برای برنامه ریزان و سیاست گزاران صنعت دارویی کشور باشد و با برنامه ریزی، آموزشهای لازم در مورد گیاهان پرمصرفتر به پزشکان و حتی به سایر مردم داده شود. لذا در این مطالعه شایعترین گیاهان داروییخریداری شده از عطاری های شهر تهران در سال 1387مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه اطلاعات مربوط به مصرف داروهای گیاهی در شهر تهران از طریق پرسش از فروشندگان مغازه های عطاری بدست آمده است. نمونه گیری به روش چند مرحله ای انجام گردید. درابتدا شهر تهران به پنج منطقه شمال، جنوب، مرکز، شرق و غرب تقسیم شده و سپس از هر منطقه ده عطاری به روش نمونه گیری تصادفی وارد مطالعه شده اند. پرسشگران نام پرفروشترین داروهای گیاهی در فصول مختلف سال را در فرم های جمع آوری اطلاعات ثبت وسطح تحصیلات، رشته تحصیلی، سابقه کار در عطاری و منبعی که این فروشنده اطلاعات دارویی خود را از طریق آن کسب کرده است نیز پرسیده شد. در مجموع اطلاعات مربوط به پنجاه عطاری مورد آنالیز آماری قرار گرفت. میانگین سنی عطاران 40/08 و میانگین تجربه کاری آنها در این حرفه 16/77سال بود. شایعترین گیاهان خریداری شده از عطاران در فصل بهار به ترتیب، گل گاو زبان، سنبل الطیب، خاکشیر، بنفشه در فصل تابستان به ترتیب خاکشیر، کاسنی، شاتره، تخم شربتی، در فصل پاییز، به ترتیب آویشن، پنیرک، گل ختمی، گل بنفشه و در فصل زمستان به ترتیب دارچین، زنجبیل، چهار گل و آویشن بوده است. با توجه به شیوع بالای مصرف برخی گیاهان در بین مردم، به نظر می رسد باید برنامه ریزی لازم در جهت آموزش پزشکان و حتی در حد محدودتر، سایر مردم در خصوص موارد صحیح مصرف و نحوه صحیح مصرف این گیاهان که پر کاربردتر می باشند صورت گیرد.
کلیدواژگان: گیاهان دارویی، عطاری، تهران -
صفحات 483-488اسطوخودوس از فرآورده های معطر گیاهی مورد استفاده در طب سنتی ایران است که اثرات آرام بخشی وضددرد آن مورد تاکید دانشمندان ایران زمین همچون رازی و بوعلی سینا ست. در این مطالعه اثر ضد درد اسانس اسطوخودوس به روش آروماتراپی درمدل های فارماکولوژیک بررسی شد تا با استفاده از روش های نوین، اثرات مستند طب سنتی ارزیابی گردد. موشهای سوری با وزن 25 -35گرم انتخاب و در گروه های 6-8 تایی تقسیم شدند،گروه اول به عنوان کنترل، گروه های دوم، سوم و چهارم به ترتیب مقادیر صد، دویست و چهارصد میکرولیتراز اسانس را به صورت استنشاقی در اطاقک مخصوص به مدت بیست دقیقه وگروه پنجم داروی استاندارد (ایندومتاسین ده میلی گرم /کیلوگرم، داخل صفاقی) دریافت کردند. سپس همه حیوانات اسید استیک 0.6% به میزان ده میلی گرم /کیلوگرم داخل صفاقی دریافت و ده دقیقه پس از تزریق اسید استیک، به مدت ده دقیقه تعداد پیچشهای شکمی ناشی از درد شمارش و مقایسه گردید. درتست استیک اسید دوزصد میکرولیتر اختلاف معنی داری باگروه شاهدنداشت ولی مقادیردویست و چهارصد میکرولیتر اختلاف معنی دارداشتند. با توجه به اثرات قابل ملاحظه ضد درد اسطوخودوس به نظر می رسد که اسانس گیاه بر روی طیف گسترده ای از انواع درد موثر است. از این فرآورده تاکید شده در طب سنتی می توان به تنهایی و یا به صورت مکمل به همراه سایر داروها و با روشی ساده، کم عارضه و غیرتهاجمی در کاهش درد استفاده کرد.
کلیدواژگان: درد، اسطوخودوس، آروماتراپی، طب سنتی -
صفحات 489-492زمینه و هدفبر اساس اهمیت فرهنگ کارآفرینانه و عوارض شناخته شده آن و بنا بر گزارشاتی که از نامطلوب بودن آن در بعضی دانشگاه ها ارائه شده است و نظر به فلسفه وجودی طب سنتی برای احیای فرهنگ و ارزشهای سنتی و خلا اطلاعاتی در دانشکده های طب سنتی در خصوص رابطه وضعیت عناصر سازمانی و فرهنگ کارآفرینا نه این مطالعه با هدف بررسی وضعیت فرهنگ سازمانی کارآفرینا نه از نظر کارکنان دانشکده های طب سنتی انجام گرفت.روش هامطالعه به روش Cross Sectional انجام گرفت. کلیه اعضا هیات علمی و کارکنان دانشکده های طب سنتی از نظر عناصر ساختار سازمانی و فرهنگ کارآفرینانه، ساختار سازمانی با ده بعد علایق فردی، سیستم پاداش، ریسک پذیری،و... بررسی شدند. این ابعاد فرهنگی دارای اعتبار کافی بوده و پایایی آن در یک مطالعه آزمایشی تعیین و بین آنها ضریب همبستگی و همخوانی محاسبه گردید و نقش خصوصیات فردی کارکنان داشتن همبستگی یا عدم آن با آزمون 2χ مورد قضاوت قرار گرفت.یافته هااز تعداد 354 پرسشنامه ارسالی معادل 85% آنها تکمیل و عودت داده شد. میزان همبستگی بین فرهنگ و ساختار سازمانی کارآفرینانه برابر با 81% بود، اما در ابعاد دهگانه و فرهنگ کارآفرینانه همبستگی متفاوتی وجود داشت و کمترین همبستگی مربوط می شد به تعارض پذیری، انسجام، هویت، هدایت و خلاقیت و بیشترین تعداد همبستگی بین عناصر کنترل و حمایت مدیریت با فرهنگ سازمانی کارآفرینانه بود.نتیجه گیریهمبستگی بین عناصر ساختار سازمانی و فرهنگ کار آفرینانه در دانشکده های طب سنتی نامطلوب است. با توجه به عوارض شناخته شده آن اقدامات لازم از جمله کلاس های آموزشی برای ارتقای فرهنگ سازمانی کار آفرینانه را توصیه می نمایدکلیدواژگان: فرهنگ سازمانی کارآفرینانه، دانشکده طب سنتی، عناصر سازمانی، کارآفرینی
-
صفحات 495-502مرحوم سید جلال مصطفوی کاشانی از استادان پیشگام و پزشکان معاصر هستند که با مطالعات و پژوهشهای تاریخی خود در حوزه پزشکی، به ویژه طب سنتی ایران، در شکل گیری نهضتی پزشکی کوشیده و با نوآوری های علمی و پزشکی خود در بازنگری آثار حکمی کهن در طب، راه حلها و مسیرهای برون رفت دیرآشنایی را از بحران بهداشت و سلامت در جوامع، بازگو کرده اند. نوشتار حاضر کوششی در فراهم آوردن نگاهی بازشناسانه به زندگی ایشان است که زمینه ساز حرکتها و پژوهشهای پر بار در طب سنتی بوده است.
کلیدواژگان: دکتر مصطفوی کاشانی، پژوهنده خستگی ناپذیر، طب سنتی -
صفحات 503-507یوسف بن محمد بن یوسف هروی معروف به حکیم یوسفی یا مولانا یوسفی فرزند محمد بن یوسف و از پزشکان قرن 10 ه.ق می باشد. یوسف بن محمد ظاهرا از اهالی خواف خراسان بود که در ماوراء النهر دانش آموخت و در هرات می زیست و از ترس سرخ کلاهان با پدرش به هند کوچ کرد اهمیت خاص این حکیم این بود که او برای آسان کردن دانش پزشکی چندین منظومه سرود.از جمله آثار این حکیم می توان به موارد زیر اشاره کرد: رساله منظومه علاج الامراض، جامع الفواید یا طب یوسفی، فواید الاخیار، حفظ الصحه، دلایل البول، دلائل النبض و ریاض الادویه.
-
Pages 383-388Food digestion has a key role in good nutrition and its health. High-level digestion disorders lead to various problems to human societies. Iranian Medicine which is one of holistic Medicine Schools with a several thousand years'' experience background has special viewpoints in this case and it has discussed the role of nutrition health، and also، it has referred to effective factors to digestion disorder، in detailed. The purpose of this paper is a qualitative research and its references are about 20 books in the field of Iranian Medicine. Study setting in qualitative research is different to quantitative research، essentially. Also، data has been gathered by libraries equipped with hand written and printed reference books in addition to computer and modern electronic soft wares. By analyzing this data، we concluded that the most important factors in digestion disorders are as follows: strong movements after meals، eating several kinds of food with each other، eating food when anyone has been fed up، eating food in bad mental and psychological conditions، regardless of the strength of digestive system and anyone nutrition habits، eating food more than stomach volume، and drinking plenty of water. Findings of this study will help to deep understanding of digestion disorders. As a result، it will be effective in prevention، health، and taking care in the field of good and healthy nutritionKeywords: digestion disorder, Iranian Medicine, nutrition, qualitative research
-
Pages 389-394Skin disease is one of the important parts of Iranian Traditional Medicine. There are multiple and no expensive therapies for each of them. one of the most popular skin disease in Iranian Traditional Medicine named Kalaf which is a skin hyper pigmentation of the face. It is caused by different factors such as pregnancy، menstrual disorders، gastric disease، hepatic failure and…. On the other hand etiologies and clinical manifestations of Melasma are very similar to Kalaf disease. Based on the fact that Melasma treatment is not so effective and also has many complications، the main goal of this systematic review is to study Iranian Traditional Medicine books and make a comparison between Melasma and Kalaf in order to find their similarities. So if they were the same in general، on the next step we can use simple and easy and more effective remedies of Kalaf disease in treatment of Melasma patients.Keywords: Kalaf, hypermelanosis, Melasma, skin disease, Iranian Traditional Medicine
-
Pages 395-406“Ghamz” is a specific term in the Persian Medicine، which means pressing with a finger and is performed on different parts of the body for specific therapeutic goals. Today there is also a therapy through the action of the pressure points in their hands and feet، is known as Reflexo Zone therapy. This therapy has similarities with Ghamz therapy. The basic concept is that extremity pressing is correlated with organ function via connective paths between body organs. These link routes in the Persian medicine are under the title of “Mohazat Canal”. These canals course materials in the body and Persian physician with recognition of this route and Ghamz therapy can divert pathologic flow and remove disease from diseased organs. Understanding connective paths in organs and body material transportation theory in the Persian Medicine not only facilitates learning of clinical findings of ancients physicians but also it helps resolving ambiguities in Reflexo Zone therapy، what’s more it will guide further studies in this field.Keywords: Ghamz, pressing, Persian medicine, Reflexo zone therapy
-
A new look to chapter of " Vabaie Weather" in Iranian Traditional MedicinePages 407-423The effectiveness of climate in human health has been presented in Iranian Traditional Medicine (ITM) as the most important branch of the traditional concept of six pillars of health. This branch is consisted of some subdivision; one of them is Vabaie weather. Vabaie weather is defined as occurrence of deterioration in air. The main sign of this condition is dusty and smoky weather that annoying respiration. Changes in seasons’ features e. g. warm winter or rainy summer، increasing in number of flies and hurtful animals، and decreasing in agricultural productions have been mentioned as other signs. One of the main causes of Vabaie weather is related to geographical factors. Cities with northern mountains، cities near sulfur mines، marsh، or landfill are exposed to this condition. Vabaie diseases are mentioned as consequences of Vabaie weather. ITM has some preventive and therapeutic recommendations for this condition. In this study، we tried to clarify the concept of Vabaie weather. Our results showed that there are common parameters connected Vabaie weather with air pollution and break out of infectious diseases. Therefore، there is a chance to utilize ITM recommendations in air pollution and infection diseases. There are some evidences confirming the effectiveness of ITM suggestions. For instance، new findings has shown that Mofarrahat (lexically means mood elevators) have cardioprotective activities attenuating oxidative stress of air pollution. There are also some anti-Vabaie medicines with immune enhancement activity protecting body against infections. Antibacterial herbs have been also included in these recommendations. In this article، we presented these kinds of medicines in detail. These medicines could be candidates for more investigations.Keywords: Vabaie weather, air pollution, infectious disease, Mofarrah, Antioxidant, cardioprotective
-
Pages 425-434Male sexual dysfunction is common. IN America، a prevalence of impotence of %52 was estimated among men aged 40-70 years. Causes of sexual dysfunction and their treatments are expressed in classical medicine and Iranian traditional medicine (ITM). ITM physicians stressed the importance of nutrition in the prevention and treatment of diseases. Also in this problem recommended many foods for each causes. The aim of this study was to explore the causes of male sexual dysfunction and recommended foods for treating this problem addressed through the ITM original resources. Specific data related to the subject among all referral ITM texts was extracted firstly، and then the collected data were analyzed using inductive content analysis. The analysis of data revealed that male sexual dysfunction in ITM has two causes; physiologic and psychosomatic. Physiologic causes are low semen volume، brain weakness، heart weakness، stomach weakness، liver weakness، kidney weakness، sexual inactivity، semen intemperament، low vessels flatulent and penis weakness or palsy. Signs and symptoms and recommended drugs and foods for each causes are expressed، that in this study stressed the recommended foods.Keywords: Male sexual dysfunction, Nutrition, Iranian traditional medicine
-
Pages 435-442In recent years، alternative medicine is increasingly used among physicians and researchers. Lack of success in controlling chronic diseases such as diabetes، cardiovascular diseases and cancer by conventional medicine، and public acceptance of alternative medicine، due to the use of herbal and natural medicines instead of chemicals، are the major reasons for this trend. Iranian traditional medicine is a school based on humeral medicine. There is difference between diagnostic model of traditional medicine and that of conventional medicine. In this approach، diagnosis and treatment are based on identifying the temperament and returning it to health state، if it is not in the normal state. Then we should consider the causes of deviation of temperament from health state. Male erectile dysfunction is a common disorder that Iranian traditional medicine has offered some effective treatments for it. Erectile dysfunction is inability to achieve or maintain an erection to engage in sexual intercourse. Before 1992، erectile dysfunction was equal to impotence which included orgasm dysfunction and premature ejaculation، as well. Nowadays، there are effective remedies including oral، local or infusional treatments for erectile dysfunction. These treatments، however، have a lot of side effects and do not result in complete cure. In Iranian traditional medicine، impotence is known as weakness of Baah and its treatment is based on involving chief organs (heart، liver and brain) and returning them to health temperament. Most of these remedies involve prevention and regimen. Although there are a lot of discrepancies between conventional and traditional treatments، the traditional interventions can be investigated in clinical trials. This research aimed to facilitate further research for those without familiarity with basics of Iranian medicine in this connectionKeywords: Impotence, Iranian, Traditional medicine, Baah, Erectile dysfunction, Impotence
-
Pages 443-449Mohammad HosseinAghiliKhorasani،the famous Iranian physician، lived in the late 12 and early 13 Hijri. Gharabadin-e-Kabir، Makhzan-ol-Advieh، Kholasat-ol-Hekmah and Moalejat are the books left from Aghili. Moalejat is an invaluable book including a complete classification of diseases according to Iranian traditional medicine together with experienced prescriptions. This study deals with vertigo from Aghili''s points of view in Moalejat. Patients describe the experience of different feelings in their head and the disturbance in their gait as dizziness. Worldwide the prevalence and annual incidence of vertigo are 5 and 1 percent، respectively. Vertigo is known as dovar in Iranian traditional medicine. Dovar is a state in which the patient feels that things rotate around him or her. The general cause of dovar is the waving motion of rooh in the brain''s vessels and spaces. The motion of rooh might be due to external causes like trauma and falling down. This state seems like throwing a heavy object in water and the formation of circular waves. Sometimes dovar is due to internal causes created in the brain. In this case، the patient feels that the objects are spinning، but the objects are، in fact، still and it is the corporeal spirit which is moving. Dovar owing to internal causes is divided into two categories. In the first category، the substance causing dovar is in the brain and in the second one، the other organs are involved. In traditional medicine، treatment of the patients with dovar is based on the diagnosis of the causes. If the causes are considered to be external، then the conversion of temperament to its natural state is the first step. Of course، as in all cases prevention is the best solution. If dovar is due to internal causes، we should identify whether the brain or the other organs are involved، and then the conversion of temperament or the emission of the causing substances should be considered.Keywords: Aghili, Vertigo, Dovar, Moalejat
-
Pages 451-460Liver is the biggest solid organ in one’s body and obstruction is discerned as one of the serious diseases related to it، which is to be called to any clogging and obstruction in veins and vessels –obstruction plays a significant role in causing a disease and it is increasing from childhood to old ages. Studying Liver Obstruction would be helpful to the diagnosis and treatments of liver diseases (1) (2). Liver plays a significant role in metabolism and it is said by Galen on the importance of liver that if someone is incapable of doing his work without any evidence reason، he suffers from liver disease (9). In this qualitative research، Liver Obstruction has been studied from Avicenna’s book; Al-Qanun -fil-tibb (The Canon of Medicine) which is compared with Liver Obstruction proposed in Iksir-e-azam by Hakim Mohammad Khan Azam and in some ways with the other Liver Obstruction of ancient physicians has been compared. on the occasion that a Liver Obstruction won’t be diagnosed and cured correctly or timely، the disease tends to change to a chronic one and goes to infection، swelling، edema and ascites (2). Studying Liver Obstruction seems to be helpful to avoid the above mentioned disease becomes chronic and its fatal side effects or problems. In this study the diagnosis features and symptoms of different kinds of Liver Obstructions have been extracted، further more; a quick and simple diagnosis algorithm has been presentedKeywords: Obstruction, Liver, Avicenna, Traditional Medicine, Al, Qanunfil, tibb (The Canon of Medicine), Iksir, e, azam
-
Pages 461-476
Phlebotomy is one of the effective treatments in traditional medicine; the reasonable use of which leads to improvement of patient whereas unreasonable use deteriorates the condition. Since liver is one of the important organs in the body، enough knowledge about the role of phlebotomy in treatment of its disease is essential. The indications and contradictions of phlebotomy in liver diseases has been investigated in this article according to the basic traditional medicine books such as Cannon by Avicenna (980 – 1037)، Kitāb Kāmil al-Sinā‘ah al-Sibbīyah by Alī ibn al-‘Abbās al-Majūsī (died 994) and Zakhīrah-i Khvārazm’Shāhī by Ismā‘īl ibn Muhammad al-husayn al-Jurjānī (1042–1136) and Eksir-e-Azam by Hakim Mohammad Azam Khan Chashty (died 1902). Regarding the use of phlebotomy، liver diseases can be classified to seven categories. The important indications for phlebotomy in liver disease include the diseases due to blood humor and the important contraindication is in the diseases pertaining to the phlegm humor. Since the phlebotomy of each vessel induces several organs simultaneously، thus in case it is indicated for other diseases except liver، its effect on liver must be noted to avoid harm to liver.
Keywords: Phlebotomy, Liver, traditional medicine, blood humor, phlegm humor -
Pages 477-482
Nature was the first line of treatment for humankind in the history of medicine. Nowadays، naturopaths، herbal، complementary and traditional medicine physicians work in almost all countries، and also some people organize herb stores and groceries. In the culture of Iranian people، the activity of these stores is well acknowledged، as well as herbal clinics. Also، using of natural products is growing very fast in this country. Hence، evaluation and investigation of the providers of natural medical products is valuable. The present study focuses on the more prevalent medicinal herbs which have been purchased from herbal medicine stores in Tehran، the capital of Iran، in the year 2008.
Keywords: Medicinal herbs, Iran, herb stores, prevalence, grocery -
Pages 483-488Lavender is an essential oil containing plant which has been used on by Razi and BuAli in Iranian traditional medicine as sedative and pain killer. In this study pain killer effect of lavender essential oil was evaluated using a pharmacological animal model. Rat (weghit+25-30g) in group of six were subjected to lavender essential oil by aromatherapy (inhalation) using 100، 200، 400 micro liter of oil. A control group and an indometacin (10 mg/kg) group were selected as negative and positive control respectively. Then the rats subjected to acetic acid، then their abdominal twitched were monitored and recorded. Significant differences was observed between control group and the cases with 200 and 400 micro liter lavender essential oil (p=0. 001). Based on the results، it seems inhalation of lavender essential oil was reduce the pain، therefore this known Iranian traditional medicine product، namely lavender can be used alone or with other medication for pain treatmentKeywords: Lavender, Pain, Aromatherapy, Traditional Medicine
-
Pages 503-507Yusuf Ibn Mohammad Ibn Yusuf Heravi، commonly known as “Hakim Yosefi” and “Molana Ibn Yusuf”، son of Mohammad Yosefi، was a 10th century AH physician. It seems he was a native from KHAf، KHORASAN which studied in MĀ VARĀ AL-NAHR and leaved in HARAT. Since of he fear of SORKH KOLAHAN، He moved to India with his father. His works are important from that he poetry to facilitate medicine subjects. Some of his works are: - Alaj Al-Amraz system - Jame Al-Favayed or Yosefi’s Teb - Hefz Al-Seheh - Dalayel Al-Bol - DAlayel Al-Nabz - Riaz Al-Advie and….
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.