Journal of Reproduction & Infertility
Volume:1 Issue: 3, 2000

فاکتورهای لوله ای از مهمترین علل ناباروری به شمار می رود که عوامل متعددی در ایجاد آن نقش دارند، بنظر می رسد که عفونتها علت 10 الی 70 درصد از فاکتورهای لوله ای می باشند به میزان زیادی به سن بیمار، دفعات عفونت و اپیدمیولوژی جغرافیایی و منطقه ای وابسته می باشد.
تمامی اشکال التهاب لوله ها همچون سالپنژیت حاد، تشکیل آبسه لوله ای – تخمدانی، گرفتاری بدون علامت و سالپنژیت مزمن قادر به تاثیر بر روی باروری فرد می باشند. مهمترین ارگانیسم های دخیل در ایجاد سالپنژیت حاد نیسریا گنوره و کلامیدیا تراکوماتیس، بی هوازی ها و گرم منفی ها می باشند. سازمان بهداشت جهانی(WHO) و مرکز کنترل و مبازه با بیماری ها (CDC) به منظور جلوگیری از ناباروری بیشتر و حتی اثرات مرگبار آن به تشخیص و درمان سریع این افراد تاکید می نماید. این مراکز روش های درمانی متفاوتی را برای شایع ترین عوامل بیماری زا پیشنهاد می کنند.
کلامیدیا تراکوماتیس یکی از شایع ترین علل ایجاد سالپنژیت مزمن می باشد. مایکو باکتریوم توبرکلوزیس و کوکسیدیوئید زایمتیس ارگانیسم شایع بعدی می باشد. انتخاب روش های درمانی متخلف بایستی با توجه به سیر مزمن، اپیدمیولوژی آنها و علائم و شکایات بیمار، و نظر پزشک صورت گیرد.

هدف از این مطالعه ارزیابی اثر آلبومین برای پیشگیری از ایجاد سندرم تحریک بیش از حد تخمدانی در زنانی است که در معرض خطر قرار دارند. این مطالعه بصورت آینده نگر و مداخله گر و تصادفی در پژوهشکده رویان انجام شد.
در این مطالعه 90 بیمار که در سیکل IVF و یا ICSI قرار داشنتد و خطر ایجاد سندرم هیپراستیمولاسیون تخمدانی متوسط تا شدید را داشته، بصورت تصادفی به دو گروه تقسیم شدند 57 نفر در گروه مطالعه و 33 نفر در گروه شاهد جای گرفتند. در گروه مورد مطالعه در زمان گرفتن اووسیت 50 گرم آلبومین را در 500 میلی لیتر سرم نرمال سالین ریخته و بصورت تزریق وریدی به بیمار داده شد و در گروه شاهد فقط 500 میلی لیتر تزریق شد. نتیجه این تحقیق نشان داد که تمام بیماران در گروه مورد مطالعه و شاهد از نظر سن، تعداد اووسیت، میزان سطح استرادیول در زمان تزریق hCG، مدت زمان مرحله فولیکولی، تعداد آمپولهای hMG مصرفی و تعداد جنینهای انتقال یافته با یکدیگر مشابه بودند. در گروه مورد مطالعه یک بیمار از 57 بیمار دچار سندرم تحریک بیش از حد تخمدانی شد ولی در گروه شاهد 4 نفر از 33 بیمار دچار این سندرم شده و بستری گردیدند. (1.8% در مقابل 12% با p<0.05) بنابراین دادن سرم آلبومین در زمان گرفتن اووسیت در بیمارانی که در خطر ایجاد سندرم تحریک بیش از حد تخمدانی هستند می تواند به میزان قابل توجهی خطر ایجاد این سندرم را کاهش دهد.

بیش از 90 درصد ضایعات سرویکس بعلت ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) است ولی اطلاعات کمی در ارتباط با نقش ژنوم ویروس و شناسایی سریع انواع متفاوت آن در دست می باشد. در این تحقیق تنوع تیپ های ویروس HPV با استفاده از روش هیبریدیزاسیون ملکولی(ISH) Insitu Hybridization تعیین گردیده است. از ضایعات سرویکس 60 بیمار مبتلا به کانسر سرویکس بیوپسی تهیه و در فرمالین 10% ثابت و مقاطع پارافینی مورد مطالعه پاتولوژی قرار گرفت. تکنیکISH (Insitu Hybridization) با مواد و پروب های نشاندار شده با بیوتین (biotinylated probes) انجام گردید. حضور ژنوم ویروس HPV و تیپ های مختلف آن مورد شناسایی و تعیین شد. 42 مورد از 60 نمونه مورد مطالعه (70%) از نظر آلودگی با HPV مثبت بود و از 18 مورد (30%) ژنوم ویروس جدا نگردید. تیپ های ویروسHPV در سه گروه:6.11، 16.18 و 31.33.51 مورد مطالعه قرار گرفت که 13 نمونه (21.66%) نسبت به گروه 6.11 و تعداد 14 مورد (23.33%) نسبت به گروه 16.18 و در نزد 15 بیمار (25%) نسبت به گروه 31.33.51 واکنش مثبت با روش هیبریدیزاسیون ملکولی مشاهده گردید. این یافته ها نشان می دهد، مطالعات ملکولی در شناسایی ژنوم ویروسHPV امکان پذیر بوده و از سرطان های دهانه رحم بانوان ایرانی انواع مختلف ویروسHPV به فراوانی جدا می گردد.

هدف از این مطا لعه بررسی توانایی باروری تخمک های بارور نشده یک و یا دو روزه پس از انجامIVF، بوسیله تکنیکICSI بود. بدین منظور 35 بیمار تحت درمان ناباروری با تکنیکIVF که عدم باروری تخمک های آنها 16 الی 18 ساعت پس از زمان تلقیح(Insemination) به اثبات رسیده بود، در دو گروه جداگانه مورد بررسی واقع شدند. در گروه اول 21 بیمار و با 72 تخمک، پس از مدت 24 ساعت و گروه دوم 14 بیمار با 45 تخمک پس از مدت 48 ساعت بوسیله اسپرم های جمع آوری شده برایIVF مربوطه و نگهداری شده در انکوباتور مورد تزریق با تکنیکICSI قرار گرفتند. جنین های طبیعی تشکیل شده از گروه اول 72 ساعت و از گروه دوم 96 ساعت پس از جمع آوری تخمک ها به رحم منتقل شدند. نتایج این بررسی باروری تخمک ها را پس از انجامICSI در گروه اول به میزان 80.5 درصد و در گروه دوم به میزان 46.6 درصد مشخص نمود که اختلاف معنی داری را بین این دو گروه نشان می داد. میزان جنین های تقسیم شده در تخمک های تزریق شده در گروه اول 79.3 درصد و در گروه دوم 42.8 درصد بود. و نهایتا انتقال جنین ها در 19 بیمار از گروه اول (94 درصد) و 11 بیمار از گروه دوم (78 درصد) انجام پذیرفت. هیچگونه حاملگی پس از انتقال جنین در گروه اول مشاهده نشد در حالیکه یک مورد حاملگی و تولد نوزاد سالم در گروه دوم صورت پذیرفت.
نتایج حاصل بیان کننده این مطلب است که انجام ICSI تاخیری پس از 24 یا 48 ساعت از عدم باروری تخمک ها با تکنیکIVF، سبب باروری تخمک ها و تشکیل جنین، به میزان بسیار بالایی خواهد بود. استفاده از این روش بعنوان یک پروتکل ایده آل در برنامه درمانی مراکز لقاح خارج رحمی، شانس زوج های نابارور را در داشتن فرزند، به مراتب افزایش خواهد داد.

بطور کلی سه فاکتور دخیل در ناباروری مردان شامل کاهش تعداد اسپرم، قدرت حرکتی ضعیف و مرفولوژی غیر طبیعی اسپرم می باشد. در حال حاضر امکان بهبود کیفیت اسپرم از نظر تعداد و مرفولوژی در محیط آزمایشگاه امکان پذیر نیست. در صورتی که امکان بهبود کیفیت تحرک اسپرم با استفاده از داروهای افزاینده تحرک ممکن می باشد. هدف از مطالعه اخیر بررسی اثر پنتوکسی فیلین(PX) بر روی تحرک و مرفولوژی اسپرم های استخراج شده از اپی دیدیم و بیضه افراد آستنوآزوسپرمی می باشد. نمونه های اسپرم از طریق percutaneous epididymal sperm aspiration (PESA) یا Testicular sperm extraction (TESE) از مردان دچار آزوسپرمی انسدادی حاصل گردید. مجموعا 40 نمونه PESA و 40 نمونهTESE به این مطالعه آینده نگر اختصاص داده شد. پس از بررسی اولیه، روی هر نمونه روش Swim-up انجام گرفت و نمونه اصل به دو بخش کنترل)بدون(PX و بخش تحت اثر PX ((PX 3.5 mM تقسیم گردید. پس از 45 دقیقه نگهداری در دمای 37°c، درصد اسپرمهای متحرک و مرفولوژی اسپرم ها به ترتیب با استفاده از Mackler chamber و رنگ آمیزی پاپانیکولا مورد ارزیابی قرار گرفت.
میانگین تعداد اسپرم در گروه هایTESE, PESA بترتیب 7.47±7.3×106 و 2.43±1.3×106 بود. درصد اسپرم دارای مرفولوژی نرمال در گروه های بالا 22.67±11.6 و 14.9±9.2، که پس از انکوباسیون باPX به ترتیب 23.2±15.7 و 9.5±1.9 تغییر یافت. علاوه بر این درصد اسپرم های دارای حرکت پیشرونده در گروه کنترلTESE، PESA 0.26±0.6 و 13.9±4.2 بود که به ترتیب به (p<0.001)%20.1±9.7و (p<0.05)%0.95±0.03 افزایش یافت، نتایج فوق اشاره بر این دارد کهPX در افزایش تحرک اسپرم بویژه در گروهPESA موثر بوده و اثر سو قابل تشخیصی بر روی مرفولوژی اسپرم نداشته است. تصور می رود PX به عنوان یک ترکیب مطمئن و ارزان دارای کاربرد آسان بوده و می تواند برای بهبود روش های درمان ناباروری مردان مورد استفاده قرار گیرد. با توجه به عملکرد دوگانه آن به عنوان افزاینده تحرک و مشخص کننده حیات اسپرم، با اطمینان می توان از آن برای درمان ICSI در موارد استنوازوسپرمی شدید استفاده نمود.

انسداد مادر زادی و یا اکتسابی راه های خروج اسپرم از ناحیه بیضه یکی از موارد ناباروری مردان می باشد که به آن آزوسپرمی انسدادی اطلاق می شود. با ابداع روش آسپیره نمودن اسپرم از اپیدیدیم از طریق پوست Percutaneous epididymal sperm aspiration (PESA) به همراه تکنیک میکرواینجکشن Intracytoplasmic sperm injection (ICSI) تحولی در درمان این دسته از مردان نابارور ایجاد شد. هدف این تحقیق بررسی تاثیر تکرار عمل PESA بر روی پارامترهای تعداد، تحرک، و مرفولوژی اسپرم و همچنین لقاح در سیکل های درمانی میکرواینجکشن بوده است. تعداد 89 زوج با مشکل آزوسپرمی انسدادی با 235 موردPESA و 199 سیکلICSI بصورت گذشته نگر مورد مطالعه قرار گرفتند. پارامترهای اسپرم آسپیره شده از ناحیه سر اپیدیدیم سمت راست و چپ بطور جداگانه تا چهار مرتبه به همراه نتایج باروری بررسی شد. نتایج نشان داد که تعداد اسپرم از 37.68×106 در مرتبه اول در PESA سمت راست به 106×19.13 در مرتبه چهارم کاهش یافته بود که این مورد در سمت چپ از31.55×106 به 52.40×106 افزایش یافته بود کمترین تغییرات مربوط به تحرک اسپرم بود که حداکثر در مرتبه چهارمPESA چپ با 21.25% و کمترین در مرتبه سوم با 12.50% مشاهده شد. در ضمن مرفولوژی اسپرم تفاوت معنی داری را در مرتبه اولPESA چپ با 31.79 % در مقایسه با دفعات بعدی با حداقل 18.75 % در دفعه چهارم نشان داد(p<0.05) با توجه به موارد فوق، نتیجه گیری می شود کهPESA روشی آسان، مطمئن، و بدون عوارض می باشد که می توان آنرا جهت مشکل ناباروری مردان آزوسپرم انسدادی تکرار نمود تا بدین وسیله شانس آنها جهت دستیابی به فرزند دلخواه افزایش یابد.

در طی عبور اسپرم از اپی دیدیم، جایگاهی که در آن توانایی اسپرم برای لقاح تخمک ها توسعه می یابد، چندین شاخص آنتی ژنی جدید در سطح اسپرم ظاهر می گردد. تعدادی از آنها پروتئین ها و گلیکوپروتئین هایی با منشا اپی دیدیم می باشند. هدف از مطالعه اخیر بررسی نقش پروتئین های ترشحی اپی دیدیم بر روی قدرت باروری اسپرم می باشد. سلول های اپی تلیال بخش ابتدای اپی دیدیمrat در محیطRPMI حاوی فاکتورهای رشد و آندروژنها کشت داده شد. برای شناسایی پروتئین های ترشحی اپی دیدیم، نشاندار کردن این پروتئین ها توسط [35S] – (Cys,Met)انجام شد. محیط کشت نشاندار حاصل، پس از جمع آوری تحتSDS - PAGE قرار گرفت، برای 8 پروتئین ترشحی اپی دیدیم نیز در خرگوش آنتی سرم تهیه گردید. ایمونوژن مورد استفاده نوار باریکی از ژل پلی اکریل آمیدلیوفیلیزه شده حاصل از الکتروفورز بر روی حجم زیادی نمونه حاوی پروتئین کاملا خالص بود. انکوباسیون اسپرم سالمrat با این آنتی سرم ها نشان دهنده وجود پروتئین های ترشحی اپی دیدیم در سطح اسپرم بود. اثر این آنتی سرم ها بر روی لقاح خارج رحمی نیز مورد بررسی قرار گرفت. سلول های اپی تلیال اپی دیدیم در محیط کشت حدود 30-20 پروتئین ترشح می کنند، آنتی سرم با تیتر بالا برای 8 عدد از این پروتئین ها تولید گردید. سه آنتی سرم (پروتئین های 20 و 24 و 72 کیلو دالتون) با سطح اسپرمrat واکنش نشان دادند، و از این میان فقط آنتی سرم پروتئین 20KD باعث کاهش میزان لقاح گردید (28%در مقابل 89% برای گروه کنترل). بنابراین روند بلوغ اسپرم در اپی دیدیم با ترشح تعدادی از پروتئین ها توسط سلول های اپی تلیال اپی دیدیم همراه می باشد. تعدادی از این پروتئین ها به غشا پلاسمایی اسپرم متصل می گردند، از این میان پروتئینی با وزن ملکولی KD 20 دارای نقش اساسی در قدرت باروری اسپرم می باشد.

در این مطالعه مرفولوژی اسپرم بدست آمده با دو روش TESEوPESA مورد بررسی قرار گرفت. این مرفولوژی، با کمکTygerberg strict criteria بررسی شد. 45 بیمار مبتلا به آزواسپرمی انسدادی مورد بررسی قرار گرفتند. روTESE شوPESA با روش معمول و بی حسی موضعی انجام شد. درصد اسپرم طبیعی و اسپرم غیرطبیعی در هر دو گروه بدست آمد. میانگین میزان اسپرم طبیعی در نمونه هایTESE 6.2 درصد و در نمونهPESA 18.6 درصد بود که این دو عدد با هم اختلاف آماری معنی دار داشت. درصد اشکال غیر طبیعی سرودم نیز در دو گروه با هم اختلاف معنی داری داشت ولی این اختلاف در مورد اختلالات midpiece صدق نمی کرد.
جهت بررسی ارزش روشTygerberg در تعیین مرفولوژی اسپرم بدست آمده از TESE، نیاز به نمونه کنترل گروه سالم است.