فهرست مطالب

فصلنامه پژوهش های مدیریت منابع سازمانی
سال دوم شماره 3 (پیاپی 7، پاییز 1391)

  • تاریخ انتشار: 1391/09/04
  • تعداد عناوین: 7
|
  • عادل آذر، مریم دانشور، سید حمید خدادادحسینی، شهریار عزیزی صفحات 1-22
    روش ها و ابزار ارزیابی عملکرد همواره یکی از مباحث مهم در پژوهش های سازمانی و دانشگاهی است. مطالعه پژوهش های انجام شده در حوزه ارزیابی عملکرد گروه ها نشان می دهد که یکی از مشکلات ارزیابی عملکرد گروه های کاری چگونگی برخورد با ارزیابی عملکرد گروه و ارزیابی عملکرد افراد است. یک سیستم ارزیابی عملکرد در صورتی کامل و جامع خواهد بود که علاوه بر اینکه عملکرد را در سطوح گوناگون (فرد و گروه) مورد توجه قرار می دهد، ارتباط و وابستگی این سطوح را نیز مد نظر قرار دهد. سیستم های ارزیابی عملکرد موجود به طور عمده قادر نیستند تاثیر سطوح مختلف را بر یکدیگر مورد توجه قرار دهند. در این پژوهش تلاش می شود تا با استفاده از رویکرد تحلیل پوششی داده ها عملکرد به عنوان پدیده ای چندسطحی مورد توجه قرار گیرد و امر ارزیابی عملکرد با توجه به این مهم انجام شود. برای این منظور پس از معرفی تحلیل پوششی داده های چند سطحی نتایج حاصل از اجرای مدل برای ارزیابی عملکرد گروه های کاری یکی از سازمان های دولتی ایران مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج حاصل از اجرای مدل نشان می دهد که تحلیل پوششی داده های چندسطحی مدلی مناسب برای ارزیابی کارایی گروه های کاری و اعضای آن ها به صورت همزمان می باشد.
    کلیدواژگان: ارزیابی عملکرد، گروه های کاری، تحلیل پوششی داده های چند سطحی
  • نسرین جزنی، محمد علی محمدی، علی طیبی رهنی * صفحات 23-43

    بی شک موضوع پرداخت پاداش عادلانه بین کارکنان بر مبنای بهره وری و عملکرد-که شرایط انگیزش کارکنان و افزایش بهره وری سازمان را فراهم می کند- یکی از موارد قابل اهمیت برای مدیران سازمان می باشد.
    روشن است که تسهیم و تقسیم بندی امتیازها و پاداش ها که ناشی از بهبود بهره وری یا عملکرد دیگران (که به مدیریت اختصاص پیدا می کند) و یا به طور مستقل به وسیله مدیر تعریف می شود، باید عادلانه و بر مبنای کارایی و اثربخشی افراد در نظر گرفته شود.
    هدف این تحقیق ارائه روش تامین بودجه ای برای پرداخت پاداش ناشی از افزایش بهره وری می باشد که از راه تعیین معیارها و شاخص های بهره وری و سپس اندازه گیری شاخص ها، تحلیل شاخص های اندازه گیری شده و پرداخت پاداش بر مبنای بهره وری و عملکرد تک تک کارکنان می باشد. این تحقیق از نوع کاربردی توسعه ای است و آمار به کار رفته در تحقیق توصیفی می باشد در نهایت، مدل ارائه شده که به تایید کارشناسان و روسای مجموعه رسیده و به اعتبارسنجی از خبرگان مدیریت پرداخته و روایی یافته است و در قالب یک مثال عملی با عنوان آیین نامه در واحد معاونت راهبردی به کار گرفته شده است.

    کلیدواژگان: تخصیص، شاخص، ارزیابی عملکرد، بهره وری، پاداش، پاداش عملکرد
  • محمدرضا سلطانی، احمد رضا صیادی، محمدرضا مهرگان، محمدرضا عابدی صفحات 45-64
    برای افزایش توان رقابتی راهکارهای متعددی وجود دارد که گاه این اهداف با یکدیگر در تضاد بوده و رسیدن به یکی مانعی برای رسیدن به دیگری است. یکی از بهترین راه کارهای ارائه شده برای غلبه بر مشکل فوق، بهبود بهره وری و کارایی است. در این تحقیق با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها (DEA) که یک روش ریاضی و از بهترین روش های ناپارامتریک است، کارایی در پنج معدن سنگ آهن فعال درحوزه صنعت معدن ایران در سال های 1387 تا 1390 اندازه گیری و معادن کارا و ناکارا در مقایسه با یکدیگر مشخص شده اند. به دلیل محدودیت تعداد معادن سنگ آهن مورد بررسی در مقایسه با مجموع نهاده ها و ستانده ها و در نتیجه وقوع پدیده عدم تمایز از روش های مکمل مدل های کلاسیک تحلیل پوششی داده ها به خصوص روش اندرسون- پیترسون (AP) برای رتبه بندی نهایی واحدهای کارا استفاده شده است. بر اساس نتایج به دست آمده معدن سنگ آهن میشدوان در سه سال متوالی 1388 تا 1390 دارای بهترین رتبه بوده و بالاترین مقدار کارایی را با به خود اختصاص می دهد.
    کلیدواژگان: کارایی، تحلیل پوششی داده ها، روش اندرسون، پیترسون، معادن سنگ آهن
  • بهنام شهایی، علی اصغر انواری رستمی، محمد جواد حضوری صفحات 65-87
    این پژوهش درصدد بررسی ابعاد، محرک ها و پیامد رفتار شهروندی سازمانی در شرکت طراحی مهندسی و تامین قطعات ایران خودرو (ساپکو) است. با مفهوم سازی و عملیاتی سازی رفتار شهروندی سازمانی در دو بعد رفتارهای اختیاری و فراتر از شرح شغل معطوف به همکاران و سازمان و انتخاب چهار محرک (در چارچوب نظریه مبادله اجتماعی) و یک پیامد فردی، چارچوب مفهومی پژوهش و تدوین گردید.
    نتایج تجربی تحقیق نشان داد که مبادله رهبر- پیرو، حمایت سازمانی ادراک شده، نقض قرارداد روان شناختی و دلبستگی شغلی، هر یک به نوعی سبب تحریک رفتارهای شهروندی معطوف به همکاران و سازمان می شوند. در این بین، نقض قرارداد روان شناختی و دلبستگی شغلی رابطه معناداری با رفتار شهروندی معطوف به همکاران نداشتند. از طرفی رفتار شهروندی معطوف به سازمان به طور صرف بر نیت ترک خدمت کارکنان تاثیر منفی معنادار دارد.
    مضمون کلی نتایج نشان می دهد که نظریه مبادله اجتماعی، چارچوب مناسبی برای تبیین محرک های رفتارهای شهروندی سازمانی است. هر چند این قضیه در مورد بخشی از نقض قرارداد روان شناختی اندکی تعدیل می شود. هم چنین انجام شدن یا نشدن رفتارهای شهروندی معطوف به همکاران نمی تواند نماد و شاخص مناسبی برای پیش بینی احتمال خروج یا ابقای کارکنان در سازمان باشد.
    کلیدواژگان: رفتار شهروندی سازمانی، ابعاد، محرک ها، پیامد، ساپکو
  • حسین عزیزی صفحات 89-117
    تحلیل پوششی داده ها در ارزیابی کارایی نسبی واحدهای تصمیم گیری دارای چندین خروجی و چندین ورودی، بسیار سودمند بوده است. مدل های متعارف تحلیل پوششی داده ها برای اندازه گیری عملکرد واحدهای تصمیم گیری فقط دیدگاه خوشبینانه را در نظر می گیرند؛ به عبارتی برای هر واحد تصمیم گیری تحت ارزیابی، یک مجموعه از مطلوب ترین وزن ها را انتخاب می کنند. مدل های دیگری وجود دارد که کارایی یک واحد تصمیم گیری را از دیدگاه بدبینانه اندازه گیری می کنند. این مدل ها عملکرد هر واحد تصمیم گیری تحت ارزیابی را با استفاده از یک مجموعه از نامطلوب ترین وزن ها اندازه گیری می کنند.
    در این مقاله برای اندازه گیری عملکرد کلی واحدهای تصمیم گیری پیشنهاد می شود که هر دو کارایی را در قالب یک بازه ادغام کنیم و مدل های تحلیل پوششی داده های پیشنهادی برای اندازه گیری کارایی را مدل های کراندار می نامیم. رویکرد پیشنهادی با استفاده از یک مثال عددی مقایسه خواهد شد. یک مثال دیگر نیز در مورد سنجش توزیع بار در میان کشورهای عضو ناتو (سازمان پیمان آتلانتیک شمالی) ارائه خواهد شد تا مزایا، سادگی و سودمندی آن را در موقعیت های زندگی واقعی نشان دهد.
    کلیدواژگان: تحلیل پوششی داده ها، کارآیی بازه ای، کارآیی های خوشبینانه و بدبینانه، مدل های کراندار
  • سیدمحسن علامه، علی شائمی برزکی، الناز سیدصدری صفحات 119-143
    امروزه دانش یکی از مهم ترین سرمایه های سازمانی می باشد، بنابراین مدیریت و به کارگیری موثر این سرمایه، نقش حیاتی در موفقیت سازمان دارد. مقاله حاضر در پی شناسایی موانع تسهیم دانش در شرکت پالایش نفت اصفهان و تجزیه و تحلیل این موانع در جهت ایجاد زمینه مناسب اجرای مدیریت دانش و تسهیل حرکت سازمان به سوی سازمان یادگیرنده بوده است. در این پژوهش موانع بالقوه تسهیم دانش بررسی شده است.
    پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نوع پژوهش کیفی با استفاده از روش پدیدارشناسی می باشد. جامعه پژوهش تمام کارکنان رسمی واحد عملیاتی شرکت پالایش نفت اصفهان می باشند که دارای حداقل یک سال سابقه کاری هستند. داده های مورد نیاز از طریق انجام مصاحبه نیمه ساختار یافته با 24 نفر از کارکنان که به صورت نمونه گیری مبتنی بر هدف انتخاب شده اند، گردآوری شده است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات روش هفت مرحله ای کلایزی به کار گرفته شده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که موانع تسهیم دانش شامل موانع فردی، موانع سازمانی، موانع فرهنگی و موانع فناورانه می باشد. در نهایت راهکارهایی برای رفع این موانع به مدیران سازمان ارائه شده است.
    کلیدواژگان: تسهیم دانش، موانع تسهیم دانش، پدیدار شناسی، روش کلایزی
  • علی رجب زاده قطری، مهناز مایل افشار، مهدی معمارپور، محمد جعفر کندی صفحات 145-161
    زمینه و هدف
    وجود معضلاتی مانند کم کاری و پرخاشگری در سازمان ها موجب شد که آنها به دنبال کاهش این گونه رفتارها و افزایش هر چه بیشتر رفتارهایی باشند که برای سازمان منافعی از جمله بهره وری داشته باشد.یکی از عوامل ایجاد منافعی همچون بهره وری در سازمان، رفتارشهروندی سازمانی[1]است. هدف از این تحقیق تعیین رابطه مولفه رفتار شهروندی سازمانی با بهره وری منابع انسانی در میان کارکنان بیمارستان های منتخب دانشگاه های علوم پزشکی تهران و دانشگاه های علوم پزشکی شهید بهشتی است.
    روش بررسی
    این تحقیق در شش بیمارستان منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران و دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با رویکرد نگرش سنجی انجام شده و داده ها از راه توزیع پرسشنامه در بین 429 نفر از کارکنان این بیمارستان ها به روش نمونه گیری دو مرحله ای تصادفی جمع آوری شده است. روش پژوهش، توصیفی- مقطعی و نوع تحقیق میدانی بوده است.
    یافته ها
    نتایج تحقیق نشان داد که ازنظر کارکنان، بین رفتارشهروندی سازمانی و بهره وری آنان در بیمارستان های محل اشتغال رابطه معناداری وجود دارد. به این معنا که در این بیمارستان ها، انجام رفتارشهروندی سازمانی بر میزان بهره وری کارکنان تاثیر داشته است.
    نتیجه گیری
    در این بررسی، تاثیر هر یک از مولفه های رفتار شهروندی سازمانی بر بهره وریدر بیمارستان های مورد مطالعه نتایج متفاوتی داشته است. در پایان تحقیق، دلایل پایین بودن احتمالی سطح مولفه های مذکور و شاخص های مربوط به آنها بررسی و راهکارهایی برای بهبود آنها ارائه شده است.
|
  • Pages 1-22
    The methods and techniques of performance evaluation are the key issues in organizational and academic researches. One of the problems of performance evaluation in working groups is dealing with group performance evaluation and individual performance evaluation. A comprehensive performance evaluation system not only assesses performance at different levels (individual and group) but also considers the dependence and relations between them. Existing systems cannot consider the effect of different levels on each other. In this paper، we use Data Envelopment Analysis method for studying performance as a multi level phenomenon. For this purpose we use a multi-level Data Envelopment Analysis Model for evaluating performance of working groups in a governmental organization in Iran. The model views the groups at the highest level in the hierarchy as the decision-making units whose performance are optimized. Part of the output from the optimization is a set of performance measures for the components of those top level decision-making units. The result shows that the multi-level DEA model is an appropriate model for measuring groups and their members’ performance at simultaneity.
    Keywords: Performance Evaluation, Working Groups, Multi Level DEA
  • Nasrin Jazani, Mohammad Ali Mohammadi, Ali Taiebi Rahni Pages 23-43

    Certainly the fair rewarding between personnel based on their productivity and performance which could motivate the employee and increase productivity of organization is one of the most important matters for managers. Obviously، allocating rewards and bonuses that result from productivity or other which has been defined from management should be justly and based on people effectiveness and efficiency. The purpose of this research is designing a productivity model for allocating bonuses through determining the productivity and performance indexes and then measuring and also analyzing، as well as allocating rewards and bonuses among employees based on their own productivity and performance. This is an applied research، uses descriptive statistics and the data are collected from random stratified sampling in Niro Mohareke Company. Finally، the model which is confirmed and validated by experts and managers of Niro Mohareke Company، is used as a practical example in the Strategic dep.

    Keywords: Allocation, Performance, Productivity, Reward, Productivity Reward
  • Mohammad Reza Soltany, Ahmad Reza Sayadi, Mohammadreza Mehregan, Mohammadreza Abedi Pages 45-64
    There are several approaches for increasing the competitive power of an organization. However، in some cases، some of the approaches are contradictory. Improving efficiency and productivity is one of the best approaches to solve these conflicts. In this research، we have measured the efficiency of five active iron mines during 2008 - 2011، using Data Envelopment Analysis (DEA) method and the efficient and inefficient units were determined. Due to the limited number of studied mines compared with the total amount of inputs and outputs، the discrimination could happen. Thus، we have used Anderson-Peterson (AP) approaches as a complementary method for DEA classic models، in order to determine productive units'' final ranking. Based on the results obtained، Mishduvan mine has the highest rank and the highest amount of efficiency during 2009 - 2011.
    Keywords: efficiency, Data envelopment analysis, Anderson, Peterson Method, Iron, ore Mines
  • Behnam Shahaie, Ali Ashgar Anvari Pages 65-87
    The purpose of this paper is to examine the dimensions، antecedents، and consequences of organizational citizenship behavior (OCB) in Supplying Automotive Carts Company (SAPCO). By conceptualizing and operationalizing OCB as extra-role and voluntarily discretionary performance directed to individual (OCBI) and organization (OCBO)، empirical results showed that Leader-member Exchange (LMX)، Perceived Organizational Support (POS)، Psychological Contract Violation (PCV)، and Job Involvement (JI) can somehow be viewed as an antecedents of OCB. Only PCV and JI didn’t support OCBI. Also، OCBO had significantly positive impact On Intention to Leave (OtL)، but OCBI not. General implication of results is that social exchange theory، especially reciprocity norm can be a good framework for explaining OCB antecedents. However، this is modified regarding some part of PCV. Also، doing or not doing OCBI cannot be a good symbol for turnover intention.
    Keywords: organizational citizenship behavior, Dimensions, Antecedents, Consequence, SAPCO
  • Hossein Azizi Pages 89-117
    Data envelopment analysis (DEA) has proven to be very useful in evaluating relative efficiencies of decision-making units (DMUs) with multiple outputs and multiple inputs. The conventional form of data envelopment analysis evaluates performances of decision-making units only from the optimistic point of view. In other words، it chooses a set of the most favorable weights for each decision-making unit. There is another approach that measures the efficiency of a decision-making unit from the pessimistic point of view. This approach chooses a set of the most unfavorable weights for evaluation of each decision-making unit. In this paper، we propose to integrate both efficiencies in the form of an interval in order to measure the overall performance of a decision-making unit. The proposed Data Envelopment Analysis Models for evaluation of efficiencies are called bounded data envelopment analysis models. The proposed approach will be compared using a numerical example. Another example about assessment of burden-sharing among members of the North Atlantic Treaty Organization (NATO) will be presented to illustrate the advantages، simplicity، and utility of this approach in real-life situations.
    Keywords: Data envelopment analysis, Interval efficiency, Optimistic, pessimistic efficiencies, Bounded models
  • Sayyed Mohsen Allameh, Elnaz Seyyedsadri Pages 119-143
    Nowadays، knowledge is one of the most important organizational assets; therefore effective management and employing of this asset has vital role in the organizational success. The present research identifies knowledge sharing barriers in the Isfahan Oil Refining Company and analyzes these barriers to create a suitable context for the implementation of knowledge management and to facilitate movement of the organization into the learning organization. This study is applied and qualitative-phenomenology. The research population includes official employees of Isfahan Oil Refining Company’s operational unit with at least one year of work experience. The data are collected by semi-structured Interview with 24 of the employees who have been selected by purposeful sampling. Also، the Colizzi’s seven- step method for information analysis is employed. Results indicate that the knowledge sharing barriers include individual، organizational، cultural and technologic barriers. Finally solutions for removing these barriers to the managers of the organization are presented.
    Keywords: knowledge sharing, barriers to knowledge sharing, Phenomenology, Colizzi's method
  • Ali Rajabzadeh, Mahnaz Mayelafshar, Mehdi Memarpour, Mohammad Jafar Kandi Pages 145-161
    Background And Aim
    Problems such as less working and aggression in organizations force organizations to reduce these behaviors and increase behaviors that are beneficial such as productivity for organization. One of the elements that create benefits like productivity in organization is Organizational Citizenship Behavior. The purpose of this research is Organizational Citizenship Behavior factor linkage appointment with human resources productivity among selected Hospitals of Tehran Medical Sciences University and Shahid Beheshti Medical Sciences University. Method and material: This research is done in six selected Hospitals of Tehran Medical Sciences University and Shahid Beheshti Medical Sciences University. The data are collected by distributing questionnaires among 429 staff of the hospitals via random 2-stage Sampling method. The research methodology is cross-sectional- descriptive and the type of research is a field study. In order to confirm or reject research hypotheses، we use Spearman Correlations and regression in SPSS software [version 16].
    Results
    The findings show that in personnels’ point of view، there is a significant correlation between Organizational Citizenship Behavior and staff''s productivity
    Keywords: organizational citizenship behavior, human resources productivity, medical sceince hospitals