فهرست مطالب

زبانشناسی و گویش های خراسان - پیاپی 11 (پاییز و زمستان 1393)

مجله زبانشناسی و گویش های خراسان
پیاپی 11 (پاییز و زمستان 1393)

  • تاریخ انتشار: 1393/12/25
  • تعداد عناوین: 6
|
  • ابراهیم بدخشان، یادگار کریمی، رزیتا رنجبر صفحات 1-28
    در دستور زایشی اخیر دو دیدگاه عمده راجع به چگونگی نظام حالت دهی وجود دارد. دیدگاه چامسکیایی استاندارد این است که حالت توسط هسته ی دستوری به نزدیکترین گروه اسمی از طریق یک رابطه ی مطابقه اعطا می شود (بیکر 2010). در این رویکرد حالت به عنوان تجویز کننده ی گروه های اسمی، مفهومی کاملا نحوی دارد و ارتباط مستقیمی بین حالتهای ساختاری و روابط ساختاری گروه های اسمی پذیرنده حالت ها وجود دارد. در دیدگاه دوم، حالت-دهی توسط قواعد پیکره ای و در بخش آوایی صورت می گیرد. در این رویکرد ارتباط مستقیمی بین حالت دهی و مطابقه برقرار نیست و سلسه مراتب ساختواژی، حالت گروه های اسمی را تعیین می کند. در این مقاله بر اساس داده هایی از زبان کردی (سنندجی و بانه ای) و با مقایسه ی شباهت ها و تفاوت های این دو گونه-ی کردی از گویش کردی سورانی نشان خواهیم داد که در نظام حالت دهی گونه های مختلف از گویش سورانی از رویکردهای متفاوتی استفاده می شود.
    کلیدواژگان: نظام حالت دهی، رویکرد ساختاری، رویکرد ساختواژی
  • مزدک انوشه صفحات 29-53
    ضمیرانداز بودن از پارامترهای زبان ویژه ای است که در سنت دستور زایشی توجه بسیاری به آن شده و زبان شناسان کوشیده اند تا ویژگی های مشترکی در میان این زبان ها بیابند. از مهم ترین این ویژگی ها وجود پوچ واژه فاعلی پنهان در اغلب زبان های فاعل تهی است. بدین ترتیب، مقاله حاضر با توجه به این گرایش غالب و در چارچوب برنامه کمینه گرا، نشان می دهد که اگرچه فاعل های ارجاعی در زبان فارسی می توانند پنهان یا آشکار باشند، اما پوچ واژه فاعلی در این زبان الزاما فاقد جوهر آوایی است. در این میان، استدلال می شود که ضمیر پوچ واژه ای در جایگاه فاعل همه محمول های صفرظرفیتی و نیز آن دسته از محمول های نامفعولی که موضوع درونی شان از مقوله گروه حرف اضافه ای یا متمم ساز است و لاجرم به حالت نیازی ندارد، حضور می یابد تا نیازهای ساختاری جمله و به ویژه اصل فرافکن گسترده را برآورده کند. شواهد تجربی ضمن حمایت از این رویکرد، نشان می دهند که ضمیر «این» در فارسی نمی تواند به نیابت از فاعل در نقش پوچ واژه به کار رود.
    کلیدواژگان: پوچ واژه ضمیری، ضمیرانداز، اصل فرافکن گسترده، محمول صفرظرفیتی، محمول نامفعولی
  • رضا پیش قدم، شهلا شریفی، آتنا عطاران صفحات 55-77
    با توجه به اهمیت گویش مشهدی در مقایسه با دیگر گویش ها، این پژوهش به دنبال بررسی فعل «رفتن» به معنای «شدن» درگویش مشهدی زبان فارسی و زبان انگلیسی است و به مقایسه کاربرد این فعل با زبان انگلیسی می پردازد. از این رو، نگاهی به نظریه صورت و تحلیل نقش تجربی می اندازد. از دیگر اهداف این پژوهش می توان به بررسی تاثیر متغیرهایی از قبیل سن، جنسیت، سطح تحصیلات و طبقه اجتماعی بر میزان استفاده از فعل رفتن در گویش مشهدی اشاره نمود. به منظور گردآوری داده،300 مکالمه در موقعیت های مختلف از خانم ها و آقایانی با سنین مختلف (13 تا 76 سال)، سطح تحصیلات و شرایط اجتماعی متفاوت (پایین، متوسط و بالا) جمع آوری شد و نتایج به صورت جدول ارائه شد. همچنین، جهت بررسی نگرش افراد به گویش مشهدی و شم زبانی آن ها، ده نفر از افراد مذکور به صورت تصادفی انتخاب شده و مصاحبه ای با آن ها انجام گرفت. مصاحبه شوندگان نیز همچون سایر افراد شرکت کننده، خانم ها و آقایانی از سنین، سطح تحصیلات و شرایط اجتماعی مختلف بودند. جهت گردآوری داده در بخش انگلیسی و بررسی پیکره زبانی از بانک های اطلاعاتی زبان و کتب مرجع استفاده شد.
    کلیدواژگان: گویش مشهدی، فعل رفتن، شدن، زبان انگلیسی
  • آرزو نجفیان، طیبه موسوی میانگاه، بلقیس روشن، سیف الله ملایی پاشایی صفحات 79-98
    گویش سنجی روشی کمی برای اندازه گیری تفاوت های میان گویش های مختلف است که با محاسبه آماری مقدار این تمایزات در نمونه های گسترده ای از ویژگی های زبانی در یک منطقه گویشی به دست می آید. هدف پژوهش حاضر نیز ارائه نمونه ای از اطلس گویشی استان مازندران بر مبنای روش های گویش سنجی است. در پژوهش حاضر که مبتنی بر روش توصیفی هم زمانی و دادگان میدانی است، آوانگاشت معادل های محلی 62 واژه مورد تحلیل انبوهه قرار گرفت و منطقه های گویشی کرانه های جنوبی دریای مازندران بر اساس بسامد واکه ها مکان یابی شده است. مواد زبانی متشکل از 73 مصاحبه است. میانگین سنی گویشوران 36 سال، متوسط سواد آنها در حد آموزش ابتدایی و 38% آنها زن بودند. نقشه های تفسیری حاصل ضمن تعیین چهار منطقه گویشی شمال غربی، غربی، شمال شرقی، و جنوب مرکز با آلفای کرنباخ 84 /0، نشان می دهد که واکه های پیشین /i/ و /a/، بیشترین شاخص تاثیر را در گوناگو نی های منطقه ای دارند.
    کلیدواژگان: اطلس گویشی، گویش سنجی، روش بسامد واکه، زبان مازندرانی
  • آرمان بختیاری، فاطمه هاشمی زاده صفحات 99-125
    نیمه نخست قرن چهارم هجری، مانویان خط دینی خویش را برای نوشتن آثارخود به زبان فارسی به کار بردند. این متن ها بخشی از دست نوشته هایی است که در تورفان یافت-شده و هم اکنون در فرهنگستان علوم برلین- براندنبورگ نگهداری می شود. به عبارت دیگر این متن ها را باید از جمله کهن ترین آثار زبان فارسی به شمار آورد که به زبانی نوشته شده اند که آن را می توان فارسی نو آغازین خواند. هدف این مقاله معرفی و بررسی زبانی دست نوشته های فارسی نو آغازین است که شامل 15 متن دو برگی می شود. روال ارائه مطالب دراین تحقیق بدین صورت است که ابتدا نمونه هایی از متن های ذکر شده به صورت حرف نوشت، آوانوشت و ترجمه به همراه شماره ثبت قطعه مربوطه در اکادمی علوم برلین آمده است. سپس مهم ترین ویژگی های نگارشی، آوایی، و واژگانی این نمونه ها ذکر و با دوره های پیش و پس از آن مقایسه شده است. نتایج این بررسی نشان داد زبان متن های مورد نظر در برخی موارد به فارسی نو و در برخی موارد به فارسی میانه نزدیکتر است.
    کلیدواژگان: فارسی نو آغازین، دست نوشته های مانوی، زبان فارسی، ریشه شناسی
  • اعظم سنجابی، نگار داوری اردکانی صفحات 127-148
    سرودهای ملی به عنوان متونی برساخته و نمادین از رویکردها و کانون های توجه کشورها همواره از منظرهای مختلف قابل تامل و بررسی هستند. این پژوهش برآن است تا به سرود ملی در چارچوب الگوی لاکلاو و موفه، رویکرد وندایک و برخی ابزارهای زبان-شناختی بپردازد و می کوشد به پرسش های زیر پاسخ دهد: دال های مرکزی سرودهای ملی کشورها کدامند؟ چه رابطه ای میان درجه ی توسعه یافتگی کشورها و مفاهیم مندرج در سرودهای ملی وجود دارد؟ شباهت ها و تفاوت های یافته های زبانشناختی گفتمانی در متون سرودهای ملی کشورهای مورد بررسی کدامند؟ به این منظور سرودهای ملی 114 کشور از 5 قاره ی جهان بررسی شد. از میان دال های مرکزی به کاررفته در سرودهای ملی کشورهای توسعه یافته جنگ،مناجات با خدا،آزادی،آینده-گرایی،گذشته گرایی و وصف طبیعت سرزمین بیشترین فراوانی را دارند. در سرودهای ملی کشورهای درحال توسعه،دال های مرکزی جنگ،آزادی،آینده گرایی،گذشته گرایی،اتحاد،صلح و برقراری آشتی و وصف طبیعت سرزمین پرکاربردترین دال های مرکزی هستند. در سرودهای ملی کشورهای کمترتوسعه یافته دال های مرکزی جنگ،آزادی،آینده گرایی،اتحاد،صلح و برقراری آشتی،گذشته گرایی و نام بردن از خدا و مناجات با او بیشترین فراوانی را دارند. (%33) از کل کشورهای مورد بررسی بر تقابل و قطبیت «ما» در مقابل «آن ها» تاکید ویژه دارند و در مابقی سرودها قائل به غیریتی درمقابل آن نیستند.
    کلیدواژگان: سرود ملی، دال مرکزی، قطبیت ما، آن ها، واژه های ایجابی، سلبی، توسعه یافتگی
|
  • Ebrahim Badakhshan, Yadqar Karimi, Rozita Ranjbar Pages 1-28
    In the recent theory of generative grammar there are two major views on case assignment. The standard Chomskyan view stats that case is assigned by the grammatical head to the closest NP through an agreement relationship (Baker, 2010). In this approach case has a purely syntactic notion as a case assigner and is directly related to structural cases and structural relations of case receiving NPs. In the second view case assigning takes place by corpus rules in the phonological component. In this approach there is no direct relationship between case assignment and agreement, and the morphological hierarchy assigns the case for NPs. In this article based on data from Sorani Kurdish dialects of Sanandaj and Bane and comparing the similarities and differences of these two varieties of Kurdish, it is shown that different varieties of Sorani Kurdish follow different approaches in their case assigning system.
    Keywords: case assignment system, structural approach, morphological approach
  • Mazdak Anoushe Pages 29-53
    Traditional work on pro-drop languages identified a set of parametric values ‎associated with the availability of null subjects, including the presence of null ‎expletive subjects. In the same vein, but more within the framework of Minimalist ‎Program, I will discuss while referential subjects may optionally be overt or covert ‎in the Persian, expletives are obligatorily null. In this regard, a covert pronoun ‎expletive will be claimed to have merged in the surface subject position of all zero-‎place predicates and some unaccusative structures where the internal argument is a ‎PP or CP, satisfying the EPP feature - a requirement forcing some DP to appear in ‎the specifier of the clausal head. This analysis is empirically supported by a number ‎of facts arguing against the idea that pronoun in (this) can freely appear as an ‎expletive subject.‎
    Keywords: Expletive pronoun, Pro, drop, Extended Projection Principle, Zero, place predicate, ýUnaccusative predicate
  • Reza Pishghadam, Shahla Sharifi, Atena Attaran Pages 55-77
    Considering the importance of Mashhadi in comparison with other dialects, the present research aims at analyzing the verb "go" when it means "become", and comparing Mashhadi and English in this regard. Moreover, this study seeks to investigate how variables such as age, gender, educational and social levels play roles in employing the verb "go" in Mashhadi dialect. To this end, 300 conversations were recorded in various situations uttered by male and female participants, aging 13-76, with different educational levels (academic/non-academic), and from different social levels (low/middle/high). The results were displayed in tables. In addition, in order to explore participant's attitude towards Mashhadi dialect, 10 of the aforementioned participants were randomly selected and interviewed. Data collection in English section was done with the use of information banks and reference books. The results of this study suggested that utilizing the verb "go" with the meaning of "become" is influenced by age, gender, educational and social levels. Moreover, there are similarities and differences between Mashhadi and English with regard to employing this verb.
    Keywords: Mashhadi dialect, Go, Become, English
  • Arman Bakhtyari, Fatemeh Hashemizadeh Pages 99-125
    em nu hu ki. no evidence of the books written in perscien Language. In the frist half of ao.ht century manichand ues nmi.hf rthdeU.jhdsme.asedu. These text are discoverd in Turfan Uin tuyugh and i qara shahr.In this articel we have attempd to survey all these new persian mj kjgft Ukjm iuyn ndfsdssn mkj frtn mn hj gfdv ytrfh djeuhn sdfref ans bytg kjhuy dertf hgfd sdcbftryhg noiyutghgbf mjjgfdsetrgf hgfjngb sweryfhft hgf hjyui fdre gth hgbvfde ythg juijh gfrt gfdvb gtrfd gfrrfedfr trgfdsfvb ghyuj jhggfbfg redfgh hjuikjuikj
    Keywords: manichean
  • Aazam Sanjabi, Negar Davari Ardakani Pages 127-148
    National anthems known as texts constructed based on symbolic approaches and are always significant. This research is intended to study the national anthem from the perspective of linguistics in the context of Laclau & Mouffe, Van Dijk and some linguistic tools. This research is trying to answer the following questions: What are the nodal points of each country´s national anthem?What is the relationship between the degree of development of countries and the concepts embodied in their national anthems? What are the discourse linguistic similarities and differences between the findings in the literature of the national anthems?To this end, the national anthems of 114 countries of 5 continents of the world reviewed. From nodal points which used in the national anthems of developed countries,war,prayer with God,freedom,futurism,retrospection and describe the nature of the land have used widely.In the national anthems of the developing countries,the nodal points of the war,freedom,futurism, retrospection,unity,peace and reconciliation and describe the nature of the land are the most widely used of nodal points.In the national anthems of the least developed countries,the nodal points of the war,freedom,futurism,unity,peace and reconciliation,retrospection,and prayer with God have the highest frequency.
    Keywords: National Anthem, Nodal Point, Us versus Them, Positive, Negative Words, Developmental Procedure