آرشیو سه‌شنبه ۶ امرداد ۱۳۸۸، شماره ۴۲۷۰
کتاب
۱۴
تاریخ

گاه شمار اسلام و ایران تقویم ایران و اسلام

کرونولوژی یا گاهشماری از خصایص تمدن ها بوده است. مردم پراکنده و بی آداب و تمدن هرگز تقویم نداشته اند. از این روی گاهشماری علی رغم ظاهر ساده ای که دارد از اهمیتی حیاتی برخوردار است. ما تنها وقتی صاحب هویت و جایگاه هستیم که ریشه تاریخی داشته باشیم. ریشه تاریخی نیز به سادگی تنها به وسیله در اختیار داشتن تاریخ ممکن است. ملتی که تاریخ ندارد، هویت و اقتدار نیز ندارد. تمدن ایران باستان، یونان، مصر و... همواره صاحب گاهشماری و تقویم بوده اند. می دانیم که یکی از دقیق ترین تقویم ها به ایران باستان بازمی گردد که به لحاظ خطاناپذیری شگفت است. پس از ورود اسلام به ایران تاریخ ما با تاریخ اسلام یگانه شد. هرچند تا مدت ها دوگانه عجم عرب هنوز وجود داشت اما چه کسی است که از خدمات متقابل اسلام و ایران آگاه نباشد. پس از ظهور اسلام، تاریخ سرزمین های زیادی تحت الشعاع وقایع اسلام قرار گرفت. ناگفته پیداست، تاریخ اسلام نیز پس از ورود به ایران دیگرگون شد. از این رو وقایع نگارها از هر زاویه مجبور به طرح هر دو تاریخ هستند. در سال های اخیر توجه به تاریخ از اهمیت بیشتری برخوردار گشته است. در این میان جای گاهشماری های مختصر و مبنایی خالی به نظر می رسید. به هر روی در سال 1384 تلاش گروهی از پژوهشگران تاریخ زیرنظر دکتر عبدالله ناصری به ثمر رسید و یک گاهشماری به همراه شجره نامه، نمودار سلسله های حکومتی و اطلس تاریخی اسلام و ایران ارائه شد. پژوهشگران تلاش کردند با استناد به تاریخ مشهور و صحیح، وقایع را تنظیم کنند «گاهشمار اسلام و ایران» در نزدیک به 700 صفحه، متضمن وقایع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جهان اسلام و ایران با ایجاز و اختصار است. چرا که ذکر بلند و مشروح حوادث، کتاب را به چند جلد تبدیل می کرد. در حالی که هدف، در ابتدا به دست دادن اثری بسیار خلاصه بود. ذیل هر تاریخ وقایع مهم فقط نام برده شده اند. هرچند فهرست کتاب های مورد استفاده کمک زیادی به علاقه مندان می کند تا از این راه موضوعات موردنظر خویش را در کتاب های اصیل دنبال نمایند. در این گاه شمار، وقایع از بعثت حضرت رسول تا انقلاب جمهوری اسلامی ایران دنبال شده است.